Ri
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Mr
4
St. Nicolaas-wandeling.
fjlaeht en Recht.
7e Ja*rga«i.
Woensdag 29 Hovember ten.
Ba 5038
HAARLEM'S IAQBLAB
ie;
AJBOISnSTHLMZHnsTTSFRI J"S
Voor Haarlem per 3 maanden1.20
Töor de dorpen in den omtrek -waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden*1-30
Franco door het geheele Rijk, per 8 maanden1.65
Afeooderlijke nummers0.05
JMBvstreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden.a 0-30
a de omstreken en franco per post0.S7i/2
A T~)W~HI (-V.T~,~FT7\rrT"'T Hl NT
Van 1-5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cent per regel.
Abonnementen en Advertentiên worden aangenomen door onze Agenten
en door alle Boekhandelaren en Courantiers.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagmtm vow het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. PAUBE Co. JOHN F. JONES, Siux., Parijs 31bis Faubourg Uontmartrt.
«t [uitzondering: van bat Arrondissomentï.Eaarless is hai uitsluitend recht tot plaatsing van Advsrtenüën w Reclames bétreSends Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het
Algernon Advertsnüo-Rnrean A. DB LA MAP. Azn, te Amsterdam.
BUITEN hat Arrondissement Hurlar is de prigs der AdvertenliSn van 1—6 regels f 0,76, elke regel meer ƒ0,15Reclames per regel f 0,80.
Agenten voor dit|blad in den omtrek zyn: Bloemendaal, Santpoort en Schoten. P. v. d. RAADT, SantpoortHeemstedeJ. LEUVEN,by de tol; Spaarndam, C. HARTENDORPZandvurt, G. W fTsi. S£ KR
Velsen, |W. J. RL IJ TERBeverwijk^ J. HOORNS; HiUegom, ARIE HOPMAN, Molenstraat Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan.
Ovefïichi
'Mr Redvere Buller's komst te Durban
Uit wol wonderen hebben uitgewerkt,
minste dat zou men zoo opmaken
telegrammen uit Zuid-Afrika.
weten wij, dat de pogingen
HildSyard om zich door de inslui-
:et«® bij Estcourt heen te slaan
waren., en dat- de toestand in
van dien aaa'dl is, dart men
dag die overgave er van kan ver-
Ten. Eu Maandag vernemen wij,
Beiller in Durbani is aangekomen
daarna is de telegra}-
gemeenschap met Estcourt her-'
611 Jcmbert terug van Mood-
in die riahting van Ladysmith.
wat is de waarheid?
let belangrijkste nieuws voor van-
g is aekec het telegram aan die „Na1-
*1?/Advertiser" uit Estcourt, dart bevel'
Y-ven ia voor den.
iGEMEENEN OPMARSCH NAAR
COLENSO
troepen moeten dit bevel buiten-
geestdriftig ontvangen hebben
een. ander telegram uit Piterma-
aegt dat generaal Barton tegen
begon op te rukken.
legermacht der Engelsohen aou
)00 man stork zijn.
verband hiermede komen van alle
m berichten in, datt de Boeren in,
richting van Ladysmith terugtrek-
De gouverneur van Naita.l deelde
26sten aan het ministerie van ko^-
ën medle, dlajt da Boeren op Wee-
terugtrekke®De Engelschen bezet-
die heuvelrij dlrie mijlen ten Noor-
van Mboirivier. Hat söMjnt zegti
telegram verdiep: dat de Boeren
Engelsahe positie te sterk hebben
orudan en terugtrekken naar Ladiy-
th. De telegraphische gemeenschap.
kwam in den avond te Pietermaritz-
,Jg aan.
^aaraohnjplijk werd het terugtrekken
Y J generaal Joubart gedaan, om den
j 'ïrtocht der Engelschen over de Tu-
irrivier te betwisten, waar de
!D «elsclie troepen eerst na talloo-
grootere en kleinere schermufc-
ngen met dd Voorposten van Jouberii
en arrivearen, om dan de frissche
(XX fdtaaohfc van Joubert tegenover ach,
I vinden. Want het geheele Boerem-
■sdfetr in Natal is nog niet teruggetrok-
aj. h. De „Timeö" moet erkennen, dat
ïttegensbalandfe die Boeren naar het
tadie® van Eetoourt rijp teruggetrofc-
'n, zij nog ailtijd sterk gevestigd rijpl
ml|scheni Estooairt en Pietermaritzburg.
xnoeten rij echter bij) Highland!
-znjfti dloor een vliegende En-
colonne. Bedde troepen, stjalam
een gcweerschotsaf st and van elkaar.
bfToortdureaidj komen dtö beriöhten dat
Engelschen dien spoorweg hebben
,i(jsteld. In de tweede editie van de
JFimea" kamt een telegram voter, uit
j «eenstown, meldende, dat de spoorweg
lil Mooirivicr naar Frere heropend ia
-'n |Hët marine-oontingent van het ocr-
lspchip „Terrible" vertrok Zondaga
vond met verscheidene kanonnen naar
J kit front. Thans worden verschillende
■heden openbaar omtren t,
aH"
DE OPERATIES VAN GENERAAL
HILDYARD
uit Estcourt, op 23 November jl.
De „Natel Advertiser" zegtIn het
gevecht bij Beacons Hill vielen 15 doo
den en 72 gewond _n De „West-Yorks"
hebben zwaa" geledenmajoor Hobb is
gevangen genomen en uit de verschil
lende rangen worden verscheiden per
sonen vermist j
He<t ministerie van oorlog ontving een
telegram van generaal Bul Ier uit Pie- j
termaritzbun-g van 26 NovemberDe
brigade van generaal Hildyard uit Est-
court ruiktei 23 dlezer ojj tegen den vij
and, die Beacons Hill bcaet hield, van
waaruit Willbw Grange wordt be-
heerscht. De operaties der Engelschen
haddien tengevolge, dat de vijand terugr
trak. De gemeeaischap per spoor en
per telegraaf tusschen Estcourt en Wes
ton even ten Oosten van Mooiriviea-
werd hersteld. De verliezen der En
gelschen bedragen veertien dooden en
vijftig gewonden. Generaal Hildyard'
rukte op naai- de positie nabij Frere,
waar hij hófcpt aen vijand af te snijden,
die vermoed wbrdt op Colenso terug
te trekken.
Wij zouden 'hem in zijn eigen belang
wat voorzichtigheid willen aanraden.
I>aat< hij maar eens denken aan het lot
van het 9e escadrom laaiciers. dat na het
gevecht bij Belmont, d. i. dus
AAN DE ZUID-GRENS
spoorloos verdwenen, is. Zooals men zich
herinneren zal, had de Engelsche be
velhebber, vermoedende diat de voor
poot en der Boeren op die gewone wijze
het veld zouden ruime-®', het 9e escadron
in hinderlaag gelegd, op den terugweg
die de vluchtelingen waaa-schijnlijk
zouden nemen. Die hinderlaag moet',
echter vrijwel een negatieve uitwerking
hebben gehad!, d. w. z. zijl werd een val.
Ten minste ep' is sedert niets meer ge
hoord! vatn deze soldaten en men maakt
zich te Londen ernstig ongerust over
hun lot. Groote verliezen hebben, blij
kens een bericht door de admiraliteit
ontvangen, de maatn e-brigade en de
mariniers bij Belmont geleden. Veer
tien hunner sneuvelden en een-en ne
gentig werden, er gewond-
Volgens de Londen sche bladen heeft'
Lord Methuen de Honeynestkloof ge
nomen, waar zich twee millioen geweer
patronen bevfcmden.
UIT DE KAAPKOLONIE.
De tweede editie van de „Times"*
publiceert hert volgende telegram van
Zondag uit Quenstown gezonden: Ge
neraal Gataore rukt Maandag naar hert
front op. De Boeren moeten zich ten;
Zuidlen van Stormberg bevinden.
ENGELSCHEN IN DEN OORLOG.
Een zeer ernstige besdmldiging tegen
d)c Engelschen wordt uit Paai ja gemeld.
„Havas" publiceert nl. een schrijven
van 18 October, door de Traflisvaalscha
regeering gericht aan de Consuls, die
te Pretoria geaccrediteerd zijn, en waar
in uit naam van de beschaving wordt
geprotesteerd tegen heft aanwerven van
kaffers door de Engelsche autoriteiten.
De regeering der Zuid-Afrikaan sche Re
publiek heef aan de consuls een serie
vm de volgende feiten medegedeeld,
welke onbetwistbaar zijn.
Bij den aanval tegen generaal Koek
bij Elandslaagte losten de soldaten der
beschaafde Engelsche natie hun eerste
kanonschot op de ambulance van het
Roode Kruis, welke zeer goed zichtbaar
was. Zij trachtten een der geneesheeren
te dooden door hem de lans op de borst
te zetten. Na 18 onzer manschappen
gevangen genomen te hebben, bonden
zij dezen vast met een sterk touw aan
een Moxim-kanon en sleiu-den hen ach
ter het kanon mede. Plunderaars uit'
Dundee, onder de witte vlag maxchee-
remde, slóten zich aan bij, het Engelsche
leger en streden tegen de troepen, Van,
den Oranje-Vrijstaat.
Een geblindleerde trein is vertrokken,
ondjejr de witte vlag om een brug te
herstellen. De regeering haalt nog een|
serie andlere fei en ahn, onder andAeiii
het aann eanen van Basulto's tegen 5
shilling per dag het. gebruiken van,
dum-dumkogels. Zij verlangt, dat tegen
dleze feiten een klacht wordt ingediend
overeenkomstig d!e conventie van Ge
neve.
ENGELAND EN NEDERLAND.
Reuters bureau te Londen verneemt,
Ast er geen waarheid is in d'e bewering,,
dat er een gespannen verhouding tus
schen Engeland en Nederland bestaat.
De gezant heeft alleen den Haag ver
laten om een kort verlof te nemen de
betrekkingen zijn vriendschappelijk en
bevredigend.
De mededeeling van do „Indépendan-
ce" omtrent het door keizer Wilhalmj
op Windsor geopperde plan om zijn. tus
schen komst. te verleenen. wordt in offi
cieels kringen belachelijk genoemd.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Naar de „Daily Matil" uit Maritzburg
verneemt, bestaat ea- vrees, dat de Boe
ren heb Naitalsohe vrijwilligers korps
dat de Toegela-dHft verdedigt, afsnijdien
Volgens een bericht uit Kaapstad aan,
de „Daily News" zal Methuen, na. zijn
nieuwe overwinning bij Graspan, ten
moorden, van Belmont, in djen. loop van
cte week de Modderrivier bereiken.
De „Daily News" verneemt uit De
Aar diait er een belangrijk gevecht op
handen lijjkt in Nauwpoort. waar
legermacht van de Boeren zoowel als
van d'e Engelschen aanmerkelijk is aan
gegroeid. Uit Queenstown verneemt het
zelfde blad dat Kaapsche Boeren dó
telegrafische en de spoorweggemeen
schap met Kaapstad schijnen te heb
ben afgesneden. Het heet. dat de Boe-
rei. Jamestown ontruimen en terug
trekken naar Aliwal Noord. De gezond-
head van Kruger, daa aan een nieakwaal
lijdt, wordt zorgwekkend genotand.
Bij een. gevangen Boer zijn dlépêches
van Krugep' aan Joubert gevonden,
waarin gemeld wbrdt dat in het gevecht
bij Belmont tien Boeren rijn gesneu
veld1 e® veertig gewond.
Het St. Nicoiaasfeest, dat heerlyk
feest, dat telken jare door jong eo oud
met zooveei opgewektheid wordt ge
vierd, nadert met rassche schreden.
De eene straat in eu de andere uit,
krioelt het reeds van meDschen, groot
en klein. In groufen getale trekt de
jeugd in den vooravond langs de
wiükelshnnne neuzen tegen de rniten
drukkende, slaan zjj begeerige blikken
naar binnen op al die lekkernijen, die
hen nn reeds doen watertanden. O
hoe gelukkig moeten zij zich gevoelen
wanneer de goede Sint, van wieu zy
zooveel verwachten, bun straks met
lekkernijen en speelgoed komt ver
rassen.
Vol verlangen zien zy den avond
van den 5en December tegemoet. Maar
ook de ouderen al genieten zjj niet1
zoo als die kleine menschenschaar j
verheugen zich in het komende feest, i
Iedereen wil verrassingen koopen
allen willen 's avonds die winkels met
hunne keurige en helder verlichte}
étalages bewonderen, die du zulk een!
geheel ander aanzien hebben gekregen
dan gewoonlijk.
De zorgen worden voor een oogen-
blik op zijde geschoven, en verheugd
beweegt men zich 's avonds in het
stadsgewoel. Allerwege ziet men pret
tige gezichten zoo echt gezellig wordt
het op straat, dat ook wij niet langer
konden nalaten een St. Nicolaaswan-
deling te gaan maken.
En zoodoende togen wij er Zater
dagavond op uit. Wel dwarrelde eeQ
fijne jmotregen omlaag en waren
de wegen in ware modderpoelen her
schapen, doch dat hadden wy er graag
voor over. En eene vergoeding voor
het onaangename weder vonden wy
ruimschoots in de gezellige drukteen
bedrijvigheid, die op straat heerschte,
en in de smaakvol geëtaleerde vitrines,
die de kijkers tot koopen uitlokken.
En zoo ging het ook met ons toen wij
met alle aandacht de keurige para-
pluie's in de étalage van bet magazijn
van den heer Ch. LABOYRIE in de
Groote Houtstraat stonden te bewon
deren. Door den aanhoudenden regen
oog meer aangezet, konden wy geen
weerstand bieden om zulk een onmis
baar artikel te koopen. Wy gingen
dus naar binnen en waren weldra in
het bezit van de sierlijke en sterke
M. A. Laboyrie'8 500 dagen garantie-
parapluie. Tevens zagen wy er nog
vele andere keurige artikelen, alle
uitstekend voor St Nicolaascadeaux
geschikt. Doch wy hadden wat wij
verlangden, eene parapluie, die ons
tegen de hevigste regenvlagen zou
beschermen, eD dus trokken wy er
weder gerust op uit. Waarheen nu!
En een blik op onze bemodderde
schoenen deed ons aanstonds beslui
ten de NOORD BRABANTSCHE
SCHOENENCOMPAGNIE in de
Barteljorisstraat op te gaan zoeken.
Jongens, jougens, wat eene fraaie en
groote collectie is daar te bewonde
ren.
Het duurde dan ook niet lang of wy
hadden eene keus gedaan en weldra
hadden wy een paar schoenen, piek,
piek fijn, hoor en goedkoop tevens.
Aldus uitgerust met twee nuttige ar
tikelen, d e wy zooals men ziet voor
ons zelf hadden aangeschaft, waren
j wy iu staat weer en wind te trotseeren.
Nauwelijks hadden wy den winkel
verlaten of daar ontmoetten wy een
vriend vau ons uit de Meer. Dat treft,
zegt hy. Wat treft, antwoordde eeu
onzer lakoniek terug. Wel, dat ik
jullie ontmoet was zijn antwoord. Je
moet nl. weten ik ben aan het inkoo-
pen doen voor de St. Nicolaas en ik
weet niet recht de goede adressen.
Jullie als Haarlemmers zult my daarin
zeker wel behulpzaam willen zijn. En
wy, voorkomend als altijd, antwoord
den, met genoegen en zoo togen wij
al pratende op weg.
Allereerst vroeg by ons eengoed adres
voor dassen od boorden, want zoo
zeide hy in dezen tyd van Trans-
vaal-uitvoeringen en bals gaat menig
boordje en dasje verloren. Wy gaven
hem daar volkomen gelijk in, en aan
stonds verwezen wy hem naar het
heeren mode-magazyn van den beer
JAC. LAMP in de Anegang. Nadat
onze amice uit de groote sorfeering
zwarte en gekleurde dassen zijn keuze
had gedaan en bereids nog eenige keu
rige fronts-, boorden- en manchetknoo-
pen, alsmede eeri paar fraaie band
schoenen bad gekoebt, gingen wy
verder. Voor de étalage van den win
kel van den heer H. W. BRAAM,
aan de overzijde bleef hy reeds weder
staan. Wat eeDe keurige collectie fijne
lederwaren en byouterieën, riep bij
ait. En voor wy het nog kODden be
amen was bij reeds in den winkel
en toonde ons een oogenblik later eene
fraaie portemonnaie en een paar sier
lijke oorbelletjes en eene broche. Ook
deed hy nog eene bestelling van luxe
artikelen in brons, verguld, koper en
hout. En nu wensch ik nog een goed
adres voor nikkelen koffie- en theeser
en, zeide bijmijn vrouw, weet
je, heeft daar zoo'n zwak voor. Nu,
aan dat adres kunnen wy je helpen
nog eenige passen en wy zijn aan den
nik keiwinkel van den heer E. LIERA,
Kleine Houtstraat 17. Dit is een spe
cialiteit op het gebied van nik kol wa
ren en of de artikelen duurzaam zijn,
neen maar, daar is geen voorbeeld van,
alle worden ze met volkomen garantie
verkocht. Het behoeft voorzeker geen
betoog, dat onze vriend de gevraagde
artikelen bestelde en toen hy toch in
den winkel was, vond hy daar alles
zoo goedkoop, zoo keurig eD mooi,
dat by achtereenvolgens nog eenige
fraaie luxe- en huishoudelijke artikelen
kocht, om ten slotte nog eene fraaie
hanglamp, een keurig luxe-tafeltje en
een ganglantaarn te bestellen.
Daar het zoo iangzamerhand al tien
uur was geworden en onze vriend nog
eene verre wandeling moest maken,
vond hy het voor vanavond genoeg,
en vertrok, na ons de verzekering te
hebben gegeven de volgende week nog
eens terug te zullen komen. A propos
zeide een onzer by het afscheid nemen,
wanneer je aan het einde van deze
straat bent, loop dan nog even bij den
heer DONNÉE aan en koop daar een
heerlyk bankethammetje en een fijnen
Gelderschen rookworst. Je zult er je
vrouw bepaald mede verrassen. En
nu, au revoirl
met geweld tegen de beide politie
agenten, die hem naar het bureau
brachten. Toen hy des avonds ont
slagen werd wachtte de bode van den
scbattersraad hem in de Smedestraat
op. Deze nam hem in hechtenis omdat
by f80.— aan boeten te betalen had
bem door genoemden raad opgelegd-
Een wagen der Electr. tram ont
spoorde Maandagmiddag om 6 uur op
den Koninginneweg doordat baldadige
knapen steenen op de rails hadden
gelegd. Een hunner, naar hy voorgeeft
de verkeerde, werd met de tram mede
genomen en aan de politie overgele
verd, zoodat de dader wel zal worden
uitgevonden.
Een 64-jarige vrouw, wed. Blyle-
ven, stal Maandagavond om 7 uur
bij den winkelier v. Boekhoven iu de
Spaarnwouderstraat een geëmailleerde
kookpan. De winkelier die het tydig
ontdekte bracht haar terug naar den
winkel. Door een ter hulp geroepen
politieagent werd zy naar het bureau
van politie gebracht. De vrouw, een
maal een knappe huismoeder, die door
haar man werd verlaten, is van kwaad
tot erger vervallen. Zy maakt mis
bruik van sterken drank en verschaft
zich de benoodigde gelden door aller
lei kleine diefstallen,
Brieven uit Transvaal.
Stads nieuws.
Eerste en tweede nesrins.
Hlarlbm, 28 Nov 1899
De bloemist G. H. F. werd Maan
dagmiddag om 5 uur op bet Stations
plein wegens openbare dronkenschap
gearresteerd. Hy verzeite zich weder
De volgende fragmenten zyn ont
leend aan particuliere brieveD, ons
welwillend ten gebruike afgestaan.
Johannesburg 19 Oct. 1899.
We zitten nog steeds in Johannes
burg en hebben ook geen plan van
hier weg te gaaö, het was hier nog
nooit zoo rustig en veilig als nu. Op
bevel van de regeering hebben alle
Engelschen het land verlaten en als
ge nn weet dat alleen te Johannes
burg 30.000 Engelschen woondèn, dan
kunt ge begrypen hoe stil het nu hier
is.
Pretoria, 20 Oct. 1899.
In de haast zet ik my neder u nog
een paar woorden te doen geworden,
er gaat nog een post over Delegoa-
baai. De jongens zyn weg al een
eind in Natal. In Ladysmith waait
reeds de Transvaalsche vlag, de En
gelschen trekken al maar achteruit, de
onzen vooruit. Het Rustenburger kom-
mando heeft het meest met den vyand
te doen gehad, doch een formeel ge
vecht is niet geleverd. Er zyn gevan
genen op weg naar hier, twee gepant
serde treinen zyn reeds genomen.
Pretoris, 25 Oct. 1899.
SLAG BIJ ELANDSLAAGTE.
Het was Zondagmorgen 6 uur. De
Hollanders, Duitschers en Boeren, ten
getale van duizend man te zamen en
twee stukkeu geschat tegen tiendui
zend Engelschen met 96 stuks ge
schut.
De Engelsohen vielen aan en w--r-
den weldra teruggeslagen. Toen zij
zagen hoe sterk de Boereu w;j. i
kwamen zy voor de tweede maai n -i
frF/UULETON-
EEN VERHAAL
uit den
Tran8vaalschen Vrijheidsoorlog
van 1880—1881.
eni
Door D'A R B E Z
ste -vocrstelleiL voor den dag. Eerst
brajcht haji een. Confedëraitie-voorstel
toot dm Volksraad, maar can zoo maar I
goedsmoeds de onafhankelijkheid der
Republiek, waarvoor die vaderen, zoo- j
j veel hadden geleden, af te geven., daar j
I hadden de Tracnsvaiers geen lust in,
en het Confederal iovooo'stel leed schip- I
breuk. Een herziening van de Grondt
'•wet, die geheel in strijd' was met h-ejt
i Vodkskaxakt €(ren die door Burgers op
zeer onverstandige wijze voorgelegd werd
deelde hetzelfde lot, en op den 8»ten
Die verdediging stekte echter Maant verdaagde die Volksraad. Ongo-I
i Engelsche regeering geenszins tevre- twijfeld heerschte er toen heel wat ver-
*°^n. en Sir Theopbilus Shepstone trok warring in dien Staatde Transvaler,
tagezeld van ongeveer 25 Natalsche eenvoudig van natuur, kon niet alles
olitie de Transvaal binnen om, naar precies doorgronden en begreep niet1
oergegeven werd, te beraadslagen met wat achter de schermen zat. Het volk
Jfc® President en den Uitvoerenden stelde rijn vertrouwen, op de nieuwe
tand over den heerschenden toestand, j Presidentsverkiezing, die spoedig zou
ichter had' „Stoffel Slijpsteen' zooals plaats vinden Was Burgers maar eerst
A; boeren den. specialen Commissaris weg, en Kruger of zelfs Joubert aan heb
jDbemden, de Prtoclanna/tie in rijn porto-roer, dia®, zou man wel een weg vinden
Jlio, waardoor de Transvaal ais Britsohcan de zaken, zbo goed af zoo kwaad
4 tondgebied verklaard werd. Of Bur- het kanin arde te brengen. Het volk
-ers met dit feit bekend was, is nog voelde dab hot geen leider had «n zoo-
t HU «pen kwestie. j dra wij Afrikaners dien missen, rijn wij
De Volksraad kwam in speciale ses- als eert spul' dolende en verdwaalde
ie bij elkander in. Februari 1877, e® schapen, en zoo waren ook die Tra®»-
brgere, die blijkbaar rijn hoofd had; j valera Doch dit was juist wat de En>-
Jgprlorc®, kwam nu met de onmcgeldjk- i gefeche Regeering wilde vermijdenmen
wilde heit. volk niet de kans geven omi'ding liep. zooals te begrijpen valt, op
tot zij® verhaal te komen. Sir Theophi-j niets uit. Tot. amtwoord va® den En-
lus Stepstone haalde de annexatie Progelschen. minister va® koloniën, Graaf
clamatie voor dien dlag, en gaf aa® pro Carnarvon, kreeg rij eene mededleeling,
si dent Buxgqrs te kennen dlat hij dej dat de annexatie onherroepelijk was;
Transvaal zou aunexeeren. Burgera le- slechts wanneer het werkelijk mocht
verdie als rijn laatste officieel-e daadl, ee® blijken, dat da meerderheid eter Trana-
protest in, e®. de Uitvoerende Raadl vaalscha bevolking tegen, de annexatie
keurde d'ab protest goed, can d'e een- was, zou men de zaak weder kunnen
voudige reden dab hiji vaar het oogem-1 nagahn, dóch dlit was volgens het ge-
blik onmachtig en hulpeloos was. Eblr-Voelen van den Minister eene onmoge-
ter bes!dot de Uitvoerende Raad' tege- iijke gebeurtenis.
Hjkantijdi am eene commissi o va n dxie Toen Kruger en Jocissen va® hunne
personen naar Engeland te zenden, ten zending terug kwamen, en op 7 Januari
einde bij het Ministerie aldaar die grie-11878 verslag er va® deden aa® het volk,
ven tegen deze annexatie voor te drifc-; waren de Transvalere reeds van hunne,
gen. Op 12 April 1877 woei de Engel- j verbijstering en schrik bekomen, en
sche vlag over Pretoria,, en kort daarnaheerschte er niet die verwarring die in
verliet Bucgcrs het land!. „Over de dioo-j Maart 1877 gevonden werd. Me® be
dien niets da® goed," zegt een oud slóat dia®, ock dtedelijk om aa® de®
dezen overtuigenden uitslag voor zich,
de Engelsche Regeering hare dwalingen
zou inzien e® dè annexatie zou vernie
tigen. Derhalve werd eene tweede de
putatie gekozen, can den uitslag, en alle
daarmede in verband staande dociuneni-
te® aan dm graaf van Carnarvon voor
te legge®1, en de leden1 dier dieputaitie
waren die heeren Paul Kruger, Piet-'
Joubert e® Willem Eduardi Bok. Op
weg naar Engeland!, ojntmoetlte deze
deputatie in do Kaapstad1, den Hoogen
Commissaris, Sir Bartlo Frère, e® ook
aan hem legde rij de zaak voor. Doch
Sir Bartle, die ai lang zijne instruct-'
spreekwoord, en daaraan gedachtig zul
le® wij de handelwijze va® Francois
Burgers gedurende dit merkwaardig
tijdperk niet verder nagaan. De geheele
waarheid omtrent het beloop der zaken
zal misschim nooit bekend worde®.
De Commissie door die® U it voerende®
Raad gezonde® bestond' uit de® Vioe-
Presdden* S. J. P. Kruger, e® die Staats-
procureur Dr. E. J. P. Jorisse®, e® een
Hollander, die heer Eduard Bok verge
zelde hen als Secretaris. Doch hare zen-
Britschen Minister te toemen, dat de
meerderheid va® het volk wel degelijk
tegen die annexatie was. Toebereidselen,
werden gemaakt voor eene Volksstem
ming, en eene commissie aangesteld ami
die te regelen. Uit het rapport va® die
commissie e® die daaraan gehechte lije
ten bleek het dat uit 8000 stemgerech
tigde burgers er 6591 tegen de annexa
tie waren e® slechts 587 er vdor.
Het Transvaalsche valk was nu eer
lijk genoeg am te gelocxve®, dat met
lijk oordeel over die zaak te vellen.
Bitter teleurgesteld ging de deputa
tie eindelijk huiswaarts, en anjtmoettei
het volk te Wbndierfontei nop 10 Ja
nuari 1879. Het amitwoord dot rij' mede
brachten veroorzaakte gjroote opgewon
denheid. Het Transvaalsclie volk was
nu geheel tolt rijpe bezinning gekomen,
en waar vroeger tweestrijd omtrent elec
ties had! geheerschit, daar bestond nu
slechts eenheid! Slechts, een gedachte!
beheerschte nu het volk de terug-
brijging va® de onafhankelijkheid der
Republiek. Nu me® op vreedhamep
w eg dat, doel niet kon bereiken, begon
uit Engeland had., te kennen, da,t men te spreke® over de noodzakelijkheid!
zelfs met dezen uitslag voor rich, hij om de zaak mót de wapenen te beslech-
de Engelsche Regeering niet kon aan-1 ten. „Wille® de Engelsche® er niet
rade® de annexatie te herroepen. Niet-goedsmoeds uit., da® moet ons hulliei
tegenstaande dit besloot de deputatie maar uit de Transvaal smijt'," zoo rie-
naar Engeland te gaan. Hier was on- pen er eenige®. DSxh Kruger, Joubert
der tusschen Lord Carnarvon als Minis-e® Preterms en de andere voormannen
tor va® Koloniën afgetreden, en had
Sir Michael Hioke Beach hem als zoo
danig opgevolgd. Na heel wat opont
houd en eene eenigsrins koele en nietj
zeer beleefde behandeling, gaf de En
gelsche Minister eindelijk het antwoord,
dat de annexatie zou blijven bestaan,
en dat wart. aangaat de volksstemming,
de 6500 mannen die tegen de annexatie
ware®, niet in Staat waren een behóor-
achtten den rijd nog niet. rijp voor zulk
een stap, e® rij hadden invloed genoeg
om de haastigen in Ixdwang te houden.
Daar Sir Bartie Frère, juist op reis wad
naar de Transvaal, besloot me® diens
aankomst af ie wachten, en zijne Ex
cellentie klon rich dn® met eige® oogem
overtuigen dlat de petitiën tegen, <üe an
nexatie niet mlach waren, zooals m?®
wilde beweren ixt Engeland- Me® zvu