NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
^B03srx<rErM=EnsrTSFE,iJ"S
Directeur-Uitgever J. C-. PEEREBOOM.
geschiedenis van Haarlem
St. Nicolaas-wandeling.
Vie Jaargang
EAaandag 4 December I8S9.
No. 5042 b
HAABLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1.20
Voor de dorpen in don omtrok waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden1*30
Franco door het geheele Rijkpor 3 maanden1*05
Afzonderlijke nummers0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, jier 3 maanden0.30
de omstreken en franco per post 0.371/2
Van 1-5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 20 Cent per regeL
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten
en door alle Boekhandelaren en Courantiers.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Puhlicité Etravgm G. L. DAÜBE Co. JOBS F. JOSF.S, Sua., Parijs Situs Faubourg Mmtmartre.
Met uitzondering van Bet Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiim en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het
Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
BUITEN het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 1—5 regels ƒ0,75, elke regel meer f 0,15Reclames per regel 0,30.
•Wenten voor dit blad in den omtrek zijn: BloemendaalSandpoort en Schoten, P. v. d. RAADT. Sandpoort; Heemstede, J. LEUVEN, bjj de Tol; Spaarndam, C. HARTENDORP; Zandvoort, G. ZWEMMER;
g oor Uil yeisen, W. J. RUIJTER; Beverwijk, J. HOORNS; Hillegom. ARIE HOPMAN. Molenstraat. Genoemde Agenten nemen Abonnementen en Advertentiën aan.
door
W. P. J. OVERMEER.
Amanuensis der Gemeeute*bibliotheek.
XXIII.
Het raadhuis en Prinsenhof.
Wie kent nicft het trotsche, grijze,
HEUwenoude gebouw op de Grdote Markt
Haarlem, licit oude grafelijke paleis,
werwaarts in de 13e eeuw rijjkdom en
vroedschap van onze toenmalige opko
aido ksoop- en handelsstad zich be
gaven om ui eon eerbiedige houding de
rste privilegies te koopen, liet gebouw-
dat getuige is geweest vain schitterende
hofhoudingen en grafelijke feesten,waar
gedurende eeuwen de stedelijko regee-
nng haai- zetel had om de belangen on-
Spaarnestad te behartigen c.n recht
te doen? En nog .s hel de plaats waar
onze gemeente-huishouding zich bevindt
>1 waar de lokalen veireenigd zijn, aiohr
wiei' muren do meeste van Haar
lem's schatten bewaard worden.
De geschiedenis van dit gebouw ver
dient dan ook wel eene nadere beschou-
nng
Het raadiiuis dat tegenwoordig met
de lokale» van het Prinsenhof een ge
heel urrat wordt begrensd door de
V.'csri.jd: der Groote Markt, de Ko
ning- en Jacob?jnestraat, het Prinsen
hof. de poort v*lke de Zijlstraat met
1 liet Pand vei-bindt on de Zijlstraat.
Hoe schoon echter het gebouw neg
rezen moge. het maakte vroeger een
veel trotochcr indruk. Beschouwen we
daartoe eene kopergravure van H. Spil
man in. 1753. naar eene schilderij van
P. Saenredam in 1630, waarvan een
over-dinik ter gemeente-bibliotheek ix>
rust, welke echter eerst eenige jaren ge
leden gemaaikt is. door bemiddeling van
wijl ra; Mr. A J. Enschedé, die hiertoe
in de gelegenheid was, aangezien de
koperen plaat zioh, nog bevindt bij de
firma Enschedé, alhier. Do gravure stelt
het stadhuis voor in den toestand vóór
1630, tdrwijl er een menigte ruiters en
voe'gangers op rijn afgebeeld, verbeel
dende dön intocht van Prins Maurits.
om de regeering te veranderen, terwijl
door eenige ruiters door de Koning-
et rr ;t geschoten wordt.
Allereerst ontwaren we twee torens,
die er nu niet, meer zijndo kleinste
Lijken stand gevestigd; was) bevond' rich
het schavot, waarvan nog eene afbeel
ding bestaal op het schilderijmuseum
hier ter stede. Hier was dus de plaats
waar de executies der vonnissen plaats
vonden en de zooeven genoemde secre
tariskamer heette dan ook oorspronke
lijk de „justitdetkainer", aangezien hier
behout en Schepenen vergaderden, om
recht te doen.
He* schavot zrd bij vele lozers nog
wel in herinnering wezen ik bedoel
natuurlijk dat men het neg gekend
heeft aangezien liet pas in 1855 weg
gebroken. is, volgens een raadsbesluit
van 28 Juli 1854. Voor hen, die er nog
een overolijfsel van willen zien, beveel
ik eene wandeling naar dc Pandplaats
aan. alwaar rich nog eenige pilasters be
vinden. afkomstig van deze stelling.
Wanneer en dooi- wieai het gebouw ge
sticht is, is niet met zekerheid te be
antwoorden. Ampring verliaalt ons wel
dat. Floris II. die in de le helft der 12ei
eeuw leefde, bier ter stede rijn hof zou
gehouden hebben, doch hiermede wordt
in het geheel niet bewezen dat hij. juist
in dit gebouw gewoond heeft, veel min
der neg dat genoemde vorst er de stich
ter van zou zijn. Onder meea- vertelt hiji
„Graaf Floris d'achtste graaf, do vette
graaf geheeten
.Ts hiei- zoo met rijn hof te Haarlem
neergezegen,
„Hoewel d'cerste niet cn heef met rouw
en leed
..Zijn dochten- Hadewij. alhier ter aard
besteed".
Ampring' is dus van gevoelen dab er
vóór den genoemden graaf, alhier nog
meer hun zetel hadden opgeslagen.
De bewering dat Graaf Willem II
het zou hebben doen bouwen, is ook
niet. bewezen, Beikond echter is hdb dat
het in 1245 bestond, althans tijdelijk!
tot grafelijke woning diende. Hoe het
er c-chter uitzag is onbekend en dit
zal wel altijd verborgen blijven, daar er
geen enkele bron meer aanwezig is. In
1287 stond Floris V het westelijk ge
deelte van dit paleis af aan dc Domi
nicanen of Predikheeren, tot liet stich
ten van een klooster en in 1381 reeds
stonden de Predikheeren een gedeelte
van hun eigendommen aan de stad af
en wel den kelder onder het stadhuis.
De heer C. Te Lintum beweert in zij'r
ne beschrijving van „de Groote Markt
van Haarlem in den loop der tijden
boven de Pandpoort, do oven-welving dus
dlio men onder doorgraat als men er van
de zijde vtm de Koningstraat ingaat.
Dc ingang dezer kamer bevindt in den
hock van de groote zaal van liet. raad
huis naast het. gemeentemuseum. Vol
gens een, brief van opdracht vun 7 Jar
muari 1467- 1568 hadden ca- nog meea*
overgaven plaats van gedeelten dar be
zittingen van de Predikheeren aan de
stad. totdat in 1581 deze orde word op
geheven cu op deze plaats het Pand en
het Prinsenhof ontstonden. Het. pand)
is ea gen lijk oen afzonderlijk gebouw",
maar een overal voorkomende zuilen
gang rondom den Kloosterhof en nog
heden tem dage wekt de op stcenen pij
lers rustende overwelfde gang of gaan-
d er ijl, do bewondering wegens het deug
delijk metselwerk dier dagen. De Pandt
plaats die hierin gesloten ligt heeft neg
bijna haar oorspronkelijken vorm.
(Wendt vervolgd.)
en eenvoudigste stond aan de rijde van dat het paleis gedurende de geheele 2e
de Koningstraat, terwijl de grootste
die zich dom- zijne fraaie vormen zeer
van den' andere onderscheidde aan
de rijde dier Zijlstraat het gebouw ver
sierde De spits van eerstgenoemde to
ren reikte ongeveer ter hoogte van den
nok van het dale, terwijl de laatste rich
ver boven de zes schoorsteenen welke
we er thans nog zien.in de lucht ver
hief Wegens den bouwvalligen toe
stand;. waarin ze latea- begonnen te ver-
keeren, werden ze weggebroken en een
geschiedschrijven- onzer dagen zegt hier
van, dat. daarmede een daad van van
dalisme werd gepleegd, die ieder belang
stellende in oud-Hol 1 an dsche bouw
kunst nog steeds tot ergenis strekt.
Meer dan. waarschijnlijk is het. dat zoo
onze vroegere archivaris, mr. A. J. En
schedé, nog oenigen tijd! voor ons be
houden ware gebleven, do wederopbouw
tot stand gekomen zou zijn.
Het bordes, dat wa op de gravure
eien afgebeeld', is ook veel fraaier dan
do tegenwoordige arduiusteenen opgang
met kunstöjcoze ijzeren ballustrade, die
er omstreeks het midden der vorige
eeuw werd aangebracht en vóór eenige
jaren gewijzigd in den tegenwcardigen
vorm Op het genoemde bordes bevon
den rich vier franio kolossale gehouwen
leeuwen, die in zittende houding
als tenanten dor wapenschilden van
Haarlem, Holland en Brederode, niet
weinig het schoone effect verhoogden
Bij de bovengenoemde verandering ver
dwenen deze leeuwen, doch één er van
is voor ens als historische herinnering
bewaard gebleven en bevindt zich tlians
op ete wagenpoort dca" firma Enschedé
alhier.
Het zich boven het bordes bevinden
de balcon met liet. aloude wapen van
Haarlem eon don e boom en het
jaartal 1630, werd in het laatstgenoem
de jaar aangebracht, althans op geen
der afbeeldingen van het stadhuis vóór
dien tijd is een spoor van een baloon. of
iets dagelijks te ontwaren. Vóór de
tegenwoordige secretariskamer (men. hou
de in 'fc oog, dat tot vóór zeer korten
tijd, alhier het bureau van den burger
helft der 14e eeuw gesloten was en eerst
de ©erstö jaren der 15e eeuw geopend!
rd, toen het de zetel der burgerregee-
ring werd
Met deze bewering 'kan ik me in 't
geheel niet vereenigen, niet alleen dat
ik geen vertrouwbare bronnen heb kun
nen vinden daaromtrent, doah hoofd
zakelijk op grond van den brief vtm>
opdracht dd. 24 April 1388, met betrek
king tot den boven genoemden kelder
ondei' het stadhuis.
Hier volge een fragment uit genoem
den brief, welke in haar geheel te lezen
is. in de handvesten cn privilegies van
Haarlem
„Kennelic si al den ghenen die desen
be ieff sullen syen off hoeren leesen
overmitds laste ende regter nooteaecv
ken willen ode ons opghecommen syn
van onsen* tymmeringo wege ende van
de cap it tel dat wi houden moeten ver-
coft hebben met vryen wille der stede
an Haarlem tot een en vryen eigen den
Kelre die wij handen ende on se was
onder den voirscr. stcdehuyse om me een
zeecflqera somme van gelde daer wy vol
endo al betiaelb syn den lesten penninck
met ton eersten...
Uit het bovenstaande leid ik af dat
reeds in 1388 de burgerrggeering haan-
zet cl had in dit gebouw, daar er gespro
ken wordt van dien kelder onder voor
schreven stadhuis. Wel is wtiar ont
breekt hier het historisch bewijs, daar
de stukken betrekking hebben op dat
.voirscr. stediehuysc" nu eenmaal zoek;
rijn. Doch hoe zouden de Predikheeren
die hun eigendommen in het klooster
bezaten, een kelder cmcler het stadhuis
hebben kunnen afstaan als ..hun" eigen
dom, zoo {lit laatstgenoemde gebouw in
een andier gedeelte dor stad had go-
staan
Voorts bestaat een acte bcteokend en
bezegeld 9 Juni 1556, waarbij het acn-
vent der Predikheeren binnen Haarlem
ten behoeve der stad. afstaat een kamer
boven do poort -*an het gemelde con
vent, alwaar do weeskamer gehouden
werd. Dit kan dus niet anders rijn. dan
de tegenwoordige Sacristy, de kamer
IV.
Belofte maakt schuld, mevrouw. En
daar ik in mijn schrijven van gisteren,
beloofd heb u njog eenige adressen mede
to deel en,, wil ik daarmede maar aan
stonds oen begin maken. Allereerst nu
eens voor de kleintjes gezorgd'. Wilt u
voor uwo kinderen iets moois cm. aardigs
k<xpen, richt dan uwe schreden naar
de twee goedkoopste adressen KLEINE
HOUTSRAAT 9, en SAJETBAAL,
Gierstraiait 68. Poppen, kleurdoozen, too-
verlantaams, serviezen, bouwdöozon.
trompetten, muriektollen, kinderspelen,
prachtige albums, kortom te veel om op
te noemen is daar voorhanden Dit al-
s is Vaar do jeugd voorzeker eeme aar-
ige verrassing
Voor meer ouderen kunt ge beter
terecht bij don heer F. J. FRöLICH in
de Zijlstraat of wel in perceel Barteljo-
risstraat 23, waar genoemde lieer een
uitvei'koop houdt.
Daar rijn vooa-lianden fraaie dbozem,
luxe-postpapier, tal van. prachtbanden,
photographieën. alsmede vele andere
nouveautés, alle zeer geschikt voor St.
Nicclaas-cadeau. Wanneer u tooh in de
Bartel jorisstraat bent,, vergeet dan Voor
al niet een bezoek te brengen aam het
welbekende city-magazijn van den heer
II. LAMP. In de beide keurig gectat-
1 eerde winkels trekken prachtige salon-
lampen,. fijne lederwaren, luxe-meubel
tjes en meerdere luxe-artikelen direct
de aandacht. Deze winkels zullen niet
nalatten op u een goeden, indruk! te ma
ken. Dit mag ook gezegd worden van
de beide winkels van dén heesr J A.
VERMEER. Groote' Houtstraat 6 en
14. Daar rijn voorhanden tal van nou-
veauté's in byouterie, gewone en fijne
lederwaren, artistiek aardewerk, luxer
aptikelenbeeldjes,lampen en kappen
enz. enz., alles even keurig en fijn.
Reeds lokken de smaakvol geëtaleerde
itrines de voorbijgangers tot een be
zoek uih
Voor nikkel-artikelen kunt u terecht
bij den heer LOUIS BRUNOTT, Ko
ningstraat 7. Wat ge maar verlangt, is
daar verkrijgbaar. En daar uw vriendin
eerstdaags in heb huwelijksbootje zal
tappentwijfel ik niet of ge zult aan
dit magazijn een bezoek brengen, want
ge bobt bepaald het voornemen opgevat
haar met een, paar fraaie en nuttige ar
tikelen in haar huishouden te verrassen.
Wilt ge eene kleine opsomming van
hetgeen daar voorhanden is. Goed, ik
zag er keurige thee-, ontbijt- en eet
serviezen, fraaie theetafels, prachtige
hanglampen, vele etagère-beeldjes, en
meeadére luxo en huishoudelijke arti
kelen. Daarbij is alles er even goedkcop.
Wilt ge een staaltje van vrouwelijk
■emuft zien, wandel dan even naar
hot magazijn van handwerken van Mej.
J. KRUTJT, Barteljorisstraat 27. Daar
ia voorhanden eene grooto collectie af
gewerkte Armenische artikelen, als ta-
felkleedën, kussens, schorten, zakdoe
ken enz. enz. Al deze fraaie artikelen
leen en rich uitstekend voor St. Nico-
Jaas-cadcaux. Dit is ook het geval met
do artikelen verkrijgbaar in het maga
zijn van den heer W. ENGELGEER,
Groote Maakt 31. Horloges, pendules^
regulateurs, wekkers zijn daar in me
nigte en tot zeer billijke prijzen vctor-
1 ramden. Vepder kettingen in goud, zil
ver, doublé en nikkel.
Suikerwerken cn het St. Nioalaas, die
toch op een St. Nicolaasfeest ééne dor
vocmaamsta elementen rijn, lean men
heerlijk krijgen hij den heer G.
VAN BILDERBEEK, Spaarnwou-
dorstraat 63. Een glaasje warme punch
is bij deze lekkernijen niet te versma
den. De bodega .AU VIGNOBLE"
Kruisstraat 27 is hiervoor een goed
adrecHeele en halve flesschen beste
punch z'.jcn daar verkrijgbaar.
Wilt ge uw echtgenoot daarbij, nog
verrassen met een degelijk cadleau,
koopt, dan voor hem een paar geveerde
of ongövodrdb handschoenen bij deni
heer M. PRENT VAN DEN BERG,
Groote Houtstraat 82. Ook voor dames-
hauidrithoencn. cr.chcncz, sporthemden
tricots is dit een goed adios.
Mot dit vochtige weder ia een paar
schoenen vfcorzekcr cok «m nuttig ca
deau. De uitverkoop van sterk en so-
liod schoenwerk van den heer S. VAN
EMMEN, Frankastract 17. biedt
ruimschoots ce gelegenheid eene goede
keuze te doe». Alles wordt daar \foor
spotprijs varkoehi. O.a. ook eenige hon
derden paren kindérschocntjes.
En nu, m v.Touw, gc-locf ik wol, dat
ik u genoeg adressen heb opgegeven om
Maandag no'jj naar hartelust uwe inkoo-
peu te kunnen doen. ik eindig dus en
v.-ensch u verder een zeer prettig St. Ni
colaasfeest tée.
plaats in, die men zou kunnen vergelij
ken bij een groote Arena. Staat men
hier in 't. midden dan kan men met één
oogopslag alios overzien en kan er aan
den aurvoilloerendfen ambtenaar niet®
ontgaan.
Een klein, deal der cellen is ingaricht
voor badkamer en dienstvertrekken.
Ook bevinden zich gelijkvloers eenige
rellen voer woorspannigen, waarin de
logees waarschijnlijk na eens de onder
vinding van. dit verblijf te hebben op
gedaan niet zoo spoedig zullen weder-
koeren.
De kerk hoewel nog niet geheel ge-
ned riet er flink uit.
De geheele bouw is goed aangepakt
cn het geheel zal, wanneer heb eenmaal
gereed is uitstekend tm aan haar
doel beantwoordend, uitzien
besloot spreker, hooren wij de stomme*,
die weer verheffen, den Almachtige*.
God cn Hem eere geven. Er moge oen
wanklank nog wérden gehoord, rai nog
veel ontbreken aan het wereldkoor, tock
wordt het overstemd door het koor
dc Kerk Qods.
De boeiende voordracht werd meer
malen met applaus begroet, en, door et»
lang aangehouden applaus gevolgd.
De heer Gonnct, die een inleidend
woord had gesproken, was de tolk va*,
allen toen hij den spreker een woord
van dank bracht.
Mij.
STAOSNfUJWS
tot B8t7. d8r Bouwkunst
In de laatst gehouden vergadering
vnn. de afdet-lmg Haarlem en ome tre
ken dra- m arisch, tot Ben-, der Bouw
kunst), wa? ingelï/tonen een rondschrij-
ren van het Hoofdbestuur met bijgaan
de stukken, waarvoor aan de afdeeling
verzocht wordt adries uit te brengen.
Deze stukken bevatten het plan tot
oprichting van opleidingsscholen voor
aannemers, teek en aars, opzichters enz.,
waardoor dengenen die zich in deze vak-
ben wenschen te bclcwamc-n. de gelegen
heid wordt gegeven, zich in betrekkelijk
korten tijd theoretisch te ontwikkelen.
De heer Leijh stelt voor, deze stuk
ken in handen te stellen van eenige dei-
leden, düo tevens het Bestuur dea* Am
bachtsschool Vormen. Daze heeren zijn
het best in staat over het gevraagde een
zaakrijk advies uit te brengen.
Wordt' aldus besloten
Volgt lezing van den hear J. Lon
don, die de leden eenige» tijd berig-
hiold met de fabricatie uit te leggen van
de Cowen vuursteen.
Hij begon in algemeen© trekken de
steenkolenmijnen te beschrijven, welke
moeieiijkheden men bij den bouw der
mijngangen te ovc-winnen had!, en hoe
zich de verschillende lagen in den aard
bodem uitstrekten.
Hij doelde mede. dr.t de mijnen dei-
firma Cowen deze eigenaardigheid heb
ben, dat de bodem uit opvolgende lagen
van zandsteen, vuursteen en steenkool
bestaat.
De zandsteen heeft zeer weinig waar
de ;de daaronder liggende vuursteenlaag
echter wordt uitgehouwen. Deze vuur
steen vertoont zich als een harde steen
massa die door ui*houwen, springen af
boren moet verwijderd worden. Kfomt<
deze steenmassa ocihltea- in de buiten
lucht. dan verandlert zo in koste» tijd
tot pulver evenals opgegraven, boom-
stananeiü, die eeuwen onder den grond
hoi-d en gaaf bleven terwijl ze in wei
nige uren vermolmen wanneer zo aan
d'o lucht rij» blootgesteld.
Deze pulver wedfc nu aangemengd)
en uit do hand in koperen vormen ge
vormd, daarna gedroogd' en bij kleine
partijen in ovens gebrand.
Een en ander werd toegelicht met
vluchtige schetsen.
Do Voorzitter dankte dien heer Lon
den voor zijp. voordracht, en nadat dë
heer Leijh den heer Voth had uitgenoo-
digd in de afdeeling ook eens een lering
te houdien over do glasindustrie, waar
aan deze gaarne gevolg zou geven, sloot
die president de vergadering.
Dinsdag jl werd de afdeeling döcr
de welwi Uenclieid van den heer JoIl J.
van Schuylonburg in de geleg nheid gi>
s-teldv dé in aanbouw zijnde cellulaire
geauengenis in oogenschouw te nemen»
Dit was voor de leden daarom dubbel in-
terewant, omdat de heer van Schuylen-
burg het \*orige jaar een duidelijk tvcr-
zicilit over den bouw en de indocling in
do afdeeling heeft gegeven» toegelicht
door vele plannen en detailtoekenin-
gen. De werkelijkheid overtrof echter
alle vcrwaclitingen.
Terugblik,
Dr. II. J A. M. Schaepman gaf Don-
dearcSagstvond in de bovenzaal van de
.Veroeniging" in een lering Vcor de
leden van drai Katholieken Leeskring^,
een terugblik iu de wegstervende eeuw.
Spreker schetste in 't algemeen die
eeuw al? een tijdperk van worsteling
en strijd, een strijd die gaat tussclion
de revolutie, dë wereldschokkende, die
•ooi- de geldende waarheid!, het gelden
de recht en dc geldende toestanden een
nieuwe waarheid dë loochening van
God - een nieuw recht, dë gelijkheid
nieuwe toestanden bracht en zóó
meende de menschen in broederschap
tot eten peil van hoog geluilc cn welvaart
te zullen brengen.
Tegen die revolutie i3 in dun loop der
eeuw als groote macht gekomen, de
regeneratie, de hen-geboorte, die volgens
de Paradijswet moe'u plaat® vinden in
smart en lijden en won-steling.
Die strijd] ging spr. allereerst na op
het gebied der Staatkunde, betoogende
hoe op het gebied van het Staatsrecht
zoowel binnen den kring dei- natiën als
in de verhouding der natiën onderling
die wensch, de dwaalster den- gerechtig
heid is gesteld] in stede van God, die
zon der gerechtigheid, en hoo men. spre
kend van historische ontwikkeling oen
reeks misdaden goedkeurde, eenvoudig
omdat ze geschied zijn. Maar de mannen
dei- regeneratie rijp opgestaan, die heb
ben ingezien, d!at vroeger op staatkjun-
dig gebied do vermen alles waren, de
beginselen niets en dat men de vormen
toch als voorbijgaande moet beschou
wen. Zij hebben ingezien dat het recht
harmonie moet brongen tusschen wat
eerbiedwaardig is en wat noodzakelijk,
dart het recht is hét verband tusschen
gezag en vrijheid waarboven het dienen,
staat, het dienen van Gód.
Ook op het gebied dosr wetenschap is
dezelfde strijd merkbaar. Dc revolutie
heeft voor den dienst van God) den
dienst der rede iu dé plaats gesteld en
heefti met bewijzen ontleend aan stee-
nen en vcrstcenselen en aan de ontle
ding van verschijnselen do wereldorde
willen verkl.-ffan. Maar het is de glorie
van het Christendom der negentiende
eeuw, dht het odk de natuur heeft door-
vorsclit, diapook niet a-oor is terugge
deinsd en toch boven alle uitvindingen
het wierookvat uitzwaai: en het kruis-
plant.
Het herigst woedt de strijd tusschen
evolutie cn regeneratie ep economisch,
terrein. Do revolutie met haar verhef
fing van den dérden stand met haar al
les voor allen bereikbaar stellen heeft
geleid tot het individualisme, dat het
individu alles doet. rijn en het socialis
me, diat alles voor dc gemeenschap is,
met wegcajfering van het individu.
Beide hebben vergeten het woord van.
Christus, het wcord van naastenliefde.
Dat predikt het Christendom, het doet
het individu recht wedervaren en wijst
dfcn onverbreekbaren band tusschen in
dividu «n gemeenschap aan.
Nu standi Dir. Schaepman nog stil hij
dén strijd op kunstgebied. Aan het be
gin. staan de genieën Schiller, Goethe en
Byvon, die dichters waren bij de gratie
Gods, maar geenszins naar de wet Gods
en die schoonheid zochten niet langs den
weg des kruisea
Het romantisme vindt ook nu nog bij
de woordkunstenaars onzer dagen, bijt
hoeveel verschil van vorm cok, navol
gers.
Maar hoe helt ongeloof in de kunst
ook moge hebbeen gewoed, de regeneratie
is daar, dichtende en denkend geesten-
willende wereldkoren weer de hymne tot
De ring van cellen is op hoogte cpge-1 den eeuwigen God doen ringen.
trokken en sluit een reusachtige binnen-Bij alle worsteling en bdji allen strijd, Cer met verzoek, het ontwerp op den
Vooruitgang.
In Café Montagne vergaderde Don
derdagavond de ikiesvesreeniging Voor
uitgang onder leiding van den heer Fr.
Lièftinck, Zeven candidate» voor bot
lidmaatschap werden aaaigenomen.
Naar aanleiding eenei- missive va*
dë Liberale Unie stelde do heer Mr H
de Kan tea- \<occ% dat de kies\*esreeni-
ging of haar Bestuur zich zal richten
tot den Raad om te verzoeken, do zaak
ton ednde to brengen betreffende art.
243 der gemeentewet. Voorstellen zijn
in den Raad t«r tafel gebracht aan
gaande een adres aan de Regeering tot
rijziging van dat) artikelB. cn W
hebben, twee maanden geleden beloofd,
danrovur advies uit to brengen, maar
■li boort er niet van.
IX* VOORZ. riet niet in, waajxim du
kiesvereeniging juist don Haarlem-
achcn Gemeenteraad hierover prikkelt*
moet vocjr een zaak, die het geheel»
land betreft.
De heor DE KANTER antwoordt),
dat de Rogecring juist op dait adxdc»
zal prijs stellen. Op deze wipe wordt
wctir een steentje bijgebraclit tot
wijziging van het artikel.
De heer SNELTJES raadt den vocu--
steller aan, liever aan een dor RoadH-
loden te %*orzoeken. B en W. te inter
viewen over dë vraag, waarom het ad-
os nog niet kora.t.
Dc heer Mr. A. A. VAN DER
MERSCH vindt het. voorstelde Kan
ter niet. gelukkig. Er rijn in dien Raad!
twee voorstellen betreffende het art.
243 gedaaaieen door den lieer Beijne»
en een door dë heeren Hofland e s
Waar dus in den Rand zelf voldoende
belangstelling heerscht voor do zaak.
bcJiocft do kiesvereeniging zich daarmee
niet. tie bemoeien. De nieuwe verordo-
ning werkt nog zeer koa-thot is wel
mogelijk dat B. en W. nog niet volko
men op de hoogte rijn. hoe dio werkt.
De heer DE KAXTER betoogt, dat
die tooh waarlijk voldoende besprokcoi
is. De burgerij althans was wacirUj|k wol
op die hoogte, wat uit de Juli-vericierin-
gen duidelijk genoeg gebleken is.
Do VOORZ. meent., dat dit niet ge
bleken is, Ei- rijn toen voer- en tegen
standers te gelijk] rit den Raad gewor
pen. Het was een razzia, meer niet.
Do heer DE KANTER heeft zijn doei'
bereikt, daar deze bespreking do aan
dacht weder op de zaak gevestigd heeft
en trekt derhalve zijn voorstel in
Besproken wordlt tjians, of do kies-
vereenjging rich tot de Regeering wen
de» zal.
Do heer W. STOLP is daartegon,
daar z. de nieuwe veaajrdening een.
uitstekende financieelc ivgeling voor de
gemeente is.
De lieer SNELTJES, hoewel een tu-
genstandicr der nieuwe verordening, is
eveneens tegen het voorstel, omdat hij
voortdurend veranderen van do belas-
tingverordening verkeerd acht.
De heer VAN DER MERSCH doe*
opmerken, diat verandering van art. 243
daarom nog geen wijziging vaai. dJe ver
ordening tengowlge belioeft te hebbent
Da heer Mr. A. TAK vraagt, wat dd
kiesvereeniging aan. dc Regeering za l
vragen. Zal rij verzoeken om wederin
voering van dezelfde progressie Of iets
andlars Spr. acht het beter met reques-
treoren te wachten tot- het wetsont
werp er is, dan kan de kiesvereeniging
zien wat de Reg. wil.
De liera DE KANTER zou zeker gebu
herstel wenschen van de vroegere bepa
lingen waarvan misbruik gemaakt is.
De VOORZ. acht de opmerking, van
don hoor Talc zeer juist en deelt mede,
dht de Minister het wetsontwerp tot
wijziging van art. 243 elk oogenblik van
den Raad van Staten terug verwacht.
Het denkbeeld van den heer Tak
wardit goedgekeurd en het zenden van
ean ada-es du® tot nader aangehouden.
Besloten Wordt, dat de kiesvereeni
ging rich zal wenden tot de Tweede Ka-
