NIEUWS- EN ADV E RT EN TIEBLAD.
Macht en Recht.
15)
i'le Jass=gssBf|,
Zaterdag 9 Dec imbsr !SSS
da 8047
Ai30i^^Ti^.I^l>TTSX-':a:rjS
Voor Haarlem per 3 maaaideuf 1.20
Yoor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden1.80
Franco door het geheele 'Kijk, per 3 maanden1.65
Afzonderlijke nummers0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden„0,30
de omstreken en franco per post 0.371 o
-^XJVna^TmLvrTXjEOS-:
i 1-5 regels 50 Cte.iedere regel meer 10 Cts. Groote lette:s naar plaataruirote.
Bij Abonnement aanzienlek rabat.
Reclames 20 Cent per regel.
Abonnementen en AdvertentiCn worden aangenomen door oüze Agenten
en door ailo Boekhandelaren en Courantiers.
"Dit blad verschijnt dagelijks, behalve- op Zon- cn Feestdagen,
Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haaiiem. Telefoonnummer 122.
Directeur-Uitgever J. C. PEEREBOOM.
Hoofdagenten voor kat BuitenlandCompagnie Génerale de PublicUé Strang-s.
L. BAUBÈ Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs 3luis FazOmmj Mon'marlre.
Mst jsiöi'jsa«rïag vsn aat AmmdisssE^tSBsariaa ta htt dté'.tii'-'. b recM tot plfp.'cicEg jan Ad?rrteunèn <r- Kusuandg Mi/odel, K^*srfcatd er. opee-';-.r-
AATOrieatj.s®Wföü Ai DB LA MAR zzn. :,.-:--:t«rdsk.
BUITEN hst Arrondisssaissit Haarl«ss V-s pr?-. der AGvsiiontiSs 1—5 rcgSÖ! f 0.75, elke rögtl f 0.lo: Reclaass* per ravtl f 0,80.
oor (Uitblad m dsn omtrek zijn: Bloemen daal, Sanivoori en *che:wt* - -. d, RaADT, fckurpoo-i }i~iw::-ids. I.KC'V.üsbv- de tolSjxui- -v u n. C. ÏIAETENDORPO. JfiWVGv i
VeisMt ;W. J. RtJÏJTSRJBeoem^k, J. HOOÊKj!Biliex;r., ABB: HOK-CAN, "F.-r 8«r. <ijó"tsr nsras:- ADonrcmentén *r> Advêrtaotfën aan.
Weekblad voor de Jeugd.
Aan hen die daarop zjjn geabon
neerd, wordt hierbij verzonden No. 50
van "net Weekblad voor de Jeugd.
Dit keurig geïllustreerde weekblad,
onder redactie van den heer F. H.
van Leent, bevat in dit nummer:
Is dat geen meesterstuk
Sneeuwwitje. (Tooueelspei in zes
bedrijven).
Het Pleegkind.
November.
De Roodborstjes.
Ken dappere hond.
Een aardig lucifersbakje.
Lessen der Ervaring.
Raadsel.
Antwoord op het raadsel.
Ellen's Duiijes.
(Elk No., groot 8 bladzijden, bevat
tal van fraaie, gekleurde platen en
©en voor kinderen alleraardigste!)
tekst. Do prijs per 3 maanden is slechts
60 Cents.)
ffifiïcieeïe Scriebten.
Burgemeester en Wethouders vaD
Haarlem,
Doen te weten, dat van heden op
alle werkdagen, van des voormiddags
10 tot des namiddags 4 uur, tot 21
December o.k., 's namiddags ten 2
ure, ter gemeente-secretarie (7e af
deeling) ter visie is neiergelegd, het
ingekomen verzoekschrift met de
bijlagen van
P. Breed om vergunning tot op
richting van eene bakkerij in het per
ceel aan de De Clercqstraat
en dat op den veertienden dag
na heden, zijnde 21 December e.k.,
en wel des namiddags ten 2 ure
op het Raadhuis der gemeente de ge
legenheid zal worden gegeven, om ten
overstaan van het gemeente-bestuur
-bezwaren in te brengen.
Haaiiem7 Dec. 1899.
Ier en Wethouders
voornoemd
M. O. DE KANTER,
Waarn. Burg.
De Secretaris
J. W. v. BILLERBEEK,
L. S.
Poütiste 0®e?3.iot«Sv
Dubbel zwaar valt thans de onze
kerheid. Want twB6 groote veldsla
gen, die van grooten invloed kunnen
zijn op het verder verloop van deD
■oorlog'in Zuid-Afrika, worden thans
verwacht, een aan de Tugela (Natal)
en een bij Spijtfontein (Westgrens).
Intnsschen moeten wjj genoegen
nemen met de spaarzame telegrammen,
die de Engelsehe censuur wel zoo
goed is, van tijd tot tijd door te laten,
en waarvan bovendien 90/100 onbe
trouwbaar is.
Maar het ie ook hier, beter wat
dan niets, en een kerntje van waar
heid eohuilt er in alles toch wel.
Het eerst trekken wij vandaag naar
DE WESTGRENS.
Niet minder dan drie telegrammen
werden uit Kimberley afgezonden.
Het schijnt dat de nadering van lord
Methuen s ontzeltingscolonne ze daar
spraakzamer doet worden. Als dat
zelfde bevrijdingsleger maar niet het
droppeltje wordt, dut den emmer van
hun ellende doet ovcrioopeu, zoodat
z\j zich moeten overgeven.
Maar ter zake.
Het eerste telegram is gedateerd 25
November, cao eerbiedwaardige grijs
aard dus. Het luidt aldus
Bij bet aanbreken vau den dag
werd een sterke verbennmgsafdeeling
uitgezonden. Deze rukte op tegen den
Lazaretto bergrug onder majoor Seott
Turner. Daar werd oen slapende veld-
wacht van den vijand verrast en een
redoute bestormd. De verkenning moest
echter terugtrekken, daar zij niet
sterk genoeg was om zich in Ge ver
overde stelling der Boeren staande te
houden.
No. 2 werd drh dagen later gefa
briceerd en heeft dezen inhoud
Heden werd een uitval gedaan ten
einde vijandelijk geschut buit te ma-
keu, in de nabijheid van den Laza
relt,o bergrug, westelijk van de stad
De Engelschen bestormden het laager
dor Boeren en maakten zich mc-ester
van vier schansen. Bjj den aanval op
den vijfden schans richtten de Boeren
zulk een heftig vuur op den aftrek-
kendeu vyand, dat majoor Scott
Turner en vier en twintig' man ge
dood on zes en twintig man gewond
werden. De Engelscheu maakten een
grooten voorraad voedingsmiddelen
bait.
En eiodelijk het derde, gedat. 1
Dec. dat vau belang is, ir. verband
met den aanvang van ons overzicht.
Alles wijst er op, zoo wordt er in
gezegd, dat een groote ontmoeting zal
plaats hebben bij Öpytfontein, waar
de Boeren zich verzamelen op de kop
jes en krachtig werker, aan het op
richten van steenen verdedigingswer
ken en het graven van tirailleurs -
putten.
De redouto van den vijand op de
Lazarettobergrug zyn eveneens ver
sterkt en uitgebreid.
De Times ontvangt van de Moa-
derrivier van 2 December het volgen
de bericht: 3000 man uit Natal heb
ben generaal Cronjé's troep versterkt.
Het geheele commando, dat voor
Mafekirg lag, voegde zich bij de
troepen om Kimberley. (Dan is Ma-
feking toch gevallen
Alles wijst er op, dat men zich aan
b9ide zijden concentreert voor een
slag bü Spijtfontein.
Luidans een bericht uit Londen
(East Londen?) aan de „Lokalanzei-
gerM, was deD 29en November aan
het postkantoor het bericht aangeplakt
dat MafekiDg gevallen was
Nadere bevestiging is echter nog
Diet, ontvangen, en gedachtig aan de
blijkbaar onjuiste geruchten, die voort
durend geloopen hebben, als zou La-
dysmith gevallen zijn, zij aangeraden
deze welkome tijding' niet dan onder
de grootste reserve te aanvaarden.
Uit Modderivier wordt gemeld dat
Zondagnacht de gemeenschap hersteld
is met Kimberley door middel van
d8 zoeklichten. Alles is wei, word
gemeld, en de ontvangen mededeelin-
gen kunnen als bevredigend beschouwd
worden. Men seinde dat er voldoen
den voorraad in de stad is. en dat
deze sinds 25 November niet meer
beschoten is. Een aantal lijken van
doode Boeren zyn ia de rivier gevon
den. Het kamp is thans, ais gevolg
van het vorenstaande, eau my! noor
delijk verlegd.
Lord Met'iueu meldde den len De
cember, dat aan het herstel van de
brug gewerkt werd, en dat xiineiröe-
psu rust rtoodig hadden. Tbans zal
die rusttijd w?l voorbij zyii en de
jbrug over de Modderrivier hersteld
zijn. De Boeren hebben zich bij Spii'-
j fontein opnieuw krachtig versterkt,
om daar aan deontzettingskolonic, op
marsei) naar Kimberley, nogmaals het
hoofd te bieden.
En den 6den deelde de Britscho
bevelhebber mede, dat hjj het bevel
over de troepen weder op zich heeft
genomen. Hij is des nachts in com
municatie met Kimberley. De gezond
heid der troepen is uitstekend.
Berichten ontvangen uit Griquatown
melden dat deze plaats door de Boe
ren bezet en geannexeerd is op 17
November jl.
Do Boeren werden met open armen
ontvangen door do Hollandsche be
woners die reeds van te voren (hoort
boe het vertoorndo Albion spreek tl)
in een toestand van openlijke rebellie
tegen Engeland waren geweest.
UIT NATAL
krijgen wji gelukkig weer eens via
Loureogo Marqaes, een eerlijk Boe-
r8nberictit, en nog wel uit het boofd-
laager voor Ladysmith. Het werd den
30sten November afgezonden en deelt
mede, dat drie commando's de stad
meer en meer naderen.
Drie groote kanonnen zjjn in nieuwe
stellingen geplaatst en openden het
vnor.
Er werd verwacht dat de Boeren
hedenmorgen (30 Nov.) een algemee-
nen aanval zoaden doen, doch op het
laatste oogeobiik werd de aanval af-
i gelast, doch een hevige beschieting
onderhouden van vier tot zes uur in
iden morgen.
Zou dat uitstellen van den alge-
meenet» aanval misschien iu verband
.staan met de ongesteldheid van Ge-
i neraal Joubert, hetgeen thans ook in
dit telegram bevestigd wordt.
I In de tweede editie van de „Times"
komt van den 2den Dec. h6t volgende
bericht uit Ladysmith voor: De toe-:
stand wordt met den dag ernstiger.
Het bombardement doet veel schade.
De Boeren eerbiedigen de vlag van
bet Roode Kruis niet. (sic). De rant
soenen worden overal verminderd.
Met het zoeklicht is verbinding ver
kregen met d6 ODt.zettingscóJopne.
De „Morning Post" krijgt weer eens
voor de verandering een telegram nit
Estconrt vau Maandag, meldende dat
uit Ladysmith den vorigeu dag ge
seind was: „alles wel". Zoo zoetjes
aan begint die uitdrukking vervelend
te worden.
Generaal Buller scbünt nog geen
neiging te hebben in Natal tot den
aanval ep Ge Boeren over te gaan en
Ladysmith te gas.ii ontzetten. H\j heeft
dan "ook, volgens do „Westm. Gazet
te", slechts 7000 man ie Frere bijeen,
om den Boeren generaal aan te vallen,
die er over 15000 man beschikt. Toc-h
schijn? si-n van beide zijden spoedig
een gevecht aan de Tugela te var-
wachieq.
Slechts om dor wille van de
volledigheid, maar niet omdat
wij cr een oogenb'ik aan ge'oo-
ven. maken w»j ieu slotte me'dtng
vau een gerucht uit Fr ere, dat Go
Vrüjsïatersten eeteie van 8000
man. het belegeringskorps voor La-jy-
smith hebben verlat on. Eu zij die er
toch nog eenig geloof aan blij ven
slaan, raden wij aan nog eens den
brief uit Zuid Afrika over to lezeu
uien wij Donderdag opnamen. Die
kloeke oude Vrijstater, een der eersten
van zyo volk, aarzelde niet het be
slissend woord te spreken „Laat ons
Transvaal helpen", hoewel Ljj wist
dat by daarmede alles zou verliezen,
wat h\j door jarenlang werken en
worstelen veroverd had.
En hebben wij het recht to geloo-
ven, dat niet elke Vrystater evenals
hij tot alle opofferingen in het bolaog
der goede en rechtvaardige zaak be
reid was en is?
VERSPREIDE BERICHTEN.
Drie F ransel1, a militaire attaches eu
een Oostenrykscbe zyo in het hoofd
kwartier der Boeren aangekomen.
De Duitseiie militaire attaché is
naar de Tugela rivier gegaan, waar
een botsing ieder oogenblik kan ver
wacht worden.
De afdeeling Cradock van den
Afrikaander Bond hoeft eenstemmig
besloten, dat de leden van den Boud,
als Engelsehe onderdaneo, geen deel
zouden nemen aan den oorlog, dien
zy betreuren. De afdeeling besloot
drie afgevaardigden te zenden naar
den Boeren commandant om hem van
dit besluit in kennis te stellen.
De t6legraphischo gemeenschap met
Steyosburg eu Maraisburg is hersteld.
Dordrecht is tot Vrjjstaatsoh gebied
geproclameerd.
Een bericht van Colenso van Maan
dag meldt, dat de Tugelabrug geheel
vernield is en dat bet een omvangrijke
arbeid zal zyn voor beide oorlogvoe
rende partyen haar te herstellen.
Een officieel bericht van generaai
Kekewich van 3 eu 4 December zegt,
dat de vijand toeneemt rondom Kim
berley; de gewonden maakten het
goed.
In het gevecht bij Kimberley van
25 November werden 5 man gedood
en drie officieren en 2L man gewond.
STADSNIEUWS
Eerste eu. derde pagina.
Haablem, 8 Dec. 1899
Met ingang van 1 Januari e.k. is
door Burg. en Weth. benoemd tot
commies ter gemeente secretarie (afd.
Alg. Zaken) de heer J. A. v. Eyk,
thans adj.-commies.
De S aat scour aitbevat de gewy- kinderen door ploegbazen na<ur het bui-
zigde statuten vau het district tiaar- ténland, gpeciaal Pruisen, (foor BuièeoL
lem en Omstreken van de vereemgiug Zakm wat! tegengegaan.
„Eigen Hulp alhier. Zeer omstandig verdedigde d© Leer
Troelstra. het rocht van vereenigixig en
Donderdagavond werden in de kegel- de inbreuk op het recht van vakvereenï-
baaa van Café Brinkroann door oen ging en coalitie gemaakt door patroon»
voorzitter van den Haarlemschen Ke- (waartegen hij wettelijke maatregelen
ge!bond, den heer Jos. van den Berg, vroeg), door de Rijkspolitie (ais bij <fe
da fraaie prijzen aan da wioners iu; staking der Rijnbootmachirhsten),zelfs
den eersten kegel wedstrijd van ge-dioor priesters (bij een staking ran si
noemden bond, met eeu toepaaselyk? garenmakers ta Boksmeer) Spr. vroeg
woord uitgereikt. strafmaatregelen, om dozen inbreuk op
Hiermede is de eerste wedsiryd ge-het recht van voreeniging tegen, be
Zldlgd, die 66U beslist succes is ge- gaan. De wet erkende dat rechti tfif
weest voor deze jonge vereeniging,moest het echter ook waarborgen.
welke ongetwijfeld eeiie schooue toe- j Het optreden der Rijkspolitie ten
komst tegemoet gaat. Waar zy kan
bogen op verschillende kegelasrs van
naam, zei de Haari. Boud voorzeker
spoedig eeue eerste plaats innemen in
de rjj der kegelbonden. Zooals mon
weet, haaide deze Bond in het voor
jaar reeds den len prp te Delft weg.
de degenen die werken wilden ta be
schermen, werd dooi- den Min. verde
digd da een vau hem zelf uitgegaaw
maatregel. Wat het voroemigi ngsreohb
betrof, men kon eon patroon nooit dwin
gen cm leden een er vakvereeniging ia
dienst te houden. Tegen ontijdige ver
breking van het arbeidscontract xoa
het aan te bieden onhwerp-arbeidacon-
tract worden gewaakt.
De heer Ketelaair en anderen trok
ken te velde tegen do toenemende lote
rijen en tegen de oneerlijke eonourren.-
tia in den handel door middel van pro
mie- en andere stolsels. De Minister
deelde mede, dat in de S tra f \v-ctnovelle,
thans bij den. Raad van Sta/te aanharu-
gig, strafbepalingen daartegen ware»
ontworpen.
Na de regeling van de voogdij al
dus do Min. in antwoord aan den heen*
Smeenge zcru de regeling van Let
beheer van den voogd ter hand worden
genomen. En aan den zelfden spreker:
bij do regeling vtun het arbtndscontralcjfc
'Amden de misbruiken der gedwongen
winkel naring worden, gekeerd.
De heer Van Bylandt vroeg intema-
tionalu maatregelen tegen den handel
in blanke slavinnen. Do Min. meten
de dat dit onderwerp bij Buitenl. &u-
ken thuis hoorda
De heer Van Bylaaidt besprak het
denkbeeld om bedelaars en landloopevo
na het ontslag uit dc koloniën aan de
zorg van particuliere stichtingen over-
te dragen, of liever onmiddellijk na dia
veroordcelnig. Den Min. lachte dit
BINNEN LA^O,
Parlementaire Praatjes.
Toen gisteren och tend in de Tweede
Kamer de behandeling der begrooting
van Justitie ten 10 uur zou beginnen,
waren er wedter geen leden genoeg.
Eersst te elf urn- was het vereischte ge
tal bijeen en do hecxen werden door den
Voorzitter aanstonds gestraft mot do
bedreiging van een Zaterdagzitting,
zoo noodig.
Een groot aantal spiekers behandel
den een nog greoter aantal onderwer
pen en elk daarvan werd nog eens door
den minister behandeld. Ik zal dus
maar waag en antwoord, in hot kort,
neven elkaar plaatsen, om niet te uit
voerig te worden.
De heeren Willinge en Tydeman.
bakten het in den Min. dat hij zijn
ambtgenoot- van. Waterstaat had ver
zocht telegrammen te lichten om bij
behandeling van rechtszaken te dienen.
Zij zagen daarin een schending van het
telegraafgeheim, door de wet verboden.
De Min. Cort van der Linden betoog
de dat de wet hem niet het recht) ont
zegde aldus te handelen.
De hee-r Hartogh noemde herziening j denkbeeld wel toe.
van het tarief van gerechtskosten eu Dc hoer Rethaan Macaré, die don
salarissen in burgerlijke zaken, urgent, Min. warme hulde bracht voor de gm-
benevens een nadere regeling van de
salarissen van griffiers en klerken.
Do herziening lag in 's Min. plan en
voor wat- het laatste punt aanging had
hij juist een ontwerp-regeling ontvan
gen, doch nog niet bestudeerd.
De heer Pijnappel betoogde in den
breede de wenschelijkheid van het aan
brengen der nieuwe De Vries en Te
Winkel spelling in onze wetboeken.
Hij achtte dit mogelijk zonder een
nieuwe wettelijke vaststelling daarvan.
regelde afwvrking van diens arbeidepit»-
gram, bracht twee punten ter sprak©.
Allereerst de wenschelijkheid eener her
ziening van Strafvotrderi lig met uit
breiding der rechten van de verdediging
zon dar beperking van de rechten vtu»
het O. Af. In do tweede plaats wees hij
in den breede op den onhoudl>aren toe
stand der ongeregelde en ongowenschte
verhouding van, rijjks- en gomeentepteJi-
tie, aandringende op wettelijke organi
satie. Wat dat laatste punt aanging;
Maar de Min. vreesde van dezen j eetn zaak vol voetangels en klemmen,
maatregel rechtsonzekerheid omdat soms ook uit financieel oogpunt, herinnerd©
de Al in. er dat rij reeds jaar
aanhangig is bij een commissie dia nog
niet veel is gevorderd. Een nieuvr ont
werp Strafvordering was in behandel-
FEUIALETON.
EEN VERHAAL
uit den
Transvaalscheu Vrijheidsoorlog
van 18801881.
Door D'AR BEZ,
Wie is hij?
Die man. lezer is Stephanus Johannes
Paulus Kruger, Vice-President der ou
de Trawsvaalsche Republiek; de man
die als lOjarig kind in 1836 met zijne
ouders Grootrivier is overgetrokken,
die den Grooten Trek heeft medege
maakt, dio met de Emigranten heeft
geleden en gestreden, die als veldkor-
nct, kominandant en kommandant-ge-
neraal zijn land heeft gediend als krijgs
man en als staatsman, de man die reeds
tweemaal naar Europa is geweest om de
onafhankelijkheid van zijn land en volk
te verkrijgendo man die gezworen
heeft bij zich 'zelve om niet te rusten
totdab die onafhankelijkheid verkre
gen heeic.
En Paul Kruier .3 niet da man
out een eed te vartreken.
Hiea' is hij than3 te Paardekraal
wachtende op de stem des volks; ge
reed om naar die stem te luisteren
gereed zelfs om voor rijn volk rijn leven
cn bloed te la'en, want te dikwijls heeft
hij reeds den dood onder de oogen ge
zien, dan dat hij hem nog vreezen zou.
Neen slechts Eén is er dien Paul
Kruger vreest; dat is God. Op Hem
meinschen neais noemt; do lippen, die
eng aan elkaar sluiten, getuigen van
vastberadenheid en, ernst. Hij is in een
eenigszins modieus net pak kleed eren
gestoken, draagt een zwarten slapgerar
den lioecfi, en rookt) een sigaar, die hij
onder heit' spreken steeds uit rijn mond
neemt. Zijn geheele voorkomen heeft
iets driftigs in rich, en iu waarheid
steunt en vertrouwt hij, want van ééne heeft hij ook wel een opvliegend karak-
zaak is hij te heilig overtuigd; rijn vtolk ter. Dooli eerlijk cn oprecht is hijin
is ook Gods volk. En als God de Zij- j twee minuten doorziet hij u, en als gij
nen helpt, dam behoeft het volk de ge-hem niot bevalt, zal hij u dat ook heel
heele macht van Engeland niet te vree- j gauw toonen of het u zelfs zeggen, als
zen. En die gedachte sterkt het hart het er op aankomt,
jvam den eenvoudiger Transvaler; die j 't Is niemand anders dan Dr. E. P.
gedachte doet hem besluiten nemen, :J. Jorissen, de "vriend van Burgers vier
daar een ander zich nooit aan zal wa-jaar geleden, en het was door President
gen. die doen hem en de rijnen een j Burgers' toedoen dat hij rijn vaderland
kracht ontwikkelen, die de geschiede- j Holland verlaten heeft om zich in de
j nis nog nooit heeft gezien in één ander j Transvaal te vestigen, zijnde hij ocr-
i volk dan in het oude volk van IsraëL spronkelijk uitgekomen als leeraar voor
1 De man die ter rijde van Paul Kru-jde Hoogeschool te Pretoria in 1876.
ger loopt is een geheel ander persoon. Doch die school heeft nooit bestaam.
Tenger van gestalte is hij wel niet groo- j en kort na rijn aankomst in Pretoria,
teil* dan zijn metgezel doch lijkt hij dit was Jorissen staatsprocurexir van de
toch. Zijn gezicht is fijn besnedenhet j Transvaal. Niet dat hij doctor in de
gelaat van den opgevoeden Europeaan, (rechten is; neen, hij is doctor in de
Heldere doordringende oogen, waar bo- godgeleerdheid, en was jaren lang pre
vail zich een hoog gewelfd voorhoofd j dikamt in Heiland. Het pleit zeker
verhefteen eenigszins gekromden neus, sterk voor de verstandelijke ontwikko-
van de eoert die men wel eens een Ro- j ling van dic-n man dat hij binnen eeni-
ge maanden zich zoo meester maakte
van de roohtsgetléeirdhekl dajt hij op
zeer goede wijize het staatsprocureur-
soliap kon waarnemen.
Doch al is Janssen Hollander van
geboorte, hij, heeft zich thans hart en
ziel gewijd aan de belangen van zijn
nieuw vaderland, en sinds do vergade
ring to Kleinfontein verleden jaaa* is
hij de raadsman der Boerenleiders. Zij
reapecteeren hem en zijne ongetwijfelde
bekwaamheid, maar 0wat haten hem
de Engelschen. Kon Lanyon hem thans
in handen krijgen, dan was er geen galg
hoog genoeg voor Dr. Jorissen.
Hij is, zeiden wij, de raadsman der
Boerenleiders, en ook nu geeft hij raad
aan Paul Kruger.
Hoort hem eens
„Er is mets anders op, mijnheer Kru-
1 ges*. Hier in het veld kunnen wij niet
blijvenvan uit het kamp kunnen wij
het land niet besturen. Wij zijn eene
Regeering en wij moeten een vast punt
hebben in het land. dat wij als den
zietel der Regeering kunnen beschou
wen. En daarvoor is Heidelberg het
beste punt."
,.E-n als de Engelschen ons in Heidel-
berg insluiten?" vraagt Kruger.
j „Daar moeten wij voor 2orgen. Wij
I moeten ons dadelijk in het bezit ran
veranderde spelling den zin kan veran
deren.
Dezelfde spr. vroeg ook een gcdeelte-
lijlce herziening van het onteigenings-
reciht. De Min. vond andere wette)- ling, dat, naar do Min. hoopte, aan
lijke maatregelen urgenter. Eindelijkwenken en wensah-en van den heef R.
deelde bij ook den heer Pijnappel me- j M. bevrediging zou schenken,
dé, dat het medevoeren van gehuurde) Eindelijk constateerde de heer Yam
hebben onderworpen".
VeeiL wordt er nog dien avond tua-
schen die twee mannen gespreken eoi
het. was zeer laat toen rij elkander d«
hand drukten Paul Kruger overtuigd
van de gegrondheid detr argumenten;
van Dr. Jorissendezo van zijne zijd©
plechtig bcloovende om met raad ear
daad de Regcaring der Zuid-Afrikaan-
sche Republiek bij te staan 1)
Zoo werd één avond te Paardekraal
doorgebracht, waarde lezer. De tweed©
avond die ik u beschrijven ga, is veen
een geheel andere soort.
't Is nu Maandagavond, 13 Deoen*-
bar 1880. De drukke dag is voorbij, d©
zon is reeds eenige uren onder en de
maan is zoo even. opgegaan, en werpt
lange eigenaardige schaduwen van dfi
verschillende voorwerpen in het kamp.
Ik zei de dat het een drukke dag -was
geweest, en dat was het ook.
De Volksraad was dien dag verga
derd geweest, namelijk de oude leden
van 1877, dezelfde die kort vóór de an
nexatie door President Burgers zoo hef
tig toegesproken was. Die Volksraad
hat land stellen, en moeten steden zoo
als Pretoria. Potchefstroom en de ande- j
ren waar Engelsehe garnizoenen liggen
omsingelen en ze zoo insluiten dat zo
met de buitenwereld geen communica
tie kunnen hebben. En de hoofdmacht
moet dadelijk ton sterke positie boven
op de Drakensbargen op de Natalsche
grenzen innemen om daar eeuige hulp
uüt Natal af te snijden. Daar zul Ion de
generaals Joubert en Smit wel voor
zorgen."
„Ik zal Joubert sr over zien," zeide
Kruger.
„Neen, mijnheer Kruger, wat wij
hier spieken is tusschen vier cogen,'"
zegt Jorisson, „en moet niet verder
gaan Gij rijt de man. naar wien het
volk opziet, niet Piet Joubert, en op u
rust de taak om de planoien te bera
men, die Joubert en anderen moeten'
uiwooren. Doch geloof mijwij moeten
dadelijk als eene Regeering optreden
de Engelschen moeten de vreemdelin
gen en indringers in ons land zijn, en
niet wij rondzwervende gewapende ben
den in hun land. Het is van het hoog
ste belang dat wij eene positie innemen
als een oorlogvoerende mogendheid en
niet als rebellen, en dat zal Engeland
moeten erkennen, en dat kan rij cok,
omdat vrij ons nooit aan de annexatie
1) Het bovenstaande is een waar his
torisch feit dat ik geput heb uit beifc
boek vau Dr. Jorissen, getiteld „Trams-
vaalscke herinneringen.'