NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Directeur: j. C. PEEREBOOM.
Haariemsche Handelsveraeniging
D
De geschiedenis van Haarlem
17e Jaargang
laanSRg 19 Februari 19Q0
No 5I3S b
ïïl
HAARLEM'S DAGBLAD
AJB02srz<rEiM:sii:a"rrs3?:aT«Ta:
Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden1.30
Franco doer het geheele Ryk, per S maanden1.65
Afzonderlijke nummers0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.80
de omstreken en franco per post, s
AX3 v jiii^aTnn^rrisnsr:
/an 1 5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Groote letters naar plaateruimt-
Bij Abonnement aanzienlijk rabat
Reclames 20 Cent per regel.
Abonnementen en Aavertentiën worden aangenomen deoi onze Agenten
en door alle Boekhandelaren en Courantiers.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureaux: Kleine Houtstraat 14, Haarlem. Telefoonnummer 12?.
i£èi ttitsonderfagf
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale ds Publkité Eirangere Gr. L. DATJBE Go. JOHN F. JONES, Sttec., Parijs 31bis Faubourg Montmartre.
bit Anca&r?**»:*'.. xri AriAA-;. fcf
iTfirtsnSfe Ilsciarasc bfclsafeudg 55ssdt;, NSvsrhflid sa CteldwoMn osffsdro'-f \s*
5- 22 LA MAE 4ZK. U Ax-t^erdssa
enü£:- -ü-i i -•? J0 7r g.:K regel mee- fi ih: Reclames per regfe». f0,80.
Agjnten rcor dit blad iu den
Veisen. W
'siSicemmdafu,
.rrm £m*r*mk. J
LDT, Ar.'..yoor; Z&iSjssfó-jte, LEL' YEN,ti:
"OP>/A-K, MolgEfttr&at Gsnctsrxdft
:c: .-.sijs, C. HARTENDORP
Aconiiemantea sa Advertentie zs.v.
Qocdgek. bij Kon. Besluit van
Ï2 Nov. 1893, No. 39.
De Haariemsche Handelsvereen. telt
thans ruim 650 leden, dat is veel, doch
genoeg. Elke winkelier, elke han-
adjn belang begrijpende, moet
isluiten. De contributie bedraagt
f 2.50, terwijl de voordeelen
zijn.
Rechtskundige adviseurs zijn de hee>-
ren mrs. Th. de Haan Hugenholts en
IE. Ph. de Kanter, Spaarne 94, welke
j I gratis advies in handelszaken geve®,
jftan de leden en voor hen gratie optre-
"Jon in faillissementen.
Voor incasso's, door bemiddeling der
.Avocaten gedaAn, wordt 5 berekend.
e J<j Bankiers der vereeniging zijndehee-
M ren Laane van Bemmel, Kruisstraat
Ernjël.
Alle brieven of aanvragen (ook opga-
\;ven voor het lidmaatschap) moeten ge-
L,rricht worden aan het bureau der ver-
p. eeniging, 22 Lange Begijnestraat,
•yy Het is ons gelukt eene overeenkomst
I te sluiten, waardoor het mogelijk is H.H.
leden nauwkeurige informaties te ver
schaffen omtrent alle firma's in Ne
derland.
De kosten dezer informaties bedragen
«K0 5O cents per adres, plus 5 cents voor
i porto, en moeten vooruit betaald wor-
l den aan het bureau. Information naar
binnen de stad wonende personen gra-
id
Ruim 650 information en rechtskun-
jp, dige adviezen werden in het afgeloopen
jaar verstrekt.
I In Januari zijn 47 vorderingen tot
'een bedrag van f 1132,29| betaald, 5
'™j vorderingen wo-rden afbetaald, 14 vor
deringen zijn uitgesteld1.
Volgens artikel 7 dient het Geheim
der Maand lij sten ongeschonden bewaard
te blijven.
H.H. Leden worden ex op attent ge>-
jd maakt, dat pretentiën, buiten de trtad
in te vorderen, niet worden behandeld,
tenzij portovergoeding (10 cts.) is bijge
voegd.
IÏ£j Het Bureau der vereeniging is geves
tigd 22 Lange Begijnestraat en ia ge
opend iederen werkdag van 's morgens
3 tot 1 en 's middags van 2 tot 4 uur.
Dagelijks is een der bestuursleden
aanwezig en bereid tot het geven van al
le gewenschte inlichtingen en wel Maan
dag en Vrijdag van 1112 uur v.hl.,
de overige dagen van 34 m
Den leden wordt aangeraden vooi
dat men levert aan, of zaken doet me\.
EÏJLERS, Parkstraat 3, vroeger ge
vestigd op de Ged. Oude Gracht, later
te Heemstede, en toen zich noemende
Directeur van de Zwarte Recherche,
inlichtingen te nemen aan het bureau.
L.nge Begijne straat 22.
Nieuwe leden kunnen zich nu reeds
aanmelden.
Behandeling geschiedt voor hein tot
primo Mei gratis.
HET BESTUUR.
•r la
'ia
i,\*>
DOOB
W. P. J. OVERMEER,
Amanuensis der Gemeente-bibliotheek
xxxirr.
Het St. Elizabeths Gasthuis
Oorspronkelijk zal bovengenoemde
instelling gediend hebben tot het ver
plegen van aam© rieike reizigerster-
wijd wat den aard der ziekte betreft,
leprozen en pestlijders de eerste pa-
tienten zrijin geweest, die er verpleegd
worden.
Echter voorzag het gasthuis niet al
leen in de nooden en, behoeften van ar
me zieke reizigere en pestlijders, doch
ook in die van de zoogenaamde provo-
uiers, d. w. z. personen,, welke zich in
dit gesticht een vrij, levensonderhoud
hadden gekocht. Het getal dezer laat-
sten was niet onaanzienlijk, gelijk nog
blijkt uit een handschrift op het
stedelijk archief alhier aanwezig van
1505, het „provenboek" genaamd en
waarin tevens een lijst der maal tijdien
voorkomt, welke Regenten verplicht
waren jaarlijks te verstrekken aan de
zich in het gasthuis bevindende per
sonen.
In detaa lijst lezen we bijna van niets 1
•aiders dan van„gebraden vleesch em j
maaityd, wyn, malveseye, gebraden hoe 1
nem, zwanen, konyne®enz en dit
neemt alle gedachten weg aan een gast
huis zooals het nu is, want dergelijk
voedsel kon wel voorgeschreven zajto.
vermoeide en arme reizigers, dbcih lijders
aan ziekten van allerlei aard, zal men
zeken' niet op zoo'n dieët geateldl heb
ben, te minder daar er tevens de bet-
paalde dagen en de hoeveelheid1 vtin
elke spijze per persoon zijn bijl opge
geven.
Eerst in 1518 wend van regeerings-
wege op voordracht van gasthuis-
meesters, een stedelijk geneesheer aan
gesteld, die verplicht was de zieken in
deze inrichting te verplegen en te bet-
handelem Echter onderging de zieken
verpleging in het midden dier 16e eeuwl
eene aanmerkelijke verandering, daar
Floris van Adrichem uit ©en aan
zienlijk Haarlemsch geslacht gesproten
en overleden 1554 eenige landerijen
aan het St. Elisabeths-gasthuis gelegal-
teerd had, onder voorwaarde, dat gast
huismeesters een dokter in de medicij
nen. zoudien aanstellenaan een beroem
de akademie gepromoveerd, op een jaar
wedde van 12 ponden Vlaamsch. Deze
dokter, die verplicht wa& de zieken
minstens twee- maal per dkg te bezoe
ken en hen met zorg te behandelen,
had zich niet te bemoeien met pestlijr
dlers.
Den 29en December 1554 namen
gasthuismeesters die geheele erf lating
over en verbonden zich', alle bepalin
gen getrouw na te zullen komen.
Burgemeesteren oefenden krachtens
huin ambtelijke waardigheid die. op-
pervoogdiji uit over alle gestichten in
deze stad en wel door het benoemen
en aanstellen van allen, die dooi' hun
ne betrekking aan eenig gesticht alhier
verbonden waren. Dit was ook het ge
val met liet St. Elisabothsgasthuis en
wel door het benoemen van regenten
en regentessen, waarvan in het eerst
geen aanteeikenïng gehouden werd, tot-
dlalt men ©r in 1539 voor het eerst mel
ding van maakte. De benoeming van
regenten en regentessen had jaarlijks
plaats en gewoonlijk waren het leden
der vroedschap. Deze jaarlijksche benoe
ming bleef echter langzamerhand ach
terwege en eindigde in 1702, t-oen z©
voor hun leven benoemd werden.
Hierbij verjieze men niet uit het
oog, dat ze todh als ondergeschikt aan
den Raad bleven besohouwdl en we heb
ben reeds gezien hoe in 1770 den re
genten, hun post ontnomen, werd door
Burgemeester en. insted© diat ze op hun
verzoek ontslagen werden. (H. D. 12
Febr. jl.)
Na het in werking treden der be
palingen van het bovengenoemde tes
tament benoemden Burgemeesteren wel
de dbk toren aan het gasthuis, doch met
Toorke/nnis van gasthui sm ©est ere®;."
Van 15741698 kan met zekerheid
gezegd worden, dat regenten „zonder
voorkennis"' van Burgemeesters dokto
ren en chirurgijns benoemden en in do
Burgem eesters resolutien gedurende
dien tijd komt geen enkele djergelijjke
[benoeming voor.. Doch in het laatst
genoemde jaar konden regenten hot
onderling niet eens ■worden over de be-
I noemn ng van een geneeskundige en
riepen de tusschenkomst van Burge-
mcfesteren in, ten einde e*n keus te
doen uit de beide door hen aanbevolen
i candidate®.
Door die zooeven genoemde heeren
werd aan dien wensch voldaan en het
gevolg was dat voortaan elke benoe-
i ming aan hunne goledkeuiring moest,
onderworpen worden, gelijk ook ge
schiedde en voortduurde tot 1794, toen
jdo geneesh.eeren door Burgem eest eren
voorzien werden van eene instructie en
hun salaris geregeld werd, zoodat regen
ten in deze zaak allen invloedl verloren.
Wat de administratie dezer inrich
ting aangaat, dece was in vroeger tijr
den zeer gebrekkig en gaf dian ook om
verschillende redenen en daaruit vloei-
ende oorzaken aanleiding tot klachten,
I en het is niet te verwonderen, dat de
vroedschap hierin verbetering wilde
brengen.
j Ze steldie dan ook in 1539 ©en rent-
meester over dit gasthuis aan, met na
me Boudcwyn de Weendt, welke déze
i betrekking tot 1550 waarnam,
De rentmeester genoot eene jaarwed
de van 40 ponden en moest, volgens
t zijtne instructie alle inkomsten van het
gasthuis ontvangen en ailje schulden en
lasten betalen, tevens moest hij van
tijd tot tijd aan gasthuismeesters gel
den verstrekken ten behoeve van. klei
ne uitgaven, en jaarlijks rekening en
verantwoording doen aan Burgemees
ters van zijn geldelijk beheer, ten over
staan van, regenten.
Bij het nagaan der geschiedenis van
het gasthuis komen we voortdurend tot
de slotsom dat Burgemeesteren vele
malen hun gezag in de finantieele aan
gelegenheden van het gasthuis deden
gelden. Toen bv. de stad in 1681 ossen,
te koop had', gelastte ze regenten alleen
van haar te koopen (Burg. resoL 19
Sept. 1681). Dit en dergelijke voor
beelden geven ons den indruk, dat het
gasthuis niet onafhankelijk in zijn han
delen was.
Ten einde dien lezer eens een wijle
te ontwennen ala.n de geschiedenis van
deze inrichting, willen we eerst haar
tegenwoordigen vorm en toestand eens
békijiken.
Het nog nieuwe gebouw aan de Vest
levert niets bijzonders op, het werd in
1873 Volgens de plannen van den toen-
mal igen stadsarchitect, gebouwd. Fraai
is het gebouw niet en een bevoegd stad
genoot schrijft hiervan terecht: „Wat
overigens het uiterlijk voorkomen van
dit gedeelte van het gasthuis aangaat,
daarover valt weinig of niets te zegr
gen,, tenzijj men de omstandigheid', dat
dit uitgebreide gebouw hoegenaamd
geen eigenaardig karakter heeft en
het ten eenenmale elk streven naar iets
monumentaals mist, als eene bijzon
derheid zou willen beschouwen. Het
onbeduidend verhevenheidrje, dat de rol
van „toren" moet vervullen, staat in
geen redelijke verhouding tot de ver-
1 schillende afmetingen van het gebouw
zelf en dient veeleer tot ontsiering,
dan tot verfraaiing van het geheeL"
Op het Groot Heiligland heeft het
gasthuis een ingang met het jaartal
MDCCLXVn.
■en het opschrift: „Gravamen Corpora
le Medicamen Spirituale", dit wil zeg
gen: „Lichamelijke ziekte is een ge
neesmiddel voor de zied.
In de fries staat een stelen en relief
van 1612, dat voorstelt hoe een zieke
in een draagmand naar het gasthuis
wordt gebracht, doch wiens bedroefde
I betrekkingen hem, als het ware met
geweld bij zich willen houden. Aahter
dit portiek is een tweede ingang, die
:het jaartal 1681. festoenen, het stads
wapen en zes wapenschilden zonder bla-
zoenen, vertoont.
(Wordt vervolgd).
$fsd«R9eii«tf8.
Op de kjeze slysten voor de Kamers
van Arbeid komen ook voor kiezers
van bet vrouwelijk geslacht, als:
Metaal- en bontbewerking, patroons
1, werkiiedeii 5.
Confectie-bedrijven, patroons 10.
werklieden 17.
Voedings en genotmiddelen, pa
troons 3, werklieden 4.
Bouw-bedrijven, patroons 1, werk
lieden 3.
Drukkersbedrijveu. patroons, geene.
werklieden 1.
Set besiuur van liet Gem, Koor
„D. I. N. L). U. A.a 'eelt ons mede,
'lat den lö^n Febr. is opgericht 'net
„Neutraal Mannenkoor" ondcr-afdee
iosr van bet „N^ntr. Gem. Koor".
«Mrecisor de beer Oarei Pibppeati.
Op de maiioée te geven door bet
FisarBrase'! Muziekkorps, a s. Z_>n-
d g zal door het orkeL; uirgevoerd
worden Scène Rouiantiqae, een com
positie van den heer Ch. Kriens jr.
als violist reeds alhier hekend als
compositie leerling der H. Muziek
school zal hij zich dos Zondag aan
het Haarlemsen publiek voorstellen.
Op de proote zaal van het Stede
ljjk Mas» am (Raadhus) is aitrezet
eene tentoonstelling van teekenir.gen
en afbeeldingen uit den atlas van
Haarlem eQ Omstreken, betreffende
drie Kennemerlandsche kastealeD, nl.
Hroderode, het huis ter Kleef en het
Slor te Heemstede.
Ongelijks te bezichtigen.
Zondags is de toegang vrij.
V olksdouchebad.
Iu de afgeloopen week zijn in het
douche-imdiiuis genomen 264 baden.
BlfóKkftLAIIÜ.
KiöRwet.
Uit den Haag wordt gemeld
In doorgaan* goed ingelichte krin
gen wordt verzekerd, dat de voorbe
reiding eener zaiver technische her
ziening der kieswet bet resultaat zoo
hebben opgeleverd, dat, ze'fs binnen
die grenzen, bet kiezerscorps met een
vry prooi aantal zou kunnen worden
uitgebreid men spreekt- van tnsschen
de 50.000 80,000 kiezers.
Academisohe examens.
Amsterdam. Met gunstig gevolg is
afgelegd bet doctoraal examen in de
rechten door de heereu B. P. J. Plan
tenga en F. Vorstmanhet propae-
deuti8Cb-examen iu do geneeskunde
door den beer J. G. Sleeswjjk.
De „Lombok."
Het stoomschip „Lombok" van Am
sterdam naar Batavia is volgens een
door de directie der Stoomvaart Mij
Nederland ontvangen telegram op den
15en dezer met storm te Serrol bin-
uengeloopen. Twee sloepen zjjn ver
brijzeld en de stuurinrichting is be
scbadigd. Ook vreest men, dat water
in de ruimen is gedroDgen.
De „Smeroe."
Aan den gezagvoerder van het Ned.
s.s. „Smeroe" is geseind om tetrach
ten den brand te blusschen, desnoods
door het rnim vol water te laten loo
pen en niet te lossen, teneinde geheel
buiten de kostbare inmenginc van
wege bet Portugeesco plaatselijk be
stuur te blijven. Na den brand ge
bluscht en het ruim ledig gepompt te
hebben, zou bet stoomschip zooder te
iosseo de reis naar Rotterdam voort
zetten. Door de verbreking der tele
irrafiscbe gemeenschap is men te
Rotterdam zonder nadere berichten
van de Smeroe.
Het drama te Stiens.
Bij het treurig drama te Stiens, nu
eenige wekeD geleden, toen J. Plan
tinga werd vermoord door zyu kost
sranger W H., die daarop zelfmoord
pleegde, werd ook. zoo men zich zal
herinneren, de vrouw van eerstge
noemde deerlijk aan hals, rug en
handen gewond. Digen lang heeft
men voor haar leven gevreesd, geluk
kig is zjj thans herstellende. Dubbel
treurig is echter de toestand der arme
vrouw, nu ze niet alleen haar echt
genoot, doch in deze ook haar kost
winner beeft verloren.
Uit de arbeiderswereld.
Binnenland.
De werkstaking van het zettterq
personeel aan „Het Volksdagblad" is
geëindigd. De staking werd goedge
keurd door het bestuur en hetafdee-
üugsbestuur van den Alg. Ned. Ty
pografeobond, en nu meende de diree
tie van het volksblad niet langer haar
standpont te mogen handhaven. De
zetter, dien men voor vast wilde aan
nemen, wordt thans als los werkman
op de zetterij geplaatst en komt hier
door in gelijke conditie als de andere
losse zetters.
Buuenland.
De werkstaking in de kolenmijnen
van de districten Zwickau en Lugau-
Oelsnitz neemt toevan de 12.000
werklui staakten Donderdag 6000. De
Saksische minister von Metzscü is
naar Zwickaa ve» trokken om met de
overheid en de vertegenwoordigers
van de vereeniging voor de mjjube
iangeo over den toestand te spreken.
De werkstaking in de mijnen in het
noorden van Oostenrijk bijjlt op de
zelfde hoogte. In Falkenau en Elbogen
is de bijeenkomst van het scheidsge
recht verijdeld doordat de mgoeige-
uaar8 niet verschenen. In het district
van Ostran en Karwin is er een staking
van machinisten en stokers bijgekomen.
Iu Stiermarken is de werkstaking
geëindigdde mijnwerkers hebben de
bun aangeboden voorwaarden aange-
De ijzergieters in Resicza(Hongarge)
zijn tot hun werk teruggekeerd.
De koetsiers en conducteurs van de
Brusselsche electrische tram hebben
Donderdagochtend het werk gestaakt.
De werkstaking die onder de Ant-
werpsche bootwerkers dreigde uit te
breken, is bezworen doordat de stu
wadoors in den loop van denmiddrg
een half uur schafttijd hebben toe
gestaan.
De werklui van de ijzergieterij' n
houden vol. De katholieke en liberie
hebben de patroons schriftelijk v< --
zocht, nieuwe voorstellen te doen; e
socialistische zijn geheel on verzoen'(ik.
Koloniën.
De grot gan Alo6ë Pakoe.
Een correspondent van de „J.-B."
beschrijft het insluiten van de bende
At jehers in eene grot in de kloof van
de Aloeë-Pakoe, en hoe die bende zich
ten slotte heeft moereu overgeven.
„Zoo was dan aldus leest men
daar op 7 November j.l. eeue pa
trouille ter sterkte rao 56 bajonetteu
met 4 dagen mondvoorraad naar de
Aloee Pakoe gezonden, hoofdzakelijk
in opdracht hebbende den weg daar
heen te verbeteren.
„Toen de patromile commandant, de
le luitenant Ve!seag,ODderv.'egberied;
kreeg dat eene bende zich op deu
Goenoeug Kalihat genesteld iiai. ruk
te hij onverwijld derwaarts op. Nau
welijks in de kloof van de Aloeë
Pakoe aangekomen, kreeg de patrouille
een flink étage-vuar en was zjj ge
dwongen terng te keeren met 1 noode
en 3 levens evaarlyk gewouden. Onze
patrouille werd bij het aanvaarden
van den terugtocht bovendien nog door
den bjjna onzichtbaren vijand die
zich in de spelonken èu aciiter de
rotsen van den bergwand verborgen
hield aitgejoawd en men boorde
zelfs de tanende tODen van een soort
jachthoorn met schallen toon en ter
gende echo. Men was al zoo terdege
gehoond en niets natuarigker dan dat
direct maatregelen werdeo getroffen
om dien overmoedigen vijand eens flink
te bestraffen. Per telegram werd de
civi' le en militaire gouverneur oube-
wimpeld met het gebeurde in weien
schap gesteld, die daarop dadeiijk
versterking zond en bet garnizoen
Tapa Toewan opvoerde tot 150 bajo
netten. Teveus werd het zenden eener
Amboiueesche compagnie van het 3e
bataljon binnen eukeie dagen in 't
vooruitzicht gesteld.
„Na de ontvangen versterking werd,
zonder de Amboineesche compagnie
nog af te wachten, met eene coIoudo
van ruim 100 bajonetten naar de sterke
en zwaar versperde vijandelijke stel
ling opgerukt. Bij de naderiüg dier
colonne ontruimde de vgand echter
zonder slag of stoot zg'ne positie en
wij konden niets anders doen dan de
muizenval eens bewonderen eu zooveel
doeniijk de versterkingen opruimen.
„De daarop volgende dagen werden
gebruikt voor het maken van patrouil
les en het opsporen der bende. Toeu
de compagnie Glazer intusschen ook
was aangekomen, werd naar het laud
schap Meuki opgerukt en een bivak
betrokken in d6 geudé aldaar. Van
daaruit maakte men patrouilles tot
zelfs Daar Laboeau Hadji en de aan
grenzende landschappen. Kortom,groo
te activiteit ging er van ons uit en
niet zonder gunstig gevolg.
„Behalve enkele godg.leerden, on
kwetsbareu en gewone stervelingen,
kregen wg het ook ons vijandige hoofd
van Meuki, Toekoe di Goenoeng, in
handen. 28 November werd hg ge
vaukelgk naar Tapa-Toewa» gevoerd,
waar hein een zware boete is opge
legd, die hg reeds gedeeltelijk heeft
voldaan door het inleveren van 16
voorladers en 3 beaumonigewereu.
„Toen dienzelfdm dag het bericht
kwam dat do kloof van de Aloeë
Pakoe wederom bezet was, rukit de
compagnie Giazer derwaarts op. Möd
was er al eens op patrouille geweest
eu dus met het terreiD bokeod. Vac
die bekendueid wprd dan ook fliuk
party getrokken Vooreerst werd de
treiu bij het ic actie komen onder
dekking achtergelaten. De rest van
de compagnie verdeelde zich in tweeën;
het eene gedeelte nam stelling en
hield den vgand bszig, terwijl het
andere gedeelte zich over rotswanden
en door dicht struikgewas werkte en
-t eds klimmende, eindelijk den vgaud
domineerde.Daarop begon die patrouille
te dalen en noodzaakte zoo de ver
spreide bende zich in de nabijheid
der grot te verzamelen. Toekoe Blo
Taroq, zich met de zijnen van ver
schillende punten bedreigd ziende,
▼luchtte nu in de grot, waarop de
pufrnciMc varr 'le rofsblolk'n .--pr •'■rr
en zie1' voor- en zijwnarfs •fav/uu
opbie dDe vra--d
dooden en 1 besumori •-:« 4 v I-
geweren i« or:M l;ar<i< n Atcx As
ten, terwijl aar zhu; -».v"nd
was >i-: EuMipeeArM er.': ar.i "Ei.Jïi-
uiait. !)c g.-or we* ior.r <t,»n in
bewaakt en aangezien ->••*• wel
ïnog-'?!g'; was. d>v -Jo vjj?n-i v-.:. hni-
teo beproeven n»- u. J dë
g oi ie komen bevrg len, werd hoe-
-■erop, op eer. geschikt er: doni'» e->-
rend puot. t3».en rier? bort'w.v re
wachi geplaatst.
..30 November boncht het hoofd van
Alotë Pakoe bericht dat Toekoo Bin
T;ia-oq met zijne ■vfodgelingen in die grot
zat. Ook kwanii dien dog iemand ran
do bende te voorschijn, zeker om een*
te zien of wij) den ingang nog wel be
waakte®. Tbjën men op hem Vuurde,
verdween hij weer snel na.i.r binnen.
„I December werd' de omtrek dew
grot onderzocht om te a en of ei' ook
soma een andere uitgang waa en dé
versterkingen in de nabijheid worde*
opgeruimd, waarbiji men 2 Hl la's een, l
mortier buit maakte. Men bepaoefd*
ook door het branden van natte ala®£-
aJang bij den ingang den vijand t4
nloodaaiken naar buiten te komen. wanK
het strenge wacht doen begon reedfc
te vervellen. Door den. luchtstroom, dief
uit den grot kwam, gelukte het eveo*-
wel niet den i<cok naar binnen te drij
ven.
„2 December kwam er weer een Atj«
her uit de grot en t;achtte te vludk-
tenliij werd dadelijk neergeschoteai.
Dien dag ging men de grot inwendig
eeDs verkennen. In het voorste gedeeè-
te een ruime verblijfphiats van4
men 3 vooirladlers. 5 donderbussen-, en,
eenige munitie Door dwangarbeidc#*
met de noodige fakkels werd de ver
kenning den volgenden dag voertgemot
eu toen vond men en suite gelegen
twee ruime verblijfplaatsen. Tookoe
Bin Tatroq en de rij,nen bevonden ridhl
in geen van beido; ziji waren in eeué
derde verblijfplaats verzameld, die va*
uit de tweede, dooi* eene nauwe ope
ning nantr boven klimmende, was te
bereiken. Een dwangarbeider, die door
die opening wild© kruipen, werd. door
rentjongsteken verwond. Hij trok ech
ter den d'ader bij de beenoan naar beno
den. Ook gaf de vijand, daar teekeno*
van leven, door een paar schoten te lés
sen en met steenen te werpen
..4 December werd de nauwe door
gang tusschen de eerste on de tiveeda
verblijfplaats met steenen en rotsblok
ken tot- manshoogte opgestapeld en af
gesloten. Dien dag meldden ridhl vier
Atjehera voor elie barricade en verzoch
ten hunne vrijheid. Een van hen werd
met de wapens in de hand bij venset
afgemaakt. Do dne overigen maakte
men gevangen. Zij wisten ons te ver
tellen dat T. Bin Taroq en panglima
Saman werkelijk nog met een 25lal
volgeJingen in de derde verblijfplaats
zaten. Tevergeefs hadden zijl getracht
een anderen uitgang te vinden of te
maken. Men had. er thans gebrek aan.
levensmiddelen en nog meer aan fria-
sahe lucht en niet dan druppelsgewij
ze werd hier en daar eenig water op
gevangen Alleen den eersten dag na
de insluiting had men op hot weinige
aanwezige brandhout rijst gek ook t;
voor de re?rt had' men rich hoofdzake
lijk met rauwe rijst moeten vood'en. De
drie gevangenen zagen er dan ook erg
uitgehongerd uit; een vrun hen had
zelfa om rijn weinig gtvulden. buik een
touw vast aangehaald, ten einde min
der last van rijn leege maag te hebben.
Men troostte zich dat de bond© zich na
wel spoedig zoxi overgeven. Noch den
5d«Os noch den 6en December kwam
zich echter iemand melden.
7 December poogden twee man der
bende een uitval met het blanke war-
pen te doenrij werd'qn verslagen.
Men ging daarop de grot binnen on
vond nog 8 vobrlaadgcwercn en 2 don-
derbusscn Het eentonige en vervelen
die wacht doen werd nog steeds voort
gezet.
14 December gnveai zich wew twea
Atjehers over; zij beweerden., dajt het
ar thans zeer treurig uitzag met T.
Bin Taroq en panglima Soman en hun
ne volgelingen een van hen zou zelfs
reeds den hongerdood gestorven rijp.
„15 December vond men ook werke
lijk in. de tweede verblijfplaats 1 lijk
esn 4 uitgeteerde halfdood© vijanden.
Toen rij minzaam om ampon vroegen,
verdien rij naar buiten gebracht en
