de lezingen in het afgeloopen seizoen
gehouden, waarvoor aan de sprekers
nogmaals een woord van dank werd
gebracht
Uit het verslag van den penning
meester, den heer Serné, bleek dat de
ontvangsten bedroegen f 630.42 en de
uitgaven f 609.86% zoodat de kas
sloot met een batig saldo van t' 20.55
Vervolgens bracht de penning
meester van het ziekenfonds verslag
uit over het afgeloopen boekjaar vaD
1 Mei 1899 tot 30 April 1900, waar
uit bleek dat bet aantal leden bedroeg
214 de ontvangsten f 1013,43 Va en de
uitgaven f 892.40, zoodat de rekening
sluit met een voordeelig saldo van
flSl.03'/2, waarvan fl2!,401/2 op de
spaarkas is gezet, i 26.63 in kas ge-
bonden. Verder hadden 270 nitkeerin-
gen plaats gehad. Uit de verslagen
van de penningmeesters van het we
duwen-en weezen-en het begrafenis
fonds bleek dat de rekeningen sloten
met bedragen resp. van f338,47' en
f385,22 VÏ.
Vervolgens trad nog een mannen-
kwartet op, waarvan de zang even
ala die van het zangkoor rijk was
aan verdiensten, zoodat het lnid
applaus na elk nummer dan ook wel
verdiend was. Ook het orchest, dat
zich by de opening en in de paaze deed
hooreu, verschafte den aanwezigen
eenige oogenblikken een waar muzi-
kaal genot.
Na de pauze traden volgens het
programma nog twee sprekers, waar
onder Prof. Dr. P. J. Muller, op en
werden door het zangkoor nog ver
schillende nummers ten geboore ge
bracht. Daar wij dit gedeelte Diet meer
konden by wonen, volstaan wij met de
mededeeling hiervan.
Na hetgeen wij gehoord hebben,
meenen wy te mogen constateeren,
dat het tweede jaarfeest uitstekend
en ten genoege van een ieder ge
slaagd is.
Ten siotte deelt men ons nog mede
dat eene collecte voor de Wed. Groen
gehouden ruim f31 opbracht en dat
Prof. Muller na afloop van zijn voor
dracht over „Vrijheid" voor het
weduwen- en weezenfonds, namens
mejufl'r. Wiekevoort Crommelin, een
briefje van f25 overhandigde.
Zooals te doen gebruikelijk is, cir
culeert er onder de leden van „Voor
uitgang" een lyst om de kosten der
verkiezing te bestryden. Daarop werd
o.a. geteekend door jhr. mr. F. W.
van 8lyram.
Wy ontvingen „De Volksstem",
rerkieziiigsbodó der arbeiderspartij,
uitgegeven by gelegenheid der ver
kiezing voor een lid van de Tweede
Kamer der Staten- Generaal in het
kiesdistrict „Haarlem", waarin de
arbeiders-kaudidaat I.. Modoo wordt
aanbevolen.
Zaterdag werd aan deHoilandsche
Spoor, bij het openen van eeu wagen
die onder douanesluiting alhier aan
gekomen was, diefstal geconstateerd.
Een kist met flesschen wyn vooreen
ingezetene bestemd bleek opengebro
ken en twee ilesschen wyn werden
vermist.
Up de Paardenmarkt sloeg de koop
man" H. S. alhier een paard zoodanig
met een stok op verschillende licbaams-
deelen, dat de politie er zich mede
benmoide en proces-verbaal wegens
dierenmishandeling opmaakte. Hy
werd reeds vroeger voor dat misdrijf
veroordeeld.
Maandag slaagde te Amsterdam
voor het akte-examen L. O. mej. A.
J. van der Wilk alhier.
Tegen H. J. Eilers isdoordeamb-
tenarea bij de plaatselijke directe be
lastingen proces-verbaal opgemaakt,
wegens bet niet tijdig en volgens de
voorschriften invullen van zijn be
schrijvingsbiljet, in weerwil dat hij
daartoe bij herhaling werd aangezocht.
Het rijwiel dat de vorige week bij
den winkelier Bocage werd opgelicht,
werd door de recherche te Amsterdam
opgespoord in een huis rao verkoop
met recht van weder-inkoep. De
dader is nog zoekhet blijkt iemand
te zyn die reeds in verschillende
plaatsen dergelijke praktijken heelt
uitgeoefend.
Aan de Besturen der aan den Nat.
kon zijn bij het ui'kleeden. Hij gaf mij
het pakje en den brief ongeopend terug.
Ik vertoonde mij, den volgenden dag'
op straat en den daarop volgenden
moigen ontving ik een. bezoek vti.n
mijp.lieer Courtney eu naar zijn wijze
van optreden te oordeel cn scheen hij
mij iets belangwekkends mee le willen
doelen.
..Dit is weleen zeer ongewoon uur
om eeu bezoek af te leggen., mijnheer
Trcmayno." zeide hij. ..maar ik heb u
een zonderlingen raad te geven, waar
mee ik eigenlijk eerst van avond wilde
aankomen, maar die. dronimelsche keu
kenmeid heeft mij mei haar brutalen
mond de deur uitgejaagd. Ilc heb haar
met. pak en aaik weg gezonden, zoo
doende zulten wi ji dus weder vjede kri j
gen, al zijn de aardappelen dan ook
v er brand
(rij zult u verwonderd afvragen wei-
keil ra «d een man u zal kunnen, ge
ven. die zelf zoo slecht zijn zaken: be
hartigt. Welnu., daarin ligt juist de
reden. Gij wildet. u bij een partij aan
fluiten om Ierland te helpen, kwaad
genoeg voor mij;, en ik heb dan, ook
aan dengeen, Van wieu tie u sprak ge
schreven en hij zal u dan ook spoedig
de zaak blootleggen Die persoon, is
mijn neef d'Orviele en ik ben. bij» u
Zang wedstrijd alhier uitgeschre
ven door „Zang en Vriendschap"
deelnemende vereenigingen in Neder
land, is door de feestcommissie een
circulaire gericht, waarin zij, naar
aanleiding van verschillende vragen
tot haar gericht na den Zangwed*
stryd te Delft, „berichtdat, aangezien
het reglement voor onzen Wedstrijd
is saamgesteld en verzonden vóór 15
Maart 1900, zij besloten heeft in het
geheel geen rekening te houden met
den ZaDgwedstrijd aldaar gehouden,
noch wat de daar behaalde prijzen,
noch wat de daar bekroonde Koor
werken betreft, zoodat de Vereeni
gingen. die zich voor den Zangwed
strijd alhier hebben doen inschrijven,
in dezelfde afdeoling kunnen inge
schreven blijven, als waarin zij vóór
15 Maart zich hebben opgegeven.
„Overigens blyft het reglement, ook
art. 6 daarvan, gehandhaafd.
„De bescheiden worden vóór den
lOen dezer tegemoet gezien."
Nut.
Het departement Haarlem van de
Maats, tot Nat van 't Algemeen ver
gaderde Maandagavond in zyn ge
bouw in de Zijlstraat.
Gewoonlijk trekken de vergaderin
gen yac het departement slechts wei
nig bezoekers, maar dezen keer was
het aantal zóó klein, (er waren maar
twee leden opgekomen), dat het Bs-
stuur, na de lezing der notulen, voor
stelde de vergadering te verdagen.
Aldus werd besloten. De heer J.
C. Peereboom deelde mede, dat hy
in de volgende vergadering zou voor
stellen, dit jaar geen afgevaardigden
ter algemeene vergadering te zenden
en, in verband hiermee, ook de punten
van beschrijving voor die algemeene
vergadering niet te behandelen.
Haarlem-Zandvoort Spoorweg
Maatschappij.
Maand Dec. 1899.
Opbrengst reizigers f 1038.68
idem goederen 729.525
idem diversen 68.97
Tezamen f 1837.18.
Per dag eu per kilometer f 6.97.
Maandagavond had in Café Neuf een
bijednJconisti plaats van, druikltearspa-
tvoons. onder voorzitterschap vaat den
lieer J. L. E. I. KI rijnenberg.
Bespraken werd) een schrijven van de
Kamer van Arbeid., waarbij verzocht
werd om opgave van vea-schillende ge
gevens het vak betreffc-nd'e Daartoe
zal agim de' patroons een vtragenblad
worden toegezonden.
De aanwezigen verklaarden zich, on
der reserve wat de; samenstelling van
dit vragen blad aangaat, bereid de ge-
Iwenschte opgaven, te doen
Op voorstel van/ den héér Mr. Joh.
Enschedé werd bc-sloten, zoo mogelijk,
met ecu verier dooi wagen, voor de ge
zamenlijke beoefenaars der graphische
vakken te Haarlem deel te nemen aan
het défilé voor H. M. de Koningin biji
de Frans HaJsféestetn op 14 Juni. Een
Commissie bestaande uit den, voorat el-
Ier en de liecren M H. Binger, J. C.
Peer ©boom eu J. H. Warnier, zal
zich met de voorbereiding belasten.
V oorj aarsgeluk.
Nog pas loelyke dorheid en hoekige
hardheid van killen winter, die niet
weg scheen te gaan. zich norech
bleef handhaven. Toen werd het Mei,
kwam milde, zachte lente, en deed
haar weldoenden ommegang.
En het onbegrijpelijke wonderwerk
geschiedde weer romdom de verbaasde
menschen, streek hun zorg-rimpels in
eens weg. De velden kleurden van
verrassing toen zy kwam, de knoppen
plooiden Spronkend uit, de bloemen
geurden dankbaar op. Oreral brak het
jonge, mooie leven uit engen, donke
ren kerker, tot verheugenis van ons.
kleinmoedigen, die het groot geluk
ternauwernood konden bevatten.
Ik heb lmr gadegeslagen, onze
goede fee, stil en bescheiden, toen
Zondagmorgen de klokken riepen
buiten de stad, waar een boomgaard
was, zwaar van bloesems. Daar op
het lichtbeschaduwde grasveld,' waar
de madeliefjes en paardenbloemen
nog maar even stipten in het groeD,
hield zij open hof. "Wat mnsschen
speelden samen op de feestelijke hoo
rnen, en zonden bijwijlen een dwar
reling van witte eD rose bloempjes
omlaag, waar een kalf zich tevreden
schuurde tegen den boom die hem
vasthield, en een bokje aan den
gekomen om. u to raden, dat ala gij op
uw zielsrust prijs stelt gij hem beleefd
moet aanhoort n eu dan zeggen clat ik
i.iet wijt ben geweest om, over- zoo'n
partij, te spreken want dat geen haar
op uw hoof dj er aan gedaolvt heeft.
Als hij: wist wat ik gedaan liald zou
hij mij vcu-mooi'den eu dat was leelijk
genoeg, waart hij zou zich op het dieri
baars te. wat ik bezit, wreken. Gijmoogt
er dus niet op zinspelen dat ik het ge
weest ben die: u geraden heeft Ierland
aan rijn lot over te laten.
Zij zullen h.et best weten, klaar te
-pelen ofschoon zij dikwijls in groote
moeiclijkheden verkeorem. Leen hem
wat geld al& gi j wilt maar zorg dat lii j
u een quitr.ntie geeft Maurice vergeet
doorgaans zulke sommetjes terug te be
talen. Deze raad zal u vreemd voorko
men, maar gelood' mij, ik geef liem na
ernstige overweging. Hij is nu naar Lor_-
den, dus ben ilc even over gewipt
nraav zeker saai hij zijn bezoek te invent
niet lang uitatellen,
..Het is dus wei gevaarlijk, mijnheer
Cotirtnev zeide ilc. .zich bij een vaat
die broedersehujppeu, of hoe gij, het noe
men wilt, aan te sluiten,"
„Hij zal u eLke partij aanraden, die
gij verkiest maan' rijt gij eenmaal vej-
bou.de,n dan staajt u dit te wachten. De
slootkant plotselinge sprongen
maakte aan ztfn touw en trachtte te
ontvluchten naar de groote weiden,
waar de koeien gulzig stonden te
grazen, lichtscheuten op de blanke
raggen
Toen voelde ik opeens lentes kas,
en sloot volzalig de oogen.
D. K.
De Haarlemscbe Wielrjjdersver-
eeniging „de Kettingganger»" heeft
besloten aan het défilé deel te nemen.
Naar wy vernemen heeft de heer
Mr. A. A. Laud voor zyne benoeming
tot bestuurslid der vereenigiDg „Ko
ninginnedag" bedankt.
Morgen, Woensdag, zullen derepe
tities voor de zomerconcerten van
Haarlemsoh Muziekkorps weer be
ginnen in de mu liektent van het Bron
gebouw.
Gedurende de afwezigheid van den
Burgemeester zal diens ambt worden
vervold door den beer Mr. Th. de
Haan Hugenholtz, oudsten wethouder.
Bij vonnissen van de Arrondisse-
ments-Rechtbank alhier van den 8en
Mei 1900 zyn in staat van faillisse
ment verklaard
le. Wilhelmus Antonius Teunissen,
laatst winkelier in kruidenierswaren
te Halfweg, thans zonder beroep te
Heemstede.
Rechter-Commissaris Mr. C. G. von
Reeken.
2e. P. van Cappelen, zonder beroep
te Haarlem.
Rechter-Commissaris als voren.
De vergadering der afdeeling Haar
lem van het Algemeen Nederlandsch
Werklieden Verbond besloot Maan
dagavond met 40 tegen 12 stemmen
de candidatuur te steunen van Mr.
H. Pb. de Kanter voor den Kamer
zetel.
INGEZOHBEH
Voor den inhoud dezer rubriek stelt
de reductie zich niet aansprakelijk
Van. ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij niet aan den
inzender teruggegeven.
O Winkler, o Winkler wat zyt ge
[een grappenmaker,
Ondanks uwe gemoedelijkheid zyt
|ge een princiepverzaker.
Eerst was Art. 243 heel niet naar
[uwen zin,
Maar na goed overleg, stemdet gij
[er toch mee in.
O Winkler, o Winkler wat zyt ge
[een grappenmaker,
Uw laatste fonteinbetoog is werkelijk
[nog raker.
Toen ik zoo op de Dreef wandelde
en door het frissche groen de fontein
in den Hout zag werken, toen de
sierlijke waterstralen zoo tnsschen de
boomen schitterden, dacht ik by me
zelf, wat is bet toch dwaas van die
commissie van plantsoenen om die
fontein te willen verplaatsen. Het
mooiste punt in den Hout wordt door
de fontein ingenomen, van alle kanten
kan men er naar kyken, de bezoekers
van Kriens' muziekuitvoeringen ver
lustigen zich er in, de gasten van
„Tron moet B ijeken" van Scholten
en r. d. Berg, hebben er een heerlijk
gezicht op en honderden, ik zou haast
zeggen duizenden, staan er om heen,
roemen het rroolijk tafereel, dat zich
daar vertoont Voor de commissie,
waarvan de heer Winkler zeker een
der voornaamste leden is, bestaat al
dat schoons niet Het is een vieze
boel zegt de Commissie, een schande
voor den Hout, datleelyke dirg moet
weg; werkelijk vertoonde de cemmiss'e
eenige afziebtelyko teekeningen voor
eene nieuwe fontein in den Herten
kamp.
Het werd niet aangenomen, doch
men zou eerst met den destijds door
den heer Winkler voorgestelden advi
seur, den heer Springer, overleg
plegen.
Dat is gedaan, de heer 8. stelt
voor de fontein te plaatsen voor het
PaviljoeD, en wat doet nu de com-
missio, waarvan de heer Winkler het
voornaamste lid is'? Zy kan het met
dien adviseur niet G8ns worden en
zegt ten slotte „dat bet ook zeer goed
mogelijk zoude zyn de bestaande fon
tein op te ruimen en geen fontein
meer te nemen."
O, die consequentie
Ik zou raeenen. dat men om de be-
wefc houdt ec-n. strop voor u gereed dien,
f.e dicht Mekt op eeu oogen blik dat gij.
er niet om denkt en liet genootschap
staat: niet zijn mes ld aar waai/neen* gijl
uw plicht niet mukomt gij kunt dus
wel begrijpen clat gij ftussehen detze
twee ui niet op een, bed van rozen zult
slapen. Neem mijn waarschuwing ter
harte, mijnheer Treinayne. Ilc kan het
u niet nadar verklaren, maar gij, ver
keert in een gevaarlijken, toestand.
„Ik ben u zeer dankbaar voor uw
raad, mijnheer Courtney, want ik weet
dat gij ur uw lev'en voor in gevaar liebt
gebracht. Toch voel ilc nog veel voor
d!o verdrukte Ieren - owelk een
huichelaar voelde ilc mij: - maar gij;
kuut er vaat verzekerd' zijn. dat ik op
mijn hoede' zal wezen."
Hij schuddie mij vriendsoliappelijk de
hand en verliet mi j na mij. uog een, blik
vol medelijden te hebben toegeworpen
zijn hart was blijkbaar van bange voor
gevoelens veorvuldl, die hij uitte door
telkens zijn' hoofd te' schudden, terwijl
bij chn tuin doorliep en in, den langen
blik. dien Mj over mijn huis liet gaan,
toen hij met de hand op liet hekje ge
leund nog een oogenblilc bleef staan.
Hij liad zijn belofte gehouden en ik
voelde liet grootste respect voer hem
en vroeg mij af of hij. niet een clea
staande fontein eeu nieuw hak moest
Slaatseo, hooger dau het tegenwoor-
ige eu dat dau alles in orde was.
Betere plaats dan na wordt ingeno
men kao men niet vinden, na profi
teert er ieder van.
Eu wat het verontreinigen van het
water door kinderen betreft, nu, dat
kan men wel voorkomen inet een beter
politietoezicht. Er was niet één poli
tieagent aanwezig.
O, Winkler, o, Winkler, wat zyt
[ge toch eeu waaier,
Door al dat keereu naar den wind,
[wordt Haarlem aldoor saaier.
EEN WANDELAAR.
Open vraag aan den heer Mr.
de Kanter.
Ia de gisteravond gehouden verga
dering van het Algem. Ned. Werkl.
Verb, afd. Haarlem, is by de behan
deling van het voorstel van het be
stuur om de candidatuar van Mr.de
Kanter te steunen, verklaard dat Mr.
de Kanter volkomen instemde met het
program eu de bekende motie van ge
noemd verbond. Na afloop van die
vergadering zyn wy gegaan naar de
lezing .van den heer Mr. de Kanter,
welke juist bezig zynde de debatters
te beantwoorden, verklaardeniet
tegen grondwetsherziening te zyn
maar de noodzakelijkheid niet inzag
en wyziging van de kieswet voldoende
achtte.
Deze verklaring is dus in stryd met
het program en met de motie van het
A. N. W. V. welke grondwetsherzie
ning noodzakelyk stelt.
Onderget.. mede namens eenige le
den van bovengen. Verb., kunnen uit
de verklaring van Mr. de Kanter met
geen mogelijkheid opmaken dat by,
wanneer evenals in 1898 grondwets
herziening gevraagd wordt, stel Mr.
de Kan ter is gekozen tot lid der 2e
Kamer, hy zyn stem zou geven vóór
dien eischreden waarom zy Mr. de
Kanter alsnog verzoeken liefst in
„Haarlem's Dagblad", verschijnende
Woensdag 9 Mei, te verklaren, te zyn
vóór of tegen grondwetsherziening.
P. J. J. KLEIN.
Naar myn bescheiden meening
strookt 't nietmet de door Mr. de Kan
ter zoo warm verdedigde sociale recht
vaardigheid, als men de weuscbelyk-
heid van iets betoogt en men wendt
niet alle rechtmatige middelen aan
om dat tot stand te brengen of zooals
b.v. de schoolvoeding aan'de gemeente
bestaren over te laten, daardoor kan
het voorkomen dat de eene gemeente-
het invoert en de andere niet, alzoo
voor het arme kind van dezelfde natie
niet dezelfde rechten. Neerlandsch
devies is niet, ik betoog wenschelyk-
heid, maar ik zal handhaven.
In antwoord op het bovenstaande
verklaar ik gaarne, dat ik vóór de
de vergadering in „de Kroon" de mo
tie in de Algemeene Vergadering van
het Alg. Ned. Werkliedenverbond,
zooals die geamendeerd is door de
Afdeeling Rotterdam, heb gelezen, en
daarmee tegenover den President van
de Haarlemscbe Afdeeling my na in
stemming heb betuigd. Voor zoover ik
die aldaar geamendeerde motie be
grijp, staat daarin te lezen, dat grond
wetsherziening gewenscht is en aan
de orde moet komen, mits de sociale
hervormingen, thans in behandeling
of spoedig te verwachten, daardoor
niet worden vertraagd. Ik heb er
bygevoegd, dat daaronder een plaats
zoo kannen innemen de nog niet in
gediende maar beloofde wyzigingder
Kieswet, waarover ik echter ieder
oordeel my moet voorbehouden, omdat
ik haar niet ken.
En niet anders heb ik gisterenavond
in „de Kroon" verkondigd.
DE KANTER.
sinHEfëtaas).
Heden werd te Amsterdam de 33e
algemeene vergadering van het „Witte
Kruis" gehoadeD, tevens het 25-jarig
bestaan der Vereeniging zynde.
De voorzitter Dr. P. J. Barnauw
is benoemd tot officier in de Orde
van Oranje-Nassau.
Besloten werd o. a. dat f 2009 be
stemd zal worden voor de beste be
antwoording eener prijsvraag op een
expecimenteel en critisch onderzoek
naar de oorzaak en de wy'ze van ver
spreiding der malaria in Noord-Hol
land en eon premie van f 1000.
Morgen komen wij op deze verga
dering terug.
onzen kon worden, toen ik mijn oom
haastig den weg zag afkomen.
Toen wij elkaar hartelijk 'begroet
hadden, zeide hij;
,,lk ben mijjn betrekking kwijt en
denk vooreerst niet- naar een. andere
om te zic-n, Nu moeten wij eens ern
stig1 spreken, maai' vertel mij eerst wat
de oude Courtney kwam dloem. Ik ont
moette lxeon onderweg en: liij was al
lerminzaamst wat zeker niet het geval
zou zijn geweest, had hij geweten dat
ilc die (keukenmeid was die hem van.
morgen zóón, geduchte schrobbeering
gaf."
„Hij1 kwam mij waarschuwen." zei-
de ik, ..om; mij niet bij de een of an
dere partij arm te sluiten en ik dacht
er juist over hem eeu; der onzen te ma
ken."
Werkelijk? Doe het niet. Hot is
zeer waarschijnlijk dat hij d'Orviele
zou waarschuwen, en. dan zou het blij
ken dat gij een adder aaai uw borst
had gekoesterd.
Neem, dat moet gij in geen geval
doen, en bij de volgende: samenkomst
zullen wij ze allemaal tegelijk in; de
val doen loop-em"
„Hebt gij alles gehooid, wat zij zei-
de?" vroeg ik.
..Woord' voor woord!" Beide hij „en
Vervolg Stadsnieuws.
De Kamer verkiezing.
In de Sociëteit „de Kroon" hield
Maandagavond: de lieer Mr. H. Ph. de
Kan ter eene politieke rede in een ver
gadering, die goed bezet was, door de
kiesvereeniging „Vooruitgang" belegd.
De Voorzitter, de heer F LIFF-
TINCK, sprak een inleidend woord.
De heer- DE KANTER, na hulde ge
bracht te hebben aan hetgeen de heer
Rcthaan Macaré tot stand heeft ge
bracht in de Tweede) Kamer, weeg er
allereerst op, hoe het volgens hem vast
staat dat de kiezer* het recht hebben
volkomen de opinie van, hun afgevaar
digde te kennen cn hem vragen te stel
len over verschillende kwesties van, po
litiek beleid.
Deze verkiezing zal zijn. voor ren
jaar, doelt spreker wenscht op dezen,
avond meer aan te roeren dan in. een
jaar kam kam worden behandeld en zal
licht ontsteken over zijne beginsel cn
van regeejringsbeleid in het algemeen,
zooals hiji die voorstaat.
Bijj deze overwegingen komt men te
spreken over partijen en namen van
partijjen.
Aan het woord Liberaal hecht spreker
de oude, historische beteekenis, die van
bervomingsgezind, d. i. gezind tot lier-
vormingen in de richting der social©
rechtvaardigheid.
Om dit toe te Lichten, can d'e richting
waarin, spreker sturen zal te verduide
lijken zal hij spreken over uitbreiding
van staatsbemoeiing, inkrimping van
staatsvoogdij en parktische politiek.
We zijn den tijd ontwassen dat de
Staat ui ets was dan politie-agent, waar
bij. de theorie gehuldigd werd da t ieder
't best- in staat, was voor zichzelf te zor
gen, een theorie die in: de maatschap
pij voor de zwakken zulke heillooze ge
volgen heeft gehmdi, dat met het stelsel
gebroken en staatsbemoeiing een daad
van sociale rechtvaardigheid gewor
den is.
In 1891 heeft men. een groote greep
gedaan om los te komen van den census
die nog altijd1 zit aan de grondwet van
1887. Tak probeerde het in 1891. maar
hij legde het' tegenover het anumde-
mcnt-Meijier af en toen lciegen wij de
kieswet-Van Houten, die. onder het
mom van kiesreclrtuitbreicling haar fei
te! ijle tot haast niets heeft terugge
bracht.. Het platteland word't tegenover
de steden bevoordeeld en in de stedeu
wordt de gezeten werkman uitgesloten,
zoo d'e. woning- als de loonkiezers. De
kieswet-Tak bevatte volgens spreker,
datgene wat ze bevatten kon, en. hij.
wenscht niets meer dan dat li.ee eer
hoe liever op die wijze het kiesrecht
weer* wordt uitgebreid.
Voor alpomeen kiesrecht is spreker,
niet bang,, heeft te goed vertrouwen op
het volk en, val dat staatsburgerschap
kiesrecht met zich brengt. Is hiervoor
Grondwetsherziening noodig, dan za.l
spreker daar niet togen, opzien, met clit
beding dat niet door op ontijdige wijze,
grondwetsherziening- op den voorgrond'
te stelian, dei sociale wetgeving belem
merd wordt. Ook aan, de: vrouw moet
het kic-sreeht kunnen worden verleend.
Uitbreiding va:i Staatsbemoeiing' is
een eisch des fcijjda, doch als men, die
uitbreiding tot in liet oneindige zou wil
len, voortzettendan zegt .spreker, lxajt
want indien hiervoor onbillijke dlruk
zou moeten worden, uitgeoefend, een
onbillijke belasting cm die uitbreiding
te betalen, dan handelt men onrecht
vaardig les opzichte der bezitters en
daar wil de 'liew* de Kanter zich niet
toe leenen. Ala lrij sociale rechtvaardig
heid predikt verlangt hij die voor ie-1
dereen en wanneer men. het volk krach
tiger wil maken in den levensstrijd,
dan, vvoet spreker dat het op de besten
va.n hen een slechten indruk maakt als
men zegt alles zullen we voor je krij
gen. Dit brengt hem, op den. eisch vain
pension neming. De heer de Kanter wil
niet alles van, de. Staat vragen voor
pensioen, dan is z. i. de gekcele pensi
oenregeling niets dan een: verandlerde
armenzorg. Maar wanne-er de arbeider
zelf bijdraagt, zooaJs ieder denkbeeld
van pensioen in zich sluit-, blijft liij
fier. De Staat moet steunen, doch niet
alles verstrakken, daarvoor acht hiji den
arbeider te lrcog.
In de laatste plaats zou spreker- ook
hechten aan praktische, politiek, die
rekening houdt met de middelen waar
mee die moet, werden gedekt en reke
ning niet de regeering, waarvan niet
te veeL moet worden geéischt.
De miiiistLTi' hJeleft leerplicht inge
diend, de praktische politiek gebood de
sociaaldemocraten tegen, te stemmen.
Spreker aanvaardt die wet va.n harte
ilc zal je wel eens bij gelegenheid ver
tellen hoe ik. dit aanlegde. Het moet
een ware marteling voor je geweest: zijn
toen je hen over je vader hcordet spre
ken, maai ik ben, toch blij, dat je het
vemaiaint, want liet zal je veerkracht
geven om. de zaak door te zotten. -Vis
d'Orviele bij. je komt moet je dadelijk
met zijn inzichten instemmen oil hem
beloven lid van het lraveilooze dertien
tal t-e wordeui.
Ik voor niajl geloof dat. het 't beste is
als wij mijnheer Travers er buiten la
ten. Htt dient tot niets hem wakker
te schudden, want het eene oogeublik
zal. hiji je met attentie aanhooren. om
da,u het volgende peinzend) voor zich
uit te zien enj zonder ureea te walen,
waarover gij spreekt. Gij, hebt wel ge
merkt. dat hiji nu juist door- een moei
lijk vraagstuk wordt bezig gehouden.
Wij: zullen hem ei- dus buiten cn bij,
zijn boeken Laken» Wij moeten, voor
zichtig to werk gaan. cn het zoo Luriclr-
fceai dat gij geen: gevaar Loopt als wij
den groote li slagf slaan. Ik: grloof wei dat
ilc eep manier weet om. dit te vermij
den, en mijnheer d'Orviele zal zich zoo
lre»;;l lang niet meer in den voorsmaiak
van zijn wraak verheugen, en tot de.'
ontdekking komen. dia.t de zoete vrucht
etn bittere kern bevat."
om het; beginsel dat ei* Lu is ncergel^ w
cu acht het daarom dwaas die af
stemmen, want als men. in Nedierlan m
iets goeds niet aanvaardt, omdat me |U
alles met krijgen, kan, dan krijgt ma ie'
niets.
Dit in 't ailgemeen, is: de richtiw
wifcarin, spreker zon willen werken. j-,
Zoowel de heer Wimk-is ala Dr. Km i?i
pw hebben nog onlangs gesjrix»lcen
liet samengaan van katholieken e l;
anti-revolutionairen, en wa,aa' men, dt, w
angst \-ooi' dat- verbond een apooj n
noemt, wijst spreker op het gebeur ri
bij de leerplichtwet, dat i.»s geen spool e
maar een feit. En aJ,a die alliantie niacii i
lcr gt. dau komen we wc.er in den ou?;!
den schoolstrijd, die. dan de; zoo driniit
gend noodzakelijk sociale wc-tgvvin; ivi
kom t belemmeren. w
Op c-nkela tha.n.s aanhangige wet, ti:
orrtwea-pen wensclit dei heer de Kanto k;
te wijzen, en noemt dan. eea-st een wet» k
ontivorp dial reeds lang' aanhangig lujjj
moeten; zijn: De Dranlcwet, en datpi
een wetsontwerp crp wijziging v'an jti
boterwet. Ook is aanhangig en daaois
komen wö weer meer op liet. tenen F
der social® rechtvaardigheid, dat va; ga
art. '243 van de Gemeentewet. Hierovg it
laat spreker' zich niet uit, doch wil i F
leeu, Zèggén, de, onbeperkte progreaii w
van vroeger Ica.n, niet blijven bestaat ó'i
maar een oivechtvaardighcid aan de> a«
anderciii kant als wij hier in Haardun
hebben gezien kan ook niet. Progress
zij liet dan ook beperkt, moet altijd de
geoorloofd wezen. 1 jij
Een wetsoirtwcr-p tot regeling vaj
het vadlsi-scliaip. en de voogcfij is than li"
cok aanhangig ear verdient de groo(. ill
ste aandacht. Spreker zou vooral reuk
willen laten wedervaren aan, de positii Is
der vrouw en willen uitbreiden tot di 1"
gun,scire wettelijke regeling van, dlie p» tü
sit-icy. die,ilr alles gaat lijelt op eem
Dei Regeer ing is er inderdaad eeu
waarvan niet gezegd kan worden dat u I
niet gewerkt ïrcvft. Wanneer men ziei ?1''
hoe dc heer Lely verdedigd heeft f tb
ongevallenwet, zelf®' door den heer P h
L. Tak met- lof besproken, hij: zek« h
niet heschuildligd worden, dat lw E'
niet heeft gedaan wat hij kon. De le®
plichtwet hebben we van Minister' Boi VJ
gerius. Vaar, Eland hebben we verka J£-
gvn eeu legea'organisa.tie, die waarbon
oplevert voor onze defensie, zonder èi Be
dio immense: kosten zullen blijvej
voort best aJau.
Van Minister Gort Van clea* Lindes ce
hebben we het we-tsontweap op de te-011
recht ing van liet minderjarige kind
welk ontwerp van het hoogste belan? ï'"1
is. daar spreekt een hart uit voor hei
verwaarloosde kind K-
Hiermee meent spreker te kuunm
voistaain van toe te lichten, wat liaj h m'
doelt met 's lands belang. De, rede weid
met applaus begroet.
Do eerste die zich voor debat nieldds Vil
was de lieer RAAS, die; tot zijn leedw [c
zén niet heeifttfxooi'cri spreken ovea' ha
oiitwQvpwet op arbcids- en nistt-ijda 01
(Applaus).
De heer HOFLAND beste dt de cm. ov
d'i/hrtuur-De Kanter op grond dat, die ;t'i
heeft beweerd dat de sociaal-demoea-atei j71
ten: opzichte der praktische' polities
geen juist standpunt innemen.
He t standpunt van den heer De Kan-
ter is spreker niet duidelijk, eene-rzijds ?e
gaat hij het pad op da.t dei socialisten
in al zijn breedte betreden, doch, ;u>
derzijds wil hij, teingtreden als het 'e ®e
voel kost.
Als inderdaad liberaal moet lieden
hei*vormi irgsge/i nd in sociaal, rechtvaar- lf
dige richting, dan is de heer de Kant»
debater niet liberaal genoeg'.
Volgens spreker is er geen eiiliele
reden om te ver klaren voor zijn. kiezen
dat men is voor wijziging van art. 81!
van de Grondwet. Als etin, breede
schare kiesbevoLgdiheid; krijgt ligt hei y
in dien aarcl dor zaak, dat ze van kus p
Jciesrechl gebiuik zullen maken dooi
te halen wat er te krijgen ia, bv. thans
sbaatgpejisiohêei-ing, dit is voor de ar- T<
beiders geen aalmoes, doch temggaw flj
van. wat- hen van rechtswege toekomt 3;
De hoca- Hofland had van den, hoer
De Kantei* met vea waclrt, dat lrij: de la
houding' van dc sociaal-democraten ia gt
zake leerplicht hadi afgokcau'd. Icdwoeii g(
voelt dat een, kind. slecht gevoed op ti
sclrool komend, aan leerplicht niets gi
heeft, eu dus het onlangs aangenomen ei
onderwerp is gewai'den tot niemendal ia
Spreken' vraagt d/us. wat als de candi- ti
da at de regeer ing zal steunen, terecht In
moet komen van dc wetsontwerpen dit
van zoo groot sociaal belang worden v
gezegd te zijn. Ook deze debater had
geweiisolit iets over arbeids- en rasttij
den wet te lrooren,
Wa,t oVea- de clerical® alliantie ge- jj
Daarop gingen wij ons programiM 0
opmaken en besloten voor het oogen- -y
blik dat ik ini alles wat d?0melle op
porde zóu toestemmen, totdat het oo-
genblik zou aanbrek-c-n dat onze positie f
verzekerd was en hi j: zijn, loon zou oog-
sten. s Morgens ontving ik tea brief
van Nora,, waarin, zij: mij de welkome
tijding meedeelde dat zij thuis kwam
Zij sclu'eef - ilc heb de vrijheid g» f
nomen haar taalfouten te verbeteren: 2
„Mevrouw d'Orviele heeft mij on-
der wezen e-n, getracht, mij to leer en k
zen. Maar ik was zoo dom, cn heb
haar hart bijnai gebroken door mijn
domheid. Zij zegt dat ik nooit in staal fl
zal zijp Lwce wooa'den goed achter cl
leaar te schrijven, en ik een sclrank t
voor mijn familie ben. Zij, heeft eeï f
humeur, zoo aangenaam dat ik mij 3
venvondcad afvraag of di t een familie-
kwaal is."
(Wordt vervolgA)
