zich zoo diep indenken in liet ziels
leven van Frau Alving getoond een ar
tiste van groot talent te zijn.
Na haar moet in de eerste plaats de
feeer Arthur Waldemar genoemd wor
den, die van de rol van Oswald Alving
een hoogst verdienstelijke vertolking
gaf. Vooral in de laatste bedrijven, in
zijn totale neergeslagenheid, in zijn
onmetelijke smart- en angst-vertolking
bereikte hij hoogtepunten.
Noemen wij ook nog den heer Ar
thur Holz, die schrijnwerker Engstrand
den kreupelen, veinzenden, schijnheili
gen schrijnwerker speelde. Ook hij had
zich volkomen ingedacht in 't karakter
van zijn rol en zoowel door z'n houding
als door de manier van zeggen en be
wonderenswaardig - mooie intonatie
Verdient hij lof.
Wat in het Dr. Heine Ensemble het
meest te roemen valt is het samenspel.
Bij Ibsen's werken treft de mooie, vlot
te dialoog, maar die ook om goed tot
haar recht te komen, door eerste rangs
^rtisten gezegd moet worden. Zoo was
het een genot in het eerste bedrijf te
zien bet samenspel van Frau Alving
in Pastor Manders (de heer Gustav
Beaurepaire), over het lezen der „frei-
denkerische" boeken, en het samenspel
tusschen moeder en zoon in de laatste
bedrijven.
Het vijftal kunstenaars heeft ons iets
van Ibsen doen begrijpen, iets doen
voelen van den machtigen geest, die
zoo diep grijpt in de ellende van zwak
ke menschenzielen.
Van andere zijde schrijft men ons
Regen en nevel. Een voortdurende,
alles doordringende motregen geeft de
kleur aan waarin de schrijver zijn
„Spoken" gesteld wenscht te zien. Als
ten laatste de zon doorbreekt, kunnen
Zijn figuren het volle licht niet verdra
gen. Wat is dat alles wars van dat ge-
Zonda, dat krachtige, het eigendom van
den mensch die het leven kan leven, in
het bezit van al zijn krachten. Ziekelijk
en mat zijn de personen in het gezin
van den overleden kamerheer Alving,
ziekelijk de schrijnwerker Engstrand,
iiaïf, bekrompen dikwijls bij al dat
Overspannen geestesleven, Pastor Man
kers. 'Afschuw boezemt het in de leugen
in het huwelijk, de theorieën der erfe
lijkheid dus te hooren verkonden, ver
bazing en ontsteltenis, omdat er zoo
veel waars in is, omdat de blik. hier
gegeven in duistere menschenzielen,
■zoo diep mag blikken in een wereld van
ellende.
Hoe schoon gaf het vijftal kunste
naars de bedoelingen des schrijvers
wèer. Het was of de adem der ongeluk-
kigen tot ons kwam in de zaal, alsof
die adem slechts bestond uit atomen
en moleculen der ellende, alsof wij zelf
baoesten ondergaan in die atmosfeer
van zedelijke onreinheid, in die ontle
ding van zwaar belast© menschenzie
len. Wat de kunst vermag, hebben wij
daar gevoeldals met toovercirkels wa
len wij verbonden aan de demonen der
kunst, die ons niets spaarden van het
verschrikkelijke.
Zij, de kunstenaars, hebben ons „Ib-
£en" doen begrijpen. De strenge zede-
pie ester mag trotsch zijn op zulke koor
den aan zijn geeselroede.
Door den heer W. P. Doe glas,
architect, is aanbesteed het verbou
wen van perceel Kampersingel No.
B8, alhier, en is opgedragen ter
uitvoering aan den heer H. A. van
Emmerik te Haarlem.
Men meldt ons:
Het doet het comité tot bestrijding
van het Zondagsbakken genoegen te
kunnen melden, dat bij den patroon
H. M. van Bergen, Bakkerstraat, be
sloten is, het uur van aanvangen der
Werkzaamheden op Zondag een uur te
verlaten en het leveren van versch
brood op Zondagavond te stale en.
Tevens kan het comité melden, dat
speciaal voor dat doel een vergadering
plaats zal hebben op Woensdag 3 Oc
tober in de sociëteit de Kroon, 's avonds
te acht uur.
Als sprekers zullen worden uitge-
noodigd de heeren de Wit, voorzitter
van den Bakkersgezellenbond en De
Braai, lid van den Gemeenteraad.,
Heemstede.
In een gezin aan de Leidsche
vaart alhier, heerscht febris fcy-
phoidëa.
IJmuiden.
De le-luit. J, D. Schaap, van het
korps pantserfort-art. alhier, wordt be-,
last met de functiën van opzichter der
instrumentmakers en metaaldraaiers
bij de constructiewerkplaatsen te Delft.
De voormalige Rijks-vischhal
doet tegenwoordig dienst als ha
ringpakkerij.
Als sein, dat een vaartuig naar
de nieuwe sluis moest, diende een
bal bij dag en een roode lantaarn
bij nacht, gehesGhen aan een hoo-
gen paal voor het kantoor van den
havenmeester. Omdat die seinen
niet voldeden, zijn er nu op de
uiteinden van het zoogenaamde
sluiseiland tusschen de beide slui
zen, flinke hooge ijzeren toestellen
geplaatst met armen voor dag- en
lichten voor naehtseinen, die van
af de sluizen door ejectriciteit be
wogen worden.
In verscheidene gezinnen ko
men hier gevallen van mazelen
voor en ook een van febris ty-
phoïdea.
Haarlemmermeer.
Aan de groote najaarspaarden
markt alhier zal vanwege de af-
deeling van de Holl. Maatschappij
van landbouw op 20 October a.s.
weder eene verloting worden ver
bonden.
Halfweg.
Met ingang van i October a. s.
worden verplaatst de assistent-
stationschefs K. van 't Veer van
hier naar Amersfoort en van Wel
van Hillegom naar Halfweg.
Binnenland.
Parlementaire Praatjes.
Alvorens de Tweede Kamer gisteren
het adres van antwoord op de Troon
rede behandelde, verklaarde Min. do
Beaufort dat de Reg. gaarne gevolg
gaf aan het verzoek der Kamer om aan
het volk en het vorstenhuis van Italië
van haar sympathie te doen blijken.
Van de behandeling van het adres
is per telegraaf het voornaamste ge
zegd. Herinnert- zij nog even, dat het
concept luidde:
„Mevrouw!
De Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal verheugde zich Uwe Majesteit we
derom in het midden der Volksverte
genwoordiging te zien ter opening van
de gewone zitting der Staten-G ener aal.
Aan de behandeling van de vele ge
wichtige aanhangig zijnde wetsont
werpen zullen wij onze beste krachten
wijden.
Wij spreken den wensch uit, dat de
betrekkingen met China, thans ver
stoord door de in dat Rijk gepleegde
gewelddadigheden, spoedig op bevre
digende wijze hersteld worden.
Met belangstelling hoorden wij Uwe
Majesteit de hoop uiten, dat het eer
lang hier te vestigen Internationaal
Bureau van het Hof van Arbitrage be
vorderlijk zal zijn aan do vreedzame
oplossing van internationale geschil
len.
In den oorlog, die in Zuid-Afrika ge
voerd wordt, zien wij met Uwe Majesteit
een diep betreurenswaardige gebeur-,
tenis.
Wij stellen het op prijs, dat Uwe Ma
jesteit het als de roeping van de Reg.
erkent aan landgenooten, die in moei
lijkheden. geraken door verwikkelin
gen in het buitenland, hulp of bescher
ming te verleenen.
Voor da medecleelingen omtrent do
financiën van het Rijk in Europa en
van Nederlandsch-Indië, omtrent d9
geleidelijke verbetering van den toe
stand in Noordelijk Sumatra en om
trent de indiening van verschillende
voorstellen van wet, betuigen wij Uwe
Majesteit onzen dank.
Moge het Uwe Majesteit gegeven wor
den, in gemeen overleg met de Volks
vertegenwoordiging, onder Gods zegen
veel goeds tot stand te brengen voor
het Vaderland en zijn Koloniën.
Over de algemeene strekking had
geen debat plaats, doch de heer Scha
per kwam bij parag. 2 met een amen
dement, om den voorrang voor de onge
vallenwet uit te spreken en om, kort
weg uitgedrukt, de Eerste Kamer eens
onder handen te nemen. Dat hij dit
niet bij de toelichting kon doen, was
de schuld van den voorzitter,- die te
genover den heer Schaper (volhield,
dat de Kamer niet te treden had in een
beoordeeling van de houding der Ka
mer aan de overzijde van het Binnen
hof.
De heer Schaper dan stelde voor om
parag. 2 te lezen:
„Aan de behandeling van de vele ge
wichtige aanhangig zijnde wetsontwer
pen, waaronder de voorgedragen on
gevallenwet, zullen wij onze beste
krachten wijden. Wij hopen dat deze
door de beslissingen der andere Kamer
niet vruchteloos zullen worden aange
wend." (Hilariteit.)
Namens de commissie van redactie
verklaarde de heer Fokker zich daar
tegen; de Kamer, meende hij, had thans
niet te treden in een debat, dat bij de
ongevallenwet thuis behoort, nóch
ook over de regeling der werkzaam
heden een gevoelen dat, wat het
laatste betreft, ook dat van den heer
Kerdijk was. De heer Heldt voelde ech
ter iets voor de eerste zinsnede, maar
was tegen het slot van het amend.,
waarvan hij splitsing vroeg. Bij wijze
van beleefdheid voldeed de heer Scha
per daaraan.
Vóór het eerste deel stemden 14 hee
ren (Ketelaar, Nolting, Pyttersen,
Kool, Roessingh, Ferf, Lieftinck, Ileldt,
Marchand, Houwing, Schaper, Sche
per, de Boer en Staalman) voor het
tweede alleen de heer Schaper.
Bij d9 paragraaf over de financiën
stelde de heer Kolkman de vraag (die
de heer Vermeulen bleek eveneens te
willen stellen) of de Reg. nog vasthield
aan haar belofte om de wet op het la
ger onderwijs te herzien in de richting
van gewijzigde subsidieering der open
bare scholen.
Minister Pierson wees er op, dat de
troonrede versterking der financiën
vroeg „in verband met de invoering
van den leerplicht." Aan den wensch
dey sprekers zou worden voldaan. Maar
er zat heel wat werk aan vast
Tegen het adres stemde alleen de
heer Schaper. Met de commissie van
redactie zal het der Koningin worden
aangeboden door de heeren Michiels,
Conrad en Harte.
Nadat de leden der huish. commis
sie en van de gemengde comm. voor
de stenografie waren herkozen, ging
de vergadering tot heden 11 uur uit
een
G. Jr.
H. M. de Koningin heeft Dinsdag
ten Hove aan tafel vereenigd den heer
Westenberg, gezant van Nederland bij
het Hof van Italië, en mevrouw;Jhr.
Van der Staal van Piershil, gezant te
Petersburg, en mevrouw; Baron Ge-
ricke van Herwijnen, gezant te Londen"
en mevrouw, zoomede den Luitenant-
Generaal Graaf Dpmonceau, chef van
Hr. Ms. Militaire Huis.
H. M. de Koningin zal Zaterdag 6
October ten paleize op het Loo een ma-
tinée gev^_
De trein, waarmede Hare Majestei
ten zich a.s. Zaterdag langs het Staats
spoor van den Haag naar het Loo be
geven, zal tusschen 10 en 11 uur voor
middags vertrekken.
De vlaggenquaestie.
Hierover ontvangt de „Midd. Ct."
het volgend schrijven, blijkbaar van
een deskundige:
„Indien werkelijk de Transvaalsche
vlag geheschen wordt aan boord van
dc „GeLderland", van af het oogenblik
dat President Kruger op dien bodem is,
dan geschiedt dit, volgens het gebruik,
aan den grooten top, terwijl de Hol-
Iandsche vlag onveranderlijk aan den
achtersteven of den achtersten gaffel
gevoerd wordt.
„Het voeren van de vlag aan den
grooten top is een aanduiding voor het
geval men een staatshoofd of vorste
lijk persoon aan boord heeft; en zoo
lang de Engelsche regeering geen ken
nis heeft gegeven dat, de Z. A. Repu
bliek ophield te bestaan, dient aan
President -Kruger de hem verschuldig
de eer te worden bewezen.
„Een oorlogsschip aan te houden,
dat een algemeen erkend internatio
naal gebruik volgt en overigens de
gewone natievlag voert, ware ongeoor
loofd en onverantwoordelijk.
„De vraag moet dus nog worden ge
steld of ook na officieele kennisgave
de annexatie door alle mogendheden
zal worden geëerbiedigd.
„Is dit zoo en geschiedt dat tijdens
de reis van de „Gelderland", dan kan
het geval zich voordoen, dat het schip
mét de presidentsvlag een haven bin
nen komt. De aldaar aanwezige Neder-
landsche consulaire ambtenaar zal dan
den commandeerenden officier wel on
middellijk kennis geven van den nieu
wen staat van zaken en de Transvaal
sche of Presidentsvlag worden neerge
haald. In December 1889 geschiedde
iets dergelijks, toen een Nederlandsch
eskader, bestaande nit de „Tromp",
„Atjeh" en „Van Galen", op de reede
van Rio Janeiro kwam en hij het val
len van het anker de Braziliaansche
Keizersvlag in den grooten top heesch
en het Gouvernement salueerde met het
gebruikelijk aantal schoten. De Neder-
landsche Consul-Generaal kwam toen
in allerijl aan boord om den divisie-
commaudant, Kolonel Stakman Bosse,
mede te deelen, dat de Keizer van Bra
zilië kort geleden had moeten abdigu-
eeren en de vlag met de keizerskroon
vervangen was door een repuhlikein-
sche., waarin de veelbelovende woor
den voor een Zuid-Amerikaansche
Staat: „Ordem e Progress#'
Hed. Onderwijzers-Genoot
schap.
In „Eensgezindheid" te Amster
dam zal op Zaterdag 10 November
op voorstel van 25 deelhebbers,
eene buitengewone algemeene ver
gadering worden gehouden van
deelhebbers in de levensverzeke
ring-maatschappij, opgericht odor
het Nederlansch Onderwijzers-Ge
nootschap. De volgende voorstellen
zullen o. a. aan de orde komen
lo. te besluiten om de directie
uit te noodigen, zich met ten min
ste twee door haar te kiezen des
kundigen in commissie te willen
vereenigen, om te geschikter tijd
al die maatregelen te nemen, wel
ke zij in 't belang der verbetering
van de inrichting en 't beheer der
genoemde maatschappij noodig zal
achten
2o. te hesluiten a om in art. 28
van het reglement het woord vier
in drie te veranderen en dus te le
zen het bestuur der maatschappij
wordt opgedragen aan eene direc
tie, bestaande uit minstens drie le
den in de maatschappij en woon
achtig te Amsterdamb in art. 47
te laten vervallen de bepaling, dat
ook de deelhebbers, welke geen
conversie in lijfrente hebben be
dongen, een deel der hun toege
kende vijfjaarlijksche winst in het
hulpfonds zullen moeten storten,
zoodat genoemd artikel 47 dien
overeenkomstig gewijzigd zal moe
ten wordeu gelezen
3o. de algemeene vergadering
voornoemd, hulde brengende aan
de langdurige en groote verdien
sten van den heer W. Degenhardt
jegens de levensverzekering-maat
schappij opgericht odor het Neder
landsch Onderwijzers-Genootschap,
besluit aan genoemden heer een le
venslang pensioen aan te bieden
van 600 gulden jaarlijks.
Volgens het praeadvies van de
directie hadden de voorstellen 1,
2b en 3 zonder eenigbezwaar in
portefeuille kunnen blijven tot de
verplichte algemeene vergadering
in 1901, bepaaldelijk wat het derde
voorstel betreft, aangezien commis
sarissen reeds lang voornemens
zijn ten aanzien van den heer W.
Degenhardt aan de algemeene ver
gadering van 1901 een voorstel te
doen, dat volgens het oordeel der
directie beter past voor de om
standigheden van den heer W. De
genhardt dan het aanhangige voor
stel.
Ter verkiezing van een directeur
is bet volgende tweetal opgemaakt:
A. Heinsius (aftredend lid) en J.
C. C. Haver, heiden te Amsterdam.
Door het hoofdbestuur van het
Nederlandsche Onderwijzers-Ge
nootschap is een adres aan den mi
nister van Binnenlandsche Zaken
verzonden waarbij het, ingevolge
eene met overgroote meerderheid
van stemmen gedane opdracht der
onlangs gehouden algemeene ver
gadering te Utrecht, optreedt tegen
het voorstel der Vereeniging van
Hoofden van scholen in Nederland
tot classificatie der scholen in 3
groepen welk voorstel bij het de
partement van B. Z. den Beu Juli
1.1. is ingediend. De nadeelen en
bezwaren van deze classificatie
worden samengevat in deze stel
lingen
1. Tegen de grondslagen kunnen
ernstige bedenkingen worden in
gebracht.
2. In het voorstel zijn geen waar
borgen aanwezig voor een geregel
de opklimming,
3. De classificatie zal een ongun-
stigen invloed oefenen op de trak
tementen van de groote meerder
heid der onderwijzers en del h.
v. s.
4. De classificatie is in het nadeel
van onderwijzers (geen h. v. s.)
5. De classificatie zal schadelijk
werken op het onderwijs aan kléi
ne scholen.
6. De classificatie reglementeert
de groote ongelijkheid van trakte
ment tusschen de hoofden van
scholen in grootere plaatsen en die
op het platteland.
7. Door de classificatie wordt een
nieuw examen ingesteld, eene
nieuwe bevoegdheid waarvan de
bevordering afhankelijk is. Al
deze redenen doen het H. B. van
het N. O. G. den Minister verzoe
ken, niet in te gaan op het voorstel
der Ver. van Hoofden van Scholen
in Nederland.
Aan het adres is eene uitvoerige
memorie van toelichting toege
voegd, aan het slot waarvan ge
constateerd wordt, dat het onder
wijs ten plattelands vooral de na
deelen der voorgestelde classifica
tie zou ondervinden.
Tusschen eenige kermisreizigers die
met hun wagen te Venlo waren, is
Maandagavond- zulk een twist ont
staan, dat een hunner, een jongen van
18 jaar zijn meisje, en haar moeder
met een mes zoodanig heeft gestoken,
dat beide bewusteloos neer zijn geval
len. De toestand van het meisje ia ho
peloos. De dader is gearresteerd.
Professor Kooijker.
Men schrijft uit Groningen aan de
„Asser Ct.":
De universiteit alhier wacht een
zwaar verlies. Prof. dr. Kooijker
wenscht zijn ontslag te nemen. Toen
de hoogleeraar Dinsdag, na een tijd
perk van rust, wegens ziekte, do col
legezaal binnenkwam, werd hem door
de studenten eene ovatie gebracht. De
studenten meenden allen, dat hun be
minde en bekwame hoogleeraar zijne
colleges zoude hervatten. Tegen aller
verwachting in deelde prof. Kooijker
mede, dat hij wegens gezondheidsre
denen zich genoodzaakt zag zijne col
leges te staken. Hij nam daarop af
scheid van zijn studenten. Is het ver
lies voor de universiteit groot, niet
minder is het dat voor practiseerende
doctoren in het noorden des lands,
maar vooral zal het heengaan van prof.
Kooijker diep gevoeld worden door
zooveel lijdenden in de provinciën Gro
ningen, Drente, Friesland en Overijsel.
Men seint ons uit den Haag
-De Kamer regelde het afdeelings-
onderzoek voor de eerstkomende
week.
Woensdag a. s. wordt beslist
óver het in openbare behandeling
nemen van de ongevallenwet en
kieswet.
Ter vervulling van vacatures in den
Amsterdamschen Gemeenteraad wer
den de volgende candidaten opgege
ven:-
District VII. Mr. Th. Heemskerk (an-
ti-rev.), Jon. Ingenohl (rad.).
District IX. J. ter "Haare Jr., (christ.
hist.), A. Roelvinlc (lib.), K. G. Wièrsma
(rad.).
De stemming zal plaats hebben op 2
October e. k.
Effectendiefstal.
De internationale dievenbende, die
gestolen en dientengevolge buiten om
loop gestelde effecten, aan den man
zoekt te brengen, heeft weer eens ge
probeerd. in Breda haren slag te slaan.
Dinsdag kwam bij de kassiersfirma
Van Mierlo een juffrouw, in Antwer
pen woonachtig, met effecten „Ville de
Paris" om deze te verzilveren. Juist met
deze soort papieren was evenwel de fir
ma in Maart 1.1. eveneens bedrogen
geworden, zoodat men al dadelijk
kwaad vermoeden kreeg. Er werd ge
ïnformeerd, en het bleek inderdaad, dat
de stukken afkomstig waren van een
grooten diefstal, indertijd te Rouaan
gepleegd. De gestolen nummers zijn
toen buiten omloop gesteld frappés
d'opposition, en derhalve waardeloos
geworden.
Intusschen was de politie gewaar
schuwd en werd de juffrouw, die, hoe
wel in België wonende, van Holland-
sche origine bleek 'te zijn, aan hert
station gearresteerd. Zij is naar het
huis van bewaring overgebracht.
Het schijnt dat de Bredasche poli
tie met deze aanhouding een goede
vangst heeft gedaan.
Hospitaal- Kerkschip „Do
Hoop."
Ten einde den predikant, den heer
Haspels, aan land te brengen, is „De
Hoop" te Grimsby binnengevallen om
onmiddellijk de reis weder te aanvaar
den. Alles wel aan boord. De volgende
maand zal bet scheepje vermoedelijk
te Amsterdam komendan zal ds.
Voorhoeve de nieuwe reis medemaken.
Academisch© examens.
Geslaagd voor het candidaats-exa-
men geneeskunde te Leiden de heer J.
W. Kuypers voor het candidaats-exa-
men rechten de heer A. S. Hirsch en
voor het voorbereidend examen godge
leerdheid de heer IL Den Hollander.
Bond voor Staatspensionee-
ring.
Te Arnhem vergaderde.Dinsdag het
hoofdbestuur van den „Bond voor
Staatspensioneering."
Van de 7 leden van het hoofdbestuur,
die lid zijn der afdeeling Arnhem, wer
den gekozen tot leden van het dage
lij ksch bestuur, de dames: Mevr. B. J.
de Feyfer von Essen, Mej. P. E. Jochim
en de heeren F. Hesselink te Ooster
beek, H. Portheine Jr. en A. Voorbrood.
Van deze werden gekozen: tot voor
zitter de heer F. Hesselink, vice-voor-
zitster Mej. Jochim, secretaris de Heer
A. Voorbrood, 2e secretaris de Heer H.
Portheine Jr., penningmeesteresse
Mevr. de Feijfer von Essen,-
Omtrent de vraag, of een eigen or
gaan zou worden uitgegeven, dan wel
van een bestaand blad zou worden ge
bruik gemaakt, werd in eerstbedoelden
zin beslist.
Tot leden der commissie van redactie
werden benoemd Mej. Verloop te Bar-
neveld, Mej.Jochim te Arnhem, de
Heer Hietink. te Zutfen, Nijhof te De
venter en Poortier te Zwolle.
Besloten werd de siatuten te doen
drukken en daarop 'de Koninklijke
goedkeuring aan te vragen.
Üit de Arbeiderswereld.
BINNENLAND.
De heeren Lamb. Dijkstra, patroon-
voorzitter, en J. J. van der Steeg, ar
beider-voorzitter van de Kamer van
Arbeid te Leeuwarden, hebben den
heer Driesens, directeur der cartonfa-
briek een bezoek gebracht, nadat de
tusschenkomst der Kamer was ver
zocht door den fabi ieksarbeider Hijl-
kema. De Kamer van Arbeid hoopte
haren verzoenenden invloed te kunnen
doen gelden, doch het was reeds te
laat.
De heer Driesens verklaarde het te
betreuren, dat de zaak niet eerder in
deze richting was geleid geworden,
dan had men misschien niet voor het
feit gestaan, dat de open plaatsen door
werklieden van elders zouden zijn in
genomen. Van grieven had men hem
nooit in kennis gesteld tegen vereeni-
ging van arbeiders onderling was hij
niet gekant, mits het niet ware onder
leiding van personen, die elk middel
aangrepen om voor hunne politieke of
sociale beginselen propaganda te ma
ken.
Hij betreurde het mede, dat hij de
heeren Troelstra c. s. had ontvangen,
en wel hieromEr was afgesproken,
dat hij den heeren een opgave zou doen
toekomen, waarop de namen waren
vermeld van hen, die hij onder geen
voorwaarde weer aan de fabriek
wenschte te zien. Zonder die opgave af
te wachten, was men optimistisch ge
noeg om hier te rekenen op een klein
getal, bijv. drie of vier namen, en acht
te men zich gerechtigd om te verkla
ren, dat allen, met uitsluiting van een
paar werklieden, zouden worden aan
genomen.
De heer Driesens had echter 26 na
men op de lijst. Dit getal sloeg alle
illusies den bodem in men had even
wel zijne opgaaf niet afgewacht.
Thans had hij reeds honderdzestig
arbeiders vooj* vast aangenomen. Deze-
wegzenden gaat niet aan. Zoolang ech
ter het getal werklieden nog niet is
aangevuld, is de heer Driesens niet
ongeneigd, om hen, die zich daartoe
aanmelden, aan te nemen, aan zich de
beoordeeling houdende of ze al dan
niet belmoren tot do onvoorwaardelijk
uitgeslotenen.
In de zitting van den Leeuwarder
Gemeenteraad kwam Dinsdag in be
handeling en werd met 13 tegen 4
stemmen verworpen een motie van
den heer Jansma, luidende
„De vergadering, gehoord enz., enz.,
is van oordeel, dat de redenen, die tot
de uitsluiting der cartonbewerkers,
hebben geleid, afkeuring verdienen,
vooral omdat deze de geleidelijke ont
wikkeling der arbeidende klasse belem
mert en daardoor een belangrijken fac
tor, die tot den bloei der Gemeente
moet bijdragen, buitensluit
„Overwegende dat het de plicht van
het Gemeentebestuur is, ook indirect
die belemmering te fnuiken erken
nende, dat bet voor B. en "VV. moeilijk
kan zijn in dezen het meest juiste
standpunt in te nemen, doch dat stand
punt steun willende geven, door daar
naast te plaatsen dat van den Raad
„Vertrouwt, dat B. en W., door het
toestaan eener eventueel alsnog aan te
vragen collecte ten behoeve der uitge
sloten cartonbewerkers, daartoe, in.
dat geval, vergunning zullen geven."
Te Almeloo werd Maandagavond
de aangekondigde protestvergade
ring, in zake het ontslag door de
firma Ten Bos aan twee harer ar
beiders gegeven, gehouden. De
vergadering was druk bezocht.
Uit het onderhoud, dat de ge
combineerde besturen der arbei-
dersvereenigingen met twee leden
der firma hebben gehad, bleek, dat
het ontslag was verleend omdat
het karakter der twee arbeiders
der firma niet aanstond. Op hun
werk waren geene aanmerkingen
gemaakt. Het ontslag is -Zaterdag
j.l. ingegaan.
Op verzoek van den voorzitter,
deelde een lid der Kamer van Ar
beid mede, dat deze zaak ook j.l.
Woensdag in de vergadering der
Kamer van Arbeid is ter sprake
gekomen. De heer J. ten Bos, te
vens lid dier Kamer, deelde toen
mede, dat volgens eigen zienswijze
een patroon het recht had een ar
beider te ontslaan. Hem was er in
die vergadering op gewezen, dat
toch ook een zedelijke plicht daar
tegenover stond, als de arbeider
zijn werk goed deed, en niets op
diens gedrag viel aan te merken.
De heer Ten Bosch was evenwel
niet tot andere gedachten te bren
gen aan het eenmaal aangezegd
ontslag viel niets te veranderen.
Op al de fabrieken der firma H. P.
Gelderinan Zn. te Oldenzaal is be
kend gemaakt, dat er Zaterdagsmor
gens tot elf uur en op de oyerige dagen
der week tot het cioniier zal geweinV
worden. Ook zal, naar men zegt, da
werktijd op de andere fabrieken wei-'
dra worden ingekort.
BUITENLAND.
Onder de kolenmijnwerkers in de
mijnen van Buschtiehrad en Kladno
heerscht opgewondenheid, en Zondag
besloten zij op negen vergaderingen,!
de oude eischen te stellen. Maar de
meerderheid van de werklui is niet,
staaklustig, de herinnering aan hun
laatste nederlaag is nog te versch.
Uit d© Mail.
De eed van onzijdigheid.
Volgens de officieele mededeeling
van republikeinsche zijde wordt dc vol
gende eed door de Britsche ltrijgs-!
macht gevorderd van de burgers, die!
hun wapenen afleggen:
„Ik, ondergeteekende, zweer en ver-,
klaar hierbij plechtig, dat ik ingele
verd en overhandigd heb alle wapes
nen en ammunitie van mij opgeëischi
door het Britsche Gouvernement, nL
alle geweren en geweer ammunitie;
van welk soort ook hoegenaamd, en il
zweer solemneel dat ik geen geweer oi
geweer-ammunitie nog aehterblijven'
de heb, en dat bet mij niet bekend is,'
dat eenig zoodanig geweer of amrnuni
tie door eenig ander persoon, hoe ooll
genaamd, verborgen of achtergehou'
den wordt, en ik zweer verder, dat ik
niet de wapenen zal opnemen tegen liet
Britsche Gouvernement gedurende deii
tegenwoordigen oorlog, noch zal ik ten'
eenigen tijd aan eenig lid der republi-,
keinsche krijgsmacht eenige adsisten-
tie van eenigen aard, noch eenige in
formatiegeven met betrekicing tot da
getallen, bewegingen en andere bijzo#
derbeden der Britsche troepen dat tol
zijne kennis mag komen.
„Ik beloof en zweer verder, dat ik
stil thuis zal blijven totdat de ooi-log
voorbij is. Ik ben bewust, dat indien
ik in deze of eenige wijze eene valscbe
verklaring heb gemaakt, of indien ik
mijn eed of belofte, zooals hierboven
uiteengezet, zou breken, ik mij zeiven
bloot zal stellen aan summiere of straf
fe behandeling door het Britsche.
gezag.
„Ik leg bovengemelde verklaring af,
dezelve plechtiglijk voor de waarheid,
beschouwende.
„Zoo waarlijk helpe mij God'V
Vervolg Stadsnieuws.
Dinsdagavond hield de Vereeniging
voor Vaderland en Koning een onder-,
lingen schermwedstrijd, die de volgen
de week zal worden voortgezet.
Den 7den October houdt de Vereent"
ging een onderlingen schietwedstrijd
in de duinen..
Kantongerecht.
Zittmg van Woensdag 26 September
Een ondeugende i2-jarige jongen
J. W. Groeneveld, had uit balda
digheid op den openharen weg met
ongebluschte kalk gegooid naar een
meisje, en haar in het oog geraakt.
Gelukkig liep het ongeval nog al!
goed af. De ambtenaar van het 0.!
M. vorderde eene welverdiende'
straf voor deze roekelooze daad en
vroeg 1 boete" of 1 dag hechtenis.''
J. J. Collard had in vereeniging
met twee andere personen in den
nacht van 25 op 26 Juni een hekje
voor de woning van van Tongeren
op de Leidsche vaart stuk ge trap;
en de stukken medegenomen. We<
gens straatschenderij werd 5 hoe-
te of 3 dagen hechtenis gevorderd.
Toen de jeugdige J. Nieuwpoort
te Overveen op 8 Juli een wagen
met kersen onbeheerd op straat
zag staan was hem de verleiding
te groot en nam hij daarvan eenige
weg. Voor dit feit werd 0.50 boete
of 1 dag gevorderd,
c
Hierna verscheen W. A. Rij';
broek in het bankje der beklaag
den. Hem was ten laste gelegd, daj
hij op 2 September des nachts tè
kwart voor eenen in de open deui
van zijne woning in de Lange Be-
gijnèstraat staande, luidkeels had
getierd, en geschreeuwd, waardoor
de nachtrust van anderen kon won-,
den gestoord. Beklaagde, die zeel
opgewonden is, bleef hardnekkig
alle schuld ontkennen eri verklaar
de, dat hij geenszins van plan was,
de boete van 2, die de Ambtenaar
tegen hem eischte, aan te nemen.
Hij was al zoo dikwijls onschuldig
veroordeeld, en dat moest nu maar-
eens uitwezen. Als hij dan geen
recht kon krijgen, dan zou hij zijh
eigen rechter wezen. Over 8 dageü
zal de Kantonrechter uitspraak
doen.
Franchemont de Marskrameï
De opvoering van deze operette van
wijlen den heer M. Schuil is tbans ver
zekerd. In eene Dinsdagavond gehou
den vergadering van den leider, den
heer J. de Nobel, met de Commissie
van Bijstand, zijn verschillende bijzon-:
derheden geregeld en is het tijdstip:
der opvoering bepaald op een nader'
aan te wijzen datum in Januari.
Een volledig klein orkest van be
roepsmusici (20 man) zal begeleiden.:
Het koor zal 75 personen sterk worden.
De rolverdeeling voor de solisten is nog
niet geheel vastgesteld.
Tot president der commissie werd be
noemd de heer J. J. Zeewoldt, tot secre
taris de heer P. H, Craandijk en tot
penningmeester de heer A. C. Laane.
De justitie doet onderzoek in de na
volgende zaak. Zaterdag is op de
spoorbaan bij Halfweg het lijkje ge'
vonden van een pasgeboren kind, zon
der hoofd, gewikkeld in eenige com
ranten.
Natuurlijk denkt meh aan misdrijf,
