Tweede Blad,
De schuld van den
Geneesheer.
Parijselxe Brieven.
behoorende bij
„Haarlem's Dagblad"
van
Donderdag 4 Out. 1900.
Ho. S296.
Binnenland.
Nederland in China.
Er schijnt van de diensten van de
Nederlandsche officieren in China nog
al gebruik gemaakt te worden; zoo
schrijft men o. a. aan het „Bat. Nbld."
uit Sjanghai, dat de overste Van der
Willigen is uitgenoodigd, om deel uit
to maken van de commissie, die in op
dracht zal hebben, genoemde plaats
ter verdediging voor te bereiden.
Preventieve hechtenis.
Ten einde het goed recht der Veree-
niging betreffende de preventieve hech
tenis te doen uitkomen, wijst mr. Lod.
3. Boas in de „N. R. C." op het de vo
rige week te Amsterdam voor de recht
bank voorgekomen geval dat een echt
paar vrijgesproken werd van een te
laste gelegde brandstichting, na ruim
4 maanden preventieve hechtenis.
Ware niet de vacantie der rechterlijke
macht tusschen beide gekomen, dan
had de zaak 2 maanden vroeger behan
deld kunnen worden, en de man zou
zijn betrekking niet verloren hebben,
die zijn werkgever drie maanden lang
vacant gehouden heeft.
De preventieve hechtenis van drie
maanden van een man te Arnhem, die
daardoor zijn betrekking, die hij 12
jaren had vervuld, door een ander zag
ingenomen, was het gevolg van een
persoonsverwamng, terwijl bij het. on
derzoek door de politie, wel een getuige
(die op goede gronden zeer geloofwaar
dig was) verklaarde dat de aangehou
dene niet de persoon was die het mis
drijf gepleegd had, docli van diens ver
klaring in het proces verbaal niet ge
rept werd. Door ziekte van dien getuige
kon deze eerst in hooger beroep zich
als getuige komen aanmelden.
Voor hen die twijfelen geeft mr. Boas
de volgende cijfers, aan de gerechte
lijke statistiek ontleend. Het aantal
preventief gedetineerden, die in de ja
ren 18941S98 terecht gestaan hebben,
bedroeg resp. 1373, 1511, 1478, 1293,
1361, van wie 262, 263, 304, 251, 247 wer
den vrijgesproken of ontslagen van
rechtsvervolging, ongerekend plm. 150
per jaar, die zonder verwijzing waar de
terechtzitting werden in vrijheid ge
steld.
Ik waag mij zegt de schrijver
niet aan een schatting, hoevelen van
die in vrijheid gestelden al dan niet
inderdaad onschuldig gebleken zijn,
maar een percentage van ruim 19 pro
cent alleen reeds van hen die terecht
gestaan hebben, kwam den oprichters
dadelijk zoo reusachtig voor, dat elke
twijfel daardoor verdween.
De „N. R. Ct." die instemt met het
doel der Vereeniging, d. i. de zorg voor
schadeloosstelling aan niet-veroordecl-
de preventief gedetineerden, die naar
loyale opvattingen van recht en billijk
heid daarop aanspraak hebben, betoogt
de wenschelijkheid dat een centraal
comité de gevallen opspore en onder-
zoeke en aan het licht brenge, en doe
kennen aan regeering en publiek. Zoo
zal men komen tot Staatszorg.
Beperking van preventieve hechte
nis, in toepassing en in duur, binnen
de grenzen van volstrekte mju'1 zake
lijkheid zal, meent het blad, steil g eer
worden in de hand gewerkt, w auneer
de ijver der overheid gecontroleerd
wordt doordat voor 's Rijks schatkist
lasten in het verschiet liggen, dan wan
neer zij vertrouwen op de particuliere
liefdadigheid, die toch wel niet helpen
zal.
Verzekering van loontrek-
Aenden.
Naar men verneemt verschijnt spoe
dig het wiskundig gedeelte van het
rapport der commissie uit de Libex-ale
Unie over verplichte verzekering van
loontrekkenden. De bewerker, de heer
W. Poort te Middelburg, concludeert
dat invoering der verplichte verzeke
ring van looixtrekkenden niet alleen
wenschelijk, maar ook uitvoerbaar is.
Volgens bericht van den inspecteur
ran het geneeskundig staatstoezicht in
Zeeland kan de dysenterie niet meer
worden geacht epidemisch te Goede
reede te heerschen.
Feuilleton.
Roman uit het Duitsch
DOOB
JUL. IARÏ.
31)
Dat kan ik je vandaag nog
niet zeggen. Maai* je kondt wei-
eens wat inlichtingen geven, zei
hij na een poosje nagedacht te heb
ben. Sedert ik bier ben, hoorde ik
bij jou en ook op „Landepereuse"
herhaaldelijk van eene misdaad
«preken, waarvan de vrouw van
Richardier voor ongeveer 20 jaren
't slachtoffer geworden schijnt te
zijn.
Ja, ze werd, geloof ik, door
een jongen man in eene bui van
jaloerschheid gedood.
Weet je, hoe die persoon
heette
Jean Vandale.
Werd hij verooi'deeld of niet?
Tot twintig jaar tuchthuis
straf.
Uit de Arbeiderswereld.
BINNENLAND.
Ruim 350 schippers trokken Maan
dagmorgen door Veendam om hunne
collega's die bij de boeren met
het laden of bij de fabrieken met het
lossen van aardappelen waren begon
nen, te dwingen het werk te staken.
Alles ging rustig. Zoodra de stakers
zich vertoonden, legden zij, die aan 't
werk waren, den arbeid neer. Maré-
chaussées te paard vergezelden den op
tocht.
Vele schippers zijn, in afwachting
dat de fabrikanten toegeven, eerst
weer naar het veen vertrokken om een
lading turf te halen.
Rechtszaken.
Oplichting.
Voor het Gerechtshof te Arnhem
stond Dinsdag terecht H. S., teeke
naar van beroep. Hij had de bank
instelling te Arnhem voor 5000
opgelicht. Volgens zijn zeggen had
hij een belangrijke uitvinding op
maritiem gebied in Duitschland
gedaan het geld was noodig voor
proefneming. In andere steden
heeft bekl. dergelijke oplichting
eveneens gepleegd. Eischbeves
tiging van het vonnis der recht
bank, nl. 3 jaar.
Verduistering.
Dinsdag stond voor de rechtbank
te Middelburg te recht W. J. V.
D., secretaris en ontvanger der ge
meente Kanelle, ter zake dat hij
heeft verduisterd: als ontvanger der ge
meente Kapelle f 2565, als ontvanger
der kerkelijke fondsen der her
vormde gemeente te Kapelle f 376
als administrateur van generaal
Egten van Wissenkerke en den
heer Casper Houben respectieve
lijk f 3212 en f 834 en f 1075. Be
klaagde legde eene volledige be
kentenis af. Het O. M. vorderde
2 jaar gevangenisstraf met aftrek
der doorgebrachte hechtenis. Uit
spraak 16 dezer.
INGEZONDEN.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt
de redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatstwordt de kopy niet aan den
inzender teruggegeven.
M. d. R.
Naar aaxxleiding van de ingezonden
stukken van den heer G. E. A. van
Hall, directexn' van de P. H. Stichting
te Egnxond aan Zee, verzoek ik u het
volgende mee te deelen:
Van zeer nabij bekend met het ont
staan en den vooruitgang van de be
weging om sigarenpuntjes te verzame
len ten behoeve van de P. H. Stichting
en andere stichtingen voor oude lie
den. door den heer W. II. van Zanten
te Leiderdorp op touw gezet, zal ik,
nadat in den loop der volgende week
de uitslag van het onderzoek zijner
rekening zal kunnen gepubliceerd
worden, den heer v. Hall ook op andere
punten van zijn schrijven van ant
woord dienen.
Uit de gevoerde correspondentie zal
ik aantoonen, dat :t van den beginne
af plan exx bedoeling is geweest, om,
behalve de zeelieden van de P. H.
Stichting, ook zoo mogelijk andere
oudjes in verschillende gestichten, on-
vex'schillig van welke gezindte, van
rooktabak te voorzien, waardoor er
van beweerd eigendomsrecht van de
Prins Hendrik Stichting geen sprake
kan zijn.
Hoogachtend,
Uw dw. dr.
S. KüTSCH LOJENGA,
Doopsgezind Predikant,
Leiden, 1 October 1900.
Particuliere Correspondentie voor
Haarlem's Dagblad1'.)
XV.
Internationaal Socialisten
Congres.
PARIJS, 30 Sept. 1900.
In de met rood doek versierde zaal
Wagram in de Avenue Wagranx bij de
Are de Triomph werd deze week het
Internationaal Socialisten-Congx'es ge
houden. Zondag opende het onder niet
zeer gunstige voorteekenende ruzie
namelijk die tusschen de Fransche so
cialisten heerscht, tengevolge van het
zitting-hebben van hun partijgenoot,
of, zooals sommige fanatieken hem
graag noemeix, hun ex-partijgènoot
Millerand iix het huidig ministerie, de
ruzie deed haar terugslag gevoelen op
Mooiik dank je. Meer wilde
ik niet weten.
Maar waarom vraag je dat?
Later zul je ook dat verne
men voorloopig herhaal ik slechts
mijne waarschuwingvertrouw
den Amerikaan niet. Overigens
zal, nog voor een half jaar is ver-
loopen, zoo spoedig de droefheid
over 't verlies van haren vader een
weinig bedaard is, Margarete de
vrouw van Renaud zijn.
Ongeveer eene maand later werd
Tyras, de jachthond van Richar
dier, dood in het nark gevonden.
Men kon uitwendig geenerlci ver
wonding aan het arme dier bespeu
ren, en daarom nam Georg Gor
don het mee naar huis om het in
wendig te onderzoeken. Het-bleek
hem dat de hond met strychnine
vergiftigd was. De bedienden, die
ondervraagd werden, bezwoeren,
dat zij geene strychnineballen, zoo
als wel voor 't verdelgen van vos
sen gebruikt worden, ergens had
den, daar hun overleden meester
zulks had verboden.
De dood van den hond was dus
aan hoos opzet toe te schrijven, en
Gordon redeneerde
de internationale bijeenkomst. Vóór
dat het congres geopend werd had er
nl. een vergadering van de Fransche
heereu plaats tot het kiezen van een
president voor het bureau, en 't ging
daar zoo warm toe dat de wereldher
vormers elkaar om zoo te zeggen in do
haren vlogen. De eene partij, die begre
pen heeft dat nu hot socialisme van de
revolutionaire woordmuziek, die het
eerst was, geworden is tot een practi-
sche politieke en economische leer, ook
de practijk moet beoefend worden en
men evenals conservatieven, liberalen,
radicalen door het bezetten van zoo
veel mogelijk staatsambten, het veld-
winnen van eigen Ideeën moet trach
ten te bevorderen die partij, het in
tellect, 't beste deel van de Fransche
socialistische fractie, begeerde Jaurès
tot voorzitterde andere partij, de
aanhangers van Jules Guesde, van den
man die toch wel nooit minister zal
worden als Millerand, en niet die groo-
te volkstribuun kan zijn als Jaurès
deze partij wenschte natuurlijk Jaurès
niet als voorzitter. Maar hij werd toch
gekozen en nu schreeuwden z'n tegen
standers dat z'n verkiezing niet zuiver
was en dat men gemeen^ taktiek had
gebruikt. De ruzie werd een oogenblik
gestaakt omdat het internationale con
gres geopend moest worden.
Jaurès betrad de tribune en bezong
de verbroedexïng, daarbij z'n leedwe
zen uitsprekend dat de Franschen nog
zoo weinig van die verbroedering ver
stonden. En toen kwam voor elk laixd
een spreker voor Duitschland, Sin
ger, voor Engeland Pate Curran, voor
Italië, Andrea Costa, voor Oostenrijk,
dr. Adler, voor België, v. d. Velde, voor
Holland, Troelstra, voor Rusland, Ple-
kanoff, etc. etc. Zij hadden het allen
over de internationale eensgezindheid
die tusschen het proletariaat moest
heerschen, over dè verbroedering. Als
ik u xxu vertel dat de speechjes van de
16 of 17 woordvoerders nog weer ver
taald moesten worden, 't zij in 't
Fransch, in 't Duitsch of in 't Engelsch,
zoodat men dezelfde redevoering drie
maal hoorde, dan kunt ge me gelooven
wanneer ik u zeg dat dit wel wat al
te veel verbroedering opeens was. Toch
scheen 't sommigen nog niet gexxoeg,
want de laatste spreker, Lucien Souial,
voor Amerika, was nauwelijks geëin
digd of daar sprong Lafargue, een te
genstander van Jaurès, op den stoel
van Clara Zetkin, de bekende Duitsche
socialiste. Z'n vrienden omringden de
tx-ibune en nauwelijks heeft Lafargue
z'n mond opengedaan of die vriendjes
beginnen hun voorman toe te juichen
en de aanhangers van Jaurès op een
gemeene manier uit te schelden.
Furnémont, de Belgische afgevaar
digde, tracht de vrienden van Lafargue
tot bedaren te brengen, maar ook hij
wordt, daarop uitgescholden.
Ten slotte wordt 't stil en leest La
fargue een protestverklaring voor te
gen de benoeming van Jaurès tot voor
zitter, waarop deze een bestrijding le
vert. Na nog eenig geruzie ging xnen
onder het zingen van „de Internatio
nale" uiteen en begaf men zich naar
het Trocadéro, waar een groote open
bare bijeenkomst was. Hier verheer
lijkte Jaurès en verheerlijkten ook v. d.
Velde en Enrico Fem zóó xxiooi de een
heid dat kreten van „leve de organisa
tie", „leve de verbroedering" weerklon
ken. De vrede scheen dus hersteld en
Maandag, na nog wat geruzie 's mor-
gens, kwamen de Franschen werkelijk
tot het sluiten van den vrede, die ech
ter slechts een gewapende vrede was,
want op het natioxxale congres dat na
het internationale volgde, zou men el
kaar nog wel eens bij de ooren trek
ken.
In de Noordelijke landen van Eux-opa
zou men zich tegenover de buitenwe
reld schamen wanneer op een derge
lijke bijeenkomst, bestemd ter verster
king van het door 't internationale pro
letariaat geslotexx verbond, zooveel in
zie kwam maar hier kent men daar
omtrent geen schaamte, omdat ieder
een, van den senator af tot den koet
sier toe, dezelfde onstuimigheid ver
toont in bijeenkomsten.
Ik heb nog wel eens een oogenblik
pleizier gehad zoo kon ik een lach
niet onderdrukken toen ik „burger"
Delorey, burgemeester van Rijssel, in
z'n hemdsmouwen naar de tribune zag
vliegen om een verzoeningsvoorstel te
doen. Stel u voor dat in Holland de
burgemeester van Utrecht, van Den
Haag of van Haarlem zouden hande
len gelijk hun Fransche collega. Een
dergelijke overtreding van de regelen
der etiquette zou lien heel wat doen
dalen in de achting hunner stad- en
landgenooten.
De dagorder, vastgesteld in een voor
bereidende zitting te Brussel gehou-
den, vermeldde o. in. de volgende pun
Tyras was de eenig getuige
van de misdaad. Nu hebben ze
hem uit den weg geruimd
Er verliep eenige tijd, zonder
dat er hierin of daarin verande
ring kwam en zonder dat de ge
heimzinnige sluier werd opgehe
ven, die over den dood van Richar
dier lagniemand sprak er meer
van, niemand scheen er meer aan
te denken. Slechts één man waak
te. en vergat niet Georg Gor
don. Maar ook hij had niets nieuws
kunnen ontdekken door niets was
het vermoeden, dat in 't diepst zij
ner ziel leefde, bewaarheid.
In hare smart vond Margarete
eenigen troost in hare liefde tot
Renaud d'Alberon. In den eei'sten
tijd beproefde ze om daaraan in 't
geheel niet te denken, teneinde de
herinnering aan haren vader niet
te ontwijden zij beminde echter
te zeer dan dat ze zich niet spoe
dig aan de hartstochtelijke stem
van haar hart, dat slechts voor den
graaf klopte, onvoorwaardelijk zou
hebben overgegeven.
Gordon en Brinsnetaille waren
ontroostbaar en trachtten de hals
starrige weigering, welke de va
der op het huwelijksaanzoek had
ten i Internationale wetgeving voor
bepex-king van den arbeidsdagmini
mum-salaris, Internationale vrede, ffii-
liiairisme, opheffing der bostaaixde le
gers, koloniale politiek, organisatie
van zeelieden, de strijd voor algemeen
stemrecht en voor directe volkswetge
ving, gemeente-socialisme, de verove
ring der regeeringslichamen en de
overeenkomsten met burgerpartijen te
sluiten, 1 Mei-viering, trusts, algemee
ns werkstaking.
Maandag gingen de wex-kzaamheden
ook nog niet vlug; de openbare mor
genzitting duurde maar heel kort en
de middagzitting werd geheel in be
slag genomen door het uitbrengen der
rapporten over het verifieeren der man
daten. Holland was vertegenwoordigd
door negen gedelegeerden, waaronder
ik opmerkte Van Kol, Troelstra, P. L.
Tak, dr. Gorter en mevrouw Roland
Holstv. d. Schalk.
Dezen dag presideerden Singer (Duit-
scher) en Vaillant (Franschxnan), ter
wijl voor Dinsdag Hyndman (Engeisch-
man) en Andrea Costa (Italiaan) tol
voorzitter werden aangewezen. De drie
eex-sten waren best voor hun taak bere
kend, maar de laatste toonde zich
zoo'n heethoofd, dat er weer elk oogen
blik ruzie dreigde.
In de morgenzitting trad als eerste
rapporteur op onze landgenoot Van
Kol, die een bijzonder gunstigen in
druk maakte, niet alleen door z'n man
nelijk en toch zoo goedig voorkomen,
maar ook door de gemakkelijkheid
waarmede hij 't Fransch sprak en door
de vaak mooie beelden die hij wist te
gebruiken. Hij concludeerde tot het
stichten van een internationaal bureau j
xxiet een gesalarieex-d generaal-secre-
taris. Het doel daarvan is het ver
schaffen van de noodige gegevens het
aanleggen van een verklarend register
van de op de congx-essen genomen be
sluiten het uitreiken van rapporten
over de socialistische organisatie, twee
maanden voor elk congreshet geven
van een kort overzicht der rapporten
over de op de congressen behandelde
kwesties het publiceeren van brochu
res en manifesten over actixeele kwes
ties, zoo ook over ernstige politieke en
economische kwesties het nemen van
de noodige maatregelen ter bevorde
ring der organisatie van het internatio
nale proletariaat.
Unaniem en met groot enthousiasme
wei'd hetgeen Van Kol namens de eer
ste commissie voorstelde, aangenomen.
Op voorstel van Hyndman werd daar
na als zetel voor het centraal bureau
Brussel aangewezen, welke stad door
haar mooi ingericht „Maióon du I'eu-
ple" de beste gelegenheid biedt om don
nieuw aan te vangen arbeid te doen
sir jen.
Van der Velde, die hierna eenige
woorden van dank sprak voor de 011-
dei'scheidirig welke men België toeken
de, zeide dat reeds lang de „Internatio
nale strijd" in de harten leefde, maar
dat men nu voor de eerste maal sedert
het congres van Parijs in 1889 weer
den weg van praktische besluiten nam.
De banden van sympathie werden nu
banden van organisatie.
Verder werd, nadat Van Kol weer
rapport had uitgebracht, ook aangeno
men een interparlementair comité te
vormen, dat tot taak zal hebben de ge
dragslijn van de socialistische afge
vaardigden, tegenover de regeeringen
aan te nemen, vast te stellen.
In de middagzitting van Dinsdag
wérd, onder daverende toejuichingen,
op voorstel van Furnémont besloten
op een nader te bepalen dag gezamen
lijk een krans te gaan brengen naar
Père Lachaise, naar de graven van hen
die tijdens de commune gevallen zijn
voor de bevrijding der menschhéid en
die de toekomst van het socialisme
hebben voorbereid, naar spreker ge
tuigde.
De Rijksdag-afgevaardigde Wulm
betreedt nu de tribune om rapport uit
te brengen over het beperken van den
arbeidsdag. Aangenomen werd om in
aansluiting niet vorige congressen den
rnaximunx-arheidsdag op acht uur vast
te stellen en daarvoor op politiek zoo
wel als op economisch terrein krach
tig propaganda te maken.
In tegenstelling met onze Holland-
sche feministen, die geen aparte be
scherming voor vrouwen wenschen,
sprak „burgeres" Sitz vervolgens de
meening uit dat voor de vrouw nog
wat meer wettelijke bescherming dan
voor den man noodig is, omdat zij in
zoo veel zwakker conditie zich bevindt.
In de resolutie over het vaststellen
van een salaris werd gezegd dat men.
alleen daar een minimum-salaris koh
bepalen waar de arbeiders krachtig ge
organiseerd waren verder dat dit mi
nimum, 't welk niet voor alle landen en
plaatsen gelijk kou zijn, in allen go-
laten volgen, nu nog te doen gel
den, maai* Margarete verzekerde
zoo hartstochtelijk zonder Renaud
voor eeuwig ongelukkig te zijn, dat
men eiken tegenstand moest opge
ven. Toen de jonge man zijn aan
zoek herhaalde, stuitte hij niet
meer op tegenstand.
Een dag na het hernieuwde aan
zoek van den graaf kwam Helene
met eene geheimzinnige uitdruk
king op :t gelaat bij hare aanstaan
de schoonzuster, wier oogen schit
terden van nameloos geluk.
Lieve Margarete, zei ze, ter
wijl ze haren arm door dien van
't jonge meisje stak, je bent zeker
zeer gelukkig.
Mijn geluk, gaf Margarete ten
antwoord, wordt alleen verdon-
kerd door de herinnering aan Tt
vermoorden van mijn vader en de
zekerheid, dat zijn dood ongewro
ken zal blijven.
Helene bedwong met moeite een
zenuwachtig beven en begon na
een poosje opnieuw
Juist wijl ik weet, dat je ge
lukkig bent-, gelukkig omdat je
bemint en wederkeerig bemind
wordt, durf ik zoo vrij zijn om een
verzoek tot je te richten.
valle zoo ruini mogelijk rékemhg
moest houden met da eischen van 't le
vari, Aangedrongen werd er op dat
door invloed op de regeeringslichamen
te oefenen, men zou zorgen dat de
door of voor deze instellingen te beta
len loonen zoo hoog mogelijk in mini
mum zouden zijn.
„Burger" Champy, een van die ty
pes welke men ixx Holland zoo talrijk
vindt, die altijd nog eens moeten her
halen wat anderen voor lien reeds heb
ben gezegd, burger Champy, zeg ik,
de schrik van zoo menig tentoonstel-
lings-congres, maakte daarmee do aan
zeuren zoo weinig gewende Franschen
zóó dol met z'n lange redeneeringen,
dat ze niet eerder ophielden met herrie
maken of hun landgenoot moest het
woord ontnomen worden. Toen ik
„burger" Champy het spx-eekgestoelte
zag verlaten, betrapte ik mijzelf op
een kwade gedachte ik wenschte na
melijk een oogenblik je, een heel klein
oogenblikje maar, dat men deze me
thode, om iemand op deze wijze lxet
zeui-en onmogelijk te maken, ook in
Holland voor dit type-redenaar zou in
voeren.
Boemelburg, Duitsch afgevaardigde,
bracht vervolgens namens de tiende
commissie rapport uit over den 1 Mei
dag. Het slot van dit rapport was dat
vorige beslissingen op de congx-essen
van Zurich en Londen genomen, ge
handhaafd zouden blijven en dat men
op 1 Mei zou ijveren voor den acht-
urendag, trachtende daarbij zoo veel
als mogelijk was niet te werken. Ver
worpen werd de formule van de min
derheid der commissie om 1 Mei als
rustdag verplichtend te stellen om de
zen eisch doorgevoerd te krijgen, be
hoorde men ten eerste sterke organisa
ties te hebben en verder moest men in
gunstige economische omstandigheden
verkeeren.
De meerderheids-conclusie werd ver
volgens met algemeene stemmen aan
genomen.
Nu werd een rapport uitgebracht en
werden heel wat woorden gespx-oken
om de manier aan te geven, waarop
men het best tot bevrijding van den ar
beid zou komen. De conclusie was na-
tuui-Jijk, dat men zich organiseeren
moest.
Voor de afwisseling ontstond er weer
wat ruzie over dingen van meer huis-
houdelijken aard, en toen eindelijk de
zaal in duister was gehuld do elec-
trische lampen bleven, om welke reden
weet ik niet, on-ontstoken staakte
men maar de discussies en ging men
tot Woensdag uiteen.
Dien dag presideerden dr. Adler, een
sprekende figuur, met een sterken,
energieken kop, scherp, broed voor
hoofd en oogen die schitteren achter
brilleglazen, en v. d. Velde, een aange
name, nette verschijning, sober in ge
baar, maar toch een zekere élegance
toonend.
In deze presidenten voelde men een
paar personen van beteekenis man
nen die wat weten en die zonder daar
om dor te worden, toch niet gauw met
hun gevoel hun verstand zullen domi-
neeren.
Een heel gewichtig punt kwam in
deze morgenzitting aan de orde de
verovering der publieke machten en dc
verbonden aan te gaan met burgerpar
tijen.
Er waren drie voorstellencon van
Jules Guesde, om alle bondgenoot
schap met_ burgerpartijen te weren en
om een socialist te verbieden lid van
een burgerlijk ministerie te worden
2e van Karl Kautsky, het geestelijke
hoofd der sociaal-democratie, om voor
zekere gevallen, en onder zekere waar
borgen, en met toestemming van de
groote meerdeiheid der socialistische
partij, toe te staan dat een bondgenoot
schap met burgerpartijen aanvaard
wordt en dat een socialist in een bur
gerlijk ministerie treedten 3c van En
rico Ferri, dat beurtelings do Guesdis-
ten en de aanhangers van Jaurès in
het gevlei kwam, en dat daarom een
tweeslachtig ding werd. Fcxti wilde
wel toestaan dat een socialist in een
burgerlijk ministerie trad of lid werd
van een administratief lichaam, maar
slechts dan wanneer de socialistische
partij de meerderheid had behaald in
Kamer of Gemeenteraad.
Wat betreft lxet aangaan van bondge
nootschappen met burgerpartijen bij
verkiezingen was dc commissie een
stemmig van oordeel dat dergelijke
overeenkomsten tot een minimum moe
ten beperkt worden en dat ze slechts
mogen worden aangegaan zonder
dat evenwel verwarring wordt gesticht
in programma oi taktiek met toe
stemming van nationale of geweste
lijke organisaties.
Over het tweede deel van de kwestie
het treden van een socialist in oen bur-1
Een verzoek? vroeg het jonge
meisje verbaasd.
Een verzoejp uit naam van een
zeer ongelukkig man, dien ik zeer
dikwijls tranen zie vergieten van
berouw dat hij in de verblindheid
zijner liefde en zijne wanhoop zich
schuldig maakte aan een vergrijp
tegenover jou, en die graag zijn
leven zou geven, als hij daardoor
het verleden kon doen vergeten en
de herinnering eraan uit je geheu
gen bannen.
Sidderend, door schrik overmand
bij de herinnering aan de scène,
die ze met Savinien had beleefd,
fluisterde Margarete nauwelijks
hoorbaar
Je meent zeker je neef Savi
nien
Ja.
Dat is een ellendeling, een
eerlooze.
Geloof me, mijn beste, dat
hij meer ongelukkig dan slecht is.
Twc xaal wilde hij een zelfmoord
bega; i, en tweemaal wilde het toe
val, dat ik er juist op toe kwam
en hem de volvoering van zijn
noodlottig plan kon beletten. Na
tuurlijk nam ik hem in 't verhoor
en wilde de reden weten, waarom
gerlijk ministerie, was, naar v, d- Vel'
do 2eide, men niet zoo spoedig lot over
eenstemming gekomen.
in êüa sierlijke, gekuischto redevne
ring verdedigde v. d. Velde n' .or-
teur der meerderheid, d ut-
sky. De redenaar achtte u de
Fransche socialistische partij op 'i
oogenblik in tweeën deelde, niet zoo
zeer een kwestie van principe als wel
van taktiek.
Tot een beslissing kwam men echter
Woensdagmorgen niet j 's middags
werden er Öpnieuw speechjes ontsto
ken over dit onderwerp. Do eerste re
denaar was Enrico Ferri, een lange,
slanke Italiaan, met een lachend, door
kroeshaar omlijst gelaat en een
lichaam, waaraan alles zich rythmiscb
beweegt op de stijging en daling der
woorden, die luide klinkend uit z'n
mond rollen. Ferri Is vooral geestig, hij
is de mooiprater die de taal weet te
doen zingen in z'n mond, en daarom is
hij als geknipt voor leider van zuider
lingen, voor wie het uiterlijke boven
alles gaat. Overtuiging, een afgeronde,
scherp belijnde gedachte, heb ik in
Ferri's redevoering niet kunnen ont
dekken zijn woorden waren niet juist
cn zwierig gelijk die van v. d. Velde,
maar zijn taal was grillig en al te ver
sierd, gelijk de bouwstijl van het mooie
zuidelijke land waar de redenaar
woont.
Allerleukst was *t tc lxooren hoe soma
het eerste deel van een alinea werd toe
gejuicht door do Guesdisten, terwijl
dan aan 't slot de aanhangers van Jam
rès juichten. Ferri wilde met allebei;
goede maatjes blijven en dat is hem
zeker gelukt, want van alle kanten
klonk handgeklap toen hij geëindigd
had.
Nadat de onvermoeide Clara Zf.tkin
deze redevoering in het Duitsch (in do
vertaler Smith ze in het Engelsch had
overgezet, betrad Jaurès de tribune oni
een van die korte kernachtige speech-?
jes te houden waarbij 't u is of ge
trompetten een trlomfoerend lcge<
hoort begeleiden. Zooals hij daar stond
Jaurès, de breede borst vooruit, de fi#
re kop met de lichtende oogen er in/
rechtop, en met z'n zwaar baritonge
luid de woorden zingend, was hij eeij
groote figuur. Iedereen kwam onder dd
bekoring van z'n machtige redenaar^
gavezelfs dc Guesdisten, die henj
eerst hadden uitgejouwd, werden stij
als een muisje.
Nog een paar dépulés, Marcel Semi
bat en Joindy spraken, de eerste on)
een gezegde van Ferri te verbeteren, df
tweede om een gelijkluidende verkla
ring als Jaxxrès af te leggen.
Daar de donkerte was gevallen gin^
men uiteen, zonder nog een beslissing
te hebben genomen.
Donderdag, de vijfde dag van hel
congres, werd allereerst besloten da;
tum en plaats voor het volgend congrei
aan te wijzen. Amsterdam zal de plaatj
zijn waar over 3 Jaar, in 1903, het ze£
de international© socialisten-congi'ei"
zal plaats hebben.
De discussie werd weer vervolgd over
de kwestie-Millorand. Jules Guesde
sprak voor zijn motie en tegen die van
Kautsky. en ook Vaillant uitte zich in
gelijken geest; terwijl Ansêele en div
Adler voor die van Kautsky spraken.
Ansêele verdedigde sterk Millerand
hij zeide dat zonder lxet groote eind
doel uit het oog te verliezen, men op
allerlei terrein en met alle middelen
moest strijden.
Toen de Belgische volksveriëgcu-
woordiger de tribune verliet, wei d horn
door de overgroots meerderheid der
vergadering een ware ovatie gebracht.
Dat de motie-Kautsky aangenomen
zou worden en dat 't voorstel-Gucsde-
Ferri zou vallen, was nu i-eeds le voor
zien. Men stemde echter in deze mor
genzitting nog niet, maar stelde dit uit
tot 's middags. Toen presideerde onze
landgenoot Van Kol, die direct het
woord verleende aan Costa. Deze ver-,
klaarde naméns dc meerderheid der
Italiaansche sectie zich bij de motie-
Kautsky te zullen,neerleggen, terwijl
Ferri, namens de minderheid er tegen
was.
Eindelijk ging men tot stemming
over en met 29 tegen 9 stemmen werd
Kautsky''s voorstel aangenomen, zoo-
dat Jaurès had overwonnen on Guesde
verslagen was.
Dat er krachtige protesten onder de
aanhangers van de laatste opgingen
kunt ge wel begrijpen. Vaillant ver
weet zelfs Kautsky dat hij capituleer
de voor Bernstein, voor den bekenden
Duitschensociaal-demokraat, cüe reeds!
lang toenadering tot de burgerlijke
partijen heeft verdedigd.
Zoo verlaat dan de sociaal-domokra-f
tie langzamerhand den weg der alleen
zaligmakende dogmatiek en beginnetf
I lxaax- aanhangers het groote m .iai-
hij zoo wanhopig was, maar hij
waagde het niet ze mij te noemen.
Eerst toen liij vernam dat jij bei
den. jij en Renaud, elkander ba-
mint, bekende hij mij alles, zooals
men eene moeder of eene zuster
alles bekent. En hij voegde erbij,
dat hij zich zou dooden, als je hem
niet kondt vergeven. Ik ben daar
om gekomen om je te smceken, dat
je hem toch vergiffenis mcogt
schenken. Hier is bovendien een
schriftelijk bewijs v#n zijn be
rouw.
Met deze woorden overhandigde
zij haar den brief, dien zo zelvo
aan Savinien gedicteerd had. Mar
garete las hem door, terwijl haar
gelaat afschuw cn verachting uit
drukte.
Helene echter ging op zachien,
vlei en den toon voort
Denk aan jo toekomst t Re
naud en Savinien houden zeer
veel van elkander. Zou je nu do
oorzaak willen zijn, dat ze elkan
der nooit, weerzagen, dat ze voor,
altijd van elkander gescheiden
moesten leven Renaud is er reeds
verbaasd over, dat. zijn neef aller
lei voorwendsels gebruikt om niet
or> het slot „Landepereuse" te be-