„Spun Glass".
Groote Mfflaat 21
Telephoon 490.
Uit de Pers.
kiesrecht en evenredige vertegenwoor
diging is men het oneens, benevens
over de vraag, welke wijzigingen dé
Grondwet behoeft, om die hervorming
mogi lijk te maken. Eindelijk nog over
de grondslagen, waarop de Eerste Ka
mer rust.
Er is weinig verwachting voor het
vormen van een partij voor Grondwets
herziening, zoolang omvang en strek
king nog zoo zeer in 't duister liggen.
De heer Kerdijk wil het antwoord
op de tacLisehe vraag aan kiezers over
laten. Maar dat acht het „Vad." niet
raadzaam. De kiezers dienen toch te
worden voorgelicht. Hadden de voor
standers in de Kamer een voorstel tot
Grondwetsherziening geformuleerd,
dat zou de vrijheid der kiezers toch
geenszins aan banden gelegd hebben,
en men had eens kunnen zien op wel
ke hulp .de geavanceerd liberalen
kunnen rekenen. Zij zijn toch wel niet
zóó naïef, dat zij meenen bij de stem
bus door eigen kracht alleen te kunnen
zegevieren De sociaal-deinocratUe 12
partij in de Kamer treedt wel met ijver
ea talent op, maar in den lande houat
het „Vad." haar nog niet voor geduch'.
Ook van de radicale partij in het land
is het niet gemakkelijk uit te vinden,
welke de organisatie is, die zij vertï-
genwoordige en waar die haar steun
punten heeft.
Men zal naar den steun van andere
groepen moeten omzien, maar het
..Vad." gelooft niet, dat die komen zal
Voor Grondwetsherziening als ide
aal, om daardoor te komen tot een
afdoende regeling van het kiesrecht,
die aan den telkens hernieuwden
strijd een einde maakt, daarvoor zijnj
zeker groote scharen kiezers bereid
hun stem te geven. Maar Grondwets
herziening als eerste eisch van prac
tise h e p 0 1 i t e k. er is niet de aller
minste kans voor, dat men daarvoor
in de eerste jaren bij de stembus de
meerderheid krijgt, zoolang de poli
tieke leiders manoeuvreeren of bok
niet manoeuvreeren on de wijze, als
tot nog toe geschiedt.
Natuurlijk staat wie dit durft te
zeggen bloot aan de beschuldiging,
dat het hem met kiesrechthervorming
geen ernst is, dat hij in den grond
geen afdoende sociale hervormingen
wil, dat hij den volksinvloed vreest,
dat hij eigenlijk een verkapt reactio
nair is. Nochtans is het de waarheid,
die niet onwaar wordt, doordat wie
haar niet hooren willen de ooren
dichtstoppen.
liet „Centrum" zegt van deze rede
neering van het „Vaderland", dat er
veel waarheid in steekt, en dat zij zich
reeds in ongeveer gelijken zin uitliet.
Met moet niet vergeten, volgens het
„Centrum",- dat voor Grondwetsher
ziening de gewone meerderheid van
de helft plus één onvoldoende is, en
voorts, dat men als doel der herziening
hervormingen vooropstelt, die zeer
waarschijnlijk nog geen gewone meer
derheid zouden vinden.
Praetische politiek zou het dus niet
wezen, thans een langen strijd uit te
lokken over een revisie, die wel tot
veel agitatie zou aanleiding geven,
maar zeer waarschijnlijk verschillen
de belangrijke en urgente maatrege
len tegen houden.
Dat ook een geavanceerd-liberaal
blad als het „Vaderland" dit gevoelt,
heeft zijn beteekenis.
De „Tijd" vraagt of er bij de Katho
lieken voldoende eenstemmigheid en
vastheid van nieening is om tegen den
eisch van Grondwetsherziening met de
bekende bedoelingen een krachtige
afwerende stelling tot verdediging van
het bestaande in te nemen?
Dat zij zelve er tegen is, acht zij vrij
wel bekend.
Doch ook de hoop op eenstemmig
heid onder Katholieken, althans ten
aanzien van dit punt, schijnt haar niet
uitgesloten.
Wij vindenzegt. ze steun voor
deze onze verwachting in de houding
door de Katholieken leden der Tweede
Kamer aangenomen en in de stemmen,
door hen uitgebracht bij de behande
ling van het jongste ontwerp tot her
zieuing der Kieswet. Meer bepaalde
lijk hebben wij daarbij op het oog die
leden, welke zich bij vorige gelegen
heden als voorstanders van een zeer
ruim kiesrecht deden kennen, en tot
de uitbreiding ervan hebben medege
werkt. Een van hen, de heer Kolkman,
verklaarde nadrukkelijk, dat hij thans
elke verdere uitbreiding schadelijk
achtte en op geenerlei wijze daaraan,
gelijk hij vroeger tweemalen deed, zijn
stem wilde geven.
Waar aan Grondwetsherziening
zelve ook geheel afgezien van de
<iuaestie van verdere kiesrechtuitbrei
ding zóó groote bezwaren en zóó
vele onmiskenbare gevaren verbonden
zijn, daar wil het ons voorkomen, dat
een krachtig positie nemen tegenover
den 'eisch van Grondwetsherziening,
van socialistische, radicale en vooruit
strevende zijde gesteld, voor de Neder-
landsc'nc Katholieken kan zijn een
daad van wijze politiek en wellicht
een begin van verdere vruchtbare
actie.
„Het Volk" schrijft:
„Het Vaderland" tracht den storm te
lvezweren. Het wijst op het ontbreken
van een uitgewerkt voorstel tot grond
wetsherziening, op het verschil van
inzicht onder de democratische groe
pen, op de ongeneigdheid der anti
revolutionairen, tot heden getoond,
om mede te gaan, en op de onmogelijk
heid voor liberale, radicale en sociaal
democratische voorstanders der grond
wetsherziening, deze alleen door te
voeren.
Dat men, waar het groote zaken
geldt, bereid moet zijn, desnoods eerst
een nederlaag te lijden, om door de
gemaakte, propaganda de troepen te
werven, die een volgende maal de
overwinning zullen bevechten, schijnt
dit blad niet in te zien
Een politiek, die zich uitsluitend
richt op het direct succes bij eene ver
kiezing, oefent geen voortstuwende
kracht uit: de weg naar groote over
winningen is meestal met nederlagen
bezaaid.
Maar door bij de verkiezingen den
eisch tot grondwetsherziening te stel
len, verwerft men zich het recht, ccne
regeering, die deze de volgende vier ja
ren niet wil, deswege te bekampen.
IN GEZONDEN MEDEDEE-
LXKGEN.
30 cants per regel.
De nieuwste Engelsche
Voeringstof voor Rok
ken, ter vervanging van
Tafl'ette en Moirette, is
Het eenige ons beken
de adres voor dit arti
kel is
Uit de Arbeiderswereld.
BINNENLAND.
De Werkstaking van de Wester sui
kerraffinaderij te Amsterdam strekt
zich uit over een personeel van 700
man. De eisch is 20% lconsvcrhocging.
Door de directie is bekend gemaakt,
dat ieder die staakt ontslagen is.
Onder de werklieden van Ileineken's
Amst. Glazenwasscherij is een alge
heels staking uitgebroken. Zij eischen
loonsverlio og i ng.
BUITENLAND.
Werkstakingen in Frankrijk
van 18SO—1899.
Het „Bulletin de l'Office du Tra
vail" behelst thans de cijfers be
treffende de werkstakingen in
Frankrijk in 1899. Het blijkt dat er
in dit jaar 739 werkstakingen
plaats hadden, waarbij 176,722
stakers waren betrokken, in 4289
ondernemingen. Zij veroorzaakten
stilstand van werk gedurende
3,550,734 arbeidsdagen, daaronder
begrepen 1,038,340 arbeidsdagen,
ve'rzuimd door 35,576 zijdelings bij
de stakingen betrokken werklie
den. in het geheele tienjarig tijd
vak 1890/97 is er geen jaar geweest
van zoo uitgebreide stakingsbewe
ging. Alleen 1893 komt 1899 nabij;
toen hadden nl. 634 stakingen
plaats met 170,123 stakers in 4286
ondernemingen en een verlies van
3,174,000 arbeidsdagen.
Van de ondernemingen behoor
den in 1899 165 aan naarnlooze ven
nootschappen; het totaal der werk-
V au daar hoe t mogelijk is, dat op
zekeren dag een fietsende veldwachter
een peddeiedenden hazenvijand kon
snappen, die met een kameraad bezig
was zonder consent op een anders
techtgrond in jagende houding te loo-
^en. Maar toen de stroopers den veld
wachter bemerkten, werd ijlings het
geweer uit elkander gescliroefd, bleef
de een met den loop in de hand staan
terwijl de kameraad niet de kolf het
hazen... beter gezegd het pelsenpad
koos.
Voor den kantonrechter deed de man
het heden voorkomen alsof de geweer
loop steeds door hem gebezigd werd
als... wandelstok des zomers en des
winters als blaaspijp om de lamp uji
te blazen!!
Het openbaar ministerie vorderde
voor den bezitter van deze curiosiieit
f 5 boete.
De gastrarn.
We lezen in het „Volksdagblad" om
trent de gastram te Amsterdam:
„Woensdagnacht waren de weinige
late wandelaars in de Sarphatistraat
gciuige van een vreemd tooneel.
Hoog en dreigend, stampend en snui
vend stond daar een lomp gevaarte in
de duisternis. Twee licht-oogen van
een bleek, koud. gloeikousjes-geschit-
ter, overschenen de omringende men-
schen die als schimmen van verdoemde
zielen heen en weer zweefden om het
spookgedrocht.
Het was men zal het reeds hebben
geraden de gastrarn die gereed stond
zijn wonderen te verrichten op liet ge
bied van snelheid en kracht. Een
eindje verder stond nog een ander ge
vaarte, nóg hooger en nóg lomper
de gashouderwagen, bestemd om tel
kens de tram van nieuw gas te voor
zien.
In de tram waren eenige heeren,
deels als passagiers, deels de functies
van machinist en conducteur vervul
lende.
Een caoutchouc slang werd aange
bracht tusschen gashouder en tram,
het gevaarte werd gevoed vcor den
aanstaanden tocht.
Plotseling werd het. gesis en geblaas
oorverdoovend, de slang werd afge
schroefd, een kruk werd omgedraaid
en de tram vloog vooruit, hij vloog,
wel niet als een pijl uit een boog, maar
dan toch als een \oorspoedige en wel
opgevoede slak, door de verlaten Sar
phatistraat henen.
Men zag het gevaarte langzaam suk
kelen, tot- halverwege de Hoogesluis,
men hoorde het geweldig sissen en bla
zen en een spektakel maken als een
oordeel toen hield het stil.
O jé, dachten we, hij kan de brug
weer niet op, en sidderend brachten
we dit vermoeden onder woorden.
Maar ziet, er waren omstanders, wel
ingelichte omstanders, die ons verze
kerden, dat de tram er wel op kón,
maar dat hij niet mócht. Iloe dit zij,
de tram keerde terug, even sukkelend
als hij was heen gegaan, naar zijn
punt van uitgang.
Daarna werd nog een rit gemaakt
naar de Hoogesluis en nog een en
toen was het uit.
De hemel behoede onze goede stad
voor zulk een onoogelij* sukkelmon
ster in de straten.
China.
Men seint uit Nijmegen dat de
familie Hamer een brief ontvangen
heeft van pater Botty uit Oerga,
over den dood van bisschop Ha
mer. De bisschop is vermoedelijk
levend verbrand.
Naar het „Hbld." verneemt, zou
het huwelijk van H. M. de Koning
in met Hertog Hendrik in de twee-
Je helft van Februari te 's Gra-
venhage voltrokken werden. Bij de
Vereeniging tot bevordering van
liet vreemdelingenverkeer to Am
sterdam zijn plannen in bewer
king, om Hr. Ms. intocht in die
stad. die gelijk zou vallen met het
jaarlijksche bezoek aan de hoofd
stad in April (waarschijnlijk den
iGen), zoo plechtig en luisterrijk
mogelijk te doen zijn. Binnenkort
zal men meer bijzonderheden ver
nemen.
G rondwetaherziening
Het ..Vaderland" meent, dat zij, die
thans op Grondwetsherziening aan
sturen, niet genoeg preciseeren. Zijn
zij liet er wel over eens, wat algemeen
stemrecht is? Eu of de Grondwet zeke
re uitsluitingen, die van bedeelden
b.v., zal handhaven? Ook over vrouwen
den grond van de kooi, ons met
zijn glazige oogen aankijkende,
was een verbazend .groote spin.
Haar misvormd lichaam rustte op
een aantal wijd uitgespreide be
wegelijke pooten, die er uitzagen
als die van een krab. De nagels wa
ren zeer groot, hoekig cn bezet met
verscheidene hoornachtige uit
steeksels. Op dit oogenblik viel
zij op haar slachtoffer aan en de
buik geheel bedekt met gele wrat
ten sleepte over den grond.
Ik keerde mij huiverend af cn
snelde de trappen op. Mijn vrien
delijke gids volgde langzamer.
„Geen zeer vroolijke kameraad",
merkte hij op. Ik stamelde iets
zonder te weten wat tot anwoord
en bleef bij de deur staan om mijn
gedachten te verzamelen. Einde
lijk zeidc ik met een zwakke po
ging om te glimlachen..Neem
mij niet kwalijk, maar het was
een te vreesclijk gezicht. Waar
komt dat dier vandaan
De oude antwoordde mij„De
mygale, mijnheer, is een soort van
vogeleten de spin, die thuis behoort
in de tropen. Zij is zeer, zeer zeld
zaam en ik betwijfel of een andere
handelaar in Engeland, evenals ik,
in weinig maanden twee exem
plaren van dit dier heeft ontvan
gen."
Wat de man verder zeide, weet
ik niet meer. Ik lette er ook wei
nig op. zóó was ik in gedachten
verzonken. Hij had dus twee van
die dieren gehad, en bezat er nu
nog slechts één. Waar was de an
dere dan gebleven. Op mijn des
betreffende vraag antwoordde de
man, dat hij het dier verkocht had
aan een zekeren Fraser, die er veel
geld voor had betaald.
Op dit antwoord keerde ik mij
om en holde weg, tot groote ver
bazing van den vriendelijken grijs
aard. Hoe ik thuis kwam wist ik
niet. Aldoor klonk mij het gezegde
van den winkelier in de ooren. De
vogelspin, mijnheer, vergiftigd
eerst haar slachtoffer en zuigt dan
het bloed op. Ik heb wel gehoord,
dat haar beet een man kan doo-
den, zonder een spoor na te laten.
Hoe ik thuis kwam wist ik niet.
Den volgenden dag ging ik met
den broeder van den vermoorde en
twee politieagenten naar Ashley
Mansion. Maar 't was te laat, de
vogel was gevlogen. Fraser had ze
ker op een of andere wï;ze de
lucht ervan gekregen, dat hij ver
dacht werd. Hij was verdwenen.
Toen we de kamer binnentraden,
die in verbinding stond met die
van Harry Crawdor, waren er geen
woorden mijnerzijds noodig om
het geheim van den dood van den
ongelukkige te ontsluieren. In een
hoek van den kamer stond een der,
gelijke kooi, als ik bij den winke
lier gezien had. De spin was er nog
in. maar leefde niet meer. Fraser
had het dier zeker voor zi.in vlucht
doodgeslagen. De stank was ver
schrikkelijk. Nooit hebben we iets
meer van Fraser vernomen. Wel
licht is hij later wegens andere
misdaden in het land, waarheen
hij gevlucht is. opgehangen, en
dan heeft hij slechts zijn verdiende
loon gekregen.
stakers was daar 82,082, of biina
de helft van het geheel.
Het gemiddeld aantal verloren
werkdagen was in 1S99 14. Behal
ve de werkstakingen hadden nog
in 28 ondernemingen 10 uitsluitin
gen plaats van te zamen 1243 werk
lieden.
In pet. van alle stakers slaagden
geheel in het doorzetten van hun
eischen 11.8 pet., ten deele 70.5 en
in het geheel niet 17.5 pet. Het tal
rijkst waren de stakingen in de tex
tiele nijverheid (204) en de metaal
industrie (125); de stakers in de
textiele nijverheid (39,928-, de mij
nen (31,099) en de metaal-industrie
(27,009.)
Naar de oorzaken gesplitst, wa
ren de stakingen die van eischen
van Icons verhooging het gevolg
waren (422) en daarna die welke
met eischen tot verkorting van
werkduur samenhingen (101). In
de eerste rubriek slaagden 14.9 pet.
der stakers geheel, in de tweede
32.2 pet. Korter dan een week
duurden 492 stakingen, langer dan
drie maanden slechts 5.
De statistiek der werkstakingen
is thans in Frankrijk 10 jaren oud.
Maakt men de balans op over dit
tijdvak, dan blijkt het dat er 4210
stakingen in hebben plaatsgehad,
met 924,4S6 stakers en 15,021,841
verloren werkdagen.
Drie categorieën van bedrijven
zijn het talrijkst vertegenwoordigd:
de textiele nijverheid (1368 stakin
gen en 255,887 stakers), de metaal
industrie (619 stakingen en 101,471
stakers) en het bouwvak (596 sta
kingen en 132,803 stakers.)
Van dit tolaal van 4210 stakingen
mislukten geheel 1871. of 4406 pet.,
en slaagden geheel 1011 of 24 pci.
Cijferend op de basis van het aan
tal werklieden, -was voor 356,207
of 38.6 pet. het. resultaat geheel on
gunstig en vcor 166,374 of 18 pet.
geheel gunstig. Ruim de helft der
stakingen, 2125, hingen met eischen
van hooger loon samen, 544 met
verzet tegen loonsverlaging. Bij 76C
was de oorzaak een strijd over
personen, weder toelating van ont
slagen werklieden, ontslag van
meesterknechts enz., en bi 1 472
een vordering tot verkorting van
den werktijd.
Op zijn langst een week duur
den 2623 stakingen rnet 347,298 sta
kers, langer dan een maand 404
stakingen met 213,991 stakers.
Dat in den regel de korte stakin
gen voor de werklieden het gun
stigst verloopen, blijkt hieruit, dat
32.7 pet. der stakers betrokken bij
de stakingen der eerste zcoeven ge
noemde categorie, volledig, en
34.9 pet. gedeeltelijk hun eischen
zagen ingewilligd, welke percenta
ge bij de tweede categorie resp.
7.5 en 48.3 waren.
Slechts eéén departement. Lot,
is in deze tien jaren geheel van
werkstakingen gespaard gebleven,
en 23 departementen telden elk
minder dan 1000 stakers. Boven
aan staan de departementen Nord
met, 151,039, Pas de Calais met
109,647, Seine met 103,557 en Loire
met 71,649 werkstakers.
De stakende diamantwerkers te
Antwerpen hebben Donderdagoch
tend het voorstel van den raad van
nijverheid en arbeid (een werkdag
van negen uur en 10 percent op
slag, voor veertien dagen als proef)
verworpen.
Naar de Matin" vertelt, vond
Bart-els, een vande drie leiders,
het noodig den schijn to vestigen
dat zij, de leiders, alle moeite de
den om de werklui tot. toegeven te
bewegen. Hij deed dat aldus hij
stelde voor, het voorstel aan te ne
men, niet bi j wijze, van proef, maar
voorgoed. Toen dat voorstel koel
werd ontvangen, liet Bartels bet
dadelijk schieten, maar zeide dat
men nu niet meer kon zegden dai
de leiders van den Diamantbewer-
kersbond de werklui tot, verzet
was het, indien de Matin" te
dit een komedicvertooning, en dat
was het, indien de .Matin" te
recht veronderstelt dat het voor
stel van den read van nijverheid
aan de leiders al bekend was, toen
zij Woensdagochtend een manifest,
aan de werklui onderteekenden
om niets van hun eischen te laten
glippen.
In de vergadering van Donder
dag hebben ook verscheidene spre
kers de werklui aangespoord om
niets op de steelsche aanhaligheid
van de patroons te antwoorden en
zich niet meer aan te melden.
Tengevolge van het gebrek aan be
stellingen aan fabrieken, begint er in
hei district Aken ernstige werkloosheid
te heerschen. In het begin van deze
week liepen er tusschen de 2500 en
3000 werklieden leeg en het stedelijk
bestuur te Aken heeft besloten, in het
Aachener Wakl werkverschaffing te
organiseeren, als er niet spoedig verbe
tering in den toestand komt. Daar
schijnt echter voorloopig weinig kans
op te bestaan; men spreekt er zelfs van
dat de Aachener Hütten-Aktienverein
binnenkort een aantal werklieden ge
daan zal moeten geven.
Letteren en Kunst.
Voor verpleegsters en ver
plegers.
Verschenen is het eerste num
mer van een Tijdschrift van de
Ned. Vereeniging tot Bevordering
der Belangen van Verpleegsters en
Verplegers, genaamd Nosoko-
mos. Hoofdredacteur is dr. A. Ale-
trino. Voor buiten- en binnenland
hebben vele bekende mannen
hunne medewerking toegezegd,
i Aan het voorwoord van de Re-
I dactie ontleenen wij dat het stre-
ven zal zijn den inhoud zóó te ma
ken dat de verpleegsters en de ver
plegers er die ontwikkeling uit
kunnen putten, die voor hun werk
kring noodig is en waaruit zij
de al ta groote leemten kunnen
aanvullen die in haar opleiding
zijn nagelaten.
Het orgaan zal geen politieke
kleur, geen bepaalde sociale rich
ting hebben. De leuze is vrijheid
van woord voor een ieder die be
lang stelt in het beslaan, in het le
ven der verpleegsters en verple
gers.
Gemengd Nieuws.
Te Gent is op 29 October een spoor
wegcontroleur overreden toen hij op
den reeds in beweging zijnden train
wilde stappen. De ongelukkige stapte
mis en kwam onder de wielen terecht,
met het gevolg dat hij oogcnbiikkelij<s-
<sen hjk was.
Treurige dood van een kind.
Te P.ymenam bij Mechelen (België'»
is op 30 October een treurig ongeluk
voórgevallen. Een jongen van 12 jaar.
die een koe geleidde, had liet touw
waaraan het dier vast werd gehouden
om zijn lijf geknoopt; plotseling sloeg
het dier. verschrikt door het blaffen
van een hond, op de vlucht en sleepte
den armen knaap over velden en wei
den mede. Eenige landlieden, werden
ten slotte het beangste dier meester,
zij vonden het kind in een treurigen
toestand, zijn gezicht was onherken
baar en zijn lichaam was slechts een
bloedende wond.
liet arrhc slachtoffer van dit voor
val werd naar het huis van zijne ou
ders vervoerd, waar hij weldra den
laalsten adem uitblies.
Anecdoten over Max Muller
Max Muller heeft in ziin Herin
neringen tal van persoonlijke anec-
doten verteld. Toen hij zich jaren
geleden eens te Berlijn ophield,
kreeg hij door bemiddeling van
Von Humboldt een uiinoodiging
van den Koning, Frederik Wil
helm IV. Op den dag waarop het
diner ten hove zou plaats hebben,
kwam er een politiebeambte bij
Max Muller, deed hem verscheide
ne vragen en deelde hem eindelijk
mede dat hij binnen 24 uur Ber
lijn had te verlaten (blijkbaar was
er een persoonsverwisseling in 't
spel).
Toen alle protesten niets hiel
pen, zei Max Müller eindelijk
„Nu goed, ik zal gaan, maar wees
dan zoo vriendelijk, den koning te
gaan zeggen waarom ik vanavond
niet bij hem kan komen dineeren."
Eerst dacht de politieman dat hij
voor den gek werd gehouden, maar
het vertoonen van de uitnoodiging
deed hem beschaamd afdruipen.
Het volgende vertelt Müller van
zijn honden, twee DackelsWakl-
raann en Manner!, die in Oxford
haast even beroemd waren als hij
zelf. Manner! had een mand met
een blauw kussen. Waldmann had
er een met een rood.
„In die beide manden sliepen ze
'jaren lang. Als ik zei„Blauw
Kussen 1" dan ging Mannerl in zijn
mand. Zei ik „Rood Kussen
dan sprong Waldmann op zijn
plaats. Zij vergisten zich nooit.
„Op een keer zat mijn vrouw in
den salon toen Waldmann binnen
kwam, blijkbaar zeer ontstemd. Zij
vroeg hem wat hij hebben wilde.
Eten? Drinken? Uiteaan? Neen,
niets van dat al. Maar hij liep naai
de deur en keek om. Mijn vrouw
volgde hem, hij ging naar de eet
kamer. Daar lag Manned op zijn
eigen, blauwe kussen maar op het
roodc kussen lag een vreemde
hond. een dashond, dien wij pas
hadden gekocht. En Waldmann
ging bij de mand staan en keek
van den een naar den ander alsof
hij zeggen wildeNu zcu ik toch
wel eens willen weten, waar ik
nu moet blijven?
„De nieuwe hond werd verdre
ven en Waldmann kroop genoege-
lijk in dc mand."
Max Müller haalt dit aan ten be
wijze dat honden kleuren kunnen
onderscheiden. Dat bewijs echter
lijkt hierdoor niet geleverd. De
bond kon zijn mand ook kennen
doordien zc op een vaste plaats
stond. Of door den reuk.
De prins Von Arenberg, die in
Duitsch-Afrika op zoo barbaarsche
wijze een inboorling heeft dood
gemaakt, is thans in hooger be
roep tot 15 jaren gevangenisstraf
veroordeeld. Dc eerste militaire
rechter had een veel lichter straf
uitgesproken.
Van de rechercheurs bevrijd
De nieuwe procureur der Fran-
sche Republiek heeft een maatre
gel genomen die in het/ Paleis
van Justitie zeer wordt toegejuicht.
Het gebouw werd sedert de laatste
Dreyfus-processen ..onveilig" ge
maakt door een aantal rechercheurs
niet moeilijk op het eerste gezicht
te herkennen, die zich in het ge
bouw overal vertoonden. Zelfs de
gesprekken der advocaten werden
door hen afgeluisterd en de Raad
der Advocaten meende hiertegen
eindelijk te moeten opkomen. Zijn
poging mislukte echter bij den vo-
rigen" procureur der Republiek.
Doch zijn opvolger, de heer Her-
beaux, heeft de ongewenschte gas
ten laten verwijderen en men kan
weer vrij adem halen in het Pa
leis van Justitie.
Sterrenkunde.
De „Scientific American" deelt me
de dat de Amerïkaansche sterrenkun
dige prof. See op de sterrenwacht te
Newal het middel heeft gevonden om
waarnemingen van planeten en vaste
sterren veel nauwkeuriger te doen dan
tot dusver mogelijk was, daar om de
beelden die men door de kijkers zag
gekleurde kringen zijn. Bij een waar
neming tijdens de lucht wegens een
hosclibrand vol fijnen rook was, be
merkte hij ,dat een der planeten veel)
scherper zichtbaar was. Ilij kwam hier-;
door tot proefnemingen met verschil--
lende gekleurde vloeistoffen door wel
ke hij het licht liet vallen en zulks met
zeer verrassende uitkomsten. Zoo
heeft hij de kanalen op Mars veel dub
delijker kunnen waarnemen en bevon
den dat de middellijnen der buitenpla
neten kleiner zijn dan men tot dus
verre heeft aangenomen en dat Mer-
curius de helft kleiner is dan wordt
opgegeven. Een bezwaar tegen de me
thode is, dat de gebruikte kleurstoffen
zeer gevaarlijk kunnen zijn voer de
oogen der waarnemers en dus de groot
ste voorzichtigheid bij het gebruik
noodig is.
Een snelle trein.
Tusschen Parijs en Calais is een
proefrit gedaa® met een locomotief die
100 kilometer in het uur aflegt en de
reis van 3.5 uur tot 3 uur inkort. Te
vens is een nieuwe rem beproefd, die
een sneltrein terstond zonder schok
tot stilstaan brengt. De proefnemingen
heeten uitstekend gelukt te zijn.
Een dierentemmer.
Weder is een dierentemmer leelijk
toegetakeld. In het Hippodrome te
Parijs werd de temmer Marck Dins
dagavond, toen hij in de kooi van een
leeuw binnengetreden was, door het
dier aangevallen, dat hem in den arm
beet en de klauwen in het gelaat sloeg.
De man behield zijn tegenwoordig
heid van geest en wist het "dier te doen
terugdeinzen, zoodat zijn bedienden
nog bijtijds toeschieten kondan en
hun patroon uit de kooi verlossen.
Marck viel terstond daarna bewuste
loos neer. Zijn wonden zijn gelukkig
niet zeer ernstig, zoodat hij over eeni
ge dagen... zijn voorstellingen hoopt
ie hervatten
Gevaarlijke wijn.
Te Trier zijn twee kuipers, die zich
in een kelder hegeven hadden waar
jonge wijn aan het gisten was, door
het koolzuur bedwelmd. Een werd dood
er uit gehaald, de ander heeft zijn be
wustzijn teruggekregen.
Voor do kunst.
Een Fransclie dame mevr. Sanson,
kleindochter van Boïeldieu, den com
ponist van „La Dame Blanche", heelt
o. a. 900,000 francs vermaakt aan de
stad Rouaan, tot stichting van 0 n
toevluchtsoord voor letterkundigen,
toonkunstenaars enz. De herinnerin
gen aan haar grootvader heeft zij aan
het museum der genoemde stad nage
laten.
Te Parijs wordt verteld, dat er een
ernstig schandaal in de wielrenners
wereld op til is gebleken zou zijn dat
een der meest gerenom me ex-de records
over den langen afstand, gereden dooi-
een niet-Franschman, 'verkregen zou
zijn door de hulp (niet gansch belan
geloos!) van den tijdwaarnemer, die
goedwillig eenige baanronden zou heb
ben toegegeven. De sportcommissie
der ,,U. V. F." heeft de zaak in onder
zoek.
Faillissementen.
Uitgesproken te Rotterdam.
Woensdag 31 October. Samuel Bcnc-
dictus, koopman in gemaakte kleeren.
Rechter-Commissaris: Mr. H. R. A.
Boonen.
Bij vonnis van lieden is gehomolo
geerd het accoord ad 20 pet. door Ja
cob Pli. van Leeuwen, schoenwinkelrii-..
alhier, aan zijne creaiieuren aange
boden.
Eveneens is gehomologeerd het ac
coord ad 18 pet door de handelsven
nootschap onder de firma Gcbrs.
Speelman, gevestigd alhier, en ad 1
pet. door ieder der individucele leden
S. M. Speelman en A. M. Speelman,
beiden alhier, aan .hare crediteuren
aangeboden.
Uitgesproken:
Groningen, 26 Oct. H. Doornbos,
ijzerhandelaar te Groningen. Rechter
commissaris mr. N. van Hasselt.
's Gravenhage, 30 October. J. F. van
den Bos, koopman aldaar. Rechter
commissaris: Mr. H. A. van Rees.
Arnhem, 24 Oct. J. W. Bouwman,
schilder te Wageningen. Rechter-Com
missaris: Mr. H. J. van der Poel.
Amsterdam,. 29 October. Pieter de
Nooy Jr., aannemer, ta Hilversum.
Rechter-Commissaris: Mr. J. J. A L.
Beuns.
Opgeheven:
A. M. Volders, openbare koopvrquw,
(modiste), te Helmond.
Geëindigd:
L. K. Nieuwenhuis, wed. J. Bedde,
te Zutphen; Petrus Koot sr., vroegei
koffiehuis!:ouder, te Oegstgeest.
H, R. Mirande, bouwondernemer te
's Gravenhagee.
C. Walenkamp, Weesp.
Stoomvaartberichten.
Het stoomschip Prinses Amalia,
van Batavia naar Amsterdam, pas
seerde 2 Nov. Gibraltar.
Het stoomschip Timor, van Ba
tavia naar Amsterdam, arriveerde
2 Nov. te Suez.
Het stoomschip Lombok arriveer
de 2 Nov. van Java te Amsterdam.
Het stoomschip Soembawa ver
trok 2 Nov. van Amsterdam naar
Batavia.
Het stoomschip Prins Maurits
vertrok 1 Nov. van New-York naar
West-Indië.
Het stoomschip Maasdam, van
de HollandAmerika Lijn, van
Rotterdam naar New-York, pas
seerde 2 Nov. des nam. 12 uur 50
min. Prawlepoint.