Jffïl NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen. Dagblad, in Haarlem en Omstreken, TE LAAT. 18e Jaargang. Vrijdag 9 November 1900. No. 5327 MEIBLAD ABONNEMENTSPRIJS Voor Haarlem per 3 maanden 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden 1-30 Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. 1.65 Afzonderlijke nummers0.02% Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37>£ de omstreken en franco per poat 0.45 ADVERTENTIËN Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem is de prijs der Advcrteatiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlek rabat. Reclames 30 Cent per regeL Bnreanx: Gebonw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt. Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer der Administratie 122. Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOQM. Abonnementen en Advertentiea worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van hot Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Adrortcnticu en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad verschijnt dagelijhs, behalve op Zon- en Feestdagen Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publidté Etrangèrc G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONESSucc., Parijs Sf5" Faubourg Monlmartre. immer bestaat uit jiit bladzijden. t i.arlem's Dagblad van 9 Nov. feu tat o. a.: Boerensuccessen bij Kimberley en Standerton, Do Ame- rikaansche verkiezing, Nabetrach ting van den Gemeenteraad, Par lementaire Praatjes, Rechtbauk, De Gelderland te Parijs, Mag een ne ger een blanke commandeeren. Onze Brievenbussen ï5jn geplaatst tegen den muur van het siga- 'Sgazijn van den heer B. Langeveld, ;o Houtstraat 140 en tegen dien van am heer F. Hellingman, firms H. C. Lou.- (v.-rso en Zoon coafiseur, Groote Houtstraat Uoefc Anegaug. Alle brieven en bescheiden, bestemd voor «ze Redactie, onze Administratie en onze Stoomdrukkerij, kunnen daarin geworpen worden. Lichting geschiedt des morgens 9 en 11 uur, des namiddags 1 en 2 uur, des avonds 7 uur. J. C. PEEREBOOM, Directeur. NABETRACHTING van den GEMEENTERAAD. De discussie over het voorstel van ,de heeren Winkler en Klein, om voor- Jtaan de Raadsvergaderingen met gebed ,te beginnen, was een van de pijnlijkste ,die ik ooit in den Raad heb bijgewoond. Ik had al niet begrepen, hoe de voor stellers er toe gekomen zijn om juist iu dszen tijd met eeu dergelijk voorstel aan te komen. Zij wisten toch, dat er onder de Raadsleden zijn die zich daar tegen zouden verzetten en. dit weten de, hadden zij hun voorstel moeten achterwege laten. Niet uit flauwhar tigheid of uit menschenvrees, maar omdat er dingen in de wereld zijn, te •teer, te heilig in zeer veler oogen, om die tot algemeen bekijk neer te leggen te midden van een gemengde vergade ring. Om die reden schijnt mij het voor stel van de heeren Winkler en Klein 'een onhandigheid toe. Zij stonden wat onhandigheid betreft, dunkt mij, niet alken. De Raadsleden, de zich daar over in discussie hebben begeven, ga ven evenmin blijk van fijnen smaak te bezitten. Waarvoor diende het geheele debat? Om een ander te overtuigen van zijn ongelijk Niemand zal wel aan de mogelijkheid daarvan gedacht hebben. Ik beu er zeker van, dat ieder met zijn stem in den zak op de verga dering is gekomen. Over zulke punten aarzel1: men niet. Maar daarom had dan ook niemand over het voorstel moetei discussieeren en de Raad on middellijk tot stemming moeten over ga, au. Dan zou hij een debat hebben vermeden, dat tot niets leiden kon en bovendien in veler ooren pijnlijk heeft weerklonken. Ik voor mij hoop, dat zulk een debat piet weer in den Raad zal komen en Feuilleton. Eene schels uit het Zweedsche leven van Alfred van Hedenstjerna. I. Hendrik Thorzell was een klein, levendig ventje hij zag er aardig uit en zat al in de vierde klasse van de openbare school. De jongen, die naast hem zat, was een toekomstige baronhij zelf was de zoon van een borstel maker, maar omdat hij er zoo net jes en fatsoenlijk uitzag, mocht hij ook de lessen van Juffrouw Isa bella Johnson bijwonen. Den eersten keer had hij "drio dansen meegedaan, maar dat was, 'omdat de andere jongens er geen zin in haddenhij had altijd lust in het lecren en daarom werd hij .door de voorname en aanzienlijke ouders als een voorbeeld voor de jeugd aangehaald. De meesters waren bijzonder aardig voor hem, omdat zij vonden, dat er zooveel in den jongen zat; bieb priisuitdeelingen mocht hij ik geloof, dat het debat over den Com missaris van Politie nu aan een eind is. De motie van den heer Schürmann, waarbij afkeuring werd uitgesproken over zijn beleid, heeft slechts zes stem men kunnen behalen. De Raad zal dan ook op deze zaak niet terugkomen en niet willen terugkomen zoolang er geen nieuwe gezichtspunten in geo pend zijn. Hier is eens duidelijk cn klaar gebleken, hoe eigenaardig in 1 algemeen de positie ls van een Com missaris van Politie ten aanzien van een Gemeenteraad. Had de Raad de motie aangenomen, dan zou door de Regeering bij den Burgemeester om in lichting zijn gevraagd en zou de Bur gemeester geantwoord hebben „Hij is een goed ambtenaar." Dus niet bij den Raad zou de Regeering hebben geïn formeerd I Dit feit, afgescheiden van de vraag of de motie zelf aannemelijk was, wijst voor de zooveelste maal ten duidelijkste aan, hoe allerdwaast het is, dat een van de belangrijkste betrek kingen in de gemeente wordt vervuld door een Rijksambtenaar, over wien de Raad dus niets te zeggen heeft dan dat hij zijn traktement kan regelen en zelfs dat nog onder de contróle van Gedeputeerde Staten. Kon men gedaan krijgen, dat de Commissarissen van Politie gemeente-ambtenaren werden, dan zou daarmee een scheeve verhou ding zijn weggenomen die voor dc Commissarissen zelf, dunkt mij. nu on dan eveneens onaangenaam moet zijn, omdat zij bij het publiek vaak worden aangezien niet voor gewone ambtena ren, medewerkende tot heil van de stad en hare bewoners, maar voor wat men gewoonlijk noemt „dwarskijkers uit den Haag". De merkwaardigste discussie was die over de ruiling van grond met den heer Zuithof. Nadat de Raad eerst honderd uit gepraat had over den prijs van dien grond, die nota bene dienen moet om er een brug aan te leggen die de gemeente niet missen kan, besloot men de zaak in geheime zitting te be handelen. Daarmee had de Raad waar lijk wel mogen beginnen. Het denk beeld van den heer De Braai, om te trachten den grond door onteigening te verkrijgen, was wel de paarden ach ter den wagen spannen. Iedereen weet hoelang zo an onteigening duurt, in dien ze al wordt toegestaan en oen som van f 8009 is toch zeker niet waard de kans te loopen, dat de geheele elec- trische tramlijn klaar zou wezen wan neer er van de brug nog niets te zien was. Na de geheime zitting is de koop dan ook gesloten. En de heer Van Oijen is tot directeur van het abatheila, ik wil zeggen van het slachthuis be noemd, op het traktement dat vroeger afgesproken was, namelijk f 3000 met vrije woning. De Raad heeft wijs ge daan met aldus op zijn schreden terug te keeren. Wanneer men een geschikt man kan krijgen, moet men hem ne men. Een oproeping van sollicitanten bewerkt alleen, dat inassaas menschen zich komen aanmelden, die even ge schikt zijn voor de betrekking als ik meedingen en behaalde meestal een prijs. In de gezellige zaal vatf het raad huis mocht hij met mooie kleine meisjes in witte baltoiletjes dan sen dezen waren allen uit de voor naamste families. Was het niet zeer begrijpelijk, dat het knaapje het geheel vergat, dat hij niet gelijk stond met deze kinderen. Hij zag met zijne schit terende kinderoogen do toekomst vroolijk in en gevoelde zich de ge lukkigste onder de gelukkigen. Hij gevoelde zich zoo groot, zoo fier, zoo moedig I Wat was hij gelukkig, toen de muziekmeester voorstelde hem vioolles to geven, omdat hij zoo muzikaal was Als :s zomers de schooljeugd naar buiten toog om zich op de velden en in de bosschen te vermaken, mocht Hendrik voorop loopen en op de Es-cornet blazen, en dit deed hij zeer graag, omdat hij zooveel van muziek hield, ja, na ClaraWif- holm, de dochter van den predi kant, met wie hij altijd de polka danste, had Hendrik niemand en niets zoo lief als de muziek. De borstelmaker Thorzell stierf wezen zou voor keizer van China. On der deze massa kaf had men clan naar een paar graankorrels moeten zoeken en... ze misschien niet eens gevonden I Maar dat de Raadsvergaderingen nu alweer later zullen beginnen, na melijk te half twee, dat spijt mij zeer. Onze deftige haarlemsche maatschap pij begint hoe langer hoe later te le ven. Men drinkt niet meer koffie te 12 uur, maar te half een, een uur men eet dientengevolge niet meer te vijf uur, half zes, maar te zes uur, half ze ven. En die wonderlijke trek naar laat en later is nu door den haarlemschen Gemeenteraad bezegeld en bevestigd. Had hij nu althans ook maar een sluitingsuur bepaald. Maar daarvan is niets gekomen. Politiek Overzicht. Weer twee Boeren-successen, daar beginnen we mee. De Engel- sche bladen hebben uit Durban bericht ontvangen, dat de Boeren Maandag bij Standerton (in de na bijheid waarvan zij 18 October de spoor opbraken en 11 October een hevig gevecht leverden) weer een trein hebben doen deraüleeren, die van Pretoria kwam. r Verder werd een militaire stoom- trek-machine, dio wagens beladen met voorraden, voorttrok langs den weg van Kimberley naar Boshof, onder geleide van 10 man van het Kimberley-regiment, negen mij len van Kimberley aangevallen door 20 Boeren. Zonder een schot to lossen maakten deze zich mees- tes van den trein; zij lieten de stoommachine in de lucht vliegen. Dat is nog al kras, 20 Boeren, die zonder een schot te lossen zich van dien trein meester maakten. Overigens geen oorlogsnieuws, maar aan dit weinige zullen de En- gelschen meer dan voldoende heb ben. De correspondent van de „Daily Mail" te Pietermaritzburg gaat den staat van zaken in het oosten van de Zuid-Afrikaansche Republiek kortelijk na en komt lot de slot som dat het hoogst onwaarschijn lijk is dat de uitgeweken Engel- schen nog in dit jaar naar den Rand zullen terugkeeren. De De- lagoabaailijn noch de spoorweg van Natal naar Johannesburg zijn veilig, door de herhaalde aanvallen van de Boeren; Christiaan Botha bedreigt met een commando van vierhonderd man Volksrust, de En- gelschen in Natal zijn ongerust, over de strooptochten van de Boe ren, die meestal uitgaan van wraak zuchtige Natalsche oproerlingen. Volgens een bericht uit New Castle heeft de censor verboden om van Roberts' bewegingen melding te maken. Mac Kinley is dus gekozen, wel met minder grooten voorsprong op zijn tegenstander dan in '93, maar toch met c-ene meerderheid en het gezin ging uit elkaar. Voor onzen vriend was het nu uit met dansen en muziekmaken, met schoolgaan en spelen. Eer de knaap nog begrepen had wat er eigenlijk gebeurd was. zag hij zich ais leer jongen geplaalst bij een zadelma ker. Nu volvde er een moeielijke tijd voor hem hij liep in hemds mouwen, had altijd vuile handen en moest den ganschen dag door zadels en toornen bij de menschen bezorgen; als hij zijne vroegere schoolvrienden tegenkwam, wist hij niet of hij hen wel groeten mocht. Het was weer zomer en 'de school jeugd toog Raar veld cn bosch, maar dezen keer was het niet Hen drik Thorzell. die vcoronliep met de Es-cornet. Hij mocht ze naturen door het winkelraampje, andere niet. Hij keek ze na, totdat hem toegeroepen werd „Hola jongenl doe je werk Juffrouw Isabella Johnson gaf haar sluit-bal. Clara Wifholm trip pelde met mooie dansschoentjes de trappen van het raadhuis op in een beeldig vuurrood toiletje en lette niet op den jongen, die daar op het trottoir stond te kijken die de stoutste verwachtingen der republikeinen overtrof. Dit riioet allen Bóeren-vrienden pijnlijk treffen, want de herkie zing van Mac Kinley beteekent na tuurlijk, dat alles bij het oude blijft en dat Amerika zijn welwil lende neutraliteits-politiek tegen over Engeland zal blijven voort zetten. En ook... zijn imperialistische politiek, zijn politiek, als b. v. te genover de Filipnünen. Verder beteekent de verkiezing van Mac Kinley de bevestiging van het protectionisme en van den gou den standaard. De Amerikanen moeien dan de gevolgen maar dragen, nu zij Mac Kinley weer de vrije hand hebben gegeven, natuurlijk tot uitbundige vreugde, o. a. van de Engelsche jingo's. Zij zullen weer voor het vraagstuk staan, hoe zij de Monroe- leer moeten vereenigen met de po litiek van bemoeizucht, zij zullen meer millioenen moeten besteden aan krijgstuig, en de guerrilla op de Filippijnen zien voortduren. En welke meening men ook moge heb ben over de beginselen en de per soonlijke hoedanigheden van de twee eandidaten, men zal eerbied en sympathie voelen voor een man als Bryan, die het ontzettende werk van den verkiezingsstrijd niet ge schuwd heeft (hij deed het rede voeren voor een groot deel zelf af, terwijl Mac Kinley dat aan den, thans vice-president geworden, Rooseveldt kon overlaten), en wiens verkiezing het Amerikaansche volk tenminste die moeilijkheid had kunnen besparen. Buitenlandsch Nieuws. Do Nederlanders to Berlijn bereiden er zich nu reeds op voor, naar het „Berl. Tageblatt" meldt, liet huwe lijk van de Koningin feestelijk te vie ren. Een Berlijnsch kunstschilder heeft do opdracht ontvangen om een portret van de Koningin te schilderen, waar van alle deelnemers aan het feest re producties zullen krijsen, voorts zal een adres aan do Koningin en haar Gemaal worden gezonden en eindelijk zal men zich aan een feestdisclx ver- cenigen. Stadsnieuws HAARLEM, 8 Nov. 1900. Stukkon van den Gemeente raad. De heeren Modoo en Hofland stellen den Raad de volgende wijzigingen in 't ontworpen regiement van orde voor te stellen: Art. 43. Alvorens tot dc behandeling der aanhangige onderwerpen wordt overgegaan, benoemt de af deeling een rapporteur. Elk lid heeft het recht voorstellen en opmerkingen, ter opname in het rap- misschien kende zij hom niet meer. 's Nachts lag Hendrik in zijn bed te weenen en zijne tranen wie- schen de met pik bevuilde vingers schoon. Overdag echter wist hij tijd te vinden om stil op do trap van de bovenwoning te sluipen en daar te staan luisteren naar het pianospel van de dames, die er woonden. Als hij eene nieuwe melodie gehoord had, probeerde hij die na te zin gen in zijn bed 's avonds en dit deed hem nog moer schreien. Op een dag nam hij een kloek besluit, waschte zijne handen schoon, droogde zij no behuilde wangen en begaf zich naar den muziek-directeur om ie vragen, of hij niet als muzikant kon gebruikt worden in het muziekkorps. „Wie ben je?" werd hem ge vraagd. De jongen vertelde, dat hij nu leerjongen was bij een zadelma ker, maar de openbare school tot de 4de klasse had doorloopen, les had gehad op de cornet en de viool en lid van het muziekkorps der hoogste klasse was geweest. De directeur, die zeer goed wist hoeveel tijd en moeite zijn vriend. port, schriftelijk aan den rapporteur mede te doelen. De rapporten, met de door de rap porteurs ontvangen stukken, worden bij den Raad ingediend. Art. 44. Door Burgemeester en Wet houders worden de rapporten met de bijlagen, zoo mogelijk artikclsgewijze, tot één geheel vereenigd, en met bij voeging van hun advies, gedrukt aan de leden toegezonden. Verder stellen de voorstellers voor, om art. 43 te laten vervallen en de artt. 40 en 47 te nummeren met 45 en 46. Gisteravond onistreekt zes uur had aan den Wagenweg nabij de Zand- voortsche laan een ongeluk plaats, dat nogal betrekkelijk goed afliep. Aldaar reed een dogcar waarin een heer en een dame waren gezeten tegen het trottoir, ten gevolge waarvan de boomen van de dogcar braken, en het rijtuig op zijde viel. De heer bleef staande de dame viel, waardoor zij zich een weinig aan liet been bezeerde. Verder kwamen beiden met dcu schrik vrij. De hoer H. N. Ter Veen alhier slaag de Woensdag te Amsterdam voor het teekenaktcn-cxamen (L. O.) De opgave van den Burgerlijken Stand werd Woensdagmiddag te laat door ons ontvangen, om nog in dat nummer op te nemen. Wij hebben, daarover ons beklag bij den wethou der ingediend, zoodat wij hopen dat dit in het vervolg niet meer zal voor komen. Woensdagmiddag omstreeks 4 uur viel in de Brouwersvaart nabij de Houtvaart een jongen in het water. Een fietsrijder die daar juist voorbij reed bemerkte het, zoodat hij den jon gen nog juist bijtijds uit het natte cle ment kon halen. Nadat de drenkeling bijgekomen was, werd hij door den fietsrijder naar huis gebracht. Woensdagnamiddag omstreeks 5 uur had op den Jansweg een botsing plaats tusschen een wagen van de E. N. E T. en een uit de Heerenstraat komenden melkwagen. De botsing was zóó hevig dat de be stuurder cn het paard aan den eenen, de wagen aan den anderen kant der rails terechtkwam. Als door een won der werden echter bestuurder noch paard gekwetst. Zelfs de wagen was niet beschadigd Toyribee. China cn dc Chineezen. Dc eerste spreekbeurt in Toynbee werd gisterenavond vervuld door den heer J. B. A. Saeijs. Hij had tot onderwerp gekozen: „China en de Chineezen." Do meeste menschen weten van dit land niet veel meer, dan dat er een grcole muur is en dat de be woners liet haar in staarten dra gen. Toch is het Chineesche rijk groot-er dan geheel Europa en telt het 400 inillioen. bewoners, dat is de muziekmeester, aan deze lessen wijdde cn hoe slecht zijne leerlin gen speelden, lachte vrooliik, open de eene kast, nam er een oud ont stemd instrument uit en zeide tot den knaap, het hem overreikende: „Welnu, toon wat je kan 1" De jongen blies uit alle macht en van ganscher harte. Een week later was hij als muzi kant aangenomen en kort daarop begonnen do lente-repetities. Nu volgden eenigo jaren van veel ge luk en veel verdriet. Hij gevoelde zich gelukkig, innig gelukkig, omdat hij verbazende vorderingen maakte en zijne mede- kvdingen zoowel als de officieren zijne vlugge bevatting, zijn aan leg voor de muziek bewonderden. Als hij echter bedacht hoe de weg tot zijn verdere ontwikkeling ver sperd was en er geen mogelijkheid bestond, dat hij zich eene andere loopbaan dan die van muzikant bij het 10de regiment kiezen kon, dan was hij diep ongelukkig. Zijne vroegere dans- cn school makkere werden groote menschen. Als hij in het theater-concert zich omwendde, zag hij hen vroolijk lachend, keurig gekleed boven in de loges zitten. Clara Wifholm was 40 millioen meer dan er in geheel Europa wonen. Het geheele gebied bestaat uit eigenlijk China en schat plichtige Staten. De grenzen vaa het Rijk worden gevormd door hoogo bergketenen. Daardoor is China zoo lang afgesloten geweest van de Westereeho beschaving ea heersehen er nu nog nuddeleeuw- sche toestanden. Thibet, een der schatplichtige Staten is het centrum van het Boeddhisme, dat wil zeggen van het verbasterde Boeddhisme. Een eigenaardig geloof bestaat hier. dat nl. de godheid levend tusschen de menschen verkeert. In kh-a, do hoofdstad van Thibet heet dio god heid Dalai Lama. Sterft zoo'n god heid. dan wordt hij dadelijk in een of ander knaapje herboren. Eigenlijk China heet bi! de Chi neezen Tshung-hwo of Rijk van het Midden. Hier heeft men een scherpe tegenstelling tusschen het noordelijke gebied en het Zuiden liet eerste bestaat urt löss, een grondsoort, die veel overeenkomst heeft met onze Limburgsche klei en die zeer vruchtbaar is. Hier zijn uitgestrekte tarwe-, katoen-en peul vruchten-velden. Het Zuiden is meer bergachtig en heeft een sub tropisch klimaat. Hier wordt rijst en thee gekweekt en vindt rnen hei vaderland der zijde. China ligt in het Aziatisch-Au- stralisch moesson gebied, 's Zo mers heersehen er Z.O. winden, die regen brengen, 's winters waaien er koudere ciroge winden uit het Noorden. Na dit duidelijke overzicht van het land gaf spreker een schets van de bevolking. Aan hun uiterlijk ziet men terstond, dat de Chi' eo- zen tot liet Mongoolscho ras behoo- ren. Vooral de schijnbaar scheel ziende, niet in een lijn liggende, diepe oogen zijn vc«>r dit ï^is ken merkend. Wat taal betreft, behooren de Chineezen tot do volken met een lettergrepige talen. Voor elk woord heeft men een teekeu, waardoor het geheugen bij het leeren lezen zeer bezwaard wordt. Wanneer de Chinees dan ook 300 woorden geleerd heeft, acht men het onderwijs voldoende. Alleen zij. die zich aan de talloozo staats examens willen onderwerpen, ten einde een staatsbetrekking to ver krijgen, studeeren verder. Do Chinees is, wat zijn karakter betreft, een psychisch raadsel. Naast beschaafdheid cn gezeiligen toon, vindt men de grootste hard vochtigheid en vernielzucht. Op offerend voor zijn familie, is hij zonder medelijden voor ieder an der. De grondslag voor de maatschap» pij in China vormt het familie leven. De ouderliike macht is onbe perkt. 't Gebeurt meermalen, dat mannen van 30 jaar van hun va- (Rr l.lapp i kron. O.i.Ws v;or- allijd omringd door een stoet aan bidders; zij droeg lango japonnen en had het laatste concert bijge woond, dat in het raadhuis of lie ver iu het park van dat gebouw gegeven werd en waar Hendrik als muzikant tegenwoordig was. Zijn buurman in do klasse, do toekomstige baron, was O" 't cxcer- citicveld als een nieuwbakken of ficier verschenen. Er was bal in het raadhuis; in de hoogte, op de tribune, die geheel afgezonderd van de danszaal was, zat Hendrik Thorzell en blies lus tige. vroolijko dansdeuntjes; bene den in do zaal draaiden zijne oude makkers in wilden dans rond. Cla ra Wifholm ging van den eenen arm in den anderen, en was zóó schoon, zóó bevallig, ais hij haar nooit te voren gezien had; zij keu velde en lachte en had pleizier. Toen zij in de pauze aan den arm van haren cavalier, onder de rnu- ziek-tribune door, naar het buffet liep, stak de muzikant het hoofd ver over de leuning heen om met weemoedige en verliefde oogen ha re gestalte te volgen. (Slot volgt.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1900 | | pagina 1