Tweede Blad,
behoorende bij
„Haarlem's Dagblad"
van
Zaterdag 24 Nov. 1900.
No. 5340
Kamers van Arbeid.
III.
Wij eindigden onze vorige beschou
wing, met het een en ands..- mee te doe
len over liet nieuwe ontwerp van wot
in Frankrijk, betreffende het invoeren
van arbitrage in geschillen tusschen
werklieden en werkgevers.
Tot zoover gaan echter de wenschen
niet van lien die in ons land op wijzi
ging aandringen.
Watwillenzijdan? Welke wij
zigingen of aanvullingen der wet op
de Kamers van Arbeil vinden zij nood
zakelijk 't
De Kamer van Arbeid voor de Metaal-
en Houtbewerking te Amsterdam zegt
daaromtrent in het vroeger genoemd
adres aan den Minister van W.,
H. en N.
Wil men degelijke uitvoering der wet
en breede opvatting van taak, dan
schijnt het eenigszins zonderling, dat
in de wet op zoo bekrompen wijze is
geregeld de bezoldiging van den secre
taris der Kamerdat men tijdroovende
werkza *mheden verwacht zonder be
hoorlijk belooning. Ook is het billijk
aan de leden der Kamer, die voor het
onderzoek van klachten, buiten de ver
gadering hun tijd beschikbaar stellen,
schadelposstelling te verleenen. Op
deze punten is reeds van verschillende
zijden de aandacht gevestigd, maar ze
zijn belangrijk genoeg om bij vraag
punt d. speciaal in herinnering ge
bracht te worden.
En eindelijk worden de volgende
vragen gesteld
e. Op welke wijze is te verkrijgen een
betere indeeling der bedrijven, die in
ééne Kamer kunnen zijn vertegenwoor
digd
f. Met welke geschillen heeft de Ka
mer zich in te laten
Over deze vraag, zegt het adres, be
staan verschillende meeningen.
Hiervan getuigen verslagen 1899,
pag. 62. 68 en 69. Het is dringend nood
zakelijk, dat eenige regels worden aan
gegeven om uit te maken of het geschil
al dan niet tot de competentie der Ka
mer behoort, zooals bijv de Kamer van
Arb ld voor de Bouwbedrijven te Am-
ster' am het noodig heeft geacht voor
geS't. 'llen van zuiver civiel rechtelij-
ken aard (c. f. pag. 79 verslag 1899) een
regel aan te nemen. Hierbij kan de
vrae£ besproken wordenop welke
wijze kan het tijdig indienen, het on
derzoden en het vlug afdoen van ge
schillen worden bevorderd?
De Kamer begrijpt, dat bij art. 35
der wet op de Kamers van Arbeid niet
is gedacht aan eene vergoeding van
reis- en verblijfkosten aan afgevaardig
den van de verschillende Kamers van
Arbeid. Hunne bijeenkomst zou dan
ook buiten die wet om gaan en slechts
ten doel hebben om de Kamers van ad
vies te dienen. Kunnen echter die kos
ten niet worden vergoed, dan wordt de
uitvoering van het plan zoo goed als
verijdeld, daar niet is te vergen en te
Verwachten, dat de afgevaardigden
hun reis c. a. uit eigen middelen zullen
willen bekostigen.
't Is daarom dat de Kamer verzoekt
zoo mogelijk van rijkswege de noodigo
middelen beschikbaar te stellen, opdat
de Kamers kunnen worden voorgelicht
do >r. het verhandelde op bijeenkom
sten van hare afgevaardigden en daar
door in de gelegenheid worden gesteld,
krachtiger dan thans, werkzaam te zijn
ter bevordering van het doel waarvoor
zij zijn ingesteld.
Mochten onverhoopt aan de inwilli
ging van dit verzoek onoverkomelijke
bezwaren zijn verbonden, zoo wenscht
de Kamer in overweging te geven eene
commissie te benoemen, waarin ook
vertegenwoordigers der Kamers van
arbeid zitting hebben, om eene herzie
ning der wet op de Kamers van Arbeid
voor te bereiden.
Ook in de Tweede Kamer zijn bij het
afdeelingsonderzoek stemmen opge
gaan voor wijziging.
Gevraagd werd, of de Minister de
wenschelijkheid erkent van eene her
ziening der wet op de Kamers van Ar
beid. Sommigen wezen op de volgende
punten.
Vooreerst werd, met verwijzing naar
het verslag van de Kamers van Arbeid
over 1899, op bezoldiging van de secre
tarissen der Kamers aangedrongen
verder op opneming van bepalingen
betreffende do vervulling van tus-
schentijdsche vacatures en het verlee
nen van schadeloosstelling voor het
verrichten van andere werkzaamhe
den dan die, waarvoor de wet reeds
vergoeding toekent. Voorts wcnschte
men bepaald te zien, dat ook personen,
die bezoldigden arbeid verrichten voor
werkgevers, die niet zijn patroons in.
den zin der wet, tot lid eener Kamer
van Arbeid verkozen kunnen worden.
Naaisters, die voor particulieren wer
ken, oefenen evenzeer een bedrijf uit
als naaisters die in dienst zijn bij een
magazijn of winkel, en behooren even
zeer verkiesbaar te zijn tot lid eener
Kamer van Arbeid.
Enkele leden wenschten, dat bij het
■ppmaken der kiezerslijsten voor de
werklieden het stelsel van eigen aan
gifte zou worden ingevoerd.
Eenige anderen klaagden, dat ver
schillende patroons, o. a. in hot dokbe-
«Irijf te Amsterdam, verzuimen do na
men hunner werklieden op te geven ter
plaatsing op de kiezerslijst.
Voorts werd de wenschelijkheid be
toogd om bij het oprichten van Kamers i
van Arbeid de verkiezingen vroeger
uit te schrijven. Te Rotterdam was het
voorgekomen, dat er tusschen dat uit
schrijven en de verkiezing zelve nau
welijks tijdruimte genoeg was om de
biljetten behoorlijk te doen drukken.
Ook meende men, dat niet genoeg be
kendheid gegeven wordt aan uitge
schreven verkiezingen, hetgeen ten ge
volge heeft, dat do kiezers zeer slecht
opkomen. Te Helder kwamen onlangs
slechts drie kiezers stemmen.
Stadsnieuws
De oorlog in Zuid-Afrika.
Woensdagavond trad in Teyler's
Stichting op de heer Van Broekhuizen,
predikant te Pretoria, met het onder
werp De oorlog in Zuid-Afrika.
Alvorens tot den oorlog zelve te ko
men geeft spr. een kort overzicht van
de toestanden in Transvaal vóór den
strijd. Er waren verschillende partijen,
Ieder van die partijen trachtte op hare
eigene manier het welzijn van het land
te bevorderen. De hervormingsgezinde
partij kreeg echter meer en meer de
overhand, zoodat de eischen door En
geland gesteld, zonder oorlog binnen
een jaar van zelf zouden zijn ingewil
ligd of liever overbodig zijn geworden.
Engeland begon echter pressie uit te-
oefenen. Op de Bloemfonteinsche con
ferentie werd persident Kruger door
den Hoogen Commissaris sir Alfred
Milner zeer onheusch behandeld. Hoe
meer Transvaal toegaf, hoe hooger
Engeland's eischen stegea, tot einde
lijk de Boeren hun geduld verloren en
hun beroemd ultimatum zonden. Pre
sident Steyn van den Oranje-Vrijstaat
heeft zooveel mogelijk getracht om al
les tot een vreedzaam einde te brengen.
De Vrijstaatsche burgers waren echter
ook van meening dat Transvaal niet
meer moe3t toegeven. In de Kaapkolo
nie waren eveneens de meeste Afrika
ners op de hand der Z. A. Republiek.
Hun hoofd, minister Schreiner, even
wel bleek ontrouw aan zijn vroeger
uilgesproken beginselen en heeft zijne
volgelingen van den oorlog terugge
houden.
Wat aangaat de beschuldiging, dGor
de Jingo's den Boeren naar 't hoofd ge
slingerd, als zouden deze laatsten de
Kaffers mishandelen, zegt spr., dat in
tegendeel de inboorlingen in de beide
Republieken beter behandeld worden
dan in de Engelsche koloniën.
Dat het den inboorlingen bij de Boe
ren goed bevalt, blijkt wel uit het feit,
dat, toen deze laatsten op commando
moesten en de Kaffers achterbleven,
bijna geen enkele is weggeloopen.
Na deze lcorto beschouwingen ver-
haalt spr. zijne ervaringen uit den oor
log. Hij hangt ons een tafereel op van
den slag hij Dundee en zijne gevolgen.
In liet door de Britten ontruimde kamp
vonden de Boeren volop levensmidde
len en kleeren en bovendien een aan
tal geheime stukken, waaruit bleek,
dat de aanval op de Boerenrepublieken
reeds lang was voorbereid.
Na dit gevecht trok men over de Big-
garsbergen naar Ladysmith. Bij 't be
leg van deze stad maakte spr. voor 't
eerst kennis met den nu beroemden
generaal Christiaan de Wet die, toen
nog eenvoudig vcldkornet was.
Op een Maandag begon het bombar
dement van beide zijden. 8 Kanonnen
der Boeren, stonden tegen 80 Engelsche
stukken. Na een geheelen dag gevuurd
te hebben, vluchtten de Engelschen,
1500 krijgsgevangenen in handen der
Verbondenen latende. In tegenstelling
met wat de Britten beweren, werden
de gekwetsten door de Boeren uitste
kend behandeld.
Met warmte verdedigt spr. generaal
Joubert, die zich voor zijn land heeft
opgeofferd, wel verre van het, zooals
sommigen beweren, te verraden.
Hierop verplaatst spr. ons op het
krijgstooneel in den Vrijstaat en geeft
bij die gelegenheid tevens een beschrij
ving van generaal De la Rey, volgens
hem een der moedigste en bekwaamste
Boeren-aanvoerders.
Bij Magersfontein maakte spr. ken
nis met generaal Cronjó, dien hij ons
schildert als een man van vasten wil,
tot koppig toe, dapper en gestreng. Bij
Cronjé bevond zich ook de Wet, die nu
tot hoofdcommandant was opgeklom
men.
Van Magersfontein ging Ds. Broek
huizen naar Mafeking. Dat deze stad
niet gevallen is, vindt volgens spr. zijn
oorzaak hierin, dat Baden-Powell
overal had rondgestrooid dat Mafe
king was omringd door dynamietmij-
nen, die bij eeno bestorming door de
Boeren, in de lucht zouden vliegen, en
in 't gebrek aan samenwerking in 't le
ger der beide Republieken.
Ook met den bekenden Theron heeft
spr. kennis gemaakt. Deze wist twee
maal door de posities van de Engel
schen om Paardeberg heen te sluipen,
niettegenstaande bij den terugtocht de
wachten verdriedubbeld waren. Zelf
is spr. met Theron 14 dagen op com
mando geweest om de vijandelijke stel
lingen te verkennen.
Aan 't slot van zijn voordracht schil
dert spr. ons de paniek die er heerschte
toen Johannesburg genomen was en de
moeite die hij moest aanwenden om
de mannen bij het leger te houden.
Na den val van Pretoria kreeg spr.
de boodschap, dat zijne moeder ern
stig ziek was en hem wilde zien. Hij
passeerde de Engelsche linie en kwam
in de stad. Eenige dagen later werd hij
voor de autoriteiten geroepen en toen
hij weigerde den neuiraliteitseed af te
leggen in den tronk geworpen, midden
tusschen dieven en moordenaars. Na
10 dagen weer op vrije voeten gesteld,
kreeg hij een week of drie later het be
vel 't land te verlaten, daar hij als een
door de wet gevaarlijk persoon werd
beschouwd. Ten slotta zat er niets an
ders op, toe te geven, wilde hij niet
naar Ceyloh gezonden worden. Zoo
kwam hij in Europa.
Spr. eindigt zijne rede, met als zijne
overtuiging pit te spreken dat de Boe
ren zullen winnen. Deze oorlog heeft I
clle kwade elementen verwijderd en do
overgebleven kern bestaat uit man
nen, die nooit den strijd zullen opge
ven en die ten slotte de overwinning
zullen behalen.
Alvorens te eindigen richt spr. tot
de aanwezigen het verzoek, gelden te
zenden om den nood der weduwen en
vveezen, in dezen oorolg te lenigen.
Spreker werd zeer toegejuicht.
Arrondissements Recht
bank te Haarlem.
Zitting van 22 November,
(Vervolg).
P. Huyer had, volgens de dagvaar
ding, op Zondag 23 Sept. ruzie in een
herberg gekregen en toen de kastelei
nes A. van W agendorp, vrouw van
v. Rijn, een klap op haar hoofd gege
ven. Tegen hem werd geëischt eene ge
vangenisstraf van 4 dagen.
J. Kersloot werd beschuldigd zich op
9 October 11. te Purmerend tegen de
politie verzet to hebben, zoodat liij
slechts met groots moeite kon worden
in arrest gebracht. Bij die gelegenheid
had hij den getuige de Jong een schop
tegen het onderlijf gegeven.
Bekl. zegt zich niet bewust te zijn,
wederspannig te zijn geweest.
De subst.-officier eischte tegen dezen
beklaagde, die meer dan eens wegens
dronkenschap veroordeeld is een ge
vangenisstraf van 6 weken.
S. Vis, beklaagd op 21 Oct. jl. te Zaan
dam C. Hoorn, in een familietwist ge
stompt en geslagen te hebben, hoorde
deswege 4dagen gevangenisstraf tegen
zich eischen.
Tegen C. v. Roon, beschuldigd van
op 16 Sept. 11. te Wijk aan Zee en Duin
da orde in een herberg verstoord te
heben en toen de politie hem wilde ver
wijderen, zich daartegen te hebben ver
zet, eischte het O. M. 14 dagen gevan
genisstraf.
G eheel- onthouding.
In de groots zaal der Sociëteit
„de Kroon" was Woensdagavond
vanwege de afdeeling Haarlem van
den Ned. Christel. Geheel-onthou-
dersbond een Volksfeestavond ge
organiseerd, waaraan voorafging
een samenkomst voor kinderen.
Beide bijeenkomsten waren flink
bezocht; van 6 tot half acht amu
seerde het jonge volkje zich uitste
kend met de vertooninsr van een
tooverlantaarn door den heer Jaars
veld van den Haag. die op zeer on
derhoudende wijzo het een en an
der toelichtte. Des avonds werden
eveneens fraaie lichtbeelden voor
de grootere vertoond het fanfare
corps „Kunst na Arbeid" dir. do
heer George Schmidt en de Zang-
vereeniging Excelsior", onder
leiding van den heer H. Langen-
donk, vroolijlcte de bijeenkomst op,
terwijl de heer Velihuysen Sr. in
eene lange rede schetste de vele
ellende, die de alcohol reeds in de
wereld had prebrachi; het goed
recht der geheel-onthouding be
pleitte en allen opwekte geheel-ont
houder te worden, daarbij aantoo-
nende, dat geheel-oni,houdin°- is
bijbelsch, dat daarin zit een chris
telijk beginsel.
Omstreeks 11 uur werd de bij
eenkomst gesloten.
Tot ons genoegen kunnen wij
mededeelen, dat het Bestuur der
Wilhelminanaaischool alhier is in
gegaan op het verzoek van het
plaatselijk Comité van Maatschap
pelijke Belangen tot het in 't leven
roepen van een vakcursus voor
wollennaaien. Van een goede leer
kracht heeft men zich reeds ver
zekerd, eveneens van de instem
ming met het plan niet alleen van
belangstellende ,maar ook van be
kende werkgevers hier ter stede.
Achterstaande advertentie roept
haar op, die zich voor dezen cursus
als leerling willen aanmelden; gaat
alles naar wensch, (er is.natuurlijk
voor de op-en inrichting veel geld
noodig) dan zal de cursus, bij vol
doende deelneming, in den nazo
mer van 1901 worden geopend.
Haarl. Toynbes-Veroeniging.
Woensdagavond hield de Haar-
lemsche Toynbee-vereeniging een
muziek-ayond in de bovenzaal
van de Sicieteit ..Vereenigïng" met
welwillende medewerking van de
dames Geertrui da van Vlatlerac-
ken en Fémine Schultz en van den
heer Mr. N. C. Vogel.
Vooral trof ons het tweede num
mer, voor viool en 'ano de lieve
compositie „Framerei" van Mej.
van Vladeracken en de uitnemend
geaccentueerde voordracht dei-
Mazurka van Mlynarski.
Mejuffrouw van Vladèrocken
zong hierna drie liedjes, waarvan
twee heel lieve van Gath. v. Rennes.
Het meest mocht ons echter Schnilz-
ïer's „Moeders liedje" voldoen.
Tot onzen spijt moesten we weer
elders zijn, voor het gansche pro
gramma was afgeloopen. Zoolang
wij er waren hebben we echter
volop genoten.
Vriidag vergadert de afd. Haar
lem der Ned. Vereeniging tot be
vordering van Zondagsrust in het
gebouw „Volksbelang" Jansstraat.
Op de agenda komen de nunten
voor rekening en verantwoording
van- den Penningmeester; verkie
zing van een bestuurslid, en van
afgevaardigden voor de algemeene
vergadering, behandeling van den
beschrijvingsbrief.
Bloemendaal.
Vergadering van den gemeenteraad
op Donderde'- 22 Nov., des namiddag3
ten 1 1/2 ure.
Voorzitter de Burgemeester.
Afwezig de heer van Hooff.
Punt 1. Suppletoir kohier hoofdelij-
ken omslag.
Wordt in geheime zitting behandeld
aan het eind der vergadering
Punt 2. Het kohier schoolgeld wordt
goedgekeurd ten bedrace van f 173,56.
Punt 3. Vervolgens had de uitloting
plaats van een aandeel in de leening
1868. Uitgeloot wordt aandeel no. 4.
Punt 4. Tot telephoon-kantoorhou-
ders worden opnieuw, op voorstel van
B. en W., aangesteld de heer F. van
Twisk en P. C. v. d. Lande, als assis
tent.
Mededeelingen en ingekomen stuk
ken.
Ingekomen is een verzoek van de
Ned. Bell-Telefoonmaatschappij om
eenige palen te mogen plaatsen in den
Acrdenhout ten dienste van de aan
sluiting der woning van den heer Wil-
lekes Macdonald.
B. en W. stellen voor het verzoek
in te willigen tegen oene recognitie
van f 0.10 per paal.
De heer BISPINCK wil dit verzoek
weigeren, om zoodoende den directeur
der maatschappij den heer Hubrechtte
dwingen spoedig met voorstellen te ko
men in zake besproken plannen met
den voorzitter.
De heer BARNAART is het hiermede
eens.
De heer TER IIOFFSTEEDE maakt
bezwaar tegen het door den heer Bis-
pi nek voorgestelde.
Het voorstel van B. en W. in stem
ming gebracht, wordt aangenomen
met 1 stem tegen.
De vergunning wordt dus verleend.
Ingekomen is een verzoek van den
heer F. J. Eldering om aansluiting bij
de waterleiding. Adressant verklaart
zich bereid in de kosten v- or den aan
leg een bedrag van f 80 indertijd daar
voor vastgesteld, te betalen.
Wordt goedgekeurd.
De heer GRIPPEI.ING stelt voor, het
dagelijksch bestuur te machtigen aan
cventueele adressanten oru aansluiting
aan de waterleiding togen en bedrag
van f 80 in de, aanlegkosten daarvoor
vergunning te kunnen verleenen,
waardoor niemand meer behoeft te
wachten totdat het besluit in de open
bare vergadering is genomen. Dit is
zoowel in het belang van de particulie
ren als van da gemeente.
Dit voorstel wordt zonder stemming
aangenomen.
Nog is ingekomen een va.*:oek van de
E. N. E. T. te Bloemendaal, om n de
werkplaatsen der ingezetenen D. Ho
genhirk Zn., A. E. Beekman en P.
Rijnicrse Zn., electrische mHoren te
mogen plaatsen.
Het verzoek wordt ingewilligd.
Medegedeeld wordt de bekende cir
culaire van den burgemeester van Pur
merend inzake het oprichten van een
pensioenfonds voor gemeente-ambtena-
'ren, met verzoek daaraan adhaesie te
betuigen en zoo mogelijk een klein be
drag in eventueelo kosten bij te dra
gen.
De VOORZITTER zou het verzoek
van zijn collega wel willen steunen,
en stelt den Raad voor adhaesie met dit
voorstel te betuigen en een bedrag van
f 25 in de kosten bij te dragen.
De heer A. ROOZEN Jr. zegt, dat
daar andere gemeenten in N.-Holland
ook geen bijdrage hebben gegeven,
voor Bloemendaal dit ook niet noodig
is.
De heer TER IIOFFSTEEDE zegt,
dat het een zaak van zeer groot belang
is. Het is treurig dat voor gemeente
ambtenaren reeds niet lang een pen
sioenfonds bestaat. Voor één gemeente
is het te kostbaar en daarom wil spr.
gaarne het ingediende voorstel moreel
en finaniieel steunen. En waar Purme
rend 50 geeft, is voor Bloemendaal
f 25 niet te veel.
Na nog eenige discussie wordt het
voorstel van den voorzitter in stem
ming gebracht en aangenomen met één
stem tegen, die van den heer A. Roo-
zen Jr,
Ingekomen is een verzoek van den
heer Hoekstra, onderwijzer te Bloe
mendaal om verhooging van salaris,
daar hij thans in 't bezit is van de
hoofdacts
De heer TERHOFFSTEEDE wenscht
dit adres naar B. en W. tb renvoyeeren
om prea-advies.
De VOORZITTER antwoordt, dat de
hoofdacte te Bloemendaal niet ver
plichtend is, dat de heer Hoekstra deze
haalt, is pleizierig voor hem, doch op
het oogenblik kan de gemeente daar
niets aan doen. Bij besluit van den
Raad is het traktement der onderwij
zers vastgesteld, en daarmede bepaald,
dat het traktement der onderwijzers
in deze gemeente in bezit van hoofd
acte, ten getale van twee, tot een trak
tement van f 900 kan opklimmen. En
dezo twee zijn er reeds.
De heer C. J. ROOZEN vindt dit niet
billijk. In dien tijd waren er twee, nu
zijn er drie en daarom wilde spr. de
zelfde bepalingen op allen drie zien
toegepast.
De VOORZ. antwoordt, dat juist be
paald is ten getale van twee, omdat
later komende daar geen recht op zou
den hebben.
De heer HOFFSTEEDE stelt voor,
afgescheiden of het billijk is of niet,
adressant mede te declen dat hij er
op dit oogenblik krachtens het be
staande besluit geen reclit op heeft.
Later kan dit besluit gewijzigd worden.
Besloten wordt het bovenstaande aan
adressant te berichten.
Ingekomen is een verzoek van A. J.
Tit om afwijking van art. 53 der poli-
tie-verordening bij den bouw van eene
woning in de om"eving van de Bloe-
mendaalsche kerk.
Do heer TER HOFFSTEEDE meent
(lat deze woning aansluit aan de be
bouwde buurt en derhalve de laatste
alinea van art. 53 hier niet op van
toopassing is.
Ook do heer BARNAART is deze mee
ning toogedaan. Het verzoek is derhal
ve overbodig, daar adressant nu de
rooilijn meet volgen.
Bepaald wordt dan ook dat het adres
niet bij B. en VV. behoort.
Nog is ingekomen een adres van het
R. K. Parochiaal Armbestuur to Voge
lenzang, waarin gewezen wordt op de
dringende noodzakelijkheid van het
verstrekken van geneeskundige hulp
aan de armen te Vogelenzang, waar
om het den Raad verzocht van gemeen
tewege daarin te voorzien.
De heer TER HOFFSTEEDE wenscht
do bijdrage van f 150, die reeds gege
ven wordt, met 100 te verhoogen. Wel
licht is het Armbestuur dan geholpen.
De heer BARNAART vindt het wel
wat erg dat het Armbestuur zich met
een Jantje van Leiden er afmaakt en
maar zegt wij kunnen de armen niet
helpen.
Besloten wordt te antwoorden dat
de Raad in beginsel er niet tegen is het
traktement van den dokter met 100 te
verhoogen, als daarmede aan het ver
zoek worde voldaan.
Medegedeeld wordt dat een overeen
komst is gesloten met de commissie
van toezicht over het gesticht Meeren-
berg, ingaande 1 Januari 1901, bepa
lende dat de gemeente voor den tijd
van 30 jaar zal overnemen het gedeelte
Meerenbergsche weg, vanaf het punt,
waar de Donkere- en de Kortelnan en
do Aalbrechtsbergweg te Bloemendaal
samenkomen en zulks tot aan de Bre-
derodelaan. De commissie van toezicht
zal jaarlijks f 150 aan de gemeente voor
het onderhoud bijdragen. Verder werd
nog medegedeeld dat tot zetters be
noemd zijn de heeren J. II. Bijvoet en
N. Rouwens en dat Ged. Staten heb
ben goedgekeurd de rekening over
1899de begrooting over 1901en het
schoolgeldkohier 2de kwartaal. Hierna
gaat de Raad in geheime zitting over.
Binnenland.
Grondverliezen in Nederland
vooral in Zeeland.
Over bovenstaand onderwerp hield
de heer A. A. Beekman Woensdag
avond eene voordracht in do afdeeling
„Nederland" te 's Gravenhage van het
Koninklijk Nederlandsch Aardrijks
kundig Genootschap.
De groudverliezen, aldus stelde deze
voorop, laten zich splitsen in twee
grootc soorten ril. die ontstaan door
overstroomingen, waarbij de gronden
langzamerhand verdwijnen doch later
weer ingedijkt worden en die waarbij
de gronden voor goed verloren gaan.
Als voorbeeld voor geleidelijke verdwij
ning haalde spreker aan Friesland, Z.-
Holland on Zeeland. Uitdrukkingen
als: die en die gronden werden afge
scheurd of die en die gronden sloegen
weg noemde spreker zeer verkeerd.
Gronden verdwijnen zoo maar niet op
eens; wel kunnen zij onbruikbaar wor
den en geleidelijk verdwijnen. Dit
hangt geheel af van hun aard. Met
kaarten lichtte spr. zijne voordracht
toe en hij wees er op dat mededeelin
gen. dat een groot stuk land zoo maar
in één nacht verdween en dat daar ter
plaatse een zeeboezem werd gevormd
verdichtselen zijn.
Alsnu kwam hij tot de groudverlie
zen in Zeeland, speciaal tot het ooste
lijk deel van Zuid-Beveland waar een
groot gedeelte grond voor goed is \cr-
loren gegaan terwijl andero gedeelten
werden herwonnen. Een groot gedeel
te ligt evenwel nog, zoogenaamd, voor
eb cn vloed.
Een tweede voorbeeld voor tijdelijke
grondverdwijning is Noord-Beveland.
Spr. gaf eene beschrijving van indij
king van land en het onderhoud van
de verschillende dijksgedeelten, een-en
ander ook weder met kaarten toege
licht. Nadat in 1532 verschillende gron
den in Zeeland tijdelijk door ovorstroo-
nringen waren te loor gegaan werden
die langzamerhand weder ingedijkt en
herschapen in zeer bruikbaar weiland
waarin nog vele overblijfselen gevon
den werden van huizen en voorwerpen
uit vroegere tijden.
Er is evenwel nog een ander ver
schijnsel dat grond doet verloren gaan
vooral in Zeeland nl. de oeverafschui-
ving en „het vallen van gronden"
waarbij gronden plotseling geixeel ver
loren gaan. Eene beschrijving van die
oeverafschuiving vormde een voor
naam gedeelte van sprekers voor
dracht waaraan hij vastknoopte eene
toelichting van de zeeboezems in Zee
land speciaal van de Ooster- en Wes-
tor-Schelde met de daarin voorkomen
de dikwijls zeer diepe geulen en platen.
Vervolgens gaf de heer Beekman eene
uitlegging van het zg. „vallen van
gronden", welk verschijnsel al eeuwen
lang aan Zeelands oevers knaagt en
dat iets anders is als het grondafschui-
ven dat ontstaat, door liet afschuren
van het water, terwijl bij grondval de
grond ondermijnd wordt en neerploft
en ter plaatse een diepe geul ontstaat,
terwijl het ontstane mengsel van grond
en water horizontaal afstroomt en ver
dwijnt. Omtrent den aard van het ver
schijnsel is het laatste woord nog niet
gesproken. De grondvallen toch hebben
hebben nog lang niet opgehouden. Se
dert I860 hebben zich 250 afschuivingen
voorgedaan en van 18S7 tot 1896 kwa
men 105 vallen voor met een grond ver
lies van 73 H.A. boven laag water.
Een van (le kusten dio het sterkst
wordt aangetast is de noordkust van
Noord-Beveland waar enorme stukken
grond verloren gaan en in zee verdwij
nen. De technische maatregelen tot be
strijding van het kwaad liet de inlei
der onbesproken. Met een enkel woord
dceldo hij mede dat men het euvel
trachtte te keeren door inlaagdijken,
doch later zag men in dat dit niet hielp
en men ging over tot zg. oeverbeklee-
ding met zware bestorting. Een geheel©
bestorting langs de kust zou echter te
duur worden en daarom heeft men
zich bepaald tot onderzeesche beklee
dingen en om die ter bestemder plaat
se aan te brengen zijn peilingen noo
dig hetgeen regelmatig geschiedt onder
voldoend toezicht, dat bij de wet op
de calnmiteuze polders ls geregeld.
Nog vestigde spreker er do aandacht
op dat sedert 1860, 75 millioon voor wa-*
terkeering en werken in Zeeland f»
uitgegeven.
De rede van den heer Beekman werd
met applaus begroet. Hierna volgde,
eenig debat, waarbij de inloidor tot
hem gerichte vragen beantwoordde.
Varia.
GEKRENKT.
KleermakerIk zou gaarne van u
willen weteu, wanneer gij mijn leke-
ning denkt te betalen.
KlantEn ik vraag u, u niet met
mijn particuliere aangelegenheden to
bemoeien.
Gemengd Nieuws.
Een Nederlandseli slachtoffer
ie Dax.
Eerst was gemeld, dat bij hel spoor
wegongeluk van 15 November bij Dax
geen landgenooten onder omgekomen
of gewonde reizigers behoorden. Ech
ter moet toch als eenig Nederlandsch
slachtoffer vermeld worden de heer
Jacques Lacloche, geboreu eu wonen
de tc Maastricht.
De heer Laciocbe was in Amsterdam-
sche kringen geen onbekende. Hij was
lid der groote firma Laciocbe frères,
juwoelen-kooplieden, die filialen had
den te Parijs, in de rue de la Paix, te
Biarritz, Madrid, Trouville en Nizzo.
De overledene was daardoor veel rei
zende; het was in den exprestrein naar
het zuiden dat hij, het ontbijt in den
rcstauranlwageu nuttigende, op don
slag gedood werd; zijn lijk moet vree-
selijk misvormd zijn.
Een slapende machinist.
Op den electrischen spoorweg Dus-,
seldorfKrefeld rijdt dagelijks een
kleine matoo met een goederenwagen
van Düsseldorf naar de halte Diesten
bij Krefeld voor het vervoer van melk.
De trein moet aan elke halte stoppen.
Toen hij echter onlangs Osterrath
Bewert voorbijsnorde, bemerkten do
mannen in den goederenwagen, die
voor het uitladen der melk moesten
zorgen, dat do machinist sliep. Zij
trachtten hem door schreeuwen wakker
te maken, doch te vergeefs. Toen de
trein ook de halte Osterrath—Holter-
lieide voorbijreed, waar talrijke reizi
gers op den personentrein uit Fischeln
wachtten, sprong een moedig arbeider
uit den goederenwagen, zonder zich
ernstig te kwetsen. Hij snelde naar het
station. De stationchef seinde dadelijk
naar Fischeln, waar de noodigo maat
regelen genomen werden en allo reizi
gers uit den trein van Krefeld stapten.
Spoedig daarop kwam de trein met den
slapcnden machinist aanzetten.
Door een hagel van sleenen, die alle
glazen van de locomotief verbrijzelden,
slaagde men er in den slaper wakker
te maken, zoodat hij eindelijk stopte.
Een onderzoek is ingestcl/L
Koning Leopold.
Volgens de „Patrïe" heeft Koning
Leopold van België te Parijs een wo
ning gekocht, of ten minste do order'
gegeven, er een te koopen. Het gerucht
wordt (laardoor opnieuw verspreid, dat'
de Koning van plan zou zijn, spoedig
afstand van de regeering te doen.
Een oude boom.
Op Ceylon is een vijgeboom, die 22
eeuwen oud is. Volgens het oude ko
ningsboek is hij zoolang geleden ge
plant door koning Devenipratissa; een
Chineesche reiziger uit de 5do eouw
onzer jaartelling maakt er ook gewag
van. De takken heeft men moeten stut
ten maar de stam is nog geheel gaaf.
Elk jaar trekken duizenden pelgrims
naar den ouden boom, welke onder do
hoede van een priester is gesteld die
hun gaven in ontvangst neemt en elk
een blad van den heiligen vijgenboom
schenkt, dat dan trouw bewaard wordt.
Do rois om do wereld.
De minister van verkeer in Rusland
heeft bekend gemaakt, dat na voltooi
ing van den Siberischen spoorweg de
reis om de wereld in drie-en-dertig da
gen zal kunnen worden volbracht. Men
rekent aldus: van Amsterdam naar Pe
tersburg in twee dagen, van Peters
burg naar Wladiwostock in tien dagen,
van Wladiwostock naar San Francis
co in tien dagen, van San Francisco
naar Newyork in vier en een lmlven
dag en van Newyork naar Amsterdam
in zeven dagen.
Keukengeheimen.
Een intorossant kijkje in do geheimen
van een groot restaurant levert de op
somming van hetgeen er al zoo in den
„Kaiserkeller", een bekend Berlijnsch
restaurant gedurende één jaar is ver
orberd. Rundvleesch 275.320 pond,
kalfsvleesch 123.425 pond, schapen-
vleesch 61.922 pond, vïsch 62.490 pond,
levende kreeften 5677 pond, geconser
veerde kreeften 4620 blikken, wild
21.844 pond, gevogelte 48.902 pond, con
serven 37.105 bussen, boter 29.S45 pond,
kaviaar 4269 pond, eieren 397.575 stuks,
kleine kreeften 433.537 stuks, groote
kreelten 74.325 stuks. Bovendien werd
gebruikt aan verschillende vlcczen
voor 72.574 Mark 7 Pfennig, ooft en
groenten voor 76.168 Mark 57 pf. en ko
loniale waren voor 108.458 Mark 69 pf.,
in 't geheel 1.062.624 Mark 86 pf. Re
kent men een os op 8, een kalf op 2 cen
tenaars en een schaap op 70 pond, dan'
krijgt men een gebruik van ongeveer
345 ossen, 617 kalveren, 884 schapen,
die in 69 spoorwegwaggons zouden
kunnen worden geladen. Bovendien
werden 623.309 flesschou wijn gedron
ken.
