Bal-Zijden
De Negentiende Eeuw*
„Granman" (Gouverneur), Osesi aan
de Tapanahony. Bij die gelegenheid
noodigde hij het opperhoofd uit, het
placer in de Lawa met een bezoek te
vereeren. Osesi meende voor deze ge
legenheid met zijne raadsheeren, de
kapiteins in overleg te moeten treden.
Ken vergadering werd belegd en het
eind van de zaak was, datGranman"
Osesi besloot, vergezeld van zijn ka
pitein-luitenant en verder het gewone
gevolg, met den heer Gouffroy naai
de Lawa te reizen. Dit besluit is, zegt
O. W., werkelijk voor de politieke
wereld der boschnegers van belang,
want men weet dat sedert den oorlog
tusschen de Boninegers en Aucaners
de verstandhouding tusschen beide
stammen zeer gespannen is gebleven
en de Aucaners de Lawa, welke rivier
gerekend wordt tot 't gebied van de
Boni's streng vermeden. Dat het Au-
caner-opperhoofd nu een reis naar de
Lawa ondernam, mag dus wel be
schouwd worden als het resultaat van
eene welgeslaagde poging om eenige
toenadering tusschen de twee vijan
dige stammen teweeg te brengen.
Het behoeft njiet gezegd, dat zovs
gedragen werd op het placer den
„Granman" waardig te ontvangen.
Hij werd verwelkomd met een salvo
van geweerschoten, een huldeblijk dat
het opperhoofd zichtbaar aangenaam
was. In geheel Maroni werd het be
zoek besproken. Een van de voordee-
len dezer gebeurtenis was al direct,
dat het opperhoofd in de dorpen waar
langs gereisd werd, toespraken tot
zijn volk hield, waarin de blanne
goudondernemers werden gepvezcn er
op gewezen werd dat zij aan velen
werk verschaften en aanbevolen werd
hun in alle opzichten van dienst t;
zijn.
Neemt men in aanmerking, dat
men in de binnenlanden voor het
transport van goederen over de water
vallen geheel afhankelijk is van de
boschnegers, dan ziet men gemakke
lijk in dat de resultaten door den heer
Gouffroy verkregen, van belang zijn.
(O. W.)
Portretten.
Een rijk Amerikaan uit St. Louis
had aan den Zweedschen schilder
Zorn opgedragen zijn portret en die
van zijn overleden vrouw en dochter
te maken. Toen deze doeken geleverd
werden, weigerde hij de bedongen
10.000 dollars te betalen omdat ze niet
gelijkend waren. De schilder is nu
een proces in Amerika begonnen en
wenscht eenige bekende Amerikaan-
sche kunstenaars als deskundigen te
doen hooren.
KonijneD.
Te Berlijn neemt het verbruik van
konijnenvleesch zeer toe. In het laatste
jaar zijn in de groote markten door
drie leveranciers 42,580 stuks verkocht,
meer dan het dubbel van het vorige
jaar. De prijs was gemiddeld slechts
30 centen per stuk.
Een gevaarlijke grap.
De schildwacht, die bij het kruit
magazijn van Nieder-Neuendorf op
post stond, heeft in den nacht van
Dinsdag op Woensdag bij ongeluk een
kameraad neergeschoten. Een soldaat
van de 7de compagnie van het 5de
garde reg. uit Spandau vatte het on
gelukkige voornemen op zijn kame
raad, die op wacht stond, aan het
schrikken te maken. Hij sloop naar
hem toe en sprong daarop in allerlei
bokkesprongen op hem aan. De
schildwacht riep volgens zijn voor
schriften eenige malen Halten toen
de andere met zijn fratsen voortging,
schoot de schildwacht. De grappen
maker kreeg den kogel dwars door
het hoofd en was dadelijk dood. Er
is een onderzoek geopend schuldig
schijnt de schildwacht niet.
De oom uit Amerika.
Veelal zijn dë tijdingen valsch,
waarbij rijk geworden ooms fortuinen
aan Europeesche arme families lega-
teeren. Een werkman echter te Bru-
nels, in de Ilaute-Garonne, is eens
klaps door het overlijden van zijn oom,
die in Amerika fortuin maakte, schat
rijk geworden.
Hij erft drie millioen gulden.
Als Janus Tulp sprong hij als een
waanzinnige rond, een kwartier lang.
Men vreesde dat hij werkelijk krank
zinnig zou worden.
Uit de Arbeiderswereld.
BINNENLAND.
In de Donderdag voortgezette alge-
meene vergadering van de Alg. Ned.
Diamantbewerkersbond, werden o. m.
een aantal voorstellen tot reglements
wijziging aangenomen.
De bedoeling dezer wijzigingen is
de gelegenheid te openen het arbeids
veld van den Bond te verruimen, op
dat ook maatschappelijk gebied voor
de belangen der bondsleden zoowel
als alle andere arbeiders kan worden
geijverd.
Zonder da!t het hoofdbestuur van
den Bond een politieke vereeniging
wil maken, vermeent het te moeten
voorstellen, dat op 't gebied van wetge
ving invloed kan worden geoefend.
1-Iet voorstel drukt dit beginsel uit,
door in het artikel van de statuten,
regelende het doel en de middelen, oo
te nemen, dat tot de werkzaamheid van
den Bond zal behooren:
a. het richten van adressen en ver
zoekschriften aan besturende en ver
tegenwoordigende lichamen
b. het alleen of in samenwerking
met andere arheidersvereenigingen
met wettige middelen streven naar in
dustrieel en maatschappelijke her
vormingen, bevorderlijk aan het doel
van den Bond.
Dit voorstel werd na uitvoerig door
den voorzitter te zijn verdedigd, aan
genomen.
INGEZONDEN MEDEDEE
LENDEN.
30 cents per regel
l)c nieuwe Geneeskunde
V I T fi L. S S ïi3 E.
Het wondervolle succes sedert
achttien jaren verkregen door de
vitalistische toepassingen, hebben
eene groote krachtsinspanning ge
vorderd van de zijde der genees-
heeren, die zich aan deze wonder
volle methode wijden, ten einde
dezelve op verre afstanden bekend
ic ma!'.c.:i.
Op dit oogenblik dank aan de
nieuwe en uitgebreide werkplaat
sen is de Nieuwe Geneeskunde in
staat in den korst mogelijken tijd
en op de snelste wijze de spoe
digste hulp te geven en waarvan de
uitwerking steeds onmiddellijk is.
In Frankrijk en bijna in geheel
Europa is het Vitalisme door vele
persopen gekend die weten dat
hetzelve in de wanhopigste geval
len zegepraalt en de gezondheid
aan de zieken teruggeeft, zonder
de hulp van eenig geneesmiddel.
Zijne toepassing is zacht, aange
naam en vooral zonder het^ minste
gevaar. De zwakste en teèrgevoe-
iigste zieke kan zijne toepassingen
verdragen en terstond, d. w. z. in
eenige minuten bekomt hij volko
men kalmte en cie verkwikkendste
slaap.
Het Vitalisme is samengesteld
uit levengevende krachten geno
men in de atmospherische omge
vingen. Het is eene samenstelling
van magnetisme, electrieiteit en dy
namisme via. De geheele toepassing
is bijna ongevoelig voor de zieke:
maar van eene volstrekt zekere
werking en die nimme r zijn
doel mist.
Het is aldus, dat de tering, welke
aandoening als ongeneesbaar be
kend is. van af de eerste dagen ge
stremd wordt, door de vitalistische
verplegingen en in eenige weken
op radicale wijze genezen.
De ataxie, de veroudersle ver
lammingen, het asthma, eiwitziek
te, suikerziekte, neurasthenie,
jichtziekte. gewrichtsrheumatiek
alle zenuwziekten en ook alle weef
selgezwellen. zonder de minste
operatie; kanker, breuken enz. enz.
Kortom alles wat chronisch is en
door dat feit ongeneesbaar door
de andere methoden, wordt op on
feilbare wijze in eenige weken ge
nezen, door de aangename en ge
makkelijke zorgen door zich zelve
te geven
De Vitalistische methode der
Nieuwe Geneeskunde is eenig ter
wereldde personen die tijdens
de tentoonstelling dezelve bezich
tigd hebben, hebben zich reken
schap kunnen geven der wonder
volle organisatie die de doktoren
die dezelve besturen in hun prak
tijk hebben weten aan te bréngen.
Niets is veronachtzaamd gewor
den, de verplegingen per corres
pondentie zijn het voorwerp eener
voortdurende en geheel bijzondere
toewijding; en de resultaten zijn
er het bewijs van, want van jaar
tot jaar nemen dezelven toe. Wij
zouden het niet genoeg kunnen
herhalen, dat er geen chronisch
geval bestaat, dat niet geschikt is
door het Vitalisme behandeld te
worden; van af de eerste toepas
singen verheugen de zieken zich
er over en worden de overtuigend
ste deelgenoot-en dezer wondervol
le methode, welke in de geheele
wereld geene filialen heeft.
Ondanks dat. is het van belang
zich te hoeden voor de duizende
naboolsers alleen bestemd om eene
vergissing te doen ontstaan in den
geest der zieken.
Het ontzaggelijk succes van het
Vitalisme heeft de hebzucht van
talrijke nabootsers opgewekt; maai
de Nieuwe Geneeskunde alleen is
in staat dank zijn laboratorium en
werkplaatsen, de vitalistische toe
stellen te vervaardigen volgens de
wetten dezer wondervolle weten
schap, waarvan de stichters de
werken leiden.
Het blad „La Médecine Nouvelle"
in de Fransche taal gedrukt wordt
gratis en franco aedurende twee
maanden verzonden op iedere aan
vrage geadresseerd 19 Rue de Lis-
bonne. Parijs. Hotel de la Médecine
Nouvelle.
De aanvragen om consult moeten
geadresseerd worden aan den heei
Dokter Péradon, eerstaanwezend
geneesheer der Nieuwe Genees
kunde, 19 rue de Lisbonne, Parijs.
De te geven inlichtingen zijn
volgendeOuderdom, geslacht,
duur der aandoening en aard d>
verschilnselen. Het Consult wordt
per omgaande toegezonden.
Eene brochure in elke taal ge
schreven wordt franco verzonden
op aanvrage gericht aan den heer
Legras, administrateur de la Mé
decine Nouvelle, FRANKRIJK.
Dr. E. DUMAS.
Sport en Wedstrijden.
De zesdaagsche wedstrijd te New-
York is gewonnen door Mc. Farland
Elkes. Dat beteekent dat Mc. Farland
en Elkes, die om beurten 12 uur
reden, te zamen het grootste aantal
kilometers in G maal 24 uur hebben
afgelegd. Farland, die aan de beurt
was gedurende de laatste 12 uur, was
bij het einde slechts 2 meter van
Pierce. Dat heet een felle strijd.
Daarachter volgde Gougoltz. De over
winnaars hebben 4.205 K.M. afgelegd
dat is 20 K.M. per uur. In 1899 reden
de winners MillerWaller 4399 K.M.
De totaal-uitslag is:
1. Mac Farland—-Elkes, 4205 K.M.;
2. PierceMac Eachern, (een lengte
achter); 3. Gougoltz—Simar (een ronde
achter); 4. KaeserRijser, 4.138 K.M.
5. FischerFrederic, 4.051 K.M.; 6.
StinsenWaller, 3.G93 K.M.
Worstelen.
Het 3e wereldworstelkampioenschap
in het „Casino de Paris", georgani
seerd door liet sportblad ,,le Veto",
is thans geheel geëindigd na de over
winning van den Franschman Lau
rent le Beaucairois den 118 KG. we
genden kolos, die zijn tegenstander
Const, le Boucher na een hardnekki-
gen strijd van 1 uur 3 min. 55 sec.
op de beide schouders wist te krij
gen. De uitslag is dus: 1 Laurent
met 7 overwinningen, 2 Constant met
6, 3 Dirk van den Berg met 5, 4 Aima-
ble de la Calmette met 4 overwinnin
gen.
De behaalde prijzen waren Laurent
2 gouden medailles en 3000 fr„ Con
stant 1 gouden en 1 zilv. med. en
1750 fr., Van den Berg 1 verg. zilv.
en 1 zilv. med. en 700 fr„ Aimable
450 fr. en 1 zilv. en 1 br. med., Cateh
Kenmet 300 fr. en verg. zilv. med.,
Lassartesse 200 fr., Ower en Weber
ieder 100 fr. benevens zilveren me
dailles. -
Voetbal.
De Duitsche kampioenclub Berliner
F. C. „Preussen" speelt op 30 Dec.
tegen het Nederlandscbe Elftal, op 31
Dec. te 's-Gravenhage tegen H. V. V.
en te Amsterdam op Nieuwjaarsdag
tegen R. A. P. op Oud Roosenburch.
Vermoedelijk zal de proefwedstrijd
an de Oostelijke en Westelijke elf
tallen om uit te maken wie voor het
Ned. Elftal tegen de Duitschers zal
uitkomen Zondag a.s. te Utrecht ge
houden worden.
INGEZONDEN.
Voui' den inhoud dezer rubriek stelt
de redact e zicli et aansprakelijk.
Win ingezonden stuks n. gep-aatst of ni
yeplaulsl. wordt de kopij niet ami den
inzender teruglegt ven.
Haarlem, October 1900.
Geachte Redactie!
Ten zeerste zult U mij verplichten
door opname van 't onderstaande
Het Klein Heiligland, dat toch al
niet te breed is, wordt ter hoogte van
de Burgerschool, avond aan avond
ingenomen door een troepje woest-
schreeuwende jongens, die daar het
niet minder woeste voetbalspel beoe
fenen.
Dit spel belemmert in de eerste
plaats niet weinig den vrijen doorgang
te dier plaatse, nog daargelaten dat
den voorbijganger, die het waagt dit
straatje tijdens bet spel op deze
hoogte door te loopen, elk oogenblik
de gelegenheid aangeboden wordt, om
op gevoelige wijze met het „aangrij
pende" van dit spel kennis te maken,
of door de onmogelijk vooruit te be
rekenen zijsprongen der spelers met
deze in niet minder aangename,, aan
raking" te komen.
Zelfs de bal schijnt op allerlei wijze
denargeloozen voorbijganger op het ge-
weldadige van dit spel te willen wijzen
door op hem af te schieten als een
stukje staal op een sterken magneet.
Daargelaten dus nog of het spel op
zich zelf voor beoefening op straat
geschikt is, en aangemoedigd dan wel
tegengegaan dient te worden, verdient
het m. i. toch wel eenige aanbeveling
om ten gerieve van het I-Iaarlemsche
publiek, dat dit „heilige" land moet
passeeren, de beoefening alhier een
weinig te doen beperken.
Waren nu de beoefenaars wezens,
die voor een kalm woord vatbaar
waren, dan was dit licht te bereiken,
maar helaas, vraagt den bewoners
uit den omtrek, die dagelijks op deze
genietingen vergast worden, wat zij
kunnen hooren en zien.
De taal die in de hitte van den
strijd om de overwinning geuit wordt
is dikwijls ergerlijk en dooft dadelijk
alle hoop op succes bij mondelinge
aanduiding van het onbehoorlijke.
De bewoners van No. 15 dezer straat
(juist tegenover de school gelegen)
vooral, zouden U bovendien nog
staaltjes kunnen vertellen, van de
tevens onder het spel uitgeoefend
wordende straatschenderij, als bel-
letjestrelcken, rammelen aan de blin
den (of jalouzieën) voor de vamen, het
werpen van allerlei vuil door het raam
in den kelder, welk raam (of houten
schot) tot dit doel in stukken getrapt
wordt, of is, enz. enz.
Ongelukkig dan ook de omwonenden
die hun kamers aan de straat hebben,
en des avonds nog hoofdarbeid te
verrichten hebben, tenzij zij stokdoof
zijn.
Zou de politie geen kans zien eenige
wijziging ten goede te brengen in
dezen toestand? vraagt men zich af.
Mij dunkt, als af en toe een agent
een glippert naar ons Heiligland
maakte, dan zou spoedig veel gewon
nen zijn, als hij dan tevens zijn wel-
dadigen invloed wilde doen gelden
op de verzamelde jeugd, waardoor de
bewoners en voorbijgangers dan niet
weinig gebaat zouden zijn.
Door opname in Uw veelgelezen
blad komen deze regelen zonder twijfel
onder de oogen der betrokken auto
riteiten, die alsdan ongetwijfeld iets
zullen willen doen ter wille van het
geplaagde
KLEIN HEILIGLAND.
Do Kaarlöirtsche Kook- tïi
Huishoud* chool.
Men kan helaas vooruit nooit we
ten of een zaak zal „gaan". Dat hangt
af van zooveel. Er wordt iets opge
richt, er is veel moeite aan besteed,
't is een nuttige, een noodigè inrich
ting en toch.'t is niet zooals we
't graag zouden hebben gezien, 't
Zaad heeft wel wortel geschoten, maar
't plantje, de bloem, 't zich ontwik
kelend leven laat zoo lang op zich
wachten. Een heerlijke voldoening als
we een zaak, waarvoor we met lust
en ijver en inspanning werken, welig
zien opbloeien. En dat kunnen we
zeggen van onze Haarlemsche Kook-
en Huishoudschool. Zoo'n aardig ge
zicht, die jonge meisjes, dikwijls aan
staandehuisvrouwtjes, gewichtig, druk
bezig te zien, met rooie wangen, die
de hitte van 't fornuis niet gewend
zijn en nu als 't ware wedijveren met
de kleur van 't Héérlijke oventje. En
wat staat zoo'n helder, coquet mutsje
aardig en frisch, en 't schort en de
morsmouwen. Hè, je krijgt trek als je
door zulke, ik mag wel zeggen sma
kelijke kokkinnetjes ziet koken.
Als ik nog jong meisje was, dan
ging ik naar de Kookschool, dat weet
ik wel; niet om dat aardige mutsje
(dat vrouwen ijdel zijn, ismaarman-
nenlaster) neen, maar je leert er zoo
veel. En ja, 't is wel waar, thuis zou
je 't ook kunnen leeren, maar hoe
gaat dat? Jans vindt dat gekijk en
gescharrel om haar heen vervelend en
voor je wat van haar hebt Afgekeken,
heeft ze eigenlijk al de juffrouw de
keuken uitgekeken. Och en dan heb
je er ook eigenlijk al genoeg van. Of
je bent aan iets bezig, 't roeren van
maizena door kokende melk bijvoor
beeld, een zaak waar 't wel of wee
van een heel huishouden dien middag
van afhangt, en o wee! „Juffrouw,
daar is de naaister om u te passen."
Zie je, dan ben je gehaast, gooit de
maizena te snel in de melk en 't
gevolg klonten, klonten anders niet.
En daar heb je nu nog al zoo'n
moeite aan gehad, en dan 's middags
die plagerig-lachende gezichten van
de jongens.
Neen, willen we de zaak goed lee
ren, dan naar de Huishoudschool.
Dan staan we die eerste dagen in ons
eigen huis niet zoo ailgstig-verlegen
tegenover de keukenprinces, toch
doende of we er alles van wisten, 't
Haagsche kookboek tot schild. O! naar
lot, als we een dienstmeisje treffen,
dat zich wel geschikt heeft geacht en
gedacht een burgerpot te kunnen ko
ken, ziet u, zoo niet buitengewoons,
maar goed vleesch, groenten en aard
appelen, en als we dan met beven
ontdekken, dat 't nergens naar lijkt.
Dan sta je toch als twee ongelukkige
uilskuikens tegenover elkaar. Geluk
kig dat jonge echtgenooten nog zoo
vergevensgezind zijn en alles voor
„zoete koek" opeten. Een raar poes
pasje wordt hun soms voorgezet.
Daarom, dames en dientboden, gaat
naar de kookscholen als ge er gele
genheid voor hebt. 't Huishouden is
wel altijd nog de oefenschool, maar
we mogen daarop niet komen zonder
t A B C van 't koken te kennen.
't Is ook zoo gemakkelijk als we wat
handigheid hebben van 't strijken,
't Komt in een huishouden zoo dik
wijls voor, dat we de bouten zelf
eens gauw moeten beetpakken. Wij
zelf, of de zusjes, of de kinderen gaan
uit loge eren en 's zomers is er zooveel
strijkgoed, die blouses, die rokken,
die jongenspakken niet te vergeten.
„Dina heeft weinig tijd, kom JJo, help
jij wat mee". En hoe heerlijk als je
mooi boorden en manchetten kunt
strijken, zoo glanzig als een spiegel
tje. Wel een warm werkje ook, dat
strijken, maar een trotsch gezicht,
zoo'n rek vol zelfgestreken krakende
kleeren. Och, vroeger waren er geen
huishoudscholen, onze overgrootmoe
ders zouden er om lachen maar wij
oepen maar luid hoezee er voor,
want veel nut verspreiden ze en menig
meisje en vrouw ziet er met pleizier
op terug.
Onze Haarlemsche kookschool is op
den goeden weg. Alle lessen zijn vol
en de volgenden ook weer grootendecls
bezet. Jammer, dat de ruimte niet meer
kook- en strijklustigen kan bevatten,
zoowel in- als externen. Maar we zijn in opstand en de republiek uitgeroj
al blij dat we van harte kunnen De grondslag der nieuwe groti
zeggen, onze zaak gaat goed en wat
goedgaat kan altijd nog heter en
vooruit.
S. KLEYN ENBERG-LAU RILL A R D,
Secr. Haarlemsche Kook-
en Huishoudschool.
IV.
HET LIB SR ALiy HE.
18-401848.
Do regeering van Koningin Victoria
viel samen met een tijdperk van groote
veranderingen op maatschappelijk ge
bied. Stephensons locomotieven bere
den sinds enkele jaren de nieuwe spoor
banen het kroningsjaar 1837 zag ook
de eerste telegraaflijnen, en met deze
begon naast den stoom ook de electri
eiteit baren arbeid. In 1840 trad Konin
gin Victoria in den echt met den takt-
vollen hertog Albert van Saksen—
Koburg.
De poging om de reform-beweging
opnieuw te beginnen, zou geiiecl
vruchteloos zijn geweest, indien de
crisis-jaren voor handel en nijverheid
den radicalen niet een machtigen steun
hadden doen vinden in de arbeidende
klasse. De kunstmatig hooggehouden
broodprijs had den bond tegen graan
rechten van Cobden ten gevolge. Later
na den hongersnood in Ierland, die
een gevolg was van de aardappelziekte
verklaarde het Hoogcrhuis zich voor
den vrijhandel.
In denzelfden tijd wisten de radica
len de arbeiders, die zich reeds in vak
verenigingen begonnen te verbinden,
te winnen voor de meeuing, dat poli
tieke agitatie hun lotsverbetering zou
kunnen brengen. Zoo ontstond in 1835
de beweging der zoogenaamde Chart is-
ten, die wederom met het oude radicale
program kwamen aandragen. Toen in
de jaren 1840'41 de algemeene toe
stand wat verbeterde, verslapte liet ver
langen naar algemeen stemrecht. De
eigenlijke actie bleef uitgaan van de
Ieren. Echter stierf het Chartisme ten
slotte een smadelijken dood.
Nogmaals werd een Europeesche oor
log voorkomen. Turkije wilde een po
ging doen orn Syrië terug te winnen
en vond steun bij de vijf groote mo
gendheden. Maar Frankrijk was niet
voornemens Mehemet's belangen prijs
te geven. Toen sloten de vier andere
mogendheden buiten Frankrijk om, in
Juli 1840, een quadruple alliantie, en
na de herhaalde weigering van Mehe-
met-Ali om zich te onderwerpen, werd
hij gewapenderhand gedwongen toe le
geven.
Feitelijk had Engeland hier de be
slissing gegeven en trok er ook de mees
te voordeelen van. Rusland zag zijn
toenadering tot Engeland onbeloond.
Daaruit ontstond een vijandschap, die
werd aangewakkerd doordat Engeland
langzamerhand in noordelijke en wes
telijke richting in Azië doordrong. Van
het Westen uit deed Rusland hetzelfde.
Zoo werd de Oostersche quaestie hoe
langer hoe ingewikkelder; zij lag niet
alleen meer in Gonstantiriopel.
Ook tusschen Engeland en Frankrijk
was de vriendschap niet hecht. De
vraag wie de echtgenoot zou worden
van de jonge Koningin van Spanje
bracht de breuk tusschen de beide
gouvernementen.
In dezen tijd ontmoeten wij weer
eenige nationalistische bewegingen.
Polen trachtte zich nogmaals vruchte
loos te verheffen en Hongarije beproef
de zich vrij tc maken. Kossuth was hiel
de leider. Men wilde niet langer dat de
Hongaarsche stam een aanhangsel
was van de Duitsche naburen, met wie
zij alleen den Habsbufgschen vorst ge
meen hadden. Een zelfstandige natio
nale administratie in alle takken van
bestuur, een autonomie was het doel.
Die nationaliteits-theorie hing samen
met het liberalisme. De vorming van
de Zwitssrsche kantons tot, een bonds
staat was voor Rusland, Oostenrijk,
Frankrijk en Pruisen een zware slag.
Het liet niet na zijn invloed uit te oefe
nen op het overige Europa. In Pruisen
begon, na den dood van Frederik Wil
helm III de gisting weder. Zij openhaal
de zich zeer sterk op staatkundig-kerke
lijk gebied. De troonsbestijging van
Friedrich Wilhelm IV gaf het liberalis
me nieuwe hoop en leven, maar toen
constitutie met een vertegenwoordi
gend lichaam van het geheele rijk de
begeerte der liberalen van alle fractïën
uitbleef, en slechts een*overgangs-
aatregel werd daargesteld, verhief
zich de oppositie weer. Toch was de
Koning niet illiberaal, zijne ontwerpen
dragen den stempel van ware vrijzin
nigheid en teekenen zijn grootsche op
vatting. Ofschoon hij diep overtuigd
was van den tegenstand der Duitsche
vorsten en steden, werkte hij ijverig
aan zijn groot plan tot hervorming van
den Duitschen bond.
Maar do Teekenen des Tijds wezen er
duidelijk op, dat de drang der liberalen
naar het stelsel van volksvertegen
woordiging niet meer viel tegen te hou
den.
In Frankrijk had de Orleans-dynas-
tie haar gezag verloren. Hervorming
werd de leus van allen. Desondanks
was de regcering niet ongerust, zij
voorzag niet het dreigend onweder dat
an den politieken hemel kwam opzet
ten.
Het waren de Februari-gebeurtenis-
scn te Parijs, die hun invloed'zouden
doen gelden. Te laat liet Louis Phi
lippe de samenstelling van een nieuw
ministerie bekend maken Parijs was
werd volkssoevereiniteit.
Zij die eene sociale omwenleliri|
langden, waren hiermede echter
tevreden. Een bloedige botsing vj
in de straten van Parijs, maar ho
de socialistische partij tot zwijger
gebracht, vernietigd was ze niet.
In December 1S48 werd Prins
Napoleon tot president gekozen,
kende in geheel Frankrijk den
van Napoleon Bonaparte!
In 1849 volgde de verkiezing va
Wetgevende Vergadering, voigej
nieuwe grondwet. Twee derdot
verkozenen waren monarchaals
den. Een verrassende uitslag. D
benrtenis te Parijs misten wei
hun machtigen invloed op het o\
Europa, niet. Ook in Weenen bra
revolutie uit. Metternich moest
don, een ministerie uit zeer demi
tische elementen samengesteld,
benoemd, enz. Te Pest en Praag
de vlam der revolutie eveneens ui
Ilalië kwam de omwenteling even
tot staan als zij was begonnen en
bereid, althans in I.ombardije.
Oostenrijk want de beweging
c-en nationale krijg geworden
vierde in den slag bij Custossa
toen de revolutionairen »vicr op
den en vielen, sleepten zij de libet
met zich mede. Op ongehoorde
werden déze door de koninklijk
geering vervolgd. In Midden-I
waren het de republikeinen en re;
tionairen, die de liberalen over
gelden en in het verderf stortten
Toen Oostenrijk in Italië de ha
had vrij gekregen, maakte de reg<
Dooi
au de
een deel der te voren toegezegde en
anderingen afhankelijk van de
Dit
an oi
ran het
itraat Nc
Haarle:
ning der overige deelen van liet QOetei
Een oorlog in dit land van all Maat
volken, was er het gevolg van. egelm
vernieuwde, bloedige oproer in ;eren.
nen, werd echter evenzoo in
gesmoord. Daarop werd Hongarije
behulp van Rusland onderworpen Haar
De oorlog die Karei Albert van levat
dinie tegen Oostenrijk begon,' Een
digde evenzoo met de overwinning Jazettë
Oostenrijk. e ](a
Hij deed toen afstand van den ti QQxitail
ten behoeve van zijn zoon V -eiiw
Emanuel. (ïn Oostenrijk was
jonge Frans Jozef aan het bewind,
komen). iverme
Noch het nationalisme, noch hi Boven
b< ralisme in Italië had ook maar?261"00'
ziiner droomen werkelijkheid ovan,,
lig wee
worden. fattende
Berlijn had al spoedig zijn reva erjj,rr
zoo goed als Weenen en Parijs j .vai
Maart-dagen, zooals deze korte j laarlem
ode van opstand genoemd wordt, eton: de
den tengevolge dat de grondslag as (Tyi
legd werd voor eene Pruisische 'Pname
titutiq. Spocdjig daarop was ei
de verhouding tusschen Kon ins aadseL
constit ueercnde vergadering wede; -
stoord, zoodat de Koning zelfs op Offi
liberale meenmgen was terugg
men. Het leger redde de stad van BURG!
vernieuwd oproer, en de constil IERS ve
rende vergadering werd ontbondi iare hén:
Tegelijk daarmede vaardigdi oekschr
Koning een grondwet uit. Hare af [unning
digkng was de weder invoering; en dran
het koninklijk bewind, maar met
stitulioneele vormen.
De meeste Duitsche regeeringen 1
den zich wel verplicht gezien aan
drang der omstandigheden toe te
ven en deden hunne Ministers ver
gen door andere van liberale richl
De verschillende fracties der libe BURGI
radicale partij hadden één oogii jers vai
gemeen, do vorming van een algen 2e su
Duilsch Parlement. Langzaam n ejijke di:
zeker ziet, men dus de eenheids Den dez€
groeien .Maar het Frankfurter V nvorderi:
parlement was een bittere teleur je aansl
Img. En inmiddels werd het oven neente-oi
den lande beroering. in dat ied
tp de doo
Ernstig en gewichtig waren de vi irdening
vallen in Slecswijk en Holstein. Eei asting ge
•gi ment en van het leger, verst ilsmede
door vrijwilligers, waren in opst ran hed«
gekomen, en stelden zich onder leidroor een
van een vorst uit. een zijtak van ie ter lez:
Dcensche Koningshuis, Hertog Haarlen
Augustenburg. Toen de opstandelin Burg
zich niet staande konden houden,
pen zij de hulp van het Frankfo
parlement in, en van den Koning
Pruisen, met het gevolg, dat wel
Pruisische troepen en ook eene afi Pol
ling van het leger der Bondsstatei
Dcensche legers terugdreef. Denen j-je
ken vond echler steun in den vreei )Ver ^en
en dus was de zaak internationaal 5r 0p
worden. De Koning van Pruisen m )jngen v;
een wapenstilstand aannemen. Iii in ma.chi
vergadering van het Frankfortev pa :olonie
ment brachten de bepalingen ervan ransche
uitbarsting van woede en veronhvi aanzj
diging teweeg, maar het parlcn ,r zjjn Z(
bleek machteloos. Toen het later je gr0ote
ook besloot de keizerskroon aan te jyaken d
don aan den Koning van Pruisen genoeg'ov
ge reie deze haar. Hij verlangde haar rjng deel
de handen der rijksvorsten. meer b
Toen het l rankforter pariera rouwens
daarop uiteenspatte, ging het beeld jeroepen
Duitsolie eenheid weder in roolc dat
Oostenrijk nam weder de leidingnoede gei
handen. Met liet eenheidsdroombj eer florij
verdween ook voor SlecswijkIIols en da,
de kans op vereeniging met de Dijj^ nu 't
he brocderstaten. Het werd weder mders is.
Denemarken gevoegd. De te ge
;en gedoo
llusies m
;an de st-i
Naar het Historisch Gedenkboek' jeren dar
Dr. F. J. L. Kramer, uitgave van lot js on(
N. v. d. D. a R(Jy of
vaardigen
ie erlegger,
en hooger! '14 Meier franco en vrij van invoerrechten toegezonden «generaals
Stalen naar keuze, eveneens van zwarte, witte en gekleurde „Henneberg-Zyde''0 betrede;
voor blouses en japonnen van 45 ct. tot fl 11.10 per Meter.
Alleen echt, indien direct van mij betrokken.
G. Henneberg, Zijde-Fabrikant, Zürich,
Koninkl. en Keizerl. Hoileverartcier.
