NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen Dagblad: in Haarlem en Omstreken. 18e Jaargang Donderdag 21 Maart 1901 No. 5437 HAARLEM'S DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS Voor Haarlem per 3 maanden 1.20 Yoor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), per 3 maanden1-30 Franco door liet geheele Rijk, per 3 maanden. 1.65 Afzonderlijke nummers0.02^ Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37% de omstreken en franco per post 0.45 ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 50 Ots.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten bet Arrondissement Haarlem is de prijs der Advertentiën van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlek rabat. Reclames 30 Cent per regel. Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt. Telofoonnnmmer der Kedactie ©00. Telefoonnummer der Administratie 122. Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekbandelaren en Courantiers. Met uitzondering van bet Arrondissement Haarlem is bet uitsluitend reebt tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan bet Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad -verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONESSucc., Parijs 3B>i* Faubourg Montmartre. Dit nummer bestaat uit zes bladzijden. Haarlem's Dagblad van 21 Maart bevat o.a. De omsingeling van de Wet, Graaf Waldersee treedt bemidde lend op tusschen Engelsclien en Rnsseii, Botha weigert de voor waarden aan te nemen, Parlemen taire Praatjes, De Voltsbond, Bloemen in den winter, Tuinbouw. Verschillende ingezetenen ont vangen dezer dagen enkele num mers van. diit' blad ter kennisma king. Het wordt hun thans door den colporteur gebracht in de avond uren, doch zoodra een abonnement is genomen, bezorgt de gewone ombrenger in hunne wijk het blad uiterlijk te 6 uur, misschien' nog vroeger. DE ADMINISTRATIE. Rubriek voor Dames. Het is on.s aangenaam te kunnen miediedeelen. dat onze medewerk ster voor de RUBRIEK VOOR DAMES te beginnen met Zaterdag 23 dezer een nieuwe reeks van deze Cause rieën beginnen zal en wel in het Geïll. Weekblad „de Zaterdag avond." DE REDACTIE Politiek Overzicht. Volgens de telegrammen is gr Waldersee tusschenbeide gekomen bij de herrie tusschen Russen en Engelschen. Geen kwaad idéé. Maar of 't veel helpen zal, is een ander"- vraag. Rusland zal zich vooral tegen woordig door Duitschland niet zoo gauw de wet laten stellen, en En geland is mogelijk verbeten ge noeg op Rusland om Duitschlands vermaningen in den wind' te slaan. De „Herald" heeft uit Tientsin ten minste reeds een telegram ont vangen, meldende, dat generaal Wogack weigerde het bemiddelings voorstel aan. te nemen, door graaf "Waldersee aan d'e hand gedaan. De Engelsohe bladen nemen liet geschil zeer ernstig op. De „Times" wijst erop, hoe nood lottig het is dat de mogendheden, wier eenstemmigheid zoo hoog noo- dig is, tegenover China gaan kib belen over zulke betrekkelijk klei ne quaesties als het bezit van een vrij waardeloos stukje grond. De plaatselijke vertegenwoordigers der beide Staten hebben zeker niet ge daan wat zij konden om dé betee ken is van het geschil te verkleinen. „Maar de diepere beteekenis van den twist blijft toch bestaan. Ieder een in. dit land wenscht een ernstig geschil met Rusland te vermijden tenzij er groote en ernstige belan gen op het spel staan. Doch komen zulke quaesties voor, dan moet En geland, met zijn uitgebreide en overwegende handelsbelangen in het verne Oosten.,- weten te staan voor d'e verdediging zijner rechten. De opmerking van den Russischsn diplomaat, graaf Cassini, d'at ,,in China prestige 50 procent van de macht beteekent" moet onder do aandacht gebracht worden van el- ken. Engelschen Staatsman." En de „Standard" zegt: Het ge- heele voorval is een nieuwe po ging van admiraal Alexejef om nieuwe verwarring te stichten. Hij verzuimt geen gelegenheid om En geland' moeilijkheden te bereiden. Te Tientsin heerscht groote verba zing, dat de Engelschen bakzeil ha len. in plaats van krachtige maat regelen te nemen om hun rechten te verdedigen, daar de houding van Rusland onrechtmatig is. „Engeland mag het niet wagen het minste bewijs van zwakte Ie geven of een jota van zijn recht matige aanspraken te laten vallen. Voor zoover wij weten is het niet van belang voor ons, of dit zijlijn tje tot stand komt of niet. Maar er staat wat anders, van grooter ge wicht op het spel. Ons aanzien in Azië, onze toekomst in China. De capitulatie van Engeland voor de Russische bedreigingen zou zoo on gelukkig en vernederend zijn. dat wij die niet voor mogelijk kunnen houden. En daarom herhalen wij indien onze positie rechtvaardig 's, dan moet zij, het koste wat het wil. gehandhaafd worden. Inmiddels blijkt, dat d'e genera lissimus in China, graaf Waldersee, den strijd1 heeft willen bijleggen doch de Russische generaal wil daartoe niiet medewerken. Terwijl Engeland aldus aam 't harrewarren is in OostAzië, terwijl in Soedan een nieuwe Mahdi is op gestaan en het daar Albion lastig maakt, willen de zaken in Zuid- Af rik a toch ook nog maar niet zoo heel erg floreer en. Een telegram, uit Bloemfontein aan de „Times" verzonden, meldt dat de in samenwerking onderno men operaties om Fourie met zijn 800 man te omsingelen, mislukt zijn. De helft der Boeren is in den nacht ontsnapt. Binnen enkele da gen zal een andere in gemeenschap pelijk overleg beraamde beweging van veel °rooteren omvang wor den ondernomen. Pogingen die niet gelukt zijn en maatregelen die zullen worden ge nomen. Dat is alles heel goedkoop, maar brengt de zaken niet veel ver- dér. Roberts ziet er blijkbaar ook nog niet veel heil in, want hij heeft aan een vriend geschreven, dat hij: nog niet weet, wanneer de oorlog uit zal zijn en in dat schrijven zin speelde hij zelfs niet op onderhan delingen. Bovendien is er bericht gekomen dat groote troepenbewegingen zul len plaats hebben om deWet te omsingelen. Dat klopt weer heele- rdaal niet met een vorig bericht dlat de Wet's troepen bij Senekal uit elkaar gedreven zijn. Ten minste niet in den vorm zooals 't bericht gegeven is, want nu heeft het allen schijn alsof de Wet's troepen nog wiel degelijk bij elkaar zijn. Buitenlandsch Nieuws. Botha weigert te onder handelen. In het Lagerhuis deelde minister Chamberlain Dinsdag mede, dat com mandant-generaal Louis Botha aan lord Kitchener per brief liet weten dat hij niet geneigd) is aan zijn regeering ter ernstige overweging aan te bevelen de vredesvoorwaarden die loa-d Kitche ner in opdracht had hem aan te bieden. Botha voegde daarbij dat zijn regee ring en zijn hoofdcommandanten in zijn inzichten deelen. De Russische troebelen. In grooten getale trokken de Peters- burgsche studenten Maandag langs Nefski Prospect om voor de Kazans.che hoofdkerk een betooging te houden. Maar de autoriteiten hadden zulk een geweldige macht van agenten, te voet en te paard, gendarmen en kozakken op de been gebracht, dat elke oproerige beweging een onmogelijkheid was en de hetooging letterlijk verstikt werd. Alle winkels waren op hoog hevel ge sloten. De gewapende macht stond in dichte rijen op den middenweg, terwijl het publiek de zijwegen moest houden en gedwongen werd door te loopen. De kozakken joegen elk begin van samen scholing met zweepslagen uiteen. Natuurlijk weder talrijke inhechte nisnemingen, ook van vrouwen en meisjes, die over t' geheel erger opge wonden waren dan de mannelijke be- toogers. Algemeene berichten. Uit een nauwkeurig onderzoek van de omstandigheden waaronder Wei land het stuk ijzer naar het hoofd van den Keizer wierp, is gebleken dat de man, dadelijk nadat hij gegooid had, wankelde en vanzelf met het gezicht op den grond viel, zoodat hij dienten gevolge onder de hoeven van de paar den die achter het rijtuig van den Kei zer aanreden is gekomen. Brengt men dit in verband met het feit dat Weiland het stuk ijzer niet kan medegebracht hebben, maar kort te voren op het Dom plein gevonden moet hebben, dan i9 het zoo goed als zeker dat Weiland ge handeld heeft in een aanval van epi lepsie zonder dat hij zelf wist wat hij deed. Alleen blijft het een merkwaar dig toeval dat hij den Keizer, zonder behoorlijk gemikt te hebben, vlak in het gezicht heeft geraakt, een plaats waar het ijzer hem ernstig had kun nen verwonden. Op den gedenkdag van de Commune hebben een groot aantal Berlijnsche werklieden en deputaties van vereeni- gingen het gewone bezoek gebracht aan het kerkhof van de Marsgefalle- nen in het Berlijnsche park Friedrichs- hain. De werklui van de groote fabrie ken, de socialisten en de vrijzinnige i vereenigingen legden kransen neer op I de graven. De politie knipte, evenals vorige jaren, alle linten met te revolu tionaire opschriften van de kransen af. Op het kerkhof zelf was de verkoop van een vuurrood herinneringsnummer van het anarchistische blad „Neues Leben" verboden. De orde is geen oogenblik verstoord geworden. CHINA. Er is niet de minste verandering ge komen in den toestand tusschen Rus land en Engeland. Graaf Waldersee kwam Dinsdag te Tientsin. Beide be velhebbers wachten de bevelen van hun regeeringen af. In den Duitschen Rijksdag deelde graaf von Bülow mede, dat de Russi sche minister van buitenlandsche za ken aan den Duitschen gezant te Pe tersburg had verklaard dat hij volko men deelt in graaf von Bülow's inzich- ten over de Chineesche kwestie. Voort gaande betoogde de rijks-kanselier dat Duitschland er zeer groot belang bij heeft dat de handel van China, waar bij Duitschland voor honderd millioen mark is betrokken, niet de buit wordt van enkele mogendheden buiten Duitschland of van ééne mogendheid. Bovendien is in China de eer van het Duitsche volk aangerand, de Duitsche gezant werd in strijd met de beginse len van het volkenrecht vermoord en de eer van het Duitsche valk is zeer zeker een levenskwestie. Eeniige bekende Duitsche leid sters van de vrouwenbewegin. hebben in verband met de graan rechten óók gepetitioneerdnu- melijk aan de Duitsche vrouwen. In een oproeping aan de vrouwen om d'eel te nemen aan den strijd tegen het duurdere brood worden nog eens in 't kort de motieven saamgevat, die het Berlijnsche ge meente-adres vermeldt. Stadsnieuws Haarlem, 20 Maart 1901. Onze Electrische Fabriek. De heer W. A. J. van de Kamp ont ving Dinsdagavond het navolgende door den burgemeester onderteekend antwoord op het schrijven waarin hij (de heer v. d. K.) verzocht de onder- handsche aanbesteding voor de elec trische centrale alsnog uit te stellen. „In antwoord op Uw schrijven van heden deel ik U mede, dat Burgemees ter en Wethouders het voornemen heb ben, a. s., Donderdag van de door den Raad verleende machtiging gebruik te maken. Mócht U vóór dien tijd eene vergade- ing van deji. Raad wenschen aan te' vragen, dan kunt U zulks doen op de in art. 40 der gemeentewet aangege ven wijze." Onmiddellijk daarop zond de heer Van de Kamp met eenige andere Raads leden het volgende schrijven: Aan den Voorzitter van den Ge meenteraad van Haarlem. Ondergeteekenden, leden van den Raad dezer gemeente, kennis genomen hebbende dat Donderdag 21 Maart a. s. de aanbesteding zal plaats hebben van die electrische centrale, noodigt U.E.A. beleefdelijk uit eene spoed- eischende vergadering te willen beleg gen, ten einde uitgemaakt te zien in hoeverre het nog wenschelijk is, de op dracht voor de te bouwen electrische centrale te gunnen aan een Haarlem- sche firma, in casn de I-Iaarlemsche Machinefabriek, respectievelijk met genoemde firma nader in onderhande ling te treden. (w. g.) VAN DE KAMP. J. J. GROOT. THEOD. SCHüRMANN. J. HOFLAND. M. DE BRAAL. J. LEUPEN. J. J. F. BEIJNES. J. H. WELSENAAR. Onze trouwe raadgever, het „Jaar hoekje van de stad Haarlem" uitgave van de firma Loosjes alhier) is weder verschenen en met blijdschap inge haald. Want het handige boekje heeft zich gedurende zijn 11-jarig bestaan een plaats veroverd op ons redactie-bu reau, gelijk op zoovele werktafels van ingezetenen. Behalve den kalender met aanhangsels, bevat het wederom een Kroniek van Haarlem, van 1 Novem ber 1889 tot 31 October 1900. Een naam lijst van officieele personen, van in stellingen, vereenigingen enz., enz., al les op het nauwkeurigst bijgehouden en vermeerderd met het nieuwste op elk gebied. Tuinbouw. De afdeeling Haarlem der Ned. Maat. schappij voor Tuinbouw en Plantkun de hield Dinsdagavond eene vergade ring in „Weten en Werken.' Na voorlezing der notulen en inge- komen stukken wordt besloten voor de in Maart van 't volgend jaar door de afd. Overveen van de Ver. voor Bloem bollencultuur te houden tentoonstel- hng eene verg. zilveren medaille uit te loven. Mededeeling wordt gedaan, dat de heer Wentholt als bestuurslid bedankt heeft. In eene volgende vergadering zal een nieuw lid gekozen worden Vervolgens hield de heer C. J. Kik kert een lezing over Orchideëen. Vooraf gaf spr. een overzicht van de wording der aarde. Deze was eerst gloeiend, zoo dat organisch leven niet mogelijk was. Allengs koelde de aarde af, Er ontstond eerst water, daarna land. Nu werd ook plantengroei mogelijk. Deze vegetatie was zeer verschillend van onze tegen woordige. In het steenkooltijdperk ver steenden deze planten en in dien vorm kan men ze nu nog terugvinden. Van or chideëen was toen nog geen sprake. Deze ontstonden eerst veel later. Te genwoordig wordt er aan het kweeken van deze schoone plantenfamilie veel gedaan. Toch is het wel vreemd, dat slechts zoo weinigen van nabij met de orchideëen bekend zijn. Het zijn over blijvende planten. Men onderscheidt ze in aard- en lucht-orchideëen. De bloe men zijn onregelmatig gevormd. De wijze van bevruchting is hoogst eigen aardig en geschiedt gewoonlijk door insecten. Enkele orchideëen als bv. „Disa grandiflora" planten zich an ders voort. Men neemt algemeen aan, dat de bloemen vroeger regelmatig wa ren, doch door eene of andere oorzaak daarvan zijn afgeweken. Het op naam stellen van orchideëen gaat uiterst moeilijk. Er heerscht op dit gebied groote verwarring. Met de cultuur der orchideëen is men in ons land pas in de vorige e-ciy#..be gonnen. Voortdurend wordt er nog in gevoerd. Hierbij is 't noodig, dat men weet, waar en onder welke omstandig heden de planten groeien, zoodat men ze goed kan behandelen. Men lette hier zeer nauwkeurig op, daar de groei plaats der orchideëen zeer verschillend is. Men splitst de planten naar de groeiplaatsen in 3 groepen, die der heete, gematigde en koude streken. Sommige orchideëen zijn zeer ver spreid. Voor orchideëen-serres neme men steeds hout. IJzer is te koud en doet het vocht uit de lucht spoedig conden- seeren. Men neme tweezijdige kassen en stoke met open vuren. Ook moet men zorgen voor reinheid. De prijzen voor! orchideëen zijn zeer hoog en loopen soms tot in de duizenden guldens. Wij Nederlandea's importeeren zelf nog te weinig. Deden we dit meer, dan zou er voor onze kweekers veel meer aan te verdienen zijn. Spreker's interessante voordracht werd met belangstelling aangehoord en luid toegejuicht. Op de vergadering was ook ter be zichtiging gesteld de roode hyacinth „Madame Borski", waarmede, zooals wij reeds meldden, de heer Voet van Overveen een getuigschrift le klasse verwierf. Hierna werd de bijeenkomst geslo ten. Mr. A. Moens alhier, is benoemd tot schoolopziener in het arrondissement Beverwijk. De IJsclub-historie. Dinsdagavond spraken wij het lid van de Haarlemsche IJsclub, dien het bestuur voorstelt als lid te royeeren, wegens beleediging van een bestuurs lid. Hij dealde ons o. a. mede, dat hij aan het bestuur een brief geschreven had van den navolgenden inhoud: Haarlem, 19 Maart 1901. Aan het Bestuur der IJsclub Haar lem en Omstreken. Mijne Heeren! „Naar aanleiding van uwe oproeping aan de leden der IJsclub heb ik de sta tuten nog eens nagelezen en in art, 14 van het huish. regl. gevonden dat le den welke zich schuldig maken aan wangedrag van hun lidmaatschap kunnen worden vervallen verklaard. Daar ik vernomen heb, dat de grief die uw bestuur tegen mij heeft, gelegen is in den brief dd. 19 Januari jl„ welke ik naar aanleiding van het optreden van den heeraan uw bestuur ge schreven heb, meen ik ernstig te moe ten protesteeren tegen de wijze van handelen van uw bestuur, waardoor mijn eer en goeden naam wordt aan gerand. Uit het woord wangedrag toch kan in art. 14 niets anders zijn bedoeld, dan het zich op de terreinen van de IJsclub „ernstig misdra- g e n." Ik heb de eer te zijn, Hoogachtend, Uw dw. dnr. Wij hebben, naar men ziet, de namen der beide personen vei'vangen door puntjes. Provoceeren. Wij lezen in het „Weekblad voor Drogisten" Naar wij uit goeden bron vernemen, heeft de Commissaris van politie al hier, wederom aanschrijving gekregen van den Inspecteur van het Genees kundig Staatstoezicht opnieuw be keuringen bij drogisten uit te lokken. Aangezien wij dit reeds eenige weken wisten, vermoeden wij dat het wach ten is op de aanstelling van de nieuwe agenten, die dezer dagen werden aan gevraagd. Als één der eischen voor die aanstel ling van politieagent werd gesteld, een lengte van minstens 1.75 meter. Wanneer wij dus in Haarlem, bin nenkort een rijzig persoon, van het bekende type om een of ander gewraakt artikel voor den toonbank krijgen, dan weten we, hoe laat het zal zijn. Het heeft dan ook reeds weer te lang geduurd, dat wij van bekeuringen ver namen. Daar het echter niet is aan te nemen, dat juist Haarlem de eeiiigste uitverko ren stad zal zijn, voor een klopjacht, zal het raadzaam zijn, dat men overal zijn oogen den kost geeft. Hillegom. Dinsdagavond a.s. zal de zangver- eeniging van den heer v. d: Starre een uitvoering geven in hotel Sister mans alhier. Beverwijk. Ook voor inwoners dezer gemeente, die kader-reservisten of miliciens met groot verlof zij», wordt in de maan den Mei tot en met Augustus gelegen heid gegeven zich in het schijfschieten te oefenen oo do militaire schietbanen bij het fort te IJrnuiden. Insgelijks kunnen hieraan deelnemen ingezete nen van 16 tot 24 jaar, mits zij, geen soldaat geweest zijnde, voorbereidend militair onderricht hebben genoten. Haarlemmermeer. Tot schoolopziener in dit arrondis sement is benoemd de heer J. M. van Meetelen te Uithoorn. Aan mr. H. Tuymelaar is eervol ont slag verleend als griffier bij het kan tongerecht alhier. B innenland. Parlementaire Praatjes. Nadat de Minister van Binnenland- sche Zaken, naar aanleiding van een opmerking van den heer v. Dedem, be toogd had dat door de wet voortaan aan alle gemeenten de verplichting zal zijn opgelegd om bouwverordeningen vast te stellen, schoot de beraadslaging over de artikelen een eindje op. Dat debat liep bij art. 1 over de de vraag, door den heer Van Karne- beek in een amendement nedergelegd of de gemeenten in het algemeen bij het vaststellen van verordeningen ei schen zouden stellen, dan wel of bij het bouwen en bij de bewoning van huizen die eischen verband zouden houden niet gezondheid, veiligheid en zedelijkheid, een beperkter begrip al- zoo. De ruimere opvatting werd door den Min. en door de Comm. van Rapp. gehuldigd en de Kamer vereenigde zich daarmede door verwerping van het amendement—van Karnebeek met 37 tegen 30 stemmen. Bij art. 2 kwamen twee amendemen ten, een van den heer De Waal Malo- fijt om de eischen voor woningen door de eigenaren bewoond lager te stellen dan voor huurwoningen, ten tweede van de heeren socialisten om niet fa cultatief maar imperatief te bepaletn, dat bij de verordening zal worden vast gesteld het aantal personen dat de vertrekken mag bewonen in verband znet de ruimte. De heer Passtoors wil de niet alleen rekening houden met het aantal gezinnen dat in een woning mag verblijven. Eindelijk wenschte de heer van Karnebeek de eischen ver schillend te stellen voor verschillende deelen eener gemeente. De beide eerst genoemde amendementen werden ver worpen, dat van den heer Passtoors aangenomen, zoodat deze gelukkig de buteerde. Art. 3 bepaalt welke eischen de ge meentelijke verordeningen zullen stel len bij geheel of gedeeltelijk te vernieu wen of nieuw te houwen woningen; be palingen die deels ook gelden voor be staande woningen. De heer Kerdijk wenschte ook dat voor de bestaande woningen de gemeentelijke verordenin gen zekere eischen zouden stellen voor de inrichting der privaten, doch dit ging den Min. te ver. Het debat liep voorts over de vraag of uit de redactie van het art. voldoende bleek dat de eischen bij vernieuwing te stellen slechts de vernieuwde gedeelten zou den betreffen. Het bleef steken bij twee door den Min. ontraden amend, van den heer Van de Velde, om hij be stuursmaatregel voorschriften te stel len voor afvoer van water enz. in ver band met de medewerking van polder besturen enz. (een ingrijpen in het wa terstaatsbestuur, daar de Min. niets wilde, en om de gemeenten op te leggen gen keuring van bij het bouwen te be zigen materialen, (waarvan de Min. In de practijk geen nut verwachtte). Heden 11 uur voortzetting. G. Jr. Verkiezing voor de Tweede Kamer. Naar Het Centrum verneemt, komt dr. Schaapman; op 21 Apriil op den Frieschen Landdag te Leeuwarden en zal hij daar een rede houden. De Vollcskiesvea-eenlging te Ensche de heeft voor het lidmaatschap der Tweede Kamer candidaat gesteld den heer Van Kol. De Grondwettige Kiesvereeniging in het hoofdkicsdistrict Wijk bij Duur stede heeft tot candidaat gesteld voor het lidmaatschap der Tweede Kamer mr. I. G. Ridder van Rappard, lid der Provinciale Staten van Gelderland en voorzitter der Geldersch-Overijsselsche Maatschappij van Landbouw.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 1