als werklieden, wenscht ze te behar
tigen. Patr. is geen politieke partij,
maar ons streven naar verbetering van
maatschappelijke toestanden, om
schreven in ons sociaal program, zal
geen voldoende resultaat hebben, wan
neer geen leden voor de Tweede Kamer
worden gekozen, die met ons sociaal
program instemmen, aldus eindigde
spreker.
Een luid applaus loonde spr. voor
deze rede.
Onder de bekroonden bij den wed
strijd voor balcon- en gevelversiering
vindt men o.a. een dame in de Bartel-
jorisstraat no. 4. Zij zendt ons thans
een berichtje met de bedoeling den
tuinman, die de bloemenversiering
bezorgde, aan te bevelen voor dergelijk
werk. En het komt ons zoo bescheiden
voor, dat de bekroonde den tuinman in
de eer der bekroning wil doen dealen,
dat we gaarne zijn naam vermelden:
D. Bosch, de Keijstraat 22.
Naar wij vernemen is onze stadge
noot, de heer Gerard Zalsman per te
legram opgeroepen om Vrijdagavond
te Königsbergen in Oost-Pruisep de
baspartij in Handels Messias te zingen.
Met Juni op de Kookschool.
Ons wordt verzocht het navolgen
de te plaatsen
„Wat zal men doen met dleze
twee maanden" was de vraag, die.
'fc bestuur der school zich stelde,
een paar jaar geleden.
De cursussen van vier maanden
zijn beide afgeloopen, de winter is
haast voorbij en. tochaltijd zijm
eir jonge dames, die wel graag nog
zoo bezig waren.
Nu geloof ik niet, dat het over 't
algemeen van weinig bekendheid
is, hoe sinds het voorjaar van 1S98,
rn die twee maanden een cursus
wordt gegeven d'ie zeer in den
smaak valt, en direct, voor 3 jaar,
goed opnam, maar een woord tot
herinnering is die menscben wel
eens aangenaam, vooral, waaneer
men eene advertentie tot oproeping
van leerlingen geplaatst ziet.
Welnu, spoedig is Mei in 't land
en kunnen de dames 4 ochtenden'
der week hoogst nuttig gebruiken.
In deze twee maanden heeft men 32
kooklessen van 's morgens half 10
tot 12 en dat kost 25.
Veel gebruik wordt van dezen tus
schen cursus gemaakt, ook door
aanstaande. ..huisvrouwen". Het is
zoo gemakelijk. iets lekkere, han
dig gereed te maken eni ook de ge
wone zaken degelijk te kunnen: toe
bereiden.
Zij,, die tot dusver er gebruik van,
maakten, waren zeer tevreden.
Wij twijfelen niet of vele meis
jes komen ook nu weer, zich te la
ten inschrijven voor den cursus Mei.
Juni, Wilhelminastraat 17.
De bordjes van ..Niet rooken" in de
spoorwaggons, zijn vervangen door
bordjes van ongeveer hetzelfde for
maat, waarop met verwijzing naar het
betrekkelijk artikel in het reglement,
staat .Verboden te rooken."
Wij vernemen dat bet voornemen be
staat op de lijn HaarlemZandvoort
dubbel spoor te leggen.
Haarlemmerliede en Spaarn-
woude.
Als voorzitter van het bestuur van
den Rottepolder is gekozen de heer L.
G. Prins te Bloemendaal; tot polder
meester van den Zuiderpolder de heer
K. Smit alhier.
Beverwijk.
Mej. Canne alhier, is aangesteld als
tijdelijk onderwijzeres aan de O. L.
school, om te voorzien in de vacature
Dingeinanae.
Op dien 2en Paaschdag wordt alhier
in „Maison Stroucken" een tooneel-
ultvoering gegeven door het gezel
schap van den heer W. Hart, Opge
voerd worden „Oranje Nassau en
Mecklenburg Schwerin of het Huwe
lijksfeest van H. M. Koningin Wilhel-
mina der Nederlanden" en „De Straat
jongen van Parijs", 't Eerste stuk is
onlangs ook te Haarlem gespeeld,
woarhet veel succes had.
Tot hoofdingelanden van de Heems
kerker- en Uitgeesterbroek zijn te
Heemskerk gekozen de heeren D. Lutte,
D. Docter, J. de Wit en C. Planteijdt.
beier gedineerd1. Hot was toch al
hinderlijk
Wat was hinderlijk? vraagde
de apotheker op zijn ergerlijke ma
nier en sneed de punt van een si
gaar ai.
Iets dat vanzelf sprak nog nader
toe te lichten, dat kon Dora niet;
zij vond liet een1 natuurlijke plicht
mevrouw Kordes uit te rnoodigen.
Reeds bij het eerste woord van haar
man begreep zij zijn bedoeling. Zij
nam dlaarom geen notitie van zijn
viraag en zeide kortaf en koel
Ik zal haar dus maar ten eten vra
gen en ook verzoeken den' dag hier
verder door te brengen om haar
zoon gezelschap te houden. G ij
vindt het dus goed?
Gij hebt mijn vraag niet be
antwoord men geeft iemand toch
antwoord'.
Nu ja, ""t is waar, men1 geeft
antwoord, hernam Dora en keek
haar man strak in, de oogen. Ik
vraagde duidelijk of ik mevrouw
zou uitnood!gen, iets wat trouwens,
naar mijn gedachten, vanzelf
spreekt, en verzoek om een ja of
neen. Hoe gij, wat ik er nog bij
voegde. hebt op to vatten, weet gij
zeer goed'. Uw verder onderzoek
is overtollig en beleedigend. en ik
Tot onderwijzer aan de Chr, school
te Leiderdorp, is benoemd de heer C.
W. Lijesen, alhier.
Op de kiezerslijst der gemeente Wijk
aan Zee en Duin, zijn geplaatst 364
personen.
Binnenland.
Verkiezing voor de Tweede
Kamer.
Een aantal kiezers uit de verschil
lende deelen van het district Brielle,
Dinsdag te Brielle samengekomen ter
bespreking van de candidatuur voor
de Tweede Kamer, voor hun district,
hebben eenparig het aftredend lid rar.
G. J. Goekoop als candidaat geprocla
meerd.
De Nederlandsche Volkspartiv af-
deeling Deventer heeft in een Dins
dagavond gehouden vergadering uit de
bestaande groslijst tot candidaat voor
de Tweede Kamer gekozen den heer
A. J. Nijhof, lid van den gemeenteraad
te Deventer.
De liberale kiesvereeniging in Has-
kerland (district Scboterlandj heeft tot
voorloopige candidaten gesteld de hee
ren C. A. Zelvelder te Heerenveen, J.
P. Engelman te Ileerenveen, en Th. v.
Weideren baron Rengers te Oenkerk.
Tot voorloopige candidaten voor de
Tweede Kamer heeft de liberale kies
vereeniging op Tessel gesteld de hee
ren J. Zwier Visser en C. V. Gerritsen
te Amsterdam, en Jaring, te den Hel
der.
De liberale kiesvereeniging in de ge
meente Opsterland heeft tot voorloopi
ge candidaten gesteld voor het district
Schoterland, de heeren J. P. Engel
man te Heerenveen, en C. A. Zelvelder
te Heerenveen.
Uit Deventer meldt men, dat de heer
A. J. Nijhof, die door de Volkspartij
aldaar candidaat "nsteld is voor de
Tweede Kamer, uitdrukkelijk verklaard
had geen candidatuur te zullen aan
vaarden, en na de candidaatstelling
ook bij dit besluit wenscht te volhar
den.
Naar „Het Volk" mededeelt, is in
eene vergaderin- van verschillende
(soc.-dem.) arbeidersverenigingen in
liet district Appingedam Zondag te
Loppersum gehouden, met 354 van de
473 stemmen candidaat voor de Twee
de Kamer gesteld de heer J. H. Scha
per, die, ter vergadering aanwezif. de
candidatuur aanvaardde.
De centrale antirevolutionaire kies
vereeniging in het district Hilversum
heeft het aftredend lid der Tweede
Kamer, den heer S. Baron van Heem
stra, opnieuw candidaat gesteld.
De anti-rev. kiesvereeniging „Neder
land en Oranje" te Amersfoort heeft
voorloopig candidaat "esteld voor de
Tweede Kamer jhr. mr. T. A. J. van
Asch van Wijck, lid der Eerste Kamer
en burgemeester van Amersfoort.
In de antirev. kiesvereeniging te
Dirksland werden voor de candidatuur
voor de Tweede Kamer in het district
Zierikzee uitgebracht 25 stemmen op
jhr. mr. J. J. Pompe van Meerder-
voort, kantom-echter te Goes, 4 op xnr.
Th. Heemskerk en 1 op jhr. mr. T. A.
J. van Asch van Wijck.
De antirev. kiesvereeniging „Tot de
wet en het getuigenis" te Ouddorp stel
de als voorloopige candidaten jhr. mr.
J. J. Pompe van Meerdervoort en jhr.
mr. T. A. J. van Asch van Wijck.
De antir. kiesvereeniging Nederland
en Oranje te Stellendam stelde als
voorloopige candidaten jhr. mr. J. J.
Pompe van Meerdervoort en mr. Th.
Heemskerk.
Acad. examens.
Leiden. Met gunstigen uitslag is het
candidaats-examen in de godgeleerd
heid eerste gedeelte afgelegd door den
J. Keiler Azn.
Bestrijding dor Vivisectie.
Men schrijft ons:
Den 12en Maart j.l. had te Den Haag
de 4e jaarvergadering plaats van den
Ned. Bond tot Bestrijding der Vivisec
tie. In het jaarverslag werd medege
deeld dat het aantal leden en donateurs
in het afgeloopen jaar was gestegen
van 902 tot 948, en ook dat de beginse
len van den Bond voornamelijk onder
de meest vooruitstrevenden veld win
nen. Zoo is bijvoorbeeld de afdeeling
Amsterdam van dan Ned. Vegetariërs-
bond met 73 leden in zijn geheel toe
getreden; wel een bewijs dat het besef,
wensch mij daaraan' niet langer te
onderwerpen.
Op het gelaat van dien, apotheker
kwam een verschrikkelijke veran
dering. Thans zag en behandelde
zijn vrouw de dingen, gelijk ze wa
ren. Zij maakte- gebruik van d'e lo-
gika om hem te weerleggen. Hij
gevoelde, dJat zij hem niet alleen
d'oorzag, maar ook nu den moed)
had hem tegen te treden. Zij legde,
zonder erbarming, zijn binnenste
bloot en onttakelde hem meedoo-
genloos van het waas der ongenaak
baarheid, waarin hij, zich tot nog
toe gewikkeld' had.
Zoo vreeseüjk werkte de ge
kwetste ijdelheid, zoo onstuimig
woedde het in zijn binnenste, te
gen het jonge wezen, dat 't waagde
hem de les te lezen, dat hij een paar
stappen vooruit deed en de hand
tot slaan ophief. Ach Gelijk een
ruwe proletariër wilde hij reeds
zijn jonge vrouw kastijden. Zoo
ver was het dus gekomen 1 Maar
in, den boezem der getergde vrouw
woedde het vuur der verbittering,
en terwijl zij haastig op hem' toe
trad. riep zij
Waag het, mij aan te raken,
Reinhard'en ik senreeuw het bo
ven de daken uit welk een ellen-
doordringt dal alle humanitaire be
wegingen solidair zijn.
Op de vergadering werd een voorstel
van liet hoofdbestuur aangenomen, dat
hoofd- en afdeelingsbesturen bevoegd
zijn om personen, die wenschen mede
te werken aan het doel van den Bond
en als lid toe te treden, doch onvermo
gend zijn om de minimum contributie
van 50 cent te betalen, op hun verzoek
telkens voor een jaar vrijstelling van
contributie te Yerleenen. Dezo bepaling
welke ook in den Ned. Vegetariërs-
bond van kracht is, maakt dus dat ar
beiders, die sympathie voor den Bond
voelen, door de contributie niet belet
worden al lid toe te treden.
Ook deed men het voorstel om in
arbeiders- en vakbladen het streven
van den Bond meer bekend te maken.
Dit is het vorig jaar ook reeds ge
schied en we herhalen, dat belangstel
lende arbeiders gratis lectuur over het
vivisectie-vraagstuk kunnen ontvan
gen, wanneer zij daartoe 't verzoek
richten aan het hoofdbestuur, Surina-
mestraat 38, Den Haag.
Wij verwachten dus dat vele arbei
ders hier gebruik van zullen maken.
INGEZONDEN.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt
de redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukkengeplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopy niet aan den
inzender teruggegeven.
Mijnheer de Redacteur!
Beleefd verzoek ik u onderstaand!
in uw veelgelezen blad' te willen
plaatsen.
„Goed' voorgaan, doet goed vol
gen", en menig kruideniersbedien
de zal zeker hopen dat het spreek
woord waarheid bevat. Men zal
zich herinneren het verzoek door
d'eVereeniging van personeel, werk
zaam in kruideniers- en aanverwan
te vakken aan de patroons gedaan,
om te beginnen met 1 Apri'l hun
winkels des avondb om 9 uur te
sluiten en den. Zondagsarbeid voor
zoover die nog bestond op te wil
len heffen. Vele patroons hebben
zich dan ook bereid verklaard' d'at
verzoek in te willigen, en den lsten
April zijn dan ook eenige winkels
des avonds om 9 uur gesloten ge
worden. Het zijn er nog wel wei
nige, na dat er voorstanders waren,
maar „waar een wil is, is ook een
weg."
Verscheidene patroons hebben
dan ook besloten om op een zoo
spoedig mogelijk te houden verga
dering een datum te bepalen-, waar
op men in 't algemeen, of zeker de
mc-erd'erheid' zal besluiten' het bil
lijk verzoek van het personeel in
te willigen en degene die reeds zijn
begonnen, na te volgen.
Wij zullen ook hopen dat de en
kele patroons d'ie nog bezwaren
hadden vanwege de werkzaamhe
den. het belang van het personeel
voor zullen staan, en daarin een
andere regeling weten te treffen en
daarmede den eenmaal bestaanden
toestand te verwisselen met een
beteren, die zeker voor vele pa
troons en personeel zeer wensche-
lijk zal zijn. Wanneer dan ook al
gemeen wordt erkend dat het ver
zoek billijk is en wel ingewilligd
zou kunnen worden, zou het te be
treuren zijn wanneer het door en
kele tegenstanders niet, of maar
half ingewilligd' zou worden. Mijn
inziens berust het dian ook niet op
„kunnen" maar op „willen". Zeer
wenschelijk is het tevens dat het
Haarlemscbe publiek mede zal wer
ken1, en geen inkoopen des Zon
dags of des avonds na 9 uur meer
zal doen.
U, mijnbeer dë Redacteur, be
leefd mijn dank voor de opname.
T. G.
Haarlem, 2 April 1901.
Mijnheer de Redacteur!
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk van Dr. Heringa in uw blad van
1 dezer, stel ik er prijs op te verkla
ren, dat het volstrekt mijne bedoeling
niet is geweest speciaal het onderwijs
aan de H. B. S. te Haarlem aan te val
len. Integendeel, ben ik er van over
tuigd, dat het daar zoo goed is als on
der de tegenwoordige omstandigheden
mogelijk is, dank zij vooral ook aan de
uitstekende leiding van den directeur.
In zijn artikel in het „Handelsblad"
schrijft Dr. H. echter o. a„ dat de toe-1
stand aan alle H. B. Scholen lang
niet is, zooals ze behoorde te zijn als
gevolg van de noodzakelijkheid om de
leerlingen voor examens af te richten
deling gij zijt
Nauwelijks had zij deze woorden
gesproken of de apotheker viel
op haar aan, greep haar bij den arm
en smakte haar op den grond. En
toen zij om hulp riep, boog hij zich
voorover en hield zijn groote, bee
nt ge hand voor haar mond. Zijn
knieën knikten, het zweet gutste
van zijn. voorhoofd, zijn ademha
ling was gelijk aan die van een
roofdier, en zijn oogen traden in
dolzinnige hartstocht uit hun kas
sen.
Dora kwam met moeite overeind,
klemde zich aan de tafel vast en
bleef daar staan. Zij zag er uit als
een lijk dat herleeft en zijn moorde
naar met de blikken doorboren wil.
Zij balde d'e vuist'en, haar borst
hijgde, alsof zij te vergeefs naar
adem zocht in de uitdrukking
harer oogen, lag een haat, dio den
apotheker een. huivering aanjaag
de. Eindelijk kreeg zij haar krach
ten terug, en terwijl hij voor deze
overmaat van hartstocht terugdeins
de. liep zij naar hot raam, opende
het. en zich toen omwendende riep
zij hem met luide stem toe
VerlaaLjiu de kamer waarin
gij mij hebt mishandeld, of
zoo waar er een God' is stort ik
en dit is toch ook te Haarlem tot heden
een vereischte.
Dat het elders niet beter is, moge
overigens blijken uit de volcende zin
snede in een ingezonden stuk van den
heer Taco H. de Beer in het „Alg. Han
delsblad" van gisteren: „Na 32 jaar
„aan H. B. Scholen gedoceerd te heb-
„ben en dus den gang der geschiede
nis te hebben gevolgd, kan ik niet an-
„ders doen dan Dr. Heringa gelijk ge-
„ven in alles wat hij heeft geschre-
„ven in zake H. B. S."
Mijn plan om te trachten voor die
leerlingen te Haarlem, wier ouders het
eind-diploma H. B. S. voor hunne kin
deren minder noodig achten, reeds da
delijk verbetering te krijgen, schijnt
mij toe onbereikbaar te zijn, omdat
mijn verzoek om blijken van instem
ming beantwoord werd met slechts 2
kaartjes en één persoonlijk bezoek. Het
eind-diploma schijnt dus voor bijna
alle leerlingen nog onontbeerlijk te
zijn.
Hoogachtend,
Uw dw. dr.,
F. W. SALOMONS.
Uit de Arbeiderswereid
BINNENLAND.
De „Suikerbakker" verneemt, dat de
Kamer van Arbeid voor de voedings-
en genotmiddelen te Amsterdam met
de gemeentelijke enquête-commissie,
aldaar, een onderzoek zal instellen
naar de toestanden der arbeiders op
de drie suikerfabrieken te Amsterdam,
De Kamer benoemde den suikerwerk
fabrikant De Bont en den suikerbak
ker Ebeling als leden in de commissie,
den banketbakkerspatroon Reicers en
den suikerwerkmaker Stemmerik als
plaatsvervangers." Tot een enquête
werd besloten op verzoek van de com
missie TreubTak-Kouveld, indertijd
tijdens de suikerbakkers-stakinn- aan
de „Wester" opgetreden.
Tusschen de timmerliedenvereeni-
ging „Ons Belang" en de patroons te
Leeuwarden was een geschil gerezen,
behalve over den dagelijkschen werk
tijd, over het loon. De knechten ver
langden 18 cent per uur, de patroons
hadden zich onderling, bij overeen
komst, verbonden om gedurende twee
jaren niet meer dan 17 cent per uur te
betalen. Het steeds onopgelost Geble
ven geschil is thans aan het oordeel
van de Kamer van Arbeid te Leeuwar
den onderworpen.
Land- en Tuinbouw.
Is de ooievaar waard
beschermd te worden?
De ooievaar woont het liefst op plaat
sen, waar vele ondiepe slooten en plas
sen zijn, waarin kikkers en visschen
leven. En als onze langbeen zoo uren
achtereen visschende is, dan gaat er
menig kikkertje,, dat door het wegvan
gen van vliegen en muggen nuttig was
naar binnen en ook vele visschen, die
toch immers geen schade doen, wor
den mede verorberd. Maar de ooievaar
moet ook onder de roofvogels gerekend
worden, al heeft hij geen krommensna-
vel en grijppooten, zooals valken en
sperwers. Neen, zijn bek is geheel recht
en ziet er dus heel onschuldig uit. 't Is
ook niet zijn aard de vogeltjes te ver
scheuren, zooals de krom gebekte roo-
vers dat doen; zooveel moeite wil hij
zich vooral niet getroosten. Onze slok
op houdt niet van ontleden, doch ge
bruikt elk dier, dat hij vangt in zijn
geheel en bergt het in een ondenkbaar
oogenblik op in zijn alles verterende
maag. Neen, niet alles verteert er; ha
ren, schubben en vederen en andere
onverteerbare deelen pakken zich tot
ballen samen en komen door den bek
weder naar buiten, evenals bij de aren
den, gieren en ander roofgespuis. En
als ge zoo'n bal gaat ontleden, dan
vindt ge er haren in van muizen, doch
ook van jonge hazen, zoodat onze hoog
geachte heer ooievaar den wildstand
schade toebrengt. En als ge de veder-
tjes ut die ballen eens goed op de ke
per beschouwt, dan zult ge er vele
pluisjes bij vinden, die eenmaal het
kleed vormden van uwe, zoo op geheim
zinnige wijze verdwenen, jonge eend
jes, die ge alle wildet zoeken in de ma
gen van hermelijnen en kuikendieven.
De hooggeschatte en alom ontziene
huisvriend mag geen uitwendige roo-
verskenmerken dragen, een brutale
roover is hij door alle eeuwen heen ge
weest. Vele valken, uilen en andere
van kromme snavels voorziene vogels
doen heel wat meer nut en minder
schade dan heer langbeen, de lieveling
der menschen. Elke torenvalk en elke
velduil wordt wreed vervolgd en toch
behoort het tot de groote zeldzaamhe-
Voor een- oogenblik toog er een
ijskoude rilling over den man. Hij
wendde zich af om heen te gaan.
Maar ook thans nog moest hij het
laatste woord hebben. Terwijl hij
de knop van de deur vasthield en
dezei met opzet langzaam, en om
haar te toonen hoe weinig hij om
haar gaf, opende, keek hij zijn
vrouw met een honende uitdruk
king aan en schreeuwde haar nij
dig toeKomediante Toen
verliet hi,' het vertrek.
Weder was het lente geworden.
Deze schoone bode der natuur hup
pelde door de lucht en strooide met
volle handen de schatten uit, waar
mee zij die verlangende aard'e wilde
tooien. Zij jubelde en. juichte, wie
gelde dan weer zachtkens heen en
weersteeg nu eens overmoedig in
het blauwe luchtruim op. en ont
leende daar een voorraad gouden
licht aan de zon, dat zij met volle
stroomen over heuvelen en dalen.,
weiden en bosschen uitgoot.
Overal openbaarde' zich de lente
door frissche bladeren en schoone
bloemen. O, wat was dat jonge
groen teode-r en bekoorlijk! Alsof
de bode een voorraad bestoven, sma
den, dat een dezer vogels een met ve
deren bekleed dier verscheurt, doch
zeer groot is het aantal muizen, dat
verorberd' wordt.
Deze vogels onder de beschermde
dieren te plaatsen, zou een zegen zijn
voor landbouw en houtteelt, al schij
nen de roofsnavels en grijpklauwen
dezer dieren ook met die bewering in
strijd. Doch met het beschermen van
den ooievaar, al is zijn klapperen ook
nog zoo poëtisch en zijn verschijning
ook nog zoo liefelijk, koestert inen een
slang aan den boezem, 't Is waar, ook
slangen en hagedissen worden door
hem gegeten, maar juist wonen weinig
addertjes in de natte streken, waar hp
zoo gaarne zijn tenten opslaat, en ge
woonlijk zijn kikkers, jonge eenden en
andere jonge vogels daar talrijk ver
tegenwoordigd
De ooievaar komt gelukkig reeds m
belangrijk minder aantal bij ons voor,
dan vroeger. Bij Bordeaux moeten
voor langen tijd groote zwermen van
deze vogelsoort om het leven gekomen
zijn, toen ze op hun terugtocht door
zware stormen werden overvallen en
sedert dien tijd zijn voor ons land de
gelederen heel wat gedund. Doch ook
worden er langzamerhand meer men
schen gevonden, die den huichelaar
met zijn schoon uiterlijk om zijn eu
veldaden niet de gastvrijheid verlee-
nen, die hem langen tijd zoo ruim
schoots ten deel is gevallen.
Er bestaat nog een tweede vogel
soort uit het geslacht Ciconia en wel
de Zwarte ooievaar (Ciconia nigra (L).
Deze onderscheidt zich door een eroo-
tendeels zwartbruin, metaalglanzend
vederkleed. Deze soort komt enkel in
den nazomer bij ons voor en heeft hier
nog nimmer gebroed, zoodat zij alhier
niet veel schade aanricht.
De zwarte ooievaar woont in meer
zuidelijke streken en komt daar in han
del en levenswijze geheel met de ge
wone soort overeen.
Dit artikeltje eindigt met dezelfde
vraag, die er boven staat: „Is de ooie
vaar waard beschermd te worden?"
Gemengd Nieuws.
Tatoeëeren van misdadigers.
Lombroso rekent de neiging om zich
te tatoeëeren onder de kenmerken van
het misdadigerstype.
Dit. wil natuurlijk niet zeggen, dat
ieder, die zich een of andere figuur of
voorstelling op de opperhuid heeft la
ten aanbrengen, een misdadiger is; het
is een gewoonte onder de zeelieden van
vele natiën, onder de rijke Japanners
en ook onder de hoogere standen ln
Engeland, bij deze laatsten wellicht als
een ziekelijke afwijking van den zin
voor 't schoone, in onzen tijd niet zeld
zaam. Maar waar is, dat onder de mis
dadigers vele getatoeëerden gevonden
worden. Lombroso zegt zelfs, dat zij
bijna zonder uitzondering getatoeëerd
zijn. Deze gewoonte wijst op hun - W-
heid, op hun domheid, omdat zij door
die teekeningen op hun huid gemakke
lijk zijn te herkennen, en op een vrij
sterke ongevoeligheid voor pijn.
Lombroso heeft aan het veelvuldig
voorkomen van tatoeage bij misdadi
gers zelfs zooveel gewicht gehecht, dat
het voor hem een der bewijzen is voor
zijn theorie, dat de "misdadiger is een
wezen dat eigenlijk in een vroegeren,
onbeschaafden tijd thuis behoort en
door een mysterieuze erfelijkheid, die
soms vele geslachten lang zich niet
vertoonde, tot op onzen tijd is gekomen
Bij wilde stammen, die nog vrijwel
overeenkomen met vóórhistorische men
schen, vindt men het tatoeëeren ook.
Een bijdrage tot de kennis van dit
merkwaardige verschijnsel ontleent 't
„Hbld." aan 't Italiaansche tijdschrift
',La Lettura."
Daarin wordt verteld, dat de sena
tor Beltrani Scalia, directeur-generaal
der Italiaansche gevangenissen, in alle
verbeteringsgestichten in Italië, alle
tatoeages van minderjarige verpleeg
den heeft laten opnemen, beschrijven
en afbeelden, en deze stof ter beschik
king heeft gesteld van een der bekend
ste volgers van Lombroso, prof. Otto-
lenghi te Siena. De uitkomsten van dit
onderzoek waren in hoofdzaak de vol
gende.
Er werden 1339 minderjarigen on
derzocht. Van dezen waren 194 geta-
toeëerd, d. i. 14.5 pet,, een groot getal
wanneer men den jeugdigen leeftijd
van vele verpleegden nagaat en weet,
dat bv. van 6700 onderzochte zeelieden
van de Italiaansche vloot slechts 4.75
pet getatoeëerd waren (en daaronder
juist velen van middelmatig of slecht
gedrag).
Onder de 1339 jongens m verbeter
huizen waren er 316 veroordeelden; de
anderen waren er geplaatst op verzoek
van ouders of voogden. Van die olb
ragden had laten neervallen.
Op den morgen van dezen da
ging Dora de tra.p op naar de huis
kamer. waaiT zij eenige bezigheden
te verrichten had'. De tuinman was
aan het snoeien, en zijn knecht aan
het spitten.
De jonge vrouw was juist uit. dien,
tuin, gekomen en nog omgeven van
de frissche lucht, en vervuld; van
het heerlijke gevoel, dat een lente
morgen in onze harten toovert.
De sporen van haar vochtige
schoenen bleven achter op de blank
geschuurde trap en behoedzaam,
bijna angstig, schreed zij, dooi' cle
reinheid en de eigenaardige huis-
lucht aangenaam geroerd, de zorg
vuldig gesloten droogkamer der
apotheek voorbij.
Een bijzonder scherpe, maar zeer
aangename lucht van marjolijn,
melisse en pepermunt-kruid! was
door elkaar gemengd. Dora stond
een. oogenblik stil en blikte rond.
Zoo bijzonder eenzaam en geheim
zinnig was het hier boven! De
schoorbalken, d'ie het dak steunden,
zagen er uit als ernstige wachters,
en door de reten der ruwe latten
van de kruidkamer ginds, aan
schouwde men de kisten kasten en
kastjes, dio den indruk maakten,
nu waren er 126 getatoeëerd, d. i. bij
na 40 pet.; van de 1023 overigen 68, o:
6.65 pet. Een was er 26, een 29, een zelh
43 malen getatoeëerd.
De „teekeningen" waren verdeeld
over alle lichaamsdeelen, zelfs over de
meest gevoelige; maar van de 1287 wa
ren er 953 op den onderarm, 128 op den
bovenarm, 101 op de beenen, enz.
Ottolenghi meent, dat, wanneer men
aanneemt, dat de omgeving, het ver
blijf in de verbeterinrichting de jeug
dige verpleegden heeft gebracht tot
tatoeage, juist dit navolgen reeds be
wijst voor hun slechten aanleg. Zijn
theorie is, dat het tatoeëeren, dat nog
voorkomt ouder de minst ontwikkelde
en ruwste klassen, zich algemeener
voordoet naarmate de zedelijke zin ge
brekkiger is en de gevoeligheid voor
pijn minder, en wel zoo, dat do gevoe
ligste tatoeages, op de pijnlijkste dee
len van het lichaam gevonden worden
bij de verpleegden die men, niettegen
staande hun jeugdigen leeftijd, onder
de onverbeterlijken kan rangschikken.
De voorstellingen, die de jongens in
hun lichaam geprikt hebben, verater
ken de waarschijnlijkheid dezer the
orie. Zeelieden tatoeëeren zich een an
ker, soldaten het onderscheidingstee-
ken van het wapen waartoe zij belmo
ren, handwerkslieden een werktuig;
onder de bewoners van de verbeterhui
zen zijn wapens de meest geliefde on
derwérpen van tatoeage, in de eerste
plaats dolken, dan pistolen, degens,
lansen, pijlen; sommigen hebben deze
wapens een aantal malen afgebeeld,
anderen hebben doorstoken harten er
aan geregen, tot zelfs 7 toe, of het ge
tal slachtoffers dat zij maakten er
naast geschreven.
Nog vermeldt Ottolenghi een herin
nering aan een zeer ernstige poging tol
oproer, die hij bij eenige jongens ge
vonden heeft: de datum van het mis
drijf en de voorletters van de aanvoer
ders hadden deze jongens op hun huid
geteekend, en wel terwijl zij in voor
arrest zaten.
Dit onderzoek moge geen uitsluitsel
geven omtrent het ontstaan van de
neiging tot tatoeage, het verhand
tusschen misdadigheid en tatoeëeren is
er nog eens duidelijk door gebleken.
Een diagnose per telefoon.
Een bekend Parijsch dokter heeft
dezer dagen tengevolge van zijn ge
makzucht (op die wijze wordt meer
uitgevonden), een nieuwe .eigenschap
der telefoon ontdekt. Te middernacht
werd hij door een moeder bij haar
kind ontboden per telefoon. Haar
kleintje had een hevigen aanval van
hoest te verduren, en zij vreesde, dat
het hoesten ontaarden zou in croup.
De kouwelijke dokter was niet bijs
ter verzot op de nachtelijke wandeling
door het min-aarüokkelijke weder.
Daar schoot hem een lumineuse ge
dachte door het hoofd. Waarom kon
hij het hoesten der kleine niet per te
lefoon onderzoeken?
„Til uw kindje op den arm, me
vrouw, en beproef het te laten hoes
ten", ging het, door den draad. De van
angst bevende moeder gaf aan zijn in
structie gevolg en mocht, nadat het
kindje gehoest had, het genoegen
smaken den geneesheer door het
spreeldoestel te hooren verzekeren:
„Mevrouw, uw kindje loopt niet het
minste gevaar. Er is geen sprake van
croup en gij moogt gerust naar bed
gaan."
Bemoedigend.
Professor Schardt heeft rapport uit
gebracht over den toestand van de
dreigende rotsafschuiving bij Val de
travers aan de Clusette in den Zwitser-
schen Jura. Hij komt daarin tot de
volgende conclusie: Eenige berg-pla
teau's zijn ingestort, maar een mas
sale instorting is tot heden niet te vree
zen. Men zal tijd genoeg hebben om
de noodige veiligheidsmaatregelen te
nemen, namelijk het kunstmatig ver-
deelen en wegvoeren van de dreigende
rotsmassa, en het bouwen van een
beschermenden muur aan den voet van
de overhangende rots, om de afstorten
de steengevaarten op te vangen en de
gebouwen en de beek te beschermen.
Wanneer men op deze wijs het vooruit
springende deel van de Roche Taillée,
ongeveer 100,000 kub. M. wegvoert, zal
men de in beweging zijnde rotsdeelen
gemakkelijk weer tot rust brengen en
den straatweg, waar het verkeer tijde
lijk is onderbroken, met alle zekerheid'
weer kunnen herstellen. Want men
moet niet vergeten, dat het geen aard-
splijting is. maar een rotsval, die vroe
ger of later dreigt te gebeuren, wan
neer men dat niet door een operatie
voorkomt het verwijderen van de
gevaarlijke partij.
alsof een stom, maar bewusteloos
leven er in woonde, alsof zij met
het oog van hun natuurleven nog
wakker waren en geheel meeleef
den. Een zachte siddering doortrok
de jonge vrouw. Dan weer waai
de de reuk van zoethout, van)
hars, van stof haar tegen. Dit wek
te in Do-ra herinneringen een trek
naar vroeger tijden maakten het in
haar wakker. Het ouderlijke huis
met zijn groote kamers, haar klein
eigen kamertje-, de eerste kinds
heid, haar speelgoed zelfs stond le
vendig voor haren geest. De oude
geneugte, kistjes en kastjes in
eigendom te hebben en allerlei ge
heimen weg le sluiten en te ver
bergen overmeesterde haar bij dën
aanblik van al deze voorworpen.
Werktuigelijk bleef haar blik op
al deze dingen verwijlen. Daar
stond een groote, breede kast. wel
ker bovendeuren als de zijstukken,
van een altaar konden opengesla
gen worden. En daarin tallooze la
den, alle met namen en witte
knopjes voorziendaarnaast een
tweede met groote en kleine krak
ken van porcelein, en nog een der
deen links daarvan «een kastje
met ovale.deur het giftkastje.
(Wordt vervolgd.)
