Een werkman aan de gasfabriek te Breda is van den ketel gevallen, waar bij hij een hersenbreuk kreog en on middellijk stierf. Acad. Examen8. Leiden. Bevorderd tot doctor in de Rechtswetenschap d heer G. J. Sybran- dy, geb. te Ulrum, op Stellingen. Het wandal hoofd te Sehe- veningen. De openstelling voor het publiek van het wandelhoofd in zee te Sclxevenin- gen had Maandag naar wij reeds kort meedeelden te midden van feestklanken en in de tegenwoordig heid van den Prins der Nederlanden plaats. Met den aanleg van dat werk naai* de oorspronkelijke teekening van den Brusselschen ingenieur Wijhowski die ook het plan van de pier te Blrnken- herghe heeft gemaakt, is aan de af wisselende amusementen, die het Kur- oord biedt, een ontspanning toege voegd, welke Schoveningen m staal stelt met de voornaamste zeebadplaat sen van Europa te wedijveren. Op den feestdag van gister had de boulevard in zee een hoogst vroolijken kleurigen aanblik, door de bonte men geling van vlaggen en wimpels van Zeevarende en andere natiën van Euro pa en daarbuiten, lustig wapperende van de paviljoenen en het feestge bouw. Op de promenade wemelde 't van ge~ noodigden, dames en heeren. Tegen 2 uur kwam de Prins verge zeld van kapitein jhr. Van Suchtelèn, zijn adjudant, per rijtuig voor den in gang van het wandelhoofd aan, be groet door een talrijk publiek aan weerszijden van de terras overbrug ging geordend. Bij de entrée werd Z. K. H. ontvan gen door het bestuur van de Mij. Wan delhoofd, dat den vorstelijken bezoe ker over het plankier rechtstreeks naar het feestgebouw begeleidde, dat aan de achterzijde werd binnengetredeu.waar- door Z. K. H. in een lichtgeel gestof feerde elegant met bloemen en wapens Versierde loge verscheen. Een en ander ging vergezeld met een begroeting door de muziek der Verma kelijke Militaire Kapel die de orkest ruimte boven 's Prinsenloge had inge nomen aan de tegenover gelegen balcóngalerij speelde de Kurkapel en met het huldebetoon dat het pu bliek aan vorstelijke personen gewoon is te brengen. Nadat de Prins zijn zetel had inge nomen, richtte de heer Van Uytten- hoove zich tot den Prins met eene toe spraak. Hij verzekerde den Prins van de genegenheid en trouw van het Ne- erlandsche volk, en dat de band nog echter zou worden door zijn welwil lende bevordering van handel en nij verheid de bronnen van onze volks welvaart. Daarna wees de spreker er op, dat de zeebadplaats dusver een wandelhoofd in zee miste, en na veel inspanning in het bezit daarvan is ge komen, dank zij der verleende conces sie waarvoor allen erkentelijk zijn die den vooruitgang van Scheveningen toejuichen. Ook dankte hij der regee ring en allen die meegewerkt hadden tot oprichting en uitvoering van het werk. Hij verzocht ten slotte den Prins een naam aan het werk te geven en het als geopend te verklaren. Z. K. H. de Prins antwoordde hier:. op met een korte toespraak, waarin hij verzekerde groot belang te stellen in ales wat handel en industrie betreft. Aan bet slot daarvan doopte hij het grootsche werk met don naam: Wan delhoofd „Koningin Wilhelmina", den naam die in Nederland den schoonstea klank heeft. Na het gebruik van den eerewijn verliet de Prins de rotonde om den aanlegsteiger voor stoombooten en zeil- vaartuigen naast het eind-platvorm ln oogenschouw te nemen, en om op den terugweg even nog een kijkje te nemen bij het vermaak der mechanica in zee gelaten vischnetten. Het paviljoen aan het einde van ds pier, dat de heer W. B. van Liefland ontwierp, bevat een octDgoon-vormige rotonde, die dient tot ververschings- en restauratiezaal, waar s middags en 's avonds concerten door de Kurkapel worden gegeven. Ambtenaren Z. A. S. ]*L De afgevaardigden van den „Bond van uit Zuid-Afrika verdreven Z. A. S. M. personeel'' naar Londen, die aldaar een conferentie liebben gehad1 met een gemachtigd© der Ned. Regeering mr. Roosegaarde Bisschop, zijn vandlaar teruggeko men. bedienden nog van den schrik be komen waren, liep Zielinska zijn kamer binnen en doodde zichzelf met een tweeden kogel. Hij schijnt een bijzonder goed schutter geweest te zijn,, wamt hij schoot zoowel d:en monnik als zichzelf met één schot dood. Zij lagen beiden nog juist zoo als zij gevallen waren, toen mijn man en de rechter twee uur later op de plaats des onheils aan kwamen, zeide mevrouw Konska, dit laatste mot een doodsbleek ge laat, alsof zij de geschiedenis nóg eens beleefde. Andries. die oude knecht, had ge noeg tegenwoordigheid van geest om iedereen te verbieden hen aan te raken voor het verschijnen van de autoriteiten. Bazyli zegt dat dit hot afschuwelijkste gezicht was. dat hij ooit gezien heeft, en hij heeft er vele aanschouwd. In de open huisdeur, juist op den drem pel. die gedrenkt was met zijn bloed, zat de monnik, alsof hij neergehurkt was mot den rug tegen den deurpost. In zijn linkerhand hield hü zijn rozenkrans, zijn rech terarm strekte zich uit. en de wijs vinger scheen naar iets to wijzen. Zijn oogen waren wijd open. Bij don eersten aanblik zou men ge- Hot is hum gebleken, dat het vooralsnog niet raadzaam is, dat andere Z. A. S. M. ambtenaren naas Londen gaan om voor de com missie tot onderzoek dor vorderin gen in zake schade geleden door d?e uitzetting, te verschijnen, voorna melijk door de langzaamheid waar mede de commissie werkt. In drie dagen zijn toch slechts 2 Neder landers gehoord, terwijl enkelen onverrichter zake wegens te lang oponthoud fcerugkeemen. Het bestuur van den Bond- roept nu echter alle Nederlanders niet Z. A. S. M. ambtenaren, die des wege schade leden, in hun eigen bel an? op. om hun adries aan het secretariaat van den: Bond. Nieuwe Uitleg 17a 's-Gravenhage. bekend te maken. Er zullen dan pogingen aangewend worden om voor hen die in de termen vallen, vrijen over tocht naar Engeland' te verkrijgen, want het staat thans vast. dat iede re eischer in persoon voor de com missie te Londen zal moeten ver schijnen'. Den 9 dezer zal de oudste man van Nederland, Johannes Soethout, te Zun- dert (N.-B.), 102 jaar oud worden. Soethout is een krasse grijsaard, die altijd hard gewerkt heeft. Te Wouw (N.-B. heeft men den heer J. W., een rentenier, dood in zijne wo ning gevonden. De politic stelt een on derzoek in of hier aan misdaad' moet gedacht worden. De N. R. Ct. deelt mede, dat te trecht op 19 Mei eene conferentie met openbare vergadering zal gehouden worden van christelijke democraten uit België en Nederland. Voor de openbare vergadering wor den als sprekers genoemd: priester Daens, advocaat Plancquart uit Gent, Leonce du Catfllon uit Brussel, pries ter Fonteyne uit Antwerpen en mr. S. J. Visser uit Scheveningen. Brandstichting (P) Zondagavond ontstond in het per ceel Buiten-Bantammerstraat 8, te Amsterdam, waarin de lieer A Schou ten een kruidenierswinkel heeft, een binnenbrand. Het vuur werd door de brandweer met een paar stralen op de Vechtwaterleiding gebluscht. Had het eeval dus aanvankelijk niets te beteekenen, te meer daar de kruide nier voor f 5000 verzekerd was, bij na der onderzoek werd de geschiedenis ernstiger en heeft de politie A. Schou ten. onder ernstige verdenking van brandstichting in voorloopige hechte nis genomen. Bij nader onderzoek, na den brand, vond de brandweer in een achter-kel der onder de opkamer een vat, bevat tende eenige liters spiritus. Eet was eigenaardig dat aan den slop van dat vat nog een lange reep katoen, bij wij ze van lont verbonden was, en in de onmiddellijke nabijheid van het vat eenige pakken lucifers lagen. De brand is ontstaan in de nabijheid van het vat en zoodra het brandde heeft de bewo ner, die met vrouw en kind in de op kamer zat, het huis verlaten. Men meent dat de bedoeling is ge weest dat het vat spiritus door de hit te wel zou springen en de brand dan natuurlijk een ernstig karakter zou hebben aangenomen. De commissaris van politie aan de Oudebrugsteecr de heer Fundter, heeft nog Maandagavond Schouten aan een een ernstig verhoor onderworpen en ook diens vrouw gehoord. Beiden zeiden tot heden niets van brandstich ting af te weten en zich den reep ka toen aan het vat niet te kunnen ver klaren. Niettemin achtte de commissa ris het noodig S. voorloopig in bewa ring te houden en het vat met lont in beslag te doen nemen. Heden wordt door hem en de justitie het onderzoek streng voortgezet en worden ook de heeren Proost en Her der, die het blusschingswerk leidden, gehoord. Verkiezingen voor do Tweede Kamer. De democratische kiesvereeniging Ontwikkeling in Den Haag heeft uit een drietal, op de lijst van voorloopige candidaten in district I aldaar ge plaatst: den heer J. A. Bergmeijer met ruim veertig stemmen, en den heer F. Mol, met 6 stemmen. Besloten werd zich in de districten II en III van candidaatstelling te ont houden, om daardoor met to meer kracht in het le district werkzaam te kunnen zijn. zegd' hebben dat. hij nog leefde, maar spoedig zag Bazyli dat de vin ger stijf was en de oogen gebroken waren. Mijn man vertelde mij dat het verschrikkelijk was het andere lijk te zien. want Zielinska had zich in den mand geschoten en dientengevolge was zijn hersenpan gespleten en stak de kogel boven uit het hoofd. O het doet mij nog aan. als ik er aan denk hoewel ik het niet gezien heb. maar alleen heb hooren beschrijven, en het vrouwtje sloot haar oogen, trillen de over haar geheeie lichaam. Maar. mevrouw Zielinska, vroeg dk geraagd. mij plotseling hot gesprek met Marya herinneren de. heeft het toch zeker niet ge zien? Jawel, zeide mijn gastvrouw. Het rijtuig was des avonds al naar het station gereden en daar niemand in dlit verschrikkelijk oogenblik aan haar gedacht had, kwam zij met die lieve Jadwiga bij zich, regelrecht aan op den d'ooden monnik en vond haar man juist zooals ik beschreven heb. Zij was er letterlijk radeloos door, ar me vrouw, en. natuurlijk zal ook Jadwiga dat nooit vergeten. Dat geloof ik, zeide ik, en ik De anti-revolutionaire kiesvereeni ging te Oud-Beierland heeft *ot can- didaat voor de Tweede Kamer gesteld den heer mr. A. P. R. C. van der Borch van Verwolde. De centrale liberale kiesvereeniging in het district Zaandam, heeit den heer K. de Boer Cz. met, algemeene stemmen candidaat gesteld. De vrijzinnige kiesvereeniging te Uitgeest heeft met algemeene stemmen als voorloopie candidaat voor de Twee de Kamer gekozen den heer J. a an Loe- non. Martinet, te Amersfoort. De kiesvereenigingen Delfzijl le Delf zijl en Goede Trouw te Appingendam hebben tot candidaat voor de Tweede Kamer gesteld den heer J. Schepel. Naar liet „Hbld". verneemt, is men, nu ook d9 vrijzinnige kiesvereeniging, evenals de Vrijz.-Demoorat. mr. H. L. Drucker tot. candidaat voor de Tweede Kamer heeft geproclameerd, te Leiden ernstig voornemens mr. W. v. d Kaay van particuliere zijde candid rat te stellen. De liberale kiesvereeniging Wilder- vank beeft voor de caudidaalstclling voor de Tweede Kamer het volgende dubbeltal geformeerd: 1. mr. J. J. Wil- linge (aftr. lid); 2. mr. H. Goeman Bor- gesius. De kiesvereeniging Vlachtwedde district Veendam heeft met 10 stem men den heer dr. D. Bos candidaat ge steld voor de Tweede Kamer. De heer Schaper verkreeg 9 stemmen. Ds. Bax te Zaandam heeft voor de hem door de volkskiesvereeniging ie Hoorn aangeboden candidaiuar be dankt. De Vrijzinnige Veraeniging 's-Gra venhage stelde in district I met alge meene stemmen (45) mr. W. Dolk defi nitief candidaat. In district II is met 24 stemmen de heer J. F. W. Conrad- candidaat ge steld. In district III is de heer J. M. Pijn- acker Hordijk candidaat gesteld met algemeene stemmen. Tot dusver ontving da Ned. Zuid- Afrikaansche Vereeniging de somma van f 1.258.355.31. In de Woensdag gehouden Raads vergadering van Wagendngen werd onder applaus der leden een voor stel van B. en W. aangenomen, om H. M. de Koningin met Z. K. H. Prins Hendrik en; H. M. d'e Ko- ningin-Moedern uit te noodligen, tij dens de feesten ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der Rijks-Land bouwschool, d'e gemeente met een bezoek te vereeren. Dit bezoek zal vermoedelijk plaats hebben op li September en samenvallen met d'e opening van het Sanatorium Oran je Nassau's Oord'. Uit de Arbeiderswereld BINNENLAND. Medegedeeld wordt, dat thans door den minister van waterstaat, handel en nijverheid: ter advies aan de verschillende Kamers van Ar beid gezonden is een wetsontwerp ter wettelijke verzekering van werklieden tegen de- geldelijke ge volgen van ouderdom en invalidi teit. Verzekeringsplichtig zullen zijn alle personen in een dienstbetrek king en kleine ondernemers, die niet meer dan f 1200 per jaar ver dienen de verzeker in gsplicht be gint met bet 16e en eindigt met het 65ste jaar. Werkgevers en verze kerden zullen ieder de helft der premie betalen. De loonen zullen in vijf klassen verdeeld1 worden (beneden f 240. f 450, f 700. f 950 en boven f 950 met premies van 20, 24, 32, 40 en 48 ct. per week)de rente zal belang rijk hooger zijn dan de door de be kende ^Staatscommissie voorge stelde. De staat zal in de eerste vijftig jaren jaarlijks twee millioen gulden bijdragen. De steenhouwersknechten te Gro ningen het werk gestaakt. Nadat zij in de vorige week aan de pa troons een schrijven hadden gericht, dat, indien dezen niet aan hunne eischen voldeden, zij handelend zouden optreden. Pi? knechten ciscben een eenl herinnerde mij de vreemde hou ding die Jadwiga aannam, toen ik eens over haar vader sprak. Geen wonder dat haar babbelmondje al leen over dit vreeselijk onderwerp niets rept, dat zeker ini haar kin derlijk© herinnering als een spook moest ronddolen en geen wonder ook dat mevrouw Zielinska nog steeds in haar oogen de weerkaat sing van dien verschrikkelijken aan blik behield. Maar het einde? vroeg ik. Hoe is het geval opgehelderd Wat was de beweegreden? Men kan geen reden, vinden, vertelde mij mevrouw Konska, en de eenige uitlegging, die men er aan kan geven, is deze, dat hij plot seling gek is gewordenarme man! Hij was zeer vroolijk geweest in zijn jeugd, ja zelfs uitgelaten, maar in iatea* jaren toonde hij symptomen van zwaarmoedigheid en. werd elk jaar prikkelbaarder en zenuw achtiger. Maar dat zegt nog niets voor zulk eon kranzinmige daad', bracht ik in het. midden. Zijn er geen nasporingen gedaan? O, ja, zeide zij, maar er is niets ontdektalleen, dat de mon nik een Franschman was, ofschoon per uur meer, zoodot hun loon dan 23 cent zoude moeten bedragen. Van grooten omvang is deze werkstaking niet, daar het aantal steenhouwersknechten hier slechts een 40-tal bedraagt, waaronder ook nog schuurders enz. begrepen zijn. Naar men zegt, worden d'e stakers uit de Bondskas gesteund met 4 en 25 ct. voor ieder kind). BUITENLAND. Zondagochtend hebben de gesyndi- ceerde mijnwerkers te Montceau-les- Mines besloten een einde aan hun Sta king te maken, die reeds 107 dagen duurde. Zij zullen een franc per veer tien dagen storten om hun kameraden die niet meer zullen worden aangeno men, te steunen. Sport en Wedstrijden. Voetbal. Stand der West. lek 1. Comp. ciub. j? Q <5 11 9 itïB S g B H. V. V14 li 2 i 24 54 12 1.71 Velocitas 14 8 5 1 21 30 14 1.50 H. B. S13 6 4 3 16 35 24 1.17 R. A. P13 6 2 5 14 21 16 1.08 Ajax 14 5 3 6 13 1-4 27 0.93 Haarlem 14 5 0 9 0 26 45 0.71 Rapiditas 14 4 1 9 d 25 36 0.64 Sparta 14 0 3 11 3 9 50 0.21 Voor de West. 2e klasse A sloeg „Vol harding" hare stadgenoote „Swift" met 41. Wielernieuws. BordeauxParijs De wedstrijd Bordeaux—Parijs waar aan 27 rijders deelnamen, werd gewon nen door Lesna, 2e was Aucouturiea*, 3e Fischer en 4e Frederic. De prijzen bedroeg 3000, 1000, 600 en 400 fres. De overwinnaar Lesna, heeft den besten tijd over den afstand (594 K.M.) met rijwielgangmaking, verleden jaar door den Duitscher Fischer gemaakt, met 4 min. 17 sec. geslagen. Fischer reed er toen 21 u. 57 min. 57 sec. over en Lesna volbracht zulks nu in 21 u. 53 min. 40 sec., de laatste kilo meter op de wielerbaan van het Pare des Princes fceèd hij in 1 min. 45 1/2 s. Roeien. Van drie aclitrierns ploegen die ver moedelijk op de Universiteitswedstrij den te Haarlem de eer van hun corps in het hoofdnummer zullen moeten trachten op te houden, geeft de „Ned. Sp." de bemanningen en wel van „Njord" (Leiden), „Nereus" (Amsterd.) en „Laga" (Delft), met de gewichten der roeiers. Van Njord" kan men de samenstel ling in ons 2e blad van gisteren lezen. „Nereus komt uit met de volgende roeiers: De Bussy (boeg) 60 kilo, v. d. Laan 71 kilo, v. Hoorn 67 kilo, Klein 65 kilo,. Terwogt 69 kilo, Lotsy jr. 78 kilo, Iliebendaal 91 kilo, Lotsy Sr. (slag) 88 kilo, Bijl (stuurman.) „Laga" L. Mangelaar Meertens (boeg) 73 kg., J. Versluijs 72.5 kg., A. L. J. Breebaart 86 kg., J. P. Delprat 86 kg., L. C. Schram 84 kg., G. A. Abendanon 88.5 kg., J. A Reus 89 kg., J. J. Canter Cremers (slag) 73 kg., A. Plate (stuur man) 59 kg. Laatstgenoemde beeft dus weder de zwaarste ploeg met een gemiddelde van 81.5 kg. per hoofd. Van „Triton" wordt nog niets gemeld, wel is bekend dat men in Utrecht ook serieus aan 't oefenen is. Land- en Tuinbouw. Faest en bloemen. Te New-York heeft men dezer dagen een banket gehouden, waarvoor een waarde van acht-en-veertig duizend gulden aan bloemen, huis en tafel sier den. Daar waren maar 40.000 rozen, 20,000 lelies, 5000 tulpen, 5000 gele narcissen en niet rneer of minder dan 50.000 ran ken van Medeola asparagoides. Wat een weelde! (Flor alia.) Rechtszaken. De Jongh, die indertijd veroordeeld werd wegens moord' op Marinus Bo- gaardt, heeft revisie van zijn vonnis gevraagd. De reden die hem tof nu toe belette den dader te noemen, zou ver vallen zijn door het overlijden zijner zuster, terwijl mede de aanvraag is ge- niemand hem kende, of iets van hem wist. noch waarvan hij kwam: en daarbij was er niemand, die als moordienaar gestraft behoefde te wordlen, nu deze zichzelf had ga dood. en- zoo vonden de autoritei ten verder onderzoek onnoodig. En zijn vrienden? vroeg ik, ge loofden zij ook aan de theorie der krankzinnigheid De meesten deden het en de menschen die eerst een ontknooping verwachtten, stemden er ook in toe, toen er na eenigen tijd niets bijzonders bekend werd. En' zijn familie? ze<ide> ik. Mevrouw Konska haaldle de schouders op. De familie even eens, zeide zij. De doode mon nik was voor hen evengoed een vreemde als voor die anderen. Me vrouw Zielinska had zelfs, vertelde mijn man, zijn gezicht nooit ge zien en daarbij had hij een gelaat dat niet licht te vergeten zou ziin een dónker gelaat, met dóórdrin gende, zwarte oogen. en. een kool zwarten baard', die even aan 't grij zen was. Bazyli vertelde dat de ga heele toedracht der zaak het ver moeden van zinsverbijstering vol komen wettigde. Dit is de geschiedenis, maar ik grond op het feit dat de voetmaat na het plegen van den moord in de duinen opgenomen, verschilt van die van De Jongh's voeten. Adv.-gen. mr. Noyen concludeerde gisteren voor den Hoogen Raad tot ver- werping van het cassatieberoep van don man dio den looper der Associatie- Cassa te Amsterdam had getracht te berooven van zijne portefeuille waarin zich een waarde van f 125,000 aan wis sels en bankpapier bevond, door hem een strik om het lichaam te slaan en zoo doende weerloos te maken, toen hij de trap afkwam van een kantoor waar hij juist geld geïnd had. Het gerechts hof had den aanrander tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld (de recht bank tot 5 jaar.) Uitspraak 13 Mei. Gemengd Nieuws. De Pan Amerikaanschs ten toonstelling van 1901. Men zou de tentoonstellingen, de groote namelijk, kunnen vergelijken bij mijlpal on, gezet op den weg van den vooruitgang, om de door handel en industrie afgelegde einden weegs, aan te duiden aldus zegt „Op den Uitkijk". Alle groote naties hebben van die mijlpalen gezet, en pas heeft de wereldtentoonstelling te Pax-ijs afgedaan, of reeds noodigen de Ver- eenigde Staten alle andere Arneri- kaansche volken uit tot een reuzen- expositie, om de glorie en de macht van 't Pan-Amerikanisme te vieren. In 1899 reeds gaf de staat New-York zijn sanctie aan de oprichting eener Maatschappij voor de Pan-Ameri- kaansche tentoonstelling, begonnen met een kapitaal van 25 millioen francs; een menigte subsidies zijn hierbij gekomen, waaronder een van den staat New-York tot een bedrag van 1.500.000 francs. En verder hebben bijna alle staten van Middel- en Zuid- Amerika officieel hunne instemming met het plan betuigd. Te Buffalo, aan 't Eriemeer. in den staat New-York, zal, zooals ook reeds vroeger in ons blad werd vermeld, de tentoonstelling plaats hebben, en de buitengewoon mooie ligging dier plaats heeft zeker het hare gedaan om de keuze op Buffalo te bepalen. Het is daarbij geen centrum van een verba zend bevolkte streek, en er is bere kend, dat meer dan veertig millioen menschen in een kring eromheen dicht genoeg bij wonen, om de ten toonstelling op één dag heen en terug te bezoeken. Voor den hydraulischen dienst le vert het Eriemeer onuitputtelijke voorraden voor de fonteinen en wa- tervalien en springbronnen, en de Nïagara-watervaïlen kunnen de clou dezer tentoonstelling vormen, zij toch zijn nog geen twee uur van 't midden van Buffalo verwijderd, terwijl de groote electxische installatie, reed's bij de vallen in werking, voor de electro- teclxnici een hoeveelheid kracht be schikbaar stelt, als nergens op aai'de tegexx zoo gexinge kosten vexkrijgbaar ware. Een reeks van spoorweglijnen, toe- behoorend aan vijf verschillende maatschappijen, komen uit op Buffa lo en zullen uit alle hoeken der we reld reizigex-s te Buffalo afzetten. De oppervlakte, die voor de tentoonstel ling van dit jaar beschikbaar is ge steld. is 130 hectaren groot, dat is nog 22 hectaren meer dan die, welke de Parijsche tentoonstelling van 1900 be sloeg. Natuurlijk zullen alle takken van industrie er veliegenwoordigd zijn, en men begrijpt, dat men in het land van Edison zich dien gTooten ontdekker zal willen waardig toonen. Wigwams van Indianen zullen er uit de eerste hand te zien zijn; een oude en een moderne mexicaansche stad zullen er zich vertoonen; een hut van Oom Tom op een plantage van 200 negers, een Japansche tuin, een struis vogelpark en een eindeloos aantal an dere punten van aantrekking zonder eenige overdrijving ..teveel om op te noemen." De Te Nancy, waar de vorige week een congres is gehouden der „geleerde ge nootschappen" van Frankrijk, heeft prof. Levasseur van Parijs het vraag stuk behandeld van den invloed van de machines op den arbeid. Hij toonde eerst aan, dat de machi nes in belangrijke mate de verdeeling van den arbeid hebben bevordex*d en nu voor eenzelfde vooi*tbi*engsel der nij- vex-heid een grooter getal werklieden noodig zijn. Voox-heen maakten 2 werk-1 ben het zelf nog niet eens met de ■theorieën van de anderen, en ik heb mij zelf een verhaal opgebouwd. Menschen worden maar niet in eens zoo krankzinnig, en indien zij het worden, is dit niet zander oor zaak. Al was die ze monnik een vreemdeling voor ieder ander, dan behoefde hii het nog niet te zijn voor Zielinska. Dat is het voorname punt van m ij n theorie. Men is maar niet zoo direct in een twist gesprek met iemand', die een vreem de is. Hij was een Fransehman, zooals gij u herinmerrt, en Zielins ka had' zijn jeugd in Parijs dóorge bracht, en daarbij gevoegd' het geen mevrouw Konska mij verteld had. kreeg ik evenals de bedienden, den indruk, dat deze monnik een heer was. Welk een tragische roman er op deze deze theo rie gebouwd wordenKon den deze twee menschen geen mie- de mi nnaars geweest zijn? Alle om standigheden wezen er op dat. Zie linska een feilen haat koesterde te gen zijn gast. Toch kwamen er ook weder andere veronderstellingen in mij op. toen ik lag te rusten in het bed dat mevrouw Konska voor mij had gereedgemaakt. Ik was na het souper door den slaap overmees- lieden een ploeg, thans, werken er 52 aan. Tevens is het getal uren, thans noodig om langs machinalen weg een voorwerp te veivaardigen, kleiner ge worden dan bij handwex-k. Het is dan ook volkomen onjuist, dat de machine een kwaad is voor den arbeider. In de laatste 75 jai*on is het loon ongevee* verdubbeld eri tevens heeft de machine den zwaai-sten arbeid overgenomen en ook omdat zij zelve groote plaats ver- oischt, er toe bijdragen dat onder veel betere voorwaarden en in ruimere beter geluchte wei'kplaatsen gearbeid wordt. Een andere grief, dat de machine het gotal werklieden doet afnemen, is even onwaar. De 14 Fransche departemen ten, die het kleinst aantal paarden krachten hacklon, telden 60 jaar geleden 2,600,000 in.wonex-s, en thans slechte 21/2 millioen. Daarentegen is in 14, waar de meeste machines worden ge vonden, de bevolking van 8 millioen tot 121/2 gestegen. Ook de bewering dat de arbeid van vrouwen en kinderen dien der volwas sen mannen vermindert, blijkt uit d'e statistiek ongegrond te zijn. Zoo waren in 1850 in Amerika naast 10 vrouwelijke 33 mannelijke werklieden en in 1890 was de verhouding 10 naast 44. In welke richting men onderzoekt steeds vindt men dat van den machina len arbeid het nut in overweg?: da matedenadeelen overtreft. De machine is een onmisbaar vex*eischte om de macht van den mensch over de natuur te vergrooten. Zij bevordert ontzaglijk het voortbx*eng[ing-svex-mogen en den gestatigen voonxitgang, die de levens kracht, de welvaax-t en het welzijn der volken verhoogen. Op koopjes uit Het is een bekend feit dat boerinnen dikwijls in stad komen om „koopjes" te hebben. Een vrouw, die ook altijd op koopjes uit was, zegt „de Winkelier" kwam onlangs ln een gx*ooten manu facturenwinkel, om stof voor een ja pon te koopen. Ze bepaalde na lang aarzelen, haar keus eindelijk op een stof, die 40 ets. de el kostte. „Hoeveel el zijn er nog aan 't stuk?" vroeg ze. „Zestien el," antwoordde de winket lier, na het stuk nauwkeurig gemeten te hebben. „Goed, geeft u me dan maar vijftien el," zeide zij. De winkelier trachtte haar to bepren ten, dat ze het geheeie stuk zou ne men, maar daar wilde ze niets van lxooren. Er zat dus niets anders op, dap dat hij. de 15 el afknipte, hetgeen hij dan ook behoorlijk deed. „Dit is een la.p, nietwaar?" vroeg- de vrouw, de ovex-gebleven coupon in dé hand nemende, terwijl de geduldige winkelier de stof opvouwde. „Jawel, juffrouw." „Lappen zijn altijd goedkooper, niet- waar." „Soms", antwooi'dde de ander zee» lakoniek. „Hoeveel moet u hiervoor hebben?" „Acht stuivers." „Dat is net zooveel, als ik voor de andere vijftien el betaald heb." „Ik mag het niet goedkooper geven." „Waar Is dan de mijnheer, wien alles aangaat? Dan zal ik hem vragen, of ik dien lap niet wat minder kan krijgen." „Mijnheer is er niet op 't oogexiblik," hernam de winkelier, tenvijl hij zijn bediende ongemerkt een knipoogje gaf, „En durft u het niet op u nemexx, oni op den prijs een beetje af te komen?" „Neen, dat durf ik niet doen." „Nu," spx-ak de vrouw met een zucht, „dan spijt het me vreeselijk, dat ik vijftien el heb laten afknippen. Ik moe( dien lap in allen gevalle hebben, want ik heb zestien el noodig. In vredes naam dan ook maar voor acht stuivers. Maar ik ben anders nooit gewend, om voor een lap dén vollen prijs te beta len." In razernij. Terwijl een zenuwlijder, Nebr mann genaamd', Zaterdagmidd'ag door baronesse Augusta Druben in bet sanatorium te Grenwa, in Zwe den:. gebracht werd1, kreeg hij een vlaag van razernij. Hij greep een. mes en bracht d'aarmede verschei dene steken toe aan de barones en haar drie dochters, van wie er een kort daarop bezweek. Daarop renet- de Nehrmann.de straat op en tracht- te een paar huizen binnen te drin gen. Voordat hij gegrepen en ge-, boeid werd, verwondde hij nog vijf menschen. Van zijn slachtoffers moesten er drie naar het hospitaal gebracht worden. terd, maar liet beeld van den doo den monnik en van zijn moordenaar verjoegen allen slaap bij mij, en zoo hield' ik mij zelf bezig met allerlei verondersLe 1 bogen. Toch scheen het mij fcoe dat mijn eerste theorie d'e aannemelijkste was, en ik kon een zekere, voldoening over deze ont dekking niet vex-bergen. Iedereen scheen tevreden te zijn met den af loop van de zaak, ik echter wildé verder doordringen. Maar ik wil hierovea* eindigen, anders zoudi gö denken dat mijn. verbeelding mij geheel in haar macht had1. Het zal mij verwonderen of die waarheid ooit aan het lic-M komt. Ik geloof het nauwelijks. Dat ik u deze rege len schrijf, komt hierdoor, dat zoo wel de sneeuwstormen als me vrouw Konska mij verhinderden heen te gaan. Den volgenden dag gelukte het mij naar huis terug te keeren, en zag ik tot mijn vreugde dat de si- gai*et. d'ie Anulka van de oude Ma rya had afgebedeld, haar geen» kwaad had gedaan. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 2