Z
tieke opleiding, het algemeen kiesrecht,
bij de nhuidigen politicken toestand
van ons land verkrijgen?
Het wordt onmogelijk gemaakt door
art «0 van de Grondwet, en dus moet
de Grondwet herzien worden. Hieraan
zijn echter geweldige bezwaren ver
bonden, blijkens de wettelijke bep
lingen, doch aan den anderen kant,
wanneer de omstandigheden er
naar zijn. dan kunnen willsl'
wanneer zij bet willen, ernstig willen,
haar tot stand brengen.
Overal in de geschiedenis is geble
ken dat geschreven wetten niets, lei
ïerhjk niets beteekenen, wanneer er
een klasse opstaat, die a"4®" k
om te komen lot de grondwet, die
beeft het slechts negen
jn°negen^dagen slechts had de o^iko-
in 1848 gegeven heelt.
de beurt der burgen], nu is het a
a-fh-Vand.Goes—eide
bevoorrechte kiasse »as tegenover
do bourgeoisie zonder in wl,en
de eigenlijke f °°°™Ba',?e n die da-
In hoofdzaak betrot de actie
gen der burgerij
meen kiesrecht
eiscta, doch o TO.krijgen, i,
verkiezingen te trapsgewijz
tegenstelling meiwelk Btelsel
verkiezingen van weieer,
door spreker Sf^^^ebonrgeoisie
Nadat jaren lang 400J 4 ,sherIieniiig
geijverd was voor grondwetsh
kw am 8 Maart '"c^veOkiting
beck^aarthet hoofd, den strijder voor
rechtstreeks kl.esrecha' et) gebeurd?
Wat was er in die dagen
Overal verhief 4cle vrces daar-
bourgeoisie, en de machüieb-
ï^tn sloüe vdör grondwetsberzie-
Eifn?nre:^anee^veeeuwla;
van 1848. „cschiedenis dat
En dit leert ons d s gmM» duMe.
wanneer een hervorming
g Hierna
da candidaat. het ™°°T^ len tot de
Spreker we op het
praktische 8m8e° hebben en
oogenblik mede gj°™genb0ltx de
daarom wüde ie reTU(, ,aten pas-
venden in denOande vOn hen te wach-
ten- a breker trek ik den
Het eerst voor het voet-
heer Van Sty n om<jat
Uclit Ik m0Bt...d, het niet noodig
hü zeil wt? tW'»h0;' te treden.
acht voor zijn (t geduren-
De i„er Van Styrum n
de hel jaar dathi] ini gc.
steeds gezwegen. doch B
maakt van zijn recht om te ste
Spr. deelde nu m^oe^t heen.
^"rbaOdmet'de kieswet-Van
HUitvoerig ging Spreker na welke de
Hïi heeft o. a. gestemd tegen alle
amendementen der socialisten, die et
kiesrecht uitgebreider zouden maken
maar niet alleen tegen die der sodalis
ten hij stemde b.v. oo k tegen het
ceeringszoorstcl, waarbij aan patroons
f„ verhuurders van huizen de «ridieh-
«ng werd opgelegd de arbeiders en
huurders aan te geven tot g1*®!?°!l
kiezerslijst Dat zou gemakkelijk voor
r^,Lsziin.en dus meer kans OP
kiezen kunnen geven. Dóèrom stemde
de heer Van Styrum er teeen, en dus
zal het nieniaud meer verwonderen
dat hij ook stemde tegen de motie-
Troel stra voor grondwetsherziening.
Ook op het gebied van het militai
risme heeft de heer Van Styrum
toond, wat men van hem verwachten
kan.
Hij heeft gestemd tegen het amende
ment-Van Kol om 342,200 af te trek
ken van de begrooting voor de vesting
werken en hij heeft medegewerkt aan
de tegenwoordige legerwetten, die een
last van 2 1/2 millioen meer op de
schouders van ons volk leggen.
Wat de Kinderwetten betreft, hij
heeft gestemd voor 't sluiten in boeien,
vóór de cachotstraf van kinderen be
neden de 14 jaar in rijksopvoedingsge
stichten.
Dc heer Van Styrum is een humaan
man.
De heer Van Styrum, aarts-conser
vatief als hij is verklaart zich overal
vierkant tegen de arbeidersbelangen.
Anders is het met den heer Ooster
haan. Deze is gesteld, omdat hij niet
is tegen de vrij-anti-revolutionairen,
omdat hij is vóór samenwerking met
katholieken.
Dit dus is een vrij karakterloos alle
gaartje.
En als menschen, die elkaar vroe
ger verdoemden en verketterden, nu
samenkomen onder een schijnleuze,
dan doe nze dit om op te komen tegen
de eenig georganiseerde politieke ar
beiderspartij, tegen de sociaal-demo
cratische partij. En daartegen is het
monsterverbond gericht.
Was Patrimonium de zelfstandig ge
organiseerde, politieke arbeiders-par
tij en de heer Oosterbaan door die par
tij gesteld, zei spreker, we zouden hem
da hand kunnen reiken.
Maar op het oogenblik is hij gesteld
als candidaat eener partij, die uit zoo
heterogeene bestanddeelen bestaat,
dat de arbeidersbelangen er niet veilig
zijn en te meer bij den heer Ooster
baan niet, die zich leent voor een mon
sterverbond.
Aangezien echter a. s. Donderdag
een openbaar debat tusschen spreker
en den heer Oosterbaan zal gehouden
worden, stapte spreker van deze can-
didatuur af en besprak toen de can-
didatuur-Van de Kamp.
Wie en wat is de heer v. d. Kamp als
politiek persoon? Niemand weet het
Ieder vraagt het zijn buurman, doch
een voldoend antwoord krijgt men
niet.
Spreker hoopt dan ook hartelijk, dat
hij binnen de zes dagen die nog res
ten, voor zijn kiezers zal optreden.
De heer Van de Kamp schijnt ka^
tholiek, want hij is door een groep van
katholieke kiezers gesteld.
Wat de demokratie in de Katholie
ke partij betreft, de katholieke Ka-
mergroep maakt zelf het programma
op, wat een zeer on-demokratische
maatregel is.
Die Kam er groep spreekt zich omtrent
de ongevallenwet bv. niet beslist uit.
Wel zegt zij dat daarvoor geld noodig
is, doch men kan wel begrijpen dat de
katholieke partij in verhoogim? van
invoerrechten op levensmiddelen de
arbeiders zelf zal laten betalen de pre
mie voor verzekering.
Een nog merkwaardiger staaltje
van liefde voor de arbeidersbelangen
heeft Dr. Schaepman 16 Mei op den
Katholieken landdag gegeven,
Het gesjacher der regeering in de
laatste jaren is daar door Schaenman
de hoogste lof toegezwaaid. Let wel,
een Katholiek die de liberale regee
ring prijst. Daaruit blijkt, hoe de ka
tholieken er mee ingenomen zijn, dat
de regeering zoo weinig heeft ge
daan voor de arbeiders. Dr. Schaep
man heeft daar ook gezegd, dat een
bondgenootschap met de Christeiijk-
historischen niet gevaarlijk is, omdat
die toch niets kunnen doen. Alle be
ginselen worden over boord gegooid,
om tegen de arbeiders-belangen pal
te staan, hetgeen ook weer gebleken
is uit de onmondigheid waarin de
R. K. volksbond gehouden wordt, door
de overmacht van de geestelijken.
De heer Hugenholtz zette nu nog
breedvoerig uiteen hoe onder de ka
tholieken de arbeiders steeds worden
afgehouden van hun klassegenooten.
om ze op sleeptouw te nemen bij de
katholieke heerenpartij. Zoo spreekt
o. a. Dr. Schaepman van specifiek ka
tholieke arbeidersbelangen, welke uit
drukking door spreker geridiculiseerd
werd.
De arbeiders-belangen zijn dus bij de
katholieke partij niet veilig, en van
daar dat zich ook een katholieke de-
mokratische partij heeft afgescheiden.
En waneer de socialisten die derno-
kratische strooming tot zich wenschen
te trekken dan is dit geenszins om hen
ongeloovig te maken. Integendeel, de
belangen des geloofs zijn bij de socia
listen veilie. maar ze willen met die
gene onder de katholieke arbeiders,
die het e-eloof niet wenschen gebruikt
te zien als dekmantel voor kapitalis
tische belangen, mede strijden voor
lotsverbetering.
Waar nu bij de Katholieke partij de
arbeiders-belangen niet veilig zijn en
zich een katholieke demokraiische
strooming voordoet, daar is het dub
bel noodzakelijk dat de heer v. d.
Kamp voor zijn kiezers optreedt en
zijn staatkundig program belijdt.
Ten slotte kwam spreker, na hetgeen
hij omtrent de drie andere candidaten
gesproken had tot de conclusie, dat.de
arbeidersbelangen alleen veilig zijn bij
de sociaal-demokraten en spreker zei-
de dit ook nadrukkelijk aan de leden
van het Ned. Werkliedenverbond. Aan
een der drie genoemde candidaten
kunnen zij toch bezwaarlijk hun stem
geven, en met zich te onthouden zou
den zij werken in het belang der can-
daten in wier handen de arbeidersbe
langen niet veilig zijn.
En vooral bedenke men, dat het op
dit oogenblik vooral gaat om prakti
sche dingen, niet om filosofische le
vensbeschouwingen. (daverend en
langdurig applaus).
Als laatste spreker trad op de heer
A. H. GERHARD
van Amsterdam, die nog eens den naa
druk legde op hetgeen waarom het bij
deze verkiezing eigenlijk gaat.
Nog nooit te voren heeft men om al
gemeen kiesrecht gevraagd, zei spre
ker, doch nu op het oogenblik wel,
omdat tevens het besef is geboren wat
men er mee kan uitrichten.
De vrijheid-lievende Nederlanders
hebben gewoonlijk de politiek gehul
digd: wat de heeren wiizen, moeten
de gekken prijzen."
Ook deze spreker schetste op de
hoogst ironische wijze hem eigen, zoo
dat telkens een lachen door de zaal
daverde, de ontwikkeling onzer staats
macht en beioogde toen, waarom ein
delijk de eisck voor algemeen kies
recht moest worden geboren.
De heer Gerhard toonde aan, hoe er
verschillende belangen bestaan tus
schen de bezittende klasse en die dter
niet-bezitters.
Liberalen, anti-revolutionairen en
katholieken zeggen: Voor God zijn
alle belangen gelijk, en in de praktijk
komt het alleen hier op neer, dat de
een een beetje meer geld! heeft dan de
ander. Dat is alles.
Onze licht-rose gekleurde broeders,
de vrijzinnig-democraten, zien wel den
strijd der belangen. Zij vinden het jam
mer, en willen doen, zooals in het
echt-oudrHollandsche spreekwoord
staat uitgedrukt: Wat niet weet, deert
niet.
Maar de klassenstrijd is er nu een
maal, de strijdige belangen komen in
botsing.
De socialisten, zegt men, zijn voor
den klassenstrijd, zij bevorderen den
klassenstrijd.
Doch de zaak is, dat de socialisten
oogen en ooren hebben open gehouden
en minder idioot zijn dan de boer, die
den barometer stukslaat als die op
storm staat.
En de klassenstrijd wordt bevorderd
door allen die steeds doorgaan het ka
pitaal op te hoopen, de groot-grond
bezitters. de mijn-eigenaars, enz.
Het principe van het liberalisme,
het principe der vrije concurrentie be
strijdt geen enkel sociaal-democraat.
Wel de consequenties. Wel wijst de
sociaal-demokraat er op, dat er geen
vrije concurrentie is, geen vrijheid be
staat, voor den arbeider. Vrijheid al
leen om te sterven.
De aard en noodzakelijkheid van den
klassenstrijd werd door. spreker ge
schetst, uiteengezet wat en hoe de
volksvertegenwoordiging moet zijn, en
hij wees er op, waarom de arbeiders
zelf hun eigen belangen moeten be
zorgen. Dat er verschillende belangen
zijn, zei spreker, hebben we gezien, en
die verschillende belangen kunnen al
leen dan behartigd worden, als allen
op de volksvertegenwoordiging invloed
uitoefenen.
Spreker gebruikte het beeld van een
een lastigen hond, dien men telkens
een kluif toewerpt, en zei, hoe men
ook steeds die arbeidersklasse, wan
neer die lastig werd, kluiven toewierp
en dan in zijn angst nog narekende,
hoe die het kleinst kan zijn.
Niemand van ons, zei spreker, denkt
er aan dat, wanneer we morgen het
alsremeen kiesrecht hadden, de toe
stand eensklaps verbeterd zou zijn.
Doch het algemeen kiesrecht is noo
dig als voorwaarde om tot de midde
len van verbetering te komen.
Geef daarom, zeggen de socialisten,
alleen de macht om hun belangen te
behartigen.
Dat recht wenschen we niet alleen
maar voor allen, ook voor onze poli
tieke tegenstanders.
Met een krachtig woord om te stem
men op den sociaal-demokraat.
van wie alleen waarborg is, dat bij de
belangen der arbeiders behartigen zal
en met het geloof uit te spreken in den
zegepraal der sociaal-demokratie im
de toekomst sloot spreker zijn zeer toe
gejuichte rede.
De schildersknecht F. J. Pelser, werk
zaam bij den heer Homau op het
Nieuwlandje, had Woensdagmiddag
het ongeluk, door het springen van een
spirituslamp zich vrij ernstig aan het
gelaat te verwonden, zoodat hij zich
onder behandeling van een geneesheer
moest stellen. Een zijner maats werd
ook nog door de explosie even aan zijn
arm verwond.
Arrondissements- Recht
bank te Haarlem.
Uitspraken.
A. Terol, arbeider te Zandvoort, dief
stal één maand gevangenisstraf.
H. Arislioek wed. J. Erlcnbach zon
der beroep te Velsen, diefstal bij ver
stek 3 maanden gevangenisstraf.
J. Tromp en R. van Aalst, arbeiders
te H a ar 1 em m er'l i ede, mishandeling
ieder 14 dagen gevangenisstraf.
P. J. de Graaf, timmermansknecht
te Haarlem, diefstal 6 weken gevange
nisstraf.
K. F. II. Balkenende, winkelknecht
te Haarlem, verduistering 2 maanden
gevangenisstraf.
B. II. Terkoenen, werkman en H.
Molenaar beiden te Zaandam, weder-
spannigheid, mishandeling ambtenaar
in fuDctie opzettelijke vernieling en
eene geoorloofde godsdienstige bijeen
komst storen, de 1ste 14 dagen gevan
genisstraf de 2e een maand gevange
nisstraf.
J. H. Prins, werkman te Zaandam,
wederspannigheid bij verstek vrijge
sproken.
D. Smit, bierhandelaar te Purme-
rend.
C. van Braam, arbeider te Purme-
rends.
C. van Braam, erbeider te Purme-
rend.
J. Blokker, schilder te Purmerend,
overtreding Hondenbelasting aldaar
allen ontslagen van rechtsvervolging.
A. Ketmper, werkman te Edam, feit
als voren bboete of een dag hech
tenis.
A. M. Kant, koopman te Haarlem,
feit en straf als voren.
F. L. de Kuster, koopman te Haar
lem als voren.
Heemstede.
De toestand van den timmerman
die 11. Dinsdag het ongeluk had! op
het gesticht Meer en Bosch van de
ladder te vallen, is bevredigend
het zal echter nog wel 14 dagen du
ren eer hij zijn werk zal kunnen
hervatten. Het werkvolk is tegen
ongelukken: verzekerd.
Binnenland.
De Hoffeesten te Schwe'in.
De correspondent van het ,Hbld".
schrijft o. a. over Let Hoffeest van
Dinsdag het volgendo
Het feest begon met een cour in de
groote schilderijengalerij langs de
Hollandsche Koningin en haar Prins-
Gemaa), een huldiging die op de in
nemendste en aanvallig^te wijze in
ontvangst werd genomen. De voorbij
trekkende gasten gingen in een fces-
telijken stoet, na het makrn van een
buiging, voorbij de Koningin en den
Prins, eerst de dames in prachtige toi
letten met hofslepen en hooföslui rs,
daarna de heeren, de ministers en hof
beambten, de hooge staatsambtena
ren en de militairen, allen in gala-
uniform, de ridders en Landstenden,
de roodrokken", zooals ze genoemd
worden in hun keurig hofpak, de gees
telijkheid, enz. Koningin Wilhelmma
verscheen weer in het schitterend wit
wat haar zoo goed staat en de beko
ring harer lieflijke verschijning nog
verhoogt.
Het kleed, dat de Koningin droev
was van wit moirée niet zilver gebor-
duurd en met helroode rozen verS1®"*.
Brusselsch kant en dunne rozentak-
ken versierden verder nog de robe en
den rijk met zilver geborduurden sleep.
Zij droeg de ordeteekenen van de
Wendische Kroon aan het blauwe lint,
den Nederlandschen Leeuw, enz
Prins Hendrik droeg de Mecklen-
burgsche generaalsuniform, donker
blauwe jas met kostbaar zilvergarneer
sel aan den kraag en de roode opleg-
IIet defileerende gezelchap begaf zich
na de cour dadelijk in de gouden zaal,
die in den glans harer kroonlichten,
waarvan de kaarsen onlangs vervan
gen zijn door electrisch licht, straalde.
De groote nis aan de uiterste lengte
zijde was ingericht voor het hoforkest
en in een grooten halven cirkel waren
daarvóór de prachtige zetels geplaatst
welke langzamerhand door de dames
en heeren werden ingenomen. De eer
ste rij was bestemd voor de vorstelij
ke personen, die spoedig uit d© gou
den deur, voorafgegaan door de groot
hofmeesters. de zaal binnentraden. De
Groothertog, in zijn uniform van kolo
nel geleidde koningin "Wilhelmina, dan
volgden prins Hendrik, en groother
togin Marie, prins Christiaan van De
nemarken in den rooden rok der Deen-
sche lijfgarde en de groothertogin-
moeder Anastasia, enz. Pages droegen
de slepen der vorstelijke dames, ter-
wül twee kadetten, Von Bonin en Von
Lützow. als sleepdragers dei; Ko
ningin fungeerden. Groothertogin Ma
rie was gekleed in wit atlaskleed met
vlier-borduursel en een lila fluweelen
sleep met hermelijn afgezet.
De Groothertogin-moeder droe- een
kleed van wit atlas met crèpe-de-chine
en als sleep wit zijde met rozen. Her
togin Paul Frederik, die er weer aller
bekoorlijkst uitzag, had een violet
kleed en rijk met zilver geborduurden
sleep, terwijl ook de prinses von Reuss
in prachtig met zilver geborduurd toi
let slansde.
Acad. Examens.
Aan de Universiteit van Amsterdam
is niet gunstig gevolg afgelegd het can-
didaats-exarnen in de Nederlandsche
Letteren cum laude door mej. S. Höf-
ker; het Propaedeutisch Examen in de
Geneeskunde door den heer P. H. van
Roojen.
Proponents-examen hij de Ev. Luth.
gemeente is met gunstig gevolg afge
legd door den heer J. A. F. A. Stellwag.
Bij het zwemmen in de rivier is te
Lekkerkerk een jongen van 11 jaar, die
zich te ver gewaagd had, verdron
ken.
Herstel voor drankzuchtigen.
Onder voorzitterschap van dr. W. P.
Ruysch werd Woensdag te 'sGraven-
hage de jaarvergadering gehouden
van de ver. ter bevordering van het
herstel van drankzuchtigen.
Na de vergadering te hebben geopend
deelde de voorzitter mede dat ook dit
jaar de regeering een subsidie van
f 600 verleend, terwijl zij geregeld- on
derstand verschaft aan behoeftige
drankzuchtigen die opneming in Hoog-
hullen noodig hebben. Verder deelde
de voorzitter mede dat de Volksbond
en de Vereeniging tot herstel van
drankzuchtigen zich zullen moeten
uitspreken over de vraag in hoeverre
het stelsel van vrije verpleging, tot nu
toe gevolgd, hert, opendeurstelsel, zal
moeten worden gewisseld met een
dwangstelsel.
Vertegenwoordigd waren de afdee-
lingen Utrecht, Haarlem. Den Haag,
Groningen en Rotterdam. Amsterdam
had bericht gezonden verhinderd te
'j)rt aftredende onder-voorzitter, de
heer G. W. van Kempen, werd bi] ac
clamatie als zoodanig herkozen.
Hierna bracht de secretaresse, mevr.
F Mees-Snethlage, het jaarverslag
uit, waarin o.m. vermeld wordt dat
de afgetreden voorzitter, prof. van der
Lith tot eerelid is benoemd, dat het
ledental der afd. Haarlem en
is verdubbeld en het ledental in t al
gemeen vooruitgaande ra. *e4"
te Hooghullen kost gemiddeld 1 646JS.
De bijdrage der Vereeniging was
f 2358. Door een eenigszins voordeeii-
ger gevoerde wijze van exploitatie was
het bedrag der verpleegkosten aan-
ZieVe\volgens ^dit jaar voor de eerste
maal werd een afzonderlijk verslag
uitgebracht over de inrichting Hoog
hullen, door den geneesheer-directeur,
systeem om gehuwde l.e-
i. vernlegers en beambten aan te
sten» waarborgt
in 't personeeel. Thans worden ver
pleegd 8 patiënten 2e en 12 patiënten
3e klasse. In 1900 zijn opgenomen 26,
vertrokken 27 patiënten. Lichaams- en
geestesafwijkingen bij vele patiënten
in hoofdzaak gevolg van 't alcoholmis
bruik, werden door passende verple
ging, waaronder geheelonthouding
een eerste plaats innam, verbeterd.
Enkele patiënten hebben een door hen
zeiven ontworpen rustieke brug. een
rustiek hek, een konijnenberg einz. ver.
vaardigd. Door het betrekkelijk groot
aantal bouwkundigen onder do patiën
ten konden verschillende teekeningen
en bestekken voor aan te brengen ver
beteringen aan 't gebouw gemaakt
worden. Behandeld worden meest de
zwaarste en meest chronische gevallen
van drankzucht. Het percentage her
stelden is daarom vrij gering. Van 10
verpleegden die 12 maanden in de in
stelling bleven, zijn 6 teruggevallen.
34.7 herstelden, terw 1 4.3 als ver
beterd is te beschouwen.
Vervolgens wordt in hot verslag na
gegaan het resultaat over 't afgel'oo-
pen 10-jarig bestaan der inrichting. De
statistiek loopt echter over een te ge
ring aantal gevallen om te kunnen ko
men tot veel beslissende conclusiën.
Opgenomen zijn 216 patiënten, 200 ver
trokken. 60.2 der opgenomen pati
ënten, was tusschen de 30 en 40 jaar
oud. Deze vrij hooge leeftiid steunt nie*
de meening dat herediteit tot drank
zucht leidt. De drankzucht onder jeug
dige patiënten is echter gevaarlijker.
Onjuist bleek het dat drankzucht bij
personen boven 50 jaar ongeneeslijk
zou zijn. De wenschelijkheid van ge
dwongen wettelijke opnemiug van
drankzuchtigen dringt meer en meer
door. Bij niet gehuwde mannen bleek
grooter dispositie tot drankzucht aan
wezig. Hersteld zijn 41.4 verbeterd
14.4 zoodat de ervaring heeft be
wezen, dat Hooghullen recht van be
staan heeft. Het moet echter voor de
alcoholisten mogelijk worden gemaakt
vroeger in het gesticht te worden op
genomen en er langer te blijven. Ten
slotte wordt de wenschelijkheid beoogd
van een patronaart, en een krachtige
geheel-onthoudingsbeweging in 't be
lang der ontslagen drankzuchtigen.
Naar aanleiding der medegedeelde
cijfers merkte de voorzitter op dat al
moge het gemiddeld resultaat iets
minder gunstig zijn dan dat van de
eerste 5 jaar (toen 30 als genezen
en 30 als verbeterd werden opge
geven), in elk geval meer dan 100 Ne
derlanders door Hooghullen van hun
kwaal zijn hersteld en dit zeer zeker
't recht van bestaan der inrichting be
wijst.
Staking aan de Pkenix te
Zaandam.
Men schrijft ons uit Zaandam
De nieuwe werklieden aan de Phe-
nix behoeven nu niet meer dag en
nacht in de fabriek te vertoeven, doch
kunnen wederom des avonds hunne
woningen te Amsterdam opzoeken, om
's morgens vandaar weder te keeren.
Ongeveer 35 man tellend, worden zij,
geëscorteerd door 14 politieagenten
en rijksveldwachters naar 't station en
naar de fabriek gebracht. Een klein
opstootje had gistermiddag in de Oost
zijde plaats toen de geëscorteerde ar
beiders werden lastig gevallen, waar
aan de politie direct evenwel een ein
de maakte, door de betoogers uiteen
te drijven. Overigens is het, ook dee
avonds, zeer rustig.
Nadlc.r wordt bericht dat allen, die
gisterenmiddag bij het opstootje in
de Oostzijde tegenwoordig waren,
zijn verbal iseerd. Omtrent het voor
gevallene aan de fabriek van de
firma Verkade meldt men ons neg
dat door dien. bondsvoorzitter, den
heer Timmer, eenisren der aan de
fabriek arbeidende bakkersgezellen),
opmerkzaam werden gemaa-.i on
het leveren van brood' aan de fa
briek De Phenix. Dezen klaarden
hierover bij hun chef en om onaan
genaamheden te voorkomen, v,\,rd
die zmding van brood1 aan de Pho
mix gestaakt.
Letteren en Kunst.
Ibsen
wiens toestand onlangs hopeloos
werd' genoemd, schijnt nu toch weer
te beteren.
On Hoop van Zegen" is door het
..Deutsches Theater" te Berlijn defini
tief aangenomen en zoowat tegelijk
zal „Ghetto" in het Residenz-theater
te Berlijn (directeur Lautenburg) wor
den opgevoerd.
dachizaam van hen verwijderd. Er
was ook maar één man die hem be
langstelling inboezemde; de oud'e
Rus, dien men de „kleine Moltke"
noemde.
Speelt gij. niet. graaf? vroeg
•hij. onderzoekend1.
De graaf trok zijn dunne grijze
wenkbrauwen op. en glimlachte
even.
Neen, zei hij. ik koester niet
den w.ensch om mijn. kinderen rijk
te maken voornamelijk misschien
wel omdat ik ze niet heb. Ook om
dat de dokters mij een hartkwaal
voorspeld hebben.
En toen vroeg hij En gij dan...
behoort gij ook ondier hen die geen
liefhebbers zijn
Dane trok zijn schouders op.
Ik heb nog nooit do koonts ge
had. Als ik een paard laat meerenr
nen. zet ik honderd' pond op hem
als stalbelasting. Maar het is mij
zeer onverschillig of ik win of ver
lies, voor zoover als het geld aan
gaat. In Rusland, meen ik te weten,
speelt iedereen. Uw land is een
van, de Rijken, waar ik nooit ge
weest ben. Ik ga daar het aanstaan
de jaar heen om zelf het volk te lee-
ren beoordeelen.
De graaf zag met wijdgeopende
oogen den spreker scherp aan.
Ik denk niet dat mijn land) u
zal bevallen, zei hij. Zij die naar
Rusland gaan, zijm óf zij die de
mengcheJijke natuur willen lieer-en
kennen, óf zij die nieifcs anders te
doen hebben. Maar als gij gaat doe
dat dlan onbevooroordeeld. Gij zult
ons toch niet oordeelen naar wat
gij dezen avond ziet.
Zal ik dan iets zien dlat typisch
Russisch is?
In zekeren zin ja dat is te
zeggen typisch wat eene zijde van
ons leven aangaat. Menigeen mij
ner landgenootën. mannen of vrou
wen, zien niets anders dan wat de
groene tafel hun te aanschouwen
i geeft. Er zijn echter anderen. ïk
vertrouw -dat gij wel de laatsten,
en niet de eersten zult willen ken
nen.
Lord Dane lachte. Trouwens
de geboren speler, is een belang in
boezemende studie.
Denkt gij er zoo over
Ongetwijfeld doe ik. Als ont
wikkelde menschen spelen om zich
eens op te wekken, dan is dat op
de eene of andere wijze noodzake
lijk voor hun bestaan,. Latent we aan
de speeltafel gaan.
Hij wachtte het antwoord niet af,
maar ging naar de andere kamer
en hem volgde een kleine groep dde
we-1 het spel hadden gevolgd' maar
niet den, moed' hadden mee te doen.
Er waren karakteristieke gezichten
om de roulette heenvrouwen met
scherpe trekken-, die met. zenuw
achtig brillende vingers hare winst
naar zich haalden, knapen onbe
zorgd wagende, een jonge Russische
Vorst, die kleinigheden opzette, ter
eere van do schoone dame die de
bank hield, en d'e merkwaardigste
figuur van het geheele gezelschap
was. Dame die zich tot nog toe had'
gewacht zich te wagen aan zulke
weinig beteeken,endie spellen, als
hij in d'e meeste huizen van. zijn
kennissen vond, was mi zoo belang
stellend als hij nog nooit tevoren
was geweest. Hoe hij zijin best ook
deed om onverschilligheid to vein
zen, -telkens bleven zijn blikken
hechten op het gelaat van het meis
je, dat op den hoofdzetel zat, en
onbetwistbaar, de grootste speelster
van allen was. Nooit had' hij een
lieftalliger persoontje gezien, of een
dat zoo onophoudelijk de aandacht
boeide. Jeugd bezielde ieder gebaar;
haar haar dat bij1 dag vlas werd1 ge
noemd, was in den avond goud);
een profiel 'n weinig scherp ge-
teekend, oogen van1 het helderste
blauw, spraken van levenslust,
volop van eerlijkheid!. Het was niet
zoo zeer cle schoonheid van het ge
laat als een sierlijke onbeschrijfe
lijke bekoorlijkheid van den vorm
daarvan, die voor het eerst na den
da~ zijner meerderjarigheid1, hem
het idéé gaf van echte vrouwelijk
heid.
Al had er een vermogen van af
gehangen. had hij zijn belangstel
ling niet kunnen verwinnen die' be>-
toovering die de speelster np hem
uitwerkte was zoo onweerstaan
baar, als de meest oorspronkelijke
indruk op zijn geest.
Er werd hoog gespeeld!; maar
voortdurend toonde de kinderlijke
speelster haar verlangen naar den
prikkel van het spel. Nu bleek, dan
blozend', dan lieflijk lachende, dan
weer het uitschreeuwende als een
smartelijke klacht over verlies, was
er geen scherpe blik noodig om
haar leven te beschrijven. Zi; was
een van die, waarvan de graaf had
gesproken als hij wees op de duiste
re zijde van. het Russische leven,!
Een geborene speedster, zpi
Dame, een slavin van de lust let
spelen, zooals anderen de slachtof
fers zijn van eene meer wezenlijke
krankzinnigheid'. Zij geeft zich ge
heel en al over aan d'ien geweldi
gen aandrang van het oogenblik.
Er lag een levensles in het bespie
den harer oogen als de bal rollen
de was, haar kreet te hooren als de
fortuin haar begunstigde, getuige
•te zijn) van. haar leed als zij had
verloren.. Zij leefde voor dlie oogen-
blikken zij waren voor haar het
wezenlijke doel van het lteven,. Geen
andiere hartstocht, de hartstocht der
liefde, die men zegt dat zich zijn
oppermacht niet laat betwisten,
wel het allerminst. Een eigenaardig
medelijden maakte zich van' hem
meester. Hij had nog nooit zoo'n
heerlijk schoon gelaat gezien.
Behoort gij tot de niet liefheb
bers van spelen. Lord Dane?
Dat vroeg hem graaf Varso, die
met innig genoegen, den burggraaf
bespiedde; hem was nog nooit een
grootere belangstelling in het oog
gevallen.
Dane antwoordde hem met de
vraag
Wie is de dhm'e die de bank
houdt
Zij is Prinses Fèkla die doch
ter van generaal Dotgorouki.
Doe mij het genoegen mij. voor
te stellen I
- Aha! zult gij dan toch gaan
spelen
Ik ga toch spelen I
De graaf glimlachte spottend.
Morgen zult gij een armer man
zijn. oordeeldie hij.
Toen Ivor Dane ten dirie ure in
den ochtend' het huis van den graat
de Coux verliet, had' hij honderd
pondverloren. en een kennismaking
met de prinses Fèkla gewonnen.
(Wordt vervolgd).
