SCHAAKSPEL
Prijsraadsel.
De zegenvierende
intocht.
Naar Alphonse Daudet.
Wij gingen met dokter V. terug door
de Avenue des Champs-Elysées en
vroegen naar de geschiedenis van ons
belegerd Parijs aan de muren, vol
bomgaten, en de diep in den grond
geschoten trottoirs. Even voor wij aan
de place de PEtoile kwamen, stond
de dokter stil en wees mij op een
van die groep hoekhuizen, die met zoo
statige pracht rondom a en Arc-de-
Triomphe staan geschaard.
„Ziet ge daar in de hoogte, opdat
balkon, die vier gesloten vensters?"
vroeg hij mij. „In de eerste dagen van
Augustus, die verschrikkelijke Augus-
tus-maand van het jaar zeventig, zoo
drukkend door onweders en rampen,
werd ik daar om een geval van be
roerte geroepen. Het was bij kolonel
Jouve, een oud kurassier van het eerste
Keizerrijk, wien roem en vaderlands
liefde tot eene soort van koppige le
vensbehoefte geworden waren, en die,
van het begin van den oorlog af, in
de Champs-Elysées was komen wonen,
in een huis met een balkon raad
eens waarom om tegenwoordig
te zijn bij den zegenvierenden intocht
onzer troepen. De arme man Hij kreeg
het bulletin van Weissenburg juist
toen hij van tafel kwam, en toen hij
dén naam van Napoleon had gelezen
onder dit bericht van eene nederlaag,
viel hij neêr, als van den bliksem
getroffen.
„Ik vond den oud-kurassier in zijn
volle lengte uitgestrekt op het vloer
kleed, met een bloedig bewegingloos
gezicht, alsof hij een mokerslag op
het hoold had gekregen. Als hij stond,
moest hij heel groot zijn nu hij lag,
scheen hij onmetelijk. Hij had fraaie
trekken, prachtige tanden en eene
vacht van krullende witte haren, tach
tig jaar, die er maar zestig schenen.
Dicht bij hem lag zijne kleindochter
schreiend op de knieën. Zij geleek op
hem. Wie hen zoo naast elkander zag,
moest denken aan twee schoone Griek-
eohe munten, met denzelfden
stempel geslagen en alleen hierin ver
schillend, dat de een ond en dof was,
wat vaag aan de omtrekken, en de
ander schitterend en onberispelijk
scherp geteelcend, in den vollen glans
en de fluweelige schoonheid van de
nieuwe stempeling.
„De droefheid van dit meisje trof
mij. Haar vader diende bij den staf
van Mac-Mahon, en zoo was zij sol-
datenkind en -kleinkind. En het ge
zicht van dien reusachtigen grijsaard,
die uitgestrekt voor haar lag. riep
voor haar geest een ander beeld op,
dat niet minder, verschrikkelijk was.
„Ik stelde haar, zoo goed ik kon,
gerust, maar eigenlijk had ik zelf
heel weinig hoopik had hier te
doen met niets minder dan eene halve
verlamming, en op tachtigjarigen leef
tijd'komt iemand daar hoogstzelden
van op. Drie dagen lang bleef de zieke
dan ook in denzelfden, onbewegelijken,
versuften toestand.
.In dien tusschentijd werd het
bulletin van Reiehslioffen in Parijs
gepubliceerd. Gij zult u herinneren
op welk eene vreemde wijze. Tot den
avond geloofden wij allen aan eene
groote overwinning twintig duizend
Pruisen gedood, de Kroonprins ge
vangen genomen. Ik weet niet door
welk wonder, door welken magne-
tischen stroom een naklank van die
nationale vreugde onzen armen doof
stomme opzocht in de voorhoven van
zijne verlamming dit alleen is zeker,
dat ik dien avond, toen ik bij zijn bed
kwam, niet meer denzelfden man
vond. Zijn oog stond bijna helder,
zijn tong was minder zwaar, zelfs
had hij de kracht, tegen mij te glim
lachen, en stamelde tweemaal
„,,Vic-to-rie
„„Ja, kolonel, eene groote over
winning
„En naarmate ik hem meer bij
zonderheden mededeelde aangaande
dit schitterend succes van Mac-Ma
hon, zag ik zijne trekken minder
strak worden en zijn gezicht ophel
deren.
„Toen ik, heenging, stond het jonge
meisje mij buiten de deur op te
wachten. Zij was bleek en snikte.
„„Maar hij is gered!"" zeide ik,
en nam hare handen in de mijne.
„Het arme kind had nauwelijks
den moed, om antwoord te geven.
Zoo even was het w a r e bulletin
Reichshoffen afgekondigdMac-Ma
hon op de vlucht, het geheele leger
vernietigd Wij keken elkaar
verslagen aan. Zij was wanhopig, als
zij aan haar vader dacht; ik sidderde
bij de gedachte aan den grijsaard.
Dezen nieuwen schok zou hij stellig
niet kunnen weerstaanEn
toch, wat moesten wij doen?
Hem zijne vreugde, zijne hersen
schimmen laten, die hem het leven
hadden teruggegeven? Maar
dan zouden wij moeten liegen
„„Goed, dan zal ik liegenzei
het moedige meisje en droogde snel
hare tranen af. En met stralende op
geruimdheid ging zij in de kamer van
haar grootvader terug.
„Het was. eene zware taak, die zij
op zich genomen had. De eerste dagen
ging het nog eenigszins. Het hoofd
van den ouden man was zwak en hij
liet zich als een kind bedriegen. Maar
met zijne gezondheid kwam ook de
scherpheid zijner denkbeelden terug.
Hij moest op de hoogte gehouden
worden van rle ieger-manoeuvres, en
er moesten dus oorlogsbulletins opge
steld worden. Het was werkelijk een
roerend gezicht, dat mooie meisje,
nacht en dag over hare kaart van
Duitsehland gebogen, bezig met vlag
getjes te steken en zich inspannend
om een ganschen roemrijken veld
tocht in elkaar te zettenBazaine op
weg naar Berlijn, Froseard in Beieren,
Mac-Mahon naar de Oostzee. Mij
vroeg zij voor dit alles om raad, en
ik hielp haar, zooveel ik vermocht.
Maar de grootvader vooral was ons
van dienst bij dien denkbeeldigen in
val hij had Duitschlancl zoo dikwijls
veroverd onder het eerste Keizerrijk
Hij wist alle slagen vooruit: „Nu
zullen zij daarheen gaan"„Nu
zullen zij dat doen!". en zijne
voorzeggingen kwamen altijd uit,
hetgeen hem bijzonder trotsch maakte.
„Ongelukkig hadden wij goed steden
innemen en slagen winnen, wij
gingen hem toch nog nooit gauw
genoeg. Hij was onverzadelijk, onze
oude. Eiken dag, als ik kwam, hoorde
ik van een nieuw wapenfeit.
„„Dokter, we hebben Maintz inge
nomen."" Zij zeide dit met een smarte-
lijken glimlach, toen zij me tegemoet
kwam, en door de kamerdeur heen
drong de klank van eene vroolijke
stem. die mij toeriep
„„Het gaat goed! Het gaat best!
In een week zijn we in Berlijn!"
„Op dat oogenblik waren de Pruisen
niet meer dan een week van Parijs.
Wij vroegen ens eerst af, of het niet
beter zou zijn, hem naar het land
over te brengenmaar zoodra hij
buiten de stad was, zou de staat,
waarin hij Frankrijk vond, hem alles
verteld hebben, en ik vond hem nog
te zwak, te veel versuft door den
grooten schok, om hem met de waar
heid bekend te maken. Er werd dus
besloten, dat hij blijven zou.
„Den eersten dag van de insluiting,
herinner ik mij, kwam ik zeer ont
daan bij hem boven, met dat gevoel
van angstige gedruktheid, dat wij
allen hadden bij de gedachte aan de
gesloten poorten van Parijs, aan het
vechten onder onze muren, aan onze
stadswallen, die nu landgrenzen wa
ren. Ik vond onzen goeden oude in
een opgewonden stemming, en zege
vierend en trots riep hij mij toe
„„Hè. daar is het beleg dan nu
toch begonnen"".
„Ik keek hem in stomme verba
zing aan
„„Wat, kolonel, weet ge dan.
„Zijne kleindochter keerde zich naar
mij toe
„„Wel, natuurlijk, dokter!... Dat
is immers het groote nieuws van den
dagHet beleg van Berlijn is be
gonnen.""
„Zij haalde zoo rustig en kalm haar
draad op, terwijl zij dit zeide... Hoe
zon hij eenig vermoeden hebben kun
nen krijgenPlet geschutvuur op de
j forten kon hij niet hoorenParijs,
het rampzalige Parijs, in zoo onheil-
I spellende en treurige verwarring kon
hij niet. zien. Wat hij van zijn bed
af zien kon, was een hoek van den
I „Arc-de-Triotnphe, en iti zijn kamer,
om hem heen, een klein museum
j van antiquiteiten, uit het eerste kei-
I zerrijk, wel geschikt om zij ne schoone
j hersenschimmen te voedenpor-
tretten van maarschalken, gravures
1 van veldslagen de Koning van Rome
j in een kinderjurkje, en groote stijve
consoles, versierd met koperen eere-
1 zuilen en volgeladen met reliquieën
van den keizer, medailles, bronzen
penningen, eene rots van St. Helena
onder eene stolp, miniatuurportretjes,
die alle dezelfde dame voorstelden,
met fijne krulletjes en in balcostuum
eene gele japon met hooge poi-
I mouwen en heldere oogen, en
j dat allesde consoles, de koning van
Rome, de maarschalk, de gele dames
met hare lijven la bouffante en
hare hooge ceintuurs, die knellende
stijfheid, die de gratie was van 1806
Bravo kolonelDie atmosfeer van ver
overingen en overwinningen, meer
dan al wat wij hem konden vertellen,
was het, wat hem zoo naïef deed ge-
looven aan het beleg van Berlijn.
„Van dien dag af werden onze mili
taire manoeuvres vrij wat eenvoudiger.
Berlijn innemen was nu nog slechts
eene quaestie van geduld. Van lijd
tot tijd, als de oude man zich te erg
verveelde, werd hem een brief van
zijn zoon voorgelezen, wel te verstaan:
een gefantaseerde brief, want niets
kou Parijs meer binnendringen, en
Mac-Mahon was bovendien naar eene
Duitsche vesting gezonden. Kunt ge u
de wanhoop van dat arme kind voor
stellen, zonder eenige tijding van
haar vader, maar wetend, dat hij ge
vangen was, aan alles gebrek had,
ziek was misschien, en nu genood
zaakt hem in vroolijke brieven te
laten spreken, al waren die dan ook
wat kort, zooals een soldaat in bet
veld ze schrijven kon, die altijd maar
voortrukte in het veroverde land?
Soms, als haar de krachten begaven,
verliepen er weken, zonder dat er
tijding kwam. Maar dan werd de oude
man onrustig en kon niet meer sla
pen. En gauw, gauw kwam er dan
weer een brief uit Duitsehland, dien
j ze hem vroolijk ging zitten voorlezen
aan zij n bed, met opgekropte tranen.
De kolonel luisterde in vrome aan-
dacht, glimlachte vol instemming,
juichte toe, erifiseerde en legde ons
i de eenigszins duistere plaatsen uit.'
„Maar bovenal was hij merkwaardig
I in de antwoorden, die hij aan zijn
1 zoon zond. „„Vergeet nooit, dat ge
j een Fransciiman zijt"".... „„Wees
i jegens die arme lieden"".„„Laat
de verovering niet al te zwaar op
hen drukken""-... En dat werden
eindelooze vermaningen, bewonderens-
waardige, kleine preekjes over de
eerbiediging van het eigendomsrecht
1 en de beleefdheid, die men aan da-
1 mes verschuldigd is, een waar wet-
boek over militaire eer, ten gebruike
I van veroveraars. Hij mengde er ook
eenige algemeene beschouwingen over
politiek tusschen door en over de
vredesvoorwaarden, die de overwonnen
I partij opgelegd moesten worden. Ik
j moet zeggen, dat hij op dit punt niet
j veeleischend was.
„„Schadeloosstelling van oorlogs
kosten, en niets meer. Waar zou (lat
voor dienen, hun provincies af te
nemen?.... Kan er Frankrijk ge
maakt worden van Duitsehen grond?""
„Dat alles dicteerde hij met een
I vaste stem. En er was zooveel onge-
I veinsde oprechtheid in zijne woor-
I den, zooveel echte vaderlandsliefde
van dè schoonste soort, dat wie het
hoorde onmogelijk onbewogen kon
1 blijven.
„In dien tusschentijd werd het be-
j leg steeds voortgezet, niet dat van
Berlijn, helaas! Plet was toen de tijd
I van die stre ge koude, van het bom-
j bardement, van de epidemieën en
I van den hongersnood. Maar dank zij
I onzen zorgen, onzen bemoeiingen en
de onvermoeide teederheid, die zich
om hem vermenigvuldigde, werd de
blij" oedigheicl van den grijsaard geen
oogenblik verstoord.
„"Voqi "VacLerland. en. ZEConing-".
Hierboven geven wij een groep,
voorstellende de Vereeniging tot ver
hooging van 's lands V'ecrbaariie'd
„Voor Vaderland qn Koning".
I Den 26sten October a.s. viert de ver
eeniging haai" 25-jarig bestaan. Zij
stelt zich ten doel, het houden van oefe.
iningen in de wapenhandel en het
om zoonoodig op te tre-
rdediging des Vaderlands.
links is de kapitein-com-
heer J. J. Zeewoldt.
De jacht op lauweren.
Ondeugende menschen beweren
dat generaal-veldmaarschalk graaf
Von Waldersee met de aanvaarding
van het oppercommando over de in
ternationale troepen in de Chineesche
provincie Petsjili voornamelijk be
oogd heeft het behalen van heldenlau-
weren in groote slagen tegen Boksers
en andere tegensporreli.ee Chineezen.
Plet heeft niet mogen zijn! Walder
see keert binnenkort naar Duitsehland
terur< zonder den vurig sewenschten
lauwertooi om de slapen; maar zijn
wensch is liem pranie geworden: hij
het aan boord gaan van het schip,
hem uit China afhaalt, denkt hii n
Mijn' eenige hoop ligt nu no?
een zeegevecht.
Aldus carricatureert. Caran d'A
's veldmaarschalks streven m de pi
4
„Tot het einde toe kon ik hem wit
tebrood en versch vleesch bezorgen,
alleen maar voor hem, dat laat
zich .begrijpen. En gij kunt u niets
aandoenlijkere voorstellen, dan zulk
een ontbijt van dien grootvader, zoo
vol onschuldige zelfzucht, de oude
man in zijn bed, frisch en vroolijk,
met het servet onder de kin en bij
hem zijne kleindochter, wat verbleekt
door de ontbering, en bezig, zijne
hand te sturen, hem te laten drin
ken, en hem te helpen, om al die
verboden lekkernijen op te eten. Op
gewekt door den maaltijd en in het
behageüjk gevoel, dat zijne warme
kamer hem gaf, te aangenamer dooi
den guren winterwind daarbuiten en
de sneeuw, die voor zijne vensters
dwarrelde, kwamen bij den ouden
kurassier zijne herinneringen boven
aan zijne veldtochten in het Noorden
en dan vertelde hij ons voor de hon,
derste maal dien ellendigen terug
tocht uit Rusland, toen zij niets an
ders te eten hadden dan bevroren be
schuit en paardenvleesch.
„„Begrijp je dèt, kleintje We aten
paardenvleesch
„Ik geloof wel, dat ze het begreep.
Sedert twee maanden at zij niets an
ders
„Ondertusschen werd van dag tot
dag, naarmate de genezing vorderde,
onze taak bij den zieke moeilijker. J
De verdoonng van al zijne zinnen,:
van al zijne ledematen, die ons tot
nog toe zoo goed te pas was geko
men, begon langzamerhand te ver
dwijnen. Twee- of driemaal reeds had
het verschrikkelijke vuren aan de
poort Maillot hem doen opspringen,
aïè een jachthond, die de ooren spitst.
Wij waren toen genoodzaakt geweest,
eene laatste overwinning van Bazaine
voor Berlijn te fingeeren, en salvo's,
die te zijner eer van de Invalides
werden afgeschoten.
„Op een anderen dag, toen wij zijn
bed bij het raam hadden geschoven
het was, geloof ik, de Vrijdag van
Buzenval zag hij heel duidelijk de
Nationale garde, die zich opeenhoopte
in de Avenue de la Grande-Armée.
„Wat zijn dat daar voor troepen
vroeg hij, en wij hoorden hem tus
schen de tanden brommen
„„Miserabele houdingMiserabele
houding
„Er kwam niets meer. |Maar wij be
grepen, dat wij in 't vervolg de uiter
ste voorzorgen zonden moeten in acht
nemen. Ongelukkig namen wij er
niet genoeg.
„Op zekeren dag, toen ik hem weer
bezocht, kwam het meisje mij ver
ward en droevig tegemoet.
Morgen trekken zij binnen
zeide zij.
„Stond grootvaders kamer open
Ik weet het niet. Nu ik er aan terug
denk, herinner ik mij dit alleen ze
ker, dat zijn gezicht dien avond eene
zonderlinge uitdrukking had. Waar
schijnlijk had hij ons gehoord. Alleen
spraken wij van de Pruisen en dacht
hij aan de Franschen en aan dien
glorierijken intocht, dien hij sinds
zoo lang verwachtte: Mac-Mahon. de
Avenue afrijdend, begraven onder
bloemen en fanfares zijn zoon naast
den Maarschalk, en hij, de grijsaard,
op zijn balkon, in groot tenue, zooals
bij Lïitzen, om de doorboorde vaan
dels en de zwartgeschoten banieren
te salueeren
de vensters en Parijs somber en onheil
spellend als een groot lazaret, met
vaandels overal, maar zulke zonder
linge vaandels, geheel wit met roode
kruizen, en niemand om onze sol
daten te ge moet te gaan.
„Een oogenblik kon hij gelooven,
dat hij zich vergist had
„Maar neenIn de verte, [achter
den Arc-de-Triomphe, klonk een ver
ward gedruisch, en eene zwarte streep
kroop langzaam voort in het rijzende
daglicht.... Punten van helmen be
gonnen te schitteren en de kleine tam
boers van Jena sloegen den roffel
„En onder den Are de PEtoile, op
de maat van den zwaren pas der sec
ties en het gekletter der sabels barstte
de triomfmarsch der Duitschers in
luid geschetter los.
„Toen, in cle doffe, doodsche stilte
van het plein, klonk een kreet, een
verschrikkelijke kreet: „Te wapen
te wapen! De Pruisen!"
„En de vier ulanen van de voor
hoede zagen daarboven op het balkon
een reusachtigen grijsaard, die zwaaide
met de armen en stokstijf neersloeg.
„Dezen keer was kolonel Jouve
werkelijk dood."
WETENSCHAP.
Een. nieuw strijkijzer.
„Arme vader Jouve! Hij had zich
ongetwijfeld verbeeld, dat wij hem, om
hem eene te sterke aandoening te
besparen, wilden verhinderen bij dien
intocht onzer troepen tegenwoordig
te zijn. Hij wachtte zich dan ook wel,
er iemand over te sprekenmaar den
volgenden morgen, op het oogenblik
zelf, dat de Pruisische bataillons zich
vertoonden op den langen weg, die
van de poort Maillot naar de Tuile-
rieën leidt, ging het raam boven zacht
jes open, en de kolonel verscheen op
het balkon, met zijn helm, zijne lange
sabel en zijne geheele roemruchte
oude plunje als oud-kurassier van
Milhaud. Ik vraag mijzelf nog af,
welk eene inspanning van zijn wil,
welk eene opflikkering van levens
kracht, hem zoo, in volle rusting, op
de been had gebracht. Wat er van
zij, hij stond daar, rechtop, achter de
balustrade van zijn balkon, verwon
derd, dat de wegen zoo breed en zoo
stil waren, de jaloezieën gesloten voor
Wit speelt en geeft in twee
zetten mat.
Oplossingen worden vóór 17 Juni
gewacht aan het adres van den red
teur dezer rubriek. Jhr. A. E.
FOREEST, Atjehstraat 134 te 's-G
venhage.
Oplossing van Probleem No. 2
1 Pd6, enz.
Goede oplossingen ontvangen van
v. V. en H. v. d. H. Rijnders, beid
te Haarlem.
De plaat geeft een afbeelding van
een nieuwe constructie van een strijk
ijzer. Het eigenaardige van dit model
bestaat hierin, dat het handvat geheel
afneembaar is, doch bij het gebruik
heel en al vastzit. Daardoor is verkre
gen,,! dat verhitting van het handvat
of verbranding van de houtdeelen. wel
ke er aan zitten, voorkomen wordt. Bij
de gewone strijkijzers van nieuwer mo
del moet de niet-verhitting van het
handvat gewoonlijk verkregen worden,
door de verbinding tusschen handvat
en ijzer slechts aan één zijde te maken
Qf het handvat vrij hoog boven het ijzer
aan te brengen. In heide gevallen wordt
het gebruik van het strijkijzer niet bij
zonder gemakkelijk gemaakt en het
verbranden van houtdeelen wordt er
niet door voorkomen.
De op de afbeelding zichtbare vorm
van het handvat, die meer overeenkomt
met de vroeger gebruikelijke construc
ties, waarbij een gloeiende bout in het
ijzer werd gelegd, in ongetwijfeld in
het gebruik handiger en toch wordt
de verhitting van het handvat meer dan
bij andere modellen verhinderd. Om
het handvat van het ijzer los te ma
ken behoeft men slechts den in het
handvat zichtbaren knop een weinig
op te trekken en dan het handvat in
overlangsche richting van het ijzer
eenige millimeters te verschuiven. Bij
het bevestigen van het ijzer doet men
het omgekeerde: het boutje, waarmee
de bevestiging geschiedt, springt dan
door de werking van een veer vanzelf
in. Met hetzelfde handvat kunnen
ijzers van verschillende afmetingen
worden gebruikt.
W etenswaardigheden.
Australië heeft een bevolking van
nog niet geheel vijf milltoen rielen;
deskundigen beweren echter, dat het
gemakkelijk tweehonderd millioea
menschen zou kunnen bevatten en voe
den.
Een renpaard in volle vaart legt met
eiken sprong 6 meter af, een struisvo
gel 9 meter.
Groot-Brittannië koopt Jaarlijks
sponsen tot een gewicht van een mil-
lioen pond.
De oplossing van ons Prijsraad
is:
ONGEVALLENWET.
De onderdeelen zijn gong, val, Ne
(Leen) en wet. Ingekomen waren
goede oplossingen. Bij loting viel
uitgeloofde Kop en Schotel ten di
aan den heer
W. VAN KETWICK,
villa „Terras" Santpoort.
De prijs ligt ter beschikking van d
winner aan ons bureau, Kampersinj
70, Haarlem.
Van Mej. G. v a n G e u 1 e n, Jacol
nestraat 36 alhier, ontvingen wij ee
berijmde oplossing die wij om het ai
dig idee hier ook wilen laten volgt
Na 't lezen der Zaterdagavond coura
Nam ik 't oplossen van het raadsel 1
hand.
'lc Had daarin op eens al dadelijk pr
Want het woord dat ik vond was: 0
gevallenwi
Nu nam ik 3, 1, 10, 3 op den tong.
En 't was mij als hoorde ik daad'l
een g o n
Bij 5, 6, 8 was ik ook heusch n
niet m
Want 'k liep onbezonnen, toch niet
den val
Ik heb juist een Nichtje dat luisti
naar N e e 1,
Met 2, 4, 9. 7 scheelt dit niet heel ve
En7, 9, 4, 2 heet L een, en mijn Ne
Is heusch.toch geen meisje, zoo wa
ik leef
De prijsvraag die wij nu gev
luidt als volgt:
Reeds lang heeft men gezocht na
een goed Hollandsch woord vc
automobiel. De uitdrukking ,,z£
beweger" geeft niet genoeg weer v
dat moderne voertuig eigenlijk
Wellicht is een onzer lezeressen of
zers in staat een woord te bedenki
dat in alle opzichten aan 't gevraag
voldoet. Zij of hij zal daarmede e
grooten dienst bewijzen aan dezen zi
steeds uitbreidenden tak van sport
aan de Nederlandsche taal. Antwo-
den worden ingewacht tot en n
Woensdag a.s.
Als prijs loven wij uit een
PORTEMONNAIE.
