SCHAAKSPEL.
Prijsvraag.
Morvan werd na weinig jaren eigenaar
van groote kalkovens in de nabijheid
van de doorboorde rots. En vele jaren
daarna kan men in den tuin van een
fraai landhuis een grijsaard zien met
zijne beide zoons en schoondochters,
die hun armen vader elke zorg ver
goedden, diei hij eertijds voor zijne
kleine jongens had gedragen en over
wonnen.
Lang daarna, en wellicht nog heden,
toonde men aan vreemdelingen de
Roche peircée. die welvaart had ge
bracht in een geheele landstreek en
van een armen zwerver een rijken
grondeigenaar had gemaakt
De twee scholieren
van Westminster.
(Naar het Engelsch).
Het was in Cromwell's tijd, nadat
Koning Karel's leger herhaaldelijk was
verslagen. Verscheidene krijgsgevan
genen werden voor de, door Cromwell
aangestelde rechters gebracht.
Een van dezen wis Sir Patrick van
Newcastle. Hij stond bekend als een
man van strenge zeden en degelijk
republikein,, die bij Cromwell hoog
stond aangeschreven. Zijn zwak ge
stel verbood hem het krijgsmansleven,
doch zijne politieke kunde werd even
algemeen erkend als zijne rechtscha
penheid en rechtvaardigheid.
Op zekeren avond was Sir Patrick
met eenige vrienden vroolijk bijeen,
die te zamen met zijne familie zijn
verjaardag vierden, toen eenige sol
daten een krijgsgevangene binnen-
liedden, die gevat werd, toen hij op
't punt stond zich naar Frankrijk in
te schepen. Patrick gaf bevel, dat
men hem de boeien zou afnemen, en
liet naast den haard een tafel bijzet
ten. „Omdat het heden mijn verjaar
dag is," zoo sprak hij tot zijn knecht,
„wil ik den maaltijd feestelijk eindi
gen; bedien den gevangene en de sol
daten, ik ben nu alleen gastheer, straks
zal ik rechter zijn."
En Sir Patrick hervatte het gesprek
met zijne* vrienden:
„Ik vertelde u dus, dat ik op mijn
vijftiende jaar nog zóó zwak en tenger
was, dat ik veel te lijden had, ten
eerste door slechte behandeling eener
booze stiefmoeder, later door de vele
kwellingen, die mijn medescholieren
mij aandeden. Moed beteekent bij een
kind niets anders dan: krachtsgevoel.
Mijn zwakheid maakte mij laf. en de
plagerijen en aanvallen maakten mij
niet sterker, slechts angstiger voor
leed en pijn. Ik leefde in voortdu
rende vrees voor den riem, waarmede
druk gekastijd werd. Twee keer had
ik die wreede straf ondergaan en had
daaraan zulk een vreeselijke herin
nering behouden, dat alleen de ge
dachte aan een herhaling mij van top
tot teen deed beven.
„De twee klassen van 't Westmin
ster College waren alleen gescheiden
door een gordijn, waaraan wij vol
strekt niet mochten raken. Op een
zomermiddag was ik in slaap geraakt
onder de verklaring van een werk van
Aristoteles; eenig gerucht deed mij
plotseling opschrikken, ik wankelde
en greep mij vast aan het gordijn,
waar ik juist voor stond en dat ik der
mate scheurde, de de ttndere klas en
de onderwijzers omkeken. Den jon
gen, die aan de andere zijde van het
gordijn stond ,had men even goed kun
nen beschuldigen, maar mijn onthutst
voorkomen verried mij dadelijk en ik
werd geroepen om met twaalf riem
slagen op de hand te worden gestraft.
„Waggelend als een beschonkene
naderde ik; ik wilde om genade smee-
ken, maar trachtte tevergeefs een
woord te uiten;de angst verlamde mijn
tong, mijn voeten waren als vastge
nageld; ik viel op mijn knieën voor den
meester .terwijl het angstzweet langs
mijn wangen liep.
„De vreeselijke riem was al opge
heven, toen ik iemand hoorde zeggen:
„Sla hem niet, ik heo alleen schuld."
't Was de scholier, die tegen den an
dezen kant van het gordijn had ge
staan.
Nu werd hij veroordeeld om de sla
gen te ondergaan. Mijn eerste ge
dachte was om zijn woord te ontken
nen, maar de moed ontzonk mij, ik
zweeg. Toen hij langs mij heenkwam
en ik zijn bloedende handen zag en
zijn bleek, vastberaden gezicht, zei hij
met een glimlach, dien ik nooit heb
vergeten: „Hang nooit meer aan 't
gordijn, kereltje, de riem doet pijn."
„Ik barstte in snikken uit, en men
gelastte mij 't lokaal te verlaten. Se
dert dien dag had ik een afschuw van
mijn lafheid en deed alles om die te
boven te komen. Ik hoop, dat het mij
is gelukt."
„En hebt gij dien edelmoedigen ka
meraad nog dikwijls gezien?" vroeg
een der gasten.
„Helaas, neen. De twee klassen wa
ren altijd gescheiden, en kort na het
voorval verliet ik de school van West-
minster. God is mijn getuige, dat ik
dikwijls in mijn gebeden heb gesmeekt
om den edelen jongen, die voor mij
geleden had, nog eenmaal te mogen
weerzien; ik zou jaren van mijn leven
willen afstaan, als ik met hem nog
eens een vriendschapsdronk kon klin
ken."
En met tranen in de oogen hief Sir
Patrick zijn glas omhoog, als bracht
hij in gedachten zijn onbekenden red
der een gewijden dronk
Daar werd een glas tegen het zijne
gestooten -..Sir Patrick keek verwon
derd om. Achter hem stond de ge
vangene, die glimlachend hem aan
zag.
Die glimlach! „Ter herinnering aan
het gescheurde gordijn te Westmin
ster, Sir PatrickWeet ge nog wel,
dat uw meester u dien dag een op
stel deed schrijven over onwillekeu
rige onrechtvaardigheid? Maar ik ont
ving geen twaalf slagen, doch vier-en-
twintig omdat ik niet dadelijk had
gezegd de schuldige te zijn
Sir Patrick was opgestaan en zag
zijn vijand aan: „Kan 't mogelijk zijn?
Zijt gij dat geweest? Ja, ik herken die
oogen en vooral dien glimlach
Maar helaas onder welke uniform
vind ik u weer?"
..Onder die van mijn Koning!" klonk
kalm het fiere antwoord: „Als edel
man en Schot heeft men mij mijn
plicht geleerd. Ik volgde mijn va-
Een [practische Keukenbalans.
Niets is zoo zeer geschikt om bij het
koken van spijzen de juiste verdeeling
van iedere stof te vergemakkelijken
als een goeden keukenbalans. In de
meeste huishouding ontbreekt dan ook
zulk een nuttig werktuig niet, maar
in 5 van de 10 gevallen, is het een voor
werp, dat niet gebruikt wordt. Wan
neer het in den loop der tijden, even
als alle zaken in de keuken, onvrijwil
lige kennis gemaakt heeft met den
vloer, is het óf geheel onbruikbaar ge
worden, óf het werk niet meer precies
en van dien tijd1 af dient het nog slechts
als versieringsstuk.
De balans welke onze afbeelding
voorstelt, kan in deze fouten niet ver
vallen en bovendien bezit zij nog an
dere voordeelen. Deze balans wordt
door ophangen aan den muur zóó
vastgemaakt, dat zij onmogelijk kan
vallen of scheef gaan hangen en daar
door alleen wordt aan een hoofdvoor
waarde voor het goed werken van een
balans voldaan. De balans weegt zeer
nauwkeurig, niet alleen groote, maar
ook geringe lasten.
Zooals men ziet, zijn op de wijzer
plaat twee verschillende schalen aan
wezig. De buitenste geeft van 1 tot 10
K.G. aan met nauwkeurige verdeeling
voor iedere 50 gram; de binnenste voor
kleine gewichten, geeft tot 400 gram
aan met nauwkeurige verdeeling voor
iedere 5 gram. De laatste dient voor
voorwerpen, welke gelegd worden op
de kleine schaal, opzij van het toestel,
Zware voorwerpen worden óf op de
boven het toestel aangebrachte schaal
gelegd, óf aan den haak aan den on
derkant gehangen.
De balans is buitendien nog van een
andere inrichting voorzien, om op de
eenvoudigste wijze den kooktijd van
eieren te controleeren. Windt men door
middel van den sleutel S een zich bin
nen het toestel bevindende horloge
veer op, dan beweegt zich de wijzer
vooruit, tot hij weer naar boven wijst
en zoodra dan de sleutel losgelaten
wordt, gaat hij langzaam op zijn weg
terug, terwijl gelijkertijd het uurwerk
hoorbaar afloopt. Is de veer geheel
opgewonden, dan duurt het 5 minuten
voor de wijzer op zijn plaats terug is:
een kookduur van 5 minuten dus voor
de eieren. Moeten zij slechts halfzacht
of geheel zacht gekookt worden, dan
wordt de veer slechts zoover opgewon
den, tot de wijzer op halfzacht of zacht
wijst. De eieren moeten altijd uit het
water gehaald worden, zoodra het ge
luid van den afloopenden veer ophoudt
der bij Koning Karel's leger; mijn va
der is gesneuveld, en ik zal weten te
sterven als hij. Alles is goed. Ik wensch
dat ééne: „God redde den Koning!"
En de gevangene keerde terug naar
de soldaten en vervolgde rustig zijn
maaltijd.
Maar Patrick was somber en in
zichzelf gekeerd.
's Avonds, na bevel te hebben ge
geven, dat de gevangene uiterst goed
moest worden verzorgd en met eerbied
bejegend, vertrok hij niemand wist
waarheen. Na vier dagen afwezig
heid kwam hij terug ©n liet des Ko-
nings officier bij zich komen.
„Zal ik eindelijk mijn vonnis hoo-
ren?" vroeg deze; ,,'t Zou menschelijk
zijn, want het leven is mij gedurende
de laatste vier dagen zóó aangenaam
gemaakt, dat ik het meer dan ooit
zou gaan waardeeren!
„Lord Derby," zoo antwoordde Sir
Patrick met bewogen stem, „twintig
jaar geleden, toen ik uw bebloede
handen zag, hebt gij mij gezegd:
„Trek niet weer aan 't gordijn, de
riem doet pijn."Ziehier een ge
nadebrief, door Cromwell ondertee
kend, maar op mijn beurt zeg ik u:
Draag geen wapens meer tegen het
Parlement, want Cromwell is streng
enmoeilijk te overreden
Sir Patrick en Lord Derby omarm
den elkaar en bleven, niettegenstaande
hunne tegenovergestelde politieke
overtuiging, altijd zielsvrienden.
Van alle tijden.
Voor alle tijden.
Niemand' onzer weet van te vo
ren tot welken graad van ontwik-
kon er hun wien hij zijn hart had
gegeven, een wereld1 van liefdie en
troinv medle openbaren. Ze kondien
met u lachen, ais ge blijde waart.,
en zagen zoo diep treurig, als glin
sterden ze van tranenin dagen
van rouw en droefenis. .Ta, die
gouden oogen maakten het hondje
hoe lieelijk het overigens ook mocht
zijn, tot eene bijna zou ik zeg
gen schoonheid. En dat is niiiets
buitengewoons. Ziiet men hetzelfde
niet dikwijls bij de menschen? Hoe
kunnen vaak een paar lieve, spre
kende oogen een overigens alle-
daagsch gezicht geheel verhelde
ren! en bezielen!
Arno, Adelheid en Fides.
ALLERLEI.
Weerkunde.
In de vergadering van1 heit con
gres der meteorologen te Stuttgart
heeft prof. Wergeaell, van Straats
burg, een belangrijke voordracht
gehouden over de beteekenis van
het oplaten van luchtballons, dat
in den laat&ten tijd maandelijks
tegelijk van een aantal stations
plaats vindt. Reeds belangrijke
feiten zijn daardoor aan het licht
gebracht.
Vroeger meende men. dat hoo-
ger dan 6000 meter' boven die aarde
de temperatuur steeds gelijk blijft.
Door de zelfregistreerend'e thermo
meters der ballons is gebleken, dat
zelfs op 15.000 meter hooger is
geen gekomen nog verschillen
van 40 graden eni meer voorkomen.
De warmte verschilt daar naar de
jaargetijden piet mandei dan op
aarde. Ook nlaatselijk zijn die ver
schillen groot.
Zoo was het op een bepaalde
hoogte boven Petersbui^, 20 a 30
graden warmer dan boven! Parijs.
De schedel van IHozart.
In de door een kort geleden te Wee-
nen overleden, bekenden ontleedkun
dige, Hyrtl genaamd, nagelaten sche
delverzameling. die sedert eenige tijd
is geëxposeerd in bet weerhuis te Möd-
ling, nabij Weenen, bevindt zich een
doodshoofd van den grooten toondich
ter Mozart, waarvan wij een afbeelding
geven. Hyrtl heeft in zijn testament
bepaald, dat de schedel zou worden
gegeven aan Salzburg, de geboortestad
van Mozart. Deze bepaling kon tot dus
ver niet worden uitgevoerd. De stad
Salzburg en het Mozarteum maken
namelijk beiden aanspraak op het re-
liquie.
Hyrtl zelf kreeg het doodshoofd in
dertijd ten geschenke van zijn broeder
den graveur Jacobus Hyrtl. Deze redde
den schedel voor vernietiging, toen
het graf geruimd werd, waarin Mo
zart was begraven. De doodgraver
wierp hem achterloos ter zijde en het
kostbare voorwerp zou versplinterd
zijn, indien de graveur, die zich toe
vallig op het kerkhof bevond en wist,
dat Mozart in het graf was bijgezet,
het niet had opgevangen.
keling hij zijne ongebruikte talen
ten zou kunnen brengen, indien
hij slechts zijne natuurlijke traag
heid wilde overwinnen.
H. Ewing, Jan van den molenaar.
De geringe van stand schenkt het
schoonste wat hij bezit, de hoogge
plaatste enkel zijn afval weg.
Loveling, Sophie.
Het beste, dat men het jonge
meisje op haar levensweg kan me
de geven, is het levendige bewust-
zijn, dat het haar plicht is orde en
regelmaat in de huishouding te be
waren door haar dagelij kschen ar
beid.
Prof. v. Stein, Huishoudscholen.
Een groot mensch kan nooit an
ders dan groote gebreken hebben.
N.
Zij, die het leven hard behan
deld heeft, kennen beter dan de an
deren het middel om den verloren
moed bij de ongelukkigen weer op
te wekken.
Leon de Fonseca, La larupe de Psyché.
Ik vind1, dat er iets onwaardigs
in is van eens anders goedheid te
leven, als men gezond is en iets
heeft geleerd. God geeft ons geen
krachten en kundigheden voor niet.
en wij mogen ze niet ongebruikt
laten of ze verbeuzelen; het aller
minst als wij niet anders bezitten,
als alles ons is ontrukt. Wie mien
niet kan gebruiken om te gebieden,
moet men gebruiken om te dienen.
Ik heb veel inwendigen str' dl ge
had niet alleen om dat te erkennen
maar ook om het besluit te nemen
er naar te handelen. Doch in te
zien wat goed en recht is en nala
tig blijven om er naar te werk te
gaan, is meer een schande dan een
eer.
Victor van Strauss, Ren ate.
Met die «roote, bruine, zeer
sprekende, trouwe oogen zeide het
lieve hondje veel meer dan menig
menschenkind met de stem. Hij
□e Spiritus-Locomotief.
Bij de tot dusver vervaardigde ma
chines, welke arbeiden door spiritus,
als daar zijn motoren, locomobielen
en spiritusautomobielen van het luxe
rijtuig af tot den zwaarsten vracht
wagen toe, is thans een nieuwe machi
ne gekomen, die, naar men beweert,
een rooskleurige toekomst tegemoet
zal gaan: de spirituslocomotief.
Evenals de tegenwoordige sneltrei
nen zullen worden verdrongen door
electrische treinen, zal de spirituslo
comotief, die voor alle railwijdten ge
maakt kan worden, naar het zeggen
van de vervaardigers, misschien voor
beschikt zijn op mijn-, berg- en locaal-
banen de stoomlocomotief te vervan
gen.
In Duitschland zijn dezer dagen
hoogst belangrijke proeven genomen
met de nieuwe locomotief, waardoor
haar bruikbaarheid schitterend is be
wezen. Als voordeelen boven de stoom
locomotief worden genoemd: geen las
tige rook, geen vonken sproeien, geen
tijdroovend waterinnemen, geen onaf
gebroken bewaking en niet het minste
gevaar voor brand of ontploffing.
behagen hem, den hoftrompetter, tot
geheimen kabinetstrompetter te be- j
noemen.
,,Wat?" riep de Koning lachend uit.
„Kerel, ben je gek geworden? Ik kan
mijn kabinetsgeheimen niet geheim
genoeg houden, en jij wilt ze nu zelfs
uittrompetten? Dat gaat niet. Maar om-
dat je zoo'n rooden dronkenmansneus I
hebt, wil ik je tot adjunct-bottelier aan-1
stellefn, dat zal je beter passen."
Daar was Krusemann dan ook zeer
tevreden mede.
Een roman van een handels
huis.
Aan de Engelsche firma Day en
Martin, waarvan later eene vennoot
schap is gemaakt, is eene aardige ge
schiedenis verbonden.
In 1741, toen Martin pruikenmaker
en barbier te Doncaster was, schoor
hij een soldaat, die hem een verhaal
deed, dat zijn medelijden wekte, en
wien hij geld genoeg leende om zijne
diligencevracht naar York te betalen.
Tot vergelding van deze edelmoedig
heid zond dei soldaat hem bij de te
ruggave van 'het geleende geld een
recept om laarzen te poetsen, dat, zoo
als hij zeide. door de officieren van
zijn regiment zeer bewonderd werd.
Martin vond dit schoensmeer alles
wat hij kon wenschen en deelde het
geheim mede aan een vriend, zekeren
Day, die zaken deed in Pavistockstreet
te Londen, met. het gevolg dat dit het
begin was van de hoogte, waarop de
firma Day en Martin het tegenwoor
dig heeft gebracht.
duizend uit de loterij, en hoogerop
willend, informeert hij nu hij een bar
bier van zijn kennis, die den naam
heeft van de wereld te kennen, hoe hij
er mee aan moet om zich in meer uit
gelezen gezelschap te bewegen.
Na eenig nadenken spreekt het ora
kel
„Een zwarten rok aantrekken en ja
mond houden!"
SLIM.
„Hier, Paultje, heb je twee stukjes
chocolade, één voor jou en een voor
je zusje Mientje!"
Paultje, na bedankt te hebben, half
luid:
„Ja, hoe zal ik ze nu uit elkaar hou
den? Weet je wat: ik zal van Mientje
hares een stuk afbijten!"
ANONIEM.
Heer (tot zijn huisknecht). Frans!
waar is de brief gebleven, die op mijn
bureau lag?"
Frans: „Dien heb ik op de post ge
bracht."
Heer: „En er stond geen adres op!"
Frans: ,,Ik dacht, mijnheer, dat 't
een anonieme, brief was."
PROBLEEM No. 10.
ZWART.
De luchtdruk was er dus anders
en dit heeft grooten invloed op het
weder. Verder heeft men; waarge
nomen. dat op de zoogenaamde
„ijsh-eiligen" (omstreeks 20 Mei),
die dagen waarop het in het Wes
ten weder koud wordt, terwijl het
in het Oosten van Europa warm is.
een kolossale wervelwind heerscht,
die zich zeer hoog in den damp
kring uitstrekt. De ballons hebben
ook getoond dlat het sonus in hoo-
ge streken warmer is dan beneden;
binnen de eerste 1000 meter zelfs
verschillen van. 20 graden.. Voorts,
dart- de beweging in de lucht zeer
afwisselend is tussohen lagen met
zeer sterken wind kwamen er
voor, waar windstilte beerschte.
De voortzetting der waarnemin
gen in hooge luchtlagen kan van
groote beteekenis zijn. voor de
weersvoorspellingen, en daarom is
regelmatige voortzetting der opla
tingen zeer gewenscht. In tijden
van, bijzonderen weer&toestand be
hoorden ten minste 14 dagen ach
tereen d'ageliiks ballons te worden
opgelaten. Prof. Hellmann, uit Ber
lijn. ondersteunde dit denkbeeld
krachtig.
De hoftrompetter.
Toen Koning Friedrich Wilhelm
aan de regeering kwam, schafte hij de
schitterende hofhouding die zijn va
der er op na had gehouden, af; de ge-
heelei hofhouding onderging eene ver
andering. Menigeen kreeg wel een hoo-
geren titel, maar eene geringer bezol
diging-velen echter, zooals de Hei-
dukken, de hardloopers, de dwergach
tige kamerhuzaren enz., werden be
zorgd door tot kleine dienstpostjes
aangesteld te worden.
Toen kwam pok de hoftrompetter
Krusemann, die zich als zoodanig voor
een der gewichtigste en meest onmis
bare personen had gehouden, met het
verzoek, dat het. Zijne Majesteit mocht
Een horloge-beschermer-
Een inrichting, waardoor het onmo
gelijk is, dat horloges gestolen of ge
rold worden, is sedert eenigen tijd in
den handel gebracht. Zij bestaat uit
staalblik, heeft den vorm van een étui,
is met fluweel gevoerd, van buiten
met leder-imitatie overtrokken en biedt
aldus tegelijkertijd bescherming tegen
een slag of een stoot. Door twee vei
ligheidsspelden wordt het étui aan de
binnenzijde van den zak vastgemaakt.
Een lichte druk is voldoende, om het
horloge aldus te plaatsen, dat een
vreemde hand het door geweld noch
zachtheid kan wegnemen. Ook het uit
vallen is onmogelijk, zoodat het hor
loge ook zonder ketting kan worden
gedragen.
Wil de eigenaar het horloge gebrui
ken, dan is een lichte druk op een aan
de achterzijde aangebrachte sluiting,
terwijl men het horloge aanvat, vol
doende.
Uit den Moppentrommel,
Wit speelt en geeft in twee
zetten mat.
Oplossingen worden vóór 29 Juli in
gewacht aan het adres van den redac
teur dezer rubriek, Jhr. A. E. van Fo-
reest, Atjehstraat 134, te 's Gravenhage.
Oplossing van Probleem No. 8.
1 d6 enz.
Goede oplossing ontvansren van A.
r. V. te Haarlem.
EEN UIIGE SCHOONMOEDER.
„Mijn schoonmoeder" schreel
laatst iemand aan een vriend „vat
nooit het fijne van een aardigheid. Als
ik er een verteld heb, kijkt ze altijd
alsof ze denkt, dat er nog meer moet
komen. Gij kunt dus begrijpen hoe
verbaasd ik was, toen ik laatst, een
poosje, nadat kleine Wim dien cent
had ingeslikt, een brief van haar kreeg
met het postscriptum: ..En is Wim zij
ne financieele moeieüjkheden reeds te
boven gekomen?"
VERMOEIEND WERK.
„Zeg mij eens," vroeg eene jonge
dame, die eene tentoonstelling bezocht
had, den politieagent, die aan de deur
stond, „waarom hebben de politiedie
naars eigenlijk een riem onder de kin?"
„Wel, ziet u, juffrouw," was het
antwoord, dat moeten wij wel; an
ders worden onze kaken te vermoeid
van het antwoorden op al de vragen,
die ons gedaan worden."
HET GEHEIM.
F.en huisknecht trekt de honderd
Op onze vorige prijsvraag (een vier
regelig versje op de warmte) waren
18 antwoorden ingekomen. Het besta
leek ons de inzending van den hear
W. VAN BORK Jr., Schotersingel 109
alhier.
Dit versje luidt als volgt:
De warmte van de laatste dagen
Doet u naar een vers op de warmte
vragen'
Och, wil met die warmte dat vragen
staken
t Is te warm om verzen op de warmta
te maken-
De prijs ligt Maandag tusschen 9
en 3 uur ter beschikking van den in
zender aan ons Bureau Kampersin
gel 70.
Onze nieuwe prijsvraag luidt ala
volgt:
Wie maakt uit den naam
NEDERLANDSCHE BRANDWAAR
BORG-MAATSCHAPPIJ,
het grootste aantal woorden?
Oplossingen worden verwacht tot
en met Woensdag a.s.
Als prijs loven wij uit:
Een fraai MELKGLAS.
