NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. Meestgelezen. Dagblad, in Haarlem en Omstreken. Eea Mail van Adel, /9e Jaargang Zaterdag 10 Augustus 1901. No. 5550 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIËN: Voor Haarlem per 3 maanden1.20 Van 15 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cte. Buiten het Arrondissement I Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), prijs der Advertentiën van 15 regels 0.75, elks regel meer 0.15. per 3 maanden1.30 Oroote letters naar plaatsrnimte. Bij Abonnement aanzienlek rabat. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65 flkv-s Reclames 30 Cent per regeL Afzonderlijke nummers0.02^ fjdt<BureauxGebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak hij de Turfmarkt. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37J£ Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer dor Administratie 123. de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunale aansluiting. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertenti en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Dit blad -verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co. JOHN F. JONESa Succ.y Parijs 31W« Faubourg Montrwuitre. Haarlem's Dagblad Tan 10 Aug. bevat o.a. Moord van Engeland op twee jonge Afrikaanders, EeuVereenigd Z.-Afrika, De schadevergoedings- commissie, Onze Koningin en het ambacht8onderwij8, Sprankels over „Zang en Vriendschap" te Keulen, Ned. Aannemersbond. Advertentiën VOOE HET Zaterdagavondnummer. Meermalen zijn wij tot ons lee(*w®" zen genoodzaakt Advertentien ai te wijzen voor het Zaterdagavondnum- mer, die des Zaterdagsmorgens pas worden bezorgd. Wil men zeker zijn van de plaatsing, dan is inzending op Vrijdagavond noo- ?igV uitgezonderd natuurlijk kleine ad vertenties of familieberichten, die moeilijk vooraf kunnen worden inge leïerd' DE ADMINISTRATIE. Politiek Overzicht. Met bloedige wreedheid zet En geland' dien oorlog in Zuid-Afnika voort. Da Qde Maart. 1816 op Slachters- nek, die eenmaal tot een voor die Boeren nimmer uit te wisschen dag van rouw en haat iini hun1 ge schiedenis is gemaaikb, te nog' over troffen. Want destijds was $r nog een schijn van recht in de veroor deel ing, zij het djan ook dat de gru- Welijke gestrengheid der Engels'ohe autoriteiten een kreet van afschuw deed opgaan. Maar thans zijn den lOen eni 12en Juli jl., te Middelburg an te Gra- dock twee jonge mannen F rede- rik Abraham Marais, en Johannes Petrus Coetzae doodeenvoudig opgehangen, v e r- moord door u e Engelsche óv er h ei d, omdat één man meende dat zij de schuldigen w%a°en. Het is goed dat de „N. R. Ct." op d-eze feiten de aandacht vestigt. Wij moeten dit niet vergeten, noch nu noch in de toekomst, evenmin als van ons zal gaan diafc beeld, vooral van Coetzee, die manmoedig den dood tegemoebtrad en volko men bereidvaardig was tot sterven vopr de zaak der vrijheid, waarin hij' zoo innig geloofde Wat leert het officieel verslag? Dat het geheele getuigenis berust heeft op de verklaring van één per soon, van een zekeren John Barrow, van het 21ste lansiers, die boven dien nog slechts het volgende ver tellen kon „Ik zag aan mijn lin kerzijde een donga (een soort van overgroeide kloof) waaruit ik meende, dat gevuurd werd. Zoodra het dag werd gin gen de soldaat Matthews en ik naar die donga toe, en vonden wij er twee mannen die ik nu herken als Johannes Petrus Coetzee en Frede- rik Abraham Marais. Zij hadden geweren en munitie bii zich. Hun magazijnen waren gevuld en1 hun geweren waren nog niet lang go- leden afgevuurd. Matthews en ik ontwapenden- hen en leverdein hen over aan de wtyeht, die bij de rest der gevangenen was." Op dit getuigenis nu zijn Coet- zee en Marais ter dood veroor deeld. Maar bewezen, is niet, dat het schot, hetwelk den. manschap Gibbons d-oodelijk verwondde, öf d'oor Coetzee öf door Marais is ge vuurd. omdat zij slechts deel uit maakten van een groot aantal re bellen, die te-zelfder tijd! geschoten hebben, zoodat het getuigenis van Barrow evengoed had kunnen, wor den aangevoerd! tegen elk der ove rige gevangenen. Er zijn evenwel een paar bijkomende omstandig heden, die de veroordleeling nog onverantwoordelijker maken, die Kitchener's bevestiging van het vonnis bovenal zoo roekeloos doen schijnen. In een zaak als deze, waar het op zulke zwakke gronden om het leven van twee ongelukki gen ging, was Goetzee niet eens rechts geleerde bijstand' verstrekt, terwijl het Hof enkel bestond uit drie, deels jon'""-- onervaren officieren, wier rechterlijke bekwaamheden ongetwijfeld' niet zijn' opgewassen getveegfc tegen de moeilijkheden van zulk een precaire- acte- van be schuldiging. Maar bij hun uitspraak op dergelijke getuigenis hebben zij e® misschien op gespeculeerd' dat Kitchenier in zijn leindbeslissing den gevangenen alsnog, gelijk in andere gevallenzou doen genieten van ..the benefit of the doubt", die in de Engelsche rechtspleging zoo geliefkoosde praotijk bij de toepas sing van het strafrecht. Dat is niet -eschïed1. Met een bar- baarsch ceremonieel., waarbij de toonaangevende Hollandsche Kape naars gedrongen werden tegen woordig te zijn. zijn beiden ter dood gebracht. Maar terwijl blinde hartstocht bij Slachtersuek de uiterste gestrengheid der wet deed toepassen op mannen, dlie, gelijk wij aanstipten,, in elk geval allen schuld bekend hadden -en bij hun landgenooten als schuldig bekend stonden, al was de straf te zwaar naar de mate van hun misdrijf, hebben blinde hartstocht en wraak zucht te Cradock e.n te Middelburg twee Afrikaners doen vallen, die geen ""schuld bekend hebben, en wier schuld ook niet kan vaststaan1 bij het publiek, dat, evenals in 1816, voor een deel gedwongen' werd den doodstrijd' hunner vrien den aan te zien. Daarom zullen Middelburg en Cradock met nog veel bloediger letteren in de ge schiedenis van het Afrikanervolk gegrift staan dan Slaclitersnek het ooit heeft gedaan. Buitenlandsch Nieuws. Een oorrespondent krijgs gevangen. Van geloofwaardige zijde ontr vangt het „Berl. Tageblatt" de mie- dedeeling, dat de heer Wilhelm Me-yerbach, die uit Zuid-Afrika aan het blad correspondenties en tele grammen leverde, door die Engei- schen krijgsgevangen is gemaakt, beschuldigd vain spionnage. Hij moet te Middelburg voor den krijgs raad komen. Het blad constateert dat de heer Meyerbach sedert het begin van den oortog een van zijn correspon denten aan Boeremzijda is geweest, dat hij onlangs in Europa was maar weer is teruggekeerd om zijn journalistieke bezigheden voort te zetten. Nog een correspondenten- quaestie. De correspondent van de „Ti mes" te Pretoria zet uiteen dat d'e correspondenten tot Juni volle vrij heid vaai' handelen en Kitchener' steun hadden. Naderhand vond de Engelsche niegeering echter goed die- oorlogscensoren aansprakelijk te houden voor de juistheid van de telegrammen van de corresponden ten, hetgeen de tegenwoordige mis standen tegevolge had, daar de censoren nu de juistheid van de dagbl-'adteilegTiammen! moeten verd- fioeereo. Zoodoende ondervinden de telegrammen vertraging of wor den ze geheel achtergehouden, daar de zienswijzen van d.e Engelsche legeraanvoerders zelden cvereenr stemmen met die van de corres pondenten. De correspondent ont kent echter dat er dientengevolge •oorlogsnieuws achtergehouden wordt daar d'e correspondenten on gecensureerde brieven naar Enge land' kunnen zenden. Dat werkt! 31 Juli was door de militaire overheid in Natal als uiterste tor mijn gesteld voor de ontruiming door alle blanken en zwarten voor zoover miet-militair van het gebied ten noorden van de Klip rivier, ten eindé d'e Boeren te be letten daar de proviandeer en, te fourageeren en re qui ree-rem. Over treding van het militair bevel zou gesitrengelijk gestraft worden. Welk een indruk 't gebod' op de Natalsche Boeren heeft gemaakt, hoeveel het althans helpt, leert een Standard-telegram uit Durban.. Ge durende de laatste veertien dagen komen onophoudelijk kleine troe pen Boeren in het district Dundee paarden, kleedenen, proviand, de kens, enz. halen. Een Vereenigd Z.-Afrika. In de „Deutsche Zeitung" komt een brief voor van een vrijwilliger bij de Boeren strijdmachten, die geweldig enthousiast is over den gang van zaken in Zuid-Afrika, met name in de Kaapkolonie. De brief maakt den indruk wat al te optimistisch gesteld te zijn, zoo b. v. op het punt van het aantal nu vechtende rebellen, maar er is toch met e eni ge reserve wel zooveel waarde aan berichten als deze te hechten als aan de Engelsche oor logst-ij dingen op wier onbeschaam de leugenachtigheid wij- nipt ge noeg kunnen wijzen. Deze Duitscher schrijft o. a. „Op het oogenblik ben ik bij de re bellen" in de Kaapkolonie. De zaak der Boeren staat beter dlan in de beste dagen. De -eheeLe Kaapkolo nie is in opstandop 't oogenblik rekent men. dat er meer dan 20.000 rebellen ondier de wapenen staan. En de opstand verkeert nog maar in 't eerste stadium. De rebellen maken kort proces met de Kaap- sche Boerenneutrale Boeren zijn er niet m'eer. Wie niet met ons is, is tegen ons. En velen, die twee jaar den strijd werkeloos hebben aangezien, vechten nu met ons me de. Wee, EngelandEr staan he den meer mannen onder de wape nen dan bii- het begin van den krijg zij -:'n toegerust met Engel sche geweren1, hebben munitie in overvloed en' hum paarden zijn in goeden toestand bijn'a iedere Boer heeft twee paarden. Ook pro viand is er renoeg, maar kleedibg is schaarsch „Er komt een Vereenigd Zuid- Afrika, dat is heden ieders over tuiging. En wie het karakter der Boeren kent, zal weten, dat de Kaapkolonie nooit zou zijn opge staan, wanneer ook nog maar in de verte d'e mogelijkheid' bestond, dat Engeland overwinnen kon. De rebellen' vechten goed Er hcer- schen 'eensgezindheid en krijgs tucht." Al is niet alles waar, toch is zoo'n brief wel teekenend'. De schadevergoedings- commissie. In. de zitting van Donderdag- van de Zuid-Afri kaansc-he schadever- goedlngsoommissto deelde de ver tegenwoordiger der Duitsche re geer ing. d'r. Sieveking, mede dat de eiscliers wel naar Engeland zou den willen komen om getuigenis af te leggen, maar dat d'e kosten van de reis en het verblijf en de be dreiging van hun tegenwoordige werkgevers om' hen te ontslaan' hen daarvan teruehouden. De president verklaarde dat hij bereid is alLe eischen te hooren en edelmoedig te zijn wanneer ze ge grond zijn. Hij beküaagde zic-h over de talrijke verdagingen door dir. Sieveking en mir. Roozegaarde Bis schop gevraagd, en die toch niet leidden tot hot verkrijgen van ge tuigenverklaringen. Ten slotte wees hij het verzoek van dr. Sieveking om een verdaging voor zes maan den van die hand. Chamberlain beknord. SirWilliam Harcourt heeft Cham berlain Dinsdagavond heftig aan gevallen over wat deze betitelt als een „aanvulLingsbegrooting van 6.500.000 pd. sterl. ter gemoetko- ming in de inkomsten van de Transvaal- en Oranjerivier-kolo niën." Deze „aanvullingsbegroo- fcing" heeft verscheiden merkwaar dige eigenschappen, onder meer deze. dat er „een geraamd tekort van anderhalf millioen" op voor komt. Waarop dit bedrag te kort is. blijkt niet. De post geraamde Inkomsten bestaat nietde post ge raamde uitgaven ontbreekt even zeer, maar deze niet bestaande sommen geven tot resultaat, dat er een tekort is. geschat op 1.500.000 pd. st. Een andere merkwaardig heid is, dat niet de kanselier van de schatkist aan het Parlement het bedrag aanvraagtneen, dat doet Chamberlain zelf. In d'at alles heeft Sir William' Harcourt aanleiding gevonden om laatstgenoemde eenige vragen te stellen en opmerkingen te maken, welke deni minister van koloniën allesbehalve smaalden. De terugkeer van Waldersee. Donderdagmiddag kwam graaf Waldersee te Hamburg aan in feestelijk versierde haven. Hij werd door duizenidle mienschen met dave rend gejuich begroet. De vertegen woordiger van den Keizer, gene raal Wittich, de minister van oor log Gossler, d'e chef van dan genie raten staf Schlieffen en vele gene raals waren bii de ontvangst aai> wiezig. Generaal Wittich las twee keizerlijke kabinetorders voor Waarin graafWaldersee dank wordt betuigd voor zijn uitstekende dien sten en h'em de orde pour le mérite met het eikenloof wordt verleend. Graaf Waldersee begaf zich naar het raadhuis, waar hij werd' be groet door d'eau Senaat en de leden van de „Biirgarschaft." In ant woord op de toespraak van den burgemeester betuigde hij zijn dank, wijzende op de uitstekende verrichtingen van officieren en manschappen, die zich de achting hebben verworven van alle naties, ook van het Chineesche volk. En dit is van bijzondere waarde, want Azië heeft slechts achting voor de groote-re kracht. Na het ontbijt begaf araaf Wal dersee zich naar zijn privaat kwar tier. Alsemeene berichten. DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA. Du Plessis die deel uitmaakte van de vredesdeputatie naar Enge land verleden jaar, is veroordeeld tot een maand gevangentsstrif we gens het verbergen van wapenen. Zijn veldkurnetschap Watorkloof leverde meer rebellen dan een der andere in het befaamde district Cradock. Lategan is den spoorweg noord waarts nabij Conway overgestoken, langs een dier door die Boeren meest gebruikte wegen. Over Kitchener's telegrafische rapporten zegt de correspondent van de „Times" te Pretoria, dat, aangezien 6i Engelsche colonnes in verschil lende districten operee- ren, Kitchener niet bij machte is harte operaties eiken, diag tie detail- leeren, teminder daar de krijgsver richtingen, m eest on bedui den die voorpostgevechten) zijn. De Engel sche afdeelingen kampeerem dik wijls dagen lang zonder dat er iets voorvalt Wat heb oorlogsnieuws van do daden betreft, verklaart de „linies -correspondent dit grooten1- ueeis overdreven en onbetrouw baar. De Times" verneemt uit Graaff- Keiniet: D0 operaties van French! boginnen eindelijk de Boeren-af- iri ^et nauw te. bren^ni. velschillende hunnier lijden aan ge brek aan wapenen en schietvoor- ïaad. Fouché is de Oranjerivier* weer overgetrokken, naar den Vrij- De ambtelijke vertiezenlijst over afgeloopen maand vermeldt' 8 veld, 38 officieren e.n 377 manschap, pen als gekwetst, 5 officieren eni J manschappen overt eden aani wonden. 1 officier en 66 manschap pen krijgsgevangen een' paar offi cieren en 188 man zijn overiedenl m d'e gasthuizen en 71 officieren met 1063 manschappen als invalide naar huis gezonden. Miss Ifobhouse geeft gevallen op, waarin vrouwen van Boeren' we.P dien gevangen gezet omdat zij wei gerden inlichtingen te geven over het verblijf van haar echtgenooten. Een telegram van lord kitchener uit Pretoria meldt dat een post vanl 25 man behoorende tot Steinockers ruiterij, aan de Sabie-rivier, doon do Boeren verrast en gevangen ge nomen is. De nroclamati'a van lord Kitche ner wordt te Durban zeer gunstig beoordeeld, aldus Reuter. Men ge voelt dat krachtige maatregelen volstrekt noodiig zijn om een- eindl aan den oorlog te maken. Reuter teekent hierbij aan dat deze proclamatie te Londen nog niet bekend is. De „Times" hoort uit Odessa dafc Rusland 20.000 emigranten uit zendt om zic-h to vestigen in de Amoer-districten bij d'e Chineesche grens. Het zijn meest Kozakken fa- milies van den Koeban en den Don. Volgens de „Times" heerscht cr in Sjanghai groote verontwaardi ging omdat die Engelsche regeering te zwak is om er op te staan dat de Tao-tai en de medeplichtigen aan Feuilleton. Naar het Engelsch. 17) Lady Manorwater had eerst gejammerd' over de nederlaag van haar neef, maar gaf thans toch aan den ander al d'e hem verschuldig de eer en waardleering. Onze urincipes hebben de overwinning behaald,riep zij'. Wiie zal nu nog langer deze plaats een sterkte van de Tories durven noemen? O. mijnheer Stocks, ge hebt u kranig gehouden en ik ben erg blij. Ik heb geen zier medelij den mpt Lewiehij heeft zijn ver diende loon. Alice kon onmogelijk blijde zijn en niet eens een zweem van blijdschap veinzen. Zij was te op recht, om een niet-gemeenden ge- lukwensch te stamelen1. Zij beet zich met geweld op de lippen en haar oogen sprongen vol tranen. Lewie had geen enkele van haar zwartgallige verwachtingen be schaamd, maar hij was en bleef tcc-h Lewie en veel beter en aardi ger dan ziin tegenstander. Een onstuimig verlangen naar hem greep haar aan en maakte haar doof vopr elke redeneering vgin het gezond' verstand. Het diner was ditmaal een ware beproeving voor haar. Lady Manor water praatte druk over d'e gebeur tenissen van dlwn dag en Lord Ma norwater. die zich gruwelijk ver veelde, deed zich zwijgend te goed aan de voorgediende gerechten. Barfha was naai' bed' gegaan met zware hoofdipijn en haar jongste zuster bleek geen waardige plaats vervangster van ket geestige, le vendige meisje te wezen. Alice zat tusschen Stocks en Arthur in. Eerstgenoemde was scherpzinnig genoeg, om haar droefgeestige stemming op to merken en die te eerbiedigen., zij het ook met een bloedend hart. Alles liep hem miee. Alleen in dit opgac-ht was hij onge lukkig. In al zijn droomen van een heerlijk schoont» toekomst, zag hij een bevallige wrechijning aan het hoofd van zijn tafel zitten. E^i lief, innemend vrouwtje, dat zijan huis aantrekkelijk maakte voor ieder een onbuigzaam strenge minis ters tot zachtheid' stemde en dies avonds, ails zij met hun beidjes al leen zaten, gezellig zijn pijp stopte. Arthur was tegen zijn gewoonte stil en in zichzelf gekeerd. Na het diner wist hii Alice met zich mee te troonen naar den. tuin en daar werd de reden van zijn ongewone stilzwijgendheid haar geopenbaard. Hij was verliefd op haar 1 Hoe oud ben je toch eigenlijk, Alice vroeg hij. Ik word met Kerstmis twintig, antwoordde het meisje wel ecuigs- zins verbaasd. En ik ben zeventien ben- minste bijna. Het gebeurt wel eens meer, dat een man trouwt met een medsje. dat ouder is dan h; en ik zie niet in, waarom ik dat ook niet zou kunnen döero. O, Alice, wil je mijn vrouwtje worden Ik heb nog nooit een meisje ontmoet, van wie ik zóóveel hield als van jou. Ik weet zeker, dat wij heel gelukkig met elkander zouden zijn. O, daar twijfel ik niet aarn, gaf het meisje Lachend tien ant woord. Wat ben je -toch -een dwa ze jongen Hoe kom je aan. die on zinnige ideeën? Ik ben veel te oud voor je. Ik mag je heel graag lij den, maar wil j e toch niet tot "man hebl>en. Het bloed steeg Arthur naar het hoofd en zijn oogen schoten vlam- men. Dan heb je een ander lief riep hij, en Alice, gedachtig aan de woorden van Albert Stocks, maak te bij zichzelf de opmerking, dat alle mannen bij dergelijke gelegen heden wij wel hetzelfde schenen te zeggen. Plotseling ging Arthur een licht op. Ben je geëngageerd met Lewie Haystoun? vroeg hij en zijn gelaat kleurde eenigszins op. Lewie was in allen gevalle zijn neef en een waardig mededinger naar haar liefde. Alice kreeg een kleur tot achter de ooren. Ik ben niet geëngageerd met mijnheer Lewie Haystoun en ik ver kies niet langer met je te praten, voegde zij hem snibbig toe, terwijl zij haar hoofd afwendde. O, dan is Stocks het. Groote hemel 1 Hoe is dat mogelijkjam merde Arthur. Dat kun je toch nietoernstig meenen, ALice! Die ke rel is niet waard, dat hij in je schad'uw staat. Gehoor gevende aan de opwelling van het oogenblik, begon Alice vol vuur den man te verdedigen., tegen wien zij den geheelen dag een on- rechtvaardigen wrok had gekoes terd. Je hebt niet het recht, zóó over hem te praten, sprak zij. Hij is de gast van je oom' e-n tante en een zeer ontwikkeld man, terwijl jij alleen nog maar een dwaze jongen bent. Arthur werd doodsbleek, nu hij zijn vermoeden als waarheid beves tigd meende te zien. Maar, maar. stamelde hij, die vent te zoo dioor en door burgerlijk. Dit laatste woord wekte int hoo- ge mate haar ergernis! Burgerlijk! Wat verbeelden die aristocraten zich toch welEn de demooratie, die in haar was, deed haar met fier opgeheven hoofd en fonkatende oogen statig wegstappen, een be rouwvol jongmensch achterlatend, terwijl haar arm, gefolterd hart van droefheid dreigde to bezwijken en zij groote moeite had, om haar tranen te weerhouden In trage eentonigheid kropen de dagen voor Alice om. Het heerlijk landschap had voor haar zijn lachende schoonheid verloren en alles scheen haar grauw en dof en kleurloos toe. Het ergerde haar, dat zij bij Arthur een verkeerden in druk had teweeggebracht, maar haar trots verbood haar, dien weg te nemen. Zij kon alleen maar re- konen op zijn gevoel van eer en kieschheid. dat hem hot stilzwij gen zou opleggen. Als Lewie eens hoorde o, die gedachte was al te vreesolijk Zij wist, hoe hij was. Nooit zou hij door een enkelen blik of een enkel woord, trachten naar haar liefde, als hij meende, dat zij aan een ander toebehoorde. Zij moest hem spreken maar hij kwam niet meer op Glenavelin. Hij scheen zich geheel en al aan het jachtvermaak te wijden en in li chamelijke vermoeienis een genees middel te zoeken voor een hart, dat feitelijk weinig behoefte daaraan had. Eens op een middag verscheen Lady Manorwater op het terras met een brief in de hand. Heb je lust. om morgen deel te nemetn aan een pic-nic, Alice?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1901 | | pagina 1