er op te wijzen, aat het in de Dedoe-
ling lipt om alleen patiënten in het sa
natorium op te nemen en te verplegen,
die aanleg voor tuberculose van de
longen vertoonen of reeds in het eerste
tijdperk van die ziekte verkeeren en
wier toestand het vermoeden wettigt,
dat zij binnen betrekkelijk korten tijd
volkomen hersteld of althans aanmer
kelijk verbeterd het sanatorium zullen
kunnen verlaten, en bovendien, dat
die beterschap ccne blijvende zal kun
nen worden genoemd.
Patiënten, die wenschen opgeno
men en verpleegd te worden, moeten
zich vooraf op eigen kosten aan een
onderzoek onderwerpen van één der
geneesheeren, in de circulaire ge
noemd.
Ver^eniein? tot bestrij'line
van k oe'erijen in den
boter- en kaashandel.
Deze verceniging hield Maandag
middag in het gebouw Kri3 ïapoisfcy
te Amsterdam eene algemeene verga
dering. onder leiding van den heer C-
Veth, te Delft.
Uit het verslag der werkzaamheden
van het bestuur sedert de laatste al
gemeene vergadering op 23 Jan 1899
wordt medegedeeld, dat de vereeniging
thans telt ongeveer 500 leJei cn do
nateurs. terwijl het kassaidu f 1258 40
bedraagt. Herinnerd wordt aan het
feit dat de nieuwe boterwct in werking
is getreden op 1 April i.L
Nadat de rekening van »*en penning
meester was goedgekeurd, werden tot
bestuursleden herkozen de heeren H.
F. Bultman en C. Veth en gekozen in
plaats des heeren H. D. S. lïasselman.
die bedankt had, de heer A Bos. te
s-Gravenhage; bovendien werd tot ad-
riseerend lid van het bestuur benoemt,
de heer G. Bielemans. Rijksboter in
specteur, wonende te Voorschoten
Aan de orde kwam daarna de vraag-
„Wat kan, nu de nieuwe boterwet is
ingevoerd, de vereeniging doen ter
bevordering van haar doel?"
Naar aanleiding van dit punt wer
den aangenomen de volgende voor vel
len: lo. De Vereeniging schrijL een
prijsvraag uit voor een populair ei.
vattelijk geschreven werkje, waarin:
a. wordt uiteengezet, de samenstelling,
voedingswaarde en verteerbaarheid van
boter en van de meest gebruikte, op
boter gelijkende vetwaren; b. woidei,
beschreven de tot dusver bekende me
thodes van onderzoek van boter op de
aanwezigheid van vreemde vetten.
Voor deze prijsvraag wordt beschik
baar gesteld een bedrag van f 300.
2. Het Bestuur der Vereeniging wordt
opgedragen om zich, ten tijde d-e hel
't rnee6t geschikt zal oordeelen, te wen
den tot de Regeering met verzoek cm
de bepalingen der nieuwe bot3"wct
die, op grond der ervaring, gebleken
zijn onvoldoende of ondoelmatig te
zijn te wijzigen en te verscherpen.
3. De Vereeniging bevordert met alle
haar ten dienste staande middelen de
oprichting van boter-contröle-slat;
4. Do Vereerroging wendt ernstige
pogingen aan tot het verkrijgen van
vertrouwbare gegeves omtrent de pro
ductie van boter in Nederland en den
uitvoer van dat product, ten einde op
grond van die gegevens samen te stel
len een statistiek van boter-nijsreriiod
en handel.
En verder gaat het weer naar de vol
gende zaal; men volgt den suppoost op
de hielen en dringt en duwt elkaar om
toch vooral niets te verliezen van het
geen de man orakelt Dit zijn de
nieuwsgierigen en de weetgierigen; de
onverschilligen en de vermoeiden,
wier wezenlooze oogen over de dingen
glijden zonder ze te zien, volgen in
de achterhoede.
Met een zucht van verademing komen
toovenaar Klingsor uit Hongarije, die
in één nacht uit zijn land naar den
Wartburg overkwam, nam hen in be
scherming. De beroemste zangers en
minnedichters uit dien tijd namen aan
dezen strijd deel, Heiuricli von Of ter-
dingen (Tannhiiser), Walther von
der Vogelweide, Wolfram von Eschen-
bach, Reinmar von Zweter, welbeken
de namen uit Wagner's heerlijke ope
ra Tannhauser. De mooie figuur van
Joliann Tardon, Friedrich Urban, Fritz
Werner, Anna Gig], Mathilde Maugsch
Julia Parh, Marie Sand, Julia Sup
pan—Blick, Anna Sigmar, Annie Wei
mar, Ernestine Zoller.
Opgevoerd zullen worden ..Hei
math", „Francillon," „Fall Clemen-
ceau", „Deborah", „Cameliendame'
en „Gioconda".
ze eindelijk buiten, waar hun cicerone Elisabeth ontleende de groote meester
zich weer onmiddellijk aan het hoofd aan de heilige Elisabeth, die echter een
plaatst van een nieuwe karavaan en de eeuw vroeger leefde,
tocht van voren af aan begint. Voor Na den rijksdag te Worms, werd Lu-
Sport en Wedstrijden.
hem is tijd geld en de bezienswaardig
heid een rente-gevend effect.
Sommige mooie punten oefenen een
magische aantrekkingskracht uit op
het reizende menschdom. Gedurende
het korte zomerseizoen wordt b.v. de
Wartburg gemiddeld door 70.000 toe
risten bezocht. De pachter van het
restaurant op den burcht betaalt jaar
lijks aan de groothertogelijke kas in
Weimar de aardige som van 42.000 Mk.
doch haait dit bedrag er alleen al ruim
uit door de ontvangst der entrees.
Aan het restaurant is namelijk ge
lijktijdig het recht van rondleiden door
het slot verbonden, waarvoor de pach
ter een aantal speciale Führer in dienst
heeft. Duitsche toeristen plegen overal
waar een heilig huisje is. neer te strij
ken om zich te versterken en An-
sichts Karten te verzenden. Alleen van
den Wartburg worden in het seizoen
circa 170.000 prentbriefkaarten de we
reld in gezonden. Geen wonder, dat de
pachter van het restaurant een ruim
bestaan heeft en reeds de gelukkige
eigenaar van twee villa's is in Eise
nach.
Hedendaagsche reizen.
Op den Wartburg
Van onzen Berlijnschen corresp.)
Friedrichroda i./Thür. 29VIII'01.
Minne ist zxoier (zioeier)
Hei-ze Wonne.
(Spreuk van W. von der Vogel
weide op een muur van den
Wartburg.)
Gedurende het zomerseizoen worden
groote karavanen toeristen den gan-
schen dag rondgeleid door merkwaar
dige kasteelen en gebouwen. Door re
gen noch wind laten de reizigers zich
weerhouden, het bezienswaardige van
een plaats „af te werken," al heeft het
gros meestal slechts een hoogst vage,
nevelachtige voorstelling omtrent de
geschiedkundige beteekenis van het
oord.
Velen weten vooruit, dat zij in de
derde of vierde zaal al dood-af zullen
zijn en in de volgende zalen nog maar
machinaal mee zullen stappen, zonder
verder de vele indrukken te kunnen
verwerken en toch wordt het expe
riment op de verschillende halten der
reis telkens opnieuw herhaald. Zonder
te borduren kunnen zij dan ten min
ste thuis vertellen, dat zij „er" geweest
zijn en „het" gezien hebben. Maai- goed,
dat de kennissen meestal niet verder
in de kwestie doordringen. Het pres
tige der reizigers zou dan anders nog
al eens gevaar loopen, een leelijken
duw te krijgen!
Merkwaardige typen zijn er onder de
hedendaagsche toeristen, die in aan
eengesloten colonnen als een kudde
schapen worden voortgedreven door
den herder, die hen geen oogenblik tijd
gunt om tot adem te komen. Men moet
er zich aan den eenen kant over ver
heugen dat bij de tegenwoordige goed
koop© reisgelegenheden ook de min
der bedeelden in de gelegenheid ge
steld worden hun blik te verruimen
door het bezoek van vreemde streken,
maar aan den anderen kant moet het
eenvoudige burgerluidjes wel eens
treemd te moede zijn, wanneer zij op
plaatsen, welke zij slechts onder ge
leide mogen bezichtigen, als brave
leerlingen achter hunnen meester aan
draven cn naar het van buiten geleer
de lesje luisteren zonder het volkomen
ie verstaan, dat de mentor op monoto
ne en voor hen meestal onduidelijke
wijze opbrabbclt.
„Zeg. wat zei die daar eigenlijk? Heb
Jij begrepen, wat-ie vertelde? Dat
tal ik jo straks wel zeggenl is het
ongeduldige antwoord van don ander,
die zich groot houdt, maar het relaas
ook niet heeft kunnen volgen.
's Nachts had het geducht geregend.
Nog hingen tegen de steile hellingen
hier en daar aan de donkere sparren
uitgerafelde flarden van grauwe wol
ken, zich uitzettend en inkrimpend in
het morgenwindje en de lucht stond
nog dreigend, doch de toppen der ber
gen kwamen al weer zegevierend bo
ven de nevelfranjes te voorschijn
Het vriendelijke Eisenach lag achter
ons. Rondom een heerlijk panorama.
Waarheen het oog afdwaalde, overal
donkergroene dichtbegroeide bergen,
het helgroen in het nevelachtige ver
schiet in blauwgroen overgaand.
Links in de diepte het lieflijke Ma-
rienthal met zijn villa's half in het
groen verscholen tegen de hellingen.
Rechts, beneden aan den voet van den
Wartburgberg even buiten het stadje,
de Grieksche villa van Fritz Reuter.
Eigenaardig, dat de groote plat-Duit-
sche dichter, die voor zijn kunst niet
bij de ouden in de school was gegaan,
juist een antieke villa met hare stren
ge lijnen liet bouwen. Zonderling ook
de combinatie der beide museums,
welke de villa na den dood van Ren
ter's weduwe bevat. Herinneringen
aan Frits Reuter en Richard Wagner
in een gebouw vereenigd!
Hoogerop, op den Hainstein boven
Reuter's villa, de gebouwen van Köll-
ner's Kuranstalt. Daar achter, meer
in het verschiet hooge zwaar begroeide
bergen, als natuurlijke coulissen ge
groepeerd. Van verre is de Inselberg
zichtbaar en de Hörselberg, de Venus
berg uit Wagner's Tannhauser!
En dan voor ons als het heilige
Monsalvat van eten Gralridder, de ge-
heele omgeving beheerschend, op een
spitsen donkergroenen berg in het mid
den van het heerlijk panorama, de be
roemde Wartburg!
Stapvoets ging het den bergweg op
naar liet eerwaardige slot met zijn rijk
geschiedkundig verleden, welks om
trekken zich scherp afteekenden tegen
den grauwen hemel, links de hooge,
vierkante massa van het Landgraferu
haus, daarnaast de dubbel zoo hooge
Bergfried, de vierkante wachttoren
met het groote zilveren kruis op den
top.
Alvorens naar Eisenach te vertrek
ken, had ik daags te voren op aanraden
van een vriendelijken Hollandschen
collega, die den Wartburg kortgele
den bezocht, den Schlosshauptmann,
Major von Cranach schriftelijk ver
zocht, het geheele slot te mogen bezich
tigen, niet in combinatie met den groo-
ten hoop van toeristen, voor wie slechts
enkele deelen van den Wartburg toe
gankelijk zijn, doch afzonderlijk.
Nadat wij ons hadden laten aanmel
den, werden wij door den heer von
Cranach vriendelijk ontvangen, die
gaarne zijn toestemming tot de be
zichtiging gaf en ons zelve naar den
onder zijne onmiddellijke bevelen
staanden slotvoogd bracht, dien hij de
opdracht gaf, ons overal rond te lei
den.
De slotvoogd in zijn kleedzame hout
vestersuniform, die meermalen den
ouden groothertog op zijn reizen naar
Holland vergezeld had, bleek goed
voor zijn taak van gids berekend te
zijn. Wij stonden in een zeldzaam his
torisch milieu, niet minder rijk aan
middeleeuwsche sagen en legenden.
Hier op den Wartburg resideerden
de Thürinffer Landgraven, Ludwig der
Milde, Ludwig der Eiserne. Ludwig der
Heilige, Heinrich der Erlauchte, Al-
brecht der Unartige, Friedrich der Ge-
bissene, Friedrich der Ernsthaf te en
hoe de edele ridders verder heeten
mochten.
Van den Wartburg trok Ludwig der
Heilige met zijn „Knappen" naar Pa
lestina onder Keizer Friedrich II. doch
viel in 1228 in Otranto.
Zijn weduwe Elisabeth, die volgens
de legende een engel van christelijke
zelfverloochening en zachtzinnigheid
moet geweest zijn, werd door haren j
zwager verdreven en stierf in Marburg
op 24 jarigen leeftijd. Een paar jaar
na haar dood werd zij door Paus Gre-
gorius IX voor heilig verklaard.
In de Sangersaai van den Wartburg
had onder Heinrich I ongeveer in het
jaar 1200 de beroemde Sangerkrieg
plaats, waarin de overwonnen zangers
ter dood werden veroordeeld, doch de
ther door den Keurvorst Friedrich de
VV ijze naar den Wartburg gebracht,
waar hij 10 maanden lang onder den
naam van Junker Jörg leefde.
Is het wonder, dat Karl Alexander
van Saksen Weimar, als waardig na
volger van Karl August, den vriend
en tijdgenoot van Goethe en Schiller,
die evenals groothertogin Sophie steeds
een groote voorliefde voor letteren,
kunst en muziek aan den dag legde,
het eerwaardige slot met groote piëteit
en nauwkeurigheid liet restaureeren
en in zijn vroegere gedaante herstel
len! Jaren gingen met deze restauratie
gemoeid.
Het kolossale gebouw bestaat uit
afzonderlijke deelen, den „Vor-
hurg", met ophaalbrug en toren waar
in de hoofdpoort; het Landgrafen-
haus" iïïet de „Kemnate" het verblijf
der landgravinnen, (uit de 11e en 12e
eeuw), den „Bergfried", een hooge vier
kante wachttoren, en het „Ritterhaus"
(uit het eind van de 15e eeuw.)
Met een kundigen gids zonder over
haasting door zulk een slot te dwalen,
waarvan elk vertrek tot u spreekt en
u plotseling in lang vervlogen tijden
verplaatst, is een zeldzaam genot.
Het ligt natuurlijk niet in mijn be
doeling en het zou ook te ver we
ren, wanneer ik Badeker. Meijer of
Grieben concurrentie wilde aandoen
door hier een minitieuse beschrijving
te laten volgen van het tot in de klein
ste bijzonderheden gerestaureerde kas
teel met zijn vele zalen, vertrekken,
nauwe, bochtige gangen en uitgebouw
de overdekte galerijen, met zijn kapel
en wapenzaal, zijn Lutherstube en
Reformationszimmer.
In gedachten zie ik weer het slaap-
en het woonvertrek van de Heilige Eli
sabeth, groote door zuilen gedragen
hallen met de zware middeleeuwsche
meubels, de massieve „Truhen" en
kasten. Voor mijn oogen staat weer de
beroemde Sangersaai met zijn „Laube"
het door zuilen gedragen podium voor
de zangers. Uit de lange galerij komt
Elisabeth in vervoering de zaal binnen
en ik hoor haar uitroepen: Sei mir ge-
grüszt du theuer Halle!
Langs een andere galerij met muren
uit ruw Fachwerk; hoog boven aan
den buitenkant van de „Kemnate"
dwaal ik en kijk naar buiten in het
dal door een raampje waaruit in 1270
de landgravin Margarete ontvluchtte,
hierin bijgestaan door een trouwen
ezeldrijver wiens eng, eenvoudig
woonvertrekje ik opzoek aan het eind
van deze galerij.
Zij had het hard te verduren, de ar
me ziel bij haren gtemaal, AJbrecht
den Unartigen, (de bijnaam zegt reeds
genoeg.) Bij nacht en ontijd moest zij
de vlucht nemen. In overmaat van lief
de en wanhoop beide kuste zij naar
het verhaal wil haar 12-jarig zoontje
Friedrich voor de laatste maal zoo
hartstochtelijk en beet hem daarbij zoo
hevig in de wang, dat hij zijn leven
lang een litteeken behield. Zijn tijd-
genooten gaven hem daarna den bij
naam van den „Gebissene."
In het Ritterhaus treft het eenvou
dige vertrekje waar Junker Jörg in
leefde en werkte.
Naast de Lutherstube geeft een zwa
re deur met wondermooie arabesken
van gesmeed ijzer, de Rosenthüre, toe
gang tot een lange galerij, loopende
langs de zoogenaamde Reformations
zimmer.
Deze drie vertrekken bevatten 18 ta-
fereelen uit het leven van Luther van
zijn kindsheid tot zijn sterfbed, welke
de overleden groothertog Karl Alexan
der liet uitvoeren door de schilders
Thumann, Pauwels en Linnig. De
laatste een Hollander.
Men zou wenschen een schilder te
zijn. wanneer men uit de poort van
het Ritterhaus naar buiten treedt in
de eerste binnenplaats. Welk een
schilderachtige omgeving! Verweerde
muren half verborgen achter een dich
ten wingerd en wilde wijn; overhan
gende daken met wijd uitstekende dra
kenkoppen aan het eind van een goot;
tralievensters, een gothiscli erkertje
met spits dak, waarop witte duiven
statig buigen en kirren; op het pleintje
een heerlijk gesmeed ijzeren fontein;
overal geestige hoekjes en uitbouw
sels, in den loop der eeuwen ontstaan
en dan door de geopende poort van
den Vorburg het gezicht op het prach
tige panorama.
Bij historische gebouwen behooren
ook bewoners met historische namen.
In dezen schilderachtigen hoek van de
binnenplaats, gelijkvloers van het
Ritterhaus woont de Schlosshaupt
mann von Cranach. Het was een goede
gedachte van den overleden groother
tog in deze historische omgeving als
hoogsten ambtenaar een man te plaat
sen. in rechte lijn afstammend van
den tijdgenoot van I.uther. Lucas Cra
nach, van wiens hand een portret van
den reformator hangt in de Luther
stube.
K.
Paarden.
De correspondent van de „N. R. Ct
in Den Bosch schrijft:
Naar ik verneem, bestaat er kans,
dat Hertog Hendrik het concours l»ip-
pique alhier op 8 September zal bij
wonen.
Gemengd Nieuws.
Een huis van dertig verdie
pingen.
Waar zullen de Amerikaansche
huizembouwers ophouden
Op het oogeaiblik wordt te New-
York aan den hoek van Broadway
en de 33er straat dicht bij die „New
York Herald" een monstergebouw
opgetrokken. Het zal 30 verdiepin
gen hebben, de totale hoogte be
draagt 139 M., de helft van den;
Eifeltoren
Tot dusver was het hoogste huis
het „Park Row Building" met 29
verdiepingen, slechts 116 M. hoog.
Het nieuwe gebouw „Aetna Buil
ding" is gebouwd voor rekening
van een Verzekering Maatschappij.
De kosten bedragen globaal mil-
lioen gulden, den grond medegere-
kend.
Dood en leven.
Op het kerkhof te Hannover is
een graf, dat voor de bezoekers het
voorwerp van sympathie en vrome
belangstelling is.
Groote stukken steen omgeven
het en een enorm blok marmer be
dekt het reeds langer dan een
eeuw. Op het blok staat de naam
van een jong meisje met deze in
scriptie: „Dit graf zal voor altijd
gesloten blijven."
Maar daar vlak bij is een boom,
een berk, gegroeid en langzamer
hand heeft zijn krachtige stam de
steemen vaneen doen gaan en nu
kan men ondier het blok. marmer
zietn, wat een menschelijke wil
voor altijd van de wereld meende
af te slui ten
Vandaar deze veireering van d'e
Hannoveranen, die in dit graf het
symbool van de iidelheid van den
menschel ijken wil zien. en tevens
de eindelijke zegepraal van de le
venskrachten der natuur op het
starre van den dood.
Een kindermoordenares.
Aam dte' RussischPruisische
grens is een boerenvrouw uit de
omstreken van Hannover gearres
teerd, die haar drie kindieren heeft
vermoord. Zij had de kindferen
buiten haar woonplaats uitbesteed,
hen eenige maanden later in het
geheim teruggehaald en gedood.
Daarop was zij spoorloos verdwe
nen.
binnen, om haar dochtertje te redden,
dat men in de verwarring achtergela
ten had. Haar pogingen, om haar kind
aan de vlammen te ontrukken, waren
vergeefsch. Moeder en dochter ver
brandden.
Een dure ridderorde.
Het Christianiaansche blad „Ver-
dens Gang" vertelt het volgende
Björnsterne Björnson is een
hartstochtelijk tegenstander van al-
Ie decoraties en daarom heeft hij
een vereeniging van ordenvijanden
gesticht, wier leden (Noren en Zwe
den) zich verplichten geen orde
aan te nemen.
Tot deze vereeniging behoorde
ook de onlangs overleden Nor-
denskjöld. Toen deze zijn tocht
langs de N.-kust van Silerië had'
volbracht, splitsten zijne medele
den zich er reeds op, dat hij nu al
le orden zou weigeren.
Maar wat gebeurde? Op Ceylon
kreeg Nordenskjöld een telegram
uit zee,r hoogen kring, waarin hem
in 's hemels naam werd verzocht,
toch een zekere orde aan te nemen,
daar men anders op geenerlei wij
ze den grooten maecenas, die de
expeditie had uitgerust, kon beloo-
nem. Kinderlijk gaf Nordenskjöld
toe en nam de orde aan.
Toen hij thuis kwam. ontmoette
hij een zijner vrienden, die hem
met de volgende woorden begroet
te ..'t Was Rusland zeer aange
naam dat je besloten hebt. de orde
aan te nemen. De Russen moesten
je immers toch een eerbewijs doen
toekomen en daar zij je afkeer van
alle orden kenden, wilden zij je
een som van 300.000 roebel schen
ken. die reeds gereed lagen, toen
je door één orde aan te nemen toon
de. dat je toch orden aanneemt. Zij
sparen nu 300.000 roebel uit.
reiken door het water en de scholen
moesten gesloten worden.
Ook langs de Fransche Kanaalkust
en in het noorden van Frankrijk heeft
het gestormd, doch hier liep het met
wat omgewaaide hoornen en schoor-
steenen af.
De kroning van koning
Edward.
in 1902 brengt ook de Engelsche musici
sterk in beweging, die nieuwsgierig
zijn wie de kroningshymne zal mogen
componeeren en op dien dag het orgel
in de Abdij van Westminster zal be
spelen. De bisschop van Londen heeft
n.l. het recht dan een componist te be
noemen op een tractemcnt van f 500
die op dien dag hel orgel mag bespe
len met voorbijgang van den vasten
organist. Reeds ten tijde van Parcell
(17e eeuw) lokte de bepaling conflicten
uit bij de kroning van Willem II en
Mary II. Parcelle behield ziin vaste
plaats aan het orgel, maar verkocht
tegen enorme prijzen eenige plaatsen
op het orgel waartegen de autoriteiten
zich verzet'en en Parcell die emolumen
ten weer afnamen.
Toen koningin Victoria gekroona
werd kwam de gelegenheidsorganist sir
George Smart op den inval eenige or
kestplaatsen aan rijke Engelschen te
verkoopen. Hij gaf die menschen in
strumenten in de handen en gedurende
de uitvoering der hymne moesten zij
doen alsof zij speelden. Het schandaal
was groot en men hoopt nu dat den
nieuwen titularis de kans ontnomen
zal worden om evenals zijn twee voor
gangers er geld uit te slaan.
ketteren en Kunst.
Adèle Sandrock.
Het tooneelgczelschap, waarmede
Adele Sandrock in October a.s. hare
tournée door Nederland zal onderne
men, bestaat uit de volgende pedso-
ncn: Emil Elmenbcrg, Carl Friedheim,
Spoorwegongeval.
Rij het station Nyack, in dien
Amerikaanschen Staat Montana,
is een vreesielijk spoorwegongeluk
gebeurd. Een ballasttrein ging berg
opwaarts en reed over een. wissel
toen een walgen derailleerde', met
het gevolg dat 18 wagens de helling
afgleden. Ze kwamen met een ont
zettende vaart tegen een personen
trein aan die westwaarts ging.
twee rijtuigen van d'ezen trein wer
den aan splinters geslagen. Acht
tien of twintig menschen werden
gedood, onder hen de heer Downs,
die onder-directeur van dén Great
Northern spoorweg.
40.C00 woorden per uur
Verleden jaar was op de wereldten
toonstelling te Parijs geëxposeerd een
telegraaftoestel, uitgevonden door twee
Hongaren, Pollak en Virag, dat de ge
heele telegrafie zou revolutioneeren,
naar het heette. Op uitnoodiging van de
Fransche regeering zouden proeven ge
nomen worden tusschen Parijs en Ly
on, doch men kwam er niet toe, daar
het vervoer der toestellen te veel kostte.
Nu werken die toestellen tusschen
Budapest en Fiume, een afstand van
ongeveer 600 KM. en wisselen in druk-
leters telegrammen met een snelheid
van 40.000 woorden per uur.
Onderhandelingen zijn aangeknoopt
om dn toestel ook in pvq»iw;;i, =-
Het dienstboden vraagstuk
in de Veree igde Stvten.
Het dienstboden vraagstuk i
Amerika is een nieuw stadium in
getreden. De predikant Sheldan
weaischt de dienstmeisjes als leden
van 't gezin beschouwd te zien.
Zijne vrouw vindt de practische
uitvoering van deze theorie zeer
moeielijk en het lijdt geen twijfel,
of de dienstboden zelf vinden de
iddeën van den predikant heel
sympathiek.
Reeds heeft zich de „Nationaal
Servant Girls' Union of America"
met haar hoofdkwartier be Chicago
gevormd en de volgende statuten
werden door deze vastgesteld
lo. De arbeid mag niet vóór vijf j
uur des morgens beginnen en
houdt op. zoodira de vaten gewas-
schen zijn van 't middageten. Ge-
ëischt worden twee uren vrij iede-
ren namiddag en minstens twee
avonden in de week.
2o. Wanneer de dienstboden wen
schen zich bij clubs aan te sluiten
mogen de mevrouwen daar geen
inbreuk op maken. Bijeenkomsten
van vriendinnen in matig aantal
mogen niet verboden worden.Vóór-
opgesteld, dat dé dienstboden de
eetwaren enz. zelf leveren.
in Frankrijk en i
voeren en de regee-
Duitscliland in te - „„wa
ring van dit laatste land heeft reeds
gelast, dat proeven genomen zullen
worden tusschen Berlijn en Keulen.
Merkwaardig is, dat dit systeem een
combinatie is van telegrafie, telefonie
en fotografie. Een lichtstraal schrijft
het telegram op gevoelig papier, dat
vervolgens ontwikkeld en gefixeerd
wordt.
Ernstig ongeluk.
Tusschen Banhead en Lugton, in
Schotland, keerden de vorige week on
geveer 20 spoorwegarbeider^ op een
locomotief naar huis terug, toen de
machine bij een bocht van den weg
plotseling omsloeg en in een diepte
viel. Twee mannen bleven op de plaats
dood en een derde overleed spoedig
aan de gevolgen van bekomen verwon
dingen. 17 werklieden werden gekwest
onder wie 1 ernstig.
Vreeselijk bran dorpel uk.
Zondagmorgen vroeg- ontstond te
Ernst Robert. Albin Hupak, Max Lan- Sehcrswaldan in Duitschland brand in
da, fcmil Ranzenhofer Leopold Rosen 1 een landgoed. Een dame, die er te loeee-
berg, Frits Sattelr, Adolf Suchanek, i ren was, snelde het brandende huis
Een wondergrot.
Uit Solo' wordt medegedeeld aan het
Bat Nbld.":
In deze buurt is een wondergrot ont
dekt. Eenigen tijd van te voren hoor
den de kampongbewoniers, onbekend
met het bestaan dier grot, gamelan-
spel zonder te kunnen ontdekken waar
het vandaan kwam, totdat aan een
oever eener rivier geheel omgeven van
bamboe en struikgewas een grot werd
gevonden, waaraan natuurlijk de ge
heimzinnige muziek werd toegeschre
ven.
Niet zoodra hoorde Z. H. de Soenan
van het bestaan dier grot, of hij moest
er naar toe en overal in den omtrek
werd het terrein opengekapt en de
grot middels een uitgraving door een
breede opening met de buitenwereld
in verbinding gesteld. De grot he ut
zeker vroeger wel eens tot schuilplaats
gediend, is 22 meter lang, bij de ope
ning anderhalven meter hoog. doch
wordt dan lager tot een halven meter
toe, zoodat men op handen en voeten
moet gaan. Bij den ingang be/mat
zich een put van een halven meter
diepte, gevuld met water. Bij het f pen
kappen van het terrein werden twen
groote slangen, ter dikte vaa oen
menschendij, levend gevangen, op be
vel van Z. H. gebronsd en weder h s
gelaten, ten einde door de aangebrach
te kleur overal hun tegenwoordig»! ?id
te verraden. De operatie, niet buiten
gevaar, geschiedde zoo krachtig, dat
de beesten er eenige uren later aan
zijn bezweken. De geheele inlaadschc
bevolking van Solo gaat op het oogen
blik als het ware ter bedevaart naar
de wondergrot.
De weersverandering
der laatste dagen is in Groot-Brittan-
nië wel het gevoeligst geweest. Terwijl
Zondag 1.1. op vele plaatsen de tempe
ratuur in de middaguren 80 graden
Fahrenheit en meer bedroeg, daalde
zij Maundag tot 60 graden en lager.
Hevige storm, vergezeld van wolk
breukachtige stortregens veroorzaakte
de daling in temperatuur.
Te Aston liepen de laaggelegen wij
ken verscheidene voeten diep onder
water en het tramverkeer moest ge
staakt worden. In den vroegen morgen
vielen sneeuwvlokken tusschen de re
gendroppels.
De kust van Wales vooral heeft zeer
geleden. Bij Orme's Head werden gol
ven waargenomen van 100 voet hoogte.
De stoomboot, die het verkeer met Dou
glas bezorgt, kon haar passagiers niet
aan land zetten.
Te Richmond stond het water hoog In
de straten en regenden de daken door.
Te Blyth was het station niet te be-
Teeen het ly chen.
Een jury te Wetumpka, in Alabama,
heeft twee blanken, die onlangs aan
het lynchen van een neger meegedaan
hadden, tot 10 jaar gevangenis veroor
deeld. Dezer dagen heeft de hooidaan-
legger van zoo'n lynchpartij door een
blanke jury levenslang gekregen. Het
moet voor 't eerst zijn dat zulke stren
ge vonnissen wegens dergelijke zaken
in de Vereenigde Staten geveld wor
den, maar het lynchen was ook in den
laatsten tijd weer erg toegenomen.
Juweelendiefstr* 1.
Te Rouaan is Zaterdagavond hi
braak gepleegd in den wink' I van een
juwelier en voor een waarde van
100,000 frs. aan horloges, arm banden
en ringen gestolen.
Een tragisch duo!
Uit St. Petersburg wordt gemeld,
dat prins Alexander Say;i W.itgen-
sten Béleburg, adjudant bij de Circas-
sische lijfwacht den dood gevonden
heeft in een duel met prins Anatole
Wladimirovitch Bariatinsky, aide-de-
camp van den Czaar.
Het duel had plaats op de bezitting
van Wittgenstein, nabij het station
van Sweiskaya in de omstreken van
St. Petersburg,
Prins Alexander, die een kogel itx
den buik kreeg, kon zich tot Sweis
kaya voortslepen door ziin ingewan
den met zijn handen te ondersteunen;
in de wachtkamer van het station viel
hij neder.
De begrafenisplechtigheid had
plaats in tegenwoordigheid van een
groot aantal belangstellenden, waar
onder zich officieren en hof-dignita
rissen bevonden. Prachtige kransen,
waaronder van keizerin Marie Téodo-
rowna, van ministers en van den broe
der van den prins dekten de lijkbaar.
Na afloop der plechtigheid werd de
kist naar het station van Sweiskaya
gebracht om vervolgens naar Drouzh-
noselje, het eigendom van Wittgen
stein en waar zich de familie-grafkel
der bevindt, vervoerd te worden.
Familieberichten.
Gehuwd: 2 Sept. H. J. Kolk ise'. K
Makkink, Zutphen.
Bevallen: 31 Aug. Van Nes—Oostrr-
meijer, d.. Noordwijk. 1 Sept. Mackrn-
z'eSchmidt, d., Amsterdam. 2 M. M.
P. van Rietschoten—Meijer, z, Am
sterdam. H. do PaauwSoage't, d.
Amsterdam.
Overleden: 26 Aug. M. S. Bevtnohr,
jd., 37 j., Amsterdam. 29. M. van Lu
beek, jd., 23 j., Egmond aan Zse M
B. Mendel, Brussel. 31. Jk/r. H F
Mulert, jd. 72 j., Zwolle. L. GoedlmrL
Wezel, 46 j.. Krommenie. 1 Sept. Wed
M. Hendriks—Dohna, 82 j„ Haag.'
J. H. Kuiters, Amsterdam.
Beurs.
Overzicht Effectenhandel.
Met de uitzondering van de Ameri
kaansche spoorwegmarkt, had de beurs
in de afgeloopen week een zeer stil en
onbeteekend verloop.
Zoowel Holl. Staatsfondsen en ove
rige beleggingswaarden, als de buiten-
landsche staatspapieren komen op na
genoeg onveranderd koersen over. Ko
loniale waarden, zoowel in den hoek
der cultuurmaatschappijen als in die
van de tabak en petroleum nogenoeg
zonder handel. Hetzelfde was met in-
dustrieele waarden en scheepvaart-
aandeelen het geval.
De oblig. Ned. Zuid-Afr. Spoor kon
den hun verhoogden koersstand niet
behouden en daalden van 96*7 tot
931/4 Aandeelen Borgue Auxiliaire
de la Bourse vielen op 50
In de papieren van de Maxwell ging
het vrij levendig toe. De aandeelen en
Incomebonds noteeren niet onbelang
rijk lager, daarentegen waren de res-
tantbewijzen, onlangs uitgegeven bij
de inlevering der bonds, zeer gezocht.
De Amerikaansche sporen hadden
een goede week.
Reeds Maandag was de stemming
zeer vast en bleef dit met een enkele
uitzondering flink standhouden, niet
tegenstaande met het oog op de nade
rende vacauticdagcn zoowel hier als te
New-York, de omzetten beperkt bleven.
Prolongatie 2 3/331/2.
