EEN HALTE ÏEEK
Tweede Blad,
Een Man genezen.
behoorende bij
„Haarlems Dagblad"
van
Donderdag 12 September 1901.
No- 5584
Wereldgeschiedenis*
De aanslag op President
Mc Kinley, mede in ver
band met zijne politiek.
De Pan-Amerikaansche
tentoonstelling.
Weder is eene gebeurtenis met bloed
rood© letters in het boek der historie
opgetaekencL
Als een plotselinge donderslag klonk
door de Nieuwe en Oude wereld de
ontzettende tijding: ..President Mc
Kinley van de Vereenigde Staten is
door een laaghartigen schurk aange
vallen en vreeselijk gewond!" Het aan
tal staatshoofden, waarop aanslagen
gepleegd zijn, is weder met één ver
meerderd. En met welk doel heeft men
getracht den president van het leven
te berooven? Eigenlijk zonder doel, uit
haat tegen elk geregeld regeeringsstel-
sel, uit blinde woede tegen elke maat
schappelijke orde.
Intusschen, al is het te bejammeren,
dat president Mc Kinley als offer val
len moest, in één opzicht is het geluk
kig, dat de anarchisten nu ook in Ame
rika geen veilig toevluchtsoord meer
hebben. Immers na de moorden op de
Keizerin van Oostenrijk en den Koning
yan Italië, werden door de verschil
lende mogendheden in Europa confe-l
renttes belegd, om maatregelen tegen
deze zinnelooze wandaden te treffen.
Alleen aan den overkant van den Oce
aan vonden de anarchisten nog een
schuilplaats. Dat is thans ook uit, zoo
dat de heer en nu op hun tellen mogen
passen *en niet zoo veel gelegenheid
meer hebben, om hun duistere werken
voor te bereiden. Wellicht dus dat, uit
dit oogpunt beschouwd, de aanslag op
Mc Kinlev een weldaad wordt voor
de maatschappij.
Het Berliner Tageblatt" heeft van
iemand, die eenigen tijd te Buffalo, de
plaats des onheils, gewoond heeft, de
volgende bijzonderheden ontvangen:
Buffalo is in de laatste jaren het mid
delpunt van de in Amerika wonende
anarchisten geworden. John Most, de
bekende anarchist, die. zoowel in
Duitschland, als in Amerika om zijne
politieke agitatiei jaren lang in het
tuchthuis heeft doorgebracht, heeft in
New-York met zijn blad: ,De Vrijheid"
ten laatste fiasco gemaakt en is in 1898
naar Buffalo vertrokken, waar „De
Vrijheid" thans wordt uitgegeven.
Zou deze omstandigheid niet in eeni-
ge betrekking tot den aanslag kunnen
staan, aldus vraagt men zich af.
Volgens denzelfden zegsman, zal de
aanslag vooral in Amerika veel ver
wondering wekken, daar William Mc
Kinley persoonlijk zeer populair is.
Om dat goed te begrijpen, moet men
zich echter in de Amerikaansche toe
standen kunnen indenken. Maar zijne
beschermende rechten-politiek heeft
hem ook veel vijanden bezorgd.
Deze aanslag zal velen een anderen
m herinnering brengen, in de verkie
zingscampagne van 1893, toen Mc. Kin
ley voor de tweede maal candidaat was
voor het gouverneurschap van Ohio.
Toen hij den dag voor de ver
kiezing eene rede wilde houden te Cle
veland, viel plotseling iemand op hem
aan en gaf hem met een zwaar ijzeren
voorwerp een slag op het hoofd. De
aanrander heette Patterson en was ha
ven-machinist.
Vermelding verdient, dat alle drie
de presidenten, waarop aanslagen be
proefd werden (Abraham Lincoln. Ja
mes Garfield en William Mc Kinley)
tot dé republikeinsche partij behoor
den.
„Le Journal" merkt op en dit is
werkelijk eene' wreede ironie, dat
de Pan-Amerikaansche tentoonstelling
te Buffalo, op welker terreinen de mis
daad plaats greep, geheel het werk
is van president Mc Kinley zelf. Hij
is in zekeren zin, in zijn eigen huis
getroffen.
Het is inderdaad aan hem te danken,
dat de maatschappij, opgericht om de
voorbereidende werkzaamheden voor
de tentoonstelling uit te voeren na
het succes van de eerste Pan-Ameri
kaansche tentoonstelling te Atlanta
(staat Georgië) de noodige fondsen,
Feuilleton.
Naar het Engelsch
van
ELLEN ADA SMITH.
Hij had een hekel aan het stof op
jagen; maar zijne vrouw had' hem
beduid', dat in eene vuile kamer
alle letterkundig talent zou ver
smoren, en nu getroostte hij1 zich
het martelaarschap van' elke week
een poosje uit zijn heiligdom te
worden verdreven.
't Is toch de dag niet! riep hij
ontevreden, want hij had eene in
spiratie, die noodzakelijk met pen
etn inkt gevangen moest worden ge
houden om niet weg te vliegen en
verloren te gaan.
's Is de d'ag en het uur, ant
woordde Martha, als een 'huiselijke
Rhadamanthus, terwijl zij de bron
zen ornamenten- op den schoorsfceenr
mantel in beschermend' vloeipapier
wikkelde en den koperen lezenaar
cüoor een l'aikep er om heen te slaan
heeft kunnen vinden en krachtig ge
steund werd door de regeering.
In Juli 1898 verklaarde het Congres
„dat-eene Pan-Amerikaansche tentoon
stelling. veel er toe zou bijdragen om
de handelsbelangen van de Staten in
Noord-. Midden- en Zuid-Amerika te
bevorderen, en dat zij de goedkeuring
verdiende van het Gongres en het volk
der Vereenigde Staten."
Den 3en Maart daarop, en dank zij
den persoonlijken invloed van Mc Kin
ley, in wiern deze onderneming een
overtuigd beschermer had gevonden,
stond het congres eene subsidie toe
van 500.000 dollars 1,250.000).
En de president besloot zijne Jaar-
lijksche Boodschap in December 1899,
met de woorden:
,,Er is alle reden, om aan te nenien,
dat deze tentoonstelling er veel toe zal
medewerken, om de hartelijke betrek
kingen tusschen de volken van dit vas
teland nog hechter te maken."
Deze zinsnede karakteriseerde de ge-
heele politiek van den president.
Hij is inderdaad de man, die de
leer van Monroe: „Amerika voor öe
Amerikanen" in al hare kracht toe
past, en die haar zelfs, zoo noodig,
zou wijzigen, door te zeggen De lan
den van Amerika voor de Vereenigde
Staten."
Iets over het trekken
der Vogels.
Sedert onheugelijke tijden is het een
terugkeerend' verschijnsel, dat een
groot aantal van de vogels der gema
tigde luchtstreken gedurende de win
termaanden een zachter klimaat op
zoeken en van daar in het warmere ge
deelte van het jaar weer naar die ge
matigde luchtstreken terugkeeren. De
vogels, die deze neiging volgen, noemt
men trekvogels; het verschijasïl zeJ
het trekken de vogels.
Het trekken der vogels heeft altijd
in hooge mate de belangstelling der
menschen gaande gemaakt en hun
weetgierigheid geprikkeld.
Het is daarom interessant een en
ander over te vertellen van hetgeen
hieromtrent dezer dagen in „De leven
de Natuur" werd gepubliceerd.
Om den vogeltrek goed te kunnen
bestudeeren dient men vooral een on
belemmerd uitzicht te hebben, cn het
eiland Helgoland, dat zich in dit op
zicht zoo bij uitstek leent, wordt dan
door geleerden ook vooral gezocht voor
hun studiën over het trekken der vo
gels. De heer H. Gatke heeft te Helgo
land het trekken4der vogels bestudeerd
en het is zijn werk, waarvan hier een
overzicht wordt gegeven.
Over de richting van den vogeltrek
in het najaar zegt hij:
Alle vogels, die in hei najaar over
Helgoland1 trekken, komen '.«it het Oos
ten en zetten hun reis in Westelijke
richting voort. In den regel met een
breed front ziet men de vogels cha ren
door bet luchtruim zweven.
De broedplaatsen van de messte trek
vogels liggen in Noordelijk en Azia
tisch Rusland. Zij verzamelen zich ter
bestemder tijd in grootere of klcuuie
'vluchten en beginnen hun reis in Wes
telijke richting. Op een gegeven punt
wijken zij in Zuidelijke richting af i n
komen zoo over Zuid-Europa en de
Middellandsche Zee naar Noord Afri
ka. Het is niet bekend, waar die Zui
delijke afwijking zal plaats hebben;
nu eens is het hier, dan eens daar.
Sommige zetten hun reis in Westelij
ke richting voort tot in Engeland, en
gaan eerst van daar in Zuidelijke rich
ting naar hun winterkwartieren. Ver
schillende feiten bewijzen, dat deze
meening van Gatke de juiste is, niet
het minst zijn eigen waarnemingen,
gedurende tal van jaren op Helgo
land verricht.
De richting van de voorjaarstrek is
van het Zuiden naar het Noorden,
echter niet letterlijk.
BI /A Wanneer A B en B C den
najaarstrek aangeeft, dan
\f zal de voorjaarstrek langs
C de lijn C A plaats vinden.
Wat het aantal vogels betreft, zegt
Gatke, onder gunstige omstandigheden
is het zoo groot, dat zelfs de met vuur
wapenen voorziene jagers niet in staat
zijn door de jacht het aantal vogels
merkbaar te doen verminderen.
De hoogte, waarop de vogels zich bij
het trekken bewegen sclWnt van ver
schillende omstandigheden afhanke
lijk te zijn. De vogels kunnen zich tot
25 3000 voet boven de aarde verhef
fen.
Het beste voorbeeld van de ontzet
tende snelheid waarmede d'e vogels
trekken, is wel de voorjaarstrek van
het blauwborstje. Dit vogeltje leeft 's
tot een soort van spookverschijning
maakte. En nu moet ik nog een
andere huishoudelijke bom op je
afschieten. Aaltje's moeder is ziek
geworden en' Aaltje is voor een
week naar huis.
Dat is lastigriep hij uit.
Juist nu Said'ie hier is. Wij moeten
ons best doen te maken, dat zij het
niet bemerkt. Je moet vrouw Bul
lock maar alle dagen laten komen.
Martha bond de gordijnen op
het stond leelijk en perkte het
plekje, waar Ralph een toevlucht
had gezocht, met theebladen af. Zij
vlogen over den vloer tot vlak bij
zijn blinkend gepoetste schoenen'.
Zij, die er den last van zal heb
ben'. heet niet Saidie.
Hij voelde zich geraakt en: het
hinderde hem, dat zij op die mar
nier sprak van1 hunne gast, de ziel
volle Saidie, die zoo lief ;en zacht
was in zijne oogen- En daar stond
nu zijne vrouw, als een storm van
schoonmaakwoede, op het punt zijn
liefste vertrek te bederven, blijk
baar zonder eenigen spüt te gevoe
len over den last, dien zij hem aan
deed. Zij joeg hem uit zijn heilige
d'om. even harteloos als zij een spin
uit een hoek zou verjagen met ha-
winters in Egypte; wanneer het nu
zijn tijd1 is geworden, om naar zijn
zomerkwartier te gaan, dan verlaat
hij tegen het vallen van den avond
Egypte en komt tegen zonsopgang in
Helgoland aan. Die afstand ruim 400
geografische mijlen, wordt dus in een
voorjaarsnacht afgelegd'.
Het is een vaststaand feit, dat de
meeste vogels hoorbaar of zichtbaar
trekken, wanneer de wind Zuid-Oost
is, de kracht er van matig en het weer
warm en helder is. Niet alleen de jaar-
lijksch terugkeerende trekvogels wor
den onder dergelijke gunstige omstan
digheden in groote cretalen waargeno
men; maar er komen meermalen zeld
zame vogelsoorten voor. Dit geldt even
goed voor den voor- als najaarstrek
Bij Zuid-Westen winden, die veelal
met regen en storm gepaard gaan,
evenzeer bij nevel en mist, wordt van
het trekken der vogels weinig waar
genomen. De trek is dan zoo hoo~ in
de lucht, dat wij er niets van merken.
Het schijnt, dat de trekvogels vooraf
het slechte weer kunnen waarnemen,
want nu en dan ziet men hen in vlie
gende h^ast over ons heen trekken,
alsof zij gieen tijd hebben om te rusten.
Meestal volgt hierop dan noodweer.
Strenge en aanhoudende vorst doen
de vogels, die in het hooge Noorden
wonen zuidelijker trekken. Zoo komt
het nu en dan voor, dat in het voor
jaar de temperatuur sterk daalt en
sneeuw met ijs de aarde bedekt. Onder
deze omstandigheden ziet men de vo
gels, die reeds hun zomerverblijf had
den opgezocht, plotseling naar hun
winterkwartieren terug trekken,
Onze plaatsruimte gedoogt helaas
niet meer uit dit belangwekkende ar
tikel over te nemen. Moge het een en
ander, dat we hier aanstipten opwek
ken om het in zijn geheel in aft. VI
van „De levende Natuur" na te lezen.
Binnenland.
Bebamumd.
Op den dlag, dat Barnum Bai
ley te Deventer hunne tenten haxi-
dJen opgeslagen, vroeg een 16-jari
ge knecht der firma V. E. om1 dien
dlag vrijaf te mogen hebben. De
patroon stond dlit toe, en nu begaf
zich de knaap naar het terrein der
ten/toonstelling en vroeg, diaar aan
een der chefs o<m behulpzaam te
mogen zijn bij liet in orde brengen
dter tentoonstelling. Dit werd goect-
gevonden, de knaap werd aan het
werk gezet en legde een ijver aan
den1 dag, die den chef ertoe noopte
hem een voorstel te doen.
Den volgenden morgen kwam de
knaap weder op den gewonen tijd)
bij zijn natroon, wiens eerste vraag
was of hij zich geamuseerd! bad.
,,0, ja, antwoordde dei jongen, „ik
heb 1.50 en den kost verdiend. Ze
hebben me gevraagd mee te gaan
ik kon 50.per maand plus den
kost verdienen1."
De patroon: waarschuwde hem
voor teleurstellingen, die hem in)
dien werkkring kondien wachten),
dlooh ried bean aan om indien
hij bij zijn wensch bleef er met
zijn moeder over te sprekiem en als
deze het plan goedkeurde onmiddel
lijk naar Zutphen te gaan om zich
bij d'en troep aan te sluiten en1 zui
nig te leven, opdit wanneer hij
weer in Nederland1' terug mocht
komen, zijn moeder indien1 noo-
dig eenigen steun zou kunnen
verleemen.'
De knaap is naar Zutphen ver
trokken en is nu zeker al aan den
troep verbonden, om belast te war
den met het reinigen van paaiden.
Thans is d'e knaap alweer terug.
Hij werd vissch'ende gevonden aan
d)en IJseloever.
Duur beestje
Een slager zou van een landbouwer
te Kortenhoef een stier koopen. Z§ wa
ren 't niet eens over d© zwaarte ©n dus
ook niet over den prijs. De slager
schatte het op 650 pond, de boer hield
vol dat 't zwaarder was. Na lang pra
ten kwamen ze overeen dat de slager
betalen zou f 3 voor elk pond vleesch,
dat de stier zwaarder zou wegen dan
650 pond.
De boer scheen de zaak toch niet te
vertrouwen en bleef in gebreke het
beest te leveren. De slager nam nu een
advokaat die den boer sommeerde den
stier te leveren, waaraan hij ten slot-
ts dan ook gevolg gaf.
Toen het beest dood was, kreeg de
reu ragebol.
Doorgaans was hij al lang voor
dlie toebereidselen gevlucht, maar
bij d!eze gelegenheid ruimde hij niet
zoo spoedig het veldi.
Martha, je hebt weer met mijn
vulpenhouder geschreven. Laat dat
toch als je blieft. Je schrijft met
één punt en het ding wordt er door
bedorven.
Hij zag met blijdschap, dat zij
schuldbewust keek. Zij schreef
zoo'n slechte hahd! en het was we
zenlijk onverantwoordelijk, dat zij
zijne pen gebruikte.
Je kunt voor je vrouwelijke
ontboezemingen je eigen' lessenaar
tje gebruiken. De schrijftafel is
voor mij alleen.
Zoo! Daarom zit mevrouw
Rushton zeker zoo dikwijls daar
aan te schriiven
Hij keek ernstig. Saidie helpt
mij., dat weet je wed, Martha.
Ik wist het niet, vóór ik de
zonderlinge spelling zag in je laatr
ste manuscript.
Nu beginnen de theebladen te
vliegen voor den stoffer uit en de
eene strijdende partij nam ver
schrikt de vlucht. Mantha kende
hare macht.
boer nog eens berouw en bood aan de
zaak af te maken als de slager f 180
gaf, doch die wilde daar niets van we
ten.
Het einde was, dat bij Wet*'- bleek
dat de stier gehoon aan den haak woog
742 pond, dus 92 zwaarder dan 650. De
slager moest nu betalen 92 maal 13 of
f276, dat is 86 meer dan de werkelij
ke waarde was, welke geschat werd
•op f 190.
De slager kon toen ook nog den ad
vocaat betalen.
Men is thans bezig met 't afbreken
van den bekenden watertoren dei-
vroegere Nieuwer-Amstelsche waterlei
ding op de heide bij Laren-
Sporten Wedstrijden.
De oorsprong van de flets.
De „Zutph. CL" heeft den oorsprong
van de fiets gevonden en schrijft daar
over:
De „draisine", het door Freiherr von
Drais in 1817 uitgevonden „loop-rij
wiel", moet, indien zij als voorloopster
;van de fiets wil doorgaan, een tijdge
noot hebben gehad, die meer dan zij
op het tegenwoordige rijwiel geleek.
Immers, de eigenlijke beweegkracht
van de „draisine" zat in de duwtjes,
waarmede de berijder zich met de voet-
toppen op den grond voortwerkte, on
geveer op de manier, zooals een sprik-
slede wordt voortgeduwd door de prik
stokken.
Een mechaniek, die rechtstreeks op
het wiel werkte, bevatte de draisine
niet.
Welnu, erjieeft inderdaad tegelijker
tijd met de_draisine, een soort van rij
wiel bestaan, waarbij dat wel het ge
val was.
Dezer dagen had een liefhebber van
antiquiteiten hier ter stede, de vriende
lijkheid, ons een paar Engelsche bord
jes uit het begin dezer eeuw te laten
i zien, die dit bewijzen.
De bordjes behoorden, zooals uit de
soort van aardewerk en uit de versie
ringsmotieven blijkt, bij elkaar, en da
teerden beiden uit het begin dezer
eeuw.
Op het eene is een „draisine" afge
beeld, bereden door een heer, in de
uniform der officieren uit den Napole-
ontischen tijd. Hij beweegt op de be
kende manier het voertuig met de voet-
toppen vooruit, door zich beutelings
met een der voeten tegen, den grond af
te duwen.. Een corpulente dame zit
achter hem op het voertuig, en maakt-
met hem- de reis mee. Het onderschrift
luidt „Visit from Richmond to Carl
ton House". De voorstelling heeft ken
nelijk betrekking op 'n opzienbarende
reis, die met het nieuwe voertuig was
verricht.
Maar nu het andere bordje.
Dit vertoont een dame in het toilet
van dienzelfden tijd en gezeten op een
eigenaardig soort van driewieler, met
drie even groote wielen, waarvan ééu
voor en twee achter. De beweegkracht
werkt op het voorwiel en wordt voort
gebracht door duwen met de handen
en trappen met de voeten. Een samen
stel van stangen werkt nl. op een ex
centriek, welke aan de as van het voor
wiel is verbonden. Deze stangen zijn
zoodanig ingericht, dat de excentriek
de as van het voorwiel in draaiende
beweging brengt wanneer de liandvat-
sles der stangen in voorwaartsche
richting wof&en geduwd. Deze bewe
ging wordt, versterkt door het trappen
op een treeplank, naar het model van
die der scharenslijpers, vanwaar de
beweging desgelijks op de excentriek
van het voorwiel wordt overgebracht
Of de hoofdarbeid ontleend werd aan
de trappende bewegingjler voeten, dan
wel aan de duwende dr handen, is door
middel van de afbeelding niet uit te
maken. Waarschijnlijk vervullen de
voeten de hoofdroL
Dit schijnt dus in ieder geval vast
te staan, dat men hier te doen heeft
met een voertuig, dat door een eigen
mechaniek, die rechtstreeks 'op het
voorwiel wérkte, werd voortbewogen,
terwijl de kleeding der voorgestelde
personen, de gelijktijdigheid der bei
de afbeeldingen, en het kennelijk bij-
eenbehooren der beide bordjes, er dui
delijk op 'wijzen, dat dit dames-snel-
wiel", dat aan de tijdgenooten den uit
roep ontlokte: „Er komt nooit een eind
aan de wonderen!" de tijdgenoot© is
van het primitieuve voertuig van von
Drais, en dat het meer aanspraken dan
dit kan doen gelden op de eer, de voor
loopster te zijn van het moderne rij
wiel.
De volgende week bleef het nog
even gloeiend heet en al kwam
vrouw Bullock alle dagen helpen,
Martha's zenuwen ledeni veel dJoor
de buitengewone vermoeienis.
De twee andere hielden zich
merkwaardig goed er onder. Zij
deden hun dagelijksch werk droo--
me-rig en zeer pleizierig grooten-
deels in den tuin. Saidie zag er in
haar zwart gestreept kleedje teeder
en bekoorlijk uit en; op zekeren
avond', toen de zachte, jonge maan
voller en krachtiger Was gewor
den, kuste hij hare blanke hand,
uit dankbaarheid d'at zij hem eene
gelukkige gedachte aangaf voor de
„idylle in verzen", waaraan hij,
door haar geholpen, werkte.
Dal was niets voor een man, voor
al niet voor een dichter, die om zoo
te zeggen het recht heeft roman
tisch te zijn, omdat het zijn vak is.
Maar hij had niet verwacht eene
verontwaardigde Martha te zien,
die op het bordestrap je naar hem
stond te kijken. Die blik van zijne
vrouw had volstrekt niet op zijn
programma gestaan.
Zij keerde zich om> zonder een
woord te spreken. Hij had liever
eewUd, diait zij iets had gezegd
Luchtscheepvaart.
Het salon van den lieer Eiffel gele
gen op het vierde platform van den
beroemden toren van dien naam is ter
beschikking gesteld van het bestuur
van de „Aero Club" en verder zal ver
moedelijk dit hoogste verblijf te Parijs
in verbinding gesteld worden met het
park van de „Aero Club" waar de op
stijgingen gehouden worden. De voor
zitter van do wetenschappelijke afdee-
ling der club, Prins Roland Bonapar
te, is reeds in onderhandeling betref
fende een telephonic-- aanleg tus
schen beide punten met het oog op me
teorologische en andere waarnemin
gen bij het opstijgen van ballons.
Letteren en Kunst.
Ned. Opera.
Door het hoofdbestuur van de Ne-
derlandsche Operavereeniging te
's Gravnhage is op het ingekomen ver
zoek van den directeur der Ned. Opera,
den heer C. van der Linden, om ook
dit jaar een bijdrage te ontvangen, na
ingesteld onderzoek door deskundigen,
volgens de bepalingen der statuten, een
gunstige beschikking genomen. De uit-
keering is zoo geregeld dat een gedeel
te der bijdrage eerst zal worden uitbe
taald telkens na de eerste opvoering
van een van de twee opera's van Ne-
derlandsche componisten, welke de
heer Van der Linden zich voorstelt tot
uitvoering te brengen.
Land- en Tuinbouw.
Landbouwfeesten te Wage-
ningen.
Heel Wageningen is versierd en
heeft een hoogfeestelijk aanzien, voor
al met het oog op het Koninklijk be
zoek.
Dat bezoek zal heden plaats heb
ben, en niet onaardig is het, dat de
Koninklijke Familie den enkele lessen
aan de land- en tuinbouwschool zal bij
wonen.
De groote land- en tuinbouwtentoon
stelling belooft prachtig te zullen sla
gen; de terreinen op en om Duivendaal
worden er geheel door in beslag ge
nomen. De landbouwschool zal er o.a.
schitteren met de goedgeslaagde en
rijkdragende graankruisingen van den
hoofd-directeur den heer L. Broekema,
die zich reeds jarenlang bezig houflt
met het winnen van'uitmuntende krui
singen, die de opbrengst tot een onge
kende hoogte hebben opgevoerd.
De versieringen van het Hoofdge
bouw zal in aansluiting hiervan be
staan in tropeeën, opgetrokken uit
landbouwgewassen.
Als iets bijzonders, nog niet op een
tentoonstelling geëxposeerd, is een
druivenkas met volledige installatie
voor verwarming en watertoevoer, in
gezonden door A. A. Vroeg te Naald
wijk.
De vee-inzendingen zullen keurig
zijn, evenals de vruchten-collecties.
Maandagmorgen begon de plaatsing.
Zaterdag werd door commissarissen
der Maatschij. van weldadigheid be
sloten de landbouwschool te Willems
oord op te heffen.
De leerlingen, welke nog aan de
school verbonden ziin bun studiën
willen vervolgen, kunnen zich wenden
tot den directeur der Maatschij. van
weldadigheid, welke hun in de gele
genheid zal stellen op een landbouw-
wintercursus dit te doen.
N ij v e r h e i tl.
Saamgeperste luclit.
Terwijl men in Europa nog slechts
den stoom gebruikt voor het spoorweg
verkeer, hebben de Amerikanen reeds
de geneuchten van het electrische be
drijf gesmaakt en zij beginnen dit
zelfs nu reeds los te laten voor het be
drijf me saamgedrukte lucht.
Op den Manhattan-spoorweg worden
tegenwoordig uitsluitend locomotieven
met saamgedrukte lucht gebruikt en
de resultaten zijn schitterend naar hei
heet. De Yankee-bladen noemen dan
ook de electriciteit verouderd. De voor
deden van de locomotief met saamge
drukte lucht zijn. dat zii geen tender
behoeft, geen rook maakt, "een stoom
afgeeft en geen leven maakt. De idoaal-
locomotief dus!
Gemengd Nieuws.
Een boycott.
De Kaapsche briefschrijver van do
„Petit Bleu" een Engelschman
zegt, na gewezen te hebben op de sla-
gen, die handel, industrie en landbouw
want hij wist, dat eene zwijgende
vrouw dikwijls gevaarlijk is.
Den volgenden dag zeide zij óók
nietsmaar toen Forrester laat
thuis kwam om te eten, was Mar
tha er niet en vrouw Bul look was
heengegaan.
Zijne zusterziel vertelde hem
dat met eenige bezorgdheidwant
zij was zeer gesteld op haar eten.
Hij ook. JVIaar dat was niet zijne
eerste gedachte, toen hij d'e slechte
tijding hoorde.
Martha niet thuis. Waai ter we
reld kon zij' wezen
Mevrouw Rushton kon het on
mogelijk _raden. En hij kwam», met
de romantische kus nog op zijn ge
weten. tot de slotsom, dat Martha
om hem te straffen bij hare zuster
was blijven eten zonder voor hem
te zorgen.Maar dat scheen hem toch
een te leelijke streek toe voor
Martha.
Komaan 1 We meet en ons
maar zoo goed mogelijk helpen,
zei hij op een vroolijken toon, die
in scherpe tegenstelling was met
zijn innerlijk gevoel. Er brandt
een goed vuur in de keuken eni mis
schien vinden wij wel wat in de
provisiekamer.
door den oorlog treffen, en ook de Jin-
gos steeds luider om vrede doen roe
pen, dat de boycott van Engelsche goe
deren door de Hollandsche bevolking
in de Kaapkolonie, geen ij del woord
meer is. Om de zaak krachtig door te
zetten, hebben de Kaapsche boeren op
verscheiden plekken langs coöperatie
ven weg „Boerenwinkels" opgericht,
waar slechts uit Nederland, Frankrijk.
Duitschland, België en de Ver. St. af.
komstige goederen worden verkocht.
Langzamerhand verrijzen zelfs in de
kleinste plaatsen zulke winkels. De
Holandscha sprekende bevolking die
vooral ten plattelande, verre in do
meerderheid is, koopt slechts daar, en
in de grqotere plaatsen alleen bij fir
ma's, die d'oor Hollandsche adverten
ties in de Hollandsche bladen blijk ge
ven, de wenschen van de meerderheid
te eerbiedigen. De Engelsche handel
zal in steeds ergere mate de gevolgen
van den oorlog ondervinden, meent de
schrijver.
Compiègne.
Nu de Russische Keizer weldra het
paleis te Compiègne gaat betrekken,
zijn tal van verslaggevers daar een?
een kijkje gaan nemen. De meest fan
tastische beschrijvingen dischten zij
aan hunne lezers op.
V ie ooit naar Parijs geweest is. her
innert zich aldus de ..Opmerker"
het oude station Compiègne, waar
slechts met moeite eenige verversching
te verkrijgen was, en waar de wagens,
die nog open plaatsen hadden, gevuld
werden met de Parijzenaars, die nog
vóór den avond hun woonsteden wil
len bereiken.
Als men er afstapt, ondervindt men
aanvankelijk eenige teleurstelling. De
banale moderne huizen, de stoffige ka
den van de Oise zijn zeker niet ge
schikt om den reiziger aangenaam te
stemmen.
Is men echter de bru~ die over de
rivier naar de oude stad leidt, overge
gaan en de Rue de Solférine dooi-, dan
verandert alles. Gij zijt dan in de nabii-
heid van het allerliefste stadhuis, de
kerk St. Jacques, liet keizerlijk paleis.
Uit sommige overblijfselen valt op
tc maken, dat de stad vroeger belang
wekkender geweest moet zijn. In de
kromme, nauwe straatjes vindt men
hier en daar oude geveltjes; de nieuwe
kaarsrechte avenues van het tweede
keizerrijk hebben heel wat schilder
achtigheid doen verdwijnen.
De kerk St. Jacques dagteekent uit
de 13e eeuw. De zeer eenvoudige de
tails hebben een vroeg-Gothiscli karak
ter. Alleen de toren aan de westzijde
is latei-, uit de vijftiende eeuw. Hij
herinnert aan den Tour St. Jacques
te Parijs. Het bekronende koepeltje
Renaissance-stijl heeft de zestiende
eeuw aan het geheel toegevoegd. Een
paar altaarstukken staan op naam van
Philippe de Champaigne. Zij zijn wat
vaal van kleur, en van veel mindei
kwaliteit dan de portretten, die het
Louvre bezit. De afsluiting van een
der kapellen moet vroeger een slaap
kamer van Lodewijk XIV versierd
hebben.
De kerk St. Antoine is ook uit do 13e
eeuw, maar in de 15o en 16e eeuw ga
heel verbouwd. De westelijke gevel met
zijn twee onvoltooide torens is een
fraai voorbeeld van den flamboyant
stijl. De kapellen om het koor vertoo-
nen een eigenaardige vermenging van
Gothiek cn Renaissance. Merkwaardig
is een zeer oude doopvont, uit een in
1793 gesloopte kerk afkomstig.
Het raadhuis, in Laat-Gothischen
stijl opgetrokken, doet aan die van
Vlaanderen denken. Met de symmetrie
heeft de ontwerper het niet nauw ge
nomen. Dei deur, noch de vensters
staan juist in de assen. De raamom-
lijstingen zijn uiterst rijk; in een nis
staat hel ruiterbeeld van Lodewijk XII.
Uit het hooge leien dak rjjst een belf-
rood, terwijl ook op de hoeken kleine
torentjes gemaakt zijn. Viollet-le-Duc
heeft hot gebouw gerestaureerd, en het
ziet er nu keurig net uit, doch weinig
oud.
Breede lanen leiden naar het kas
teel, dat, met zijn twee honderd meter
langen gevel, een vervelenden indruk
maakt. Toch is Gabriel, een bekend
architect uit het laatst der 18e eeuw,
de ontwerper geweest. Maar aan dit
dorre classicisme zijn wij ontwassen.
Van binnen is de indruk zeer eigen
aardig. Men denkt aan het Huis ten
Bosch als men die schilderijen van
meesters van den derden rang, die
twijfelachtige gobelins, die Sèvres-
vazen van 1850, die meubelen, wel rijk,
maai- niet fraai, ziet. Niets herinnert
meer aan de smaakvolle perioden, toen
Madame du Barry of Koningin Marie
In weerwil van de tegenwoordig
heid zijner zusterziel scheen het
huis hem akelig ledig toe. Terwijl
zij naar de provisiekamer gingen,
merkte hij op, hoe onberispelijk
netjes alles er uitzag, cn het was
alsof er een verwijt voor hem daar
in lag.
Nu was hij wel een dlichter,
maar toch ook een gezond' man, die
veel van vleesch hield, en meb glir>
storende oogen zag hij een mooi
schijfje staan. Hij wist wel, dat
Martha hem niet zonder iets zou
laten zitten. Dat kon zij niet doen.
En hij zag vol hoop naar d'e ter
neergeslagen Sai<iie, die zag wat
er van haar werd verwacht.
Het ziet er goed uit, zeid'e zei-
de zij aarzelend. maar ik vrees,
dat ik het niet kan. braden.
Kan je het niet braden riep
hij. Geen schijfje braden?
Tot op dat oogen blik had zij niets
geweten van d'e minachting, d'io
zelfs een dichter kan leggen in do
eenvoudigste woorden. Zij schud
de zacht het hoofd eoi hij stak ont
stemd heide handen in d;e zakken.
Maar wat in 's hemels naam
moeten wij dan doen Ik weet het
niet. Ik kan het uiet braden
