EEN HALVE WEEK
Tweede Blad,
Het geheim van den
Senator.
behoorende bij
i,Haarlem's Dagblad"
van
Maandag 30 September 1901.
No.
5599
Haarlemsche Handels-
vereeniging.
Goedgek. bij Kon. Besluit van
12 Nov. No. 22, 1899.
De Haarlemsche Handelsvereen. telt
thans ruim 650 leden, dat is veel, doen
niet genoeg. Elke winkelier, elke han
delaar, zijn belang begrijpende, moet
zich aansluiten. De contributie be
draagt slechts f2.50, terwijl de voor-
deelen groot zijn.
Rechtskundige adviseurs zijndenee-
ren mrs. Th. de Haan Hugenholtz en
H. Ph. de Kanter, Spaarne 94, welke
gratis advies in handelszaken, geven
aan de leden en voor hen gratis optre
den in faillissementen.
Voor incasso's, door bemiddeling
der advocaten gedaan, wordt 5 be
rekend.
Bankiers der vereeniging zun
heeren Laane van Bemmel, Kruis
straat 51.
Alle brieven of aanvragen (ook opga
ven voor het lidmaatschap) moeten ge
richt worden aa nhet bureau der ver
eeniging. 22 Lange Begijnestraat.
Het is ons gelukt eene overeenkomst
te sluiten, waardoor het mogelijk is
H.H. leden nauwkeurige informaties
te verschaffen omtrent alle firma s in
Nederland.
De kosten dezer informaties bedra
gen 60 cents per adres, plus 5 cents
voor porto, en moeten vooruit betaald
worden aan het bureau. Informatien
naar binnen de stad wonende perso
nen gratis.
Ruim 650 informatiën en rechtskun
dige adviezen werden in het afgeloo-
pen jaar verstrekt.
In Juli zijn 46 vorderingen tot een
bedra van 'f 1300. 18 betaald, 7 vorde
ringen worden afbetaald, 9 vorderingen
zijn uitgesteld.
Volgens artikel 7 dient het Geheim
der Maandlijsten ongeschonden be
waard te blijven.
H.H. Leden worden er op attent ge
maakt, dat pretentiën, buiten de stad
in te vorderen, niet worden behan
deld, tenzii ^orto-vergoeding (10 ets.)
is bijgevoegd.
Het Bureau der vereeniging is geves
tigd 22 Lange Begijnestraat en is ge
opend iederen werkdag van 's morgens
9 tot 1 en 's middags van 2 tot 4 uur.
Dagelijks is een der bestuursleden
aanwezig en bereid tot het geven van
alle gewenschte inlichtingen en wel
Maandag en Vrijdag van 11—12 uur
/.m., de overige dagen van 34 n.m.
In de Donderdag jl. gehouden Be
stuursvergadering is met algemeene
stemmen tot voorzitter benoemd' de
heer G. van der Most van Spijk, tot nu
toe ondervoorziter en tot ondervoorzit
ter de heer J. Leupen.
Beiden namen de benoeming aan.
Door den heer J. C. Peereboom,
die in de laatste algemeene vergade
ring als Bestuurlid werd herbenoemd
maar meende te moeten bedanken, is
op dit besluit, teruggekomen, daar de
redenen van dit bedanken thans ver
vallen zijn.
WereSrigosofoiedlenSs.
Waarom de Czaar niet te
Parijs kwam.
De ellende in Zuid-Afrika.
Een lijdensgeschiedenis.
Wij weten nu, waarom die Czaar
bij zijn verblijf in Frankrijk niet
in dé hoofdstad gekomen is. „Un
tèmoiin" beschrijft het in de „Fi
garo". Na het bezoek van 1896 was
het die innigste wensch van al lb Pa
ri jzenaars gebleven, om Nicolaas II
nog eenmaal als gast te mogen heb
ben. En de Czaar zou komen, want
had hij niet bij zjjn vertrek in 1896
tot president Faure gezegd: „au
re voir Doch hoe men later hier
ook op aandrong, de Czaar bleef
weigeren.
Wat hem dan wel op zijg
besluit deed terugkomen?
Het was de persoonlijke „on
voorzichtige" noemde een van de
naaste vertrouwelingen van) den
Keizer haar aanneming van de
uitneodiging van keizer Wilhelm
voor de Duitsche vlootrevue te Dant-
zig.
fvlij /ist cT Delcassé overtuigde toen
met het bond'sverdrag in d'e hand
zijn Russisch en collega Lamsddrff
van d? noodzakelijkheid om Frank
rijk een tegenhanger van dit be
zoek te geven.
Deze onderhandelingen werden
geve zonder dat de andere mi-1
nisters er iets van afwisten en al
leen President Loubet droeg ken
nis van den s-an.er van zaken1.
De heer Delcassé, was zoo ver
standig den Czaar alleen eene uit-
noodiging te doen om de oefenin
gen van het Fransche eskader in de
watieren van Duinkerken te komen
biiwon'en.
Toen echter Nicolaas II hierin
toegestemd had, wist men hem te
beduiden dat Frankrijk als bondge
noot waarlijk wel wat meer mocht
hebben en zoo kwamen Compièg-
ne en de revue van Bétfoeny erbij.
Toen rees bij den Czaar het ver
langen ook te Parijs te komen,
maar dan heel, heel stilletjes, erg
incognito.
En dan geeft de getuige van do
„Figaro" het lange lijdensverhaal
van wenschen en vreezen, en on
derlinge oneenlgheid. President
Loubet wilde wel, maar hoe? Er
werd' een poging gedaan langs d:i-
plomatieken weg, maar het zeer
hooge personage, die de uitnoodi-
ging had over te brengen kwam on
verrichter zake terughij had liet
niet durven zeggen. Daarop deed
de gemeenteraad van Parijs zelf
het verzoekde bekende brief,
waarop nooit antwoord is gekomen-
De Czaar had er dollen zin in', maar
hij was gast van de regeering, en
het ging dus niet aan zonder me
dewerking van den gastheer de
uitneodiging aan te nemen. „Een
onmisbare stap moest worden
daan, en Loubet was d'e eenige, die
dat kon döen." Doch Loubet durfde
er niet- voor uitkomen, en Liet alle
gelegenheden, om Nicolaas II er
over aan te spreken voorbij, gaan.
Waarom was dan het vleesch zoo
zwak, terwiil de wil zoo goed) was
Omd'at Waldeck-Rous9eau en Mil-
lerand er nu eenmaal bepaald op
tegen hadden. Waldeck-Rousseau
dreigde- zelfs, onmiddellijk uit
Compiègne te vertrekken als Lou
bet het plan bij den Czaar durfde
opperen.
En zoo kreeg Parijs den Czaar
niet te zien. Maar gelukkig heeft
de maire van- Parijs, de heer Daus-
set toegang tot N i kol aas II weten
te verkrijgen zondier tusschienkomst
der Regeering en de Czaar heeft
hem beloofd1 terug te zullen komen
met Parijs als eenig reisdoel. Wal
deck-Rousseau bevond zich in 't aan
grenzend vertrek en werd doods
bleek toen hij den opperhof-maar-
sch'ajl'k den naam Dausset hoorde
afroepen. Hij had dit onderhoud
willen vermiiden, evenals hij het
bezoek van den Czaar aan Parijs
belet had.
En wenden wij nu onze oogan
weer af om het Czarenbezoek, met
zijne schittering en glans, om ze
te richten op het sombere toomeel
van den oorlog die daar in 't verre
Zuid-Afrika nog immer wordlt
voortgestreden met steedts grooter
woed'e en nog schandelijker bar-
baarschhieid van de zijde der be
schaafde Engelschen, en met kalme
dapperheid1 en blijmoedig ven-trou
wen door de eenvoudige Boeren..
De ellende ginds geleden wordt
nog bij den dag grooter en nog is
het einde niet te zien. Maar dat al
de weeën van dien oorlog niet al
leen. op onze stamverwanten neer
komen, blijkt wel uit de brieven
die d'oor een Engelschman aan do
Gazette de Lausanne" zijn gezon
den en die afkomstig zijn van zijn
neef, die bij de yeomanry heeft ge
diend1. De schrijver was een zeer
behoeftige jonge man van 22 jaar,
die in Februari 1901 als yeoman
in dienst trad, in Maart naar Zuid-
Afrika ging en daar 31 Juli aan ty
fus overleed.
Bij het uitbreken van den oorlog
bood' hij zich aan voor den militai
ren dienst. Hij werd afgewezen op
grond van ziin jeugdigen leeftijd,
slechte tanden en onbekendheid'
met paardrijden. Maar in Februari
1901 beproefde hij het nog eens en
toen kon de Emgelschie regeering
hem wel gebruiken. Den 28en Fe
bruari kwam hij in Aldershoit en
werd 6 Maart aangesteld als serge
ant-betaalmeester. tegen 8 shillings
per dag. Hij was den koning te
rijkOp 10 Maart ging hij' maar
Zuid-Afrika Toen kwamen de eer
ste teleurstellingen zijn krijgs
makkers waren bijna allemaal spe
lers. dieven en vechtersbazen geen
geld, kostbaarheid' of zelfs kleoren
waren veilig. In de Kaapkolonie
begon de lichamelijke ellende. On
drinkbaar wateir; de helft zijner
reisgenooten reeds ziek. Van de Aar
ging het naar Bloemfontein en van
daar zou hij met Thorneycroft's
troep naar Transvaal gaan. Aan do
nieuw aangekomene werd toen
verteld (half April), dat de oorlog
weldra uit zou zijn, want die Boe
ren hadden noch vleesch, noch vuur
wapenen meer. Den 14en April was
hij te Kroonstaddie soldaten kre
gen zooveel rum als ze maar heb
ben wilden, en die er voor bedank
ten, werden gedwongen te drinken
om den moed er maar in te houden.
Het eten was aüerbarmelijkstvaak
slechts twee slechte beschuiten
daags. Maar men kon koopem wat
men meer verlangdeDen 24en
April was hij weer te Bloemfontein;
daar woedde de koorts allerhevigst
en dikwijls weiden 12 man per
dag weggedragen, bijna allen over
leden aan tyfus of dysenterie. Noét
altijd verzekert men aan de gede
moraliseerde soldaten, dat alles
weldra gedaan zal zijn, doch niets
lijkt er op. Geen groot© gevechten
worden geleverder woidt slechts
geplunderd, gebrand en verwoest
wat ond'er 't bereik der Engelschen
komt. Geld betaalt men den solda
ten niet meerDe ellende en de
onzindelijkheid zijn onbeschrijfe
lijk. En nooit water, altijd die kreet
om drink- en waschwater. Eiken
dag moet men zijn kleed'eren tot op
het laatste stuk uittrekken om het
ongedierte ear uit te verwijderen.
Hij neemt deel aan een hopelooze
jacht op de Wet, aan een. paar
schermutselingen, waarbij de En
gelschen o. a. eens 6 gesneuvelden,
20 gekwetsten;, gevangenen en een
kanon verliezen. En als steeds ver
dwijnen de Boeren na hun slag te
hebben gesLagen., zonder dat de
Engelschen hen kunnen achterhar
len.
Den 28en Juni schrijft hij uit
Brandfort. Men vertelde toen, dat
de yeomen in Augustus naar huis
zouden gaan. maar niemand gelooft
er meer een woord van de Boeren
zijn eenvoudig niet te vangen en
men schiet niets op. De Engelschen
loopen in lompen rond en de klee
d'eren, die men uit Europa laat ko
men, bereiken hun bestemming
niet.
„Gij kunt" vervolgt hij d'an
„Macfelran gelukwenschen, dat hij
niet aangenomen' is, want het is
geen leven hier. Overal vergeefs
heen te trekken, alsof men achter
spoken aanloopt, gekleed in ©en ge
scheurde broek, de teenen door de
gebarsten schoenen. Gij. zoudt mij
niet herkennen met mijn baard en
mijn door de zon verbrand gezicht.
Met een stuk kous heb ik mijn
broek moeten herstellen. Ik ben
slechts vel over been en mijn le
venslust is weg."
Den len Juli is de schrijver te
Kroonstad'. Hij' klaagt over hoofd
pijn, maar men vertelt hem, dat
heit nieüs beteeken,t. Bij hem Mgt
een soldaat, die een kogel in het
been heeft gekregen en dit met een
ouden lap zelf moest verbinden.
De man moest daarop met zijn. bloe
dende wond een zestal kilometers
loopen om bij ©en ambulance te
komen.
Den 6en Jul.i schrijft hij uit Pre
toria. Zij. hebben heel wat gevech
ten en heel wat docdeni gehad,
maar men komt niets verder. Hij
heeft deelgenomen aan een. gevecht
bij Bultfontein, waar de Engelschen
„het genoegen hebben gehad" 111
Boeren naar de ander© wereld te
helpen. Hij voelt zich echter doo-
dedijk ziek, hij kan niet meer staan.
De dokters zeggen, dat zij 't niet
begrijpen. Hij heeft builen op zijn
hoofd zoo groot als biljartballen,
die hem geweldig pijn doen. Hij
zou zoo gaarne1 weer in Europa zijn
bij zijn moederHij vecht voor
zijn land en koning, maar het- valt
he.m zwaar
Eindelijk komt er een brief van
den ongelukkigen yeoman aan zijn
moeder, de laatste. Hij zegt, dat hij
goed1 verzorgd wordt in het hospi
taal hij heeft een goed' bed en al
les wat hij noodig heeft. Maar hij
hoopt spoedig als invalide te wor
den weggezonden, want in die
warmte kan men niet genezen. Nog
twee brieven krijgt de moeder van
de pleegzuster en eindelijk zendt
op 1 Augustus dezelfde zuster een
haarlok van den dood© aan de
moedér.
Zegt deze lijdensgeschiedenis niet
veel meer, dan alle oorlogstelegram
men te zamen?
Stadsnieuws.
Wereldpanorama.
Nu de vacantietijden ten einde zijn,
onze jeugd weer hunne studie hervat
heeft en de tijd die gewoonlijk voor
het bezoek van het buitenland en zijne
badplaatsen besteed wordt verstreken
is, wenschen wij nogmaals attent te
maken op het Wereldpanorama in de
Spekstraat no. 8, waar wekelijks door
duizenden gereisd wordt en iedere
week naar een ander land. Zoo brengt
ons het Panorama deze week 50 ge
zichten uit Noord-Amerika, o.a. prach
tige gezichten uit de oerwouden van
California, de Sierra Nevada, het witte
huis in Washington, de beroemde Nia
gara watervallen enz. en alles in na
tuurlijke grootte, kleuren en perspec
tief. Wij kunnen onze schoolgaande
jeugd niet dringend genoeg aanraden
deze wekelijksche tentoonstellingen te-
gaan bezichtigen, het i9 van onschat
bare waarde voor hun studie van na
tuur, volken en aardrijkskunde.
Het zijn uiterst interessante en leer
rijke uren die men in het Wereldpano
rama verbrengt, die onder iedermans
hereik vallen en die ook niemand ver
zuimen zal.
Door de directie der H. IJ. S. M. zal
op 30 Sept. a_s. worden aanbesteed de
levering van 197850 Kg. stafijzer (Wei
ijzer) en 94580 Kg. stafijzer (Vloeiijzer)
ten behoeve van de centrale werkplaats
alhier.
Tegenspraak.
Gisterenmiddag ontvingen wij te
laat om het geval in al zijne onderdee-
len voldoende te kunnen controleeren
bericht van het ongeluk overkomen
aan de echtgenoote van den heer De
Roo aan de Parklaan. Naar ons thans
echter gebleken is, was geen huiselijke
twist oorzaak van het treurig geval,
maar leed de dame aan vlagen van
zwaarmoedigheid, die haar thans tot
deze droeve dood moeten hebben ge
dreven.
Heemstede.
Door het Gemeentebestuur van Am
sterdam zal binnenkort worden aan
besteed het bouwen van eene dubbele
woning c.a. op het terrein der gemeen
te Amsterdam, gelegen in deze gemeen
te, Sectie B no. 794.
Zandvoort.
De aardappelteelt, die voor deze ge
meente van groot belang is, daar er
duizenden vierkante roeden dui/ngrond
voer gebruikt worden, mag dit jaar
als goed geslaagd worden beschouwd.
Door de droogte in het begin van Juli,
dacht men algemeen, dat de oogst
minder goed! zou zijn, doch de regen,
die toen het land verkwikte, bracht
eene groote verandering ten goede.
Ook het warme weder, dat volgde, was
weldadig voor het groeien der aard
appelen, zoodat dan ook de vrees voor
een slecht jaar dienaangaande geluk
kig niet bewaarheid is geworden. Nu
dat de aardappelen, grootendeels ge
rooid zijn, blijkt het dat de qualiteit
uitstekend is en de quantiteit verre
de verwachting overtreft.
Het Badhuis voor minvermogenden
wordt Maandag a.a gesloten; alsdan
vertrekken de thans nog aanwezige 50
patiënten.
Het onderzoek der verlofgangers, aan
wie buitenlandsch verlof is verleend,
of aan wie, wegens de uitoefening van
hun beroep of bedrijf, is toegestaan
dat onderzoek op een lateren tijd van
het jaar dan in Juni te ondergaan, zal
gehouden worden to Haarlem, in. den
Doelen, op Vrijdag den 6en December
1901, des voormiddags te half 12 ure.
Maandag den 14en October 1901,
des namiddags te 1 uren. zal ter ge
meente-secretarie, ten behoeve van
hen. die meenen recht te hebben op
vrijstelling wegens broederdienst of
als eenige wettige zoon, zitting worden
gehouden ten Raadhuize alhier.
Zooals reeds vroeger werd medege
deeld ontving dr. Hulsman alhier in
het begin van dit seizoen van iemand,
die onbekend wenschte te blijven eene
milde gift voor het Diaconiehuis al
hier, onder voorwaarde, dat het res
tant van de schuld, die nog door het
bouwen van genoemde inrichting.
daarop rustte, in dit seizoen geheel
kon worden afgelost Dank zij de be
moeiingen van onzen predikant is dat
geld thans bijeengebracht, zoodat de
geheele schuldenlast thans gedelgd is.
Voorzeker is dat van groot belang voor
het huis, want van nu af aan kunnen
de ingezameld© gelden van collecte en
giften geheel gebruikt worden voor do
verpleging van de oudjes en voor het
noodzakelijke onderhoud van het ge
bouw. Eenige verbeteringen, die zeer
gewenscht waren, zijn thans reeds
aangebracht
Binnenland.
H. M. d'© Koningin-Moedtea" zal
a.s. Zaterdagmiddag te 2.8 uur
spoortijd van Baarn over Amers
foort naar Apeldoorn vertrekken.
Aankomst aldaar te 3.17 uur.
Woensdag is dr. Scheurer, de ge
neesheer-directeur van het hospi
taal dér Gereformeerde Kerken te
Djokjokarta, door H. M. dé Ko
ningin in particuliere audiëntie
ontvangen. Het onderhoud duurde
meer dan een vol uur.
De jongste berichten over den
toestand van overste Vonj Ziegler
te 's-Gravenhage ontvangen, blij
ven zeer gunstig luiden Volgens
die meening van de doctoren zal de
patiënt vermoedelijk reeds binnen
twee of drie weken in zooverre her
steld zijn dat hij van Maastricht
naar Duitschland zal kunnen wor
den vervoerd. Naar men verneemt
heeft mevrouw Von Ziegler aan H.
M. de Koningin en aan de Regee
ring dank betuigd voor de hartelij
ke deelneming in het ongeval, over
ste Van Ziegler overkomen.
Examens.
In de laatste helft van October zal
een vergelijkend onderzoek plaats heb
ben van adspiranten voor de betrek
king van klerk der posterijen en tele-
graphie.
Aan die betrekking is verbonden een
jaarwedde van f 400. welke tot f 1200,
resp. f 1500 kan klimmen. Dit laatste
alleen voor hen, die bij de examina in
de beide dienstvakken blijk geven daar
mede voldoende vertrouwd te zijn.
Zij, die zich aan dit onderzoek ver
langen te onderwerpen, moeten zich
vóór 1 October aanmelden bij het
hoofdbestuur der posterijen en tele
graph ie. door een op zegel geschreven
verzoek, met nauwkeurige opgave van
naam. voornamen em woonplaats.
Te\ens zal in de tweede helft van
October een vergelijkend onderzoek
worden gehouden voor do betrekking
van telephonist, uitsluitend voor vrou
welijke candidaten, waarvoor 30 plaat
sen worden opengesteld.
Zij die voor plaatsing in aanmer
king komen, worden aanvankelijk als
leex-ling-telephoniste in dienst geno
men tegen eene vergoeding van f 15
of f 30 per maaaid, naar gelang zij in
of buiten hunne woonplaats worden
werkzaam gestelek
Na voldoende geoefendheid in den te-
lephoondienst verkregen te hebben,
worden zij, naarmate van de behoefte,
als telephoniste aangesteld op ee.no
jaarwedde van f 400, welk bedrag, b"
gebleken geschiktheid, na één© maand
tot 500 wordt verhoogd.
Dit jaarlijksche tractement kan klim
men tot f 800, doch verhooging boven
f 50 kan eerst dan volgen, als de tele
phoniste blijk heeft gegeven van ook
in de Engelsche taal de bedrevenheid
te bezitten welke in het programma
voor de Fransche taal wo-rdt crevor-
derd.
Bij düt examen zullen tevens de tele-
phonisten en leerlingentelephoniste,
aangesteld op of na 16 Mei 1898, in do
gelegenheid gesteld worden tot het af
leggen van bedoeld aanvullingsexa
men in de Engelsche taal.
Dit aanvullingsexamen kan ook bij
gelegenheid van het examen voor leer-
ling-telephonisto plaats vinden, indien
de candidaten den wensch daartoe in
haar adres om toelating te kennen v
ven.
Voor nadere bijzonderheden omtrent
deze examens zie St. Ct. no. 226.
De collecte Donderdag en Vrijdag te
Arnhem door het Arnhemsche dames
comité voor de slachtoffers van den
oorlog in Zuid-Afrika gehouden, heeft
netto ongeveer drieduizend gulden op
gebracht.
UitrtJelgië zijn, onder geleide van
marechaussees, naar den Haag over
gebracht twee personen, verdacht de
daders te zijn van de onlangs aan de
Groothertoginnelaan aldaar gepleegde
nachtelijke inbraak. Als verdacht vaa
medeplichtigheid aan dezen diefstal la
ook een vrouw aangehouden en. teU
beschikking der justitie gesteld.
Woensdag vergaderden te Amster
dam de gedelegeerden van het Lande
lijk Comité, van liet Nat. Arb.-Secra-
tariaat en van h©t Chr. Arbeiders-Se
cretariaat in zake spoedige invoering
van de Ongevallenwet. Na langdu
rige besprekingen werd met algemeen©
stemmen besloten eerst een manifest
te verspreiden, en daarna een adrca
aan de leden der Stat en-Generaal ta
zenden, waaraan dan alle arbeiders
hunne adhaesie kunnen betuigen.
Gaarne zag men de Beroepswet met
Januari a. 9. in werking; andere moet
nog een jaar met de uitvoering van da
Ongevallenwet gewacht. (Het Volk.)
AcademiBche Examens.
Utrecht. Bevorderd tot doctor in
de rechtswetenschap op Stellingen, da
heer R. H. Erdmann, geboren te Ba»
tavia.
Leiden. Geslaagd voor het candl-
daats-examen geneeskunde de heer F.
D. Jansen; voor het candidaatsexamen
rechten de heer J. P. C. van der Burgh;
voor het candidaatsexamen godgeleerd
heid eerste gedeelte de heeren J. G*
Knottneres en K. O. Knottneres.
Vrijdag zijn voor de verkiezing van
een lid der Tweede Kamer in het kies
district Wijk bij Duurstede candidaai
gesteld: mr. J. G. Ridder van Rappaix)
en mr. N. de Ridder te Groningen.
Uit de Arbeiderswereld
BUITENLAND.
In de „Chronique du Musée So
cial" vindt men een interessant©
studie van Andre Siegfried over Ja*
pan. Na gewezen te hebben op de
bijzonder© economische ontwikke
ling van Japan, waarbij hij o.a.
aantoont, dat de buitenlandsch©
handel van Japan in 1868 slechts
65 millioen fres. bedroeg- en in 1898
reeds tot 1108 millioen gestegen is,
bespreekt hii den Japanschen; ar
beider. Hij zegt o.a.De Japansch*
arbeider heeft zich onder geen
dwang laten brengen', zooals dab
met de Europeesch© geslachten ach
tereen het geval is geweest, Iiij.
werkt slechts, als het hem lijkt.
Een fabriek van ongeveer 1000 ar
beiders, kam i,n doorsnede slechts
op 800 van hen rekenen-, ieder werk.
man neemt zijn vrijen dag wanneer
hem dat gelegen komt en gaait al
naar hij er zin in. hééft en wanneer
men- hem daarover onderhoudt,
blijft hij heelemaal weg. Hij gevoelt)
zich geheel onafhankelijk, is een
vrij man. Aan de andere zijde moet
geconstateerd: worden, d)at de loo
n/en bij zander laag zijn. Het kapi
talisme heeft den mammen de con
currentie aangedaan: van den air-
beid van vrouwen en kindéren. In
Osaka wordt alle arbeid in de ka
toenspinnerijen en in dei luoi ferfa-
brieken dloor jonge meisjes en kin
deren verricht; mannen ziet mem
er maar weinig. In een' der lucifeir-
f abrieken van Osaka zijn kinderen,
van 68 jaar, die 8 uren per dag
arbeiden. Heb werk in de katoen
spinnerijen wordt dag en macht
voortgezet en de gehuwde arbeid
ster heeft een arbeidsdag van 11
uur.
Uit verschillend© meded'eelimgen
in de dagbladen van de laatste we
ken blijkt echter, dat ook in Japan
reeds maatregelen genomen wor
den om de arbeiders te organisee-
ren. k
Koloniën.
Paramaribo, 7 Sept. 1901.
Koninginnedag. Onze West be
richt
Het weder liet op Koninginnedag
niets te wenschen. De gebruikelij
ke kanonschoten luidden 's morgens
zes uur dén feestdag in. Een uur
later vond de kinder-fietsoptocht
plaats.
Om acht uur audiëntie bij deni
gouverneur.
Bij die gelegenheid deelde da
gouverneur mede, dat. H. M. dé Ko
ningin aan den heer Havelaar, chef
van het bouwdepartement en uit
voerder dér productieve werken,
de Ridderorde ran den Nederland-
sclicn Leeuw had toegekend, aan
dén lw=©r Gravenberch, oud-ver-
feuilleton.
Naar het Duitsch
van
F. ARNEFELDT.
15)
Daar komt WeinhoLzHij
draagt zijn rood'en rok en de gele
beenkleedingriep Josephine de
deur der huiskamer openende, op
gewonden uit.
En hij heeft dén steek op,
voegde Ren ate er aan toe, die met
een hoogroodien blos op het gelaat
ook kwam binnenstormen.
Niet zoo wild kinderen-, ver
maande Johanna hen. Hebben
ze u doen schrikken moeder?
wendde zij zich tot mevrouw Lan
gen bmch, want deze was opgestaan
en had met de hand naar haar hart
gegrepen.
O neen, neen, verzekerde zij,
ik ben immers zoo gelukkig.
Maar waar is vader? Roep hem
spoedig, kinderen.
Dit bevel behoefde echter niet
gegeven te worden, want de beide
meisjes waren reeds luid roepend
„vader, vader" door dé gang ge
ijld en leidden Langenbruch nu
elk bij een hand1 in triomf de kar
mer binnen.
Komt kinderen, sprak Johan
na, terwijl zij de tweelingen bui
ten de kamer wilde brengen, want
reeds klonk de schel van den stads
bode luid door de gangdoch me
vrouw Langenbruch zei de Neen
laat de kinderen ook hier blijven.
Niet waai', Robert, het strijdt im
mers niet tegen de traditie, als je
dé tijding in dén kring van je fa
milie ontvangt?
Langenbruch mompelde eenige
onverstaanbare woorden om den
bode binnen te laten. Stijf en def
tig overschreedWeinholz den drem
pel en bood in zijn oud-modisch
costuum en stijve houding zulk
een komischen aanblik, dat Johan
na, die zich met de tweelingen op
den achtergrond hield, moeite had
om de kinderen te beletten in
lachen uit te barsten. Nog moeilij
ker werd haar taak, toen Weinholz
vóór Langen bmch ging staan en
de toespraak hield, waarmee sedert
eeuwen, elke nieuwe senator door
dén bode, die hem de tijding van
zijn benoeming bracht, werd be
groet.
Tot slot veroorloofde hij zich de
vrijheid den senator zijn. geluk
wenschen aan te bieden en de me
dedeel ing te doen., dat dé burge
meester en de overige senatoren
onmiddellijk hun opwachting bij
den heer Langen bmch zouden ko
men maken om hem geluk te wen
schen.
Langenbruch dankte d'eni man
door hem een aanzienlijk bedrag in
geld, te geven voor zijn mededee-
ling de nieuwe senator verwijder
de zich daarop, om zich in rok te
steken, ten einde de senatoren te
kunnen ontvangen.
Een half uur verlieptoen werd
het in de anders zoo stille Louissa-
straat levendig. Achtervolgd door
een hoop nieuwsgierigen, reed' een
lange rij rijtuigen door de straat,
die voor het huis van Langenbruch
stilhielden en de zwartgerokte hee
ren traden door de reeds geopende
deur, in de met planten en bloe
men versierde vestibule.
Zij werden in het eenvoudig,
maar smaakvol ingerichte salon ge
laten en daar door Langen bmch
ontvangen.
Was ook dé aanspraak van dén
burgemeester officieel en gesteld in
stadhuistaal, zooals dat de traditie
meebracht, in den toon, waarop zij
werd uitgesproken, lag warmte en
hartelijkheid, die bewezen dat het
nieuwe senaatslid hem welkom-
was. De eer, hem heden door zijn
medeburgers waardig gekeurd, al
dus sprak de burgemeester, was
een erkenning van zijn vcorbeeldi-
gen levenswandel en van zijn ver
diensten als inwoner der stad Lü-
beck.
Nu kwam de beurt om te spre
ken aan Langenbruch, maar er ver
liepen eenige minuten zonder dat
er een woord over zijn lippen
kwam. Een pijnlijke stilte trad in,
ieder meende het kloppen van zijn
eigen hart te hooren en het kwam
dén senator Lamprecht, die het
dichtst bij Langenbruch stond,
voor, alsof zijn gelaat zich kramp
achtig samentrok. Reeds hief hij
de hand op, om den ami zijns
vriends te grijpen toen deze met
een holle st^m begon te spreken.
Mijnheer de burgemeester,
mijne heeren senatoren, ik kan de
eer die u mij bewijstHij bleef
steken, en sloeg de oogen naar den
gronddaarna scheen hij zich plot
seling te bebeerschen en zich in
zijn volle lengte oprichtend, sprak
hij, in vlugge bewoordingen zijn
dank uit voor de eer hem bewezen
en zeid'e dé benoeming aan te ne
men.
En nu volgden de gelukwen
schen en dé handdrukken van zijn
collega's, die nog eenmaal wei-den
herhaald, nadat dé nieuwe senator
dé heeren. naar de eetzaal gevoerd
had, waar een wel toebereid lun
cheon en de bruïschend© champag
ne gereed stonden. Ontelbare malen
werd op de gezondheid- van den
nieuwen senator en zijn familie
gedronken.
Ik zal dé eerstkomende bijeen
komst van den senaat reeds op een
der eerste dagen na Nieuwjaar uit
schrijven om u te installeeren. Er
mag slechts zoo weinig mogelijk
tijd' verloopen voor wij u geheel
den onze mogen noemen, sprak dc
burgemeester bij het afscheid' ne
men tot Langenbruch, die de se
natoren tot aan de deur uitgelei
de d^ed. doch verlicht ademhaal
de, toen de heeren weer in de rij
tuigen waren gestegen en deze war
ren weggereden.
Daarmee waren de moeiten en
lasten van dezen dag echter nog
lang niet voorbij. Volgens oud ge
bruik kan iedere burger van Lü-
beck den nieuw gekozen senator
in zijn huis komen geluk wen
schen en hem dé hand drukken en
het scheen wel d'at een groot aan
tal inwoners van dit recht gebruik
wilde maken/. Niet alleen de naaste
vrienden lieten zich zien, maar ook
zij met wie de Langenbruch's geen
dagelijkschen omgang haddon. ge-
ringen zoowel als aanzienlijken-,
ja zelfs zij van wie men wist, dat
zij Langenbruch's tegenstandera
bij de senators-benoeming waren
geweest. Onder dezen bevond zich
ook Gottheirier, die nu tegenover
Langenbruch en John een groote
beminnenswaardigheid aan den dag
legde. Ook de oudé schoenmaker
Gottfried llerrlich had van zijn
recht om den nieuwen senator te
mogen bezoeken, geen afstand wil
len doen. niettegenstaande Frite
daartoe alle moeite had gedaan.
Dat zou sedert veertig jaren:
dé eerste nieuwe senator zijn. wien
ik niet dc hand zou gedrukt heb-
