NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Meestgelezen. Dagblad, in Haarlem en Omstreken.
Het Inter-Oceaniscli Kanaal.
19e Jaargang
Donderdag 10 October 1901.
No. ö608
HAARLEMS DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Voor Haarlem per 3 maandenL20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente),
per 3 maanden1.30
Franco door het geheele Rijk, per 3 maandenm L65
Afzonderlijke nummers0.02£f
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.37
de omstreken en franco per post V 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster.
ADVERTENTIEN
Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cta. Buiten het Arrondissement Haarlem
is de prqs der Advertentiën van 15 regels 0.75, elke regel meer 0 .15.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 30 Cent per regeL
Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt.
Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer der Administratie 123.
Intercommunale aansluiting.
Directeur: J. C. PEEREBOOM.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekbandelaren en Courantiers. Met uitzondering van bet Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertent! j
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Dit blad -verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité EtrangèreQ. L. DAUBE Co. JOHN F. JONESj §ucc., Parijs 31W« Faubourg MoiilmgjJre.
Dit nummer bestaat uit
zes bladzijden.
Haarlem's Dagblad ran 10 Oct.
bevat o.a.:
De wekelijksche waschlijst van
Kitchener, De Kaapsche corres
pondent van de „Daily Mail" over
den toestand, Een redevoering van
Roberts, Dr. Kranse, Het Inter-
Ocoaniscli kanaal, De dood van den
Emir van Afghanistan, Een Open
Brief van President Roosevelt,
Een halve week Wereldgeschiede
nis. Koninginnedag op Ceylon,
Valsche bankbiljetten, Theosofie,
Tooneel.
Politiek Overzicht.
In zijn weke 1 ij ksch wasch-
1 ij s t j e betreurt Kitchener het dat
d:e krijgsverrichtingen aan de Na-
talsche grens eeniigen omgunstigen
invloed uitgeoefend hebben op het
aantal gevangenen in. die afgeloopen
week elders door die bewegelijke
Britsche colonnes gemaakt. De co
lonnes vermeldlen50 Boeren, ge
dood 26 gewond), 244 gevangen ge
nomen. 00 die zich overgegeven
hebben buitgemaakt 111 geweren,
3070 patronen, 66 wagens, 640 paar
den, 5220 stuks vee.
Generaal Kitchener's colonne is
den 6en in gevecht geweest op 24
K. M. ten noordoosten van Vrij
heid de vijand trachtte noord
waarts op te rukken. Generaal Ha-
rnilton was in gevecht bij den In
hak zati-berg. Generaals Feather-
stonhaugh en M'ethuen rukten tegen
d'e la Bey en Kemp op, wier com
mando's uiteengespat zijn sedert zij
Kekewich' aanvielen. Kekewich is
van zijn wonden hersteld en aan
vaardt den Sen zijn bevel weder.
In de Kaapkolonie is Mybuirgh's
commando verspreid tengevolge
van. de jongste krijgsverrichtingen.
In het noordoosten bevinden Fou-
ché en Wessels zich op de zuidelij
ke hellingen van de Drakensbergen;
Smuts is noordwaarts gedreven en
bevindt zich bij Barrington Schee
pers is bij Ockertsknaal. Alle com
mando's worden op den voet ge
volgd door Britsche colonnesbij
na dagelijks hebben er schermutse
lingen "laats.
To t zoover wat de opperbevelheb
ber seint. De uiteengespatte" com
mando's van de la Rey en Kemp
zullen zich wel weer vereenigen,
zoodra zij het oogenhlik daartoe
gunstig zien. evenals dat van My-
bu.rgh spoedig genoeg weer bij el
kaar zal zijn.
Command'ant Scheepers moet
zwaar ziek zijn, hetgeen, zijn ont-
snapr>in«r te paard na den aanval
van Kavenagh op 4 Oct- bij Adens-
kraal des te bewonderenswaardiger
maakt. Den 3en October zond Schee
pers een boodschapper met een
witte vlag naar Ladysmith (het l
Kaapkolonische natuurlijk) om een
dokter.
Commandant Pretorius, die doei
deliik gewond is in een gevecht bij
Sterkstroom (oost K. K.). is volgens
een telegram uit Middelburg over
leden. De Boeren zonden om een
ambulance ten einde zijn lijk naar
Middelburg te doen brengen.
Ongeveer 180 Boeren, deel uitma
kende van Theron's commando,
hebben Heidelberg in het zuiden
der Kaapkolonie aangevallen. Vijf
tig republikeinen joegen in galop
over de brug in de hoofdstraat van
het stadje, terwijl de rest van den
oever der rivier bleef vuren. De
verdedigers ten getale van 25 man,
beantwoordden het vuur uit hun.
fort van zandzakken op het dak van.
het hotel. Na twee uur vechtens
trokken de Boeren met achterlating
van een doodeüjk gewonde teru;
Wat zij medenamen blijkt niiet.
In een brief van den Kaapschen
correspondent dier „Daily Mail"
wordt gezegd
Als men de telegrammen leest,
welke de militairen goedvinden in
Kaapstad openbaar te maken, zou
men bijna denken., dat de Boeren
rondvliegen door de kolonie, zich
verschuilen in de bergpassen of
over de rivieren springen met En-
gelsche colonnes in volle vaart ach
ter hen aan. Niets van dat alles.
Een regeeringsambtenaar, die ge-
van,gene van Scheepers is geweest,
vertelt dat deze commandant be
slist niet meer dan 3 tot 4 uur diaags
marcheert. Gedurende den tijd, dat
deze ambtenaar bij het commando
was. werd hij gedwongen, te loopeni
als gevangene en hij had nooit die
minste moeite om de bereden man
nen bij te houden.. De Boeren trek
ken door het land en halen voed
sel en recruten op naar mate zij
voortrnarcheeiren. maar van iets dat
op een „vervolging" lijkt, althans
wat een gewoon mensch daaronder
verstaat, is geen sprake.
De „Daily Mai 1''-berichtgever is
van meenin^ dat 5000 man ondier
aanvoering van Kaapkolonisten het
land' zonder veel moeite zouden
kunnen schoonvegen.
Dat zou dan zeker op dezelfde
„afdoende" manier gebeuren, als
het reeds zoo dikwijls is geschied
Sir Gordon Sprigg, Sir James
Rose-Innes en Frost zijn uit Preto
ria naar de Kaapkolonie terugge
keerd. Hun besprekingen met Mi.l-
ner hadden, volgens een telegram
in de „Express", betrekking op de
toekomstige grenzen der nieuwe
koloniën- Reuter daarentegen meent
dat de besprekingen de a 1 g e m e e-
ne verdediging der Kaap
kolonie hebben betroffen.
Waarschijnlijk zijn de be eren
ook van oord eel dat daartoe wel wat
meer dan 5000 man vereischt wordt.
Ook de Engelsche regeering is
blijkbaar vam meening. dat het aan-
tal soldaten lang niet voldoende is, I
ze heeft tenminste maatregelen ge
troffen dat tot den 30en dezer nog
n-e-en schepen met ver
sterkingen naar de Kaap zul
len vertrekken. De „Tagus" heeft
Maandag aan boord' genomen een
compagnie bereden infanterie sterk
144 man, manschappen van den ge
neeskundigen dienst ten getiate van
100 en 50 speciaal aangeworven be
ambten van de National Telephone
Company, die in Zuid-Afrika zullen
worden gebruikt bij den militairen
telefoondienst. Verder zijn 151 hoef
smeden met de „Ta'gus" medege-
gaan.
Dat het verlangen naar vrede
sterk is in Engeland, blijkt wel uit
de toespraak die Lord Roberts ge
houden heeft bij de uitreiking van
ooriogs-medailles aan soldaten te
Liverpool. Roberts zeide, te wen-
schen dat de oorlog uit ware. Allo
pogingen werden in het werk ge
steld om een eind' aan diem strijd)
te maken. Elk verzoek van Kitche
ner, in wien men onvoorwaarde
lijk' vertrouwen stelde, om man
schappen., paarden of voorraden
was onverwijld toegestaan. Dit zou
zoo voortgaan, zoolang de oorlog
duurde.
De redenaar vergat er bij te voe
gen en zoo lane de voorraad strekt.
Het is immers zeetr waarschijn
lijk dat die zeeir spoedig uitgeput
zal zijn.
Buitenlandsch Nieuws.
Een omsingelende beweging.
De „Daily Express" schrijft:
Er is weinig nieuws uit Zuid-
Afrika. Niet dat er niets te vermel
den valt, maar, zooals altijd wan
neer een groote slag ophanden is,
laat de pers censor zich gelden.
In weerwil van het uitblijven van
telegrafisch nieuws, vernemen wij
diat belangrijke krijgsverrichtingen
aan den gan°- zijn in het gebied van
Transvaal dat zich uitstrekt van
Vrijheid maar het Westen tot die
grens van Zoeloe-land. Het plan is
een omsingelende beweging uit te
voeren, om Botha's leger in te slui
ten, zooals gedaan werd met Cron-
jé te Paard'enberg en met generaal
Prinsloo in het district Brandwater.
bekken.
Ettelijke colonnes zijn aan het
werk en het aanitail generaals diat
hun aanvoert is een bewijs diat men
veel verwacht van hun op treden. Oe
neraal Lyttleton voert het opperbe
vel. terwijl de generaalsWalter Kik
c-hener. Bruoe-Hamilton en Dairtnell
en kolonel Campbell aan het hoofd
van troepen staan die deel nemen
aan de gecombineerde beweging.
Dr. Krause
is in Bow-street opnieuw voor ge
weest om terecht te staan wegens
hoogverraad en opruim? tot moord.
De ambtenaar van het openbaar
ministerie zeide dat Krause, bij de
overgave van Johannesburg, van
Roberts een wapenstilstand van 24
uren verkreeg, ondier voorgeven dat
zoodoende een gevecht in die straten
vermeden kon worden. Maar hij
gebruikte dien tijd om de macht
van Transvaal te veraterken, door
180.000 pd. st. uit Johannesburg
naar Pretoria weg te zenden. Het
O. M- voerde getuigenissen aan om
te bewijzen dat Krause in verstand
houding was met Rroeksma, die
onlangs wegens verraad is terecht
gesteld. Door toedoen van Ivrause
werden verder in Europeesche en
Engelsche kranten mededeelingen
opgenomen over de werkelijke
stemming onder het publiek, en de
ze kranten werden opgezonden om
het verzet van de burgers aan te
wakkeren, in de hoop dat een
vreemde mogendheid tusschenbei
de zou komen. Het O. M. trachtte
verder aan te toonen. dat die beschul
digde in brieven aan Broeksma het
plan opperde om Douglas Foster,
den Engelsche rechtsgeleerde die
aan Roberts' staf was toegevoegd,
neer te schieten, tegen wien Krau
se een wrok voedde. Eindelijk werd
een brochure vertoond waarin de
burgers de raad werd gegeven hun
eed te breken en verraders den ko
gel te geven.
Blijkens een nadere verklaring
van het O. M. zijn in Broeksma's
huis brieven in beslag genomen,
aantoonende dat Krause herhaalde
lijk aan Broeksma schreef, en voor
stelde om Forster dood te schieten
of on andere wijze uit den weg te
ruimen, om diat hij zeer compromit-
teeremde dingen wist.
De zaak van Krause is, in afwach
ting van de ontvangst van nieuwe
stukken, een week verdaagd.
De dood van den Emir van
Afghanistan.
Verschillende Engelsche bladen
hebben artikels gewijd aan het over
lijden van ckenEmir vanAfghanistan
vooral ook met het oog op de be
trekking van dit rijk tot Rusland en
G ro ot- Rr i ttanm i
De ministerieele bladen doen als
of zii gerustgesteld zijn door de be
palingen die Abdur-Rahman voor
zijn dood gemaakt heeft, en door
het karakter van den troonsopvol
ger, die een: verstandig, flink, en
alleszins voor de regeering geschikt
vorst heet te zijn, die zeker de voet
stappen van zijn vader zal drukken.
Wat Rusland betreft beweert de
ministerieele pers, niet te gelooven
dat Rusland van de crisis gebruik
zou maken in zijn eigen belang, al
leen reedis omdat Rusland dat niet
zou kunnen doen het heeft zijn
handen vol in Mantsjoerije en bin
nenslands. Bovendien heeft de re
geering te Petersburg herhaaldelijk
en met nadruk verzekerd dat zij
zich gebonden achtte door d'e belof-
ta die zij in 1873 aflegde, toen zij
verklaarde dat Afghanistan buiten
den Russischen invloedskring in
Midden-Azië lag.
De liberale pers is echter niet zoo
gerust. Zoo zegt de „Daily News"
in een hoofdartikel dat de toestand
in Afghanistan niet van dien aard
is. dat troepen uit Ind'ië niaa/r Zuid-
Afrika gezonden kunnen warden.
De correspondent van do „Stan
dard" te Odessa seint dat do Russi
sche minister van oorlog, Koenapot-
kin. een inspectiereis gaat onderne
men door Midden-Azië, en dat de
minister daar veel waarde aan
hecht. Ook acht men m politieke
en militaire kringen in Rusland die
beschikkingen, door Koerapotkin
in Azië getroffen thans voltooid. De
Russische strijdmacht, in Midden
Azië saamgetrokken, moet een ge
duchte sterkte hebbenalleen in
Koesj zouden 40.000 man liggen.
Alatemeene berichten.
DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA.
De „Daily Mail" verneemt uit
Piotermaritzburg dat eon deputatie
uit het parlement van Natal den pre
mier zal verzoeken, den minister
voorde naturellen zaken, Moor, zijn
ontslag te go ven, werons diens ver
schil van meening ten aanzioni van
do crisis. Mocht de premier weige
ren, dan zijn de ontevredenen voor
nemens, een motie van wantrou
wen tegen de regeering in te die
non.
Kekewich herstelt snol van de
wonden, die hij bij Moedwil heeft
opgedaan, volgens een' Reuber-be»-
richt.
Het voorstel, om 500 Boerenkrijgs-
ge van genen te laten werken aan de
nieuwe marine werk en te Simons-
stad, is opgegeven wegens de be
zwarende voorwaarden der aanne
mers. Er zijn nabij Kaapstad nu
1500 gevangenen, waarvan 50 mili
tairen dienst verrichten.
CHINA.
Het hof is den 6en van Singan-foe
ongebroken en in de richting van
Kai-femg getrokken. Li Hoeng
Tsjang is beier.
Reuter seint uit Madrid dd. 8
October:
Volgens de Lissabonsche bladen,
zijn teekemen van bandeloosheid
waargenomen bij een regiment voet
volk. De kolonel is onverwijld door
den mi nister van oorlog naar Lis
sabon ontboden. Op de muren van
de kazerne waren oproerige plak
katen aangeslagen. Men heeft de
soldaten hun patronen afgenomen.
De Belgische Kamer, in buiten
gewone zitting vergaderd, heeft een
aanvang gemaakt met die behande
ling van het wetsontwerp op de mi
litaire reorganisatie en van de voor
stellen uit den boezem van liet par
lement over dezelfde zaak.
Groote manifestaties hebben te
Fiume (Hongarije) plaats gehad op
den daig der verkiezingen. De troe
pen kwamen tusschenbeide en ver
spreidden d'e manifestanten!. 124 ar
restaties hadden pLaats. 77 perso
nen zijn in arrest gehouden. Een
agent, werd ernstig gewond. De or
de is nu hersteld.
De „Daily Chronicle" heeft ge
wichtige tijdingen uit Washington
ontvangen.
(Men zie ook onder telegrammen
in ons vorig nummer.)
De regeeringen van Engeland en
de V. S. van Noord-Amerika zouden
een nieuwe overeenkomt gesloten
hebben betreffende het kanaal door
M idden-Ameri ka.
De volgende hoofdpunten worden
medegedeeld
De Vereenigde Staten hebben het
uitsluitende recht, een interocea-
nisoh kanaal te- graven. Het kanaal
wordt voor alle natiën gelijkelijk
opengesteld. In lijd van oorlog
wordt het kanaal aan do Vereenig-,
de Staten overgelaten.
Hel bericht krijgt grooter waar
schijnlijkheid' daar ook de „New-
York Herald" uit Washington ver
neemt, dat May en Pauncefote in
de volgende maand een'nieuw ver
drag ter zake van een in ter ocea
nisch kanaal zullen onderteekenen.
Dit tractaat, hetwelk in de plaats-
komt van een. verdrag ook dbor de
hoeren Iiay en Pauncefote opge
maakt, maar door dear Senaat dier V.
S. niet geaccepteerd,, v-ervangt het
C-laytan-Bulwer tractaat dat sedert
ruim 50 jaar Amerika bindt ten
aanzien van een kanaal door de
landengte. Het zal dus niet ondien
stig zijn eenige woorden aan laatst
genoemd verdrag te wijden.
Bij het Clayton-Bulwer tractaat
van 1850 verbonden de V. S. en En
geland zich, geen grondgebied in
M idden-Ameri ka in bezit te nemen-,
noch uitsluitend gezag te oefenen
over een interoceanisch kanaal in
dat deel van de wereld. De twee
mogendheden zouden hun bescher
ming, volgens overeengekomen be
palingen, over zulk een kanaal uit
strekken. Zonder het -nadrukkelijk
te bepalen1, gaat het verdrag toch
uit van de onderstelling, dat het
kanaal geen staatsonderneming zou
zijn.
De voorstanders, in den laatster»
tijd in Amerika steeds talrijker ge-
v/brden van een door den Staat ge
graven kanaal, wenschten natuur
lijk het Clayton-Bulw-er verdrag,
als een struikelblok, uit den weg te
ruimen. Men durfde echter maar
niet zoo het oude tractaat te ver
breken. Er werden dus onderhan
delingen met Engeland gevoerd, en
er werd een schikking getroffen.
Maar toen het op bekrachtigingen
TOONEEL:.
Koning Oedipus van Sophocles.
Vrijdagavond zal ons in den Schouw
burg eon groot kunstgenot wachten.
Het gezelschap van de Comédie Fran-
Caise met den beroemden Mounet Sul
ly zal de Fransche vertaling van So
phocles' Grieksch treurspel, zal „Oedi-
pe Roi", vertoonen.
Mounet Sully is een hoog begenadigd
kunstenaar. Hij moet de-trieste figuur
van den koning Oedipus vertolken zóó
dat men ademloos naar hem luistert,
dat men diep onder den indruk komt
van d'it onbegrijpelijk machtig talent
Overal heeft zijn vertolking van den
Koning Oedipus stampvolle zalen en
een storm van toejuichingen verwekt
Ter orienteering zij hier een en an
der omtrent Sophocles en zijn kunst
in 't algemeen en omtrent den Koning
Oedipus in herinnering gebracht.
Sophocles werd in 496 vóór Chr. ge
boren op het gebied van Colonus in
Attica, en ontving daar een zorgvul
dige opvoeding.
Al snoedig bleek zijn talent voor het J
treurspel, waarop hij zich met ijver
toelegde en waarmede hij in 468 in den
strijd tegen den dertig jaar ouderen
Aeschylus de eerepalm der overwin
ning verwierf.
Men weet dat de Grieken wedstrijden
hielden in tooneeJspcl, zang. dans en
dat hij, die uit zulk een strijdperk der
eere als glorieuse overwinnaar te voor.
schijn trad, belauward en geëerd werd
en even hoog werd gesteld als de veld
heer. die met roem uit den slag terug
keerde.
Van het oogenhlik af aan, dat aan
Sophocles in een tooneelwedstrijd bo
ven Aeschylus de eerste prijs werd toe
gekend, van dat oogenhlik viel aan
den nog jongen dramaturg steeds de
eerste of althans de tweede prijs ten
deel en zelfs schonk, in 441 toen zijn
„Antigoaie" ten gelioore werd gebracht,
de bevolking, die in verrukking was
gebracht, hem behalve den eersten
prijs de betrekking van veldheer naast
Pericles in den strijd tegen Samos.
Sophocles heeft in het Grieksche
treurspel wijzigingen van beteekenis
gebracht.
Hij brak met de tetralogie (waarbij
drie drama's eigenlijk één geheel der
handeling vormden) en trok de stof
aldus tot één drama samen. Ook gaf
hij aan zijn oersonen karakterteeke-1
nïng, had z'n eigen visie van het men-
schelijk hart en beeldde die uit, zoo
dat zijn dramatis personnae niet meer
alleen de wiliooze werktuigen van een
onbegrijpelijk noodlot werden, doch.
hoewel dit bleef domineeren. ook daar
naast het relief hunner eigenaardige
persoonlijkheid en verhoudings-wijze
tegenover dat onwankelbare noodlot,
door de Goden beschoren, bewaard
bleef. En door het laten optreden van
een derde persoon, wat vóór hem
niet gebruikelijk was, bracht hij in de
dialoog ook veel meer teckening en
boeiende verscheidenheid', terwijl hij
al den luister van zijn machtig, dich
terlijk talent neerlegde in zijn koren,
die heerlijk zijn van geluid en stree-
lend van zoete ziels-muziek.
Zijn bekendste drama's zijn wel „Oe
dipus in Colonus," „Antigone" en „Ko
ning Oedipus", die allen betrekking
hebben op de bekonde Grieksche sage,
welke we hier evon in herinnering Wil
lem brengen.
Oedipus. Koning van Thebc, was de
zoon van Koning Laius en van Jocaste.
Wegens een orakel, voorspellende, dat
hij zijn vader dooden en zijn moeder
huwen zou, werd hij als kind op den
Cithaeron te vondeling gelegd, maar
door een herder van Polybus, Koning
van Athene, opgenomen en groot ge-1
bracht. Toen hij een krachtif jonge
ling was geworden, begaf hij zich naar
Thebe, doodde op den weg derwaarts
zijn vader, zonder hem te kennen en
loste het raadsel op van de vreeselijke
Sphinx. Die Sphinx is voor Thebe ge
plaatst en geeft een raadsel op aan
elk, dde haar voorbij gaat Wie het
raadsel niet oplost, wordt verslonden.
Aan Oedipus heeft ze gevraagd': „Wie
loopt 's morgens vroeg op vier voeten,
's middags op twee, en 's avonds op
drie?", waarop hij snedig antwoordt:
de mensch als kind, man en grijsaard.
De Sphinx, overwonnen, stortte zich
van de rots, Oedipus werd. omdat hij
de stad van de Sphinx bevrijd had, Ko
ning en huwde Jocaste.
Zoo was de voorspelling van het ora.
kei in vervulling gegaan en had hij
zijn vader vermoord en zijn moeder
gehuwd', die hem twee zonen Eteocles
en Polynices en twee dochters, Anti
gone en Ismene, geschonken liad.
Maar, de straf voor Oed'ipus euvelda
den kan volgens de Grieksche go
denleer ook niet uitblijven. De pest
teisterde de stad en het drama dat a.s.
Vrijdag wordt opgevoerd, begint met
de weeklachten en beraadslagingen
over die kwelling en straf der goden.
Een wijs man heeft gezegd, dat de
moordenaar van Laius gevonden inoet
worden en gestraft, dat do goden niet
eer verzoend zullen zijn.
Kreon, Oedipus' zwager heeft den
blinden ziener Teiresias laten komen
om diens oordeel te vernemem. Teire
sias wil eerst niet spreken, maar zin
speelt. daartoe gedrongen, np Oedipus'
misdaad. De koning ontsteekt daar
over hevig in toorn, wil van dit oor
deel niets weten en beschuldigt zij a
zwager Kreon van den moord op Laius.
Maar van nu af aan kwelt Oedipus
een nameloozc angst voor het het vree-
selijke. dat hij voorgevoelt. Ook hem
was voorspeld dat zijn vader dooden
zou en zijn moeder huwon.
Wanneer nu de doodstijding van
Polybos komt, aan wiens hof hij was
opgevoed en dien hij voor zijn vader
hield is hij een weinig gerust gesteld,
doch zijn angstkweliingen keeren
spoedig weer, totdat totdat lnj de
vreeselijke waarheid stuk voor stuk
verneemt, en dan zich de oogen uit
steekt, waarna hij, door Antigone Le-
geleid en gesteund, het land verlaat.
Wij kunnen ons moeilijk indenken
in een gedachtengang als in deze Griek-
sche treurspelen gedramatiseerd.
De goden, die nu eenmaal den
mensch te verderven besloten bobben
en den ondergang van don held bewer
ken om voor ons onbegrijpelijke rede
nen, dit is een dramatisch gegsvrn,
waartegenover we heel zonderling-
ongewoon staan, dat we niet begrijpen
kunnen en waar we niet mee sympa-
thisceren.
Maar we voelen intens het tragi.ichs
der heldenfiguur, en de groote diama-
tische kracht, die van zijn ondergang
uitgaat schokt ons. doet ons de gan-
sclie verwikkeling met gespannen aan
dacht volgen.
En juist van een groot kuns'onasr
als Mounet Sully moet de OeJipus-
figuur en zijn smart, wanneer de volle
waarheid hem hekend is en hij zijn
snijdend wee, wee, uitgilt, wanneer
hij in razende droefheid zich liet licht
der oogen benomen heeft, diep aan
grijpend zijn.
Uit algemeen, litterair oogpunt heeft
een opvoering van het Grieksch treur
spel ontegenzeggelijk groote waarde.
Men zal zich nog herinneren Bouw
meesters creatie van Koning Oedipus
en kan nu vergelijken.
V. d B.
