Prijsraadsels met Geldprijzen,
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Meestgelezen. Dagblad, in Haarlem en Omstreken.
voor abonnés van Haarlem's Dagblad.
ROERMOND.
C. VAN DER PUT te Schoten.
6. v. d. HOEVEN, Saenredamstraatllrood, alhier.
19e Jaargang
Maandag 14 October 1901.
No. 5611
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIËN
Voor Haarlem per 3 maanden .....................77 1.3® Van 15 regels 50 Ota.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente), ©Kfetë* W de prgs der Adrertentiên Tan 1—5 regels 0.75, elke regel meer 0.15,
per 3 maanden1.30 Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Franco door bet gebeele Rijk, per 3 maanden. 7 7 7 7 1.65 Wrf Reclames 30 Cent per regeL
Afzonderlijke nummers7777777 '.7 0.02% Bureaux: Gebouw Het Spaarne, Kampersingel 70, vlak bij de Turfmarkt.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden 7 7 7 7 7 77 7 7 037% Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer der Administratie 122.
n tt «j de omstreken en franco per post 7 7 0.45 1 Intercommunale aansluiting.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekbandelaren en Courantiers. Met uitzondering van bet Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing ran Advertenti J
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère L. DAUBE Co. JOHN F. JONESs §ucc., Parijs 31w« Faubourg Monlmcglre.
-1*!-" 1 "iTa. IJHliflfijl.11 ,rin i i.
De oplossing van ons vorig Prijsraadsel is
De onderdeelen zijn rem, rond en oor.
Het aantal goede oplossingen bedroeg 694.
Bij gehouden loting werd de le prijs van TIEN GULDEN
toegewezen aan den Heer
en de tweede prijs zijnde: TWEE GULDEN VIJFTIG aan
den Heer
De eerste prijswinner zal zijn prijs ontvangen door bemiddeling
van onzen agent te Schoten, den heer P. v. d. RAADT.
De tweede prijswinner kan de f 2.50 van Maandag af tegen
quitantie in ontvangst nemen aan ons Bureau, Kampersingel 70.
Ons nieuwe Prijsraadsel luidt als volgt:
Mijn geheel bestaat uit 9 letters en is een plaats in de nabij
heid van Amsterdam.
In de herfst zijn de straten vaak bedekt met 1, 2, 8, 9.
Wanneer de schoorsteen niet geveegd wordt krijgt men spoedig
last van 6, 3, 5, 4.
Een 7, 8, 9 dient om het land te beschermen tegen water.
Bij de inzending moeten ook de onderdeelen vermeld worden.
Onder de Abonné's, die een goede oplossing inzenden, zullen
wederom worden verloot:
Een Eerste Prijs van TIEN GULDEN
en
Een Tweede Prijs van Twee Gulden Vijftig Cents.
Tevens herinneren wij er aan dat de volgende voorwaarden
zijn gesteld
1°. Alleen die oplossers dingen mede, die uiterlijk Donderdag
avond hun brielje aan onze bureaux, Gebouw »Het Spaarne®,
Kampersingel 70, hebben bezorgd.
Geabonneerden, die buiten Haarlem en in een gemeente wonen
waar een Agent van dit Blad gevestigd is, kunnen hunne oplos
singen tot en met Donderdagavond bij dezen Agent bezorgen, die
met de opzending naar onze Bureaux belast is.
2°. In elk Zaterdagavondnummer van de Courant worden de
namen van de winners van het Prijsraadsel van de vorige week
bekend gemaakt.
3°. Wanneer iemand een der beide prijzen heeft gewonnen,
komt hij gedurende twee weken voor een prijs niet in aanmerking.
In de derde week kan hij weder mededingen.
Gemakshalve gelieve men de oplossing in een enve-
pBSjp loppe te doen en daarop te schrijvenPrijsraadsel
van Haarlem's Dagblad.
Hun, die ook voor de Prijsraadsels in de ^Zaterdagavond® in
zenden, wordt verzocht deze oplossingen in eene afzonderlijke
enveloppe te doen met het opschrift: Prijsraadsel van de Zater
dagavond. Ingeval de twee verschillende oplossingen in één enve
loppe zijn gesloten, komen geen van beide in aanmerking.
ten Oosten van Vrijheid met die
strijdmacht van Botha, welke op
2000 man geschat wordt, voor te
stellen als een nederlaag voor Boe
ren. De strijd duurde den gehc-elen
dag. Ten slotte ontruimden de Boe
ren hun stellingen en trokken te
rug in noordwaartseh,e richting
naar Baviaan-rivier.
Central News" verneemt uit
Durban
Botha is in vollen aftocht, onze
troepen zitten hem vlak op de hie
len.
Bruce Hamilton is verscheiden
malen in gevecht geweest met de
vluehtendle Boeren.
Generaal Dartnell en zijn staf, en
Beithune's brigadle, met die Imperial
Light Horse, bevinden zich nu hier
zoo seinit Renter's corresponden t
te Eshowe. Het is verschrikkelijk
slecht weer, de bezwaren van liet
transport zijn ontzaglijk groot, en
zoowel die dieren als de menseden
hebben veel te lijdien.
De Boeren trekken noordwaarts.
De hoofdzaak blijft intusschm
maar dat Botha er van door is en
dus vrij een nieuwen slag te slaan,
als hij de kans schoon ziet.
Een nieuwe schanddaad mag op
rekening der Engelsehein geschre
ven worden.
De Vrijstaatsche commandant
Lotte r werd, volgens een tele
gram uit Middelburg dd:. 11 Oct.,
schuldig bevonden en tot de d'o o d-
straf veroordeeld. Het von
nis is door Kitchener bevestigd.
Vijf anderen van het oommandb
werden ook ter dood veroordeeld,
maar hunne vonnissen werden ver
anderd in levenslangen dwangar
beid.
De gouverneur van de Kaapkolo
nie heeft een'e proclamatie uitge
vaardigd, die van kracht is voor de
districten Elliott en Xalanga in
TemboelanJd en de districten Ma~
clear, Mount Fletcher en Matatiele
in Oost-Grikwaland'. De bepalingen
van deze proclamatie zijn gelijk
aan die welke toegepast worden op
de landen', die onder de krijgswet
staan. Zij zullen evenwel niet door
de militaire, maar door de burger
lijke overheid uitgevoerd' worden.
Buitenlandsch Nieuws.
Dit nummer bestaat uit
acht bladzijden.
Haarlem's Dagblad van 14 Oct.
bevat o.a.:
De redevoering van]Hicks-Beach,
De ontsnapping van Botha, Com
mandant Lotter ter dood veroor
deeld, Het proces-Monnier, Een
halve vreek Wereldgeschiedenis,
Berlijnsclie Brief.
Bovendien behoort bij dit nummer
onzer courant als gratis-Dij voegsel no.
58 van ,.De Zaterdagavond letter
kundig Weekblad voor Jong en Oud,
bevattende o. a.: Haarlemmer Halle-
ics Figuren uit de Raadsvergadering,
Het vertrek van den Zomer,
(teekening van J- F. Nuyens),
Rubriek voor Dames, De ge
schiedenis van den Kapitein, Feuille
ton: Net als z'n vader, Het Lied van de
Zee De Bloemendief, Ter Overden
king: IJzer en Goud, benevens d6 ge
wone rubrieken, afbeeldingS:haak.
spel en Prijsraadsel.
Politiek Overzicht
Wij leven in een tijtï van redevoe
ringen. Lord Roberts. Herbert Glad
stone, Michael Hicks-Beachallen
hebben hunne meening over dJan
toestand gezegd. De kanselier van
de schatkist heeft, zooals men
weet, in zijn redevoering te Oldi-
ham Donderdagavond opnieuw ver
zekerd, dat het niet noodiig was een
herfstzitbing van het Parlement bij
een te roepen om nieuwe oorlogs-
oredieben toegestaan te krijgen.
Maar daar de redenaar er ter
verklaring aan toevoegde, dat
de regeering geen plan had
belangrijke troep en versterkingen
naar Zuid-Afrika te zenden,
omdat zij overtuigd blijft, dat de
oorlog met de Boeren gedaan is,
maakt de uiteenzetting van Hicks-
Beach even weinig indruk op de
Tory-kringen als Brodrick's uiteen
zetting van den toestand' in zijn
brief aan Sir Howard', Vincent,
waarin de minister van Oorlog
snoevend' opsomt over hoeveel troe
pen en kanonnen Kitchener be
schikt. Niets bewijst beter, zeggen
de critici, dat dé regeering zelf niet
ernstig kan meen en, d at de oorlog
met de Boeren ten einde is.
Sprekende over de uitbreiding
van den staat van beleg in de Kaap
kolonie zeide Hicks-Beach, dat er
reden was te gelooven, dat proviand
en munitie voor de Boeren en de
rebellen werd' gesmokkeld dioor
Kaapsche havens.
De imperialistische bladen geven
heftig sarcastische en afbrekende
artikelen over den brief van den
minister van oorlog St. John Bro-
drick en de rede van Hicks-Beach.
De „Times" noemt hun verdedi
ging mank en onbenulligde
,,Standiard" maakt hen uit voor on
vergelijkelijk slechte rekenaars.
De mededeeling van sir Michael
dat er geen versterkingen worden
gezonden naar Zuid-Afrika, maakt
een ongunstigen indruk.
De Britten trachten zich te troos
ten over die ontsnapping van Bo
Een gruwelstuk
De ,,N. R. Ct." schrijft:
In verband met het Maandag jl.
door ons aan de „DeutscbeWoclien-
zeitung" ontleende verhaal over de
door de Engelschen bij Graspan in
den- O. V. S. op Boerenvrouwen en
kinderen gepleegde misdaad kun
nen wij no mededeelen, dat aan
een thans hier te lande vertoevend
x-kr'<*sgevangene door wijlen me
vrouw Cremer een volkomen
eensluidend verhaal is ge
daan, zoodat aan de waarheid er
van haast niet te twijfelen valt.
Wij kunnen aan onze mededfeelim
gen no~ toevoegen, dat wijlen me
vrouw Cremer niet was. zooals de
,,D. W." meent, een schoonzuster
van onzen oud-minister van kolo
niën-, maar een nicht. De schoonva
der van mevr. Cremer en de vader
van den minister waren broeders.
Wijlen mevr. Cremer was niet 76,
maar eerst 66 jaar.
Een geschenk voor De Wet
Volgens een telegram uit Genève
aan de „Daily Express" heeft een Rus
sische dames baronesse Pootmann. wo
nende te Goldberg in het kanton
rich, naar Zuid-Afrika een geschenk
voor de Wet verzonden. Het is een
groote gedreven plaat van zilver, voor
stellende een aanval der Boeren op
een gepantserden trein, waarbij d» fi
guur van de Wet, te midden der zege
pralende Boeren te paard voorgesteld,
sterk uitkomt.
De kosten van dit werk hebben meer
dan 10.000 frs. bedragen en de baro
nes verklaart, dat zij wel den weg
weet om het geschenk veilig in de
Wet's handen te bezorgen.
Als dit verhaal waar is, dan kan
men de opmerking niet weerhouden,
schenk te geven, en van baar bekend.-
lieid met den weg, waarlangs dit kan
geschieden, in de gegeven omstandig
heden een praktischer gebruik had
kunnen maken dan door deze hulde.
Duitschers in Venezuela.
Wolffs bureau verneemt uit Ca
racas Zondagavond werden twee
onderofficieren van den Duitschen
kruiser Vinefa en Puerto Cabell o
door de Venezolaanse he politie in
hechtenis genomen. Daar die politie
agenten niet als zoodanig te herken
nen waren, stelden de onderoff.,
die zich bovendien van geen schuld
bewust waren, zich te weer, ont
rukten aan de agenten hun sabels
en verdedigden zich daarmee, wer
den ten slotte overmaind en aan
boord van een Duitsch handels
schip gebracht. De volksmenigte
vuurde eenige schoten op het schip
af. Van- de Vineta werden toen 30
manschappen gezonden om het te
verdedigen De klachten, die de Ve
nezolaan sohe overhead wilde indie
nen, werden afgewezen, terwijl
men zich van Duitsche zijde voor
behield den eisch te stellen, dat de
schuldigen gestraft en satisfactie
gegeven moet worden.
Het proces-Monnier.
Nu is de verdediger van Marcel
Monnier in het proces te- Portiers
aan 't woord' gekomen. Hij maakte
de omstandigheid, dat de getuige
nissen a charge en die a décharge
geheel overeenkwamen wat betreft
d'e aansprakelijkheid van den be
klaagde, -tot uitgangspunt voor zijn
pleidooi. Kom men, vroeg hij, in
derdaad wel van -een misdaad spre
ken De beschuldiging toch kwam-,
meende hij, daarop neer, dat de ge
daagde werd aangeklaagd, in eien
huis waarin hij geen enkelen d!ag
gewoond had, en waarin hij niets
te zeggen h'ad, waarin alle bedien
den alleen aan d'e bevelen van zijn
moeder gehoor gaven, dat hij daar
niet had ingegrepen, om in den toe
stand van zijn zuster verandering
te brengen. En- wat nu de beschul
diging betrof, als had Monn-ier uit
geldzucht, er maar met de pakken1
bij neergezeten, omdat hij vreesde
anders door zijn moeder te worden,
onterfd, dan bewees toch het gehee-
Le gedrag van de oude mevrouw
Monnier, hoe ongerechtvaardigd
die verdachtmaking was. Van den
aanvang af, had' deze hare bizonde-
re voorkeur voor haar dochter la
ten bliiken. Reeds in 1885 had zij'
haar testament gemaakt, waarbij
aan Blanche het grootste gedeelte
van haar fortui-n werd gegeven.
Wat had Marcel dan nog te wach
ten
Daarenboven Marcel Monnier
kon bijna niet zien, hij had geen
reukvermogen-, en in de kamer van
Blanche was het nagen-oeg stikdon
ker. Wat had Marcel dan kunnen
doen. waar hem den toestand waar
in zij-n zuster verkeerde geheel ont
ging? De verdediger trachtte ver
volgens aan te toornen, dat ook Blan
che geen wrok tegen haar broeder
gevoelde^
De nieuwe Emir van
Afghanistan.
De Chatbah, het gebed voor den
voorspoed van den Emir en den on
dergang van zijn vijanden, is reeds
in Habibullah's naam gelezen in de
moskeeën van Kabul, Herat, Kan
dahar en andere groote steden.
Te Petersburg moeten van de Af-
ghaansche grens onrustbarende be
richten- ontvangen zijn. Men zegt
dat- troepen te Kabul saamgetrokken
worden. Van andere, maar even
sensationieele zijde (het eerste be
richt is afkomstig van de „Daily
Telegraph")wordt melding gemaakt
van krijgstoerustingen aan den Rus-
sischen kant der grens van Afgha
nistan.
De vice-koning van Britsch-Indië
ontving een schrijven van Habibul-
lah. waarin hij officieel bescheid
geeft van het overlijden van den
Emir op den 3den October en aan
een openbaren durbar hem tol op
volger erkenden- en, trouw zwoeren.
Hij voegt er aan toe, dat hij d'e voet
stappen van zijnen vader zal vol
gen en hoopt, dat de vriendschappe
lijke betrekking tot de regeering
zal blijven bestaan en toenemen,
De dappere Filipino's.
De Amerikaansche troepen heb
ben weer twee „ongelukjes" gehad
op d'e Filippijnen. Uit Manila
wordt gemeld, dat een afdeeliin;
van het 21 e infanterie en een com
pagnie Macabébé's (inlandsche
hulntroepe-n) bij een botsing met
F ilipino's te Li pa een déode en- een
gewonde verloren hebben, en moes
ten terugkeeren
Een politiemacht uit Ca'tanag, in
de provincie Tayabas, is door de Fi
lipino's, hoewel dezen geen vuur
wapens hadden, omsingeld en ge
vangen genomen.
Alsremeene berichten.
DE OORLOG IN ZUID-AFRIKA.
Volgens een Reu tor-bericht uit
Durban worden in Van Reen;en's
pas, dus in de Drakensbergen tus-
schen Natal en den- Ora-njc Vrijstaat,
een groot aantal blokhuizen ge
bouwd.
Uit de verliezen!ijst blijkt, dat
het reeds vernielde geveohl van Ma
joor Damant's troepen met de Boe
ren onder Boshof, Taljaard en
Mentz, i-n de buurt van Heilbron,
plaats had bij Rhenosterkop. Kit
chener's Vechtende verkenners ver
loren 4 gesneuvelden en acht ge-
wonidlen i.n. dezen strijd,
De aanval va nde Boeren op Water
val, ten noorden van Pretoria 6 Oct
zoo ter loops vermeld, heeft voor de
Engelschen de volgende onaange
name gevolgen, gehad: een 1 ui-tenant
en 2 man gesneuveld, 4 man ge
wond.
In he tdistriot So-mem&et-Oost is
den 5en een luitenant gesneuveld
en zij-n 4 man gewond. Den 7en
bij Wonderkop 2 man gesneuveld;
bij Fouriesberg, 7 Oct. kapitein Ers-
kine gesneuveld.
De stadsraad' van het ongelukkige
Ladysmith heeft n-og altijd geen vol
doening van haar pogingen ami
schadeloosstelling te verkrijgen
voor het nadeel, dat het langdurige
beleg aan de bewoners heeft toege
bracht. Na zich tevergeefs tot den
gouverneur van Na/tal gewend' te
hebben, overweegt die raad, of het
iets zou baten, een deputatie naar
Chamberlain te zenden.
De „Daily Mail" bevat een be
richt uit Pretoria, dat de burgerlij
ke overheid' in Transvaal nu vijf-
boeren plaatsen heeft bebouwd met
haver, gerst, aardappelen, en mie
lies; deze plaatsen worden bewerkt
door uitgediende soldaten met het
oog op een toekomstige vestiging op
de landerijen. Honderd vijftig ton
pootaardappelen zijn in Transvaal
uitgedeeld.
De „Cape Times" erkent nu, dat
het onderhoud dat Gordon Sprigg
dezer dagen met Kitchener en Mil-
ner gehad heeft, over de afkondi
ging van de krijgswet te Kaapstad
geloopen heeft.
Het pastrapport, door dén gouver
neur der Kaapkolonie uitgebracht
over de week eindigende 5 October,
luidtKaapsche schiereiland! 2 in
boorlingen. Port Elizabeth 2 Euro
peanen. Sterfgevallen 3 inboorlin
gen, i Chinees.
Te Peshawar (Brilsch Indië) is
een bevel tot onmiddellijke mobili
satie van- twee veld-lazaretten ont
vangen.
Het resultaat van de Hongaarsche
verkiezingen in 413 districten is als
vlogtgekozen. 263 lilxnalen, 20 le
den, van do volkspartij, 75 van de
partij vam Kossuth, ii van d'ie van
Ugron. 5 nationalistische Candida-
ten, 1 democraat, 13 zonder hepaal-
de -olitieke kleur. Er moeten 25
herstemmingen plaats vindien.
Tot instructie van de geweltkla-
commissie benoemd, welke, naar
ten overvloede uit Konstantinopel
geseind' wordt, niet geheel onpartij
dig is.
In de Belgische Kamer hield de
liberale afgevaardigde Tournay
eene rede over het ontwerplegar-
organisati.e, waarin hij dé rechter
zijde heftig aanviel.
Stadsnieuws
JPU,dat baronesse Pootmann wel van haar zest, -Jat op diezelfden das zijne don door die Koerden te Moosj te-
tha', door het gevecht van Zondag' wensclien om den onvangbare een ge-broedérs, de sirdars en het leger in gen de Armeniërs begaan is eene
Haarlem, 12 Oct. 1901.
Collecte voor de Boerenvrouw
wen en Kinderen op 22
October a.s.
„Kos, Svvarts, kos!" kreunde mat een
kinderstemmetje; dof klonk het door
het concentratiekamp, waarheen, da
gelijks nog de beschaafde Engelschen
weerlooze vrouwen en kinderen ver
bannen.
„Kos, Swarts, kos!" sn-ikte hetkind
nog eens. Swarts was de kampcom
mandant. die de karige rantsoenen
moest uitdeelen. Maar niemand kon
den kleinen lijder helpen, het van hon
ger stervend kind. Er was geen eet
baar voedsel. Er was duf meed. en be
dorven vleesch. Dat werd der vrou
wen en kinderen uitgereikt
„Kos, Swarts kos!"... De moedei
hoorde het, de zwakke, doodzieke
moeder van het kind. Zij kroop ove»
den grond, in wanhoop niet over haat*
eigen lijden, maar omdat haar eenig
overgebleven kind stierf van uitputting
en -hrek, omdat zij niets, niets had
om het te redden van den vreeselijk-
sten, dood.
Voorheen was die vrouw rijk, zeei
rijk, nu waren de Engelschen geko
men en luidden haar man doodgescho
ten en haar zonen gevangen gezet oji
St. Helena. Toen hadden zij haar hoe
ve platgebrand en haar kudden weg
gedreven. Nu had zij nog dit ééna
kind, zeven jaar was het, nog te klein
om een- Mauser te heffen in zijn teera
handjes. Hij was de eenige die haar
overbleef.
De vlammen die liaar huis verteerden
rezen en daalden, uit de verte klonk
reeds liet geloei der buitgemaakte run
deren, Haar kind was ziek, zij klemde
het in haar armen. Daar klonk een
norsch bevel; op een open kolenwa
gen moest zij piaats nemen met haar
zoon. De regen gudste neer, maar zij
had een deken, nog één deken om haar
kind te bedekken. De Engelschen wier
pen die weg, niet te véél plaats moclit
zij innemen!
Nu was zij in het kamp, vele weken
reeds, nu zag zij dagelijks de kinder
lijkjes hij ti-on en twintigtallen tege
lijk neerwerpen in éénzelfde graf.
„Kos, Swarts, kos!" schreide haar
kind. Zij wierp een blik naar huiten;
den nachthemel zag zij, zwart en don
ker hing zij over het Afrikaansche
land. Ja, nacht was het voor haar hel
denvolk. nacht...
Het kinderstemmetje verflauwde, de
moeder sloeg de oogen.de rood geween
dc oogen omhoog. Een wanhopig g&-
l>ed lag in hun donkere diepten. Van
haar lippen nokte het:
„O, indien zij liet wisten, indien zij
het slechts ten volle wisten, de vrou
wen van Nederland! Dan zouden onze
kinderen niet nicer sten en, niet meer
van honger sterven! Weer wankelde
zij naar het bedje een grove zak over
stroo gespreid.
Nog één woord ving zij op van haar
kind, het laatste: „Kos, Swarts, kos!"
Kos gelijk kost (eten).
Ten voordeele der van gebrek ster
vende kinderen in de» kampen zal hier
ter stede op den 22ston dozc-r een col
lecte worden gehouden langs de hui
zen. Ofschoon wij veel verwachten,
weten wij, dat onze verwachting ver
zal worden overtroffen.
Namens het Haarlemse he dames
comité sub-comité van Alcmaria: Ds
A. D. Wempe, voorz.; mej. A. v. d.
Flier, secr.; Leidsche vaart 234; mej.
W. Ott, penn.. Zijlvest 19; A. Koolho
ven, Bloennendaal.
Reeds gaven zich een 60tal jonge da
mes voor de collecte op, er moeten ech
ter honderd plaatsen, vervuld worden.
A. C. van Nikkelen Kuvpcr opent he
denavond i.n het perceel Doelstraat 18,
de „Eerste Haarlemsche Vogel- en
Zaadhandel".
