Haarlem's Dagblad | 1902 | 8 mei 1902 | pagina 5

PREDIKBEURTEN

Tweede Blad,

Hoe de dappere oude zeelui aten

behoorende bij
„Haarlem's Dagblad"

van

Donderdag 8 Mei 1902.

Mo. 5784

De toestand van ons Lager
Onderwijs

kan, blijkens het aan de Tweede Ka
mer ingezonden ischoolverslag over 1900
1901, njet gunstig genoemd worden.

Verder ontleenen wi j eraan

In het verslag van den inspecteur
in de tweede inspectie (de provinciën'
Zuid-Holland. Noord-Holland, Zeeland
en Utrecht) wordt o. a. gezegd: De
Leerplichtwet zal buiten de dadelijke
winst aan hetere uitkomsten van liet
lagc-r onderwijs ook dit voordeel kun
nen opleveren, diat de toenemende
tuehtelooshe:d der jeugd eenigszins
gebreideld worde; maar een niet gering
te achten bate van d© invoering dezer
wet zal nog deze wezen, dat niot lam
ger allerlei fouten en gebreken wor-
uen toes-eschveven aan of verontschul
digd met die céne groote oorzaak: het
schoolverzuim.

Met voldoening zegt deze inspecteur
gelezen te hebben jn hot eerste jaar
verslag van den nieuwen schoolopzie
ner in het district 's Gravenhage cïeze
woorden:

,.De goeden ond'er de onderwijzers
niet te na gesproken zijn er velen, die
een voortdurend' toezicht van den
schoolopziener op hun arbeid behoe
ven.. Van die ouderen vervallen ve
len in oen sleur en onverschilligheid,
welke met kracht moet worden tegen
gegaan".

Volkomen stemt de inspecteur in
mot genoemden schoolopziener, dat
wil men werkelijk met vollen ernst den
toestand van het L. O. verbeteren, het
schoolbezoek het belangrijkste deel is
van d'en arbeid van 's Rijks schooltoe
zicht. Velen onder die jongere onder
wijzers hebben eroote behoefte aan lei
ding. soms te meer naarmate zij zei
ven meenen die minder van noode to
hebben; hun die leiding te geven i's al
lereerst de taak van de hoofden der
scholen, doch waar dezen te kort
schieten of waar het bij den jeugdig a
ouderwijzer aan volgzaamheid hapert,
daar is hst de schoolopziener, die den
wagen in liet rechte spoor moet bren
gen

Hij zal daarbij intusschen met de
persoonli ikheid des onderwijzers en
met die verhoudingen, waarin deze ge
plaatst is, hebben rekening te houden.

Over het geheel, zegt de inspecteur,
kan ons lager onderwijs de vergelij
king mot dat van die andere natiën,
die op eenzelfde trap van beschaving
staan, goed doorstaan; en hij wijst up
d/e belangstelling, dié tevredenheid, de
bewondering soms waarmede de jury
voor het lager onderwijs te Parijs het
ten itoon gestelde werk van een.ge
openbars scholen te Amsterdam, van de
Rijkskweekschool te Haarlem, van een^
bijzondere schooi voor méér uitge
breid lager onderwijs te Rotterdam en
d!e uitkomsten van het onderwijs in
nuttige handwerken voor meisjes en
handteekenen voor jongens, beide te
Amsterdam, beschouwde, en onder-
zucht en ondierscheidingen toekende.

In den omvang van het lager onder
wijs kwam nagenoeg geen verande
ring.

Over het niet naleven van de voor
schriften van art. 33 der wet werden
geen klachten vernomen.

Aan de mededeeling daarvan is door
den inspecteur van het L. O. in de 2e
inspectie een aanhaling toegevoegd,
uit het verslag van den nieuw opgetre
den schoolopziener in het district
's Gravenhage, waarin betoogd wordt
dat dit artikel 33 nog lang niet tot. zijn
volle recht worcllt gebracht en de on
derwijzers zich wel beijveren de ver
standelijke vermogens hunner leerlin
gen te ontwikkelen, maar aan oplei
ding tot maatschappelijke deugden
weinig of in het geheel niet wordt ge
dacht, De opvoeding ontbreekt op
menige school. De allereenvoudigste
vormen van netheid, orde, beleefd
heid, zijn op vele plaatsen van het
platteland onbekend. De Katholieke
meisjesscholen, sommige Christelijke
scholen en zeer enkele openbare scho-
ien maken hierop een gunstige uit
zondering.

In 1900 vermeerderde het aantal
scholen met 38. Het getal openbare
scholen namelijk met 19, en het getal

bijzondere scholen eveneens met '19.
Voorts blijkt, dat liet getal gemeenten
waar herhaling,sonderwijs werd gege
ven, met 11 vermeerderde, terwijl het
aantal leerlingen, die van dat onder
wijs gebruik malakten, met 440 ver
minderde het aantal der mannelijke
leerlingen namelijk verminderde met
536, terwijl dat der vrouwelijke leer
lingen met 96 vermeerderde.

Er werden 85 nieuwe schoollokalen
gebouwd, waaronder 56 voor open
baar onderwijs.

Op 15 Januari 1901 bedroeg het aan
tal kinderen van 713 jaar, die school
onderwijs genoten 603.607, nl. 309.71)4
jongens en 293.903 meisjes. Het aan
tal kinderen van dien leeftijd, die op
genoemd tijdstip huisonderwijs geno
ten bedroeg- 482, nl. 172 jongens en
310 meisjes.

Het. aantal dagscholieren, die tevens
de avondscholen bezochten, nam toe
met 1210 jongens en 747 meisjes.

Het aantal dagscholieren, die koste
loos onderwijs ontvingen, vermeer
derde met 1245; voor de jongens nam
het af met 396, voor do meisjes ver
meerderde het met 1641.

Het aantal leerlingen, die uitslui
tend de avondschool bezochten, ver
minderde met 141 jongens en 61 meis
jes.

Bij de openhare scholen werd aan

schoolgeld 55.954.05 meer ontvan-
fen dan in 1899.

Het aantal onderwijzers bij de
openbare scholen, de hoofden mede-
geteld, vermeerderde met 303 en bij
de bijzondere scholen met 187. Het ge
tal kweekelingen verminderde met 142
jongens, terwijl het vermeerderde
met 103 meisjes.

Het getal hoofden van scholen die
zonder bijstand van onderwijzers in
scholen met meer dan 40 leerlingen op
1 Januari 1901 werkzaam waren, be
droeg 68, tegen 51 op 1 Jan. 1900. Aan
drie dor daarbij betrokken scholen
was op dat tijdstip eene toevallige
vacature.

Op 1 Juli 1901 ontbraken bij de
openbare lagere scholen 204 onderwij
zers, waarvan 36 door toevallige vaca
ture;

De uitgaven voor bezoldiging van
het onderwijzend1 personeel bij de ge
meentelijke openbare lagere scholen
vermeerderde met 341.102,33.5.

Het zuiver bedrag der uitgaven in
1900 door de gemeenten ten behoeve
van het lager onderwijs gedaan beliep
10.873.795.30, dat is 843.450.11 meer
dan in 1899.

Het zuiver bedrag der Rijksuitga
ven voor het lager onderwijs was in
1900 6.763.199.47 of 151.545.19 meer
dan in het vorige jaar.

Voor het onderwijs in den gods
dienst werd in 1900 van 1016 schoollo
kalen in 397 gemeenten gebruik ge
maakt, krachtens art. 22 der wet.

De uitgaven voor het hooger onder
wijs hebben bedragen: in 1878 door 't
Rijk 1.193.725.59, door de provincie
Noord-Holland 10.000, door de ge
meenten 515.711.68^-, totaal 1.719.437
27J- ct.en de inkomsten resp. ƒ158.415
196.288..62, totaal 345.703.62; zuiver
bedrag der uitgaven 1.364.733.65^.
In 1900 bedroegen de uitgaven door
den Staat 2.483.166.92, door de pro
vincie Noord-Holland 10.000, dooi
de gemeenten 950.059.44, totaal
3.043.226j. De "inkomsten respectie
velijk 257.241.75; 344.691.32i,
601.933.07f, totaal f 2.441.293.28.5.

Het zuiver bedrag de rrijksuitgaveii
voor het middelbaar onderwijs be
droeg in 1900 2.000.907.73f. In 1864
was dat bedrag 139.506.45f; de ont
vangsten van het rijk waren in 1900
251.923.50, in 1864 36.164.14. De
uitgaven der gemeenten in 1900 be
droegen 1.436.262.70^ en de ontvang
sten 882.568.13.

S t a d s n ieuws

Akte-examens L. O. Haarlem, 5
Mei. Geëxamineerd 7 vrouwelijke candi-
daten. Geslaagd E. J. van Eibergen
Santhagens en H. J. Rietdijk, van Haar
lem; N. Riekels van Den Helder; M. P.
van Runnaud, van Velsen.

Beslissing Bekerwedstrijd.

Eindelijk is de dag dan daar, dat de
beker zal worden verspeeld en staan wij
aan den vooravond van den door de lief
hebbers der voetbalsport zoo lang verbei
den wedstrijd. Zonder twijfel belooft het
een spannende strijd te worden, waarvan
de uitslag geenszins.te voorspellen is. De
Roodbroeken toch zijn in uitstekende

FVulU* ton*

Naar het Duitsch van
CLARA VIEBIG.

Als 't u blieft, ga u zitten! Ze
w.ees beleefd naar een stool.

Wat wenscht u, mijnheer? mijn
dochter heeft mij uw naam wel ge
noemd, maar hoe kon ik denken?!
Lena is altijd, zoo overijld, zoo over
haast-, ik u ziet, ik ben heelemaal
in de war ervan! Mag ik u verzoeken,
mij eomige onheldering te geven?

O, zoo ni'et, moeder! Zoo niet! Le
na liep naar haar toe en vlijde zich
tegen haar aan. Zij drukte haar
wang tegen die van haar moeder en
fluisterde haar iets in liet ooi-.

Bredenliofer begon te praten. Hij
sprak van de gezamenlijke reis, van
het weerzien bij Reuter, van het con
cert van vandaag. De woorden vloei
den hem van de lippen; hij was een
dichter, toen hij van zijn, van Lena'9
groot e b'efdie sprak.

Mevrouw Langen was geheel ont
roerd) Zij streelde haar dochter over

liet haar, en zei' tegelijk met een klank
van verwijt: En ik heb er niets van
geweten? Lena, Lena!

Toen vouwde ze de handen; d'e tra
nen liepen haar over het gelaat. Ze
zocht zenuwachtig in haar zak, sprong
op en zocht op liet naaitafeltje; oiu-
deïijk liad ze haag zakdoek, hij lag
iu haar werkmandje.

Toen ze zich omdraaide, zag ze twee
paar oogen smeekend op haar gericht.
Breellevtihofer en Lena stonden hand' in
hand.

Moeder! zei' Lena .slechts, en Bre-
deinhofer als een echo: Moeder!

De arme wouw knikte sprakeloos,
ze was geheel in de war; en toen
vouwde zij de handen:

God geve Zijn zegen!

Met een juichtoon onihetsdiew. d'e
(wee elkaar en hieven zoo staan met
gloeiende -ezichten, het eene in den
aanblik van het andiere verzonken.

Mevrouw Langen moest aan haar
gestorven man en haar eigen verlo
ving denken. Toen was alles heel an
ders gegaan, in het geheel niet roman
tisch. Hier was poëzie. Een zachte,
kleine vreugde dat haar Lena zoo
iets overkwam, begon in liaar te ko
men.

Toen Bredenliofer twee uur later,
tegen middernacht zijn bruid verliet.

conditie, dit hebben zij 1.1. Zondag nog
getoond, toen zij R. A. P. op zulk eene
schitterende wijze versloegen; maar ook
hebben zij daarvan blijk gegeven eenige
weken geleden In de 1ste klasse competi
tie-match tegen H. B. S., dezelfde club,
waarmede zij morgen den kamp aanbin
den. Wol is waar werden zij toen gesla
gen door de Jonge Hagenaars met 1—0,
doch dit was toen meer te wijten aan
een ongelukkig toeval, dan aan de spel-
qualiteit, welke van Haarlem beter was
dan van II. B. S., zoodat onze stadgenoo-
ten toen feitelijk verdiend hadden te win
nen. Blijven onze Roodbroeken nu van
deze ,,pech" verschoond, dan zijn hun
kansen op eene overwinning geenszins
slecht, te meer wanneer men nagaat, dat
het onoverwinnelijke H. R. S. van voor
heen, wellicht te veel bogende op haar
ouden room, thans leelijk aan 't tanen
is. Maar rekent daarom toch uw vijand
niet te gering en houdt bovenal, Rood
broeken, goeden moed, uw kansen staan
zeer gunstig. Strijdt krachtig en met
energie en toont dat ge niet te versma
den tegenstanders zijt.

Wellicht dat de palm der overwinning
dan aan uwo zijde is. Dat is voorzeker
de wensch van de talrijke Haarlemsche
liefhebbers der voetbalsport, welke Don
derdag hunne schreden naar het veld
aan de Spanjaardslaan zullen richten
en niet het minst van

AMATEUR.

Binnenland.
De toestand der Koningin,

Reuter seint nog de volgende beschou
wingen van tie buiteniaudsche bladen,
over de ziekte der Koningin:

De „Daily Graphic" en de „Daily Chro
nicle" bevatten artikelen van sympathie,
waarin goede wenschen worden uitge
sproken voor het welzijn van Koningin
Willielmina. Voor haar koesteren de
Engelsclien een toegenegen belangstel
ling, die door andere personen uit de
politieke wereld, welke meer van zich
doen spreken, niet kan worden ingeboe
zemd. Zij is een der weinige publieke
personen, wier plaats is in de harten ba
rer tijdgenooten.

De. „Gaulois" zegt, dat nergens meer
dan in Frankrijk vurige wenschen wor
den gekoesterd voor het herstel van haar,
die door de een beetje familiare toegene
genheid der Parijzenaars den bijnaam
van de „Petite Reine" heeft gekregen.
Want er is geen land waar men meer
bewonderd heeft het grootsche voor
beeld dat zij gaf van een, boven alles
Fransche deugd: trouw tot in het onge
luk.

De „Echo de Paris" zegt, dat. de Ko
ningin in haar zelve, in haar jeugd en
haar krachtig gestel, de middelen vin
den zal om de ziekte te bestrijden. Zij
zal leven voor het geluk en de liefde van
haar volk.

De Libre Parole": Moge de genezing
zoo vurig verwacht door iedereen, in al
le landen, zich niet laten wachten. Alle
patriotten, die wenschen koesteren voor
de overwinning der Zuid-Afrikaansche
Republieken, hopen op de spoedige gene
zing van de Koningin cïïe zooveel wel
willendheid toonde voor de zaak der ver
drukten.

De „Autorité": Wij hopen, dat God de
schoone Koningin, die in haar schitte
rende deugden het sieraad der Europee-
sche monarchieën is, zal sparen voor
haar volk.

De „Matin": De Koningin is gered! Met
innige blijdschap zal de ge-heele wereld
deze goede tijding ontvangen.

Alle andere Fransche bladen bevatten
artikelen waarin dezelfde sympathieke
gevoelens worden uitgesproken.

Een nnderjuirdsehe straat.

Te Oldenzaal is bii het afgraven van
den grond rondom het stadhuis een hal
ven meter onder de oppervlakte een
straat van veldkeien voor den dag geko
men. Men onderstelte dat deze straat dag-
teekent van vóór den grooten brand in
1492.

Operaties.

Men ziet te Leerdam vele aankomende
jongelingen, werkzaam op de withut.met
beenen, waarvan de knieën naar binnen
gebogen zijn. Dit komt zegt men, dat zij
bij den arbeid te veel op één been rusten.
In het gasthuis te Utrecht is een proef
genomen om zulke beenen te breken en
dan opnieuw recht te zetten en dat is
uitstekend gelukt. Een jongen, waarmee
dat geschied is, loopt thans weer met
rechte beenen langs de straat,

Naar men verneemt zullen er meer
beenen gebroken worden.

Uit de Arbeicierswereld

BUITENLAND

Dezer dagen doelde de „Daily News"
mede, hoe groot het inkomen van die
vverkliedieii-afgevaaiclLgden is. John
Burns is er het slechts aan toe en
krijgt maar f 3000 van d'e work li eden-
organisatie. (Men weet dat in Enge
land de parlementsleden niet bezol
digd worden). Een inzender vindt het
nu onbillijk, dat John Burns, een man
in wiens denkbeelden de schrijver vol
strekt niet algemeen deelt, maar dien
hij toch voor bet openbaar belang
hoog schat, aldus in zorgen voor de
toekomst moet zitten. Hij stelt voor
en wil zelf gaarne bijdragen oiq
ten minste 120.000 bijeen te brengen
en diie som Burns aan te bieden.

Gemengd Nieuws.

Vergunningen.

Liverpool had vroeger den naam, een
dronkemansstad te zijn. Maar door
nauwlettend toezicht op de „vergunnin
gen" en streng toepassen op de wettelij
ke bepalingen heeft de overheid dit zoo
weten te verbeteren, dat in 1895 het getal
politieagenten met 200 verminderd kon
worden, wat een bezuiniging van ƒ96,000
's jaars gaf voor de belastingbetalende
burgerij.

Glasgow wil nu dit voorbeeld navol
gen. Een commissie van ambtenaren eii
burgers heeft te Liverpool een onderzoek
gehouden, door welke maatregelen men
er met zooveel succes hot drankmis
bruik heeft bestreden, en nu een verslag
uitgebracht, waarin die verbetering wordt
toegeschreven aan het streng handhaven
van de wet door de autoriteiten, die
„vergunning" weigeren zoodra tegen
een kroeghouder klachten worden inge
bracht. En de overheid van Glasglow is
nu van plan met dezelfde gestrengheid
op te treden.

Zij wil voorts, bij het vernieuwen van j
de jaarlijksche „vergunningen", de ver
gunning weigeren aan kofi'iehuishouders
en tappers, die vrouwelijke bediening
zoogenaamde Lbairmaids" in hun
lokalen hebben, waardoor te Glasgow
ongeveer 2000 schenkjuffers zonder be
trekking zouden komen.

In Engeland en Schotland zijn ruim
120,000 kelnerinnen. Te Londen alleen
zijn er 8000, van wie de meeste 100
werkuren per week hebben.

Ten vure.

Te Kleef gaf een oude dame haar
dienstbode last ouclc papieren to ver
branden. De dienstbode voldeed aan
die opdracht; maar toen ze gereed was,
bleek het. dat ze ook 2900 Mark aan
geldswaardige papieren ten vure had
gedoemd.

De wollïbrenk

die Berlijn 14 dagen geleden geteis
terd heeft, zal een heele reeks van
processen tengevolge hebben, waarbij
menig huisheer er slecht zal afkomen.
Wat het onderloopen van kelderwo
ningen betreft, kunnen zij zich be
roepen op een vis major; maar waar
het water van boven af, door inrege
nen is binnengedrongen, zoeken dc
bewoners verhaal op hun huisheeren
wregens gebrekkig onderhoud van de
huizen. Dit is o.a. het geval met ver
schillende houders van groote maga
zijnen die voor duizenden schade ge
leden hebben.

Twee krankzinnigen

die dezer dagen uit het gesticht te
Friedrichsherg bij Hamburg waren
ontsnapt, zijn in den nacht van Vrij
dag op Zaterdag gevat, terwijl zij be
zig waren in te breken.

Retourbiljetten afgeschaft.

Een belangrijk besluit is genomen
door de gezamenlijke spoonveg-diree-
tiën in Duitschland om de rctourlrl-
jetten geheel op te heffen. Er zullen
eenvoudig enkel,e-reis kaartjes uitge
geven worden, waarschijnlijk tot den
prijs van een half retourbiljet, echter
met prijsvorhooging bij gebruikma
king van sneltreinen. Wellicht zullen
in Pruissen ook de bekende kilometer
boekjes worden ingevoerd, doch dit
staat nog niet vast, De verschillende
veranderingen zouden reeds spoedig
worden ingevoerd, men spreekt van
binnen enkele maanden.

Beschuit voor den soldaat.

In Oostenrijlt-Hongarije zijn geduren
de langen tijd proeven genomen in de
militaire bakkerij, ten einde een beschuit
te vervaardigen, die als voedingsmiddel
voor het leger zou kunnen dienen. Thans
zijn, volgens een militair blad, deze proe

ven geemdigd en met succes bekroond.

Het karakteristieke van de nieuwe vin
ding is wel, dat het' deeg in lange, dun
ne stangen wordt gerold en dan gedeel
telijk gebakken wordt. De stangen wor
den dan in smalle prismas gesneden, die
in een oven gedroogd worden.

Een dagelijksch rantsoen voor een man
bestaat uit vijftien van deze prisma's, die
in een kartonnen doos besloten zijn. Al
dus klaargemaakt moet de beschuit
lichter te verteren zijn, dan inden gewo
nen vorm. Ze blijft langer goed en is
beschermd tegen stof en vocht, terwijl
de rantsoenen gemakkelijk kunnen wor
den uitgereikt.

Een verbeterd soort brood voor de veld
hospitalen en voor de herstellenden is
ook vervaardigd. Dit wordt geconserveerd
brood genaamd en is gemaakt van fijn
tarwemaal, melk, eieren, suiker en anijs
zaad. Het moet zeer voedzaam en zeer
smakelijk zijn.

Santos Dumont

heelt verklaard, dat indien men hem
200.000 pond sterling gaf, hij een lucht
schip zou construeeren dat in 2 dagen
met 100 passagiers aan boord den Atlan-
tisclien Oceaan zou kunnen oversteken.

Zoo bericht een Amerikaansch corres
pondent aan de „Daily Mail".

Nieuws yau Tolstoï.

Het herstel van Tolstoï moet zeer lang
zaam in zijn werk gaau. De ontsteking
in de linkeiiong is nog niet geheel ge
nezen en veroorzaakt pijnen, die den pa
tient dikwijls den slaap benemen. Een
tijd lang voelde de graaf zich zoo wel,
dat hij een poos lang werken of lezen
kon en zelf zijn correspondentie wilde
voeren. Gedurende dien tijd schreef hij
ook een kort voorwoord voor een nieu
we uitgave van zijn verzamelde werken.
Dc reactie bleef echter niet uit, en de lij
der moest langen tijd 't bed houden. Te
genwoordig voelt hij zich weer wat beter
en heeft hij tegen het geneeskundig ad
vies in, het bed verlaten, om weer aan
het schrijven te gaan. Zijn vrienden vree
zen, daar het weer nog guur is en de
zieke in de frissche lucht wil, dat hij een
nieuwe verkoudheid zal opdoen.

Heurs.

PROVINCIALE, GEMEENTE, WATER-

SCHAPS-OBLIGATIES EN VRA
GEN EN AANBIEDINGEN VAN INCOU
RANTE FONDSEN VAN JULIUS
OPPENIIEIM Co. TE ARNHEM.

GEVRAAGD.

1461. 5000 3 1/2 Gem. Zutfen

'86 98

1463. 5 Pref. Aand. Drentsche

Kanaal Mij40

1465. 5 gew. Aand. idem 3

AANGEBODEN.

4426. 10 4 500 Gew. Aand.

Stoomtr. Oidambt-Pekeia... 80

4502. 5 4 500 (waarop gestort 10
Aand. Crediet-, Deposi
to- en Effectenbank Waal
an CoBod.

4536. 8 aand. 4 f 500 volgest. Stb.-

ondernem. „Concordia". Bod.

4560. 1 a 25 Aand .afd. IJsseloe-
vers Geld. Ovcrijss. Mij. v.
Landbouw Bod.

4564. 5 Aand. 4 1000 Mij. Land-

aanw. Friesche Wadden Bod.

4616. t 5000 6 pref. aand. Ned.
Margarinefabriek te Wee-
nen Bod.

4618. 2000 Aand. Surin. Mijn-

bouw-Mij. Hermina Bod.

4634. 1000 4 Prov. Noord-Hol
land 102

4668. 2 a 100 aand. Arnh. Bad-

vereenigingBod.

4684. 2000 7 pref. Aand. Arn-

liemsche Petrol. MijBod.

46S6. 2 4 500 Aand. Straatw.
Renswoude Barneveld-Zui-
derzee Bod.

4698. 5000 3.5 Gem. Hengelo

(O.)98.5%.

4704. 3 4 1000 Aand. Centrale
Bank voor Landb. en Nij-
verli. ex div. 1901 100

4706. 5 4 1000 Aand, Rotterdam-
sehe Levens ver z. en Voor
schotbank. ex div. 1901. 105

4710. 3000 3.5 Gem. Bergen

op Zoom alsvoren 9S.5

4714. 2000 3.5 Gem. Hellevoet-

sluis alsvoren 98.5

4716. 250 3.5 Gem. 's-Graven-

zande99

4718. 1000 3 Gem. Leeuwar
den 91.5

4720. 500 volgest. aand. Waal

en CoBod.

4722. 1000 aand. Stoomtr. Zut
fen—Emmerik 95

4728. 1000 4 Stoomtram Old.-

Pekela 100 7»*

4732. 2 4 500 Aand. Stoomb. Mij.

Mij. Zeelantlia130

4734. 5 4 1000 (w. o. gest. 10

Aand. Tweede Ned. Herv.

Maatschij100

4736. 5 4 (w. o. gest. 10 Aand.

Derde Ned. Herverz. Mij. 100
4740. 3000 3 Gem. Groningen 92

4744. 2 Aand. Lemmerboot 215

4750. f 500 5 Lot Oostenrijk

I860 f 975

4754. f 1000 3 pet. Arnb. Diacones-

senhuisBod.

4756. 5 aand. lo Gron. Tram 95
4758. f 9000 3 1/2 pet. prov. Gro
ningen 99 lit

4760. 1000 3 1/2 pet. gem. den

Helder 98 3/8

4702. 2000 3 1/2 pet. gem. Bergen

op Zoom 98 3/8

4764. 1000 3 1/2 pot. gem. Veen-

dam 97

4766. 250 4 pet. Remonstr. Kerk

Groningen 99 1/4

4770. 2 4 f 1000 (w. o. gest. 10

aand. Assur. Mij. de Rijn. Bod.
coupons ook hetaalbaar te Amster
dam.

Vragen en aanbiedingen worden koste
loos geplaatst. Bij uitvoering: provisie
1/3 pot. (50 cents per stuk als minimum).
Alle opgaven te adresseeren aan den heo-
ren JULIUS OPPENHEIM Co., Nieuw»
Plein no. 9 te Arnhem. Telefoonnummer
1060.

De notecring wordt maandelijks gepu
bliceerd.

Alle Provinciale-, Gemeente- en Water-
schaps-Obligatis worden door ons tegen
de hoogste koersen gekocht.

op DONDERDAG 8 Mei 1903.
te HAARLEM.

Groote Kerk.

Voorin. 10 ure, Van Paassen.

Nieuwe Kerk.

Voorin. 10 ure. Veen.

Janskerk.

Voorm. 10 ure, H. W. Creutzberg,

pred. te Wijk aan Zee.
Bakenesserkerk.

(voor de kinderen).

Voorm. 10 ure, Knottenbelt.

Eglise Wallonne.

Pas de Service.
Gereformeerde Kerken.
Ged. Oudegracht.

Voorm. 10 ure, Mulder.

Zuiderstraat.

Voorm. 10 ure. Schotel.

Ridderstraat.

Voorm. 10 ure, Ringnalda.

Doopsgezinde Kerk.

Voorm. 10 ure, Elhorst.

Kerk der Broeder-Gemeente.

Geen dienst.

Remonstrantsch-Gereformeerden.
Geen dienst.

BENNEBROEK.

Voorm. 10 ure, Gerth vau Wijk.

HEEMSTEDE.

Voorm. 10 ure. Jonker.

HOUTRIJK EN POLANEN.

Voorm. 10 ure, Heeringa.

SPAARNDAM.

Voorm. 10 ure. Bal jon.

SANTPOORT.

Voorm. 10 ure. Kutsch Lojenga.

IJMU1DEN.

Voorm. 10 ure, Wesseldijk.

Apostolische Zendinggemeente.
Voorm. 10 ure.

ZAND VOORT.

Voorm. 10 ure, Hulsman.

's Avonds 6 1/2 ure, Uitvoering Chris-
Zangvereen. „Immanuel".

in den tijd dat admiraal de Ruijter de
Engelschen en Franschon bij Kijkduin
versloeg, vertelt. B. in het pas door ons
ontvangen tijdschrift: „Nederlandsehe
Zeewezen".

In een oud boek van het jaar 1671 vindt
men dienaangaande het volgende:

„De Koek moet net en reyn zijn, over
spijze, die liij koockt; hij en verdoet geen
water en hout onmittelijck, nat zijn
schouw dagelijks, schaft niet of hoeft
daar bevel toe van den Capilein, treckt
de bel, wanneer het volck om te celen
zich neder zal zetten: 's maendags 's mor-
gensgens schaft hij gort voor de vroegh-
kost: 's middags witte erten en stockvis,
's avonds weder hetzelfde, en zulks tot
donderdag toe, wanneer men 's morgens
gort schaft eii 's middags speck of
ivleesch en grauwerwten. 's avonds dan

gaf ook haai' moeder hem een kus; ze
kuste hem op het voorhoofd en bloos
de erb" als een schuchter, jongmeisje.

Op clo trap schoot hem te binnen,
d'at hij lieelcmaal niet van zijn po
sitie gesproken had, noch van zijn
geldelijke noch van zijn maatschap
pelijke.

Ze haddien hem ook lieel niets ge
vraagd;

Voor haar naaitafel zat mevrouw
Langen on weendte. Nu was Lena al
veertien diagen in stilite verloofd1 dat
was zoo mooi en zoo goed)! maar
nu was de bom gebarsten. Lena zat.
in een hoek van die kamer, roet haar'
rug naar die kachel; ze had het koud j
en ze hield die banden voor de oogen.
Haar gezicht kon men niet zien, maar
haar heele houding d'rukle lvet uit, ze
was koppig. Ze bewoog zich niet, ze
had) de beenen over elkaar geslagen
©n opgetrokken; hot bovenlijf hield1 ze
voorovergebop-en.

M'iddian aan de tafel in den rieten
stoel zat kantonrechter Langen: hij
zag er afgemat uit. Naast hom, de
hand op zijn schouder gelegd, zat zijn
vrouw.

Nu moeten we gaan, Frits! zei.
Amal'ia, we kunnen de Allenetems niet
laten wachten, ii_a het beleefde briefje1

van vanmorgen, on dan wil ik in
ieder geval ook nog wat unter den
Linden rijden; daar zal het vol zijn
met dat, mooie weer. Ik wil in ieder
geval unter den Linden zien!

Ja, jat Met een hem anders ge
heel vreemd ongeduld schoof hij lxaar
hand van zijn schouder. En Lena,
beste zus. hij draaide zich geheel om
in de richting van die kachel, blijf je
er nu werkelijk bij, Lena?

Zij bewoog zicli niet, zij drukte haar
handen vaster tegen haar oogen.

Lena, ik lxeb die verre reis hier
heen gedaan, ik heb zoo weinig tijd,
ik moet morgenavond1, weer weg, voor
dien tijd! moet ik dus d'e zaak in orde
brengen. Laat me toch met jc spre
ken! We.es toch verstandig! Luister je
naar me, Lena?

Zij gaf geen antvi ord, zij trok maar
wat ongetluldiig met haar schouders
cm opende d'en mond.

Ze is koppig! zei A mal ia. Zo keek
naar haar eigen statige figuur en toen
in den spiegel tegenover haar. Dee
moed kleedt altijd' better, Lona-lief.
Mama, zij richtte zich tot mevrouw
Langen, u hebt Lena veel te veel ver
wend:, Frits en ik hebben het altijd ge
zegd. Mama, zij ging bij hot naaita-
feltjo staan en streelde die weenende.
oude vrouw, wind u toch niet zoo op.

U bent alleen maar te goed geweest, ik
wil niet zeggen te „zwak".

Ja. ja. mevrouw Langen woando
hartstochtelijk. Dat Lena mij dat kon
aandoen, en dat ze mij er heelemaal
niet in gekend, heeft. Al dien tijd
naast mij voortgeleefd en niets er van
verteld.'

Ze is koppig, zei Anialia weer.

Ze heeft, geen vertrouwen in me
gehad, diat bedroeft mij het moest.
Mij voor den gek te houden, zoo'n goe
de -moeder! Wat een geluk, dat jelui
gekomen bent-; ik ben jelui zoo dank
baar. Ik heb mij tot dusver telkens
weer opnieuw laten bepraten; nu zie
ik don toestand helderder in. Jelui
wilt alleen I-ena's geluk!

Ja, dteut willen we!

O Jij jij! Lena sprong plot
seling op en ging krijtwit, mot blikse
mende oogen voor haar schoonzuster
staan. Weos jij maar stil; gestookt
lvebben jelui! Moeder was eerst er
vóór, ze was aardig tegen mij en aar
dig togen Richard; ze liad er zelfs plei-
zjer in. Nu komt jelui en schreeuwt
hot tegenovergestelde en maakt ecu
msnsch heelemaal gek in zijn hoofd!
Jij jij ze kneep die lippen op el
kaar en balde d'e islnp neerhangende
hand) tot een vuistjij hebt Frits op-]
gestookt!

I-laar stem werd steeds scheller, di'o
klonk nu gillend va.n toorn en van
smart en van angst.

Jij bent, d/e schuld ervan!

Wees kalm, Lena! Haar broer
was .opgestaan en greep het meisje bij
d'e polsen. Ik zie geen goed resultaat
van je omgang met Bradenhofor, je
opgewonden heftigheid neemt steeds
toe, Stil! Lena! Bredenhofer is ean
eoeiie jongen, on heeft zeker de beis to
bedoelingen Maar wat dtönkt hij
eigenlijk? Nonsens, luchtkasteelen!
Zijn familieleden schatten bom wel in
'n zeker opzicht te boog, tenminste
naar de brieven te oordeel en, dlie ik mot
hen gewisseld heb; maar in. den grond
denken ze er net zoo over als ik. Be
slist verklaren wij allemaal dit huwe-
lijk voor •onmogelijk. Hij hoeft niets
en jij hebt niets, en wat liet ergste is:
jelui past niet hij elkaar. Bovendien
houd ik hem nog voor ziek; hij is erg
zenuwachtig en zwak op de borst. Ik
kari .niet toelaten, dat mijn eigen zus
ter in haar ongeluk reut.

Mevrouw I.angen aan het naait af eitje
weende luid) en smartelijk,

Zo zwegen alleu oen ©ogenblik.
Am alia knikte beamend met hot hoofd
en Lena stond -'aar als een geest mot
wijd opengespalkte oogen.

Hot spijt me voor jou, Lena, zei