S. VAN BREEMEN C°, E ANTHRACIETKOLER W,"
l
Magazijn van Gastoesteilen.
J. C. Caderius van Veen.
Je Hm Kapel",
ïeleloon fin. 647.
Koflid en Tta
Versche Grasboter.
LINOLEUM.
A. F. H. v. d. VAART.
Zijlstraat 76.
„De Kleine Kapel".
Best adres
Alex Meijer G0.,
BADINRICHTING
Lijders aan As'hma.
Verloting onherroepelijk 16 Mei 1902.
Groote N.-H. Landbouw Verloting
Complete Meubileeringen.
Zijlstraat 98. Telefoon 481.
Vertegenwoordiger voor Haarlem en Omstreken
Gr. Houtstraat 71,
jrauwerten en stokvisch; op vrijdag en
fcatenlag word eveneens geschaft als op
^auendag; zondagmiddag speck ofvleesch
tn de rest als op donderdag. 's Morgens,
geen dag uitgezonderd, altijd werd gortj
'geschaft.
Een en twintigmael werdt gort op veel
jcoopvaevdljscheepen in een week ge
schaft, voornaemelijk op die. welke om
de Oost of Vranckrijk varen, daer speek
of vleeseh op gezette dagen hij wordt ge
voegd.
Op z immige schepen van oorlogh wordt
nimmer vleeseh geschaft, ten ware het
hier of daer aan lant versch gekocht
konde werden. Speek houdt men nutter
dan vleeseh voor zeeluiden: dit blijft he
ter goet en is van beter vertering als het
oude vleeseh. In zommige plaetsen schaft
men aan de schepelingen gedroogt os-
senvleesch tot stof gemalen.
De drank in de Noort- en Oostzee is
bier. op verdere tochten énkel water of
water met eeck vermengt. Kaas, boter
en broot wordt wekelijk bij maet aan het
volck uitgedeell: boter echter niet ge
schaft als in tochten, die niet verre zijn.
en dan een half pont per weeck nevens
het dubbelt van de kaes.
Op zommige schepen wordt geschaft
als volgt:
Sondag, voor zes personen aan een bak.
De vroegkost, een back grutten met
peeckelharing. 's middags een hack
grauwe erreten. en een pont vleeseh of
een hall' pont speek voor dien dag voor
ieder hooft: "s avonts wederom grauwe
erreten.
Maandag, Dingsdag, Woensdag, Vrij
dag en Zaterdag:
's Morgens een back grutten met de
man een peeckelharing, 's middags en 's
avonts stokvis met doop en een back
groene erreten vooraf.
Donderdag:
Vroeghkost een back grutten met een
peeckel haring als voren, 's Middags een
back grauwe en een pont vleeseh voor
den dag, 's avonts graeuwe erreten.
Ieder kop 5 pont hart broot ter week,
een pont kaes, nevens een half pont bo
ter, bier zooveel zij drinken mogen. Zom-
wijlen wort er zilt-haring geschaft op de
visdagen.
De koek is gehouden het vet of smout
van het vleeseh komende, zoo het ete-
lijck is, bij de grutten te doen, voor de
maets. Het vuyle smeer wordt voor het
schip gebezigt. Hem is een maet of on-
derkock, verzebali en een jongen toge-
voegt."
Het eten was dus vrij wat eenvoudiger
en met minder afwisseling dan tegen
woordig. Daarbij komt, dat de kwaliteit
dikwijls te wenschen overliet. „Erreten
en boonen, die zeer hart zijn, zal men
doen stampen, en zoo de maets voorzet
ten", zegt de schrijver.
De kapiteins moesten voor de voeding
zorg dragen, waarvoor hen betaald werd
per dag en per man 7 stuivers voor het
eerste vijftigtal, 6 1/2 stuiver voor het
tweede, en 6 stuivers voor de overigen.
De winst op de kostgelden maakte een
groot gedeelte uit van de inkomsten der
kapiteins, en het is dus zeer verklaarbaar
dat de voeding menigmaal te wenschen
overliet. Volgens eene eigenhandige op
gave van De Ruyte-r aan de Admiraliteit
Van Amsterdam in 1663, kostte toen ieder
matroos elke week aan een kapitein 2
gulden, 11 stuivers en C penningen.
Waaruit hij betoogde, dat bijaldien de
setwaren zoo duur bleven als zij toen
waren, de scheepsbevelhebbers onmoge
lijk voor 7 stuivers konden schaften.
Men bleef echter toen. en lang daarna,
bij de oude bepaling, en menig kapitein
heeft er zich wel bij bevonden.
Het was toen ook nog de gewoonte, dat
de vrouwen of moeders van de kapiteins,
bij afwezigheid van echtgenoot of zoon,
zorgden voor de victualie en de benoo-
digdheden voor de kombuis. Zelfs de
vrouwen der Admiralen want deze en
niet de kapitein van hun schip hadden
de victualie belastten zich daarmee
Jenever werd te dien tijde niet aan
boord verstrekt, wel bier. Dit moest in
April gebrouwen en sterk gehopt zijn.
Het drinkwater was dikwijls zeer slecht,
en werd met allerlei hulpmiddelen als
koken, vermengen met potaarde of leem
»n uitwringen, of door het inwerpen van
fcteel drinkbaar gemaakt.
De tegenwoordige zeeman mag zich ge
lukkig rekenen, dat de tijden zoo veran
derd zijn.
Adrerlriiffën.
Nationale Crediet-Bank
gevestigd te Arnhem.
Verstrekt voorschottenen bedrijfs
kapitalen, ook op langen termijn van
at 500.tot elk bedrag.
DE HAAKLEMSCHE
Brandverzekering-
Maatschappij.
OPGERICHT in 1846.
Kantoor te Haarlem:
Ie verdieping (naast het
Postkantoor),
verzekert tegen vaste en billijke
premiën alle Onroerende en Roe
rende Goederen binnen het Ko
ninkrijk der Nederlanden tegen
schade, ontstaan door brand, door
bet inslaan van den bliksem en
het ontploften van gas, ook al heeft
dit inslaan of dit ontplolïen geen
brand tengevolge gehad.
Warmoesstraat 14.
K.G.deVLEESHOUWER&Co.
Magazijn vai
Witte Goederen,
Uitzetten,
Luiermanden.
Speciale mncuung voor
deren naar maat.
de van onds bekende
II
Am. SPRENGERS,
Confisour. Cuisinier.
Nieuwe Groenmarkt 24.
voorGOEDEeu G0EDK00PE
Groote Houtstraat 120,
van i-..,; ..STAAL8ADHAARLEM
BAOHiï,SSriM«r,1.lX-HOuiWEÖ,:
REINIGINGSBADEN.
inn Jp Badinrichting en het Brnngebouw
v,rkryiii,»r. jj
••«lit SOUffTCN VAS GtffEESKUlÏDlGC
Het Poeder tegen Asthma geelt
bij inademing dadelijk verlichting
tegen de benauwdheden, zelfs bij
den hevigsten aanval. Per doos met
gebruik a 65 et., verkrijgbaar bij
J. GOi'PINGER, Groote Hout
straat, 147, Haarlem.
HOOFDPRIJZEN
f 5000, f 1200, f 700, 300, f 200,
en op het laatst uitgekomen Nummer met een prijs
eene premie van f 250.
(Zie overige prijzen hieronder en op het prospectus.)
Slechts 5O Cents per Lot
te KOEDIJK (bij Alkmaar)
in het openbaar in het Koffiehuis »Het Vergulde Paardte Koedijk,
van den compleeten Inventaris van een Boerderij of
f 5000 in Contanten.
Voorts van een Utrechtschen Jachtwagen met 2 paarden of ƒ1200
in contanten en van een Tilbuiy met één Paard of 700 in con
tanten. Benevens nog een Eetkamer Ameublement of 300
111 contanten. Een zilveren Theeservies of 200 in contanten,
als uede een groot aantal Prijzen van buitengewoon groote waarde
(waarvan de minste eene waarde van f 230) alsook op het
laatsluitgekomen Nummer met een prijs, eene premie van f 250
in contanten.
Loten a 50 Cents per Lot.
met gratis prospectus, verkrijgbaar bij den Boekhandel BLOM,
Spekstraat 2, en de Sigarenhandelaren GAST (firma Schilte),
Anegang 2. Firma BOFLE. Anegang 18, ALBERT HEIN Co.,
Lange Veerstraat 2, allen te Haarlem.
De prijzen worden terstond na de Verloting ca inzending
van het Lot franco toegezonden, en Trekkingslij c (waarop de
nummers naar volgorde germ gselnkt) twee dage. na de Verlo
ting gratis ter inzage bij iederen Wederverkoop of a 10 cents
te bekomen.
tgtp Indien de gelukkige winners in plaats van de prachtige
voorwerpen de contanten verlangen, worden deze terstond na de
Verloting uitbetaald
Koedijk (bij Alkmaar). De Directie P VOLKERS.
jjS*. In alle steden en dorpen Wederverkoopers gevraagd.
Adres bij D. E. COSMAN, in Etlecten, Nieuwe Heerengacbt 141
te Amsterdam.
Goedkoopste en geriefelijkste reisgelegenheid
van Haarlem naar:
le kl. 2e kl.
heemstede. is ets. 127, ets,
BENNEBROEK20 17'/
H1ELEGOM, LISSE, SASSENHEIM, OEGST-
GEEST of LEIDEN30 25
Couponboekjes verkrijgbaar gesteld bij de goe
derenagenten, geven voor korte afstanden veel
besparing.
Stoombootreedery Lekdienst, Directie C. J. KORTLAND.
Schoonhoven en Amsterdam, Kroinmewaal 31, (Teloph. 4058 int.)
Geregelde goederendienst van Haarlem naar' Leiden, Koudekerk,
Alfen, Bodegraven, Boskoop, Waddingsveen, Gouda, Moordrecht,
Gouderak. NieuwerkerkOuderkerkCapelle- en Krimpen a/d IJsel,
Kralingscheveer, IJselmonde, Bolnes, Slikkerveer, Ridderkerk, Kin
derdijk, Alblasserdam, Papendrecht, Dordrecht, Zwijndrecht, Krimpen
a/d Lek, Lekkerkerk, Nieuw-Lekkerland, Streefkerk, Bergambacht,
Groot-Ammers, Ammerstol, Schoonhoven, Lopik, Ameide, Jaarsveld,
Leksmond, Vianen. Vreeswijk, Jutfaas, Utrecht, Amsterdam, Zaandam.
Wormerveer, Krommenie en Alkmaar.
Inlichtingen verschaft de Heer J. PLAN1JE, Spaarne 5, Haarlem.
(Teleph. No. 478).
De ondergeteekende bericht met deze
de ontvangst der fijne nieuwe Delftsche en
Leidsche 43 KAS BOTER, bijzonder geurig
en fijn van smaak.
T.'a. DOVNÉE, Kï. Houtstraat OS.
Haariemsciie Udsiaoriek.
\l estesteeg.
In de Magazijnen der Gastabnek zijn steeds voorradig de beste
soorten van Gashaarden, Bad kachels, Gaskomforen en Keukenfornui
zen, tegen de laagst mogelijke prijzen, die zoowel in koop als in huui
verkrijgbaar zijn.
Tevens wordt herinnerd, dat de prijs voor gasgebruik tot ver
warming of industrieele doeleinden 7 Cent per kub. meter bedraagt
sfirwii! verdere inlichtingen gaarne zullen worden verstrekt.
Vraagt uwen leveranciers het Linoleum der
NEDERLANDSCHE fabriek te Krommenie. Deze
fabriceert uitsluitend prima qualiteit bedrukt en
i onbedrukt Linoleum, hetwelk door de ondervinding
in 't gebruik bewezen heeft minstens zoo goed te
zijn als het Engelsch of ander buitenlandseh fabri-
kaat. Het rekt niet en ligt dadelijk vlak. De fabriek
leyert niet direct aan particulieren.
Behang-erij. -- Stoffeerdery.
GROOTE KEUZE
Nederlandsch Fabrikaat.
CLOVER's Poeder is volkomen onschadelijk, houdt het hoofd
rein en bevordert daardoor den haargr iei.
Met deze Poeder is men in de gelegenheid te huis mot
het grootste gemak het haar te wasschen.
Pep Pakje a 127, Cent.
Alleen bij
19VAX BIJTK, Anegang Vu. 39.
i Per
H. TAV
VAN
Bfand- en Inbraak-
irrije, gepantserde
Bfandkasten,
Kluisdeuren, Hekkers,
Safe deposit
inrichtingen.
alwaar modellen te zien en inlichtingen gratis ver
krijgbaar zijn.
haai' broer weer, je moet het maar
verduren. En toen, hec-1 treurig: Kom
bij me. Lena! kont toch eens bij je
broer! Hij breidde de armen uit.
Lena bleef staan zonder zich te be
wegen: nu schudide zij het hoofd.
Ik wil njet. mompelde zc somber.
Lena, ik heb het altijd goed mei
je gemeend! Lena, nu ook!
Kom! je wilt mijn ongeluk! Ik
heb niemaaid. die mij helpt Richard,
Richard! Ze brak in een wanhopig ge
snik uit en duizelde achteruit naai den
muur. Daar ging ze staan, dén rug
naar de kamer gewend, en het voor
hoofd gedrukt tegen het behang
Met een deipe zucht liet Langen
de armen weer vallen. Hij zei niets
meer. Hij zag er erg treurig uit. In
gepeins staarde hij naar den grondt
Mevrouw Langen en haar schoon
dochter fluisterden wat met elkaar. In
zulke kwesties was Amalia altijd op
haar plaats; dan was zij de verzoen
ster
Thans zwegen die twee vrouwen
ook. Het was zoo stil in de kamer,
dat elke lichte ademhaling hoorbaar
was. Amalia was naar haar man
toe-gegaan: Frits, gaan we'? Haar
groote hand legde zij op zijn arm.
Hij kromp ineen. Jawel! een me
delijdende blik naar den muur Ik zou
toch zoo graag nog eens met Lena
Ze is koppig, zei Amalia voor de
derde maal.
Adieu mama!
Adieu, kinderen!
Adieu, Lena!
Gem antwoord; het meisje verroerde
zich niet. De deur viel achter man
en vrouw in het slof.
Lena! Mievrouw Langen was boos. f
Je zegt ze niet eens goeiend'ag, en ze
dben toch alias voor je, en voor jouw
bestwil! Je bent ondankbaar!
On dank baar? Lena draai
de lust hoofd om; werktuigelijk als een
opgewonden mechanieke pop, kwam ze
naar het naai tafeltje geloopen. Ze
steunde met de hand op het blad. Wat!
wilt u van mij? zei ze toonloos. Jelui
maakt, me dioocL Eerst was u zoo blij,
en nu is aJles alles slecht. Dat is de
schuld van Amalia. O, ik weet het
wel. als Frits alleen hier was dan zou
hij anders zijn! Maar zij moest toch
mee. zij liet hem niet alleen gaan. ze
moest Herlijn zien. Ik haat haar, ik
haat haai-!
Le-n-a mevrouw Langen wrong
de handen Wat hèb je toch? Je
moest, blij zijn. als hun verhouding
tegenwoordig beter ie. Amalia heeft
hem evenzeer lief. ze kan hem niet
mi&senl
En, ik Bitter lachend: hief Le-
ua de hand van de tafel en liet ze
weer neervallen. Kan ik Richard mis
sen!
Dat is wat anders, hij is toch
niet je man.
Ilaar moedei' sprak heel verstandig.
Dat is heel wat and'ers. dat begrijp jij
niet. In 't huwelijk komt men zoo
dficht bij elkaar, dat geen scheiding
meer mogelijk is. Toen ik met je va
der trouwde, hield ik niet zoo erg van j
hem. Maar het was nu eenmaal ge-j
heel in ordle gemaakt. Maar later
o, ik heb r zonder hem nooit in 't
leven kunnen schikken. En zelfs nü
nog. Ik weet niets meer. ik kan niets
meer!
Mevrouw Langen was heel bleek ge-1
worden, haar Lena zag er zoo ellendig j
uit. Langzaam kwam ze naar haar
dochter toe. Arm kind! Ze streelde'
het verwarde haar.
Richard-! Richard! Met een luiden
jammerklacht zon-k Lena aan haar
borst. Moeder, toe, moeder, help me!
Ze klampte zich aan de oude vrouw
vast ;be:den schokten onder die wilde
snikken van het meisje: Richard
moeder help me!
Woes stil, wees stil, Lena! Me
vrouw Langen was beangst als haar
dochter eene stierf?' Een vre-eseliike
anest. beving haai'; het was ook wer
kelijk hard zooals men met het kind
omsprone! De heele zaak was een gril
van het toeval. Het leven was zoo
wonderlijk; dat men het toch nooit
daarmee kon vinden! Bitter weenend
dirukte zij haar kind tegen zich aan:
Niet huilen, miin hartje, niet huilen!
Ik. je moeder ben toch bij je: ze heb
ben allemaal ongelijk; ik zal je hel
pen!
Bij AUénstein stond de knecht ach
ter die voordeur. Al was het ook geen
spreekuur, mevrouw was niet lekker, er
mocht niet gebeld worden.
In het salon liep Suzanna onrustig
heien en weer. Ze was bleek en had
donkere kringen om OOgen; ze wond
zich te veel om haar broer op. Daar znt
hij nu als een geest aan hot raam, de
armen op de vensterbank, en staarde
naar beneden naar de straat. Hel
was werkelijk beter, wanneer hij bij
het onderhoud' niet tegenwoordig was,
later kon hij toch binnenkomen. Het
zou hem te zeer aangrijpen.
Wil ie niet liever wat gaan loo-
psn, Richard? zei ze zoo zacht moge
lijk. De Langena moeten zoo dade
lijk komen.
Ja, laat hij wat gaan loopen,
echode een zwakke stem van de sofa.
Ga maar. miin kleine Richard, ga
maar. de lileve God' zij met je! Ga, mijn
Rich&rdje ,het is niet goed voor je!
Ik gft al. Nijdig stiet de jonge
man den stoel opzij en liep de kamer
uit.
Goeie hemel! zei tante Jansje, en
het een steek vallen. Ze had al een
heelen tijd in het hoekje van de sofa
gezeten stil en onbewegelijk, met ben
gelende. grijze lokjes aan de slapen.
Nu kwam er beweging in haar; ze
hield! die breikous tegen het licht en
zocht naar (ten gevallen steek. Als ik
hem maar kreeg, als ik hem maar
kreeg! Het is een waar kruis, dat ik
niet meer goed zien kan. Ach, als ik
hem nu maar kreeg!
Kan u dan niet goed meer zien?
vroeg mevrouw Allenstein verstrooid,
met een ontzettend onverschilligen'
klank in haar stem; zc dacht aan heel
wat anders.
Het is verschrikkelijk, zuchtte
tante Jansje. hij is zoo moeielijk.
Laatst had1 een van de meiden een
zwarten vinger op den rand van een
bord gezet. ik zag het niet toen
sloeg hij het heele bord kapot. We
liaddien het toch nog kunnen afvegen;
maai- bij hem ia het „buigen of bre
ken." Zoo iets wordt met de jaren er
ger En dan dlie manie! Iedereen zegt
hij de waarheid, of ze het hooren v. il
len of niet; maar zegt iemand hem ooii
eens de waarheid, dan is hij woedend
och, hemel, nu ben ik hem hecle
maal kwijt, och, oen!
Zeur toch niet zoo, tante, zei Su
zanna Allenstein, ik kan het niet aan
hooren. ik hen nerveus. Om dien
eenen steek!
Bang zweeg tante Jansje zoo ging
het met haar altijd, nooit mocht zc on
gegeneerd wat zeegen! Ilaar broei
..hij", zooals ze altijd zei, had graag
stilte om zich heen: een andere ir.ee-
ïhng dan de zijne was er niet
Dus hier moest ze ook haar mjud
houden?! Tante Jansje wierp haar nicht
een boozen bljk toe .en nam zich voor,
a mlaag geen kik meer te geven, laten
ze maar in hun familieraad beramen
wat zij willen, zij zou haar wijsheid
voor zich houden ja'! Ze drukte do
lippen op elkaar en ging kaarsrecht
zitten; driftig zocht zij den gevallen
steek.
(Wordt vervolgd. 1
