De Comprimés van Victiy.
oven wordt steeds meer geoeiend, zoo
dat ook voor het vervolg het succes van
de oven verzekerd Is.
Op Heideheuvel werden 326 personen
verpleegd. Ontvangen f 10.026.
Over de vraag, of bij de regeering
moest worden aangedrongen op con
trole van staatswege op de molk, wa
ren de meeningen zeer verdeeld, zoo
dat deze zaak dan ook werd aange
houden.
Bij de rondvraag vroeg dr. Vrenden-
borg inlichtingen 'over het feit, dat bij
de vergadering van den Geneeskundi
gen Raad ter sprake kwam. nl. of de
goederen van lijders niet door de II.
IJ. S. M. naar de ontsmettingsoven
werden vervoerd.
De voorzitter antwoordde hierop,
dat op een schrijven, door de Vereeni-
ging over deze kwestie aan de H. IJ.
S. M. gericht een zeer onvoldoende
antwoord was ontvangen, waarop*spr.
met den secretaris een adres aan de
Regocn'ing heeft aangeboden, teneinde
nader uitsluitsel te krijgen.
Dit bleef wel is waar tot nog toe
uit, doch de bewuste goederen worden
intusschen weer ongehinderd naai
den ontsmeltingsoven vervoerd.
Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
De heer Emous verzoekt het vol
gende mede to deelen strekkende ter
algemeene verantwoording der bij
hein ingekomen gelden voor do con-
centratii ekampen.
De geheele bruto-ontvangst tot. op
1G Mei 1902 beloopt omstreeks f 150000.
Daarvan werd door de coimrtissie
voor de vrouwenkampen en mot mach
tiging der Vereeniging Christelijk-Na-
tionaal Boeren Com'ité in grootere- of
kleinere bedragen ter uitbeiating aan
commission of personen in of bij de
Kampen in Zu'id-Afrika gestortVoor
Krugersdorp, Klerksdorp en Potchef-
stroorn, 2060 pd. et. voor Kimberley
835 pd. st.. voor Johannesburg 1010
pd... voor Middelburg 375 pd., voor
Volksrust 756 pd., voor Stauderton
695 pd., voor Pietermaritzburg en de
overige Natailsche kampen 2705 pdi
voor Pretoria en Pietersburg 1305 pd..
Bethulie 205 pd., Aliwal Noord 275 pd,
Norvalspont 80 pd., Burgersdorp 30
pd., He'idelberg- 225 pu., Balmoral 110
pd., Kaapstad (Mafeking) 1-15 pd..
Dordrecht 160 pd.. Bloemfontein 175
pd., Merc bank (Natal).445 pd., Spring
fontein 30 pd., Barberton 20 pd., te
zamen 11271 pd, en voorts nog ruim
f4000 aan goederen.
Deze gelden gaan, met uitzondering
misschien van dlte voor Bloemfontein,
niet door de hand' van de super-mten-
denten der kampen, door de EngeJsche
autoriteit aangesteld. Het bedrag voor
Bloemfontein had een aangewezen be
stemming en een voorwaarde bij do
tiitbetaLing kon niet gesteld Worden,
doch overall elders hebben de- commis
sion of personen beslist geweigerd de
gelden af te geven en op eigen uitdee-
ling aangedrongen, welke dian ook is
toegestaan. Aangezien de nitdeeling
van goederen meerendeels door ma
trones ot' nurses gescliied'en moet, is
goldzending bet beste middel om te
helpen.
Dat, de behoefte groot blijft, wordt
van alle kanten gemeld.
De Deutsche Burenhilfsbund! heeft
1000 pd'. st. gezonden, waarvan be
stemming gekregen heeft.: voor Bel
fast 75 pd. st., Balmoral 70 pd. st..
Ia-ene 80 pd1. st., Bar barton 50 pd. st.
Middel bultig 75 pd. st., Volksrust 50
pd, st.. Potchefstroom 60 pd. st. en
Standerton 50 pd. st., het overige voor
Pretoria. Uit Duitschland ontving dr.
Rousseau, Pietermarizburg. 967 pd.st.
Dat gevallen van jammerlijke ver
magering d'oor honger als dat, van
Lizzie van Zijl, dat ten vorigen jare
nog zooveel afgirijzen verwekte, nog
voorkomen, moge de reproductie van
een photo bewijzen, die eerstdaags
verschijnt
Rijksvischatslag te IJmuiden.
Naar. de N. C. verneemt, zijn ver
schillende systemen, voorgesteld tot
regeling van den rijksafslag te Ymui-
den, onderzocht. Ér zal echter geen
nieuw systeem word'en toegepast en de
rijksafslag, zooals die thans is gere
geld, in hoofdzaak gehandhaafd blij
ven, met uitzondering van enkele wij
zigingen ten behoeve van de agenten.
Wij vestigen de bijzondere aandacht
onzer lezers op de in dit nummer voor
komende advertentie betreffende de
inschrijving op de 5 pet. Ie Hypothe
caire obligation van den Braziliaan-
schen VictoriaMinas Spoorweg, aan
welken spoorweg de Braziliaanse lie
staat een in goud betaalbare garantie
-heeft verleend. In verband- hiermede
is voorzeker van belang het feit. dat
le President in zijn jongste boodschap
aan het congres kon constateeren den
zeer gunstigen toestand, waarin de
staatsfinantiën ve.rkeeren. Deze toch
wijzen over dJe beide laatste jaren een
batig saldo aan van ongeveer 6 mil-
lioen Pond Sterling.
Ten slotte zij nog vermeld, dat de
ontvangsten eener met deze spoor pa
rallel loopende lijn, die eveneens een
koffiestreek doorsnijdt, over de jaren
1898 en 1899 een overschot aantoonen
van resp. pl. min. 70 000 en 75 000 fres.
per jaarkilometer.
Nienw pantserschip.
Door den Minister van Marine is
een wetsontwerp ingediend, tot ver
hooging van de Marinebegrooting voor
1902. Voorgesteld wordit o.a. den post
voor aansijiaffuig van materialen
wz. met 2 ton te verhoogen.
In de Memorie van toelichting zegt
de Minister, dat hij van het door hetn
besproken voornemen, om nog in dit
zittingjaar bij suppl. begrooting. gel
den aan te vragen voor de versterking
van het drijvend materieel, dat mevr
uitsluitend voor onze landsdefentie
Zal moeten dienst doen acht te moe
ten afzien en in de plaats daarvan nu
reeds gelden te moeten aanvragen
voor het op stapel zetten van een
pantserschip, type Koningin-Regentes.
Een bruiloftsfeest met tragisch
einde.
Men schrijft uit Meppel aan 't Hbd
Ten huize van den landbouwer R,
Mulder te Nijeveen, in de nabijhehl
van Meppel, is een bruiloftsfeest ge
vierd. met een tragischen afloop.
De gasten in groeten getale opgeko
men. ontdeden zich van de gouden en
2)uveren versierselen, welke ctoor de
gastvrouw in etn belendend vertrek
werden opgeborgen. Men amuseerde
zich op echt Drontsch-traditioneele
wijze uitstekend den geheelen dag tot
iaat -in den avond. Maar toen de
laatste dronk aan het verloofde paar
gewijd was, en moedor de vrouw de
geborgen voorwerpen aan do genoo-
digden wilde ter hand stollen, werden
vele gemist, waaronder een taschjo
met gouden armbanden met briljan
ten bezet. Gezocht, en bij herhaling
gezocht... zonder resultaat. Onwille
keurig werd aan diefstal gedacht bij
de politie aangifte gedaan, welke het.
ondanks een ijverig onderzoek, niet
gelukken mocht, licht, in de duisternis
to brengen.
De zenuwachtige opgewondenheid
d'cr gastvrouw, vermeerderd door de
ergdenkende praatjes der booze we
reld. gaf aanleiding tot ernstige on
gesteldheid, van daar dat haar man
de som van f50 uitloofde voor den-
gene. die eenig spoor van den dader
of daders kon aanwijzen.
Toevalhg kwam'een buurman van
zijn veldarbeid, die het bewuste tasch-
jo in ongeschonden staat op het land
terugvond, terwijl de overige voorwer
pen eveneens op 't eif van den boer.
sommigen in het water verspreid la
gen. Van eigenlijken diefstal kan
geen sprake zijn, veeleer een ongepas
te grap.
Het is een aloud gebruik in dit ge
deelte van Drenthe, dat boerenjongens,
die niet tot de genoodigden behooren.
in alle stilte in huis sluipen en wat
van hun gading 'is. zooals ..natte boe-
renjungens", gebak en wat dies meer
zij inpalmen, om daarbuiten het brui
loftsfeest in miniatuur mede te vieren.
Men veronderstelt dan ook," dat dit
ook hier het geval is geweestde boe
ren niet kunnende vinden hetgeen ze
zochten, hebben waarschijnlijk mede
genomen de voorwerpen welke voor
de hand lagen, ten einde een zekere
revanche te nemen voor teleurgestelde
verwachtingen. Rij nader onderzoek
is hun zeker gebleken, dat drie grap al
te ernstig -is. en wel eens tot naweëen
aanleiding kon geven vandaar het
verspreiden der voorwerpen, liet is te
hopen, dat de ongesteldheid der gast
vrouw voorbijgaand moge zijn, en dat"
soortgelijke ingewortelde boerenver-
maken weldra voor goed tot het verle
den zullen behooren.
Een op hol geslagen paard
heeft Zaterdagmorgen te Vlaardingen
een 72-jarigen man omvergeworpen
en erg verwond aan het hoofd (een
der ooren was afgerukt. In het zieken
huis is de man Maandagmorgen over
leden.
Ook de toestand van een knaap van
7 jaar, die mede omvergeloopen werd
is niet zonder zorg.
Een meisje yordwenen.
Te Ossendrecht verkeer en de ouders
van Johanna Ketelaars in groote on
rust. Veertien dagen geleden heeft
het meisje dos avonds de ouderlijke
woning verlaten om familie te bezoe
ken, doch is daar niet gezien. Men
vermoedt, dat haar een ongeluk is
overkomen.
Yerrassiiig.
Te Ginneken zijn de hotelhouders
en herbergiers onaangenaam verrast
door de marechaussees, die hun aan
zegging kwamen dfoen, dat het verbo
den is buiten (onder veranda's en in
tuinen) alcoholische dranken te ver
strekken, iets waarop vroeger nooit
aanmerking gemaakt was.
Dr. Schaepman by den paus.
In no. 4 der derde reekis van de
Chronica" beschrijft dr. Schaapman
aldus eene audiëntie bij dien paus:
Hiet is volkomen verklaarbaar en
toch blijft het altijd treffend.
Telkens als men tot een bijzonder
gehoor l>ij dien paus wordt toegelaten
is hot als ware liet de eerste maal.
Men kent de; troonzaal, de anti-camera,
alles. De stoelen naar het elegante
model van Rafael, die consoles met de
kruisbeelden en pendules en candela-
bres. die enkele schilderijen, d'e witzij
den gordijnen, die de hooge venster-
nissen afsluiten, het Deventersch tapijt
in de troonzaal.
Alles is toch nieuw als die eerste
maal.
Het is ook dezelfde trilling. Dezelfde
indruk van hooge, plechtige stilte, van
ernst, van vrede, schoenen, lichtvol-
len vrede overal
Eindelijk.
Een klein, langhoekig, zeer eenvou
dig vertrek. Een paar vergulde, met
roode zijde bekleed© stoelen. Tegen
de eene. langere zijde een vergulde
console-tafel met marmeren blad,
waarop een uurwerk en een paar va
zen. Eenige kleinere voorwerpen.
Aan den muur ter overzijde op het
roode behangsel een kruisbeeld.
In een hoek naast de tafel, op een
zeer eenvoudiger», leunstoel, de zijden
Iwsklceding is hier en daar wat afgera-
fieW, de paus.
Ik nader, ik wil een paar woorden
zeggen, die woorden blijven in de keel,
ik stamel.
Maar reedb heeft d'e nog krachtige
hand de mijne genomen en mij doen
oprijzen, reedis klinkt de stem: ..Bon-
jor, mochermaar men verhaalt die
dingen niet.
Men geeft slechts den indruk.
Ik zit naast den paus, hall-schuins
tegenover hem. De rechterhand! van
den grijsaard» rust. vaderlijk, op mijn
linker arm. Soms omvat zij mijne
hand.
„De Vader" dat is de groote indruk.
De vader der christen heidi De koning,
d'e leer aar. de hoogepriester, dat alles
gaat niet te loor. maar hot sprekende
is nu de vader. Sprekende ook uil de
belangstelling waarmede allerlei, waar-
medfe uiteenloopendo. vragen worden
gesteld ,de antwoorden word'en aange
hoord'. nieuwe vragen volgen. Spre-
kende uit de volledige wetenschap van
porsonen en zaken. Uit de gTOote goed
heid ,de hartelijkheid van stem en ge
baar.
Do vadter der christenheid.
Maar nog een machtiger, verhevener
indruk dlraag ik mede.
De paus betuigt mij zijn vreugde
over d'e komst van géneraal Du Mon-
ceau. En op eens. zonder overgang:
„Ja, ik ben God wel groot en, groo
te" dn uk schuldig Zie eens tw«*
van mijn voorgangers zijn ook nun
vijf-en-twintagste regeeringsjaar inge
treden; Pius IX heeft het zeifis vol
tooid. Maar hoe! Pius VI was een bal
ling en een gevangene; Pius IX was
hier opgesloten door de revolutie. En
ik, arme, oude man,zit hier ook opge
sloten, ik mag dit paleis niet verlaten,
maar dat is Gods heilige wet en ik leg
dat alles in de handen van Gods ge
rechtigheid, Gods Voorzienigheid. Op
Zijn tijd zal God doen wat gedaan moet'
worden. Ik ben dankbaar, dankbaar.
Ik heb naai- St. Pieter kunnen gaan,
ik lieb het ..Te Deum" kunnen zingen,
omringd door mijn getrouwe kinderen
uit alle volken der wereld, omringd
door die vertegenwoordigers van vor
sten en regeeringen. O, ik heb groote
reden om God dankbaar te zijn
De machtige oogen zien naar boven,
de handen gaan ais tem dankgebed, als
bij het liturgisch gebaar van het „Sur-
sum Corda" omhoog.
Toen heb ik gevoeld dat een echte
paus de man is, die het dichtst slaat
bij God.
En op eens weèr echt-vaderlijk-men-
schelijk:
„Gij blijft nog wat in Rome?"
„Ja. Heilige Vader, ik zou den
Aartsbisschop met de Nedei-landsche
deputatie wel willen afwachten!"
..O, dat is goed, dan zie ik IT nog.
Adieu, motii cher S., au revoir!"
INGEZONDEN MEDEDEE-
LINGEN.
30 cents per regel.
De Comprimés rail Yicby-Etat
hebben op snelle wijze fortuin ge
maakt bij de jagers, toeristen,
reizigers, die niet met zich kunnen
medenemen of zich verschaffen het
water zelf der bronnen van den
Franschen staat te Vichy Célestins,
Grande Grille, Höpital/Het is zoo
gemakkelijk met deze kleine Com
primés een uitmuntend alcalinisch
gasachtig water gedeeltelijk de spijs-
verterende eigenschappen dezer
bronnen bezittende, daar zij bereid
zijn met het zout Yichy -Etat, ge
trokken te Vichy uit het water
der bronnen van den staat. Men
eische het merk Yichy-Etat.
Uit de Arbeiderswereld
BINNENLAND.
In verband met de mededeëlingen over
de vergadering te Amsterdam werd in de
Dinsdag gehouden arbeidersvergadering
slechts één enkele stern vernomen tegen
voortzetting van den strijd. Met het oog
op de mishandeling van Ten Hove te
Hengoio trad de politie Maandagavond
aan, 't station bij aankomst van den
trein te half elf krachtig op. Het verbod
van samenscholingen werd met de ge
trokken sabel gehandhaafd. Dinsdagmid
dag worden nieuwe arbeiders verwacht.
Rechtzaken.
Uit Enschede.
Dinsdagnamiddag werd te Enschede
eene zitting gehouden van den kanton
rechter ter behandeling van den eisch
van den stakenden dekenwever Bakker,
om op de kiezerslijst geplaatst te wor
den. (Aldekamp trok als uitgestotene
zijn eisch in). Als getuigen werden ge
hoord de stakers Reudink en Van Lier.
Het volgende proces-verbaal werd
naar aanleiding van het verhoor opgei
maakt.
Getuige Reudink: Dat naar aanleiding
van een loongeschil, hetwelk tusschen
de firma Van Heek Co. en de deken-
wevers dier firma ontstaan was. de ge
zamenlijke dekenwevers den 13en Janu
ari jl. tot staking besloten waren; dat
hij, getuige, als president van het sta
kerscomité, vergezeld van de medeleden
dier commissie, hiervan mededeeling
heeft gedaan aan de firma Van Heek en
Co. en zich hiertoe naar het kantoor dier
firma begeven heeft;
dat hun. toen namens die firma, bij
monde van het lid Bernard van Heek,
is .medegedeeld, dat zij dan van af he
den (13 Januari) zich als ontslagen ar
beiders der firma hadden te beschouwen;
dat sedert dien tijd eenige pogingen zijn
aangewend om den toestand der staking
te beëindigen en vanwege het stakers
comité vele conferentiën met de firma
Van Heek hebben plaats gehad:
dat bij al die gelegenheden de firma
Van Heek voor die conferentiën de vot r-
waarde stelde, dat zij alleen met hare
arbeiders wenschte te onderhandelen en
hierom die onderhandeling voerde met
hem getuige, die evenals de requestrant
Bakker tot de werkstakers behoorde, ten
wier opzichte op 13 Jan. jl. de bovenom
schreven woorden waren gericht; dat
niettegenstaande de werkstaking de fir
ma Van Heek Co. aan de stakers toe
stond van haar badhuis gebruik te blij
ven maken; doch eerst ongeveer begin
April die vergunning heeft ingetrokken,
dat zij sedert den 13en Januari .jl. ech
ter bij de firma onder geen enkelen vorm
meer loon genoten.
Van Lier; Dat naar aanleiding van
een loongeschil, hetwelk tusschen de
firma Van Heek Co. en de dekenwe
vers in den aanvang van Januari jl.
ontstond, <le gezamenlijke dekenwe-
vars tot staking besloten; dat het
stakingscomité,waarvan hij, geiuige,
lid was, hiervan mededeeling aan de
firma heeft gedaan en zich daartoe
naar liet kantoor der genoemde firma
begeven heeft; dat het stakerscomité
aldaar de gezamenlijke leden der fir
ma aantrof en hun in antwoord op de
bovenbedoelde mededeeling door het
lid der firma, Bernard van Heek, ten
antwoord werd gegeven, dat ge u van
af lieden (13 Januari) als ontslagen
arbeiders moet beschouwen; dat se
dert dien. tijd eenige pogingen zijn
aangewend om liet geschil tot vreed
zame oplossing te brengen en daartoe
vele conferenties hebben plaats gehad
Imet genoemde firma dip daarbij als
I voorwaarde stelde, dat zij alleen met
hare arbeiders wenschte te conferee-
ren, dat de firma Van Heek nu meer
malen met hem getuige geconfereerd
heeft, alhoewel hij evenals request-rant
Bakker tot de Stalkers behoorde, ten
opzichte waarvan genoemd lid der
fiirma bovenomlschrevcn verklaring
aflegde; dat niettegenstaande de sta
king de firma Van Heek aan de sta
kers bleef veroorloovcn van haar bad
huis gebruik te maken en eerst in het
begin van April jl. de daartoe betrek
kelijke vergunning werd ingetrokken;
dat toen de heer Pijnappel ter stede
kwam, als inspecteur van liet Genees
kundig Staatstoezicht een onderzoek
in te stellen omtrent de nadeclen wel
ke aan bet werken in de fabrieken der
firma Van Hejek verbonden zouden
zijn, vanwege de stakers aan dien in
specteur is medegedeeld, dat zij wei
nig resultaten tegemoet zagen van het
onderzoek, indien alleen de firma Van
Heek hem hij dat onderzoek voorlicht
te en aan hen stakers niet de gelegen
heid geboden werd gedurende dat on
derzoek de noodige inlichtingen te ge
ven: dat hierop vanwege de firma
Van Heek den inspecteur werd mede
gedeeld, dat zij er geen bezwaar in
zag, indien de arbeiders den inspec
teur hij dat onderzoek hegeleidden:
dat hij getuige toen ook tot de perso
nen heeft behoord, welke den inspec-
terr bij zijn onderzoek vergezeld heb
ben.
De uitspraak is bepaald op Donder
dag a.s.
Onderwijs.
Volksonderwijs.
In „Parkzicht"" te Amsterdam verga
derde Dinsdag on dor presidium van
mr. J. A. van Gilse, de Vereeniging
tot bevordering van het Volksonder
wijs en het schoolbezoek in Neder
land.
Uit het jaarverslag deelen wij mede
dat de Vereeniging thans telt 40afdee-
lingen mjet2)120 leden,11 correspon
dentschappen met 106 leden en 105 ver
spreide leden, samen 2331 leden.
Op voorstel van het hoofdbestuur
werd besloten, voor 1903 50 bij te
dragen aan het schoolfonds en voor
1903 f 50 bij te dragen. aa.n het fonds
voor schipperskinderen in Friesland
en 25 aan de vereeniging voor schip
perskinderen in Oveuïjsel en Drente.
In behandeling kwam het voorstel
van het Hoofdbestuur:
De vergadering overwegende dat
meerdere populariseering van de wet
op den leerplicht alleszins gewenscht
if-S. draagt aan hot. hoofdbestuur op
de vegeering te verzoeken, bij eventn-
cele wetsherziening het daarheen t.e
leiden, idlat:
a. ook verzuimen wegens huiselij-
ken arbeid tot die door het hoofd der
school verschoonbaar geachte kunnen
worden gerekend;
b. de werkkring der com missiën tot.
wering van schoolverzuim nauwkeu
riger worde omschreven;
c. de behandeling der sterfgevalion,
waarbij onderwijzers als getuigen heb-:
ben op to treden, steeds geschiedt op
voor die zen vrije dagen of middagen.
Rotterdam stelt Voor, niet dat het
hoofdbestuur nu reeds een adres tot
de regeering richte, maar dal de ver
gadering den wensch zou uitspreken
dat met de overwegingen in het voor
stel uitgesproken, rekening zou wor
den gehouden.
Na nog eenige discussie stelde de
heer Heldt van 's Gravenhage II voor,
om aan die motie-Rotterdam een ver
lengstuk toe te voegen, namelijk dat
door Volksonderwijs gegevens zullen
worden verzameld over de werking
der Leerplichtwet.
De door 's Gravenhage II geamen
deerde motie-Rotterdam werd nu ge
splitst in stemming gebracht, eerst 't
deel. waarin de wensch wordt geuit,
dat met de bovengenoemde wenschen
der vereeniging zal worden rekening
gehouden, daarna het deel, waarin
gezegd wordt, dat gegevens verzameld
zullen worden.
Beidie onderdeden der motie wer
den aangenomen; het laatste deel met
algemeene stemmen.
Medegedeeld werd nu, dat de heer
C. A. Zelvelder te Heerenveen met bij
na algemeene stemmen tot lid van het
hoofdbestuur herkozen was.
Door de afdeelingen zal de propagan
da voor het houden van bijeenkomsten
van het onderwijzend personeel eener
school met de ouders der schoolgaande
kinderen krachtig ter hand worden ge
nomen.
Aangedrongen werd in het voetspoor
van vroeger gezonden adressen op
herziening der wachtgelden. De wensch
werd uitgesproken, dat de kinderwetten
spoedig zullen worden ingevoerd, en
voorts dat voor het meer uitgebreid la
ger onderwijs de noodige zorg worde ge
dragen.
Eindelijk werd nog hel volgende be
langrijke voorstel van 's-Gravenhage II
aangenomen:
„De vereeniging Volksonderwijs wen
de zich tot de Regeering met het verzoek
liet Rijksloezicht op het lager onderwijs
te reorganiseeren in dezen zin:
lo. het Rijkstoezicht worde uitgeoefend
a. door inspecteurs, rechtstreeks met
de regeering in verbinding staande;
b. door één categorie deskundige school
opzieners rechtstreeks in verbinding
staande, ter eene zijde met hun inspec
teur, ter andere zijde met de onder hun
toezicht staande scholen, terwijl "de groot
te van het ambtsgebied het'hun mogelijk
moet maken door voortdurend persoon
lijk bezoek aan de scholen, in plaats van
door rapporten en tabellen, bekend te
zijn met den inwendigen toestand van
het onderwijs in dat gebied en daarop
invloed uit te oefenen;
2o. de schoolopzieners, zoowel als de
inspecteurs, genieten eén bezoldiging, die
recht geert van nen te eiscnen, dat zy ai
hun tijd en werkkracht aan hun ambt
wijden.
(Wordt vervolgd).
Gemengd Nieuws.
Omtrent het spoorwegongelnk
bij het station Neuss in de Rijnpro
vincie, nabij Dusseldorf, (zie 2e Blad)
verneemt men van ooggetuigen nog
de navolgcjudfc bijzonderheden.
Deze ooggetuigen, vijf Amsierdam-
sche hoeren, passeerden juist toen de
aanrijding tusschen d'e beide treinen
plaats had', 's avonds omstreeks half
elf, per automobiel, komende van
Dusseldorf, op weg naar hier, het sta
tions emplacement Neuss.
De eene trein», een personentrein,
kwam van Münchon— Gladbach, de
andere, een goederentrein, kwam uit
de richting Keulen. Beide treinene
kwamen tegelijk aan langs naar el
kander loeloopende lijnen, welke kort
voor het station in hetzelfde spoor
overgaan. Door een verkeerd gegeven
order van het station Neuss stoomden
heide treinen door. De goederentrein
drukte van ter zijde den personentrein
uit het spoor en deed acht van d© 12
wagens waaruit laatstgenoemden trein
bestond, kantelen. De goederentrein
raakte de personentrein juist achter
de machine, en de beide treinen scho
ven toen langs elkaar, waardoor de
loopplanken van de voorste wagen
werden afgerukt, Toen schijnt de goe
derentrein evenwel met mee»; kracht
in den personentrein te zijn gedron
gen, tengevolge waarvan de- overige
wagens werdbn omvergeworpen en
geheel of gedeeltelijk verbrijzeld. Een
wagen werd totaal aan splinters ge
slagen. Gelukkigerwijs schijnt juist in
dezen wagen niemand te hebben ge
zeten. Ware deze vol geweest, nte-
mand zou or liet leven hebben afge
bracht.
Onmiddellijk na de ramp werd de
vrijwillige brandweer van Neuss gea
larmeerd Neuss heeft geen garni
zoen en verschenen de brandweer
mannen met c-enige geneesheeren uit
Neuss ter plaatse.
Uit de puinhoopen werden toen te
voorschijn gbraclit. een vijftigtal per
sonen, waarvan een reed's was overle
den en vier zeer ernstig waren gewond
Een dezer laatston, die een fractuur
aan de wervelkolom had bekomen,
overleed des nachts.
De man, die onmiddellijk werd ge
dood, was een infanterist, genaamd
Schlossesr, de andere, die later over-
leedl, was een huzaar. In den morgen
werd. uit een der versplinterde wa
gens nog .te voorschijn gehaald het
lijk van een meisje.
Onmiddellijk werd met het oprui
men van den verbrijzelden trein een
aanvang gemaakt. Nadat den gehee
len nacht d'oor een paar honderd uit
Keulen ontboden werklieden van de
centrale werkplaats was gearbeid,kon
in den morgen het treinenverkeer
worden hervat.
Het ongeluk is betrekkelijk nog
goed afgelöopen. Als gevolg toch van
het slechte weder wais, niettegenstaan
de het de tweede Pinksterdag was, de
trein niet vol, terwijl bovendien de
meeste passagiers hadden plaats ge
nomen in de voorste rijtuigen, welke
bet minst hebben geleidien.
Van den goederentrein werd alleen
de machine zwaar beschadigd.
Olifanten.
Op Ceylon vtindt men verscheiden
o 1 if antenk ral én.
Die van zekeren IlulugaJla is een der
belangrijkste. Zij is meer bekend on
der den naam van de Ridgewaykraal,
naar den gouverneur van het eiland
dooi' Wiens bemoeiingen zij zeer' ver
groot en verbeterd werd. Het getal
olifanten bedraagt 150.
Het eischt veel tijd en moeite, de
olifanten binnen de palissadeer ing te
krijgen, en bij de oude kralen zooals
die vroeger gebouwd» en ingericht
werden, gebeurde het zeer zelden, dat
men de dieren binnen een uur of
twee te bestemder plaatse had opge
sloten in de Labugama-kraal duurde
dit wel eens dagen lang. o.a. toen de
prinsen Albert en George van Enge
land bij het opvangen tegenwoordig
waren en men dus onderstellen mocht,
dat de drijvers meer dan gewoonlijk
hun best deden.
In de P.idigeway-kraa! zijn eens hon-
niet meer voor. Terwijl men bezig is,
de dieren uit het bosch of uit het
hoogstaand gras te drijven, wordt in
samenwerking met tamme olifanten,
onder de bekwame leiding van dien
directeur liet noodige gedaan, om de
wilde dieren als van zelf de richting
naar de trechtervormige opening der
kraal ie doen inslaan. Ofschoon men
gewoonlijk slechts drie kudden tege
lijk opdrijft, worden de beesten niet
gescheiden en alles gaat even geleide
lijk. Hoofdzakelijk is dit hieraan te
danken, dat men de trechtervormige
opening min of meer verborgen houdt,
zoodat de olifanten geen vermoeden
hebben van liet gevaar van opsluiting
dat hen dreigt, terwijl zij blindelings
den lammen mannetjesolifant volgen.
In le Ridgeway-kraal zijn eens hon
derd olifanten tegelijk gevangen, tot-
nog toe het grootste getal, in éénmaal
bereikt.
Onlangs werd de kraal gedeeltelijk
vernield, toen bij een plotseingen
schrik der dieren een zestigtal, die
pas binnen waren, door de paüssadee
ring braken.
Een eenvoudig hulpmiddel voor
draadlooze telegrafie.
Het te in de laatst© jaren al her
haaldelijk gebleken, dat met eenvou
dige» toestellen merkwaardige feiten op
natuurkundig gebied zijn te bereiken:
men denke b.v. aan de telefoon, die
zonder voorbereiding in ieders handen
te gebruiken is en de berichten van
liet een© landi naar het andere over
brengt. Een nieuwe bijdrage js het
volgende.
De telefoon kon niet alleen een be-
langnjKe voi spelen Di] de gewone te
legrafie; het i's gebleken, dat ze ook
gevoelig genoeg is om bij het. draad
looze systeem te kunnen gebruikt wor.
dien. Dit werd 't eerst door Popoff,
hoogleeraar te Kroonstad, aangetoond
in 1900, d»ie zelf eigenlijk de grondleg
ger van d© draadlooze telegrafie mag
genoemd worden», door Marconi niet
gelukkig gevolg op doelmatige wijze
voortgezet.
Het is bekend, dat in dat stelsel de
tejekens worden voortgebracht door
korter of langer aangehouden vonk-
ontladingen van een inductieklos,
waarvan de in die omgeving opgewekt©
electrische storingen zich heide en ver
verbreiden. zoodat zij een geschikt
ontvangtoestel kunnen berc-iken. Als
zoodanig bleek aan 'Popoff nu ook de
telefoon te kunnen dJienen, in verband
met eenige hulptoestellen; maar men
verneemt dan cl!e toekens op het ge
hoor, zooals een geoefend telegrafist
dit doet bij de elektro-rnagneti.schc te
legrafie. ook wel met een toestel
„sounder" genaamd. Men heeft nu,
omdat de toepassing, door Popoff uit
gedacht praktisch bleek, haar met min
of meer ingewikklede toestellen aan
het dlraadlooze stelsel toegevoegd.
Dezer dagen werd aan de seinpoS
voor dit stelsel aan den Hoek-van-Hol
land beproefd, of de telefoon ook dadi
gunstige uitkomsten zou geven en de
heeren Engelbragt en dr. Bleekrode
bezigden daartoe een uiterst eenvou
dig toestelletje, zelf gemaakt, sehiei
zonder kosten, en dtoor iecteren dilet
tant spoedig te vervaardigen: maar
dat toch verrassend nauwkeurige re
sultaten gaf.
Men neemt een plankje van een de
cimeter in 't vierkant, bevestigt daar.
op twee evenwijdige koolstaafjes, zoo
als bij de electrïlscbe lamp dienst doen,
en verbindt deze met een telefoon en
een zooeenaamdi da-oog element. Legt
men dan een. naar naainaalden dwari
over de koolstukken, dan heeft men een
mikrofoon van verwonderlijke gevoelig
heid, d!ie de zwakste geluiden, aan
het plankje medegedeeld', in de tele
foon verneembaar maakt.. Aan den
Hoek werd nu ean der koolstaafjes met
den geïsoleerde®, seindraad', aan een
mast opgehangen,' verbonden en de
andere met die aarde. Deze inrichting
bleek toen voldoend© om. nadat door
de aldaar aanwezige proefnemers, de
heeren Engelbregt, inspecteur der post
en telegraaf ,en dir. Bleekrodle (die hei
toestelletje ze-lf hadden gemaakt), hel
lichtschip, op 15 KM. van de kust is
volle zee gelegen, öbor de gebruike
lijke toestellen was opgeroepen, van»
daar geheele telegrammen scherp en
duidelijk te kunnen afluisteren, in
plaats van diaartoe den gebruikelijker
„receiver" met zijn omslachtige kost
bare inrichting, die eer ervaren be
ambte vereisclit, te laten dienst doen»
Het is begrijpelijk, dat 't. miet zuB
een eenvouidrig hulpmiddel, d'et. iedcn
zichzelf vorva»ardligen kan en hij zich
kan dragen, mogelijk wordt., in da om
geving van een seinistation voor draad!
looze telegrafie die telegrammen te on>
dlerscheppen of af te luisteren, als mep
het maar verbindt met een geïsoleerd
opgehangen dlraad en een gemakkelijk
te maken a ardivierb ih diing.
Het zal zeer d'e yraag zijn, of dit
te verhinderen zal zijn, en maakt het
algemeen in gebruik nemen van he*
idlraadlloloze telegraafstels'el weder
moeilijker.
Overdrijving.
Het is niet tegen te spreken, dat. di
groote kwaal van onzen tijd, die onza*
li ge mioedler van zoovee.] kleine kwaal
tjes ,die den lijders het leven"tot een
ergernis en h enz elven tot een last vooa'
hun omgeving maken, de zenuwachtig
heid is, zegt het „Hhl." O, die zenuwen!
Reeds het opkomende geslacht lijd4
onder di'e plaag, en wei meer dan mex
vermoedt.
Een Engelsche dame, die op meis»
jes9cholen teefkenles geeft en zich dus
genoeg in onderwijszaken beweegt, om
zich een. oordeel te kunnen vormen.,
klaagt óók over overlading, maai- nie1
hoofd zakelijk in het onderwijs. In eer
klasse van» leerlingen ondier de zeven
tien jaar waren er drie, di'e e'en» rust
kuur moesten ondergaan, en een an
der jong meisje van haar kennis'ook
isleclits zeventien jaar oud, had een
maand in ©en ziekenverpleging door»
gebracht om te „rusten"'; anders zou
zij niet in staat zijn, in het begin van
Met aan liet hof te worden voorgesteld.
Een Engelsche specialiteit in her-
een- en zenuwziekten zegt over dit on
dierwerp:
.Jonge meisjes overdrijven alles.
Zijl rijden paard, fietsen, dansen,
schermen en ""aan uit, en alles veel te
druk, en te-gelijk zijn zij nog op school
en nemen les. Bij zulle een leventje
moeten zij wel overspannen raken en
zenuwlijderessen worden vóór haar
achttiend© jaar. Ik zou willen, dat
aankomende merisjes, van vijftien tot
zeventien jaar, veel frissche lucl»! zou
den genieten zich niet te veel ver
moeien, en zoo rustig leven als maar
mogelijk is-"
Zou hierin ook geen wenk voor ons
liggen? vraagt het „HM."
Bouw-ongeval.
Men zal zich herinneren, dat er eenige
maanden geleden in Bazel een groot,
in aanbouw zijnd huis is ingestort, waar
bij zeven werklieden zijn gedood 'en zes
gewond. Dit ongeluk heeft aanleiding
gegeven tot een proces. Bij het onderzoek
bleek, dat het huis gebouwd werd vol
gens het systeem Hennebique, een con
structie van uitsluitend cement en ijzer.
Hierbij zijn talrijke verzuimen gepleegd,
zoo zijn de stutten weggenomen vuor 't
cement droog was; een middenpeiler, dto
beslist noodzakelijk was, is eenvoudig
weggelaten, alles tegen beter weten in,
en met het doel kosten te sparen*0 en
spoediger klaar te zijn. De bevolking van
Bazel is met recht verontwaardigd, en
allerminst voldaan door de gering straf
fen, die de rechtbank de schuldigen
heeft opgelegd.
Zij veroordeelde den leidenden archi
tect tot een maand gevangenisstraf, den
ingenieur, die plannen ontwerp tot 100
fr. boete, en twee opzichters werden vrij
gesproken.
Door den bliksem getroffen.
In 1900 zijn in de Vereenigde Sta
ten 973 personen d'oor den bliksem ge
wond' en 713 gedood1, 291 in het open
veld, 158 binnenshuis, 57 onder de hoo
rnen er 56 in die schuren.
