DE ZATERDAGAVOND
GRATIS BIJVOEGSEL VAN „HAARLEM'S DAGBLAD".
Letterkundig Weekblad voor Jong en Oud.
Haarlemmer Halletjes
Me». 101.
Zaterdag 9 Augustus.
(902.
Meest gelezen Dagblad in Haarlem en Omstreken.
ALLERLEI.
Eene blinde sciioolrijdster.
Eene bekende figuur uit de circus
wereld was jaren geleden de barones
Von Rahden. eene kranige hoogeschoój
rijdster-, die later plotseling door blind
heïd werd overvallen en nu hare mé
moires heeft te boek gesteld. De ..Fi
garo" deelt uit het eerste gedeelte daar
van. waarin de schrijfster den eersten
tijd van hare blindheid en de treurige
gevolgen daarvan schildert, o.a. de
volgende aangrijpende episode mede:
De kundigste oogartsen te Ntzza
hadden verklaard, dat tengevolge van
een plotselingen krachtigen bloedaan-
voer naar de hersenen het netvlies der
oogen was verstoord' en de zenuwnerf
verscheurd was. Om de tengere, ze
nuwachtige en boven dien al door
zwaar zieleleed gekwelde kunstenares
niet te zeer te schokken, hadden zij
tot troost er bijgevoegd, dat een zoo
plotseling en onder zulke ongewone om
standigheden ingetreden blindheid
niet van langen duur kon zijn. Baro
nes Von Rahden kreeg nieuwe hoop en
liet den circusdirecteur, die haar had
geengageerd. alleen zeggen, dat zij
gedurende eenigen tijd' niet kon optre
den. De directeur zond haar onmiddel
lijk zijn secretaris en toen kwam hij
zelf om de kunstenares te bewegen
niettegenstaande hare ongesteldheid
evengoed op te treden. De welsprekend
heid, die hij bij de ondersteuning van
zijn verzoek ontwikkelde, om haren
tegenstand' te overwinnen, bracht de
schoolrijdster er eindelijk toe hem de
waarheid te zeggen. ..Ik heb een slui
er voor de oogen. ik ben bijna blind,"
zei ze.
De directeur evenwel, die alleen zijn
voordeei op hét oog had, deed daarop
der kunstenares een zonderling, bijna
wreed, voorstel: Zi] zou niettegen
staande hare blindheid, en daarenbo
ven met een blind: paard, optreden; hij
zou alle mogelijke voorzorgsmaatre
gelen voor hare veiligheid' nemen. De
directeur wist zóó overtuigend te spre
ken en liet voor de kunstenares drei
gend financieel bezwaar zóó donker
te schilderen, dat zij eindelijk toestem
de nog dienzelfden avond op te treden.
Precies op het aangekondigde uur
zou de baronies, die men naar het cir
cus had gebracht, in de arena verschij
nen. ..Eene diepe ontroering", schrijft
zij. vervulde mij, toen ik, zelf blihd.
tegenover mijn blind paard stond. De
tranen kwamen mij in de oogen. on
slechts met moeiite Deeg ik mijne
kalm,te terug." Eindelijk reed zij de
manége binnen en voelde en hoorde
hoe zij door een dichte gonzende me
nigte werd omringd; zien kon zij ab
soluut niets, zelfs ni'et het geringste
schijnsel van de helle verlichting, 't
Was letterlijk een ronddolen in het
duister. Op den bijval van het publiek
lette zij niet, daar zij uitsluitend met
haar paard bezig was; zij had al hare
wilskracht noodig om meesteres van
den toestand te blijven. Haar blinde
hengst Czardas was tot nu toe altijd
heel volgzaam en gehoorzaam geweest
en de barones koesterde daarom geen
vrees dat hij dezen avond eeno uilzon
dering zou maken
Maar niettemin was zij omzettend
opgewonden, want het publiek had niet
het minste vermoeden van haren eigen
lijken toestand en verwachtte als ge
woonlijk de prachtigste proeven van
hoogere rijkunst. Daar weigerde plot
seling haar paard zijn verdere diensten
en bleef staan: waarschijnlijk had het
met zijn scherp instinct bemerkt, dat
de berijdster het niet met hare gewo
ne vaste hand bestuurde. ..Een vrec-se-
lijke strijd", schrijft de barones, „ont
stond toen tusschen het dier en mij.
Mijn energie droeg evenwei de zege
weg. Ik was tot het uiterste besloten
en werkte geducht met de zweep. Woe
dend geworden door deze ongewone
tuchtiging, stortte liet dier plotseling
met waanzinnige drift vooruit. Een
blind paard met een blinde berijdster
in bet circus aan het. toeval overgela
ten! Ik bad het duistere gevoel, dat
wij in een groote leegte stortien, in
een onpeilbaren afgrond. De duizend
angstkreten van het publiek, dat nu
eindelijk iets van den waren toestand
scheen te begrijpen, drongen tot mij
door de aarde opende zich onder mij
mijne blinde oogen zagen lichtende
punten en kringen... een dóffe val..
ik verloor het bewustzijn.
"t Was evenwel nog niet het einde
De eenmaal zoo gevierde kunstenares
leeft nog en verkeert in diepe armoede
Tot overmaat van ramp stierf onlangs
nog een harer getrouwste vriendinnen,
die haar steed's met groote zelfopoffe
ring had' gesteund.
Een conflict tussclien twee
groote mogendheden van een
onbewoond eiland.
Dat een klein koraaleiland in de Stille
Zuidzee tot een voorwerp van een con
flict zou kunnen worden tusschen twee
groote mogendheden, als Amerika en Ja
pan «op het oogenblik zijn, zou men voor
nog niet langen tijd moeilijk hebben kun
nen gelooven. Op een ernstige breuk tus
schen beide staten zal het vermoedelijk
ook wel niet uitloopen, maar het bewijst
toch, hoe zeer zulke afgelegen punten in
de internationale politiële van onzen tijd
in beteekenis zijn toegenomen.
Het Marcuseiland, ook Weeks Island
genoemd, ligt bijna op den Kreeftskeer
kring, het dichtst bij den sedert lang
door Japan bezetten Boninarcbipel en bij
de Mariannen, die voor korten tijd van
Spaansch in Duitsch bezit zijn overge
gaan. Van de laatste groep heeft echter
Amerika het eiland Guam, dat tijdens
den Spaansch-Amerikaanschen oorlog
door een Amerikaanschen oorlogsbodem
werd veroverd, voor zich behouden. De
zeeweg van Californië over de Sandwich
eilanden naar Guam en verder naar de
Philippijnen loopt ongeveer langs het
•Marcuseiland. Een station aldaar, al was
het dan ook maar als vluchthaven voor1
in nood geraakte schepen heeft beteeke-,
nis genoeg voor de Vereenigde Staten
om ernstig in deze zaak op te treden.
Om dezelfde redenen stelt ook Japan
belang in het onbewoonde eiland. Want
de guano, die er wordt gevonden, kan
alleen geen aanleiding zijn tot diploma
tieke onderhandelingen.
Japanners bezochten den laatsten tijd
het eiland om er guano te verzamelen.
Een oude Amerikaansche wet van 1856
machtigde echter de Amerikanen onbe
woonde en onbeheerde guano-eilanden te
bezetten. Vandaar de aanspraken der
Vereenigde Staten.
Het gezegde, dat in Amerika na de
overwinning op Spanje opkwam, dat her.
zwaartepunt der wereldpolitiek thans
van den Atlanlïschen naar den Grooten
Oceaan verlegd was, kon in de toekomst
waarschijnlijk nog wel verwezenlijkt wor
den.
Aan de kusten van den Atlantischen
Oceaan toch zijn de machtsferen vrij
scherp afgebakend, maar in de Stille
Zuidzee is alles meer zwevend. Duitsch-
lancl? macht is in de laatste jaren aldaar
aanzienlijk toegenomen. Na de annexatie
van Keizer-Wilhelmsland en den Bis-
marck-archipel volgde de inbezitneming
van Kiaotschau en de verwerving van
een deel der Samoagroep en der Marian-
na en Ladronen. Ook de macht van Ame
rika heeft zich belangrijk uitgebreid.
De Fransche bezittingen in de Stille
Zuidzee verliezen daarentegen voortdu
rend aan beteekenis. Van het noorden
uit doet Japan zich gelden en in het zui
den meent Australië zich zelf aangewe
zen als de heerschende mogendheid in
deze afgelegen streken. De aandacht der
staatslieden van de betrokken landen is
op de wateren aan de andere zijde van
onze planeet gevestigd, en het is dus
geen wonder, dat noch Amerika, noch
Japan terstond van hun recht op het
schijnbaar nietige Marcus-eiland willen
afzien.
Vruchten eten is gezond.
Het is een bekend feit, dat vruchten
niet alleen in verschen toestand, maar
ook gekookt of gedroogd zeer veel waar
de hebben als voedsel. Dit blijkt vooral bij
kinderfin, want deze hebben van nature
behoefte aan vruchten en hun begeerte
er naar bewijst voldoende, dat die hun
ook goed bekomen. Natuurlijk moeten de
vruchten rijp zijn, want alleen dan zijn
ze gezond en welsmakend.
Dat kinderen en volwassenen, die veel
vruchten eten, weinig en minder dan an.
deren door ziekten worden aangetast, is
lang bekend. Dit geldt vooral van 't ge
bruik van appelen, die door hun aange
naam zuur een gunstigen invloed uitoe
fenen op de spijsvertering. Met recht
wordt de appel wegens zijn uitstekende
eigenschappen den „koning der vruch
ten" genoemd. Tal van beroemde genees
kundigen schrijven aan deze vrucht een
uiterst weldadige werking toe. Ieder kan
de proef op zich zeiven nemen, dat door
't gebruik van appelen met wijnzuren
smaak voor den maaltijd, de eetlust
wordt opgewekt. Bij onzuiver bloed,
waardoor vele ziekten ontstaan, zijn ap
pelen en zuivere-honig als geneesmidde
len zeer aan te bevelen. Ook als dorst-
stillend middel is een zachtzure appel
uitmuntend. Hij verkwikt meer dan alle
kunstmatige dranken. Ook gedroogde
vruchten of vruchten in den vorm van
jams gebruikt, houden den mensch ge
zond.
Het menschelïjk lichaam heeft voor
zijn bouw en onderhoud vele stoffen
noodig; hoe gemakkelijker deze uit het
voedsel in 't bloed overgaan, des te ge
zonder en krachtiger wordt de mensch.
Vruchten bevatten vele van die stoffen;
de minerale zouten daarin zijn voor het
lichaam veel gemakkelijker te verkrijgen
dan die van groenten. Daarom moeten
ouders, vooral in jaren dat er veel vruch
ten zijn, er voor zorgen, dat hun kinde
ren veel vruchten (rijpe!) eten. Deze zul
len daarbij gezond en opgewekt blijven
en goed tieren.
Ka den corlcg in een krijgsgevangenkamp.
Nadat die vrede in Zuid-Afrïka tot
stand gekomen was. hebben de aan
voerders der Boeren zich begeven naai
de verschillende concentratie, en krijgs
gevangenkampen in Zuid-Afrika. om
den daar vertoevenden burgers uitleg
ging en verklaring te geven van die
geaccepteerde vredesvoorwaarden. De
Britsche bladien schreven destijds, dat j
de Boerenaanvoerders allen met groot
gejuich door hun landgenooten in de!
kampen waren ontvangen en dat dez..
blijkbaar zeer in hun schik waren met
de beëediging van den oorlog. Latei-
vernam men uit particuliere brieven
dat Schalk Burger, de gewezen waai
nemende president van Transvaal, die
de kampen in Natal bezocht, allesbe
halve vriendelijk door zijn landgenoo- j
ten was ontvangen. Men schold hem
en eenige andere Boerenaanvoerders1
voor verraders, die hun land verkoch:
hadden, en in één kamp wilden da
vrouwen hem zelfs met geweld te lijf.
Alleen de tusschemkomst der Eng. l-
sche politie voorkwam handtastelijk
heden
Op de plaat is voorgesteld een ioo.
nee lin een gevangenkamp in Natal.
Schalk Burger staat op een verheven
heid en spreekt de burgers toe.
De oorsprong van een
„canard."
Valsche krantenberichtjes worden
„canards" genoemd en men heeft uit.
gevonden, dal de oorsprong hiervan
Belgisch is. Een lid'van de academie te
Brussel. Cornelissen, die op verschil
len die kranten geabonneerd was en zich
altijd ergerde over onjuiHf» berichten.
Liet eens dóór een van d'ie kranten het
volgende verhaal opnemen, waardoor
de gulzigheid van eenden werd aange
toond.
„Men had' twintig eenden samen
opgesloten, waarvan een fijngehakt
werd. veeren snavel en pooten inbegre
pen. De negentien andere eenden aten
hem op. Toen- werd1 een van de over
geblevene genomen en zoo ging het
door tot er één overbleef, die in korten
tijd zijn 19 vriendjes verslonden
had."
Dit verhaal had' zooveel succes, dat
die pens het woord bleef gebruiken en
de zaak zelf ook.
..Vijf gulden belooniug. Vetrioren j Waarom huil je zoo. Anna?
een leelijk schoothondje, met één oog i O. er is niets. Lucia. Ik wil mijn
e:n geen staart Te vet om te loopen. man om een nieuwen hoed vragen, en
Luistert naar den naam Fidel." nu oefen ik mij een beetje.
Uit de Moppentronrnel,
SIGNALEMENT.
Vrouw. Zul je er aan denken, man
een advertentie voor Fidel in de cou
rant te zetten.
En den .volgenden morgen la? me
vrouw:
ONDER VRIENDINNEN
O. Louize! ik heb daar zoo juist
iets vreeselijks van je gehoord.
Dat dacht ik wel. je- ziet er ook
zoo verheugd' uit.
M i s 1 u k t. Schoolopziener (die bij
de mondelinge repetitie zeer gewichtig
doet, tot onderwijzer)Nu, mijnheer
Jansen, de klasse schijnt voor zoover
goed beslagen. Maar ik vind, dat u den
jongenlui de antwoorden te gemakke
lijk maakt. Nu zal ik eens wat strenger
vragen. Weet iemand van jullie welke
beroemde man heden op den dag af
456 jaar geleden gebooi-en is
J an PietersenColumbus.
Schoolopziener: Goed zoo! Hoe wist-
je dat?
PietersenIk heb het vanmorgen ook
op den scheurkalender gelezen.
Galgenhumor. Veroordeelde (op
weg naar het schavot)Sapperloot,
wat heb ik een plankenkoorts
Ongeluksvogels. A.Waarom
ben je zoo terneergeslagen?
B. Zou ik niet? ik heb een jonge
vrouw, die altijd ziek is.
A. Nu troost je dan maar ik heb een
oude vrouw, die altijd gezond is.
Professor (die midden in den nacht
een inbreker hoort binnenkomen): Hoe
komt het nu toch weer, dat ik zoo laat
thuis kom?
In een hoedenwinkel was een klant be
zig met het passen van hoeden; maar
hij kon er geen vinden, die hem beviel,
en de toonbank lag vol afgekeurde hoofd
deksels.
Eindelijk nam de winkelier een bruin
vilten hoed, streek dien even op en hield
hem bewonderend voor zich uit.
Deze worden zeer veel gedragen in
dit seizoen, zeide hij.
Zoo? zei de klant, terwijl hij aan
dachtig in dc-n spiegel keek met den
hoed op 't hoofd Vindt gij dat hij mij
goed slaat?
Hij staat u uitmuntend, mijnheer;
als hij u goed past
O ja, hij past mij zeer goed. Dus gij
vindt, c'at ik dien maar moest ophouden?
Gij kunt niet beter doen, mijnheer.
Nu, dan zal ik maar geen nieuwen
hoed nemen, zei de klant en ging den win
kei uit.
De winkelier had in zijn blinden ijver
hem zijn eigen ouden hoed aangeprezen.
Een Zaterdagavondpraatje.
Terwijl in geneeskundige en andere
hoeken steeds met voldoening wordt
gewaagd van het .grooter worden van
mensch en dier als gevolg van betere
leefwijs en gunstiger omstandigheden,
gaat de ge^neenteraad van Haarlem
den andoren kant op en tracht het
hondenras zoo niet klein ie krijgen,
dan toch klein te houden Immers,
nu de wijze vaderen van deze stad
hebben uitgemaakt, dat voor een klei
nen hond drie gulden belasting en
voor een grooten tien zal moeten wor
den betaald, hebben eigenaars van
honden er belang" bij. dat hun beesten
de hoogte van van 50 cM. niet berei
ken. Ik zie in gedachten al, hoe een
hondenhouder met angstige blikken
het groeien van zijn hond gadeslaat,
en dagelijks het beest den meter aan
legt, om te zien. of de fatale grens is
overschreden. Eén centimeter, eeu
halve maar, en het beest wordt van
een doodgewonen een kostbare hond.
wel te verstaan alleen in de belasting.
De gemeenteraad heeft dit nieuwe
beginsel van belasting der honden
naar de grootte) met locomotievische
snelheid aangenomen. Nu is een be
sluit nemen gemakkelijk genoeg, maar
het uitvoeren van diezelfde besluiten
een geheel andere zaak. Wie zal, zoo
vraag ik mij af, die lieve hondjes gaan
meten? Waren we in China, waar
een hondenboutje gangbare spijs is,
daar zou de taak vanzelf te beurt val
len aan den keurmeester over het
slachtvee, maar nu dat niet h.et geval
is. kan die titularis zich zonder be-
zwaar aan de meterij onttrekken. Aan
wie zal dan die taak te beurt vallen
Aan wie anders dan aan de politie,
die nu eenmaal voor lastdragende n
ezel doorgaat en die bovendien, dank
zij haren sabel en wapenstok, met I
meer waardigheid tegen onwillige
honden kan optreden. Het is toch vol-
strekt niet onmogelijk, dat juist onder
de grootere honden velen van eenigs-
zins trotschen aard zich het meetpro-1
ces niet zondeT verzet zullen laten wel-
gevallen.
Uit ee n oogpunt van sport vind ik
den nieuwen maatregel allerbedroe
vendst. De goede zaak van de verede
ling van 't hondenras wordt er in
Haarlem weer een eind door achteruit
gezet. Honden belaston per strekken-
den meter Als het nog ging naar het
ras Wie zou er bezwaar tegen heb
ben. dat voor een prachtigen Barzois
een tientje, voor een echten herders
hond vijf gulden en voor een straat-
terrier vijftig centen betaald werd V
Zeker niemand.
Ik ben verder nog zeer benieuwd,
hoe de meting zal plaats hebben. Wor
den de hondjes in hun woning opge
zocht door den officieelen gemeente
meter? Dit zou bezwaar kunnen op j
leveren bij die diertjes, die voor hun j
gezondheid of wegens afspraken of an
der© bezigheden een straatje om waren
gaan loopen. Veel honden zijn even
als menschen altijd uit. Het zou dar.
ook practischer wezen, om de belast
bare objecten, zooals dat deftig ge
noemd wordt, wijksgewijze met hunnr-
eigenaars op een bepaalden dag samen-
te laten komen, en dan de dieren 'en
voor éen. zoo mogelijk goedschiks, des- j
noods kwaadschiks, onder een meter!
paal door te laten gaan. die op 50 cM.
is gesteld. Wie er onder door kan.
komt er met drie galden af. de andere
behooren tot de dure soort. Hieruit
volgt. dat. wie onder de honden zijn
rug wat kan buigen, er goed afkomt,
precies als bij de menschen.
Het zou een heel aardige publieke
vermakelijkheid wezen, wanneer de
zaak op deze manier werd behandeld.
te meer, omdat met het oog op de ze
nuwen van sommige hondjes de me- -
ting moeielijk in een zaal kunnen
geschieden, en het publiek dus kans
heeft er iets van te zien. Misschien
zou het aanbeveling verdienen voor
dergelijke hondenbijeenkomsten toe
gangskaarten uit te reiken aan de
liefhebbers, ter verhooging van den j
opbrengst. Wanneer die kaarten voor j
eïvielen prijs worden beschikbaar ge
steld. neem ik er zeker een en zal ze
aan mijn vrienden en bekenden re-
commandeeren. Mocht de politie, zoo
als ik vermoed, inderdaad met dit
werkje van de meting worden belast,
dan zal het zaak wezen, dat ze er voor
2orgt. dat Duitsche dieren haar niet
door de vingers glippen. Mochten er
heel gevaarlijken onder ziin, dan zou
den ze op het terrein van de Phoenix
in de bekende inrichting met gas kun
nen worden afgemaakt. Heel anders
dan die Duitscher, die onlangs op het
bureau van politie geborgen en toen
per abuis weer losgelaten is. Heel
anders, zeg ik. want je kunt in een
beschaafd land zelfs den meest boos-
aardigen Duitscher niet met gas van
kant maken, en toch ook weer niet an
ders. in zooverre dat hij zelf wel gas-1
vormig scheen te zijn. Althans fiij
heeft zich onzichtbaar weten te ma
ken en dat zelfs zonder reuk na te I
laten, want de neuzen van onze speur
ders hebben hem niet kunnen ont
dekken.
Van gas gesproken, de wethouder
Dr. Nieuwenhuijzen Kruseman heeft
in den Raad meegedeeld, dat de com
missie over de lichtfabrieken niet gun
stig denkt over een dubbelen gasprijs.
De „Imperial" houdt dien er wel op
na. zooals men weet en vraagt negen
cent voor lichtgas en 7 cent voor werk- j
gas. De gemeente zal allerwaarschijn-1
'.ijkst zever, rr-'~ voor
stellen en geen korting voor industriefi
le doeleinden geven, 't Zal er dus niet
op aankomen, of je kookt of stookt of
drijft met gas, dan wel je er je kamer
mee verlichtde prijs is hetzelfde.
Ik vind dat niet heel billijk, omdat
elke leverancier een korting geeft,
wanneer hij een groote hoeveelheid
leveren kan en dat is natuurlijk het
geval bij gasverbruik voor koken, sto
ken en drijven. Indertijd heb ik eens
een uitlegging van dit standpunt ge
vraagd, en xen antwoord gekregen-
als ik mij goed herinner, dat het voor
iederen gasverbruiker voordeelig is.
wanneer het gasverbruik een zoo groot
mogelijk bedrag opbrengt. Dat is nu
natuurlijk wel waar. omdat iedere
gulden méér in de fabriek verdiend,
een gulden minder gemeentebelasting
beteekent. Alleen moet het gewin van
dien gulden over duizenden belasting
betalers worden verdeeld, en als de
gasprijs lager was. zou de verbruiker
alleen den heelen gulden zelf bespa
ren. De meeste gebruikers van kook-,
stook- en drijfgas zullen voor dat
laatste geval bet meeste gevoelen.
Wouter beweert, dat de gasprijs voor
drijfkracht niet te laag worden moet.
omdat anders de gemeente geen elec-
trische kracht verkoopt, maar dat is
weer zoo'n opmerking a la Nijdas,
heelemaal niet gepast bovenal in deze
week van vroolïjkheid. Hij is ook de
man. die beweert, dat de kermis dil
- jaar zoo verbazc-nd stil is. Ik weet
I niet. welke zaken de koek- en galante-
i riekramen maken, maar als men ziet,
I dat de gelegenheden tot vermaak, de
I schouwburgen en de spectacle concerts
i avond aan avond vol zijn. als men
aanschouwt, hoe de menschen op pof-
fertjes. beignets en wafelen aanstor
men. alsof ze zonder dat geen minuat
langer zouden kunnen leven, dan zou
men kunnen beweren, dat de kermis
meer dan vroeger in de zalen en min
der clan vroeger op straat wordt afge
speeld. maar zeker niet, dat de men-
schep er geen geld meer aan besteden.
Het mooiste is. dat ik dezer dagen
heb liooren beweren, dat de heffing
van de staangelden op de kermis,
zooals die op 't oogenbiik plaats heeft,
I eigenlijk niet in overeenstemming is
met de wei. Verbeeld u. dat een kermis-
reiziger de gemeente ein~ aanspreken
i voor teruggave van bestaald staangeld;
wat zou dat een heerlijk procesje kun-
i nep gevenHaast even mooi als de
procedure over Teyler's erfenis, die
nu weer staat op touw gezet te wor
den en waarvan honderden in den
i lande al droomen. dat ze er rijker van
zullen worden. Als ik daar mijn hoop
1 op moest bouwen, speelde ik liever met
zeepbellen Je weet tenminste wat je
daaraan hebt.
F1DELIO.
