Tweede Blad,
beboorende bij
^Haarlem's Dagblad"
van
Maandag 18 Ang. 1902.
Ho. 5869
Haarlemsche Handels
vereeniging.
Goedgèh bij Kon. Besluit van
12 Kov. Ko. 22, 1899.
De Haarlemsche Handelsvereeniging
bier ter stede, opgericht 10 Mei180B,
beeft in den loop van den tijd wei
haar recht van bestaan bewezen, in
Mer veel gevallen, zaken van verschil
lenden aard betreffende, is rij opge
treden en dikwijls met groot succes.
Jammer echter, dat men algemeen
Biet meer blijk geeft, dit te waar-
deoren door ais lid der vereeniging
toe te treden. Er zijn wei meer
dan 600 leden, maar dat is met vol
doende. Elk handelaar, ieder nering
doende, ja zelfs particulieren moesten
lid worden, om ten minste te laten e©'
voelen, dat men het werk op pril*
etelt, dat de Haarlemsche Handelsver
eniging steeds opneemt als doende,
wal hare hand vindt om te doen.
De voordeelen, die de Vereeniging
buiten hare bemoeiingen van verschil
lenden aard hare leden aanbiedt, zijn
zeer velen, en zeer groot tegenover de
geringe jaarlijksche cofntributie van
f2.50 die gevraagd wordt.
De Haarlemsche Handelsvereeniging
bemoeit zich in de eerste plaats er
me do de belangen van hare leden te
bevorderen door onwillige betalers
voor hun tot betaling aan te manen,
en information voor he«n in te winnen.
Bovendien hebben de leden hei recht
het hun gratis te verstrekken advies
van de rechtsgeleerde adviseurs der
Vereeniging te vragen, die ook in pro-
cedurwi en f&illisamanten gratia voor
hun optreden, natuurlijk alleen voor
saken betreffende den handel oi het
bedrijf der leden.
Rechtsgeleerde adviseurs der Ver
eeniging zijn de heeren Mrs. Th. de
Haan Hugenholtz en H. Ph. de Kan
ter, Spaarne 94 alhier.
Bankiers der Vereeniging zijn de
Heeren Laane en van Bemmel, Kruis
straat. 51.
Het bureau der Vereeniging is ge
vestigd Lange Begijnestraat 22.
Voor incasso's door bemiddeling der
Vereeniging wordt een vast recht van
2 pCt. der vordering, voor incasso's
door bemiddeling der advocaten een
vast recht van 5 pCt, der vordering
berekend. Bovendien moet 1U c. voor
porto steeds worden bijgevoegd bij in
zending van vorderingen door bemid
deling der advocaten te innen.
De kosten van informatiën naar bul
ten de stad woonachtige personen be
dragen 60 ct. per informatie plus 5 ct.
porto vergoeding. Informatiën naar
binnen de stad wonende personen wor
den gratia verstrekt.
Pretentiën op buiten de stad wonen
de personen worden niet behandeld,
wanneer niet lü ct. voor portovergoe-
ding is bijgevoegd.
Ruim 1450 informaties en rechtskun
dige adviezen werden in het afgeloo-
pen jaar gegeven.
In de maanden Med. en Juni a. c.
zijn 66 vorderingen tot een bedrag van
f2248.36 behaald, 15 vorderingen wor
den afbetaald en 18 vorderingen zijn
uitgesteld.
Volgens art. 7 dient het geheim der
lijsten van wanbetalers ongeschonden
bewaard te blijven.
Alle brieven, aanvragen, reclames
of wat dan ook, moeten worden ge
adresseerd aan het bureau, dat ge
opend is dagelijks van 'smorgens 3
tot 1 uur en 'snamiddags van 2 tol
4 uur, waar dan ook verdere inlich
tin gen zijn te bekomen.
Men wordt geraden, alvorens te leveren
aan J. W. Greidanus, ladingmeester H.
IJ. S. M., Wouwermansstraat 22, zich
om inlichtingen te vervoegen aan het
Bureau.
Stadsnieuws.
Jubileum E. A. Ivruseman. In
aansluiting op het bericht in ons num.
mer van gisteren omtrent het jubilé van
den oudste onzer musici, den heer E. A.
Kruseman, kunnen wij thans nog mede-
len, dat de reeds genoemde commissie
zich omstreeks half vier ten huize van
den jubilaris vervoegde om hem en zijne
echtgenoote namens de eere-leden, leden
en oud-leden der Haarlemsche Bachver-
eeniging te complimenteeren en den ju
bilaris eene portefeuille met inhoud aan
te bieden.
Hierbij werd het woord gevoerd door
den heer Mr. W. Jager Gerlings, die den
man, die zooveel heeft gedaan voor het
muzikale leven in Haarlem, van harte
geluk wenschte met zijn 80sten geboorte
dag. Verder schetste spr. het ontstaan en
de geschiedenis der Bach-vereeniging en
sprak met zeer veel waardeering over de
groote toewijding, waarmede de jubila
ris steeds de belangen der Vereeniging
had behartigd, waardoor deze hier ter
stede zulk een hoog standpunt heeft be
reikt. Nog roemde spr. de groote werk
kracht, door den jubilaris in zijne func
tie van secretaris-penningmeester -en
thans nog alleen in die van penningmees
ter, steeds aan den dag gelegd en hij ein
digde met dein wensch uit te spreken, dat
-de heer Kruseman nog vele jaren voor
de Vereeniging en voor zijne familie ge
spaard moge blijven.
Hierna maakte eene deputatie uit het
bestuur der Bachvereeniging den jubila
ris hare opwachting en bood hem bij
monde van den heer G. B. Crommelin
een prachtig bloemstuk aan. De heer
Crommelin sprak ongeveer^als volgt:
Geachte heer Kruseman!
Na de welsprekende woorden van den
heer Gerlings valt er weinig voor mij te
zeggen, maar het Bestuur der Bach-Ver-
eeniging stelde er toch prijs op om u ook
op dezen dag te komen feliciteeren.
Meestal worden de menschen geëerd na
hun dood. U, mijnheer Kruseman, heeft
hei groote voorrecht gehuldigd te wor
den tijdens uw leven. De heeren van de
commissie hebben zich ver-plicht geacht
u, onzen hooggeachten penningmeester,
hulde te brengen met uw 80en geboor
tedag. Zij deden dat met genoegen, om
dat zij wisten wat u voor de Bach-Veree-
nigirig gedaan hebt en nog doet.
Wat u tijdens het öOjarig bestaan voor
de Bach-Vereeniging geweest zijt, is niet
te beschrijven.
De Bach-Vereeniging is uw kind, en
gij hebt er voor gewerkt en gezwoegd,
zooals geen vader het u verbeteren zal.
Van een vereeniging met een klein aan
tal leden, waarvan er enkele als dilet
tanten optraden, hebt gij er van gemaakt
een groote vereeniging, die het .uitste-
kendste orkest van ons land engageert
met de grootste sterren van de wereld.
En ieder die wel eens een zaak beziet,
zal weten hoeveel daarnij komt kijken en
hoeveel moeite en zorg het kost een zaak
zoo te doen bloeien.
Aan u, geachten jubilaris, hebben wij
dat te danken; aan uw liefde voo-r de ver
eeniging danken wij dat naast andere
vereenigingen door de Bach-Vereeniging
de kunst te Haarlem hoog gehouden
wordt. Uw naam is zoo zeer aan de Bach
vereeniging verbonden, dat wij als wij
op een programma lezen ,,Bach", wij
aan een vergissing denken, nl. dat er
Kruseman achter moet staan.
Wat het bestuur u aan eere-titels heeft
kunnen aanbieden, heeft het gedaan.
Meer dan lid van verdiensten van onze
vereeniging kunnen wij u niet maken.
Er blijft ons dus niets anders over dan
u met dezen mand van harte geluk te
wenschen met dezen voor u gelukkigen
dag, en u toe te wenschen, dat het u nog
lang gegeven moge zijn, dat te blijven
wat u voor ons is, n.l. de ziel van onze
vereeniging.
Ook u, mevrouw, wenschen wij van
harte geluk, aldus sprak de heer Crom
melin de echtgenoote van den jubilaris
toe. Al is u geen lid van het bestuur van
Bach, wij weten hoe ook u met de veree
niging medegeleefd hebt, en hoe u uw
man in zijn werk steunde. Daarvoor zijn
wij u dank verschuldigd, want als een
vrouw haar man niet steunt, dan kan hij
zijn werk niet doe-n zooals uw man dat
gedaan heeft.
Moge u uw man nog lang behouden tot
geluk van u en van onze vereeniging.
De jubilaris bedankte hierna voor de
hartelijke tot hem en zijne echtgenoote
gesproken woorden en voor de talrijke
bewijzen van sympathie, welke hij op de
zen dag had mogen ontvangen, waar
door zijn 80ste geboortedag voor hem
tot een onvergetelijke is gemaakt.
Meer Politie?
Men schrijft uit Haarlem aan de N. R.
Ct.:
Naar wij vernemen, oordeelt de burge
meester het noodig het politiekorps be
langrijk uit te breiden, daar de tegen
woordige sterkte, met het oog op de uit
breiding der gemeente, geen behoorlijke
bewaking toelaat.
Als dit bericht juist is, dan meenen
wij. toch, dat het oogenblik om over uit
breiding der politie te spreken, al zeer
ongunstig is gekozen.
We staan aan den vooravond van een
nieuwe grensregeling, waarvan intus-
schen niemand met zekerheid zeggen
kan of ze zal doorgaan al dan niet.
Totdat hieromtrent zekerheid is ver
kregen schijnt het ons verkeerd, aan uit
breiding van 't politiekorps te denken.
volgeladen wagen, met zakken graac.
Iie't voorste wiel ging hem over de
borst, waarop de paarden bleven stil
staan. De dood is waarschijnlijk wel
dra ingetreden.
Het ongeluk werd door een paar
passeerende personen opgemerkt.
De Tweede Kamer is thans bijeengeroe
pen op Woensdag 3 September des och
tends elf uur.
Naar wij vernemen heeft prof. dr. J. S.
Speijer, hoogleeraar aan de Groningsche
universiteit, wien het ambt van hoog
leeraar was aangeboden aan de hooge-
school te Utrecht, ter vervulling van de
vacature, ontstaan door het overlijden
van prof. Van der Vliet, voor dat aanbod
bedankt. (N.'G. Ct.)
van Mgr. Wolflngh.
Eerie groote menigte belangstellenden
bevond zich Vrijdagmorgen op en om den
West-Indischen steiger om een laatst
vaarwel te brengen aan Mgr. Wulfingh,
bisschop van Suriname, die met het
stoomschip ..Prins Maurits" weder naar
West-Indië vertrekken ging.
Met hem vertrokken daarheen 5 zus
ters uit Tilburg en 6 paters, om aldaar
hunne diensten te verrichten.
Aan boord bevond zich pater Lohmeljer
die naar men zeide, mgr. Wulfingh tot
Engeland zal vergezellen
De Boeren-generaals.
De generaals De la Reij, De Wet en Bo
tha zijn vergezeld van den heer Ferrei-
ra, ais secretaris, en den heer W. J. C.
Brebner, gedurende den oorlog thesau
rier-generaal van den Oranje-Vrijstaat.
De heer Fischer is naar Southampton
vertrokken ter verwelkoming van de
Boerengeneraals.
Verdachten. De 3 personen, ver
dacht van den inbraak met diefstal ten
huize van den landbouwer van den Berg
aan den Heerensingel zijn reeds weder op
vrije voeten gesteld, daar geen enkel be
wijs tegen hen kon worden ingebracht.
Vanwege de politie worden
weder eens de tijden opgeteekend, dat de
afsluitboomen aan den Kruisweg zijn af
gesloten.
Waarvoor deze. maatregel dient, weten
wij niet, maar wel dat het resultaat zeer
povertjes is, daar de sluitingstijd de.r
hoornen nog geenszins vermindert, doch
integendeel eerder schijnt toe te nemen.
Althans wij hebben Vrijdagavond lan
ger dan 5 minuten voor de barrières moe
ten wachten en de stremming van het
verkeer en de daaruit gevolgde opeen-
hooping van personen, karren en wagens
kunnen zien.
Uit de Omstreken.
Heemstede.
Door de gemeentepolitie is aangehou
den en naar het huis van bewaring te
Haarlem overgebracht Jan Stevens, ge
signaleerd in 't Algemeen Politieblad.
Woensdag werd de groentenkoopman
A. Hopman, woonachtig te Hillegom, op
den Rijks straatweg alhier, nabij de Ivoe-
diefslaan, door drie personen aangeval
len, en zonder reden ergerlijk mishan
deld; proces-verbaal is opgemaakt.
Binnenland.
Men schrijft uit Barneveld aan de
Tel.
Donderdag bezocht Z. K. H. de Prins
der Nederlanden, in tegenwoordigheid
van den heer Lovinck, directeur-gene
raal van landbouw, de houtvesterij
Kootwijk. Op het terrein werd Z. K.
H. verwelkomt door den heer Van Dis
sel. inspecteur der Staatsbosschen en
ontginningen, en den heer J. Jager
Gerlings. houtvester in genoemde hout
vesterij. De Prins onderhield zich op
minzame wijze met de verschillende
beambten en nam alles met de meeste
belangstelling in oogenschouw.
Tusscheu Buiksloot en Monniken
dam Viel een boerenknecht van een
De Petit Bleu" heeft een vraagge
sprek rnet den heer Reitz, waaraan wij
het volgende ontleenen.
Op de vraag waarom de Boerenlei
ders in Zuid-Afrika den vrede hadden
geteekend, zonder vooraf overleg te
hebben gepleegd met de vertegenwoor
digers in Europa, antwoordde Reitz;
dat de Boeren in Zu'id-Afrika wel de
gelijk de noodzakelijkheid daarvan
hebben ingezien, en dat zij herhaalde
lijk aandrongen op het verleenen van
een verlof daartoe, doch Lord Kitche
ner weigerde, omdat de Engelsche re
geering eenmaal bevolen had dat de
vredesonderhandelingen in Zuid-Afrika
en niet in Europa zouden worden ge-
voord.
..De Boeren in Afrika, zeide de heer
Reitz. hebben geen oogenblik geloofd,
dat de Boeren in Europa in overeen
stemming handelden met dx. Kuypér,
den Hollandschen eersten minnister.
want bet initiatief der Nederlandsche
regeering bleek duidelijk uit den tekst
zelf der nota."
Op de vraag, of de Engelschen te
Vereeniging mondelinge beloften had
den afgelegd, die niet in bet vredes
verdrag voorkwamen, antwoordde de
heer Reitz, dat Lord Kitchener beslist
aan generaal Botha beloofd had., dat.
onafhankelijk van de amneistie der re
bellen, die door het vredesverdrag be
paald was. hij al het mogelijke zou
doen om d'e Engelsche regeering te be
wegen, om de rebellen een volkomen
amnestie te verleenen bij gelegenheid
van de kroning.
Op nog een ander punt was een
mondelinge belofte afgelegd lord Kit
chener zou aan de Boerengeneraals
hebben beloofd, dat bet herstellen van
het burgerlijk bestuur zou plaats heb
ben, en, naar alle waarschijnlijkheid,
reeds enkele maanden na den vrede
Tot zoover het interview, waarbij
slechts de opmerking, dat, indien
het vraaggesprek juist is weergegeven,
de Engelschen. zoowel in zake de am
nestie als de wederinstelling van het
civiel bestuur, tot dusver in gebreke
zijn gebleven.
De nieuwe Beurs te Amsterdam
De tijd is niet ver meer, waarop ook
de overige schuttingen, die de nieuwe
Beurs nog omgeven, zullen worden ver
wijderd, zoodat het gebouw geheel zicht
baar zal worden. Daarbij zijn in de laat
ste weken eenige onderdeelen afgewerkt,
die als werkelijke verfraaiing mogen
worden aangemerkt.
Aan de eene zijde van den klokketoren
is een groot tegeltableau als wijzerplaat
aangebracht, met de woorden: „duur uw
uur". Aan den tegenovergesteld en. kant
(Damzijde) komt een overeenkomstige
wijzerplaat, in gekleurde tegels, met de
woorden: „beidt uw tijd".
De groote fries, met tal van figuren
aan den voorgevel, is nog in bewerking,
maar nadert de voltooiing, zoodat zelfs
binnen korten tijd de stellingen zullen
worden afgebroken. Tegelijkertijd wordt
een ander werk, van den beeldhouwer
Zijl, uitgevoerd aan den achtergevel van
het gebouw. Daar, aan de Damrakzijde,
bij den ingang van de aanstaande Koren
beurs, verrijst het beeld van Jan Pieters
zoon Coen, den grondlegger van den
handel op het verre Oosten. Evenals Gijs-
breght van Amstel, is ook dit beeld ten
voeten uit, de stichter van Batavia, in de
dracht van zijn tijd, met breeden stuip
kraag, zooals men hem zich voorstelt
als een krachtige figuur, waarin vooral
strengheid en wilskracht zijn uitgedrukt.
Ook hier is een schild aangebracht, waar
door alleen het linkerbeen zichtbaar
wordt.
Aan den tegenovergestelden hoek, bij
de nieuwe Beursstraat, daar waar de ef
fectenhandel zijn hoofdzetel vindt, komt
het beeld van Hugo de Groot. Met dit
werk is echter nog geen begin gemaakt.
Boven de ingangen in het midden van
den Damrakgevel (Schippersbrug) is
eveneens nieuw beeldhouwwerk voltooid,
waarbij een paar symbolen van het ver
keerswezen te water en te land als een
vaartuig en een wagen.
Wat ,,ritueele wijn" is deelt naar
aanleiding van een uitdrukking, die
onlangs in een beschikking van den
minister van Finantiën voor
kwam heft „Weekblad voor de Ad-i
minïstratie der Dir. Belastingen'" als
volgt mede (voor wie 't niet al wis-1
ten). j
Ritueel© wijn is wijn, die van het,
plukken der druiven tot op het fus
ten of op flesschen aftappen onder
voortdurend toezïchlt staat van een
Joodsch kerkelijk ambtenaar, door of
vanwege den operrabbijn benoemd,
die zorgt dut de grondstof of het pro-
ducit niet in aanraking komt met stof
fen, waarvan het gebruik aan Joden
niet geoorloofd is, noch ook dat vaat-
of kuipwerk, voor dien wijn gebezigd'
gebruikt wordt voor doeleinden, die
hem zg. „tereife" maken.
„Tereife" kan vertaald' worden met
..ongeoorloofd". Om een voorbeeld te
noemen: het is algemeen bekend, dat
Israëlieten geen paardenvleesch mo
gen eten, om de bekende reden, in 't
Oude Testament te vinden, dat een.
paard geen gespleten hoeven heeft.
Indien nu in een mand of vat paar-
dienvleesch is geweest, is dlie mand
tereife; d.w.z. een brood, daarin ge
legd, is voor een Israëliet ongeoor
loofd te nuttigen.
De kerkelijke ambtenaar nu heeft
maar te zorgen, dat alles wat dient
voor de wijnindustrie uitsluitend
daarvoor gebezigd wordt, althans niet
in aanraking komt met tereife stof
fen, noch ook dat zoodanige tereife
stoffen bij den wijn gevoegd worden.
Dei wijn, die Israëlieten melb Pa-
schen gebruiken, schijnt niets anders
te zijn dan z.g. koscfrere (geoorloof
de) wijn; koscher is de tegenstelling
van tereife.
Heit is bekend, dat met Paschen,
behalve het Paaschbrood, een geheel
ander menu in de Joodsche gezinnen
zijn intrede doet; bijv. erwten en boo-
nen zijn dan niet gep&rmL >r«L Ge
heel andere potten, ketels, vorken,
borden, messen, worden gebruikt dan
gedurende het overige gedeelte van
het jaar, dat reeds voor alles twee
stellen noodig maakt, n.l. een voor
vleesch- en een voor melkspijzen.
De fusten of flesschen wijn, die nu
ingevoerd wordlen, zijn doorgaans
voorzien óf van een stempel, óf gaan
vergezeld van een verklaring, dat ze
onder rabbinaal toezicht vervaardig
den wijn bevatten; en ten einde nu
voor Paschen, wanneer alles zooveel
strenger is, de afscheiding tusschen
geoorloofden en ongeoorloofden wijn
te bewaren, heeft zelfs een halve
eeuw geleden de minister, op een
verzoek van convooiloopers te Amster
dam om wijn, in te voeren voor
godsdienstig Israëlitisch gebruik, op
fust ongeopend en ongeroeid te laten
tegen accvjnsbetaling naar de hoog
ste inhoudsmaat der fusten, te ken
nen gegeven, dat bij invoer van wijn,
blijkbaar voor godsdlienstig gebruik
bestemd, de roeiing kan worden na
gelaten, mits de aanvoer steeds in
bekend fust plaats hebbe, de fusten
tegen de hoogste inhoudsmaat, die
zij bevatten kunnen, worden aange
slagen en de overtuiging bij de amb
tenaren. besta, dat zich in de fusten
werkelijk wijn en geen gedisteleerd-
of andere goederen bevinden.
het gegapt" en ze hebben er niéts
,,En je ziet horloge noch kompas
meer terug."
,,Je kunt niet weten; misschien
lezen zij of hun heelers je kran/t. Zet
wat ik je vertelde, er in, misschien
hebben ze nog wel zóóveel eergevoel
dat ze een oud-strijder bij de Boeren
zijn herinneringsstukken terug willen
geven. Ze behoeven ze niet zelf >te
brengen, laat ze ze eenvoudig aan de
redactie van het „Handelsblad" stu
ren, dan krijg ik ze wel van je terug.
Nog eens die klok mogen ze hou
den en ik zal ze niet aangeven."
Wij doen zegft het Hdbl., waar
aan wij dit ontleenen door boven
staand verhaal dus een beroep op
„heeren'-inbrekers en hun heelers.
Daar wij ook inbrekers te Haarlem
hebben, verspreiden wij het verder.
Het verwisseld varken.
Een boertje uit een onzer Noordbra-
bantsche dorpen kocht Zaterdag-voor-
middag een jong biggetje op die markt
te Weert.
Hij slak het beestje in een zak en
trok er meê on zijnen rug naar huis.
Onderweg trok hij herberg in, her
berg uit. Óp het gehucht Boshoven
gekomen, ging hij nog een glaasje pak
ken bi' een ouden vriend.
Hij legde den zak buiten aan de
deur. Een hondje kwam daar bij toe
val aan ruiken. Een drietal huurlie
den van het boertje, dat ziende, namen,
het varksken uit den zak. zetten den
hond in de paats en trokken met het
varken naar boertjes woning.
Daar de vrouw afwezig was nam
een van hun het beestje mede naar
huis. Een kwartier later kwam h.j
hoertje buiten, nam weer den ra' np_
den r en trok met slappe h-coijos'
voorwaarts.
Onderweg blafte de hond luid, Ja
ja, zegt het boertje, g'hebt schoon den
hond uit te hangen, ge komt toch niet
uit den zak. Thuis gekomen praatte
hij met zijn vrouw over zijn schoon
varken schoon, zegt hij, 't kost
maar elf gulden; ge gaat met me zien.
Hij trok den zak open en... wip. de
hond was weg. zoo hard hij maar loo
pen kon.
Of het boertje op zijn neus keek, op
den koop toe gaf hem moeder nog een
flinke afstraffing. Een uurtje later
werd het beestje bij den eigenaar te
rug bezorgd.
Dat er toen gelachen is geworden
laat zich denken.
Nog een gesnapt,.
Op den Koninginneweg te Amster
dam is een man aangehouden, die ver
dacht wordt van den diefstal in een
onbewoond huis in de Van Baerl-
straat, gepleegd in den nacht van 7
op 8 Augustus. Hij is in bewaring
gesteld.
Alweer een fietsongeluk.
Donderdag is er op den Holleweg
die van Beek steil naar het Hotel Berg.
endal leidt, weer een rijwielongeluk
gebeurd. Een daar logeerend jonge-
ing reed, niettegenstaande de waar
schuwing. boven aan den weg, in vol
le vaart en zonder hellen, naar bene
den, tegen een ouden heer en dame
den heer eu mevrouw C. uit Nijmegen;
dezen, de fiets en haar berijder, rolden
over elkander, met het noodlottig ge
volg. dat de oude dame haar rechter
bovenarm brak. Na door drie docto
ren voorloopig verbonden te zijn. is
de patiente naar Nijmegen vervoerd.
Een beroep op ..heeren" inbrekers
Naar wij vernemen zijn gedurende
de laatste weken aan de Nassaukade
te Amterdam nog enkele inbraken ge
pleegd, die niet ter kennis van heit pu
bliek kwamen, steeds in tijdelijk on
bewoonde huizen. O.a. vernamen wij
dat een bewoner van buiten thuis ko
mende, helt heele huis overhoop ge
haald vond. Daar alles wat waard©
had, elders was geborgen, hadden de
inbrekers niet veel van hun gading
gevonden, doch uit wraak daarover,
o.a. een fraaie japon van de vrouw
des huizes, die in een der kleerkasten
hing, stuk gesneden.
Ook werd; een bezoek gebracht bij
een 'stadgenoot, daar woonachtig,
wiens naam in den Zuid-Afrika-krijg
menigmaal genoemd werd.
..Bittere ironie," zeide hij tot ons
,,om hij mij te komen inbreken. Alsof
er bij ons wat te halen zou zijn. Toch
hebben de kerels mij 'n paar dingen
afgenomen, die ik ongaarne miste. Zij
stalen eeu klok. horloge en een zak-
kompas. Die klok mogen ze voor
mijn part houden, maar aan dat hor
loge en dat kompas waren voor mij
herinneringen verbonden, het waren
voor mij relequiën geworden uit den
oorlog."
„Hoe zoo?"
„Wel, ik onderging voor den eer
sten maal den vuurdoop. De kogels
der Engelschen vlogen ons om de
oor,en, en ik waagde mij jn jeugdigen
overmoed wat al te veel. „Leg plat!"
riep mij mijn commandant toe. Ge
hoorzamende aan het bevel lielt ik mij
dadelijk languit voorover vallen. Toen
het gevecht gedaan was en ik op mijn
hoijlogJ keek, beimerkte ik, dat ik het
bij dat plotseling „plat leggen" ge
havend had; glas en wijzerplaat wa
ren gebroken, dloch ik bewaarde het
steeds als een herinnering aan het
eerste gevecht dat ik medemaakte."
„En het kompas?"
„Dat heeft een andere geschiede-1
nis. Op een goeden dag nam ik, com-
mandant van een 'troep zijnde, per-'
soonlijk een soldaat van de „New Zea
land Rifles" gevangen, 't Was een
nette kerel en hij was er door ver
moeienis en ontbering ellendig aan
toe. Ik deelde met hem wat ik zelf
bezat en later schonk hij mij uit
dankbaarheid als herinnering dat
zakkompas, En nu hebben die kerels
De „eeuwige Herrie".
Naar aanleiding van de „eeuwige her
rie'' onder de socialistische broeders,
waarover de beer Van der Zwaag on
langs klaagde, een herrie, die hem met
ontmoediging had vervuld, schrijft het
vrijzinnig-democratisch orgaan „Voor
uitgang":
De schuld ligt in de leiders zelf. Zij
hebben wind gezaaid en moeten nu
storm oogsten.
Jaar in jaar uit hehben de socialisti
sche leiders niets anders gedaan dan het
volk tegen andersdenkenden opzetten.
Zij predikten slechts haat en wantrouwen
en het gevolg is, dat de lieden, aldus ge
leerd en opgevoed, overal slechts zelf
zucht, grof eigenbelang en verraad kun
nen zien.
Men gewende de socialistische arbei
ders zoo langzamerhand, slechts op min
achtenden toon te spreken over de lie
den. die anders dachten en handelden
dan zij meenden dat juist was, en men
wekte wantrouwen tegen ieder, die zich
tegen een wensch of een eisch des volks
dorst te verzetten.
Van deze opvoeding plukt men thans
zelf de wrange vruchten. Bij geschillen
tusschen de leiders wordt dezelfde tak-
tïek gevolgd en in dezen zoo goed voor
bereiden bodem woekeren nu. de zaden
van haat. naijver en wantrouwen welig
voort.
vuil en vervallen uit. bij velen zou
men eerder aan een verblijf voor die
ren dan voor menschen denken En
inderdaad staan de meeste van die
plantage-woningen, leeg.
De eigenaars wonen voor het mee-
r end eel in de stad; beschouwer» hun
plantage als een soort verbannings
oord. waar zij, als het veel is. een
maal in, de week eens een kijkje gaan
nemen, terwijl het beheer geheel over
gelaten wordt aan een slecht betaal
den negeropzichter.
Wat. er op die wijze van de onderne
ming terecht komt. behoeft wel nau
welijks gezegd te worden. Daarbij ont
breekt het den eigenaars evenals den
opzichters meestal aan de kennis van
de allereerste beginselen van den land
bouw. zoodat men ddn ook dingen
ziet gebeuren, die een ervaren land
bouwer de haren te berge zouden doen
rijzen. In verband1 daarmee staat, dat
de meeste eigenaars niet in staat zijn
betrouwbare inlichtingen, die men
krijgt, steeds met de nooclige omzich
tigheid1 moet aanvaarden. Kenmerkend
is het bijv. dat bijna niemand de
uitgestrektheid van zijn plantage kent.
Nu heef het Gouvernement ook niets
gedaan, om daarin verbetering te bren_
gen: 7.00 bësüaaü er geen kaarten,
waarop de uitgegeven gronden zijn
aangegeven. Alleen in de laatste ja
ren is de districtmeester in het tweede
district bezig, zulke kaarten te ver
vaardigen hoewel hij daarbij met ge
brekkige hulpmiddelen moet werken.
lot staving van het hier uitgespro
ken oordeel, bespreekt dë schrijver dan
eenige ondernemingen meer in bij
zonderheden.
Prol. Went bestrijdt vervolgens de
op Curafao algemeen verspreide mee
ning dat het eiand alleen door den
hande zou kunnen bestaan, en dat
landbouw niet. of zoo goed als niet mo
gelijk zou zijn.
Het ontbreekt echter ook aan land-
bouwkennis op het eiland, en evenzoo
aan deskundige voorliichting. Weird)
deze laatste verkregen, dan zou niet
alleen de belangstelling in den land-
bouw toenemen, maar eenige van de
ergste misstanden zouden dan zeker
ook spoedig verdwijnen, desnoods door
wettelijke maatregelen. Enkele daar
van worden door prof, Went bespro
ken.
Het onderzoek naar de landbouw.
toestanden op de Nederlandsche An
tillen, door Prof. Went ondernomen,
heeft ook voor de andere eilanden
vermeldenswaardige uitkomsten opge
leverd.
Ten aanzien van Bonaire waar de
misstanden nog eenigszins erger be
vonden werden dan op Curacao, ver
wijst de schrijver in hoofdzaak naar
hetgeen hij van het groote eiland zei.
Ook op Bonaire is cultuur mogelijk,
maar nog in sterkere mate dan op Cu
racao ontbreken hier kennis ex» ener
gie. Een zeer groot, nadeel is voorla,
het ontbreken van voldoende gemeen
schap met de buitenwereld, zelfs met
Güracao.
Ook Aruba heeft, veel overeenkomst
met Curacao, in enkele opzichten is
de toestand hier echter beter.
St. Eustatïus en de andere eilanden
boven den wind verkeeren in geheel
andere omstandigheden dan de groep
van Curacao. Van geringen regenval
is daar geen sprake meer. Toch was
ook de indruk, dien prof. Went van
St. Euistatius ontving, ongunstig.
Op St. Martin kreeg prof. Went. een
vrij goeden 'indruk van de hoofdstad
Philipsburg. ook in vergelijking met
het Fransche stadje Marigot. Alles in
het Nederlandsche gedeelte van het
eilandje ziet er veel beter uit.
Prof. Went vat zijn beschouwingen
samen in eenige conclusiën. Hoofd
zaak acht prof. Went. het verspreiden
van kennis van den landbouw onder
de bevolking. Een landbouwdeskun
dige op de Curacaosche eilanden zou
in hoofdzaak de volgende taak hebben:
lo. Het verspreiden van algemeene
landbouwkennis onder de bevolking
door het houden van voordrachten, het
publiceeren van brochures, het orga-
n'iiseeren van landbouwonderwijs.
2o. Het geven advies aan den Gou
verneur en de gezaghebbers en aan
particuliere planters, omtrent alles,
wat op landbouw en veeteelt betrekking
heeft. Zulke adviezen zullen dikwijls
eerst gegeven kunnen worden, nadat
omtrent de gestelde vragen onderzoe
kingen zijn ingesteld, die gedeeltelijk
zullen moeten bestaan uit proeven in
bet laboratorium, gedeeltelijk uit veld-
cultuurp roeven.
So. Het nemen van proeven omtrent
verbetering aan te brengen in land
bouw en veeteelt op de Nederlandsche
Antillen, ook wanneer hierbij niet
juist een door het gouvernement of
door particulieren gestelde vraag be
antwoord moet worden. Prof. Went
denkt daarbij vooral aan .proeven om
trent de mogelijkheid van het kweeken
van bepaalde gewassen op de Bene-
denwindsche eilanden.
Er zou ook, naar Engelsch voor
beeld, een 'inspecteur voor den land
bouw voor onze gezamenlijke West
Indische bezittingen aangesteld moe
ten worden
Het rapport van prof. Went.
In het. Koloniaal Verslag over 1902
komt hef zeer uitvoerig rapport voor
van Prdf. Dr. F. A. C. Went., over zijn
inspectiereis in West-Indië. Aan dial
rapport is het volgende ontleend be
treffende dien tegenwoordigen toestand
op Curacao en de andere eilanden on
der Nederlandse^ gezag.
Hoe is, vraagt Prof. Went, de tegen
woordige toestand van den landbouw
op Curacao? Vooropstellende, dat
naar zijn meening. landbouw op Cu-
tragao zeer goed mogelijk is. moet ik
hier dadelijk vermelden, dat de alge
meene indruk ongunstig was...
„Hoewel men in de hofjes dikwijls
fraaie boomen aantreft en somtijds
van zoodanigen omvang en zulks zwa
re schaduw gevend, dat men zich niet
verbeelden zou op een dor en onvrucht
baar eiland, te zijn. zoo is toch de al
gemeene indruk van de meeste onder
nemingen. dat deze zich in een 1 op
stand van groote verwaarloozing be
vindenEn ook de woonhuizen op
die ondernemingen zien er meestal
Rechtszaken.
llooge Raad.
De Hooge Raad verwierp heden (in
strijd met de conclusie van adv.-gen.
Macaré, die ambtshalve tot verwijzing
hacl geconcludeerd) bij gebreke van
aangevoerde of ambtshalve gevonden
gronden tot cassatie, 't cassatieberoep
van een 28jarigen teekenaar en litho
graaf tegen een arrest van het ge
rechtshof te Amsterdam waarbij was
afgewezen de aanvraag van zijn raads
man tot het doen instellen van een
onderzoek naar den geestestoestand
vari bekl. en bevestigd het vonnlis der
Amsterdamsche rechtbank, waarbij
hij wegens valschheid in geschrifte
in voor omloop bestemd credietpapier
werd veroordeeld tot 5 jaar gevange
nisstraf, onder aftrek van de preven
tieve hechtenis, voor den tijd van 4
maanden.
Mede werd verworpen het cassatie
beroep van den Zienkzeesehen evan
gelist. wegens opzettelijke brandstich
ting. waarvan gemeen gevaar voor
goederen te duchten is, tot 5 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld, alsmede
dat, van een Ylaardinger, door de Rot-
terdamsche rechtbank en het Haagsch
Gerechtshof wegens oplichting tot i
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
