renten wordt berekend een bedrag van
f 1600.
Thans komen wij tot de uitgaven.
Voor jaarwedden van ambtenaren ter
Secretarie wordt f 1S25 meer uitgetrok
ken, voor kosten van licht en brandstof
fen 500 meer. voor druk- en bindwerk
f 600 meer en voor telephonische aanslui
tingen 200 meer. Wegens gebleken
meerdere behoefte raamt men den post
onderhoud en aankoop van meubelen op
1 1200 meer; de kosten van aanleggen en
bijhouden der registers van den Burgert.
Stand op f 650 meer, vooral omdat in
1903 de tienjarige tafel daarop vervaar
digd worden moet; de kosten van de kie
zerslijsten op 600 meer, wegens de pe
riodieke Raadsverkiezingen in 1903; de
kosten van zegels van registers, reke
ningen enz. op f 150 meer; de jaarwedden
voor de invordering der belastingen op
T 325 meer en de verdere kosten daarvan
op 400 meer.
De jaarwedden der sluiswachters, brug-
ophaalders enz. klimmen van 1 5800 tot
t 6600 wegens de bekende regeling in Ju
ni j.l. getroffen: die van de opzichters
over gemeentewerken enz. geklommen
van 1 8700 tot 1 9400. Het onderhoud van
huizen, torens en poorten is 2400 lager
geraamd, de loonen der gemeentewerk
lieden, door de bekende verbetering, op
f 4500 meer. Voor extra toezicht op de
stookgereedschappen trekken B. en. W.
T 182.50 uit,
Hooger geraamd is; onderhoud van
straten en pleinen en wel f 3100, even
eens het onderhoud van wandelplaatsen
en plantsoenen en wel f 3800. Onder de
zen post behoort o.a. salarisverhooging
van den opzichter voor het dagelijksch
toezicht met 100 en 250 meer voor losse
werklieden: verder is hooger de post on
derhoud riolen 1 500, duinwater voor uri
noirs t 4200 (deze post is al tot 9260 ge
stegen). Het onderhoud van houten en
steenen wallen is te zamen 500 lager,
dat van de begraafplaatsen t .200 hooger.
De grondlasten zullen f 900 hooger zijn,
hoofdzakelijk voor de gemeente-lichtfa
brieken, de dijk- en polderlasten om de
zelfde reden f 100 hooger. de jaarwedden
der inspecteurs van politie f 300 lager,
van de agenten van politie meer dan
f 20.000 hooger, gedeeltelijk wegens de
traktemenxsverhooging, anderdeels om
dat voorgesteld wordt 20 nieuwe politie
agenten aan te stellen, omdat het politie
toezicht thans niet voldoende is. Voorts
wordt f 500 voorgesteld voor een derden
klerk voor den Commissaris, f 200 voor
een zevende rijwiel; kleeding en uitrus
ting der agenten worden f 2700 hooger
geraamd; onderhoud der wachthuizen
enz. 400 hooger; voor onderhoud van
lantarens en verdere kosten van verlich
ting raamt men f 1650 minder, dan voor
1902.
De kosten voor het, ophalen van haard-
asch en vuilnis, voor 1902 op f 72,350 ge
raamd, schat men voor 1903 op 1 84.410 j
gedeeltelijk wegens de verhooging der
arbeidsloonen; het baggerwerk raamt
men f 500 lager, het subsidie aan 't vac
cinatiebureau f 300 hooger, die aan 't
Witte Kruis 1 200 hooger en de kosten
ter voorkoming van besmettelijke ziekten
f 750 lager. Hiertegenover staan twee
nieuwe posten: kosten der gezondheids
commissie 425 en voor de toepassing
der Woningwet f 2200.
Verder wordt méér geraamd voor ver
schillende posten het daarachter gevoeg
de bedrag:
Jaarwedden der onderwijzers f 12800.
Kosten herhalingsonderwijs 1900.
Meubilair voor nieuwe school 6500.
Verlichting en verwarming van
-schoollokalen. 3800.
Schoonhouden en duinwater 1000.
Noch voor presentiegelden voor de
Commissién tot wering van schoolver
zuim. noch voor voeding en kleeding aan
schoolgaande kinderen zijn gelden uitge
trokken.
Jaarwedden zijn berekend op f 6200.
Rente voor 20.000.
Het nadeelig saldo van exploitatie over
1903 wordt geraamd op f 62S4.
De rekening van de gasfabriek komt
in hoofdzaken hierop neer:
Gasverbruik door particulie
ren, volgens meter t 339.500.
Gemeenteverlichting 22.000.
Cokes en gruis 74.400,
Koolteer 9.400.
Ammoniakwater 26.000.
Verder huur van gasmeters en kleine
ontvangsten:
Onder de uitgaven komen voor:
Jaarwedden enz. t 20.750,
Arbeidsloonen 28,000.
Bereiding salmiakgeest 13.250.
Rente «i 104.000.
Aflossing (reserve) 37.000.
enz. enz.
Deze rekening sluit met een batig sal
do van f 9.300.
Op deze twee begrootingen, die maar
niet zoo in eenoogenblikje kunnen wor
den overzien, komen wij nader terug.
Uit de Omstrekeu.
Heemstede.
Donderdagmiddag steeg hier bij de
kinderen van de Christelijke School
met den Bijbel de vreugde ten top.
Hot lang verbeide oogenblik was daar
om feest te vieren. Vijf groote rijtui
gen, zelfs een bespannen niet drie
paarden kwam aangereden voor een
rijtoer.
Toen allen plaats hadden genomen
vertrok men van daar en wel over Ben-
nebroek. Vegelenzang naar het Bloe-
mendaalsehe Bosch, waar de kinderen
op eierkoeken werden onthaald. Op
de buitenplaats Boekenrode, bewoond
door Jhr. Teding van Berkhout. Be
schermheer der school, werd even halt
gehouden en werd door de kinderen
uit volle borst bet Wilhelmus gezon
gen. Van daar ging men weder naar
de school, en werden de kinderen ont
haald op melk, krentenbroodjes enz
Hiervoor hadden zich eenige jonge da
mes aangemeld, om de behulpzame
hand te bieden, waarna de kinderen,
welvoldaan, vroolijk en dankbaar
huiswaarts keerden.
Een woord van dank voor de goede
regeling mag hier zeker niet onthou
den worden aan het hoofd der school,
den heer G. Rlyn. en het verdere on
derwijzerspersoneel.
IJmuideu.
Een drietal Transvaalsche krijgsge
vangenen van Ceylon zijn gisteren
avond hier binnengekomen met het
Duitsche stoomschip Bielefeld. Iiet
waren Hollanders, die met de Rotter-
damsche Lloyd te Marseille aange-
men daar aan wal gegaan waren en
toen Ie laat kwamen om met de Gedeh
de reis te kunnen vervolgen.
Haarlem iffiBrmeer.
In de op heden gehouden raadsver
gadering is de heer W. Vallentgoed
onder goedkeuring van de schoolop
zieners door den Raad van Haarlem
mermeer benoemd als hoofd van
school III. Hierdoor komlt school
VII vacant.
Bij M. Kamerman a. d. IJweg te
Haarlemmermeer heeft men dit jaar
van hetzelfde land, 2 maal aardappe
len gerooid en wel eene flinke hoe
veelheid.
ICrV'/J »N HEN M E REE
UWEN.
SR cents per regel
©«lol-Momlwater,
geeft vastheid aan liet taud-
vleescli
H i n n e n I a n d.
Kosten der Hoogere
Burger-
scholen méér
f 750.
Stadsbibliotheek
1350.
Stedelijk Museum
165.
Bewaarschool Jansstraat
160.
Subs, industrie- en huishoud
school
600.
Verpleging van arme
lcrankz.
1550.
Burgert. Armbestuur
2S00.
St. Eliz. Gasthuis
825.
Pensioenen
2400.
Gratificatiën
1300.
Kosten v. hrandverz.
2600.
(deze vermeerdering is een gevolg van
het feit, dat de schilderijen enz. voor 42
maanden worden verzekerd en dit in
1903 weer moet geschieden.
Nieuw is de post van 3000 voor kosten
van verzekering, ingevolge de ongeval
lenwet, evenzoo die van f 270 voor ge
neeskundig onderzoek van ambtenaren
en werklieden.
Nieuw is ook de post t 3000 voor een
reparatiefonds voor de lichtfabrieken,
afd. Electriciteit.
Lager zijn de posten kosten van het in
stand houden van schoollokalen enz.
f 1200, voorts de Meisjesschool voor M. O.
t 700 en de kosten van verpleging in gods
huizen en elders bijna 2000.
Na dit overzicht volgen hier eenige cij
fers over de afzonderlijke begrooting
voor Duinwaterleiding en Lichtfabrieken.
Voor ontvangst aan watergeld voor
1903 wordt geraamd t 130.967.06, tegen
1 119.044.90 voor 1902. O pl Jan. 1902 was
het aantal contracten 9113, op 1 Mei d.
a. v. 9350, het zal einde 1903 denkelijk
10.030 bedragen.
Voor rente en aflossing, benevens ex
tra aflossing wordt gerekend f 82.061.825.
Voor recognitie aan de gemeente Haar
lem f 9.051.70', waarna de rekening sluit
met een geraamd batig saldo van
J 9.353.09.
Voor de electrische centrale wordt ge
raamd voor 1903:
Opbrengst stroom aan kracht
naar meter f 3750.
Idem van licht 14000.
Gemeente-lichtfabr. 11750.
Openb. verlichting 7500.
De post buitengewone contracten met
groote stroomverbruikers is voor f 1 (dus
pro memorie) uitgetrokken.
Zand voort.
Donderdag voormiddag ongeveer 11
uur deden een zestigtal rijtuigen met "net
Sluten's fanfarekorps voorop een intocht
in onze plaats. Het waren de kinderen
van de school te Sloten, hoofd de heer
Sterringa en van die te Osdorp, hoofd
de heer v. d. Laarse, die een uitstapje
naar zee maakten. Het geheele gezel
schap bedroeg ongeveer 500 personen.
Kort na aankomst werd met muziek
aan 't hoofd eene wandeling door de bad
plaats gemaakt, waarna de kinderen zich
kostelijk aan het strand vermaakten en
op allerlei versnaperingen onthaald wer
den. Ongeveer 4 uur verliet men Zand-
voort, hoogst voldaan ovër hef bezoek.
Een woord van hulde aan het fanfare
korps voor de uitstekende muziek.
Hebben wij den vorigen Zondag aan
het strand staande, een stoute zwemster
kunnen bewonderen in mej. A. M. uit
Amsterdam, aanstaande Zondag wacht
ons een ander interessant schouwspel.
Alsdan zullen de heer van Heemstede-
Obelt en zijne* dochter bij goed weder bij
de badinrichting „Neptunus" eenige
kunstverrichtingen houden op het gebied
van fraai zwemmen. Dat dit zeer belang
wekkend zal zijn om bij te wonen, daar
aan behoeft men voorzeker niet te twijfe
len: de naam van den heer van Heemste-
de-Obelt waarborgt dat ten volle.
De 'nooge gasten, die wij in dezen zo
mer in het Grand Hotel onder onze bad
gasten mochten rekenen, zijn alle ver
trokken. Thans zijn Z. D. H. Prins Hans
van Holienlohe en gevolg, alsmede H. D.
H. Prinses von Solms—Braunfels met ge
volg vertrokken.
Aangekomen, badgasten:
Barends, Utrecht, Hotel Driehuizen
K. Barthelmeth, Hamburg, Grand
Hotel.
Mej. Dijkstra. Eexlta, Kerkstraat 15.
B. Dijkhoff, Utrecht, Hotel Beau
Site.
Ewijclv van Leeuwen, Mevr,, Zeist,
Villa Marina.
I. E. Erbslöh, Barmen, Pension
Frederica, 4 p.
H. Froli, Essen, Hotel Beau Sille.
A. Frie dien thai, Breslau, Grand Ho
tel, 3 p.
H. Gorter, Bussuni. Villa Marina. 2
pers.
Granpré Molière, Oudenbosch, Ho
tel Driehuizen, 2 p.
A. Harmens, Amsterdam, Hotel d'O-
range.
Dr. W. G. Huelt, Haarlem, Pension
Villa Thalatta, 2 p.
Hartner Oppenheim, Hotel Driehui
zen, 2 p.
O. Jacobi, Manheim, Hotel d'Oran-
ge.
Fam. Kreitz, Amsterdam, Hoitel
Driebuizen, 2 p.
W. Peltzer, Utrecht. Kerkstraat 32,
2 pers.
Fam. Serrurier, Amsterdam, Villa
Catharina, 3 p.
W. L. Trost, Le'iden, Hotel Beau
Site,
Mej. van Rappard, Bonn, Pension
Beau Sejour, 3 p.
L. Leent, Salatiga, Kerkstraat.
Velsen.
Tegen M. v. d. Heysteeg. caféhouder
te ITmuiden. i= proces verbaal opge
maakt. wegens bet te laat open zijn.
en liet tappen van sterken drank in
bet klein, zonder vergunning van B.
en W.
Parlementairn Praatjes.
Het waren gisteren op weinige uit
zonderingen na leden der Kamer die
,.mr." voo.r hun naam hebben staan,
die aan de discussies deelnamen over
de Beroepswet en wel over die rege
ling der procedure voor die raden van
beroep.
Uilt dat debat stippen wij het voor
naamste aan:
Men had aangehouden een artikel
(39) waarover men het niet eens was
geworden en die heer Lobman stelde
nu voor, da.t de raad van beroep zou
beraadslagen en beslissen in raadka
mer en de uitspraak uitsluitend gron
den op hetgeen ter terechtzitting is
te berde gebracht. Dat had ook 's Mi
nisters sympathie en bij nam het over
zooda't deze quaestie daarmede uit
den weg geruimd was.
Een andere, zeer belangrijke, werd
gemoveerd door a men dlern etnten van
de sociaal-demoeralten, zoowel als
van de heeren Bos c.s.
De zaak is dieze: Art. 74 bepaalt
wig kunnen uitgesloten' worden van
het plaatselijk voorbereidend onder
zoek, maar maakt een uitzondering
voor die partij in het geding, die uit
kracht van een eigen recht vertoeft op
de plaats waar het onderzoek wordt
gehouden. M.a.w. wanneer in een
fabriek, werkplaats of woning een on
derzoek wordlt ingesteld, dan zou
men die eene partij kunnen verwijde
ren, maar niet de andere, wanneer
hij bewoner of eigenaar was van de
plaats, waar het onderzoek plaats
heeft. Dit wilden de sociaal-demo-
cralten niet: zij wilden, dat beide par
tijen het onderzoek zouden kunnen
bijwonen. De vrijzinnig-democraten,
nu. gingen verder en stel dien voor te
bepalen, dat de leider van een plaat
selijk onderzoek bovendien zou kun
nen bevelen, da't het onderzoek ge
heel of gedeeltelijk buiten tegenwoor
digheid' van een partij zou plaats
hebben. En ook zij wilden natuurlijk
de aangestipte uitzondering laten
vervallen. Zij meenden, dat een pa
troon desnoods uit zijn fabriek moest
wordien verwijderd, wanneer zijn aan
wezigheid bij bet onderzoek der werk
man-tegenpartij zou kunnen intimï-
deeren. Hierover is nu een opgewekt
debat gevoerd, waarbij de Min. van
Justitie op grond van het grondwettig
huisrecht, dit amendement besftreed.
Van de zijde der voorstellers werd
aangevoerd, dat hier geen sprake was
van woningrecht; de fabriek was tij
delijk rechtszaal en in ons recht is
verwijdering uit die rechtszaal tijdens
het onderzoek reeds lang toegelaten.
Ook de heer Lohman was vóór het
amend'.-Bos c.s. Daarmede scheen helt
pleit beslist. De socialisten trokken
hun amend, in en dat van de heer en
Bos c.s. werd aangenomen met 36 te
gen 31 stemmen.
Krnger's Memoireu
Alen verneemt, dat Ivruger's boek 15
November zal verschijnen onder den
titel: ..Kruger's Memoiren". Het werk
zal gelijktijdig uitgegeven worden in
het Nederlandsch bij Nijhoff te 's Gra.
venhage. in het Duitsch bij Lehmann
te München, in het Engel,sch bij Fislier
Unwinn te Londen, terwijl waarschijn
lijk ook een Fransche uitgave zal ver
schijnen; ook zijn maatregelen geno
men voor het verschijnen in andere
vastelandsche talen. Het, werk is de
levensgeschiedenis van K rug er en
loopt, tot het sluiten van den vrede.
soeki). De commissie voor de verzoek-
schriften is over dat request van den
petitionneerenden üosterschen oud-he-
bestuurder gehoord.
l'otjiug tot overrompeling.
Op de bel-éthage van perceel 142 in
de le Jan van dier Heijdenstraat, te
Amsterdam woont mevrouw die wed.
L. Haar dienstbode is vóór een paar
dagen vertrokken en de nieuwe nog
niet in dienst getreden, zoodat zij
thans geheel alleen dat gedeelte van
bet perceel bewoont.
Twee personen schelden Donderdag
nacht, 10 minuten over half een her
haaldelijk aan, tot eindelijk de bejaar
de weduwe kwam vragen wat men
wilde.
Ze hadden een brief te overhandi
gen. De bevreesde vrouw verzocht dien
ondier de deur te schuiven, doch dat
wilde men niet. Alleen persoonlijk in
handen stellen". d:at was hun op
dracht. De deur werd echter niet ge
opend. De vreemde bezoekers gingen
aanvankelijk heen. doch stelden zich
op in de benedenportiek van den aan
nemer Lotgering. Kort daarna werd
bij mvr. L. aan de deur met een hard
voo:rwerp gewerkt. Eindelijk werd
een dik matglas op die hoogte van het
nachtslot ingedrukt.
De weduwe was met een tafelschel
op de veranda gegaan en had die over
buren aan die Ceintuurbaan gealar
meerd. Intusschen was dié bovenbewo
ner opgestaan en half gekleed, gewa
pend met een stok. naar beneden ge
komen. Door het. kraken van de trap-
nen gewaarschuwd, zijn die nachtelij
ke inbrekers op die vlucht gegaan.
Toen de politie verscheen, waren die
vluchtelingen niet meer te achterha-
1p" Het perceel werd door de politie
den geheelen nacht bewaakt.
Zedelijkheid,
i Eenige belangstellenden in het tegen-
gaan van zedeloosheid op allerlei gebied
j te- 's-Gravenhage, van meening dat wel
is waar van verschillende zijden wordt
gewerkt om het bestaande kwaad te be
strijden, doch nog te veel ontbreekt het
pogen om de onzedelijkheid te voorko
men, en van oordeel dat het kwaad moet
worden aangevat door voorkomen èn be-
I strijden, hebben in een circulaire tot de
i siadgenooten hun denkbeelden uiteenge-
zet. Zij betoogen, dat tot het voorkomen
behoort het oprichten van één of meer
kleine tehuizen, die dag en nacht open
staan, tot opname van verwaarloosde en
mishandelde kinderen: het onttrekken
der jeugd aan de straatverleiding; het in
het oog houden van kinderen, die na hun
.schooljaren dreigen den verkeerden weg
op te gaan; het bezoeken van gezinnen,
i wier kinderen of jongelieden gevaar loo-
pen op zedelijk gebied; het, zoo noodig,
verplaatsen naar een andere, betere om-
geving, van jongelieden, die door slecht
gezelschap of anderszins vermoedelijk
of mogelijk zouden verloren gaan; het
weren van slechte en bevorderen van
goede lectuur, enz.
He uitslag der verkiezingen.
Plannen der Roeren-generaals.
De Bóeren-generaals hielden Woens
dagavond met verschillende hier te
lande vertoevende Zuid-Afrikaansche
heeren te 's Gravenhage eene bijeen
komst. ter vorming van een comité ter
behartiging van die belangen van land
bouw en veeteelt in ZuidlAfrika. Het
betreft naar wij vernemen het aan-
koopen va.n vee en landbouwwerktui
gen en uitzenden daarvan naar Zuid-
Afrika.
Een unicum.
Wat wel zeldlen gebeurd! zal zijn, is
dezer dagen voorgekomen, nl. diat. d'e
Tweedie Kamer een adres beeft ontvan
gen van een inlandscb hoofd. nl.
van Pangeran Adji Darma alias Ka-
soema. Nagara.. gewezen hoofd; van het
eilandi Tjuntoeng der Tanah Boemboe-
eilanden. afdeelim^ Pasisir. en de Ta-
nah-Boemboe-residentie Z. O. afdee-
lin<? van Borneo, over zijne verban
ning naar Bondowosso (resid'entie Be-
Verkiezingen brengen verrassingen,
dat heeft voor de zooveelste maal die
verkiezing in Amsterdam IX bewezen.
Uitgebracht werden 5512 geldige
stemmen, waarvan verkregen de hee
ren II. Bijleveld (anti-rev.) 1643 stem
men, C. V. Gerritsen (vrijz. dom.) 1016
stemmen, rar. N. G. Pier son (lib.) 803
I stemmen en mr. P. J. Troelstra (soe.-
1 dem.) 2050 stemmenzoodat berstem-
ni'ing moet plaats hebben tusschen die
heeren Bijleveld en Troelstra.
I Niemand' zal verwacht hebben dat
j de heer Bijleveld'het tot zulk een groot
I stemanen-aantal zou brengen, terwijl
ook niemandi zou hebben' voorspeld
dat mr. P'ierson niet meer dan 803
stemmen op zich kon veneenigen en
dat mr. Troelstra al zijn tegencandli-
diaten zooveel stemmen zou voor zijn.
Het is zeker voor alle partijen een
verrassing geweest, waar niemand op
gerekend heeft.
Natuurlijk worden onmiddellijk
voorspellingen gedaan en berekenin
gen, gemaakt voor de herstemming.
De overwinning van mr. Troelstra is
dan zoo goed' als zeker.
Het mag toch verondersteld! worden
dat de heer Bijleveld. die candidaat
van anti-revolutionairen en katholie
ken le zamen het grootst aantal stem
men behaald heeft, dat hij behalen
kon. Et is door alle partijen hard ge.
werkt, dus ook door die anti-revolutio
nairen en katholieken zullen wel de
uiterste krachten, ingespannen zijn.
Van die liberalen valt te verwach
ten. dat ze zich zullen onthouden, in
elk geval niet dlruk stemmen op dien
ar ti-revol uti on air, terwbl waarschijn
lijk de vrijzinnig-diemocraten voor een
gedleelte hunne stemmen zullen uit
brengen op den ociaal-diemöcrati'schen
candidaat. terwijl een ander gedeelte
zich bij die herstemming mogelijk ont.
houdt.
Volgens deze kansberekening za.1
dus waarschijnlijk die beer Troelstra
de lei citer der so ciaal-dlern o cratï scbe
partii weder in die Tweede Kamer
gaan zetelen.
De verkiezing te 's Gravenhage waar
mr. W. Dolk (vooruitstrevend! liberaal)
1916 stemmen behaalde van 3816 gel
dige stemmen, die waren uitgebracht,
en gekozen werd. terwijl zijn tegen-
candidaat jhr, mr. W. Th. Gevers Dey-
noot (links anti-revol.) 1883 stemmen
behaalde, geeft alleen aanleiding tot
de opmerking dat het district dus ni'et
..om" gegaan is en dat partijen bijna
even sterk waren.
Voor de Prov. Staten verkregen in
Amsterdam IX de heeren Bern. J. M.
■de Bont (kath.) 1602 stemmen. J. J. Le
Fèvre die Montigny (lib.) 1145 stem
men, H. C. Wiersma 2618 stemmen,
zoodat herstemming moet plaats heb
ben tusschen de heeren Wiersma en
De Bont. Bij deze herstemming heeft,
de heer W. alle kans gekozen te1 worden
omdat hij dien lieer De Bont reedis
ruim duizend stemmen voor is en de
liberalen bij herstemming voor het
meerendeel den wijzinnig-dlemocraat
zullen stemmen.
In VII werd voor de Prov. Staten
gekozen de lieer D. van Eyk (anti-rev.)
met 1063 stemmen. De beer G. van dier
Horst (lib.) behaald© 487 stemmen, de
beer J. Prinsen Jr. (vrijz. dem.) 236
stemmen.
Te kort in kas.
Dezer dagen is gemeld dat de serge
ant H., belast met het beheer der cantine,
te !s-Hertogenbosch gearresteerd is we
gens een ontdekt tekort in de kas.
Van bevoegde zijde verneemt de „Nbr."
dat bedoelde sergeant bij zijn superieu
ren en collega's beleend staat als een on
berispelijk militair, en het algemeen ge
voelen is, dat hij in deze de schuldige
niet is, maar dat hij zal moeten boeten
voor vroeger gepleegde fouten in de ad
ministratie en het beheer.
l)e Boerengeneraals te
Amsterdam.
(Speciale correspondentie).
En nu mijne indrukken van den gehee
len dag samen te vatten. Het is moeielijk,
want ze zijn vele en machtige. Was de
geestdrift langs den weg dan zoo over
meesterend? Neen, altijd 's morgens niet.
Het was slechts een dunne strook men-
schen die zich langs den weg hadden
geschaard; en het gejuich groeide niet
aan tot een tumult als bij een bezoek dei-
Koningin. Maar hierin, meen ik, sprak
juist het groote, fijnvoelende hart van
het Amsterdamsche publiek. Men wist
waarom en hoe de' generaals hier aan
kwamen. Zij kwamen als overwonnenen
en verzochten verzochten hier zooals
ze het de geheele wereld zullen vragen
steun voor hunne duizenden weduw
vrouwen, weeskinderen en van alles be
roofden. Kwam gejuich hier dan te pas?
De meesten meenden van niet. Maar de
wijze waarop ik vele eenvoudige-n het
hoofd zag onlblooten, eerbiedig opkij
kend naar de rijtuigen der generaals was
welsprekender dan het schreeuwen van
duizenden kelen.
Een ding is mij tegengevallen, nl. de
dienst in de kerk die voor velen, en ook
voor mij, het hoogtepunt zou worden in
dezen grooten, historischen dag. Wij heb
ben hooren verhalen door de drie spre
kers, in breede trekken, de geschiedenis
van den oorlog en van hetgeen Nederland
deed. Vooral dat laatste werd telkens en
telkens weer op den voorgrond gescho
ven? Was dit kiesch? Wat beteekenen de
financieele opofferingen van Nederland,
die 50 cent per hoofd van ons volk, te
genover het ontzettende zware lijden dat
strijders, vrouwen en kinderen zich ge
troost hebben daar ginds in Z.-Afrika?
En dat ik met deze meening niet alleen
sta. bewezen mij verschillende opmer
kingen in mijne omgeving.
Maar nu de generaals. Dat zijn drie
figuren die mij steeds zullen bijblijven
in hunne rake afteekening. Allereerst De
Wet, de ziel ook van het trio, de meest
uitverkorene dezer drie paladijnen, de
zer ridders zonder smet of blaam in de
oogen van gansch de wereld. Hij is, al
thans uiterlijk, het gaafst uit den strijd
te voorschijn gekomen, ongebroken naar
lichaam en eest. Een gestalte, een kop,
als uit rotssteen gehouwen, rustige, kal
me trekken, smalle, zwarte oogen, die nog
glinsteren van humor, niettegenstaande
alle ontzettende dingen die hij heeft ge
zien en meegemaakt.
Als Christiaan sprak, hing de geheele
schare aan zijn lippen, en wanneer een
gulle lach van jokkernij en scherts zijn
strakke lippen plooide, juichten vroolijk
alle omstanders.
Dan Botha, de hoofdman van Trans
vaal, een nog jeugdige, kranige gestalte,
meer man van de wereld, met, wat hoof-
sche manieren tegen allen die hem be
groetten. Een met groote, openhartige
oogen, maar aan wien men toch kan
zien de teekenen van den langen bitte
ren krijg.
En eindelijk de la Rey. Wat gloeit dat
ravenzwarte oog onder de borstelige
wenkbrauwen, in het magere, lichtgeel
getinte gelaat. Zwaar hangt de wijde
baard neer op den wat gebogen borst.
Hem kan men de zware slagen het meest
aanzien. Hij heeft een deel zijner levens
kracht achtergelaten op het slagveld,
maar als hij spreekt van de jammer en
ellende die hij achterliet dan stijgt een
blos op zijn gelaat, en wint zijn stem aan
kracht.
Mooi, zonder voorbehoud, was de re
de die Burgemeesters van Leeuwen op
het Stadhuis hield. Toen trilde de ge
voelssnaar en menig oog werd vochtig.
Mr. Van. Leeuwen sprak krachtig en be
moedigend, en heeft daardoor waar
schijnlijk ook uitgelokt het antwoord van
sta-vast dat de Wet gaf. I.aat mij u zijne
rede wat uitvoeriger geven dan ik giste
ren seinde. Aardig, eerst dat begin, da.t
wijzen op de moeielijkheid voor hen,
eenvoudige mannen als zij zijn, voor hen
de strijders van jaren, om het platform
der welsprekendheid te bestijgen. Want.
wij hoorden het, ook van De Wet, onder
wijs hebben deze grooten slechts weinig
in hun jeugd genoten.
Gelukkig hebben ©chter, ik noch mijne
broeder-generaals, ooit gedacht aan deze
•rotsen (van moeilijkheid), maar wel aan
het spreekwoord: ,,hou die recht-uit
paadje, en stoor je aan niets anders'
Wij zullen getrouw en onderdanig zijn
aan hen met wie wij vrede sloten, ook
in het vervolg. Maar wij zullen ons nooit
zooveel vergeten en achten ons niet zoo
veel verloren, om voor alles te hukken
als er iets op ons geplaatst wordt wat
zelfs loyale onderdanen des Konings niet
zouden verdragen. Wij bezitten nog de
wapenen der gerechtigheid, waar ieder
man mee mag vechten, doch wij hopen
dat deze nooit gehanteerd behoeven te
worden. Als de nieuwe regeering inder
daad grootmoedig, eerlijk en rechtvaar
dig is zal zij ook trouwe en moedige on
derdanen hebben, anders zullen wij ech
ter nooit onze rechten prijsgeven. Dit zij
gezegd, omdat ik dadelijk aan de wereld
ons standpunt wil bekend maken. (Dit te
beschouwen in verband met het laatste
ontmoedigende onderhoud met Chamber
lain, Red),
Hoe goed begreep De Wet, of laat ons
liever zeggen hoe goed begrijpen de over
wonnenen het standpunt voor de toe
komst. Nu, aldus later Botha in het Pa
leis. nu wordt het een strijd met pen en
tong tegen Engeland, en om daarin te
overwinnen moeten wij zorgen dat onze
kinderen ontvangen OPVOEDING en ON
DERWIJS, Als de eerste nooden gestild
zijn, zal daarvoor het geld worden aan-
gewend. De Wet besloot zijn rede met de
woorden: Wij zijn niet verloren als volk,
want wij hebben getoond onze rechten,
onze nationaliteit te kunnen verdedigen.
In de toekomst zullen wij haar dan ook
handhaven.
Dit wat het politieke gedeelte der rede
betreft. Op één ding willen wij echter
bovendien de aandacht vestigen. Het is
niet doenlijk Voor ons aldus sprak de
Wet om bij elk Nederlander thuis ,e
komen, m. a. w. wij kunnen niet alle ste
den en dorpen bezoeken als hopen wij
dat overal de hulp vandaan komt. Dit
knoope men in zijn ooren. Als soms eene
weigering van de generaals wordt ont
vangen op ©erve invitatie om over te ko
men, laait men dan niet geraakt zijn. Deze
mannen kunnen eenvoudig niet aan
alle aanvragen voldoen, zij beschikken
ieder slechts over een lichaam. En zij
willen zoo spoedig mogelijk naar hun
land terug om troostwoorden aan
achterblijvenden te spreken.
1-Iet groote moment van volkshulde
kwam vooral in het Paleis voor Volks
vlijt. Eerst, een eindelooze stoet van cor
poraties, een eentonige lange rij, waar
in slechts de ontslagen krijgsgevangenen
van Ceylon en de Bermudas eenige leven
digheid brachten. Dat waren blikken van
oude kameraden die de generaals met
deze dapperen wisselden.
In de groote zaal was het één zwart
menschenlichaam met honderden en nog
eens honderden hoofden. Hier sprak Bo
tha voor het eerst, en na hem De Wet en
D© la Rey. En elke minuut barstte de
lichtontvlambare geestdrift los. Op de
eerste rij was Slegtkamp, de held van
Spioenkop, gezeten. Hij wou ook een
woordje spreken toen de generaals had
den afgedaan, maar dit werd niet toe
gestaan.
Het groote orgel deed het Drieman
schap uitgeleide met het oude Wilhel
mus. Dit was'een sterk ontroerend oogen-
hlik. Een elk rees van zijn zitplaats, en
de generaals gaande midden door de
zaal, waren onderwerp van de harte
lijkste ovaties.
Het. was een jubel zooals in langen
tijd niet meer zal weerklinken in de hoo-
ge glazen zaal van het Paleis voor Volks
vlijt.
Om 5 uur verlieten de Generaals we
der de Hoofdstad. Aan ons Nederlanders
thans de taak onze geestdrift om te zet
ten in klinkenden munt!
Onderwijs.
Oorspronkelijk Nederlandsch Alfabe
tisch Kortschrift Groote.
Diploma 3e lclaase. Zuiver en. cor
rect schrift.
Juli ingekomen 40, afgewezen 8.
P. A. Flips, dien Helder; E. M. Er-
kelens, Zwartewaal; K, Compas,Zaan
dam; J. Kreukniet, Rotterdam;
H. Erkelens, Zwartewaal; L. Lange-
wisch, Schiedam; G. Popkes, Beerta;
A. Barendsen, Nijmegen; G. Koelman
Amsterdam; J. D. Willing, id.; C. van
Raait, Vlaardingen; D. Vooren, Nij
megen: J. A. F eenstra, Sneek; J. Post-
huma, Leeuwarden; A. Hoogslag,
Rotterdam; W. Galesloo't, Utrecht;
G. J. Hoetink, Zwolle; J. F. v. Brink,
Nedleiritangbroeik; A. 'Looijieis, Sneek;
D. Agterdenbosch, Rotterdam; J. H.
Kuijper, Apeldoorn; Ph. J. Kloppers,
Vlissingen; G. J. de Jonge, Amster
dam; T. van Maanien, Woudenberg;
J. Jonkman, Amsterdam; J. P. van
Amstel, Wormerveer; A. J. Spruit,
Gouda; D. Stieltjes, Hoorn; A. Th.
Sormani, Amsterdam; H. Joppes, As
sen; F. D. Schalij, Breukelen; H. v.
d. Smagt, Amsterdam.
Diploma 3e klasse Reporterschrift:
A. G. Cloos, Den Haag; F. T. Teu-
nissen, Dantumawoude; M. J. Kuijper
Amsterdam; R. F. IJ. Schmidt, id.;
L. Arkema, Groningen.
Sport en Wedstrijden
IJs8port.
De IJsvereeniging te Groningen be
sloot een geldleen.! ng aan te gaan van
f 4000 voor aanschaffing van electrisch
licht op haar baan bij avondfeesten.
Automobielen.
I-Iet bestuur der Haagsche Golfclub
heeft, gelét op het groot succes van
het au tomobielconco urs der N. A. C.
te Scheveningen, besloten op Vrijdag
26 dezer op het landgoed Clingendaal
onder Wassenaar den leden der N.A.C.
een groot automobielconcours aan te
bieden. De bedoeling is. een tweeden,
n'iet minder luisterrijken nropaganda-
dag voor het automobilisme tot stand
te brengen.
Het programma vermeldt, o.a. gym-
khana-wedstrijden, ringsteken voor
dames, concours van motorrijwielen
enz. De burgemeester van Clingen
daal beeft reeds de toezegging gedaan
den toegang van den Leidschen straat
weg naar Clingendaal op den dag van
het concours voor auto's open te stel
len.
Cricket.
Op Zondag 14 September te half elf
zal een Cricket-wedstrijd worden
speeld tusschen de Leidsche Cricket-Club
„Ajax" en de Haarlemsche Cricket Club
„Rood en Wit" op het terrein Vereen.
Sportgebouw a. d. Meerweg te Heemste
de. Het is de laatste wedstrijd welke te
Haarlem zal worden gespeeld van 't jaar.
Yootbal.
Morgen zal de tweede rondte van den
zilveren voetbal, gespeeld worden. Het
programma luidt: van 11.15—12,30 D. F.
C. tegen Haarlem; 12.30—2.15 Beerschot
F. C. (Antwerpen) tegen Sparta; 2.15—3.3
H. V. V. tegen Ajax en van 3.30—4.45
Volharding tegen H. B. S.
Het programma voor Zondag is van
10—11,30 winner D. F. C,—Haarlem tegen
winner Volharding—H. B. S., en winner
Sparta—Beerschot tegen winner H. V. V.
