Stadsnieuws.
Haarlem. 18 Sept. 1902.
Jubileum O r e 1 i o. Voor het
25jarig zangersjubilé van den heer Jos.
M. Orelio, heeft zich alhier een comi
té gevormd bestaande uit de navolgen
de heieren:
Mr. Th. de Haan Hugenholtz, wet
houder.
Mr. F. A. Bijvoet, voorzitter der So
ciëteit Vereen iging.
Justus van Maurik Jr., auteur.
P. C. Bouwmeester, voorzitter van
Crescendo.
Theophile de Bock. kunstschilder.
G. B. Crommelin, voorzitter van de
Bachvereenigtng.
O. D. Emrik, secretaris van Toon
kunst.
G. J. van. Gasteren, directeur van
den Schouwburg.
R. Grippeling, particulier.
Mr. W. Jager Gerlings, voorzitter
van Toonkunst.
C. P. W. Kriens, directeur van het
Stedelijk Muziekkorps.
Mr. J. B. Loman, voorzitter van
Zang en Vriendschap.
J. London, architect.
Philip Loots, componist.
P. van Ooij voorzitter van Caecilia.
J. C. Peereboom, hoofdredacteur
van Haarlem's Dagblad.
W. Robert, directeur van Toonkunst
en Zang en Vriendschap.
Jhr. A. W. G. van Riemsdijk, redac
teur van de Opr. Haarl. Crt.
J. J. Zeewoldt, eerevoorzitter dér
muziekv. Harmonie.
E. A. A. Liera, voorzitter van het
Doopsgez. Zangkoor.
Tot bestuur zijn benoemd' de heieren
de Haan Hugenholtz. voorzitter, Pee-
rebooin secretaris en Van Riemsdijk,
pen n ingrn eestei\
Het voornemen bestaat, den grootem
zanger te huldigen bij gelegenheid van
een voorstelling, die hij einde October
of begin November met de Neder].
Opera zal komen geven en die waar
schijnlijk bestaan zal uit de opera
Willem Teil, waarin Orelio de titelrol
vervult.
Vele vn'enden en vereerders van den
zanger zullen ongetwijfeld aan de
voorgenomen hulde willen medewer
ken.
Ned. Ma atschappij voor
Tuinbouw en Plantkunde. Woensdag
avond hield de afdeeling Haarlem van
bovengenoemde vereeniging een verga
dering in Weten en Werken, onder «voor
zitterschap van den heer Onderwater,
welke werd bijgewoond door 14 leden.
De notulen werden voorgelezen en goed
gekeurd. Hierna ging men over tot de
benoeming van een afgevaardigde voor
de algerneene vergadering. Gekozen
werd de heer T. W. Voet en als zijn
plaatsvervanger de heer J. de Breuk. Na;
voorlezing van de punten van den be
schrijvingsbrief, die alle aangenomen
zijn wordt voorgesteld voor leden van
het hoofdbestuur te candideeren de hee-
Ten Krelage en Onderwater.
De voorzitter stelt voor den heer W.
Hevbroek Jr. te willen kiezen in zijn
plaats, daar hij reeds eere-lid is van
het hoofdbestuur en bedankt de heeren
voor het groote vertrouwen in hem ge
steld en voor de eer hem hiermede be
wezen.
Aldus wordt de heer Heybroek Jr. nu
bij acclamatie candidaat. gesteld.
Punt 4 van de agenda is de uitreiking
van de medailles op tentoonstellingen
door verschillende leden der afdeeling
behaald. Den heer Kikkert wordt de
gouden en tevens de zilveren medaille
overhandigd, behaald op de tentoonstel
ling te Amsterdam. Den heer Van Vloten
worden 2 zilveren medailles ter hand
gesteld, waarvan er een behaald is te
Amsterdam en een te Baarn.
Onder applaus worden de prijzen aan
de winnaars door den voorzitter over
handigd.
Bij de onderlinge tentoonstelling werd
toegekend aan de heeren:
Van C.ruyningen. Haarlem, voor Fuch
sia Otto van Wemigerode, certificaat le
kl.; voor Begonia Bijou des Jardins, cer
tificaat le kl.; voor Araucaria giauca,
certificaat 2e kl., en voor Dracaena San-
deriana, dankbetuiging.
P. Voet, Overveen, voor. Colchicum
BommüÜeri, Crinum Powelli blanda,
buiten mededinging, een dankbetuiging
van de jury.
De jury bestond uit de heeren: J. D.
Onderwater, P. H. Teunis en J. Sturing.
Gevonden voorwerpen:
een paar vrouwen-bottines, een bont
boezelaar, een meetlint, een fox-terrier,
een zwart-witharige hond, een zilveren
remontoir-horloge met koperen slang-
ketting, een kinderkous en sok, een por-
temonmaie met eenig geld, 10 ledige
steenkolenzakken.
op hem hebben, dan alle mogelijke
predicatiën. Het fonkelen van de Ster
van het Zuiden zal welsprekender zijn
dan de mond van al de wijzen in deze
wereld. Kom Elvira, kom
Zij trok Elvira mee.
Maar Cesina, ge weet niet wat ge
doetwierp Elvira tegen.
Beter dan gij Gij zijt de aan
staande meesteres op het kasteel dei
Tibaldi, uw voorhoofd moet dus de
fam'iliediadeem van ons geslacht
tooien. Gij zult toch den talisman niet
afwijzen, die Attilio's hart aan u kluis
tert 1-Iet is uw plicht, hem te dragen,
en tevens uw recht
Kort erop, toen de bruiloftsgasten
weer in de zalen van het, kasteel ver-
eenigd waren, traden uit Cesina's to
renkamer Attilio en Elvira, terwijl de
eerste1 met. graaf Tozzo het paar op den
voet volgde. Elvira ging aan den arm
van Att'ilio en droeg den familietooi
van het geslacht dei Tibaldi. In den
diadeem schitterde weer de echte Ster
van het Zuiden, en wierp uit 't prachtig
blonde haar van haar draagster, waar.
tegen de donkere steen heerlijk uit
kwam, zulk een stroom van licht door
de prachtige zalen, dat iedereen ver
wonderd bleef staan, om mejuffrouw
De Vries na te staren, die schoon en
majestueus als een vorstin daarheen
schreed.
Wat is dat? vroeg hertog Cesare
verbaasd
Papa, zei Cesina glimlachend
dat is de aanstaande meesteres op het
kasteel dei Tibaldi.
EINDE.
A.s. Zondag 21 en 2 8 Septem
ber zal op de militaire schietbaan in de
duinen onder Overveen een stedelijke
schietwedstrijd gehouden worden, waar
aan de volgende vereenigingen deelne
men: ..Generaal van Merlen", afd. Haar-
lem „Volksweerbaarheid", „Voor Vader
land en Koning". Bond van Oud-Onder
officieren, kader d.d. schutterij en ..Clau
dius Civilus". De wedstrijd vangt aan
8 uur v.m. en zal 5 uur n.m. geëindigd
zijn.
Naar wij vernemen heeft de
jaarlijksche Unie-collecte. gehouden
langs de huizen der stad. jl. Dinsdag
voor de chr. school voor on- en min
vermogenden in de Antoniestraat alhier,
opgebracht de som van ruim f900. Dit is
ongeveer 200 meer dan het vorige Jaar.
De loting voor de militie
zal alhier gehouden worden voor de
Haarlemsche lote-lingen op Dinsdag 14
October a.s.. voor de letters A—G, op
Woensdag 15 October voor de letters II—
O en op Donderdag 16 October voor de
letters P—Z.
Voorts voor de lotelingen uit Heemste
de, Bennebroek en Zandvoort op Maan
dag 20 October e.k., en voor de lotelin
gen uit Spaarndam. Schoten, Haarlem-
merliede en Spaamwoude en Bloemen-
daal op Dinsdag 21 October a.s.
Eiken dag vangt de loting te half 10
uur a'an.
Heden werd namens zijn
principaal door den architect J. London
alhier onderhands aanbesteed: het, bou
wen van een villa in Aerdenhout, gem.
Blo emend aal.
Ingekomen waren 9 biljetten, waarvan:
M, Joustra, te Haarlem, voor 12,100;
P. Rings, te Santpoort, voor f 14,680;
firma Martens en Zoon, Haarlem, voor
f 14,535; J. v. Gelder, id., t 15.875; M. v.
Ommeren, id., voor f 13,858; Th. J. Ver-
zijlberg, id., voor 1 14,900; J. W. van San-
ten, id., voor 1 14,400; H. van 'tWout, id.,
voor J 13,475, en A. Rinkema, id., voor
J 14,330.
Nederland en Oranje. In
de gisterenavond gehouden ledenver
gadering der anti-revolutionaire kies-
vereeniging werd tot candidaat voor
dien Raad in district II gesteld de
heer J. W. Florijn, directeur der Cen
tra al-Apotheek alhier.
De heer Florijn verklaarde zich,
desgevraagd, in beginsel voor pro
gressie in de inkomstenbelasting.
Goedgekeurd werd een voorstel van
het Bestuur, om een adres te zenden
aan H. M. de Koningin, ten einde
instemming te betuigen met het ver
zoek aan H. M. gericht door eenige
vereenigingen om een Rijkswet te
gen de bordeelen. Ten sloltte werd
goedgekeurd eene commissie van 5
leden te benoemen, ten einde advies
uit te brengen over de statuten.
Binnenkort zal een Propaganda-
club worden opgericht.
Hedenmorgen had de aan
besteding plaats van: Het bouwen
van twee, Woonhuizen aan de Brou
werskade nabij die Coomhertstraatte
Haarlem,
Ingekomen waren brieven van: B.
Hortjes, f 8870; C. de Horiandier,
f 8780: C. Groot, f 9999: H. Rooyers,
f 9650; W. Vosse. f 8397; P. van Duu-
ren, f 8988; P. Neuteboom en Zoon,
f 8874: J. Guldemond. f 9060: W. v. d.
Troft, f 10295: P. de Lugt. f 9098: W.
Nonnekes C. P. H.. f 8729: J. Vander,
f 9000; A. Willems, f 8848: J. v. d.
Vlerk, f 9250; W. Says, f 9766; G. M.
v. Deursen, f 8997; G. Boots, f 9050;
H. Smink, f 9495; A. Jonker, f 10296.
Onteigent" n es pro eed nre
Heden hadden de pleidooien plaats
in de onteigeningsprocedure tusschen
den Staat der Nederlanden, als eischer
er Mr. Delcourr van Krimpen, als ge
daasde.
Voor den Staat trad mr. Mouthaan
op, die in een breedvoerig pleidooi be
toogde, dat de te onteigenen grond
niet voor tuingrond geschikt is en de
schadeloosstelling dan ook niet als
zoodanig kan worden gerekend. Ook
de deskundigen zijn het hiermee eens.
want niettegenstaande hun een kle'in
stukje van don grond getoond werd,
dat als tuingrond was ingericht, von
den zij de cultuur daarvan zoo slecht,
da: zij bij hun uitspraak, dat de grond
ongeschikt voor tuinbouw was, bleven
volharden.
Eer. tweede vraag is, al was de grond
geschikt voor tuinbouw, zou deze dan
toch als zoodanig voor onteigening
mogen worden berekend. Deze vraag
laten de deskundigen onbeantwoord.
Zij wenschsn de vergoeding te stel
len op f1200 per I-I. A. gedaagde zegt
dat dit veel te weinig is de eischer
beweert, dat het ietwat te veel is. Dat
dit bedrag te hoog is voor den slechten
grond, wordt nu door spr. uiteengezet.
De bodem is schraal en droog; het.
hakhout is van middelmatige hoeda
nigheid. en gTOeit niet in overvloed
hetzelfde is te zeggen van het tiemhout.
Ts dit nu te rijmen, vraagt pleiter.
Zulk een slechte bodem, en dan den
grond voor f 1200 per H.A. te taxeeren
Neen. voorzeker niet. Pleiter meent
dan ook, dat de deskundigen in hunne
taxatie te ver zijn gegaan. Hun stre
ven is om aan gedaagde maar het ma
ximum met de meeste welwillendheid
tr- geven. Is dit het standpunt, waarop
do deskundigen zich mogen plaatsen?
Dat moge een welwillendheid zijn te
genover gedaagde, die een overdreven
denkbeeld heeft van zijn grond, maar
niet het standpunt door de deskundi
gen in deze zaak in te nemen.
Verder zet p.l uiteen, dat de deskun
digen hunne berekeningen hebben ge
maakt naar de gesteldheid van den
grond, en geenszins naar de opbrengst
ervan. Z. i. komt het bedrag van
f 1.200 per II,A. hem derhalve voor de
waarde van den grond te hoog voor.
Bovendien hebben de deskundigen
720 vierk. M. nog geschikt geacht voor
bouwterrein en als zoodanig berekend-
Spr. gelooft evenwel niet. dat gedaag
de dat ooit als bouwterrein zou heb
ben verkocht en daardoor zijn buiten
plaats zu hebben beschonden wanneer
de onteigening niet zou plaats hebben, i
Een nieuw bewijs, dat de deskundigen i
hebben overdreven.
Dc waard.ever mandering van het
overblijvende gedeelte stellen de des
kundigen. op f 1000gedaagde vraagt
f 3000 op grond dat. door het verdwij
nen van een heuveltje de aanleg wordt
misvormd.
Pleiter zet nu uiteen, dat er z.i. geen
waardevermUndering plaats heeft, en
sluit zich ten slotte aan bij het rapport
der deskundigen, wat betreft de scha
devergoeding van f 1500, welke door
gedaagde wordt govraagd, voor het ge
mis aan een overweg, en waarmede
ook de deskundigen zich niet kunnen
vereenigen, op grond, dat er geen scha
de is.
Pleiter acht de door den Staat aange
boden schadevergoeding dan ook al
leszins billijk.
Mr. van, Styrum, voor gedaagde op
tredende, bestrijdt alle door mr. Mout-
haan aangeroerde punten. Ook met
het rapport der deskundigen kan pl.
zich nliet vereenigen. Daarin is z. i.
het bedrag der schadevergoeding te
laag gesteld. Alleen op éen punt kan
hij zich met mr. Mouthaan vereenigen,
cn dat is dat het rapport der deskun
digen in zooverre onvolledig is, dat de
gronden, welke tot de taxatie geleid
hebben, niet nauwkeurig zijn uiteen
gezet. Pl. hoopt, dat de door zijn client
verlangde schadevergoeding zal wor
den toegekend.
De officier zal a. s. Dinsdag in deze
conclusie nemen.
Uit de Omstreken.
Heemstede.
Het inschrijvings-register der militie
lichting 1903. met alphabetische naam
lijst ligt gedurende den tijd van acht
dagen aan belanghebbenden ter inzage
ter gemeente-secretarie.
Zandvoort.
Alhier is Woensdag aangespoeld bij de
5e paal ten zuiden van Zandvoort het
lijk van den jongen, die eenige dagen
geleden te Scheveningen bij het baden,
ter hoogte van den vuurtoren, is ver
dronken.
INGEZONDEN vlEDEDEE-
LINGEN.
30 cents per regel»
O (lol-mondwater,
alleen echt in onze Patentflacons!
binnenland.
Parlementaire Praatjes.
De Eerste Kamer kwam gisteren
tweemaal bijeen. Eerst in den ochtend
met het doel om het concept-adres van
antwoord op de Troonrede naar de af-
deelingen te verzenden. Daarna in den
middag om liet definitief concept aan
de orde te stellen tegen heden 11 uur.
De heeren Vlielandter Hein en Van
Pallandt werden herbenoemd tot leden
der huishoudelijke commissie.
Heden werd alzoo het concept-adres
van antwoord fn den Senaat, in behan
deling genomen. Het luidt aldus:
Mevrouw!
1. De Eerste Kamer d'er Staten-Gene-
raal heeft niet groote vreugde Uwe Ma
jesteit. 'te middlen d'er volksvertegen
woordiging zien verschijnen tot ope
ning van de nieuwe zitting.
Hét geheele Nederlandische volk heeft
gedeeld in de angstvolle zorg van den
Doorluchtige Gemaal en van de Ko
ninklijke Moeder gedurende de dagen,
dat ernstige krankheid het aan allen
zoo dierbaar leven bedreigd'e. Het ge
lukkig herstel van Uwe Majesteit ver
vult ons met innige dankbaarheid1.
2. Met voldoening vernemen wij, dat
die betrekkingen van Nederland met de
andere Mogendheden, blijvende wat zij
waren, ook dit jaar haar zeer vriend
schappelijk karakter behielden.
3. De mededeelmgen van Dwe Ma
jesteit omtrent den algemeenen toe
stand hier te lande wekken onze leven
dige belangstelling.
4. Wij waardeeren het, dat bij den
wanoogst in eenige residenties op Ja
va krachtige hulp van Gouvea-nements-
wege is betoond.
5. Aangenaam is ons de getuigenis.
dat zee- en landmacht zich met toewij
ding van hare roeping kweten en het
korps van burgerlijke ambtenaren
Uwer Majesteit alleszins reden tot te
vredenheid gaf.
6. De indiening der door Uwe Majes
teit aangekondigde voorstellen ten
nutte van Moederland en kolonies zien
wij met groote belangstelling te ge-
moet.
7. Het beroep van Uwe Majesteit op
onze toewijding aan de zaak van het
vaderland zal niet vergeefsch zijn. Met
haar vereenigen wij ons in de bede, dat
onze arbeid met Gods zegen moge wor
den bekroond".
In de Tweede Kamer werd heden
ochtend ten 11 uur het praesidium docr
den nestor der Kamer, den heer van
Alphen. met den gebruikelijken geluk-
wenschen overgedragen aan den her
benoemden voorzitter, den heer /E.
baron Mackay. die mede het traditio-
neele speech je hield bij de aanvaarding
van zijn ambt.
Des namiddags bood de Minister van
Financiën de Staatsbegrooting voor
1903 aan met de van ouds gewoonte ge
worden milli oenenrede.
De Gouden Koets.
Het is zeker voor de talrijke Amster
dammers, die hebben medegewerkt om
H. M. de Koningin „de gouden koets
aan te bieden, een teleurstelling geweest,
dat zij Dinsdag in de beschrijving van
den toebt van H. M. naar het binnenhof
ter opening der nieuwe zitting van den
Staten-Generaal, geen vermelding heb
ben gevonden van dit rijtuig.
De reden is deze, dat de gouden, koets
niet gebruikt is, ofschoon het voorne
men bestond haar ook hij deze gelegen
heid dienst te laten doen. In de N. Ct.
lezen wij dat „in weerwil van. het pas
sen en meten en geslaagde proefnemin
gen", men toch het niet schijnt te heb
ben aangedurfd de koets door de nau
we poort van heit Binnenhof te doen
gaan.
„Die historische poort, sprekende van
een eerbiedwaardig verleden, die nieu
we koets, getuigend van de gehechtheid
der hoofdstad aan de jonge Vorstin, zij
kunnen het maar niet met elkaar vin
den. Er is hier een conflict, dat. uit den
weg geruimd moet worden. Wie zal
moeten wijken? Voorloopig trekt de koets
aan het kortste eind en mokkend, blijft zij
met haar schitterend goud in den don
keren stal".
Zoo schrijft de „N. Ct." Laat ons hopen
dat, nu men weer een jaar voor zich
heeft, een afdoend middel zal worden
gevonden en toegepast om het eerbied
waardige oude en het schitterend nieu
we met elkaar te verzoenen.
Brand to Hilversum
Woensdagmorgen omstreeks half zeven
brak brand uit in den ldeermakerswin-
kel van den heer K. Rebel aan den
Vaartweg te Hilversum.
Onbegrijpelijk snel sloegen de vlam
men om zich heen, zoodat het een won
der mag heeten, dat alléén de winkel
uitbrandde, hetgeen voorzeker slechts te
danken is aan het actieve optreden van
politie en brandweer.
Slechts met moeite konden de vrouw
en kinderen van den heer Rebel door
een politieagent worden gered, daar de
trap die van den winkel naar de boven
woning voerde en waar deze sliepen,
reeds door het vuur was aangetast en
vol rook stonden. In een half uur was
Mies afgeloopen.
Een kantoor en eene werkplaats, beide
achter den winkel gelegen, kregen groote
waterschade.
De heer Rebel is tegen brandscnaae
verzekerd doch de goederen, die hij van
anderen in huis had voor reparatie en
die tamelijk vele waren, slechts laag.
De oorzaak van den brand ls waar
schijnlijk deze:
De heer Rebel, ini den winkel bezig
zijnde met goed ophangen, stoot zich
de pijp uit den mond. Hij veegde het
daaruit gevallen vuur weg, doch schijnt
dit niet voldoende te hebben gedaan.
Dubbel spoor.
De nieuw aangelegde spoorlijn (dub
belspoor) op het traject Ame-rsfoort-Har-
derwijk, zal Donderdag in gebruik wor
den genomen voor het verkeer.
Tevens moet- bij de Ned. Cenitraal-
Spoorweg Mij. het voornemen bestaan
het aantal locaaltreinen te vermeerde
ren en deze ook van Harderwijk tot.
Zwolle te doen loopen.
Te beginnen met den wintel-dienst zal
ook aan de Hogesteeg, tusschen de stop
plaatsen Bysteren-Diermen, een stop
plaats zijn.
Bond Tan Politie-inspecteurs.
In een in het ceutraalbureau van po
litie te Rotterdam gebonden vergade
ring is besloten tot oprichting van een
Bond van inspecteurs en Inspecteurs-
titulair der Politie, met de uitgesproken
bedoeling om langs wettigen weg ver
betering te krijgen van hun maatschap
pelijke positie. 71 leden traden toe.
Tot bestuursleden werden gekozen de
heeren D. A. Caspars, voorzitter; F. J.
Terlaak Jr., vice-voorzitter; J. J. A. de
Koning, secretaris; J. C. Bergsma, 2e se
cretaris; D. A. te Wechel, penningmees
ter.
Het ligt in het voornemen overleg te
zoeken met de Amsterdamsche Vereeni
ging, ten einde te geraken tot de op
richting van een Centrallen Nederland-
schen Bond.
Een woesteling.
Woensdagavond (de. laatste avond
van de najaarskermis) heeft te Nieu-
•weschans de 21jarige schoenmakei's.
knecht B„ vanNieuwbeerta. zijn dorps
genoot H. een drietal messteken toe
gebracht. waarvan een de long heeft,
geraakt. De toestand' van den getroffe
ne is vrij geruststellend1; hij kon heden
ochtend per rijtuig worden vervoerd.
De dader heeft bekend, en wordt in
arrest gehouden.
- Bond van gemeente-ambtenaren
Te Utrecht werd Woensdag door den
afdeelingisvoorziitter, den heer J. H.
Mignon, de algerneene vergadering van
dien Nederl. Bond van gemeente-ambte
naren geopend.
De heer Mignon herdacht het 10-ja.
rig bestaan van den Bond, en gaf een
overzicht van de geschiedenis der afd.
Utrecht, die ten nauwste samenhangt,
met de geschiedenis van den Bond.
Uit het jaarverslag blijkt, dat het
aantal leden op 1 Augustus 1902 be
droeg 1174 tegen 801 in 1891 en 739 in
1890. De afdeeling Friesland ging met
100 leden vooruit. In Utrecht en Lim
burg bleef het ledental hetzelfde. In
de laatste provincie schijnt bat bondJs-
leven te kwijnen.
De finantieele toestand van den
Bond mag bevredigend genoemd wor
den. De rekening over het dienstjaar
1901 sluit, met een batig sjot va.n
132.78J, waarbij nog gevoegd moet
worden de door de afdeeling Limburg
verschuldigde bijdrage.
Aan het hoofddoel van den Bond. het
verkrijgen van een rijkspensioenrege
ling voor den gemeente-ambtenaar en
zijne weduwen en weezen werd even
als vorige jaren ernstig de aandacht
geslagen. De Nederlandsche Politie
bond heeft zich ten aanzien van deze
zaak met den Bond solidair verklaard
Het verkrijgen van een wettelijke
regeling van den rechtstoestand der
ambtenaren, wordt eveneens door het
hoofdbestuur steeds in het oog gehou
den.
De uitgave van het bondsorgaan
heeft echter de verwachtingen daarvan
niet verwezenlijkt. Een commissie
heeft daaromtrent een rapport samen
gesteld. In het orgaan hebben de ver
schillende afd'eeilingen hieromtrent
hai e meeningen neergelegd.
Tot lid van'liet hoofdbestuur werd
met 58 tegen 4 «temmen gekozen de
heer P. N. van Nierop. De statutenwij
ziging werd met 48 tegen 12 stemmen
aangenomen, waartoe een commissie
van voorbereiding werd benoemd van
vii'f leden.
Yreemde dingen.
In het „Indisch Weekblad van het
Recht" van 21 Juli 1902 vinden wij
openbaar gemaakt een schrijven van
het Hooggerechtshof van N.-I. (3e ka
mer, vice-president mr. W. A. P. F. L.
Winckel) gericht aan een ongenoem-
den voorzitter van den landraad, en
luidende als volgt,
Bij ongedagteekend request wendde
UEG. zich tot Z. Exc. den Gouverneur-
Generaal van N.-I. met het verzoek
om aan de persoon van welke
bij vonnis van dc door u voorgezeten
rechtbank tot tien jaren dwangarbeid
in den ketting werden veroordeeld en
in die zware straffen berusten, wegens
gebrek aan wettig en overtuigend be
wijs gratie te verleen en.
Het was uwe blijkbare bedoeling om
te reageeren tegen de beslissing in
raadkamer genomen, waarbij met
meerderheid van stemmen het bewijs
dér ten laste gelegde feiten en van be-
klaagder schuld daaraan werden aan
wezig geacht.
Het Hof acht het door u ingenomen
standpunt te eenenmale oniuist en on
gepast.
Het verzoekt UEG. mitsdien ernstig
zich in het vervolg van dergelijke han
delingen te onthouden.
Het Handelsblad teekent hierbij aan:
Nu zegt art. 112 van het Indisch,
Regeerings-reglement uitdrukkelijk
„Ieder ingezeten heeft het recht, ver
zoeken aan de bevoegde macht, zoo
wel in Nederland als 'in Nederlandsch-
Indiö schriftelijk in te1 dienen" Met
welk recht, mogen wij vragen, wordt
dat recht, voor een rechterlijk ambte
naar verkort? Want een ernstig ver
zoek" bet eekent in de taal der ambte
naren. voor zoover mogelijk, een „uit
drukkelijk bevel".
Maar, zal men zeggen, het door
d'ien ambtenaar ingenomen standpunt
was „onjuist en ongepast", dat mioclif
hem toch wel door een hooge autori
teit aan het verstand worden gebracht.
Wij kunnen dat „onjuiste en onge
paste' echter geenszins toegeven. De
landraad bestaat, uit een Euroneesch
rechtsgeleerde als voorzitter en twee
of meer inlandsehe hoofden zonder de
minste juridische opleiding. Kan men
zich dan niet voorstellen, dat de meer
derheid. die de beschuldigden tot zwa
re straf veroordeelde, ongelijk had
Doordien zij in die straf berustten,
was reviïsiie uitgesloten het eenige
middel, om een, naar zijn meening on
rechtvaardig vonnis voor zoover nog
mogelijk, te niet te doen. was voor
den rechtsgeleerden voorzitter, het in
roepen der clementie van den Land
voogd.
Deed hij daaraan verkeerd? Naar
onze meening bad' hij veeleer een hoo
ge opvatting van zijn plichtde be
scherming van den inlander tegen
willekeur.
Nu is het natuurlijk zeer goed mo
gelijk, dat hij de quaestie verkeerd in
zag, dat, na onderzoek, de Gouverneur-
Generaal afwijzend op zijn request be
schikte dat. hem oen krasse terecht
wijzing toekwam over zijn averechit-
sche beschouwingen. Wij kunnen ons
voorstellen, dat zijn verzoekschrift
werd ingegeven door een verkeerd be
grip van „prestige" de inlandsehe le
den van den landraad hadden immers
den Europeeschen voorzitter behooren
te volgen
Kortom, mogelijk het, dat de
requestrarit in alle opzichten ongelijk
heeft en totaal ongeschikt lijkt voor
zijn betrekking. Maar gebleken is
dat niet: en niet aan hem alleen
wordt gelast, voortaan te zwijgen,
waar z.i. onrechtvaardigde vonnissen
worden geveld, door die openbaar
making van den brief in het „Week
blad voor het Recht" wordt aan al zijn
collega's bevolen zich bij de beslissing
der meerderheid, al is die tastbaar on
juist, kalm neder te leggen. Zij mo
gen niet „reageeren"
De Indische rechterlijke ambtenaren
mogen, naar wij hopen, zooveel besef
hebben van hun plicht., dat zij n i e t
zullen zwijgen, waar genoemd artikel
112 hun de gelegenheid geeft te spre
kenindien d'at. noodig is, om straffen,
naar hun innige overtuiging uitgespro
ken, te doen opheffen door den Gou
verneur-Generaal, die, volgens art.
o2 R. R„ het recht van gratie bezJit.
En een openbaar gemaakte aan-
schrijving als de boven besprokene,
kan, dunkt ons, niet door den beugel.
De familie Reitz.
De „Nieuwe Ct" schrijft:
Naar we vernemen, vertrekje en den
21 «ten September een 20-jarige en een
19-jange zoon van den heer Reitz, oud
st aal «secretaris van Transvaal, over
Marseille naar Madagascar, ten einde
daar persoonlijk te onderzoeken, of do
omstandigheden voor een vestiging
van het gezin van den oud-secretaris
op dat eiland gunstig zijn te achten.
Met hetgeen de heer Reitz van zijn
middelen wist te redden, denkt hij, in
dien het advies van zijn zoons gunstig
luidt, op bescheiden schaal grond aan
te knopen, om zich weder als in zijn
jeugd, met het landbouwbedrijf bezig
te houden, Een onjuiste voorstelling
van de feiten geeft dus het. bericht, in
enkele huitènlandsche bladen, als zou
een zending, georganiseerd door den
lieer Reitz, en met diens twee zonen
aan het hoofd, rapport uitbrengen over
een Bóeren-emigratie derwaarts.
Hoewel de verhouding van den
heer Reitz tot de generaals uitstekend
is, heeft hij een andere zienswijze dan
zij omtrent hetgeen in de gegeven om
standigheden het meest wenschelijk is.
En heide partijen kunnen zeker nutti
gen arbeid verrichten, zoowel zij, die
im het land blijven, om thans op ande
re wijze dan in den oorlog' de rechten
der natie te verdedigen, als hjj, die, in
isolement zijn kracht zoekend, de vrij
heid' wenscht te behouden, onbewim
peld te zeggen, wat hij wenscht, en
weigert zich te krommen ondér het
vreemde juk.
De heer Reitz vertrekt zelf den 25en
dezer per ss. „Statendam" naar Ame
rika. waar hij, naar reeds gemeld is,
redevoeringen zal houden.
Yoor de Boeren.
De heer P. Loopult te Schiedam, roept
den steun der pers in om het volgende
algemeen bekend te maken:
Zooals bekend is, bestaat onder de
plattelandsbewoners groote sympathie
voor de van alles beroofde Zuid-AM-
kaamsche Boeren.
Die sympathie heeft daadwerkelijke
uiting gezocht en bij de landbouwers van
het Koegras (zeker niet de meest welva
rende polder!) het eerst een bewegmg
doen ontstaan om de Boeren van nieuw
folcvee te voorzien.
In hun eigen beperkten kring stonden
zij reeds 15 stuks jonge runderen af.
Een samenspraak met de voormannen
der Afrikaanders in ons land, Wessels,
Wolmarans en de drie generaals, heeft
hem doen zien dat bij die mannen de
grootste ingenomenheid met het plan be
staat.
Zij hebben reeds besloten een Zuid-
Afrikaansche landbouwvereeniging op te
richten, die zich zal belasten met de:
ontvangst en verdeeling van dat vee in
Zuid-Afrika en die verder de belangen
van den vernietigden Zuid-Afnkaanschen
landbouw zal behartigen.
Ln de op 19 September a.s. te Alkmaar
te houden algerneene vergadering vau
de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw (waar gewoonlijk de pers toegang
heeft) zal door hem een motie worden
voorgesteld, waarvan het doel zal zijn
een beweging op touw te zetteni om de
veehouders in geheel Nederland op ;e
wekken het goede voorbeeld van het Koe-
gras te volgen.
Voor de kosten van vervoer zullen ln
overleg met bestaande vereenigingen
maatregelen worden getroffen.
Fiets-ougeval.
Mej. W. uit Heerenveen, fietste over
de klapbrug te Joure, toen deze opge
haald werd. Dc wachter had haar niet
gezien. Met het wiel viel de rijdster
ruim twe meter hoog van de brug en
kwam nog op het landhoofd terecht,
Het rijwiel is erg beschadigd; de rijd
ster was eerst sprakeloos van schrik,
doch later blee kdat zij zich niet be
zeerd had.
Gemeente-ambtenaren.
Door de afdeeling Noord-Brabant
van den Ned, Bond van Gemeente-amb
tenaren zal een verzoekschrift worden
ingediend bij H. M. de Koningin, om
bepalingen in het leven te roepen, vol.
geus welke gemeente-secretarissen en
gemeente-ontvangers niet anders door
den raad zullen kunnen worden ont
slagen dan op eigen verzoek en op met
redenen omkleed voorstel van B. en W.
Midderiatumlscongres.
De hoofdredacteur van het Katho
liek Sociaal Weekblad, de heer mr,
P. J. M. Aalberse, geeft over dajt Con
gres, waaraan hij zelf een werkzaam
aandeel had, de volgende nabetrach
ting:
Het derde internationale feitelijk
het eerste Nederlandsche Congres
van den Handeldrijven den Midden
stand, is wederom achter den rug.
Wie er heen ging, onbekend! met
congreswerk, verwachtend onmiddel
lijk pracitisch resultaat, altham
scherp omlijnde conclusies, is ont
goocheld naar huis teruggekeerd.
De schuld' lag echter meer bij hem
dan bij het Congres.
Het Congres zelf heeft een schitte
rend verloop gehad. Tal van rappor
ten waren vooraf gedrukt en rondge
zonden. De algerneene aandacht ia
gevestigd op vele punten, tot heden
slechts door enkelen beschouwd. De
mannen van het woord en van de
daad, uit alle oorden des lands, heb
ben gelegenheid gehad, met elkander
kennis aan te knoopen men weige
dit niet te licht. Er ïs wat enthousi
asme gekomen in de beweging van
den Middenstand. Woorden van ge
zond verstand hebben geklonken,
hoog boven uit het gewauwel van en
kele debaters en het geschetter van
een enkelen spreker.
De Midden stand heeft vergaderd,
heeft over zijn belangen beraad
slaagd, over het geheel genomen,
kalm en waardig. Hij heeft na zijn
ontwaken zich flink in podtuur ge
steld om den economischen strijd
krachtiger aan te binden. Hij heeft
geluisterd naar hen, die als goede
vrienden hem de waarheid zeiden,
hij heeft geluisterd naar de woorden
van zijn eigen, kloekste vertegen
woordigers, na dit spreken en luis
teren volge (thans de krachtige, vrucht
brengende daad!
Die daad moet op de eerste en voor
naamste plaats zijn de stichting van
den Nationalen Federatieven Bond
van den Handëldrij venden Midden
stand. Men vereenige allen, die reeds
vereeniigd zijn, in één Bond, met be
houd van ieders zelfstandigheid, en
hoe men overigens over de resul
taten, van dit Congres oordeelen moge
mén zal" dan moeten erkennen, dat
het niet kinderloos, is gebleven.
Thans genoeg gepraat voorloopig,
Aan dén arbeid nu!
Leger en Vloot.
Onder vele blijken van belangstel
ling werd Woensdagochtend op Oud
Eik en Duinen ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van den gepensi-
onneerden luitenant-genef-aal Haga,
oud-commandant van het O.-I. leger.
Tot de aanwezigen behoorden de oud
minister van koloniën Bergsma, de
oud-vice-adimiraal Mac Leod. voorts
tal van gepensjonneftrdé) gleneraials en
eenige oud-O.-I. hoofdambtenaren.
Ds. Heering sprak, nadat dé kist, be
dolven ondeir bloemen, in het graf
was neergelaten, een woord van dlmb
jegens generaal T-Iaga voor de van
hem ondervonden trouwhartigheid
en zelfopofferende goedheid.
Rechtszaken.
Mishandeling in vereeniging.
Voor het Gerechtshof te Amsterdam
stonden gisteren in hooger beroep te
recht J. G. van Doorn, glazenwas-
echer en Fokje Dijkstra, een 27-jarige
ongehuwdé vrouw, wonende op den
Zeedijk, beiden thans gedetineerd.
Aan de beklaagden was bij intro-!
ductieve dagvaarding ten laste ge-1
legd, „dat zij ite Amsterdam samen
vereenigd in den nacht van 10 op 11
Mei 1902 in of nabij de Nieuwebrug-
steeg moedwillig en gewelddadig Ber-
nardus Dikhout hebben aangegrepen,
op dien grond geworpen, geslagen, ge
stompt en met het ijzeren gedeelte
van een deurkruk, althans met eenig
ander hard voorwerp, op het hoofd
hebben geslagen, daarbij den schedel
bij de slaapstreek hebben gebroken,
en doorboord en de gróótte hersenen
hebben gebroken en verbrijzeld,waar
door een hersenvliesontsteking ont
staan is, tengevolge waarvan ge-