NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Meestgelezen Dagblad in Haarlem en Omstreken.
Heden is verschenen
Adresboek van
Ervaringen uit den
Boerenoorlog.
20e .Jaargang
Zaterdag 25 October 1902,
No. 5928
HAARLEMS DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Voor Haarlem per 3 maanden 1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente),
per 3 maanden1.30
Franco door liet geheele Rijk, per 3 maanden1.65
Afzonderlijke nummers0.02^
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden 0.37J4
de omstreken en franco per post 0.45
ADVERTENTIËN
Van 15 regel® 50 Ote,; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem
ie de prija der AdTerfcentiën van 15 regels 0,75, elke regel meer 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 30 Cent per regel.
Bureaox; Gebouw Het Spaarue, Zulder KuUenspasrue S». 6.
Telefoonnummer der Redactie 600. Telefoonnummer der Administratie 122,
Intercommunale aansluiting.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur: J. C. PEEREBOOM.
Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Conrantiers. Met uitzondering van bet Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
9n Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A= DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Dit blad. -verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Cfompagme Générale de Publicité Etrangère Li DAUBE Co. JOHN F. JONES, Succ., Parijs Faubourg Mommartre.
Dit nummer bestaat uit
zes bladzijden.
Haarlem's Dagblad van 25 Oct.
bevat o, a.
Oostenrijksche manieren, Inter
pellatie in de Fransclie Kamer over
de stakingen. Staking in Frankrijk,
Een pantoffelheld, Onderwijs in
Zuid-A tri ka, Gedenkschriften van
Pres. Kruger.
J
bevattende de namen der kiezers
in de GemeentenBennebroek,
Beverwijk, Bloemendaal, Haarlem
mermeer, Heemstede, Hillegom. O-
verveenSantpoort, Schoten. Spaara-
dam,Spaarnwoude,Velsen, Vogelen
zang IJmuiden en Zandvoort; 229
bladzijden, Hink formaat, duidelijke
letter, in eartonnen band.
Prijs f2.50.
jjgagP"" fsSSÊP"" Onmisbaar voor
de bewoners der omliggende
gemeenten zeiven eii voor
de ingezetenen van Haarlem
die clientèle hebben in die
dorpen, deze wenschen uit te
breiden, of daar zaken wen
schen te beginnen.
Voorhanden aan onze Bureaux
Zuider Buitenspaarne 6
en
Groote Houtstraat 55.
Verkrijgbaar bij alle Boekhan
delaren. Uitgave van de Vennoot
schap LOURENS COSTER.
Advertentiën
VOOE HET
Zaterdagavondnummer.
Meermalen zijn wij tot ons leedwezen
genoodzaakt Advertentiën al te wijzen
voor het Zaterdagavondnummer, die des
Zaterdagsmorgens pas worden bezorgd.
Wil men zeker zijn van de plaatsing
dan is inzending op Vrijdagavond noo-
dig, uitgezonderd natuurlijk kleine ad
vertenties of familieberichten, die moei
lijk vooraf kunnen worden ingeleverd.
DE ADMINISTRATIE.
Buitenlandsch Nieuws
Engeland.
De national© conventie van de Ier
sche liga vergaderde Maandagavond
in Boston zooals een Reuter-telegram
ons reeds mededeelde. President Roo
sevelt schreef in een brief dat hij, tot
zijn spijt, deze bijeenkomst niet kon
bijwonen.
De heer Davitt verklaarde dat de
telegrammen betrekking hebbende op
den toestand in Ierland niet doordron
gen tot de Vereenigde Staten. In Lon
den houdt men ze terug.
,,Ik heb me in verbinding gesteld
voegde de heer Davitt er aantoemet
©enige journalisten in Marseille en
Parijs, en wij stelden het plan vast
voor een onafhankelijk pers-agent-
schap dat zijn zetel zal hebben in Pa
rijs.
De Amerikaansche Ieren hebben
naar die Boeren slechts een veertigtal
vrijwilligers gezonden. Door in dit
geval niet tegen de Engelschen ie
strijden, hebben de Ieren bij deze ge
legenheid hun zaak verwaarloosd.
Generaal Botha zei, dat wanneer de
Amerikaansche Ieren 5000 vrijwilligers
gezonden hadden na den Paardenberg-
'ned'erlaag, de Engelsche macht voor
goed gebroken zou zijn".
De vergadering sprak zich vervol
gens uit voor de onafhankelijkheid van
Ierland. Zij kende Ierland het recht
toe overal en altijd Engeland te be-'
oorlogen.
Woensdag heeft de Iersche qua es tic
die aandacht weer van het Parlement
gevraagd'. O'Brien wees er op, dat
president Roosevelt een sympathiebe
tuiging had fezonden aan de verga
dering der National Irish League in
America". H" vroeg aan Balfour of
Engeland, met het oog op de vriend-
schappelijke betrekkingen met de Ver.
Staten ,van plan was van liet hoofd
eener groote bevriende natie een les te
leeren in wijsheid ten opzichte der ïer-
sche zaken.
De voorzitter kwam hier O'Brien in
de red'e vallen; maar deze nam een
anderen draai en wees op het groote
internationale belang van het zenden
van Roosevelt's sympathie-betuiging.
O'Brien trachtte nu een interpellatie,
van de quaestie te maken omdat Bal
four een halsstarrig stilzwijgen bleef
bewaren, maar weer kwam de speaker
tusschen beiden.
Woensdagmiddag kwamen de drie
Bóeren-generaals na bun Duitschen
zegentocbt te Londen aan; en stapten
station Fenchurch uit; een talrijke me
nigte stond hen op te wachten en ont
blootte het hoofd toen zij te voorschijn
kwamen. Men hoorde zelfs eenige kre
ten, die als hulde waren bedoeld. Even
als gedurende hun eerste verblijf te
Londen nam het drietal zijn intrek in
Hoirex Hotel.
Een communiqué aan de Engelsche
pers meegedeeld meldt dat de reis der
Bóeren-generaals slechts in verband
staat met het. ophalen van geiden
voor hun landgenoot en 'thuis. Een
bepaald reisplan is nog niet opge
maakt. een en ander zal waarschijn
lijk van de omstandigheden afhangen.
Dinsdag werd te Londen een verga
dering gehouden, voor het grootste
deel biivewoond' door Indiërs. Engel
sche onderdanen dus, die een eigenaar
dig licht werpt op de politiek der En
gelsche regeering. Vóór den oorlog
was een der voornaamste grieven te
gen het bekrompen bestuur van den
heer Kruger, dat de Indiërs, zij die
toch Engelsche onderdanen waren en
dus evenveel rechten bezitten moesten
als de blanke mede-onderdanen,
gansch Transvaal en Vrijstaat als Pa
ria's behandeld werden; hetzij werklie
den, hetzij kooplieden, hetzij van eenig
ander beroep steeds waren het niets
dan co-olies" Verlof om in het land
te wonen werd hun alleen na betaling
van drie p st gegeven; op reis waren
zij vexplicht in de laagste klasse te
reizen en moesten daarbij van een spe-
cialen pas voorzien zijn.
Bovendien mochten zij hun verblijf
houden en hun handel uitoefenen al
léén in afgeschotèn gedeelten der stad.
locaties genaamd; en ten slotte moch
ten zij in de meeste steden geen ge
bruik maken van rijtuigen of op de
voetpaden wandelen. Lord Lansdowne
en andere Unionistische lichten wa
ren tot in hun binnenste verontwaar
digd en bedroefd over zóo'n toestand...
vóór den oorlog. Doch zie, nu de oor
log over is nu schijnt dit alles niet
meer voor de Regeerlng te bestaan en
ziet zij blijkbaar de noodzakelijkheid
van veranderingen in den koelie-toe
stand niet meer in, althans bovenge
noemde vergadering uitte haai- oordeel
in omgekeerden zin en beweerde dat
de koelies er thans nog droeviger aan
toe waren dan voor '99.
In het Lagerhuis deelde de onder-mi
nister van buitenlandsche zaken lord
Cranborne mede dat der Britsche Regee
ring niets bekend is van eenige over
eenkomst tusschen Frankrijk en Italië
welke met zich zou brengen een versto
ring van den status quo in de Middel-
landsche Zee.
Sir Howard Vincent vraagde of de fis
cale bepalingen voor Transvaal en Oran-
jekolonie zouden behelzen een preferen
te behandeling van Britsche goederen.
Minister Chamberlain antwoordde te ver
wachten dat de Zuid-Afrikaansche kolo
nies binnenkort een tarieven-conferentie
zouden houden. Daarom zou het voor
barig zijn thans eenige mededeeling te
doen.
De Iersche leden, die ontevreden wa
ren met eenige van minister Wyndham's
antwoorden op vragen, Iersche zaken
betreffende, drongen aan op het stellen
van een groot aantal aanvullingsaanvra
gen in strijd met de orde door den voor
zitter geëischt. Er heerschte eenigen tijd
groote opgewondenheid en rumoer, het
kwam' echter niet tot eenig ernstig inci
dent. Ten slotte hervatte het Huis de
behandeling van de onderwijswet.
Frankrijk
De minister van justitie heeft giste
ren een circulaire aan de procureurs
generaal der republiek verzonden,
waarin hij eraan herinnert, dat het
echt tot staken onaantastbaar is. De
gewapende macht heeft z!icb daarom
te bepalen tot het onderdrukken van
onlusten, die zouden kunnen voorko
op geen andere wijze heeft zij
tusschenbeide te treden in de kwestie
tusschen patroons en werklieden. Zij
heeft de striktste onzijdigheid in acht
te nemen.
Aan de ambtenaren die te oordeelen
hebben over feiten met de staking in
verband staande, wordt opgedragen,
in groote mate met de omstandigheden
rekening te houden en vooral op kal
meering der gemoederen aan te sturen.
De Kamer zette Donderdag de behan
deling van de interpellaties over de
werkstakingen voort. Na lang.e redevoe
ringen van de afgevaardigden Dejeante
en Jaurès nam minister-president Com
bes bet woord. Hij verklaarde slechts te
willen antwoorden op twee vragen: lo.
waarom hij troepen heeft gezonden en
2o. welke maatregelen hij denkt te ne
men om de stakingen te doen eindigen.
Hij zegt o. a.:
„Het is de plicht der Regeering de or-
de te verdedigen tegenover perfide agi
tatoren gelijk men die vindt bij werk
stakingen welke samenvallen met staat
kundige gebeurtenissen. Het zenden van
troepen was dan ook geen uitdaging,
doch een noodzakelijke daad van voor
zichtigheid. Wij hebben alleen voorge
schreven de onvermijdelijke maatregelen
om buitensporigheden te voorkomen.
Ons drievoudig doel was: te verkrijgen
dat de menschen gevrijwaard bleven
voor gewelddadigheden, de vrijheid van
arbeid en de vrijheid van staking te doen
eerbiedigen".
Komen.de tot de ldachten van de mijn
werkers zeide de heer Combes dat hij
met betrekking tot den arbeidsduur der
mijnwerkers de verzekering gaf dat hij
bij den Senaat het wetsontwerp zou on
dersteunen dat door de Kamer is aan
genomen. Ook 'heeft hij beloofd het vraag
stuk van de arbeiderspensioenen, te zul
len doen regelen. Wat, de salarisvraag
betreft, heeft hij geantwoord dat deze
niet behoorde tot het domein van de re
geering noch tot dat van het parlement.
Zij verschilt voor de afzonderlijke stre
ken en de daar heerschende voorwaar
den. Over het vraagstuk van de ongeval
lenverzekering voor arbeiders zeide hij:
„Wij zullen er naar streven dit vraag
stuk zoo billijk mogelijk te regelen, de
regeering zal pogen voor de verschillen
de categorieën van werklieden de meest
gunstige oplossingen te verkrijgen. Zij'
zal al haar krachten aanwenden om een
eind te maken aan de werkstakingen, die
groote ellende dreigen te veroorzaken en
onze mijnindustrie te gronde richten,
terwijl zij onze buitenlandsche mede
dingers in de kaart spelen."
De voorzitter leest zeven motiën van
orde voor, die bij hem zijn ingekomen.
Bos verklaart dat alle republikeinen het
eens zijn om de motie Sarrien-Jaurés-
Gouzy aan te nemen.
Het eerste gedeelte dezer motie, dat
met 525 tegen 3 stemmen, werd aange
nomen, luidde aldus:
„De Kamer, acte nemende van de ver
klaring van den minister-president, dat
hij in de Kamers zal bespoedigen de be
raadslaging over en het aannemen van
hervormingen in het belang der mijn
werkers";
het tweede gedeelte, dat met 335 tegen
180 stemmen werd aangenomen, luidde:
„vertrouwende in zijn'vastberadenheid
om de vrijheid van den arbeid en het
recht van staking te handhaven";
het derde gedeelte, aangenomen met
418 tegen 95 stemmen, luidde:
„noodigt hem uit zijninvloed aan te
wenden om de arbitrage te doen aan
vaarden".
De motie werd in haar geheel aange
nomen met 375 tegen 164 stemmen.
Ruitschland.
De Rijksdag heeft de beraadslaging
over artikel 1 van de tariefwet met de
tariefposten voor gerst en haver, voortge
zet. Het regeeringsontwerp stelt voor
gerst een minimum-recht van 3 ruk. voor
en een autonoom recht van 4 mk., voor
haver een minimum-recht van 5 mk. en
een autonoom recht van 6 mk. De com
missie heeft voor haver en gerst een
zelfde minimum-recht van 5 1/2 mk. en
een autonoom recht van 7 mk. aange
nomen.
Heim, van het Duitsche centrum, stelt
voor, het minimum-recht tot 6 mk. te
verhoogen, de sociaal-democraten ver
langen vrijstelling van invoerrecht.
Vandaag zal over de posten voor gerst
en haver gestemd worden.
Turkije.
Volgens de „Frankf. Zeitung" zoude
Donderdag om 4 uur de tijd verstreken
zijn, gesteld in het Italiaansche ultima
tum betreffende de zeerooverij in de
Roode Zee. Het Italiaansche oorlogsschip
Piemonte vertoeft daar op 't oogenblik
Turkije zoude de Italiaansche eischen als
billijk erkend hebben, maar tegelijk ge
zegd, dat het binnen den vastgestélden
tijd onmogelijk er aan kon voldoen. In
bijna alle diplomatieke kringen, verze
kert de „Frankf.", vindt men Italië's
houding te kras. De Italiaansche diplo
matie is nu echter tevreden met de door
Turkije afgelegde verklaringen.
Zooals wij vanmorgen hebben medege
deeld, zou Turkije een geldelijke schade
loosstelling aan Italië geven als het geen
andere voldoening verschaffen kan.
Een bericht in de „Temps" zegt echter,
dat Turkije heeft aangeboden: Gevan
genneming der zeer o overs, vernieling
van hun booten en bovendien nog 1500
T. pd. st. schadeloosstelling. Als dat zoo
is, kan de Italiaansche diplomatie ook
inderdaad tevreden zijn, dunkt ons.
Finland.
Tien hoog ere ambtenaren, waaron
der een. senaatssecretaris en negen
rechters, hebben hun ontslag uit den
dienst gekregen, door middel van een
allerhoogst bevel aan den senaat, om
dat zij zich schuldig gemaakt hebben
aan dienstweigering tegenover den se
naat. Deze ambtenaren hadden nl.
geweigerd, den senaat behulpzaam te
zijn bij 't uitvoeren van de aanwer-
vingsvoorschriften. Zij verklaarden
den senaat, dat zij niet konden mee
werken tot het uitvoeren van een mi-
litiewet, die in Finland op wederrech
telijke wijze was uitgevaardigd. Een
groot aantal ambtenaren derzelfde ge
rechtshoven in Abo, Wasa en Wiborg,
die eveneens voor de dienstweigering
gestemd hadden, kregen een berisping
van den troon. De Finlj. Gaz. ver
zuimt de gelegenheid niet haar lands
lui ïn Rusland er op te wijzen, hoe
vreeslijk gedesorganiseerd het beamb-
tendom in Finland is, en hoe ongeloof
lijk een dergelijk geval in het overige
Russische Rijk zou klinken, wanneer
ambtenaren zich zouden verstouten,
den senaat mede te deelen, dat zij een
bevel nieit uitvoeren, omdat zij het niet
met den wetgever eens zijn. Het Rus
sisch propagandablad vergeet alleen,
dat de vergelijking nog lang niet op
gaat, ook nog niet, nadat de Russische
bewindvoerders de Finsche staatsin
richting hebben kromgebogen.
Oostenrijk-Hougarije.
In den Rijksraad zijn een aantal in
terpellaties aangekondigd, meeren-
deels betrekking hebbende op gebeur
tenissen der laatste dagen. Zoo is er
een over het gebrek aan ruimte op de
Polytechnische Hochschule, dat tot een
studentenkabaai aanleiding gaf. Dan
een van de Duitschers over de wanor
delijkheden bij de keuze van een voor
zitter voor de Kamer van koophandel,
en nijverheid te Olmutz. en een over
de opstootjes te Bielitz, op Zondag jl.,
ingediend door den afgevaardligde
llaase, die wil weten waarom de re.
geering een feestelijke opening van
de Poolsche christelijk-sociale leeszaal
daar kon toestaan ondanks haar uit
dagend karakter tegenover de. gevoe
lens van de Duitsche burgerij dier
stad'.
Daarop hervatte de Kamer de be
sprekingen over de urgentie van de
motie der Tsjechen betreffende, de ge
lijkstelling der talen in Silezië. Het
was daarbij, dat de volgende tooneelen
voorvielen. Terwijl de jong-tsjech Dyk
aan 't woord was, viel de afgevaardig
de Albrecht van de Duitsche volkspar
tij, een Moravisch fabrikant, hein in
de rede. De Tsjech Brzesnofski riep
Albrecht daarop toe ,,Gij zijt van
Tsjechisch geld rijk geworden Al
brecht antwoordde: „Gij zijt door de
Joden rijk geworden, antisemiet
waarop Brzesnofski hem voorwierp
Renegaatuw moeder is een Boheem
eche Dit was te veel voor den Mora-
viër, die met gebalde vuisten op Brzes
nofski losstormde onder den kreet
...Tij, walgelijke kerel, wil je mijn moe
der beleedigen mijn moeder is een
DuitscheEen aantal leden der All-
deutsche partij verhinderden toen, dat
Albrecht den „hoon" zijn moeder aan
gedaan, door haar een Boheemsche te
noemen, op zijn tegenstander wreekt©
door een paar vuistslagen.
Maar dat was slechts een begin.
Toen de Jong-tsjech Schnal in het
Tjechïsch sprak, riepen de Schöneria-
nen den vice-president Kaiser toe, hem
het woord te ontnemen, wat groot la
waai aan den anderen kant uitlokte.
„Dat is een brutaliteit 1" riepen de
Tsjechen, waarop de Al-duitscher Ber
ger hen toebrulde „Dat zijn geen par
lementsleden, maar kwajongens 1" Nu
begon de oorlog eerst goed De Tsje
chen sprongen uit hun banken op Ber-
.er toe met den uitroep: „Foei! Her
roepen! Je hoort in een koestal, niet
in een parlementwaarop Berger ver
zekerde „Ik herr oepniets ik geef het
je zwart cp witwelke verklaring hij
bezegeld© door een paar sarrende stoo.
ten op den meegehrachten automobiel-
hoorn.
De vliee-voorzitter schorste toen de
zitting om dien storm eerst eenigszins
tot bedaren te doen komen. Na her
opening diende hij Berger een scherpe
berisping toe wegens beschimping van
zijn medeleden,welke terechtwijzing
de Ai-duttschers onderbraken door te
gen den vice-voorzitter te roepen „Gij
krijgt de Leopolds-orde, gij Duitsche
Tsjech
Schnal poogde daarop zijn rede te
vervolgen, maar werd opnieuw door
de Ai-duitschers in de rede gevallen.
De afgevaardigde Stein riep„Gij
schandelijke knevelaar. Je reine dief
stal De afgevaardigde Iro „Minis
ter von Koerber, maak een eind aan
den geheelen boel 1-Iet lid Freszl
„Ordinaire kerelStein „Zwende
laar, huichelaar, uitzuiger 1"
Zoo ging het nog een poos door, tot
dat men einde;ijk tot stemming over
ging. De urgentie werd geweigerd.
Maar de Oostenrijksche Rijksraad had
een waardige zitting te meer in zijn
annalen te boekstaven.
Stadsnieuws.
Haarlem, 24 Oct.
Examens Vrije- en ordeoefe-
ningen. Geëxamineerd 6 mannelijke en
6 vrouwelijke eandidaten. Geslaagd de
dames- R. Cohen, Koog aan de Zaan; A.
Co,melisse, Amsterdam; G. J. van Daalen,
Assendelft; G. Daman, Amsterdam; N.
van Hesselingen, Amsterdam; en de hee-
ren Z. J. Kraal, Haarlem, P. Glas, Haar
lem, W. H. van Leeuwen, Zaandam, M.
Laan, Mïddelie.
Herm. van der Moolen te Haar
lem, die door de Arr. Rechtbank alhier,
is veroordeeld wegens mishandeling tot
3 maanden gevangenisstraf, is van dit
vonnis in hooger beroep gekomen.
Aanbesteding. Door den archi
tect W. F. Doeglas alhier, is dezer dagen
onderhands aanbesteed: Het bouwen van
twee dubbele villa's aan de Zeestraat ts
Zamd voort.
Het werk is opgedragen aan den heer
J. A. Ivaub, aannemer te Halfweg.
Ten voordieele der weduwen en wee
zen der Boeren hield dir. H. J. Pouts-
ma. ex-directeur der ambulance van
Chr. die Wet Donderdagavond rn het
Brongebouw een voordracht over zijne
ervaringen in den Zuid-Afrikaanscnen
oorlog.
Spr. vangt zijn rede aan met de me
dedeeling. dat hij zich 3 jaar geleden
inscheepte om aan den grooten wor
stelstrijd deel te nemen, welke hij tot
het einde toe meemaakte Daarna gaf
spr. eene beschrijving van zijn reis.
Na 48 dagen kwam hij te Pretoria
aan. om eenige dagen later met een
hospitaaltrein het veld in te gaan.
In die dagen lagen de Engelschen
nog wel is waar voor Ladysmith, doch
in Pretoria was reeds eene stemming,
die deed1 vermoeden dat men niet op
een gunstigen uitslag van den oorlog
rekende. Eenigen tijd later was spr
in Johannesburg, juist ten tijde dat
de beschiethri daarvan plaats bad.
Het was daar toen een ellendige toe.
stand. Diezelfde toestand heerschte
eenige dagen later ook te Pretoria,
even vóórdat lord Roberts met zijn ge
heele staf de stad binnentrad, voor
zien van 150,000 Engelschen met ka
nonnen.
De aanblik van die groote massa
goed gewapende Engelschen was zoo
overweldigend, diat spr. zich niet kon
begrijpen'dat de Boeren den moed' toen
nog niet verloren Nog lang hielden
zij zich echter goed. Eerst na de over
gave van Cronjé was eene algemeene
ontmoediging onder de Boeren te be
speuren
Eenige dagen na de inneming van
Pretoria, kwamen de proclamaties van
Roberts, waarin stond dat de stad on
der krijgswet was. En deze werd zeer
streng toegepast. Men mocht geen wa
pen. geen paard, kortom niets hebben.
Na 's avonds 6 uur mocht men niet
meer op straat. Die Hollanders moch
ten in het geheel niets doen. Zij hadÊ
den het meest van de Engelschen te
verduren.
De Engelschen hadden echter zoo
veel zieken en gewonden, dat het Pa
leis van Just, en andere groote gebou
wen tot hospitaal werden ingericht.
Ook het hospitaal onder ,de HollancL
sche vlag moest ten slotte aan de En
gelschen worden afgestaan. Lord Ro
berts had evenwel geen oogenblik
moeite gedaan om aan het Holland-
sche hospitaal eeii bezoek te brengen,
zoodat dir. Bierens de Haan bij zijn
vertrek ook niet de beleefdheid wilde
nemen van Lord Roberts afscheid te
nemen, niettegenstaande deze het ver
zocht had.
Daarna was spr. weder het veld in
getrokken en deelde hij eenige merk
waardige staaltjes dezer tochten mede,
breedvoerig schetsend een reeks
grappige en minder aardige voorvallen
uit het leven op bet veld' waarbij hij
zijn gehoor deed kennismaken van
eenige eigenaardigheden van de Bóe
ren-generaals Christiaan de Wet en De
la Rey.
Met generaal De la Rey is spr. 3
maanden in 't veld geweest. Hij heeft
de grootste achting voor hem als
mensch en als veldheer. Het is een
wonder zooals hij zijne positie steeds
overzag. Tevens deelde spr. mede,
dat de Engelschen steeds de Kaffers
hadden geëxploiteerd tegen de Boeren.
Te Steenbokfontein ontmoette spr.
President Stevn. Met hem besloot spr.
naar den Vrijstaat té gaan. Het was
eenige dhven na de vergadering, waar
in alle Boeren een priem onder het
hart werd gestoken om in den strijd
te volharden dat spr. ongeveer één
dag achter President Steyn te paard
naar de Vrijstaat trok om ook daar
De Wet te ontmoeten.
Te Bothaville was spr. juist op het
oogenblik toen een 60-tal Boeren, waar
schijnlijk door verraaa, waren versla
gen, en de overigen de vlucht hadden,
genomen
Door dit trekken naar de Vrijstaat
moest spr. de ambulance verlaten. Nog
schetste spr. hoe schandelijk de En
gelschen steden verwoestten en vrou
wen en kinderen aan de ellende prijs
gaven. (Meermalen heeft de heer
Poutsma daarover reeds het een en
ander geschreven).
Levendig schilderde spr. zijn audi
torium af een nachtelijke marsch on
der leiding van De Wet op het stik-
en stikdonkere veld, terwijl cte «ogels
der khaki's de Boeren om de oor,en
vlogen. Dan krijgt men wel eens lood)
in de schoenen. Een voordeel was ech
ter dat de Engelschen door de duister
nis ook maar in het wild schoten. Ze
wisten dat de Boeren in 't vela waren,
maar waar dat wisten ze niet.
Ook toekende sur. af de aanval door
De Wet met 250 volgelingen van de
Wetsdorp. dat door 500 Engelschen
was bezet. Als leeuwen liebben de
Boeren daar gevochten. Zij hebben de
sterke schansen bestorma en man te
gen man gevochten.
Botha leidde den geheelen aanval en
na 2 1/2 dag vechtens gaf Khaki zich
onvoorwaardelijk over. Toen wij bin
nentrokken hadden de Engelschen, aie
sterkverschanst waren geweest, 125
dooden en gewonden en wij slechts
5 dlooden en 8 gewonden.
Merkwaardig is het, dat de Hoeren
den ©enen d!a°" vechten als leeuwen,
terwijl ze op een anderen dag vluch
ten en niets kunnen uitrichten. Daar
door konden zij hunne positie nooit
behouden en dat was jammer.
Grappig wist de heer Poutsma te
verhalen het voorval dat de Boeren,
door de Nek moesten (Sprinkhaans-
Nek). De generaals waren er niet. De
Boeren_mopperdeii. De president, was
er met zijn staf.
We moeten diq door, zei Fourrie.
Maar waar. zei de president, zie je
niet. dat dat niet gaat; we worden
allemaal doodgeschoten. Kunnen we
niet wat links'?
Neen, zei Fourrie, daar zijn alle
maal khaki
