Bel Huis outer fls h
Tweede Blad,
is niet duidelijk. In het algemeen
toonen de gladde vruchten een groo-
ïe-re reinheid, maar van een vasten
regel is daarbij ook geen sprake, zoo
als blijkt uit het voorbeeld van de
aalbessen en de kersen.
Ten slotte deelt de schrijver mede.
dat voor veTsche fruit één keer flink
afwasschen, liefst onder een kraan,
terwijl het fruit wordit geschudt, vol
doende kan geacht worden; als het
fruit geruimen tijd heeft gestaan en
de kiemen er op vastgedroogd zijn,
moet men twee of driemaal afwas
schen. Wil men appels et> peren ter
wille van het aroma met de schil
eten, dan is het aan te bevelen, ze
eerst met een droog lapje af te vrrij-
venen daarna in stroomend water
(onder een kraan) af te spoelen. Ove
rigens moet men in helt oog houden,
dat vel© vruchten, als zij nat zijn,
spoedig schimmelen en in gisting
overgaan, en dus eerst kort voor het
gebruik moeten gewasschen worden.
Üemeugu Nieuws,
,.Utau svatvel och fosfor".
De eerste en voor verreweg de mees-
ten ook de eenige kennis der Zweed-
ische taal danken wij aan de lucifers
doosjes. Deze dragers der beschaving
hebben bewerkt, dat de beroemde
woorden ,,Utan svafvci och fosfor" een
zoo groote rol spelen, wanneer van
Zweden sprake is. Dat is ook zeer ver
klaarbaar, wijl men zoo dikwijls een
lucifersdoosje ter hand neemt.. En als
men de lucifer goed beschouwt, wat
zeklen geschiedt, zal men niet vermoe
den niet welk vernuft de machines tot
de fabelachtig snelle bewerking ervan
zijn uitgedacht.
De naam ,,Zweedsche lucifer" duidt
aan dat ze van Zwedén uit haar weg
door de wereld gevonden heeft. Reeds
m het begin der 9e eeuw bestonden in
Frankrijk lucifers met phosphorus en
zwavel doch die vonden niet veel af
trek. Eerst vijftig jaren later kwamen
de Zweedsche lucifers, hoewel het pu
bliek aan een bepaalde wrijf vlakte ge
houden was, in algemeen gebruik. Te
Jongköping had men een methode ont
dekt, om lucifers te maken, die noch
zwavel, noch phosphorus bevatten en
ook geen onaangenamen rook bij het
branden achterlieten.
Jongköping heeft twee fabrieken,
van welke de grootste, de bekende
Jongköping Tandsticksfabrik, dagelijks
50 millioen lucifers, gelijk aan 1 mil-
lioen doosjes, levert. Als men bedenkt,
dat die-ze éene fabriek zulk een ontzag
gelijke massa lucifers dagelijks produ
ceert. dan kam men zich een denkbeeld
maken van de reusachtige hoeveelheid
lucifers, die dagelijks over de gansche
wereld gebruikt worden. Bij elkaar
vertegenwoordigen zij dan ook een
klein bosch. Dit verklaart mede het
feit, dat de fabriek het hout reeds van
Rusland moet betrekken. Dagelijks
komen daar waggons vol espenhoo-
men aan. Onophoudelijk werken de
groote circelzagen, welke de stammen
in 40 centimeter lange stukken verdee-1
len. Deze korte blokken worden ma-'
cliinaal van de bast ontdaan om dan
in de .schiknachine tot houtrepen van
de dikte van een lucifer te worden ver
werkt, Heele zalen zijn met zulke ma
chines bezet en kleine jongens leggen
deze houtrepen precies op elkander.
Op dezelfde wijze, eveneens door af
schillen van houtrepen van den stam,
wordt het hout zonder einde voor het.
maken van de doosjes verkregen, Bij
het schillen worden te gelijker tijd
eenige deuken ingedrukt welke het
ombuigen van de zijden der doosjes
moeten vergemakkelijken. In groote
rolkisten worden zij vervolgens over
gebracht naar de inrichting om te wor
den „aangekleed". De doosjesrepen
worden evenzoo in deze snijmachine
op doosjeslengte afgesneden, om ver
volgens in een andere machine gevou
wen, met blauw papier en etiket be
plakt en van bodems voorzien te wor
den.
De moeielijkheïd der lucifersfabri-
katie ligt vóór alles in het maken van
de koppen, wijl elk afzonderlijk houtje
in do bepaalde massa „utan svafvel
och fosfor" gedompeld moet worden.
Voordat de houtjes lucifers worden,
werpt men ze in een schudtoestel,
waardoor ze in dezelfde positie komen
te liggen, om alsdan in de eigenlijke
lucifcrsrnachme te worden geschoven.
Elk toestel neemt groote rijen houtjes
mee, en dompelt ze machinaal in ver
scheiden vloeistoffen. Door den lan
gen weg, welke de nu lucifers gewor
den houtjes afleggen, dragen ze snel
en vallen dan in kleine reservoirs, tot-
een getal noodig om een doosje te
vullen. Andere machines voltooien
vervolgens de behandeling door de lu-
cifers in de doosjes te pakken. Ook
geschiedt automatisch het tot pakken
maken van do doosjes, nadat deze, op
den kant gesteld, door machines ge-
loopen zijn, die ze van boven en van
onderen van oen natte wrijf vlakte
voorzien, welke onmiddellijk droog is.
De veronderstelling, dat de fabrica
tie van lucifers de gezondheid schaadt
is onjuist. Alle arbeiders en arbeid
sters, die jaren lang dit werk verrich
ten, worden niet door bedrijfsziekten
aangetast, zoodat de parkaanleg en de
arbeiderswoningen in de buurt der fa
briek eer aan humaniteit dan aan hy
giënische reden hun aanzijn danken.
De diepte van den slaap werd vroe
ger door onderzoekers bepaald naar de
kracht van het geluid, dat noodig was
om den slaper te wekken. Maar dr.
De Sanctis en dr. Neyroz passen daar
voor een methode van aanraking en
drukking toe. Zij gebruiken esthesio-
meters zoowel met scherpe als met
stompe punten, welker drukking ge
makkelijk kan gebracht worden tot de
kracht, welke loodig is tot het wekken
van den slapende.
In het Londenscho weekblad „The
Lancet" wordt het een en ander om
trent de proefnemingen met die me
thode medegedeeld.
De proeven werden genomen op ver
schillend© personen, gedurende een
tijdperk van zes maanden op verschil
lende uren van den nicht.
Vier sujetten waren normale men-
schen en vijf waren zenuwlijders.
De uitkomst van duizenden waar
nemingen omtrent de diepte van den
slaap allen zorgvuldig opgeteekend,
was, dat die slaap een of ander
half uur na het inslapen het diepst is,
en wel meestal in het derde halfuur.
Daarna wordt hij weer minder diep.
Vervolgens wisselt de diepte van den
slaap van uur tot uur. over het geheel
afnemend, totdat de slaap opnieuw die
per wordt.
De tweede diepere' slaap duurt on
geveer anderhalf uur en komt onge
veer op de helft van den geheelen
slaaptijd.
Bij de vijf ziek© sujetten was de
slaap veel dieper dan bij de normale,
Men bevond ook, dat, anders dan
algemeen wordt aangenomen, de slaap
zeer diep was bij de meeste (60 procent)
der lijders aan epilepsie.
De diepte van den slaap verschild©
echter vest meer bij de abnormale dan
bij de normale sujetten.
Bij de onderzoekingen bleek ook,
dat droomen voorkomen in alle tijden
van den slaap, zelfs m de eenste uren,
als de slaap liet diepst ismaar dat
zij veelvuldiger en levendiger wa
ren in de laatste uren van den slaap
vooral tegen den morgen.
Bij zielszieke personen was de
..droomwerkzaamheid" gering in ver-
dij king met die van normale' sujetten
En belasting op vrijgezellen
bestaat sedert eenigen tijd in de
Argentijnsche Republiek en levert uit
stekendie resultaten op. Zoodra ©en
mannelijke bewoner 20 jaar Is gewor
den .wordt hij beschouwd als te zijn
in staat om in het huwelijk te tred'en
en moet hij tot ziin 30e jaar een belas
ting van 12 nldien per maand betalen.
Voor de volgende vijf jaar wordt de
belasting verdubbeld. Van zijn 35e
jaar tot zijn 50e jaar betaalt ©en vrij
gezel 48 en van zijn 50© tot zijn 75e
jaar 72 gulden belasting per maand
Boven de 75 jaar daalt de belasting
tot 24 gulden en op 80-jarigen leertijd
vervalt zij geheel. Iedere weduwnaar,
die niet. binnen drie jaar hertrouwt, be
gint ophieuw belasting te betalen. De
genen .die kunnen bewijzen, dat zij
driemaal in één jaar een blauwtje
hebben geloopen. worden vrijgesteld
van belasting.
Slachtoffer van een dollen hond
Op het perron van het ..Gare de
Lyon" te Pariis trok dezer dagen een
zonderling man de aandacht., die een
meisje van omstreeks tien jaar aan
een touw vóór zich uitdreef. Het ge
zicht van hot, kind was met een groo-
ten muilkorf bedekt en de man riep
zoo hard hij maar kon: Raak haar niet
aan! Komt niet dichtbij! Ze is dol!
De politie bemoeide er zich mee. en
nu kwam het uit. dat het meisje voor
een poos door een dollen hond; was
geheten. Zij was in het Institut Pas
teur behandeld, en als volkomen gene
zen ontslagen. Maar door den angst en
de spanning was haar vader wat aan
het malen geraakt. Het meisje werd
natuurlijk onmiddellijk van haar muil
korf bevrijd en naar huis gezonden,
terwijl de vader wordt verpleegd.
Het model.
In dto Academie voor Beeldende
Kunsten te München logeert een jonge
leeuw, die daar den geheelen winter
denkt te blijven
JBehoorende bij
„Haarlem's Dagblad"
van
Zaterdag 25 October 1902
Nr. 5928
Binnenland.
Gedenkschriften van pres. Kruger
De Times bevat drie kolommen uit
treksel uit Kruger's mémoires, die,
naar de Times opmerkt, toonen hoe
Kruger in den strijd met wilde bees
ten en in de verdediging tegen wilde
volken een vaderland won voor zich
en zijn volk; en boe bij dit door zijn
krachtig ©pitreden beschermde tegen
binnenlandscbe onlusten.
De jonge Kruger, die toen hij negen
jaar was, met den Grooten Trek
meeging, heeft zijn deel dapper ge
dragen.
Het eerste deel beschrijft hoe de
jonge Kruger, toen hij 14 jaar was,
zijn eersten leeuw schoot; het twee
de hoe Kruger door zijn roekeloos
heid onder een rhinoceros raakte en
dien van beneden af doodschoot en
hoe zijn zwager hem een flink pak
met de sjambok gaf voor zijn on
voorzichtigheid.
Het derde gedeelte beschrijft de
omstandigheden van den strijd te
gen Mosellikaltte, die op den grooten
trek van 1836 volgde en tegen den
hoofdman Setcheli, in 1852. Kruger
zegt, dat na de nederlaag van Set
cheli commandant Scholtz in het huis
van den Engelschen zendeling Li
vingstone ©en oomplete werkplaats
voor het herstellen van vuurwapenen
en een hoeveelheid oorlogsmateriaal
vond, die Livingstone in voorraad
had voor Setcheli's gebruik.
Het was een schending van de
Sandrivier-conventie, waarin bet ver
schaffen van wapens en ammunitie
aan de Kaffers verboden was. Dewa-
penvoorraad van den zendeling werd
met het oog daarop in beslag geno
men. En daarom werden de Boeren
belasterd en beleedigd door Living
stone in geheel Engeland...
Kruger verhaalt dan verder hoe
hij vrede sloot met den Basoetohoofd-
man Moshesh, ten behoeve van tien
Oranje-Vrij staat; en hoe hij heel al
leen in een donkere grot ging, waar
in een groot aantal Kaffers, die over
wonnen waren door de Boeren, die
den moord op Herman Potgieter ge
wroken hadden. Kruger sprak hen
ia hun taal aan, alsof hij een van
hen was, en drong hij hen aan, doch
zonder succes, om zich te onderwer-
pen.
Bij het begin van den burgeroor
log tuisschen Van Rensburg en Schoe-
man wilde Kruger geen deel nemen
ir aan het geschil, maar Hoen hij er
n eens in betrokken was, rustte hij
niet, zegt hij, voordat hij het recht
van spreken van het volk had verze-
- kerel.
Hij ontkent beslist heit plan gehad
te hebben om zijn Christelijk Gere
formeerde Kerk tot staatskerk tema
ken inplaajts van de Hervormde kerk.
Na de nederlaag van Sehoeiraan's
afdeeling bij Swartopjes haalde hij
j Van Rensburg over hem niet verder
(te vervolgen met het gevolg, dat on-
derhlandielingenwerden geopend, die
tot een vergelijk leidden.
In het laatste deel beschrijft Kru
ger de aankomst van Theophilius
Shepstone te- Pretoria om het land
te annexeeren.
Kruger, die Shepstone's plannen
doorzag, drong er bij President Bur
gers op aan om Shepstone en zijn
gewapende lijfwacht net te veroorlo
ven de stad binnen te gaan tenzij on
der geleide. Doch Burgers nam
daarvan geen nota. De presidents-
verkiezing moest toen weldra plaats
hebben; voor de verkiezing was het
ech|ter reeds duidelijk, dat Kruger
een groote meerderheid zou hebben.
Hij bood Burgers toen aan om de
meerderheid der stemmen op hem te
doen vereenigen, indien hij een dui
delijk bewijs gaf vian zijn voornemen
om de onafhankelijkheid van het
land te verdedigen. Doch voor den
dag der verkiezing wapperde de En-
gelsche vlag in de republiek.
door
MAX PEMBERTON.
31.
Nu, zei ik, geef mij die sleutels
en loop door. En bij den hemel bo
ven mij, .als jij je lippen ook maar
zoover openlt, dat er een vlieg door
heen kan, zal ik je dood schieten,
waar je staat!
Hij gaf mij d'e sleutels met een
hand die zoo trilde, dat hij ze bijna
liet vallen. Ten spijt van mijn bevel
mompelde bij soms van angst.
Ik ben de vriend van mevrouw
Czerny, zeide hij onderdanig. Geloof
me, mijnbeer, heb genade en geloof
mij!
Wanneer gij waarheid spreekt,
zei ik grimmig, vooruit dan en denk
er aan!
He liet hem voorgaan, en sloot toen
de ijzeren deuren achter mij op slot.
Miss Ruth moest tegen de schurken
van beneden beschermd zijn. Delam-
Onder wijs-in Zaiö-Ifrika.
Uit een brief van den heer L. Meyer
hoofd eener groote Hollandsche
school! te Fordsburg, Johannesburg,
d.d. 29 Sept. j.l. aan den heer II. J.
Emous teAmsterdam gezonden, is 't
volgende ontleend:
Onze toestand is niet gemakkelijk;
alles wordt gedaan om de school
dood te maken, maar die vóór ons is,
is sterker dan die tegen ons zijn.
Geen 200 meters van mijn school is
een groote Engelsche school opge
richt, waar, zooals op bijna alle En
gelsche scholen, het onderwijs ge
heel kosteloos is en alles wordt ge
daan om de kinderen te trekken.
In Juli j.l. heb ik een avondschool
geopend; ik moest natuurlijk school
geld vragen, daar het een der midde
len zou zijn om de dagschool in
stand te houden. Veertien dagen na
dat ik dit gedaan had, las ik in een
raam van een winkel, niet ver van
mijn school, eene kennisgeving van
iheft Engelsche onderwij zers-departe1-
nrent, dat in die nieuwe Engelsche
school avondschool zon gehouden
worden met de bijzondere kennisge
ving, dat het onderwijs geheel koste
loos zou zijn. en ieder werd zeer
vriendelijk uitgenoodigd om van deze
gelegenheid gebruik te maken.
Het aantal leerlingen mijner avond-
schob! daalde tolt 5, maar ik betn
met dit vijftal tot nu toe doorgegaan
terwijl aan mijn deur een kennisge
ving in het Hollandsch te lezen is,
dat er gelegenheid bestaat om Hol
landsch onderwijs /te ontvangen. Ver
makelijk is het om, soms een politie
agent op die kennisgeving te zien
staren, zonder dat hij, naar ik geloof
e* veel van begrijpt. Uitroeiing der
Hollandsche taal is helt groot© doel
van dezen strijd en alle middelen
worden aangewend om dit doel ;te
bereiken. Ons Gouvernement had,
waarschijnlijk om Engelsche oogen
niet pijnlijk aan te doen, de naam
bordjes der straiten voorzien van het
opschrift str. inplaats van straat.
Het Engelsche Gouvernement, waar
schijnlijk door ondervinding weten
de dat de Boeren sterker oogen heb
ben, heeft die bordjes aangevuld met
sttreet. In de gevels van de Nationale
Bank en van het Postkantoor waren
gcdfeinkstee-nen gemetseld imet Holl.
opschriften, vermeldende wanneer
en door wien deze steenen gelegd wa
ren, nl. door de heere-n Woknarans
en van Alplren. Beide opschriften
zijn weggehakt. Bij de Gasfabriek
stond het opschrift: Verlichting dep.
Om dit nu zonder veel kosten eenigs
zins Engelsch te doen schijnen,werd
de lettergreep v e r weggekrabd, er
staat nu: lichting dep., dat een En
gel schman dan zeker moet lezen:
lightning dep.
Ik meld u deze staaltjes om u te
doen zien, hoe vinnig deze strijd ge
streden wordt; niets wordt ontzien.
Vooral tracht men. de kinderen in
handen te krijgen, wetende dat zij,
die de kinderen hebben, meesters
zijn van de toekomst. Ongelukkig
zien velen dit gevaar niet in.
Groot was de teleurstelling, die ik
ondervond bij de terugkomst van ds.
M. Bostma ui|t Oost-Londlen, waar
hij krijgsgevangen was, omdat hij
den eed van neutraliteit niet wilde
afleggen. Ik had gehoopt in hein
steun te vinden voor onze school en
terstond na zijn terugkomst s/tuurt
hij de kinderen naar de Engelsche
school en avondschool, terwijl de
oudste dochters daar optreden als
onderwijzeressen. Vóór den otorlog
waren zijn kindereoi in mijn school
en in Sept, 1899 hadden twee zijner
dochters, niet de oudsten, helt school-
wedstrijd-examen met lof afgelegd.
Een zijner dochters, die vóór den
oorlog in -onze school als onderwijze
res werkzaam wa,s, vroeg ik om weer
als onderwijzeres in de school op te
treden. Ik bood haar 6 p.st. per
maand, dus 2 pond meer dan de an
der)© onderwijzer/essen (ontvangepi,
maar zij bedankte, zij bleef in de
Eng. school. Zulke ervaringen zijn
pijnlijk, zij leeren ons echter, niet
op menschen Ite vertrouwen. Ik be
grijp niet, dat ds. P. het gevaar voor
zijn kerk niet inziet, daar de kinde
ren die de Engelsche school bezoe
ken, zeker geen Holl. kerk zullen be
zoeken, daar ze geen Hollandsch zul
len kunnen lezen en Engelsch beter
zullen verstaan dan Hollandsch,want
op de Engelsche scholen wordt in 't
geh'eel geen Hollandsch ondietrwijs
gegeven.
pen in de gang brandden nog, en ik
meende hier en daar schaduwen te
zien. Maar niemand ontmoette mij,
en toen ik aan het groote slaapver
trek kwam, dat toen ik er eerst door
ging, vol met zeelui was, vond ik een
deur open, en niet minder dan zes of
zeven mannen zaten nog aan de tafel.
Al hoorden zij mij komen, toch keken
zij niet om. Ik zal altijd zeggen,
dat. he|t een prachtig idee was dien
nacht, toen ik bij de open deur stond
en de mannen telde, die Czerny in 't
huis had achtergelaten om te bewa
ken. Want ik kreeg den grappigen
inval, mijn hand heel zacht om de
deur te steken en haar zonder ge-
druisch te sluiten. Den sleutel sltak
ik toen in mijn zak.
Zes, zei ik tegen den man voor
mij, en jij bent zeven. Hoeveel zijner
nu nog meer op deze plaats, Benno
Begnate?
Hij hield zijn handen op en begon
te tellen.
In de werkkamer een, twee,drie,
antwoordde hij, op de ladder daarbij
twee: aan de groote deur nog twee.
Te zamen zeven rnfcmnien. meester.
Uw partij zal wat grooter in getal
zijn.
Ik lachte om dit denkbeeld en zien-
De eigenaar van ons schoolgebouw
een Engelschman, heeft de huur
weer verhoogd, zoodat ik nu 24 p.st.
per maand moeit betalen. Ik heb nu
het plan opgevat om een school te
bouwen. De kerkeraad der Ned. H.
of Ger. Kerk heeft een groot stuk
grond. Ik heb ds. Theron. gevraagd;
om dat te mogen gebruiken. Hijzelf
ijvert zeer voor de school en hij
heeft mij beloofd mijn verzoek voor
den kerkeraad te brengen en het zeer
te sltieunen. Vele leden van den ker
keraad zijn voorstanders der school,
zoodat ik geloof, dat mijn verzoek
zal worden toegestaan. Het) geld,
dat ik noodig heb, zal mij worden ge
leend door den heer Hoogstraten te
gen 6 maar ik moet zekerheid ge
ven voor de betaling der ren/te en der
aflossing. Ik zal denkelijk 800 pond
noodig hebben, dus 4 pond p. maand
rente en 15 pond per maand aflos
sing. Ik woon nu in het schoolge
bouw; ik zou dus eene woning, moe
ten huren. Met de huur, die ik nu
voor het schoolgebouw betaal, zou ik
het dus kunnen doen, maar er moet
eenige zekerheid zijn, dat ik in staat
zal zijn te kunnen beltalen. Ik voor
mij geloof zeker, dat ook hierin zal
voorzien worden, maar mijn geloof
is voor hen geen zekerheid. Ziet u
kans om in Holland hulp voor mij te
krijgen? Wat dunkt u van dit plan?
Ik zou hoogst gelukkig zijn, indien
ik in staat gesteld' werd het uit te
voeren, daar ik dan niet langer be
vreesd behoefde te zijn het schoolge
bouw uitgezet te worden.
Ik heb groote behoefte aan Holl.
leer- en leesboeken en schoolbehoef-
>ten. Hollandsche boeken zijn hier
niet te krijgen. Zou u mij hieraan
kunnen helpen? Misschien weet_ u
vrienden, die in staat zijn mij te hel
pen? Voor eerstbeginnenden heb ik
noodig: Zuidhoff's leesboekje voor Z.
Afrika, bewerkt door F. Kooyker,uit
gegeven bij Noorduijn Zoon, Gorin-
cbern; vier stukjes. De klassen zijn
ruim veertig leerlingen; gaarne ont
ving ik van ieder stukje 48 ex. Voor
de middel- en hoogste klassen zal
eenig stel Chr. leesboeken mij wel
kom zijn. Groot is de behoefte aan
Holl. lectuur. Ik zou gaarne eene
Holl. bibliotheek oprichten. Ik werk
nietj a^lefcn onder kinder/etn, maar
ik heb ook catejchisatie-klassen,
waarvan het aantal leerlingen op 't
oogenblik ruim 70 bedraagt, wier
leeftijd afwisselt van 16 tot 25 jaar.
Kon ik hun en ook de schoolkinderen
Holl. leesboeken verschaffen, ik twij
fel niet of het nut zou zeer groot we
zen.
Als het mogelijk is zou ik ga aam e
het, Chr. Schoolblad en andere Holl.
couranten en tijdschriften .ontvan
gen. Ik zit hier zoo geheel afgezon
derd en heb geen geld om ergens
op in te teekeneo, Mogelijk vindt u
wel vrienden, die, als zij de kranten
gelezen hebben, ze mij willen sturen
zij kunnen verzekerd zijn dankbare
lezers te hebben.
Uit de Arbeiders wereld
BINNENLAND.
De commissie uit den Amst. Bestuur-
dersbond heeft de grondslagen vastge
steld voor de stichting van een infor
matiebureau in zake de Ongevallen
wet en andere wettelijke rechten en
bevoegdheden der arbeiders.
De commissie kwam tot de conclu
sie, dat, wild© zulk een bureau ten
volle geven wat gewenscht is, het in
de gefegenheid moet zijn informaties
om hulp te verstrekken in zake arbeids
wetten, burgerlijk recht (huur en ver.
huur vooral, ook van dienstboden,
loonvorderingen enz.) administratieve
wetten, (militie, belastingen) en Staats
burgerlijke rechten (kiesrecht, ook voor
de Kamers van Arbeid). Ook werk
zaamheden van arboidersstatistiek, en
werkloozenstatistiek zouden zoo moge
lijk binnen den werkkring van het
bureau betrokken moeten worden.
Zoo het bureau op die schaal inge
richt wordt, zullen ongeveer f 2600 per
jaar noodig zijn.
Zien de aangesloten organisaties te
gen de daaruit voortvloeiende vrij ster
ke contributieverhooging op, dan kan
ook, hoewel noode, een andere weg in
geslagen worden.
Het verstrekken van adviezen inzake
burgerlijk recht, administratieve wet
ten en .staatsburgerlijke rechten zou
men dan voorshands moeten laten va
ren cf zoo mogelijk overlaten aan an
deren, die zich daartoe geroepen ge
voelen.
Het bureau van eten Bestuurders-
bond zou zich alleen moeten bezighou-
de dat de man nog trilde van angst,
en niet meegeteld kon worden, ging
ik recht op het groote dJoel af, wat
ik bereiken wilde. Het alarm steeg
reeds in de kamer achlter mij op, en
de mannen sloegen met hun vuisten
op de ijzeren deur.Het was tien tegen
één dat hun kreten door een van de
wakers aan de zee gehoord; zouden
worden; maar wonderlijk genoeg, of
bijgeluk, wellicht kwam er niemand,
niemand gaf antwoord' op dat hevig
honken. En ik wel, ik was toen
aan den ingang van de grot, én het
luik openende sprak ik tot mijn
scheepsm akkers
Kom er nit, allemaal, vooruit, 't
is voor je leven. Seth Barker, til jij
den dokter op, en laat Peter Bligh
volgen. Er is geen tijd te verliezen,
jongens in het geheel niet.
Ze waren wel verwonderd, wees
daar verzekerd van. De geopende val
helt licht dat op hen scheen, de tij
ding juist toen zij aan hun behoud
wanhoopten, de aanmaning om te
helpen in een oogwenk kropen zij
naar boven, om mij spoedig te ant
woorden.
De hemel zij geprezen, riep Pe
ter Bligh uit, en ik hoor hem nu nog.
De hemel zij geprezen! 1-Iet is de
den met het verleenen van bijstand in
zake de eigenlijke arbeidswetgeving:
Ongevallenwet, Woningwet, tusschen-
kornst bij de arbeidsinspectie, bij over
treding der Arbeids- en Veiligheids
wet, zoodat met een bedrag van f 1000
volstaan zou kunnen worden.
Het streven zou intusschen moeten
blijven, om op den duur het bureau
verder uit te breiden.
De commissie stelde nog de volgende
regelen vast, alles natuurlijk onder
goedkeuring der algemeene vergade
ring van den Bestunrdersbond het
bureau wordt geen zelfstandige instel
ling, doch een afdeeling van den Be.
sluurriensbond aan leden van bij den
Bestuurdershond aangesloten organi
saties wordt kosteloos advies en bij
stand verstrekt an jere arbeiders be
talen per advies een valst bedrag (10
a 20 cents)niet bij den Bestuurders-
bond aangesloten organisaties kunnen
zich voor hun leden voor kosteloos ad
vies en bijstand; hij het bureau abon-
neeren 5 5 cent per lid en per week.
In een weldra te houden algemeene
vergadering van den Besluurdersbond
zal een beslissing op een en ander ge
vraagd worden. Namens de commis
sie zal de heer P. L. Tak daar de be
sprekingen leiden.
Wetenschap.
Ooft als drager van smetstoffen
In 't Archiv für Hygiëne deelt dr.
Ehrlich die resultaten mede van de
onderzoekingen, die hij in het labo
ratorium van prof. Forste r ie Straats
burg en onder diens leiding heeft in
gesteld naar het voorkomen van bac
teriën op ooft. Zijn studie is een
dringend betoog voor de noodzake
lijkheid, het ooft vóór het gebruikte
reinigen.
Afgezien van de mogelijkheid, dat
vruchten reeds aan de boomen en
struiken met stof of aarde in aanra
king komen, gaan zij door zooveel
banden, dat. verontreiniging nauwe
lijks te vermijden is. In dit vuil zijn
reeds tal van lagere organismen van
allerlei aard voorhanden en daaron
der kunnen ook infectïekiemen zijn,
die het gebruik van de vruchten ge
vaarlijk maken. Een opmerkelijk be
wijs daarvan is geleverd in het labo
ratorium van prof. Weichselbaum te
Weenen, met druiven. Deze waren
gekocht in een zeer drukke straat,
die naar een polikliniek leiddcte, en
o.a. veel beloopen werd door ter rug
patiënten van de polikliniek. De drui
ven werden gewasschen en drie Gui-
neesche biggetjes werden elk. met 10
kub c.M. van het waschwater inge
spoten. Twee van de proefdieren
gingen na 15 of 58 dagen te gronde
aan tuberculose en hij de sectie vond
men, uitgaande van de injectieplaats
overal kaasachtige tuberkels.
De schrijver citeert verder het ge
val, dat zich in 1894 te Purmeren-d
heeft voorgedaan, waar twee wou
wen nit een armenhuis aan cholera
stierven tengevolge van het eten van
aalbessen, die afkomstig waren uit
een plaats, waar cholera was voor
gekomen. In hetzelfde verband wijst
hij op het bekende feit, dat in den
nazomer typhusgevallen vetilvuldi-
ger voorkomen dan in andere jaar
getijden. De herfst is de eigenlijke
vruchtentijd en heit ligt voor de hand
het sterker optreden van typhus in
verband te brengen met een ruimer
gebruik van verontreinigd ooft.
Dit alles geeft het reehit te beweren
dat infectïekiemen kunnen verbreid
worden door verontreinigd1 oofL en
het i» dus een zeer verstandige ge
woonte, die men in beschaafde krin
gen heeft aangenomen, de vruchten
voor men. ze eet 'te schillen of af te
wasschen, al naar gelang van de ooft-
soort. Dit is niet alleen noodig bij
vruchten met ©enigszins ruwe opper
vlakte, waaraan het stof en vuil zich
gemakkelijk hecht, maar levenzeer
hij gladde vruchten.
Om te onderzoeken in welke mate
de verschillende op de markt komen
de vruchten verontreinigd zijn, deed
dr. Ehrlich een groot aantal proeven.
Ter bepaling van de hoeveelheid vuil
ging hij uit van het feit, dat waar
vuil is, ook bacteriën zijn en koos
hij de metbode van de bepaling van
het aanjtal bacteriën in het wasch
water, om dan uit het aantal bacte
riën den graadi van verontreiniging
af te leiden: mirabellen 700.000, pe
ren 800.000, kruisbessen 1.000.000,
aardbeien 2.000.000, frambozen
4.000.000. wijndruiven 8.000.000, aal
bessen 11.000.000, kersen 12.000.000.
Waaraan deze verschillen liggen,
stem van den kapitein.
En o, wij hebben er nu genoêg
van, bracht George Venn in, terwijl
hij de ladder als een kalt opklom, en
gewillig naast mij kwam staan.
Ik drukte hem de hand en liet hem
de revolver zien, die ik bij mij droeg.
Haal hem uit, jongen, haal hem
uit, zei ik. Wij hebben vannacht
werk te doen voor ons en een ander.
O. ik reken op jelui allen, George,
zooals ik nog nooit te voren gedaan
heb!
Ik weet zeker, dat hij hierop wat
wilde anltwoorden, maar de anderen
kwamen door het luik,terwijl ik
sprak, en vier verwonderder mannen
stonden nooit in een grot.
Wat nu?
Kan men, zei ik, hun verbazing
ophelderend en mij naar den Itali
aan keerend, in wiens handen ons
leven lag, naar den top van de lad
der bij het rif komen, of is het 't
best© naar de zee te gaan?
Hij antwoordde mij met een dra
matische handbeweging en een ge
zicht, waaruit zijn waarschuwing
sprak.
Aan de rotszijde is het 't beste;
zij schieten op u van nit den top.
kaptein. Niemand kan van die plek
naar boven gaan. Zij vuren en ma
ken leven.
En het gerucht zal d'e anderen
doen toesnellen, zeide ik. Zoo zal 't
dan zijn, maar wij zullen in ieder
geval die daur sluiten.
Het was Grieltsch voor de anderen
en zij gaapten ons op die woorden
aan. Vanuit de kamers die ik op
slot gedaan had. hoorde men luide
kreten, en hev.ig bonken op do ijze
ren paneelen. Ik wist wel, dat dit
geschreeuw spoedig mannen van de
zee zou roepen. Wij hadden dus
slechts weinige minuten om te han
delen, en zij waren kostbaarder dan
woorden. De poort moest geforceerd
worden, al lagen er ook honderd in
de geheimzinnige kamers om ons
heen, verborgen.
Wij gingen op goed geluk af; en
wierpen den handschoen blindelings
naar het. geluk. En, herinner u, dat
ik alleen wat. van het huis afwist,
waarin wij stonden: dat huis, waar
boven de zee zelf haar schuimende
golven rolde, en haar droevig ge
klaag liet hooren. Mijn makkers wa
ren verwonderde vreemden, die niet
terug wilden gaan, en toch angstig
waren voor wal nog voor hen lag.
Helt heldere licht in de grot. de don
kere deuren, die weer duisternis lie
ten zien bij het openen, en daarbij
de groote gang, zoo lang, zoo somber
en geheimzinnig, waren weder nieu
we tooneeleu, zooals zij nog nooit te
voren gezien hadden, en ook nooit
meer zouden zien.
Wat voor plaats is dit, onwaar
is de spreekkamer, vroeg Peter Bligh
zijn plomp hoofd zelfs nu nog met
zulk een vraag vermoeiend. Heft zal
wel klein zijn en gemakkelijk te bre
ken, zei hij. Hebt gij het gemeubeld
genomen, of zijn er buren, mijnheer?
Het is een vreemd huis.
Ik viel hem in de rede door mij
naar den dokter te keeren.
Wat voor nieuws met den. voet,
mijnheer? vroeg ik hem; hoe gevoelt
gij u nu?
Hij antwoordde vrij luchthartig;
ik kon zien, dat hij het mij gemak
kelijk wilde maken.
Zooals iemand die een houten
been gekocht heeft, en zijn eigen toch.
verkiest, antwoordde hij, en vroeg
op hetzelfde oogenblik: Welke rich
ting uit. kapitein, en waarheen vol
gen wij u?
De koers, zei ik, is naar me
vrouw- Czerny's boudoir, daar is een
goed bed voor u om op te liggen.
i
