Tweede Blad,
Rehoorende bil
„Haarlem's fö&gbBad"
van
Vrijdag 21 November 1902
Nr. 5951
Binnenland.
De trust-maatschappij
Wiiheliiiiaa«.
Door d:e- ..Trust-Maatschappij Wil-
helmina" is een circulaire rondgezon
den waarin zij betoogt lo. dat de com-
ti'acten van vocrloopigen inbreng zoo
danig zijn geredigeerd!, dat de meest
mogelijke waarborgen zijn genomen
vontr liet inderdaad waardevolle der in
to brengen zaken 2o. dat omtrent de
personen, die de rapporten, waarop de
inbreng berust, hebben onderteekend,
of deze voor bet bestuur hebben beoor
deeld, voor zooveel noodig inlichtingen
zijn ingewonnen. di:e gunstig zijn.
Voor de Boereu.
Mr. L. J. Plemp van Duiveland,
penningmeester van den Nederland-
schen Journalistenkring, doet in de
mededeelingen van den N. ,T. verslag
van de inschrijving, die de Neder-
landsche pers voor het fonds van de
Boerengeneraals gehouden heeft.
Van 17 bladen heeft hij ontvangen,
ter afdraging aan den heer Brebner,
penningmeester van heft Generale
Boerenhulpfouds, f 89.304.44J-; gespe
cificeerd wordt dit bedrag niet.
Voorts heeft, mr. Plemp opgave ge
kregen van f 11.085.99, die eenige bla
den rechtstreeks aan ..den heer Breb
ner hebben gezonden. En einde
lijk is er nog zoover hij kon nagaan,
ongeveer f 35.000 bij Waden ingeko
men, waarvan hij geen bericht heeft
gekregen.
Naar schatting van mr. Plemp heeft
de inschrijving van de Nederlandsche
pers in het geheel opgebracht tus-
schen de f 135.000 en f 140.000.
Ook 'u Reiziger.
I-Iet tooneel verbeeldt een coupé 2de
klasse der tram Zutphen-Emmerik.
Grades eum verschijnt aan 't portier.
Costuum zwarte jas, hoog opgetrok
ken manchester broek, glimmend vest
veroorzaakt door 'n sijverende pijp,
groote lakensche pet over de ooren be
traande vetlaarzen met doorgezakte
rimpelschachten haarlokken en wenk
brauwen als zonnescherm en zwaait
en wenkt met z'n stok bij 't naderen
van den tram, (tot- den conducteur):
,,G'n margen samen'zak door mie
mand moor neerzetten? daar zalle wel
good stoon 1
Alle reizigers krijgen een handdruk
met de woorden ..Margen samen, mar
gen samen
Jo "k zal hier moor m'iddert op die
lange banke goor. zitten, dan kank
owlu allemole zien.
Bo jo 'k hPh al zoo lange met 't
wief over den trem eproat, dak der ook
es 'n dubbeltjen anwil wogen, om der
met, te rien, Ieder bots ziew 'm vorbej
vliegen, dai ow niet begriepen kunt
hoe 't kan. Avv 'aovons bie 't vuur
zit en wej heurt 'm fluiten dan nog 's
gaw no buuten, dan heffe 't licht op en
stoomtte cn scbreeuwte en helte dai
dér noor van wordt.
n Dubbeltjen is wel vuile, moor ai
'm zoo vake ziet. Wij der toch ook wel
's "n keer in rien.
Iej kuntow niet begriepen dat deur
zon kettel met kokkond water zon dink
zoo hard loopen kan. (De tram1 stopt
„Wat, buw der now al das jammer
van 't geld, 'k go nooit weer mee, want
't ende is veul te kort voor 'n dub
beltjen."
Grades eum staat op en vertrekt met
'n dagsamen en 'n handdruk en dat
t owlu dan allemole moor goed geet.
Now konne dan toch zegge, datte ook
met dien trem had ereen. (Z. C.)
Een jeugdige dievegge.
In den loop der vorige week vermiste
een onderwijzeres der gemeenteschool
no. 4 aan de Vriesestraat te Dordrecht
uit den achterzak van haar japon een
portemonnaie met een bedrag van ruim
f 12, waaronder eon muntbiljet van
f 10. Zij deed daarvan mededeeling
aan het hoofd der school, die tevens
tot de wetenschap kwam, dat twee zij
ner leerlingen uit hare zakken waren
kwijt geraakt dp eene een portemon
naie met (30 cent, de andere drie dub
beltjes.
1-1 oe ongaarne ook, meende het hoofd
der school de politie daarmede m ken
nis te moeten stellen met de mededee
ling, dat hij van die diefstallen ver
dacht de 9-jar'ige J. H. van der P., wo
nende aan de Kolfstraat, welk meièje
allerlei leugenachtige verklaringen
deed, onbegrijpelijk zelfs voor een kind
van haar leeftijd.
Toch bekende zij ten slotte de porte
monnaie op school uit denjaponzak
der juffrouw en het andere geld op
straat uit de zakken harer kameraad
jes te hebben gerold. De portemonnaie
der onderwijzeres werd spoedig opge
spoord en in beslag genomen, maar
een raadsel was het waar het muntbil
jet was gebleven. I-Iet meisje had ver
klaard, de portemonnaie te hebben ge
geven aan haar 10-jarig broertje, met
wien ze den klinkenden inhoud had
versnoept, maar aan het papiertje had
zij niet geraakt. Haar broertje had de
portemonnaie, even nadat hij die had
gekregen, op de Voorstraat gegeven
aan zijn vader, den 39-jarigen kleer
maker. A. L. D., wonende aan de Heer
hei jman^iusstraat. Geen van beiden
hadden, naar zij beweerden, het munt
biljet gezien, de valer had de porte
monnaie welke zijn zoontje zeide van
een schoolmakker gelere gen te hebben,
eenvoudig in een naaikistje gesloten.
Bi? politie was daarmee echter niet
tevreden en zette haar onderzoek voort,
met het gevolg, dat zij Zaterdag em-
ueiijk iot de wetenschap kwam, dat D.
het muntbiljet uit de portemonnaie
had genomen en gewisseld had, waar
na luj zijn vrouw f 1 had gegeven en
het overige geld opgeborgen. Deze f 9
konden m beslag genomen eu van de
goh eelt toedracht der zaak procesver-;
baal opgemaakt worden, zoodat het
gebeurde nog een langen nasleep zal
hebben. (D. C.)
Artis.
In „De Prins" stond dezer dagen
over Keetje het volgende:
Maar het beest, dat het meest de
aandacht trekt is zonder twijfel Keetje,
de Orang-oetang.
Keetje is de lieveling van het. publiek
en zeer terecht. Niettegenstaande zij
zich op zeer jeugdigen leeftijd van
haai* familie verwijderd, in een ver
land, tusschen vreemde menschen on
dieren, bevindt, is zij toch niets een
kennig.
Met de bezoekers is zij zoo familiaar,
dat dezen haar handes mogen geven,
en met den oppasserNeen, naarj
dien bschouwt zij als een oom. zjj
klimt tegen hem op, gaat in zijn arm
zitten, met den kop op zijn knie leu
nen. aait hem. geeft hem op haar ma
nier een kus ensteelt,als zij 't ge
daan kan krijgen, het busje met mar
melade uit zijn zak, om daar even stil
letjes van te snoepen.
Nu, dit snoepen is overbodig, totaal,
want de kost van Keetje laat niets te
wenschen over; ja, is in staat "x-nig
Keetje van het genus Orang Blanda
jaloersch te maken.
's Morgens ombijt de jongejuffrouw'
toch met beschuitjes met jam, drinkt
er een kopje thee bij met suiker en
krijgt iets later een kopje cacao, 's,
Uddags dineert zij met een kalfskar
bonade of een gebraden kippetje en
gestoofde salade, krijgt wat vruchten
toe en haa.r avondmaal bestaat uit een
portie goed gesuikerde rijst.
Minder op de etikette gesteld dan de
Chimpansee, dlie eenige jaren geleden
in Artis was, bedient Keetje zich mei
bij haar middagmaal van lepel cn
vork. doch het kopje weet zij sierlijk
bij het oor te nemen en kluiven doet
zij zeer netjes, zoodat zij menigeen,
die naar haar staat te kijken, hierin
ten voorbeeld kan zijn.
Ook aardig is haar spelen. Zij klimt
en klontert in een paal met dwars-
paal en in de hoornen als „een aap";
rolt en werpt met een bal als een jon
gen en schept zand in emmertjes mei
een schopje als een meisje, heel gedul
dig en heel propertjes en als het em
mertje vol is. zet zij een ernstig ge
zicht. en gooit het ledig en dan begint
de gewichtige bezigheid' opnieuw.
Te rekenen van 1 'Januari 1903 zal de
adjunct-inspectrice van den arbeid mej.
dr. E. Kleerekoper, bevoegd zijn in de
2de. 3de en 6de inspectie, met aanwij
zing van de gemeente Leiden ais hare
standplaats.
Ken fictscn-dief.
Dezer dagen kreeg de klompenmaker
v. d, L. te Bréugel van een net gekleed
persoon bezoek, die hem voor 800 klom
pen afkocht, ie leveren a contant aan de
tram te Sou. Na den inwendig en mensch
te hebben versterkt, wilde de vreemde
ling nog even naar Son waar hij ook in
onderhandeling was; hij zou te Son een
fiets huren. V. d. L. was zoo vriendelijk
hem zijn eigen fiets aan te bieden. Deze
heeft hij tot heden niet terug gezien en
de klompen zijn evenmin afgehaald. De
politie doet onderzoek.
Branden.
Te Nootdorp zijn hij een feilen
brand, door hevigen wind' aangewak
kerd, een herberg, de zoogenaamde
Kolfbaan en vier arbeiderswoningen
in de asch gelegd.
Dinsdagavond is brand uitgebroken
in een der bijgebouwen van liet Ko
ninklijk Nederlandsch Meteorologiscn
Instituut te de Bilt, het zoogenaamde
magnetenhuis.
Aanvankelijk trachtte men den
brand te blusschen met de spuiten van
do gemeente de Bilt, doch toen het
bleek, dat men den brand op deze wij
ze niet meester kon worden, werd de
hulp van de Utrechtsche brandweer
ingeroepen, die te ongeveer zes uur
met de stoomspuit op het terrein van
den brand verscheen.
Onder leiding van den Utrechtscheii
brandweercommandant hielp de stoom
spuit van Utrecht voortdurend mede.
doch verschillende oorzakc-n beletten 't
Idusschingswerk. Door den eigenaar-
digen bouw van 't huis, dat door mu
ren in verschillende afdeelingen is ver
deeld, waardoor 't binnendringen van
dï brandweer, zooals in gewone hui
zen. niet goed mogelijk was, en door
de aanwezigheid van licht brandbare
stof in 't gebouw, was van blusschen
zo(, goed als geen sprake, zoodat bij
't afzenden van dit bericht te ongeveer
elf uur het gebouw nog steeds aan 't
branden was en vermoedelijk den ge-
heelen nacht zal doorbranden, zoodat
het gebouw geheel zal uitbranden.
Te Barneveld is een blok van vier
weningen totaal afgebrand. De brand
ontstond door het vlam vatten van een
pot met vet.
De woningen, benevens één inboe
del. waren verzekerd. De andere in
boedels niet.
Conductenrs te Amsterdam.
Men deelt aan de N. R. Ct. med'e:
Reeds een enkele maal werd' de aan
dacht gevestigd op de onsmakelijke
~r-woonte van tramconducteurs om bij
het afgeven van kaartjes telkens een
vinger aan tong of lippen nat te ma
ken. Om het. afschuiven van de dun
ne. gladde papiertjes gemakkelijk te
maken en abuizen te vermijden, kan
dit bijna niet anders.
In het buitenland is men hier en
daar het eerst overgegaan tot een
hulpmiddel, dat thans ook wordt toe
gepast op de stoom- en paardetram-
men van de Zuid-Nederlandsche
Stoomtram-maatschappij.
De conducteurs werden kort geleden
voorzien van doosjes van zink, die zij
kunnen ophangen aan een knoop van,
hun uniform en waarin een vochtig
sponsje is. dat door een opening naar
buiten uitpuilt; de conducteurs kun
nen nu bij het afschuiven der kaart
jes eerst duim of voorvinger gemakke
lijk bevochtigen door dien even over
het natte sponsje te strijken.
Uit de Arbeiderswereiü
BUITENLAND.
Tegenover de mijnbouwmaatschappij
van Carmaux hebben do arbeiders ten
slotte toegegeven in het geschil over de
personen die namens hen de onderhan
delingen zouden voeren met de maat
schappij. De mijnwerkers hadden het
Kamerlid 'Jaurès en Calvlgnac, den bur
gemeester van Carmaux, opgedragen als
hun vertegenwoordigers op te treden,
maar de maatschappij wilde met nie
mand te doen hebben die niet tot haar
volk behoorde. Ondanks de tusschenr
komst van niemand minder dan minister
Combes bleef de maatschappij van Car-
maux haar standpunt handhaven en op
deze nietigheid zijn nu eenige weken
lang alle besprekingen afgestuit. De ar
beiders hebben nu de wijste partij geko
zen, zij richten zich zonder hulp van
derden tot het bestuur der vennootschap
met liet voorstel, dat partijen een com
promis zullen sluiten, waarbij het vraag
punt zal zijn: Wordt de maatschappij
door den toestand der nijverheid genoopt
de voordeelen in te korten, welke zij se
dert 1901 aan de arbeiders heeft toege
kend, of veroorlooft die toestand haar
die voordeelen te handhaven, of ze uit
te breiden en zoo ja, in welken vorm?
De strijd tusschen patroons en arbeiders
zal dus, indien de maatschappij toestaat,
hier in het departement Tar.n denzelfden
vorm aannemen als in de noordelijke de
partementen, hij zal worden opgelost in
een zuiver economischer strijd. Het on
derwerp van geschil zal te Carmaux nu
ook vrijwel hetzelfde worden als het gin
der geweest is. Stemt de maatschappij
er in toe over de voorgestelde vragen zich
te zullen onderwerpen aan de uitspraak
van derden, dan zullen de arbeiders in
derdaad een belangrijk voorrecht verkrij
gen, de maatschappij toch zou afstand
doen van de bevoegdheid zelf het loon
te regelen en zich binden voor de toe
komst mogelijk grootere winsten deels
tot verhooging van loon te doen strék
ken, een en ander door derden te beoor-
deelen. Het lijkt niet waarschijnlijk, dat
een maatschappij, die zelfs niet met der
den heeft willen onderhandelen, wel der
den zou toelaten waar het een zoo ge
wichtig punt betreft als het vaststellen,
der loon en, te meer nu in het voorstel
der mijnwerkers de aan de arbiters voor
te leggen vragen zeer ruim gesteld zijn
Do arbeiders hebben reeds voor het ge
val het compromis tot stand mocht ko
men een arbiter aangewezen, Viviani,
het. radicaal-socialistische oud-Kamerlid.
Sport en Wedstrijden
Voetbal.
In de le klasse Bondscorapetitie is d«
stand van het ranglijstje na de Zondag
gehouden ontmoetingen:
Doel
o o o <j
Club p, s
Vitesse, Arnhem C 6 0 0 23 8 12 2
P. W. Enschedé 5 4 0 1 23 10 8 1.60
Quick, Nijmegen 6 2 2 2 18 14 6 1
üo Ahead. Wagen. 5 1 1 3 14 21 3 0.60
Victoria, Wagen. 6 1 1 4 10 20 3 0.60
Utile Dulci, Dev. 4 0 0 4 7 22 0 0.—
Voor de tweede ronde van den Beker
wedstrijd die op Zondag 30 Nov. is vast
gesteld. zijn door loting de navolgende
onimoettngen vastgesteld.
Te Amsterdam R. A. P. tegen
Concordia (Delft); te Rotterdam Unltas
Go ahead: te Amersfoort QuickH. B. S.;
te Haarlem Haarlem—Quick (Haag); te
Dordt D. F. C.—Vitesse :te 's Hage H. V.
V.—Hercules; te Middelburg Olympia—
H. F. C. en te Breda N. O. A. D R. V. V.
(Rotterdam).
Tafelvoetbal.
In Engeland komt het tafelvoetbal
als gezelschapsspel in zwang. Het ver
schil niet het gewone voetbal is niet
alleen, dat het nieuwe spel op een ta
fel. maar ook dat er niet met do voe
ten en niet met een bal wordt gespeeld.
Aan weerskanten van een langwerpi
ge tafel wordt, bet gewone doel ver
vangende, een bakje bevestigd, in den
vorm van een vogeletensbak. De spe
lers een of twee aan elke zijde
zijn gewapend met een slappen staal
draad, aan het uiteinde waarvan een
soort kolfje is bevestigd, en daarmede
moeten zij een houten schijf in den
bak van de tegenpartij zien te krijgen.
De moeilijkheid zit hem in de slapte
van den staaldraad.
Geen schaatsenrijden
Uit Delft-
Op de vlakte 15 gr. F. vorst, dat is, om
gezet in de taal van de liefhebbers van
schaatsrijden: het wordt tijd oude ijzers
uit het vet te balen. Delft beroemt zich
op een uitmuntende ijsbaan en 't laat zich
verklaren, dat hed'enmorgen verschillen
de stadgenooten zich gingen vergewissen
omtrent de dikte van het ijs. Maar: van
ijs geen spoor: geen vlies ter dikte van
een dubbeltje. Dit natuurkundig raadsel
vindt zijn oplossing in het geloof aan
een zachten winter bij het bestuur der
ijsclub, datvergeten had het betref-
