Tweede Blad,
Behoorende bij
„Haarlem's Dagblad"
van
Maandag 19 Januari 1903
Mr. 5998
Haarlemsche Handels-
vereeniging.
Goeclgek. bij Kon. Beeluit van
12 Nov. No. 22, 1899.
De Haarlemsche Handelsvereenlginp;
hier ter etede, opgericht 10 Mei 1892
heelt in den loop van d)en tijd wel
haar recht van bestaan bewezen. In
se&r veel gevallen, zaken van verschil
lenden aard betreffende, ia zij opge
treden eai dikwijls met groot auccea.
Jammer echter, dat men algemeen
niet meer blijk geeft, ddt te waar
deer en door als lid der vereaniging
toe te treden. Er zijn wel meer
dan 600 leden, maar dat ia'niet vol
doende. Elk handelaar, ieder nering
doende. ja zelfs particulieren moeeten
hd worden, om ten minste te laten ge
voelen, dat men het werk op prijs
stelt, dat de Haarlemtsche Handelaver-
eeniging steeds opneemt ais doende,
wat hare hand vindt om te doen.
De voordeelen, die de Vereeniging
buiten hare bemoeiingen van verschil-
lenlen aard haren leden aanbiedt, zijn
zeer vele, en zeer groot tegenover de
gex*mge jaarlijkaclie contributie van
f2.50, die gevraagd wordt.
De Haarlemsche Handelsvereenlging
bemoeit zich in de eerste plaats er
mede de belangen van hare leden te
bevorderen door onwillige betalers
voor hun tot betaling aan te manen,
en inform allien voor hen in te winnen.
Bovendien hebben de leden het recht
het hun gratis te verstrekken advies
van de rechtsgeleerde adviseurs der
Vereeniging te vragen, die ook in pro-
ceduren en faillissementen gratis voor
hen optreden, natuurlijk alleen voor
zaken betreffende den handel en het
bedrijf der leden.
Rechtsgeleerde adviseurs der Ver
eeniging zijn de heeren Mrs. Th. de
Haan Hugenholtz en H. Ph de Kanter
ter, Spaarne 94, alhier.
Bankiers der Vereeniging zijn de
Heeren Laane en ?an Bommel, Kruis
straat 51.
Het bureau der Vereeniging fca ge
vestigd Lange Begijnstraat 22.
Voor incasso's door bemiddeling der
Vereeniging wordt een vast recht van
ff pCt. der vordering, voor incasso's,
door bemiddeling der advocaten een
vast recht van 5 pCt. der vordering
berekend. Bovendien moet 10 c. voor
porto steeds worden bijgevoegd, bij in
zending van vorderingen door bemid
deling der advocaten te innen.
De kosten van informatiën naar bui
ten de stad woonachtige personen be.
dragen 60 ct. per informatie plus 5 ct.
porto vergoeding. Informatiën naar
binnen de stad wonende personen wor
den gratis verstrekt.
Pretentiën op buiten de stad wonen
de personen worden riiet behandeld,
wanneer niet 10 ct. voor portovecrgoe-
ding is bijgevoegd.
Ruim 1450 informaties en rechtskun
dige adviezen werden in het afgeloo
pen jaar gegeven.
In de maanden Mei en Jund a. c
?w,»6Gc,/ïr'teri??e?.tot POaJbedraKvai,
i«z4e.^ behaald. 15 vorderingen wor
den afbetaald, en 18 vorderingen ziin
uitgesteld.
Volgens art. 7 dient het geheim der
Uj8ten van wanbetalers ongeschonden
bewaard te blijven.
Alle brieven, aanvragen, reclames,
of wat dan ook, moeten worden ge
adresseerd aan het bureau, dat ge
opend is dagelijks van 'smorgens 9
tot 1 uur, en 'snamiddags van 2 tot
4 uur, waar dan ook verdere inlich
tingen zijn te bekomen.
Men wordt geraden alvorens te leveren
aan J. K. Kottman, Camphuisstraat ".B,
Mejuffrouw Meijer, Zuidpolderstraat 14,
MeJ. Hessals, wasch- en strij kinrichting,
Kloosterstraat 36, zich om inlichtingen
te vervoegen aan het Bureau.
HET BESTUUR.
Stadsnieuws.
De „Nieuwe Roti Crt." verneemt uit
Haarlem-,
„De kans van de aanvragers om den
„grond, die vrij komt van de oude gas
fabriek, gratis te mogen gebruiken
„voor den bouw van een nieuwen
„schouwburg, is verkeken, want de ge-
„meente wil daarop plaatsen een nieuw
„igebouw voor de Hoogere Burgerschool".
Tot zoover het bericht. We wisten wel,
dat B. en W. zinnen op een nieuwe hoo
gere burgerschool, maar dat die een op
pervlakte van 12000 (zegge twaalfdui
zend) M2 innemen zal, wisten we niet.
Zoo groot namelijk zijn de vrijkomen
de terreinen van de gasfabriek.
Denkelijk zal het Comité voor den
nieuwen Schouwburg zich niet heel en-
gerust maken over deze tijding. Als
van deze terreinen een hoogere burger
school van gewone afmetingen af moet,
schiet er licht eén snippertje voor een
Schouwburg over.
S c h i 1 d e r k u n s t -g e s c h i edenis.
Directeuren van Teyler's Stichting en
de leden van Teyler's Tweede Genoot
schap hebben, voor het jaar 1903, de vol
gende prijsvraag uitgeschreven:
Een zoo volledig mogelijke, alphabe-
tisch gerangschikte naamlijst van N.-
Nederlandsche kunstschilders, zoowel
hier te lande als elders geboren, van den
vroegsten t...d tot het einde der zeven
tiende eeuw, met opgaaf van plaats,
jaartal en zoo mogelijk datum van ge
boorte en overlijden van de vermelde
kunstenaars.
Deze naamlijst moet tevens een be
knopte levensbeschrijving van eiken
(kunstenaar bevatten, waarin ieder be
langrijk feit dat eene bijdrage tot zijne
levensgeschiedenis oplevert, dient te wor-,
den vermeld. Ecne opgave van een of
meerdere zijner voornaamste werken,
van de verschillende wijzen, waarop die
geteekend zijn en van de plaats, waar die
zich bevinden, mag hierbij niet ontbre
ken.
Ook is het gewenscht, dat, voor het
biographisch gedeelte, de bronnen wor
den aangegeven, waaruit is geput.
Uit de Omstreken.
Heemstede.
Het aantal drankveigunningen be
droeg op 1 Januari jl. 22, dat is 1 boven
het maximum, bij het inwerkingtreden
der wet in 1881 waren er 30.
Het alhier gevormde comité inzake de
beroepswet is ten dienste van de werk
lieden en niet van de werkgevers; het
belast zich met de leading der aanwijzing
va ngemachtigdJem.
De lotelingen dezer gemeente der lich
ting 1903 A. A L. Schireurs, E. Holle-
brands en W. Groen, hebben voldaan
aan de eischen van lichamelijke geoe
fendheid en militaire bekwaamheid; de
desbetreffende getuigschriften zijn aan
hen uitgereikt; dit getuigschrift geeft
recht op korte oefening.
Zandvoort.
I-Ieeren Gedeputeerde Staten hebben
goedgekeurd het Raadsbesluit tot over
name door de gemeente van eenige stra
ten, toebehoor Inde aan de Erven den
héér de Favauge te Heemstede.
Haarlemmermeer.
Ontstaan in de schoorsteen Is heden
nacht het huis van en bewoond door den
winkelier Westerman afgebrand, staan
de Ringdijk, afdeel'inig B.
Van den inboedel werd weinig gered;
wij vernemen dat alles verzekerd is.
Beverwijk.
De uitslag van den to on eel wedstrijd
alhier is als volgt:
Voor het treurspel: le prijs, verg. ril-
veren medaille, aan Laurillard, van
Krommende, 2e prijs, zilv. med. aan
Vondel, van Uitgeest; 3e prijs, bronzen
medalje, aan Oefeniimg kweekt kennis,
van Assendelft. Piersonieelie prijzen' aan
mej. D. Koome en den heer T. Kok, bei
den van Krommenie.
Voor het blijspel: le prijs, verg. zilve
ren medalje, aan Oefening kweet ken
nis; 2e prijs, zilveren med., aan Eensge
zindheid, beiden van Assendelft. Perso
neel prijzen aan mej. C. Rol, van Uit
geest, en den heer B. Kleijn, van. Assen-
delft, met het lot tegen den heer J Dek
ker van As'&endielft.
Binnenland.
Dr. Kuyper te Parijs.
De correspondent te Parijs van de
N. R. Ct. meldt:
De minister Kuvper, vergezeld van
den gezant jhr. De Stu&rs heeft in de
diplomatieke loge de geheele Kamer
ve rg adering bIj gew oon d.
In brand.
In een woning in de Groensteeg, te
Utrecht, was een 2 1/2 jarig meisje
door de ouders zoo dicht bii de kachel
neergezet, dat tengevolge van dé felle
hitte, die uitgestraald! werd, de kleer
tjes in brand vlogen.
Toen de moeder kwam toesnellen,
was de kleine reeds geheel in rook en
vlammen gehuld. Het arme schepseltje
was op verschillende plaatsen met
brandwonden overdekt. De huid van
de armpjes en het aangezicht was ver
schrompeld en opgekruld als de bla
den van een boek. wat een afschuwe
lijken aanblik opleverde.
Ond'er jammerkreten had de over
brenging naar het politie-bureau en
van daar naar het Ziekenhuis plaats.
De toestand is bedenkelijk.
Een grap.
Donderdag werden de Zwollenaren
de dupe va neen flauwe gran 's Mid
dags werden op groote schaal strooi
biljetten verspreid, waarop vermeld
stond', dat ter gelegenheid van de ope
ning van den N. O. L. spoorweg een
fakkeloptocht zou plaats hebben door
inwoners van Ommen en Dalfsen.
Een fanfarekorps zour» den stoet op
luisteren. Hoewel de „Zwolsche Crt."
reeds vermeldde, dat hij de politie
niets van een optocht bekend was.
verdrongen zich 's avonds tusschen
'hall' 9 en half 10 urn- toch dichte
drommen menschen langs.de straten
die waren aangegeven. Eerst laat be
merkten velen dat ze voor een grap oen
kouden neus haddén gehaald.
Opstootje.
Men schrijft uit Dinxperlo aan de
Zutph. Ct.
In den afgeloopen nacht is het hier
weer! bar toegegaan. Nu nadden
personen, die een gevaar opleveren
voor de veiligheid het gemunt op den
eigendom van verschillende burgers.
De huizen van dien rijwielhandelaar
Beerninlc en den wegwerker Freriks
werden als het' ware gebombardeerd.
Geen ruit bleef er heel. In de kom van
het dorp slóeg men hij wethouder
Ovink en het hotel Jansen de ruiten
in en zag de tolgaarder zijn km-en
gedood. Zelfs bij een arme weduwe op
Boesveld werden de ruiten vernield.
Woonwagens.
Men schrijft aa.n de.Zutph. Crt.
Reeds méérmalen is er in dit blad
op gewezen Mat het getal „woonwa
gens"' op onze groote wegen voortdu
rend toeneemt, In den laatsten tijd
ziet, men <e vaak in zulk een groot
aanJlaL komen opdagen dat de landlie
den er heel wat last va" hebben. Voor
eerst komt dc vaak nogal talrijke be
volking klein en 'groot een voor een
de huizen af.'oopeii, niet zelden door
de achterdeur zich toegang verschaf
fend. De landlieden zijn wel genood
zaakt om door kleine giften dit volkje
tevriend te hmid'en. dat hoe langer hoe
meer de weger, heheer-cht en avaarte-
gen de pohtie in de me'eisto gevallen
machteloos staal De middelen toch
om zich op een gehaat buitenman te
wreken, zijn er voor 't grijpen.
Maar bovendien worden de publieke
avegen door die bij avond verlichte en
gewoonlijk dror nijdige honden be
waakte woonwagens in hooge mate
onveilig gemaakt. Om nog niet eens
te spreken V3n 't gevaar, dat de voet
gangers van dien kant bedreigt,
een aantal paarden zijn hang voor die
geheimzinnige kasten or wielen, waa/r-
uit hun bij avond re ede van verre 't.
licht, tegensputtert en waaronder heel
vaak een of meer nijdige honden op
hen komen toespringen Zulke onge
wone verschijnselen op voor de paar
den bekende weger, maakt die dieren
zenuwachtig en doet ze hij de minste
aanleiding op hol slaan.
Sinds de afschaffing der patenten is
't getal lieden, die me+ woning en al
rondzwerven, zoodanu. toegenomen,
dat het, zoo de omstandigheden de
zelfde blijven welhaast een ware plaag
z ai worden voor 't platteland.
Dringend noodzakelijk is liet, dit
kwaad door oen wet te stuiten, voor
het nog verder voortwoekert.
Schandaalcolportage.
Aan den gemeenteraad van 's-Gra-
venhage is een adres gericht, waarin
de onderteekenaars zeggen:
„dat zij met levendige belangstel
ling de indiening hebben vernomen
van het request door het bestuur der
afdeeling 's-Gravenhage van. den Ne-
derlandschen Roomsch Katholieken
Volksbond tot dien Haagscben ge
meenteraad gericht en maatregelen
verzoekend tegen de zoogenaamde
s chan daal- colp o.rtage
dat zij, met ongeduld- een beschik
king op genoemd request afwachten
de het tot hun diep leedwezen moeten
aanzien, hoe het aantal der in het
openhaar rondgevente schotschriften
voortdurend grooter wordt en dei col
porteurs dier pamfletten steeds dries
tér voortgaanmet de eer en den goe
den naam van eerbiedwaardige per
sonen schandelijk te krenken en dui
zenden ingezetenen pijnlijk te kwet
sen in hun godsdienstige overtuiging;
dat zij hoe eer hoe liever, de aanlei
ding zagen weggenomen tot de wan-
ordcSijkheden, waardoor dezer dagen
in sommige buurten der residentie de
rust verstoord, het verkeer belem
merd en dientengevolge aan tal van
winkeliers en neringdoenden gevoeli
ge schade toegebracht wordt;
dat zij daarom eerbiedig maar drin
gend verrzokem om spoedige wijziging
of aanvulling van de politieverorde
ning der gemeente 's-Gravenhage in
dien geest, dat de politie niet) langer
machteloos staat tegenover het eer-
roovend en schennend gedoe, in dit
"verzokschrift gesignaleerd.
Mishandeling.
.Donderdagavond had te Avereest een
ernstige mishandeling plaats. Zekere S.
werd op zijn hulpgeroep in deerniswaar-
digeoi toestand op den weg gevonden en
verminkt en bloedend opgenomen. S.
moet nog al eens lastig zijn, vooral als
hij veel gedronken heeft.
Dit schijnt nu ook weder het geval te
zijn geweest, wat ten gevolge had dat S.
met knuppels weid afgeranseld. Bij de
politie zijn de daders, vader en zoon,
bekend. De toestand van den verwonde
is zorgelijk.
Een tentoonstelling.
Het departement Arnhem der Maat
schappij van, Nijverheid zal in Augustus
en September a.s. een nationale tentoon
stelling organise&ren van toegepaste mo
derne kunst op het gebied van verlich
ting, verwarming, meubileering en pot-
terie.
Te- Hengelo (O.) heeft een ooievaar
zijn winterkwartier opgeslagen, en
volgens de ,,Tel" verheugt h'et beest
zich voortdurend1 in blakendlcvn wel
stand. Bij zacht en zonnig weer ziet
men hem in den tuin van zijn eige
naar rondloopen, geschuwd door de
kippen, die, indien het haar mogelijk
was, graag haar geheele paradijs aan
den onbekenden indringer zouden
overlaten, om elders een goed heen
komen te zoeken. Soms evennel wor
den ze tijdelijk van haar plaaggeest
verlost, als Kloris zoo is hij ge
doopt, op het geroep van zijn mees
ter zich bij hem- voegt en toont, dat er
nog andere trouw dan de spreekwoor-
jdHijke hondentrouw denkbaar is.
Wordt het weer evenwel guurder,dan
is het met Langbeen's vrijheid ge
daan. Zijn meester pakt hem bij de
beide vleugels, draagt hem tegen een
helling op en plaatst hem in een kist
op den zolder hoven een bakkersoven
Dat mag een warm verblijf zijn voor
Kloris, 't werkt er niet toe mee hem
het voorschrift te doen betrachten:
wees zindelijk op uw lichaam. Grauw
en goor ziet hij er uit. Gedeeltelijk
evenwel dient dit op schuld van het
voedsel te worden geschreven, dat,
bestaande uit lange stukken long,
ohzen Klorfs vaak te machtig is, om
zonder knoeien te verzwelgen.
De drankaccijiis.
Het „Utr. Dagblad" begrijpt niet in
hoeverre men benade&ling van de ar
beidende klasse kan zien in een ver.
hooging van den drankaccijns. Het
blad vraagt, wie wil beweren, dat ar-
beiders en anderen het noodig heb
ben zich lichaam en ziel met jenever,
dat gif, te verwoesten.
Wie dwingt hen c-r toe?
Waarom kunnen niet alle arbeiders
geheel-onthoudei*s worden .evenals da
sociaal-demokraten?
Maar wie toch jenever drinken wil.
laat die er dan ook .voor betalen.
Welke hardheid of onbillijkheid
daarin gelegen zon zijn. zien wij
niet in.
Want men kan aan den accijns.ont
snappen door geen jenever te gebrui
ken:
Wie niet wil. behoeft geen cent in
deze belasting te stotren.
De accijns zal van f 63 on f 70 wor
den gebracht, zoo is het voornemen.
Op een borrel maakt dit een onder
scheid van een halven cent. welk on
derscheid echter ook gevonden kan
worden door het glaaspe iets kleiner te
maken, of door de jenever met iets
meer water te verdunnen.
Verwekt dat bij' sommigen zooveel
emotie?
Kon men den prijs van een borrel
verdubbelen, wij zouden hef. toejui
chen omdat weinig middelen beter
dan dat. het drankmisbruik zouden te
gengaan.
Een reservekader anecdote.
Van betrouwbare zijde wordt aan 't
Hbl. 't volgend e, velrhaal medegedeeld
van de ervaringen van een jongen
man, die zich wilde bekwamen voor
het resejrvekad'er en daartoe zich voor
de voorbereidende oefeningen had
aangemeld.
,,Te 7 uxxr waren alle aspiranten
bijeengeroepen in een groote zaal. De
jongelui beginnen met een uur
zegge 60 minuten te wachten; zoo
leeren zij geduld... en militaire stipt
heid. Te 8 uur verschijnt de luitenant
belast met de voorbereidende oefenin
gen. Hij zal de jongelui toespreken,
ben er op wijzen, hoe goedé wil,
stipte gehoorzaamheid vereischt wor
den, doch tevens hun een hart onder
den riem steken. Een prettig woord,
/opgewekt gesproken, kan immers
zooveel goed doen, den jongelieden
meer lust en liefde geven voor het
werk dat zij gaan ondernemen! Luis
ter maar:
„Zoo, zijn jullie allemaal voor het
restrvekadeir of de militie? Nou, ik
heb jullie maar twee dingen te zeg
gen. Elkeen, die tweemaal vrijwillig
den dienst verzuimt, kan voor de rest
wel opdEn ieder die tweemaal
wegeng onattentie uit de les verwij
derd wordt, kan ook wel opdSer
geant, deel ze maar in."
De luitenant af, om niet meer terug
te komen.
„Reservekader hier!" „Militie hie.r!"
Zoo wordt de troep van eenige hon
derden burgerjongens verdeeld.
Bij eexa der troepen, die eindeilijk
om een sergeant verzameld is, be
vindt zicli een jongen, die wat niet
zoo heel merkwaardig is al heel
weinig begrip van militaire gewoon
ten heeft. Hij rookt nog steeds een
sigaretje-, onder bet. wachten opgesto
ken. De sergeant ontdekt dit en zal
hem met tact opmerkzaam maken op
bet feit dat zulks geheel in strijd met
die militaire etiquette is.
„Wel G. v. d., wat is dat voor een
lummel, waar heb jij je opvoeding
genoten? Weet je niet" enz.
De jongen, die werkelijk vrij be
hoorlijk opgevoed Wis. doet zijn si
gaar weg.
Nu spreekt de sei*geant de jonge
mannen toe, die zich moeite willen
geven om de bijzondere kennis te ver
werven ten einde het kader te kunnen
helpen vormen dat de kern en de
kracht van ons leger, van onze land
weer moet zijn, dat kader onderoffi
cieren dat wij naderhand zoo brood-
noodig zullen hebben als onze land
weer een macht, wil zijn waarmede re
kening gehoudén kan worden.
..Zoo en jullie willen allemaal bij
het res&rvekad'er? Nou, d'an kan ik je
'zeggen, dat jullie verd... stommelin
gen zijn. Je moet er hard voor excer-
ceereni en hebt e,r naderhand niets
dan beroerdigheid van".
Tot zoover de sergeant.
Het „Handelsblad merkt hierbij op:
De aspirant-reserve-onderof fïci er
heeft dienzelfden avond van zijn
voornemen om bij bet reservekader te
worden ingedefeld, afgezien. Wat
geen verbazing wekken kan.
De tegenstandei's van het reserve
kader, die onder den vorige zwegen,
hebben bun doel bere/ikt bij dezen mi
nister van oorlog, die altijd tegen het
ireservekader was. En dit. beeft zoo
'goed als zijn doodvonnis ontvangen,
vóór er gelegenheid is geweest om er
een behoorlijke proef mee te nemen.
Alle aanhangers van oudé sleur,
alle tegenstanders van- nieuwigheden
die last, soesah en exercities veroor-
zalien, kunnen juichen.
Brieven uit Berlijn
(Van onzien -Correspondent).
Terpsichore gemietamorpho-
seerd. Miss Isadora Duncan
in haar dans-idyllen.
Berlijn, 15. I, '03.
In een Fransche of Italiaansche
opera neemt het ballet een voorname
plaats in. Na een hartstochtelijke
scène, waarin tenor en sopraan, die
helaas niet voor elkander bestemd
zijn, omdat alt, bariton en bas tegen
ben intrigeeren, elkaar in de hoogste
tonen eeuwige liefde hebben gezwo
ren, doen de leden van heit, koor die
infusschen van links en rechts band
jes gevend zijn' opgekomen, en zich
in een halve maan om dé strijdend©
partijen hebben geschaa/rd, dé man
nen achter de vrouwen, van hun
kant een duit in het zakje. Nu breekt
een orkaan los, waarin alle registers
van liefde en baat worden aange
roerd. De gelieven willen niet van
elkander scheiden, bas, bariton cn alt
intrige eren om liet hardst en het koor
herhaalt minstens twintig maal ach
tereen met. onderstreep in g van vast
staande gebaren in dezelfde bewoor
dingen, van pianissimo tot fortissimo
zijn instemming met een dér partijen.
Als de strijd op z'n hevigst woedt,
komt bet ballet gewoonlijk te pas of
te onpas den storm bezweren. De hal
ve maan van het koor wordt verbro-
!ken. Men schaart zich in twee partij
en en laat het middelste gedeelte van
het tooneel vrij voor de avant-garde,
welke uit de achterkoelissen komt,
aanstuiven en eenige oogenblikken
door -elkaar dwarrelt met veel deining
van bovenlichamen naar achter en
voren, naar links en rechts en veel
schemering van rose tricots en witte
rokjes, totdat do muziek het sein
geeft, dat de hoofdpersoon in aan
tocht is, de prima-ballerina, die in
nauwsluitend satijnen, zeer laag uit
gesneden keurslijfje en van het wes-
penmididoltje als leen spaanschen
kraag uitstaande korte rokjes met
groot© sprongen nadert.
De bewegelijkheid der avant-garde,
welke bij haar nadering onmiddellijk
ruim baan heeft gemaakt, was maar
kinderspel vergeleken bij de hare.
Als een wervelwind tolt zij, om zich
zelf draaiend, langs hare trawanten;
soms met ver voorover gebogen bo
venlijf, één been hoog in de lucht en
uitge sprei dé armen vlak voor het
voetlicht op den punt van één voetje
zwevende, om dan steeds met dan-
z elf den aanminnigen glimlach op het
zorgvuldig geblankett© gezichtje, tot
haar groote bravourstuk over te gaan
eia de rokjes met bei,die handen nog
meer uitspreidende, op de punten ha-
rer teenen een tippeltocht te aanvaar
den rondom het geheele tooneel. Voor
dit moeilijke kunststuk betoont het
publiek zich steed's dankbaar. Zij
van haar leant gaat weer tot de groote
sprongen over, komt dan nog eens
van den achterkant van het to on eel
hoog op de teen-en staande, naar het
voetlicht tippelen, waar zij ten slotte
als een tol in het rond draait, maar
op het juiste oogenblik met nog altijd
glimlachend gezichtje naar het pu
bliek gekeerd, stil staat en aanvallig
de armen uitspreidend en kushandjes
werpende, voor het applaus dankt.
Hoe langer zij het uithoudt op die.
punten barer teenen, des te luider het
handgeklap.
Tei*wijl muziek ei: spei, opera cn co-
medie op het tooneel in den loop der
tijden een groote verandering ondex--
smgen, h;cef de fooneeldans zich
steeds gelijk. „Sterren" kwamen en
verschoten weer, maai de pirouettes,
sprongen cn teenkunststukken bleven
altijd dezelfde.
Het eenig verschil tusschen een bal
let uit het l.egin en het einde der 19e
eeuw zal alleen bestaan hebben in de
toiletten en kapseJjs der uitvoerende
schoenen. Voor de.n tooneeldans be
stonden nu eenmaal vaststaande regels
meende men, waarmee i ekening moest
worden gehouden.
I)och nu komt van uit Airieiika een
jonge vrouw, d,'ie zich niet stoort aan
de conventiiineele wetten, en die aan
den tooneeldans nieuw leven wil in
blazen. Weg met al het banale, ge
kunstelde, "zinnelijke, weg met het
keurslijfje, wijde völantrökjes en rose
tricots Terug naai de natuur en de
Kunstis hare leuze.
Van uit vlunchen waar zij sinds we
ken in de Kunstwereld veel lof inoog-
sle en door dagbladen en kunsttijd
schriften met. geestdrift werd hespro-
ken, van ui1 Weener en Florence, was!
haar een aroot.e roep vooruit gegaan,
Fn ook hier in Berlijn waar zij drie
avonden in het koniuklïjke operathea
ter van Kroll optrad, gisteravond voor
't laatst, had x een enorm succes, of
schoon niet alles onvercipeld mooi was,
hetgeen zi| gdï. Men merkt echter,
dat liet miss Duncan ernst is in hare
pogingen, om den tooneeldans te her-
vormen.
Zij is bij de oude Grieken mis
schien ook bij de statige Oosterlingen,
en vooral hij de kindei'üjk reine figu-
x-en dér, sch'ldr-rs van h'et Cinque Cents
ïn de léer gtgaun. Dikwijls deed zij in
haar practiscfie standen en edele be
wegingen deuken aan de schilderijen
uit dat. beroemde itahaansclie kunst-
üjdperk. Soms herinnc-rden me hare
stille gebaren en de wije.e, waarop haar
slanke handen in opwoartsche bewe
ging de betcekenis van den dans mede
moesten udheelden, aan de beschrij
ving der Javaansche danseressen.
Liefde en angst, vrooiijkheid en droe
fenis trachtte de kunstenares in haren
dans te leggen, welke zoo hemelsbreed
verschilde van den bekenden, banalen
tooneeldans.
In verschillende li aire r nummers had
miss Duncan zich tot taaie gesteld,
-childoriji.M van Botticelli en Ambro-
sio dc Pedr'is voor te stellen. „Gedans
te schilderijen". De uitdrukking is
wel niet zer duidelijk, moar ik weet
geen andere.
Naar de zucht-reine muziek van Ita
lianen als Cesare Negri en Giovanni
Pieci uit hef, begin en hel einde dei
17e eeuw, welke uit Ik: diepe orkest
voor de dichtgeschoven gordijnen weer
klonk. luisterde het publiek met stil
len aandacht. Men was door het
voorspel reeds-in „Stimmung", en toen
daarop de gordijnen langzaam terzijde
geschoven en het tooneel zichtbaar
werd. dat aan beide zijden door boom
coulissen werd omlijst en van achte
ren door een lichtgrijzen grond werd af
gescheiden, kwam vanuit dé zijcoulis
sen langzaam met zijdelingsche. zoe
kende schreden een hooge vrouwenfi
guur, in een dun, loshangend kleed,
blootvoets naar het midden van het
op de p'anken uitgespreide tapijt.
Waar zij cq de tonen der gedragen,
za.chte muziek begon te dansen een
dans van cicfn vinding, waarbij de
edele bewegingen bijzonder de aan
dacht trokken.
Een speciale studie moet Miss Dun
can gemaakt hebben van de figuren
op antieke vazen, mozaieken, reliefs
en s'arcophagen. van de dansende
beelden der Pompejaansche muur-
schilrh.rmgen,
Hoe edel en prachtig gekozen waren
al hare bewegingen, wanneer zij alleen
een- doorzichtige tunica gehuld, in het
nummer „Pan et Echo" op de tonen
van het paus-fluitje danste. d.an met
uitgestrekte armen en terzijde gebo
gen lichaam naar bet echo luisterde
om vervolgens weer den kinderlijk
vrcolijken dans te hervatten.
Zooen niet anders móeten de
Grieksche vrouwen gedanst hebben
ouder baren lachenden, blauwen he
mel.
Prachtig was de wijze, waarop zij
drie fragmenten uit Gluck's Orpheus
door dansbewegingen wist uit te beel
den. In het eerste gedeelte: „Die
Trauer über Euridice's Tod", de ver
heven smart, in het tweede gedeelte:
„Die Schatten belauschen Orpheus",
waarin zij lang uitgestrekt langzaam
eerst het hoofd opheft om te luisteren
en dan oprijst, in het derde gedeelte:
Orpheus Begegnung mit Euridice"
haar herkennen van Euridice.
Naar het mij voorkwam, was de
kunstenares gelukkiger in de num
mers welke zij aan dc Grieksche oud
heid, dan in die, welke zij aan de
Italaansche kunstgeschiedenis had
ontleend.
Het was .en interessante avond, dien
ik gisteren bij Krolt doorbracht, waai
de zaal door een bijzonder gedistin
geerd publiek bij aanmerkelijk ver
hoogde prijzen (zelfs staanplaatsen
van M. 1.50) tol op de laatste plaats
bezet was. In boeverre Miss Duncan's
streevn gegeneraliseerd kan worden,
is een vraag ..welke niet gemakkelijk
te beantwoorden 'is.
Dergelijke dansen zullen alleen door
superieure vrouwen kunnen worden
uitgevoerd. Anders zouden ze eeq te
genovergestelde uitwerking hebben.
Wellicht gaat Miss Duncan in hare po
gingen verder en zal zij ook trachten
aanwij7.ingen te doen ter hervorming
van den ensemble-dans. Dat zij hier
te kort zal schieten, is meer dan waar
schijnlijk. Edele, reine wouwen zijn
onder de „Damen vom Ballet" dun
gezaaid.
Sprekender contrast dan tusschen
den diep doordachten dans van Miss
Duncan en den banalen santr and
danc van Augusta Adamovicz, de
„schoonzuster" van Von Wolffling, die
in bet Passagetheater optreedt, welk
gewichtig feit door reusachtige nlak-
katen wereldkundig wordt gemaakt,
is moeilijk denkbaar.
Dat Holland in het reisplan der
Amerikaansche is opgenomen, acht ik
meer dan waarschijnlijk
K.
Letteren en Kunst.
Volgens de „Frankf. Ztg." moet de
keizerin van Duitschland verlangen dat
alle stukken, die aan de hoftheaters zul
len worden gespeeld, haar van te voren
zullen worden voorgelegd. De keizerin
zou dit gevraagd hebben naar aanlei
ding van do opera „Feuersnot", en een
liefdescêne in Wildenbruch's „König
Laurin". Men schrijft dit toe aan den
invloed van orthodoxe kringen aan het
hof,!
Uit de Arbeiderswereld
BINNENLAND.
Gelijk reeds dezer dagen werd ge
meld. heeft de voerman Slolk van de
firma Van Gend en Loos, ten gevolge
van wiens ontslag de werkstaking bij
dia firma te Rotterdam uitbrak, zijn
zaak in handen gesold van de Kamer
van Arbeid voor het Havenbedrijf. De
ze besloot op 7.iju verlangen in te'gaan
en een scheidsgerecht te benoemen
mits beide partijen, zijnde de chef der
firma en den voerman, zich te voren
schriftelijk wilden verbinden zich bii
do uitspraak van dit gerecht neer te
leggen en zich daarnaar te gedragen.
Dit is thans geschied, in verband
waarmede het scheidsgerecht is sa
mengesteld. Het scheidsgerecht bestaat
uit twee bestuursleden van de Kamer
van Arbeid, zijnde de patroon H. J.
Klüssener. chef der firma 11. Raak en
Co.. en de werkman J. van der Spoel;
voorts nog uit twee sloeperspalroons,
de heeren. de heeren Cohen on Breys,
cu twee knechten, de heeren Alblas en
Ganderse. terwijl het presidium wordt
waargenomen door mr. C P. Zaayer.
De Kamer heeft het scheidsgerecht ge
machtigd evehtueel zijn zittingen in
het openbaar, d. w. z. in tegenwoordig
heid der pers te houden.
BUITENLAND.
De christelijk sociale kleermakers-vak-
vereeniiging te Weenen organiseert een
algemeene staking tegen de confectie
magazijnen. De „stukmeesters" verlan
gen voor zich en hun helpers een ven
hooging van 50 voor fijner werk en
25 voor het gewone. Vierduizend „stuk
meesters" en 12000 helpers zullen aan
de staking deelnemen,
Rechtszaken.
Beleediging.
Voor het Gerechtshof te 'sGraven-
hage stond gisteren terecht een per
soon uit Schoonhoven die in een café
aldaar mr G„ advocaat aldaar, voor
een oplichter had uitgemaakt, en des-,
wege wegens beleediging werd vër-
vnlgd, op t lachte van dien advocaat,
als wiens gemachtigde mr. Van Blom-
mesteyn advocaat te Rotterdam, zich
civiele partij stélde.
De Rechtbank te Rotterdam had
held. veroordeeld tol boete subsi
diair 5 dagen hechtenis en toegewezen
de vordering der civiele partij om als
shadevergóeding fU.50 t.e betalen, met
openbaarmaking van het vonnis door
aanplakking aan het Paleis van Justi
tie te Rotterdam en aai liet Raadhuis
ie Schoonhoven.
Bekl., die met het oog op de vorde
ring der civiele par'ij een bewijs van
onvermogen overlegde verklaarde ge
heel onschuldig te zijn
Als getuige werd geboord de belee-
digde advocaat, die curator in het fail
lissement van bekl., was geweest. Deze
verklaarde een plainte <.e hebben inge
diend omdil zelfs 'rijn vrouw en kin
deren van 5 en 6 jaar niet gevrijwaard
waven van de belceiigingen van bekl.,
en om ee/n einde te maken aan diens
driest en overmoedig optreden. Hij
had bekl. teeren kennen als tetnand
van een onhandelbaar karakter, zeer
wraakzuchtig en ergdc-nkend in alles
Adv.-gen. mr. Rei term was van oor
deel dat de feiten, voldoende bewezen
waren vnoi debeleedigingen van
