S. D. A P.
De voorstellen voor het congres dier
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij
dat op de beidie Paaschdagen te Ensche
dé wordt gehouden, zijn thans in „Heit
Volk" vermeld.
Candidaten voor het Partijbestuur zijn:
J A. Bergmeijer, K. C. Brock, H. Gorter,
A. van der Heide, W. P. G. Helsdingen,
Henriëtte Roland—Holst, M. Mendels, J.
H. Schaper, H. Spiekman, P. J. Troe»l-
stra, F. M. Wiebaut, L. Zandstra, en J.
Oudegeest.
Aan de greuzeu.
In de nabijheid van de Nederlandsche
gemeente Koewacht w-exden een 15tal
smokkelaars, die 7 melkkoeien frauduleus
in België wilden voeren, door 4 douanen
overvallen. Een gevecht ontstond, waar
bij de ambtenaren van hunne vuurwa
penen gebruik maakten. De smokkelaars
sloegen op de vlucht; eenigen achter
volgden een drietal koeien, die over de
Nederlandsche grens liepen, anderen
maakten van de verwarring gebruik, om
drie koeien verder in België naar de
plaats barer bestemming te voeren.
Een der koeien viel in handen der
ambtenaren en wend naar het kantoor
der invoerrechten gevoerd. Tegen de
smokkelaars is proces-verbaai opge
maakt.
De Nederlandsche Vereenïgdnlg voor
Gemeentebelangen zal op Zaterdag IS.
April a.s., des nam. te 1 ure, in het Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen,
te Utrecht, eene buitengewone vergade
ring houden ter behandeling van het
ondei'werp; Pensiomneering van gemeen
teambtenaren, hunne weduwen en wee
zen.
Uitgeleverd.
Krenzke, die te Hengelo, waar hij zich
ophield onder den naam Rademacher,1
door de politie werd aangehouden, ver
dacht van valschheid in geschrifte in
Duitschland gepleegd, is Dinsdag uit
geleverd.
Verlichting.
In eene vergadering van voorloopig-
aangesloienen bij eene betere verlichting
te Gorredijk, is besloten om de zaak der
verlichting door middel van steenkolen-
gas coöperatief ter hand te nemen, in
dien niet voor 15 Maart a.s. zijn opge
lost de nog tusschen de maatschappij
tot exploitatie van gasfabrieken in Ne
derland, zetel Rotterdam, en het ge
meentebestuur van Opsterland beslaan
de geschilpunten omtrent de voorwaar
den, waarop door de gezegde maatschap,
pij concessie voor zoodanige verlichting
zal worden aangevraagd.
Nieolaas Bests.
De toestand van prof. Nicolaas Beets
is nog steeds dezelfde.
Dr. F. van Eeden en „Walden".
Naar wij vernemen, heeft dr. F. van
Eedeai het besluit genomen op te hou
den werkend lid te zijn van de kolo
nie Walden bij Bussum. Met hem
zouden nog 'een paar meer ontwikkel
de leden dar kolonie... „heeren" zul
len wij maar zeggen, de kolonie ver
laten. De reden van dit besluit moet
daarin gelegen zijn, dat samenwer
king van deze leden met de arbeiders
die thans de meerderheid van dia be
volking der kolonie uitmaken, op den
duur blijkt niet goed mogelijk te zijn.
Het schijnt dat liet dichten der klove,
die als gevolg van bat verschil in ont
wikkeling tusschen deze heide cate
gorieën bestond, door den invloed'der
meer ontwikkelden een illusie is ge
bleken.
Dit wil natuurlijk allerminst zeg
gen dat dr. Van Eeden zijn denkbeel
den. omtrent kolonisatie klieft laten
varen: alleen de samenwerking met
menschen van andere ontwikkeling
is opgegeven.
Vrijzinnig Democratische Bond
Thans is verschenen het program voor i
werkzaamheid op Gemeentelijk Gebied
van den Vrijzinnig Democratischen Bond,
zooals dit is vastgesteld op 24 Januari
jl. gevolgd door toelichtende aanteeke-
ningen, bewerkt door Mr. Joh. J. Belin-
fante te 's-Hage, en eene opgaaf van
bronnen.
De aanteekeningen, verdeeld in een 9-
tal hoof dist ukken (zich aansluitend aan
de paragrafen van het program), behan
delen achtereenvolgens: de Gemeente als
werkgeefster, Gemeente-ondernemingen
en inrichtingen, Onderwijs, Volksontwik,
keling, Volksgezondheid, het Woning
vraagstuk, Armwezen, Bestrijding van
Werkloosheid. Arbeidstoestanden.
Blijkens de inleiding vermelden de aan
teekeningen hoofdzakelijk wat op dit ge.
bied hier of elders reeds is verricht, en
beoogen zij, geenszins op volledigheid
aanspraak makende de uitvoerbaarheid
en de wenschelijkheid van de verschil
lende hervormingen nader in het licht
te stellen.
Ongelukken.
Men schrijft uit Schiedam aan „De
Telegraaf":
Maakten wij de eerste week na 1 Febr.
(datum van het ia werking treden der
Ongevallenwet 1901) melding van 5, en
d ,s tweede week van 6 plaats gehad heb
bende ongelukken, gedurende de maand
Februari is het cijfer tot 25 gestegen.
De glasblazers: v. S. kreeg een brand
wond aan een voet, K. sloeg met zijn
hand in glas, J. kneusde zijn hand door
te vallen, R. bezeerde zijn zij, Z. kreeg
gloeiend glas op zijn hand en M. op zijn
pols, H. vatte bij ongeluk een gloeiende
blaaspijp aan, S. sneed zich met glas in
de voeten, L. stootte zijn rechterhand,
waardoor een bloedende wond ontstond,
die begon te zweren, de brandersknecht
K. viel van een hoop kolen en bezeerde
zijne handen, de brandersknechts R., V.
en S. kregen door heet water brandwon
den aan hunne beenen; de branders-,
knecht v. L. klemde zijn hand tusschen
een .trap en een, ketel; de bierbottelaar
V. brak een flesch, die hij wilde sluiten,
waardoor hij zich in de handen sneed,
en in de fabriek van chemische produc
ten kreeg de werkman H. spatten zwa
velzuur in het gelaat, waardoor ernstige
brandwonden ontstonden.
Weivi vroeger melding gemaakt van
ongeveer' 1 ongeluk per week, of pl. m.
5 per maand, thans heeft het aantal 25
bedragen, wat niet ten onrechte aan de
Ongevallenwet te wijten is. Immers, de
kleinere ongelukken, waardoor een
werkman slechts eenige dagen niet in
slaat is te werken, kwam men vroeger
bijna nooit te weten; doch thans, nu zij
volgens de Ongevallenwet eene uitkee-
r;ng krijgen, wordt overal aan gedacht,
en dat is maar goed ook. B.v. de bran-
derskpnecht, die de vorige week brand
wonden bekwam, is aan de gevolgen
overleden; en al mag nu een patroon
het gezin eenogen tijd ondersteunen, het
•is niet te denken, dat hij het altijd zal
doen. Dank zij dus de Ongevallenwet,
die zulk een gezin voor het meest nij
pende broodsgebrek spaart.
Rechtzaktn.
Mishandeling met doodelyken
afloop.
Te verantwoorden had zich voor die
Rotterdamsche Rechtbank C. de V., 23
jaar, arbeider te Ooltgensplaat. Tus
schen hem en den verslagene A. Kooy-
man, bestond al sedi&rt geruimen tijd
een slechte verstandhouding, die baai-
oorzaak vond in jaloezie over een
meisj.e. Beklaagde toch had omgang
met een meisje, waarmede de versla-
gene vroeg-er verkeering had gehad.
In den avondi van 25 December, eer
sten Kerstdag, omstreeks 10 uur, ont
moetten zij elkaar in de herberg van
de wed. Van Loon. Zij zaten aaneen
tafel, toen er door zekeren L. Groe
nendijk met een stuk krentenbrood
werd geworpen Beklaagde dacht dat
het wat anders was, waarop hij op
sprong en G. een schop gaf. Een
oogenblik daarna was de verslagene
op hem afgekomen, ook G. kwam er
bij. Een vechtpartij was toen tus
schen hun drieën ontstaan. Beklaagde
had toen uit de scheê zijn mes ge
trokken, waarmede li ij eerst G. een
steek in diens rechterzijde toebracht.
Hierna had hij den verslagene met 't
mes in zijn rechterborst gestoken, ten
gevolge van welke verwonding K. nog
dienzelfden avond is overleden.
Uit het deskundige verhoor bleek
dat de dood veroorzaakt is door in
wendige verbloeding, welke verbloe
ding het gevolg is geweest van ver
wonding van den rechter-hartboe-
zem en welke verwonding van het
hart is teweeggebracht door een steek
rne,t een scherpsnijdend voorwerp.
Beklaagde was na het gebeurde
naar buiten geloopen om naar zijn
inmiddels weggeloopen meisje te kij-
k|en. Hij zag haar echter niet. Na
daarna met eenige kameraden nog
eenige straten doorloopen te hebben,
was hij naar huis gegaan en in de
nabijheid van zijn woning door een
veldwachter aangehouden. Als de ver
slagene niet op hem' was aangekomen
gaf beklaagde op, zou er verder niets
gebeurd zijn, welke opgave door G.
werd bevestigd. Deze toch verklaarde,
dat hij in den ontvangen schop geen
aanleiding had gevonden de vecht
partij door te zetten. Beklaagde be
weerde nog dat de verslagene hem
eerst geslagen had, terwijl ook de ge
tuigen verklaarden dat dezen den be
klaagde het eerst heeft aangevat.
De feiten werden als vaststaand
aangenomen, de straf kan volgens
het openhaar ministerie niet gering
zijn. Het gebeurde toch is te wijten
aan hert optreden van beklaagde zelf,
die tot heden geen zweem van berouw
h,?eft getoond. Zelfs niet toen hij bij
den verslagene was gebracht. Veroor
deeling werd gevraagd tot vier jaar
gevang enisstr af
De verdediger mr. H. Kingma Bolt-
jes, wees op de omstandigheden, die
z.i. beklaagde hebben gebracht tot de
door hem gepleegde feiten. Van zijn
niet ongunstig bekend staan werden
eenige bewijzen overgelegd, waarna
pleiter, wat de op te leggen straf be
treft, zicb refereerde aan 's rechters
oordeel.
Sioomvaartberichten.
Het -stoomschip Kedliri. van Rotter
dam, naar Java, arriveerde 3 Maart
te Port Said.
Het stoomschip De Eerens (Kon Pa-
ketv. Mij.), vertrok 3 Maart van Am
sterdam naar Batavia.
Het. stoomschip Prinses Sophie, van
Batavia naar Amsterdam, passeerde
3 Maart Kaap St. Vincent.
Het stoomschip Prins Hendrik, van
Amsterdam naar Batavia, arriveerde
3 Maan te Port Said.
Het stoomschip Koningin Wilhelmi-
ha. van Batavia naar Amsterdam,, pas
seerde 3 Maart Perim.
Het stoomschip Amsteldijlc van de
Holland—Amerika Lijn. van Newport
News naar Amsterdam en Rotterdam,
arriveerde 3 Maart te Amsterdam..
Het land in beroering.
Meetingen.
Te Zutphen traden in een open
bare vergadering op de heeren Ree-
Sink uit Amersfoort en Wink uit Gor-
Kum. Een motie tegen de ontwerpen
werd aangenomen.
Te Zwolle zouden spreken Mr.
Troelstra en Domela Nieuwenhuis.
Beiden waren verhinderd en nu spra
ken Dr. Gorter en de heer Hols.
Een protest-motie werd aangenomen.
Te 'sGravenhage was gisteren
avond een vergadering bijeengeroepen
door het ..Comité van Verdediging" in
hei bondsgebouw van den Katholie
ken Volksbond.
Ais sprekers traden op de heeren P.
van Vliet en Mr. S. de Vries.
De heer van Vliet zei o.a.:
Door de christelijke partij wordt vol
strekt het recht van staken, niet be
twist zij beeft zelfs meermalen daar
aan deelgenomen, maar een van bo
venaf gecommandeelrde beweging
wordt door haar bestreden zoo ook de
aangekondigde staking die een machts-
middel is tot een politiek doel, Dezen
weg Wil xnen dc Nederlandsche arhei
ders doen opgaan op hoog hevel van
eeu klein couiité.
Spr. herhaalt, dat het hevel tot sta
king werd gegeven door een klein co
mité.
Of al de duizenden het bevel getrouw
zullen volgen, betwijfelt spr.
Mr. de Vries uit Amsterdam noemde
den strijd, die wordt uitgelokt en de
woorden die dezer dagen worden ge
voerd, onverantwoordelijk. Het zul
dan ook goed zijn, dat men van beide
zijden den toestand kalm en met over
leg overziet
Mr. Sybrandi schetste de houding
van die .sociaal-democratische arbei
ders-partij en van „Het Volk" en van
mr. Troelstra, die ontkend heeft de
leider van de jongste en van deze be
weging te zijn. Spr. constateerde en
velen, zelfs Domela Nieuwenhuis,
hebben dat erkend, dat deze beweging
de soc.-democraten boven het hoofd
is gegroeid. Hij ontkent beslist, dat de
giroote pers en de Regeering deze be
weging hebben uitgelokt.
Neen, de Bond van Miliciens en
Oud-Miliciens, de verschillende perso
nen, die opruiende taal hebben gespro
ken op vergaderingen van soc.-demo-
crate-n. en opruiende biljetten hebben
aangeplakt, zij zijn da opruiers en
niet~de groot© peis en de Regeeaüng.
Met klem kwam spr. op tegen cle
opruiende woorden van den heer Van
der Goes tegen de miliciens en hij
(sprak daarbij den wensch uit, dat zij
niet handelend zullen behoeven op
ta treden.
(Verschillende stemmen: Wij ook).
Spr. ontkende, dat de voorgiesteldej
ontwerpen dwangwetten zijn. Dwang
is typografen en anderen tot het neer
leggen van het werk te dwingen.
Hierna volgde een vrij heftig debat,
nu en dan onderbroken door applaus
en gefluit.
Eeu sterke politiemacht treedt bin
nen en de inspecteur gelast stilte en
dreigt met ontruiming der zaal. (Ap
plaus).
De heer Schaper betreurde het, dat
de vergadering zulk een verloop ging
nemen en zoowel de aanwezige soci-
aalij-democraten als anderen maakte
hij daarvan ,een verwijt.
Vooral den heter Van Vliet
velrweet spr., dat hij zoo lauw over de
dwangwetten was heengeloopen alsof
zij niet van het hoogste belang wa
ren.
Die dwangwetten waren z.i. onnoo-
dig en uitgelokt door de couranten.
Zij hebben de nieuwe beroering in
ons land gebracht en niet de socialis
ten of de anarchisten. Spr. critiseer-
da zeer scherp de wetten, wier weerga
nergens gevonden wordt.
Wanneer bloed' zal vloeien, is dat
niet de schuld van de arbeiders, maar
van de Regeering, en zij is daarvoor
verantwoordelijk en allen, di© met
haar meegaan.
Te Amsterdam spraken voor de ChrLste_
lijke arbeiders de heeren P. J. Nahuyzen
en Dr. J. Th. de Visser.
De zaal wais reeds lang voor het uur
van aanvang geheel gevuld; voor de bij
eenkomst werd geopend liepen een paar
colporteurs niet „Het Volk" rorud. Door
dat men hen wilde beletten hun blad te
colporteeren, ontstond eeuig rumoer,
doch een paar agenten van politie, die
spoediig in de zaal waren, wisten on-
eenigheid te voorkomen. Aangezien bij
slot van rekening toch verboden was
,,Het Volk" uit te roepen, verzon een. der,
colporteurs er wat anders op. Hij hep
nu rond het blad in de hoogte houdende-
en zeggende: „Is er nog iemand die de
waarheid wil lezen? Anders mag ik niet
zeggen!" Hij kreeg de lachers op zijn
hand en verkocht genoeg naar zijn zin.
De heer Nahuyzen noemde hetgeen het
comité van verweer heeft gedaan sloo-
perswerk. Men weet geen lijn aan te ge
ven wat eigenlijk gebeuren zal. Het is
gemakkelijk de arbeiders op te winden,
doch de leiders laten na een vast plan
aan te geven, en van een christelijk
standpunt geredeneerd, moet men niet
eenvoudig afbreken, zonder aan te too-
nen hoe die gebreken, die zeker- bestaan,
verbeterd kunnen worden. Men hitst de
menschen met allerlei op, warmt ze met
allerlei op, en 't helpt niets. Men over
drijft bv. als men in het manifest van
het Comité van Verweer zegt, dat men
reeds gevangenisstraf zou kunnen op-
loopen, ais men zijn baas leelijk aankijkt.
Er is gezegd: „nu worden de christelij
ke arbeiders pas wakker en dat hebben
ze aan ons, socialisten te danken". Spr.
erkent dat er iets van aan is; de chris
telijke arbeiders hebben aan de vakbe
weging nog niet veel gedaan-, doch zij
kennen, Gode zij dank, noig tevredenheid,
en die ontbreekt te veel. Spr. heeft men
schen gesproken, die hem verklaarden,
„dait ze blij waren dat ze aan het spoor
waren", (eenig gelach) en diezelfden
zijnnu ontevreden en er is niets meer
goeds aan, omdat de ontevredenheid bij
hen is gewekt.
Daarna trad dr. J- Th. de Visser op.
Hij zei-de zelden in een volksvergadering
te zijn opgetreden onder zóo ernstigen
indruk als dit oogenblik. Hier schrikt
men op, daar halt zich een vuist en el
ders vertoont zich een strijdvuur van te
genstrijdige adviezen. En zoo ooit, dan
heeft nu een spreker zijn woorden te
overwegen, omdat één woord hartstoch
ten kan opwekken, die niet zoo gemak
kelijk tot bedaren worden gebracht.
Spr. wil trachten hier den christelij-
ken werklieden het spoor te "wijzen,
dat zij moeten volgen. De gevolgen
der spoorwegstaking zijn nog niet Le
voorzienspr. zal niet spreken van
breken van een eed. of contractbreuk,
hieromtrent is weifelen mogelijk, ai
veroordeelt hij het, dat door.de socia
listen die contractbreuk is verdedigd.
Ook erkent hij,, dat er onder de spoor
wegbeambten grieven bestaan, omdat
het hiërarchisch beginsel den onder
geschikte bele-t zijn grieven tot den
chef t.e brengen. Maar spr. keurt in
die staking af. dat ze verdedigd is uit
het motief, dat de solidariteit dei' na
tionale federatie- in het transportbe
drijf de staking motiveerde uit zedelijk
standpunt.
De „Ned. Ver. van Spoor- en Tram
personeel" is een vakvereenigingde-
heer Oudegeest heeft herhaaldelijk ge-i
z-egd dat dit. zoo is; welnu, een sta
king van een vakvereeniging is alleen
geoorloofd, als het een vakbelang
geldt. Begrensd is het terrein der vak
vereeniging, en was vanwege die vak
vereeniging clan te rechtvaardigen een
staking, die geen vakbelang gold'.'
Hier en daar klonk dan ook uit dm
mond der spoorwegarbeiders de vraag
waarom hebben wij toch gestaakt?'
Zij meenden dat gestaakt, werd om
lo ons ver hooging en al heeft ue heer
Petter dengeue d!ie dit vroeg, geant
woord „dat die slaking niet met den
eisch om loonsverhooging mocht wor
den bezoedeld", toch trad men buiten
het gebied der vakbeweging, en deed
op valsch parool duizenden den arbeid
neerleggen.
Dat bewijst, dat de Ned. Ver. van
spoor- en tramwegpersoneel opgehou
den had een neutrale vakvereeniging
te zijn de intimiteit van de groepen
der bootwerkers en spoorwegmannen
op het intern, congres te Parijs deed
dit verwachten. (Daverend applaus.)
Spr. is dankbaar voor dit applaus,
het bewijst, dat de neutraliteit verdwe
nen is. De socialist Oudegeest heeft
den vakman Oudegeest parten ge
speeld het roo.de ment staat er op ge
drukt en spr. zo-u zeggen „gaat er uit.'
De vakbeweging- is overvleugeld
door de sociaal-democratie, deze laat
ste wordt overvleugeld dooi- de anar
chie. De so ci aai-deinoerat'ie en Dome
la Nieuwenhuys hebben getwist aan
wie de eer dier staking moet worden
toegeschreven, en spr. meent, uit uit
spraken van de laatste weken tie kun
nen aantoonen, clat de sociaal-demo
cratie door de anarchie staat overvleu
geld te worden.
Als derdie spreker trad1 op d'e heer
Kjeunig, die zeide 22 jaar bij d'e Hol
landsen© Spoor te hebben gediend en
sedert een jaar op verzoek te zijn ontr
si a-gen, omdat bij het daar niet vin
den kon. Men zoekt thans allerwege
arbeiders in het land op te hitsen en
aan te hitsen tegen het gezag. De eer
ste staking is in zijn gevolgen gewor
den 'n donkere wolk en nu moeten da
arbeiders opgezet worden tegen deRe-
geering. Daaraan kunnen de Christen-
arbeiders niet mede doen en de sta
king heeft in elk geval dit voor dat de
Christen-arbeiders zicb nu organis-ee-
ren. kleur gaan bekennen. Dat de so
ciaal-democraten daa/roveir verstoord
zijn, is te begrijpen; zij zeggen wel
dat „godsdienst is een privé-zaak",
doch de godsdienst is ook privaat-be
zit en daar zijn zij tegen. Godsdienst
en sociaal-democratie kunnen niet sa
mengaan, tusschen Marx en den
Christus kan geen brug worden ge
bouwd! Als de Christen-arbeiders
overgaan tot het stichten van vakver-
een igingen, clan kunnen zij een voor
beeld nemen aan de bestaande: zoo
moeten ze niet worden, een vakveree
niging moet een vak omvatten en de
politiek moet er buiten blijven.
Voor de gelegenheid tot debat ga
ven zich daarna een groot aantal spre
kers op.
Onder oorverdo-ovend' gejuich kreeg
allereerst de heer Petter het woord.
Hij zeide dat hier blijkbaar niets be-
gre-jaen was van den strijd die de
spoorwegarbeiders gevoerd hadden.
M-en heeft de sP°o rweg-organisatie een
smet aangewreven: de spoorwegman
nen hebben'niet gestaakt op bevel van
het bestuur, dat .is een leugen. De
mannen in de; Rietlanden staakten,
omdat .-een hunner arbeid weigerde,
die si trieed tegen zijn begrip van soli
dariteit. Het had niets te maken met
de federatie, spr. heeift den avondi te
voren nog gezegd, dat de mannen
voorzichtig moesten zijn, omdat geen
zekerheid bestond, dat ze zouden kun
nen i/ekenen op den steun dei' organi
saties. Maai' de mannen vertrouwden
eenvoudig op hun kameraad-schap; die
besturen hebben genoeg gewaar
schuwd-. De< spoorwegmannen konden
niet aanzien dat een hunner werd!
weggezonden; clie mannen der Riet
landen bedreve-n hun d'aadi op eigen
verantwoordelijkheid en ook aan de
WeesperpooTt verlieten de arbeiders
op persoonlijk initiatief hun post.
Zelfs töen „zoo'n verachtelijk sociaal
democraat" spr. is zielf noch soci
aal-democraat, noch anarchist in
da Rietlanden a an spoorde den arbeid
te hervatten, had hij kans vertrapt
te worden, want men staakte gedron
gen door hot -geweten, uit een oogpunt
van eergevoel, in „Plancius" heeft
men de besturen als 't ware geprest
om de S, S. stil te leggen;, het was een
sporadisch gevoel van solidariteit.
De heer v. d'. Berg zeide dait de schuld
dier staking neerkomt op de Holl.
Spoorwegniij. Hij zette daarna nog
even -v-,. crescliiebenis der spoor wegsta-
1 king uiteen. Heit gebeurde gaf hoege
naamd geen recht on'het indienen dier
thans bekende wetsontwerpen. Zeker,
de spoorwegmannen hadden een eed
gedaan aan d'e spoor, doch daarvoor
mochten zij dear eed van hef solidari
teitsgevoel niet op den achtergrond
dringen (Applaus). Staking zou alleen
een vakbelang mogen betreffen, maar
cle firma Müller en Co. had 56 man
nen aan de deur -ezet en de spoorweg,
arbeiders mochten -niet. maken dat die
50 huisvaders niet meer op hun plaat
sen terug zouden komen. Het belang
van 56 huisgezinnen ging boven eeni
ge stuivers loon meer. D© christelijke
heer De Visser en de Christelijke ar
beiders verdeelen en doen feitelijk al
les om een bloedbad aan te richten.
(Applaus). De arbeiders willen geen
beweging in bloed gesmoord zien, doch
dan moet de heer De Visser die ver
deeldheid niet zaaien. Er zullen wel
menschen zijn die geen grieven heb
ben; er zullen er wel zijn. die steeds
tevreden zijn .doch spr. meent dat
men nooit tevreden moet zijn. want
een tevreden mensch is levend dood.
(Gejuich).
Nog enkele sprekers voerden het
woord. Dr. De Visser repliceerde.
De vergadering werd daarna ge
sloten.
Men drong nog aan op een motie,
maar het bestuur wilde daar niet op
ingaan; toen nam op voorstel van een
der aanwezigen de vergadering nog
gauw een motie tegen de wetten aan,
en daarop ging men uiteen de
meerderheid zong socialistische liede
ren.
Al ei lei.
Naar „Het Volk" mededeelt heeft mr.
Troelstra den minister van binnenland-
sche zaken medegedeeld, dat hij aan de
regeering alsnog vragen wenscht te ,sitel-:
len naar aanleiding van het onderschep-,
pen door de politie van een brief aan'
het trampersoneel op het station te Bee-
ren-veen.
Van het gebeurde wordt in „Het Volk"
de volgende voorstelling gegeven:
Er kwam verleden week een brief voor
een lid van de Vereeniging van het
spoor- en tramwegpersoneel, afd. Hee
renveen, welke aan genoemd lid op het
perron werd overhandigd. De man, niets
vermoedende, bral; den brief direkt open
en las hem. Wat gebeurt nu? De mare
chaussee en politie die op het perron
tegenwoordig waren, dachten: diat is het
sein voor de werkstaking, en ten einde
dat direkt gewaar te worden, werd de
man gedreigd om den brief te laten le
zen en anders direkt gearresteerd te
woir dien.
De man, niet goed op de hoogte van
de bevoegdheden der politie, gaf hem
ten slotte over. Gelukkig vingen ze bot,
hoewel het een brief was van de vereeni
ging, stond er niets bijzonder in. De
zaak is intusschen bij den officier van
j üstitie >aange.geven.
De Vereeniging van Nedlerlan-dsche
Werkgevers heeft aangenomen dé na-
ATolgende motie:
„De Vereeniging' van Nederland
sche Werkgevers, overwegende dat in
het algemeen belang voor het vervolg
moeten worden voorkomen storingen
in de uitoefening van bedrijven van
ailgemeen nut;
„vertrouwt dat de Regeering, olvea-
-tuïgd van den ernst van den toestand
cles lands, het gezag krachtig zal we
ten te handhaven, de vrijheid van
hen, die werken willen, afdoend zal
weten te beschermen en 'zoodanige
maatregelen zal weten te mennen als
noodig zijn om storingen alis hiervo-
ren bedoeld in het vervolg te voorko
men;
„en gaat over tot dei orde van den
dag".
Nadat de vergadering deze motie
had aangenomen, heeft zij deze ge
steld in handen van het bestuur en
aan het bestuur opgedlragem met dieze
motie te handelen, gelijk het bestuur
bet beste zal toeschijnen. Terwij 1 in
den boezem van het bestuur nog van
g{e-dachten gewisseld werd over dte
vraag op welke wij zie uitvoering aan
hejt mandaat der vergadering zou wor
den gegeven, is inmiddels door de
recTe van den Minister van Binnen!'
Zaken in Uwe vergadering vanWoens-
dag 25 Februari 1903 gebleken, wat
bij de vaststelling de.r motie niet be
kend was d'at de Regeering volko
men doordrongen was van den ernst
der in de motie besproken feiten. Be
slaat er op dien grond geen reden om
den inhoud der motie ter kennis te
brengen van diei Regeering, het Be
stuur meende dat wel de aandacht
van Uw College mocht wordien ge
vraagd voor het oordeel van vele in-
dustrieelen in den lande uvea* de be-
teekenis der plaats gehad hebbende
gebeurtenissen en over dei volstrekte
urgentie van maatregelen, waardoor
een herhaling daarvan kan worden
voorkomen. Terwijl het bestuur zich,
evenals die vergadering bij het vast
stellen deir motie onthoudt van het
op den voorgrond stellen van eenig
bepaald middel, verzoekt het Uw Col
lege wel cle uitspraak der vergadering
te willen overwegen en bij de te voe
ren beraadslagingen oven- de door die
Regeering voorgestelde maatregelen
wei te willen rekening houden -met 't
feit, dat gelijk door de vergaderde
industi'ieelen betoogd werd het be
lang der nijverheid ten zeerste en
duurzaam- zou worden geschaad, wan
neer niet door afdoendte maatregelen
de vrijheid van den arbeid verzekerd'
en de geregelde dienst der openbare
vervoermiddelen gewaarborgd1 is.
Hetwelk doende enz.
Namens het bestuur der Vereeniging
voornoemd,
(w.g.) D. W. STORK, Voorzitter.
H. SMISSAERT, Secretaris
De hooMconducteur der H. IJ. S. M.
C. van- Dorsten, te Den Haaig, en de
hoofdcond'ucteur der S. S. B. Nibbeïke,
te Amsterdam, hebben, namens het
hoofdcomaté tot organisatie van den
spoorwegdienst bij staking, het volgen
de manifest aan de vrouwen- gericht:
Aan onze vrouwen.
Velen uwer zijn zoo wij-s om hun man
af te houden van het. staken. Anderen
zijn nog verstandiger, en bemoedigen
hun mian om tegen alle oproer in dienst
ijverig te velde te trekken.
Maar eenigen uwer zijn door zooveel
mooie beloften gepaaid, dat zij hun man
niet bewegen om toch niet door een
tweede staking hun huishouden ongeluk
kig te maken. Wij kennen er zelfs, die
hun man tot staken aansporen.
Moeders, we est toch voorzichtig!
Het gaat hier hard tegen hard, De
werkman wil de directie er onder heb
ben en haar de wetten stellen. Maar de
directie wil baas blijven in haar eigen
huis, en ontdoet zich van alles wat haar
daarin beletselen wil .stellen.
Men heeft u beloofd, dat gij van een
staking beter zult worden. Tien tegen
één. dat als uw man zich bij die stakers
aansluit, dat htj dan binnen 24 uur broo
deloos is. En dan? Nu hebt ge wel niet
rijk uw brood, -maar ge lijdt toch geien
honger!
Spoort dus met ons uw mannen aan,
om geen dienst te weigeren, nooit! nooit!
nooit!
Steekt hen een riem onder 't hart dat
zij niet bang zijn voor die dreigementen
der stakers. Wij hebben een meer dan
voldoende macht, die ons voor alles be
schermt. Neemt desnoods hulp bij u in
huis. De Maatschappij zal u de kosten
vergoeden.
't Is wel treurig dat gij niet gerust
kunt leven en dit moet doormaken om
uw brood te behouden, maar helaas, de
verleiders van den werkman hebben het
tot dit uiterste gedreven.
Houdt moed- nog eenige uren en wij
ademen weer in een vrij land.
Men meldt uit den Haag aaai de O. H.
Gt. dat H. M. die Koningin-Moeder de
zer dagen jhr. De Savornin Lobman ten
paleize zoude hebben ontboden, ten ein
de door hem te worden ingelicht omtrent
de tegenwoordige arbeidscrisis en de
daaruit voortvloeiende maatregelen der
regeering.
Bij Pater Weijers te Utrecht hebben
zich, naar verluid, ongeveer 80 perso
nen aangemeld1 met de verklaring, dat
zé bij eiventueele staking zullen blij
ven rij dien.
Men meldt uit Arnhem:
Bij een rondvraag onder de machi
nisten omtrent, de deelname aan eene
eventueele -staking kwam aan het licht
dat één machinist pertinent verklaar
de niet aan een staking te zullen deel
nemen. De anderen dleelden mede tot
staking bereid te zijn.
Van dien Bond van Staatsspoorweg-
personeel zijn thans afdeelingen ge
vestigd te Roosendaal, Zutphen, Roer
mond, Amsterdam, Utrecht, Rotter
dam. Lage Zwaluw®, Breda, Zwolle,
Middelburg, Gouda, Vlissingen en
Nijmegen. Verder -zijn nog verschil
lende afdeelingen opgericht, waar
voor echter nog geen besturen zijn
gekozen.
De Bond telt thans ongeveer 900
leden.
De afdeeling der S. D. A. P. te Hee
renveen heeft aan k i-esVereeniging en
en andere vere.enig.mgen, ook aan die
niet staande op socialistisch stand
punt, de volgende uitnoodiging ge
zonden:
Naar aanleiding van den gespan
nen toestand in den lande e-n de be
kende) dwangwetten, ingediend door
onze Christelijke Regeering, oordeelt
het'bestuur het noodig, uwe vereeni
ging op te roepen, om gezamenlijk in
eene grootse be betooging te protestee-
r.en te-gen d-e houding der Regjeering.
Uw bestuur wordt daarom verzocht
tot eene vergadering, ten einde geza
menlijk te bespreken wat er in diezen
dient te worden gedaan.
1-Iet centraal bestuur van het Alg.
Ned. Werkliedenverbond heeft aan de
Tweedë Kamer een uitvoerig adres ge
zonden over de drie door de regeering
in verband met de spoorwegstaking
ingediende wetsontwerpen.
Het wetsontwerp tot instelling van
een enquête begroet adressant met in
genomenheid.
Het instellen van een spoorwegbri
gade acht adressant niet noodig, als
aan de grieven van het spoorwegper
soneel op de meest billijke wijze is te
gemoet gekomen.
De indiening van het wetsontwerp
tot aanvulling van het Wetboek van
Strafrecht heeft adressant met diep
leed-wezen vernomen. Het voorgestel
de nieuwe artikel 284Ms keurt hij af,
omdat daardoor de alleszins geoorloof
de middelen „ter overreding" opi hen,
die bij een staking werken willen, tot
met-werken te bewegen niet meer zul
len worden toegepast. De strafbepa
lingen! tegen werkstaking van bet
spoorwegpersoneel keurt hij af als een
uitzonderingswet, die practisch, bij
massale staking niet zal kunnen wor
den toegepast en onnoodig zal zijn.
als een billijke tegemoetkoming aan
en voorziening in de grieven van het
personeel zal hebben plaats gehad.
Het laatste geldt naar het inzien van
adressant ook ten aanzien van de per
sonen in openbaren dienst, die even
eens-onder de voorgestelde strafbepalin
gen vallen. Adressant wenscht zoowel
voor deze personen als voor het spoor
wegpersoneel een scheidsgerecht, dat
in de geschillen, die ontstaan, beslist.
Tan slotte verzoekt adressant d«
Kamer
lo. het wetsontwerp betreffende het
instellen van een onderzoek enz het
eerste en zoo spoedig mogelijk in be
handeling te nemen en daaraan hare
goedkeuring te schenken, met aan
drang bij de regeering om
a. het onderzoek onverwijld' te doen
aanvangen en met den meest denkba
ren spoed te doen voortzetten
b. tot leden der commissie te benoe
men mannen, van wier inzichten op
ftoci.aal-econom.isch gebied zoodanige
practisch© Uitkomsten mogen worden
verwacht, als de regeering volgens art.
1 van het ontwerp zich ervan voorstelt;
2o. het wetsontwerp betreffend© het
instellen cener spoorwegbrigade te
overwegen, in verband met de meer
dere uitgaven die het voortdurend zal
vorderen en die zeer waarschijnlijk
overbodig zullen blijken te zijn
3o. aan het wetsontwerp betreffende
aanvulling en wijziging van het Wet
boek van Strafrecht 'in ieder geval haa-r
geodkeuring te onthouden, indien al
thans de regeering in net ongunstig
advies der Kamer, gebleken uit. het
afdeelingsonderzoek. geen aanleiding
mocht vinden, het terug te nemen,,
vóór het bij de Kamer in openbare be-
handel'ing komt.
Het „Comité van Verweer" heeft de
plaatselijke eomité's opgeroepen om
den Zondag, 8 Maart as„ te maken tot
..een algemeen en pro-testdag van het
Nederlandsche proletariaat, tegen den
moordaanslag op de- vrijheid van de
arbeidersorganisatie en op het recht
van staken, neergelegd in de door de
regeerirug voorgestelde tuchthuiswet."
In de volgende plaatsen wenscht het
comité meetings te- hebben gehouden,
waarvoor niet. alleen in die plaatsen,
maar ook in den omtrek, propaganda
moet worden gemaakt:
Leeuwarden, Sneek, Heeren veen.'
Groningen, Winschoten Assen, Mep
pol, Zwolle. Kampen, Hengeloo, F.n-
schedee, Almelo, Deventer, Arnhem,
Nijmegen, Zutfen, Utrecht. Winters
wijk. Amersfoort, Hilversum, Amster
damZaandam. Haarlem, den Helder,
Enkhdizen, Leiden, den Haag, Gouda,
Delft, Rotterdam, Dordrecht, Middel
burg, Vlissingen, Maastricht; Tilburg,
en zoo mogelijk, te Roozendaal, Ven-
loo, 'is Hertog,enbosch. Boxtel en Roer
mond.
Sprekers zullen door het comité wor
den gezonden. Een algemeen mani
fest zal voor al deze meetings worden
uitgevaardigd. Een gelijkluidende
motie zal worden rondgezonden.
