NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Meestgelezen Dagblad in Haarlem en Omstreken.
20e .iaat gang
Maandag 16 Maart 1903
No. 6046
H&AflLElirS DAGBLAD
AlDonnementsprlJs
"Voor Haarlem per 3 maandenf 1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente), per 3 maanden1.30
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden1.65
Afzonderlijke nummers0.021/»
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem, per 3 maanden0.371/»
de omstreken en franco per post. 0.45
Ad-vertentiën
Van 15 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem
is de prijs der Advertentiën van 15 regels f 0.75, elke regel meer f 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Reclames 30 Cent per regel.
Bureaux: Zulder Buitenspaarne No. 6,
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 122,
Groote Hontstraat No. 55. Telefoonnummer 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. DirecteurJ. C. PEEREBOOM.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Dit blad versohljnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère L. DAÜBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs 3Ibis Faubourg Montmartre.
Bit nummer toestaat uit
acbt MadxSjdeia.
Haarlem's Dagblad van 16 Maart
bevat 0. a.:
De expeditie in Aden, Uit den
Dnitseben Rijksdag, Bijziendheid,
Kameroverzicht, De Spoorweg-
qnaestie, Brieven uit Berlijn,
Nicolaas Beets, -j-
Bovendien behoort bij dit nummer van
ons blad als gratis-bijvoegsel no. 132 van
,,De Zaterdagavond", letterkundig week
blad voor jong en oud, bevattende 0. a.:
Haarlemmer Halletjes, Rubriek voor
Daines, Licht en Schaduw: Gestolen:
Een getruffeerd© Franschman, De Or
kaan; Gevangen door de telegraaf, be
nevens de gewone rubrieken en afbeel
dingen.
Üiiicieeie benctiten.
KENNISGEVING HINDERWET.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
van Haarlem brengen ter openbare ken
nis dat door hen is ontvangen eene be
kendmaking van Burgemeester en Wet
houders der gemeente Schoten, dat het
verzoek van H. J. Rotteveel te Voorhout,
om op een perceel, kadastraal bekend in
sectie B, no. 1443, eene rookerij bij zijne
vlees chh 0 uwer ij aan de Scheepersstraat
te mogen oprichten, door hen is ingewil
ligd,
Haarlem, 13 Maait 1903.
Burg. en Weth. voornoemd,
BOREEL.
De Secretaris,
PIJNACKER.
KENNISGEVING HINDERWET.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
van Haarlem brengen ter openbare ken
nis dat door hen is ontvangen eene be
kendmaking van Burgemeester en Wet
houders der gemeente Schoten, dat ter
secretarie dier gemeente ter inzage ligt
een verzoek met bijlagen van H. C, Lou-
werse Jr., alhier, om vergunning tot op-
oprichten van eene biscuitfabriek aan
dien Spaamdamschen weg, gemeente
Schoten, kadastraal bekend in sectie B,
no. 1682 ged., 1504 ged. en 422 ged.
Op Woensdag, den 25en Maart 1903,
des voormïddags te elf uren, zal ter se
cretarie van Schoten (Bakenessergracht
no. 79 te Haarlem), gelegenheid bestaan.
c*m bezwaren tegen dit verzoek in te
brengen en deze mondeling en schrif
telijk toe te lichten.
Zoowel die verzoeker, als zij, die be
zwaren hebben, kunnen gedurende drie
dagen, vóór het bovengemelde tijdstip
op de secretarie der gemeente Schoten
kennis nemen van de ter zake ingeko
men schrifturen.
Haarlem, 13 Maan 1903.
Burg. en Weth. voornoemd,
BOREEL.
De Secretaris,
PIJNACKER.
Buitenlaudsch Nieuws
Engeland.
De expeditie in Aden.
In. het Achterland geoorloofde ver
taling voor het vertaalbare „Hinterland'"
van Aden is nog steeds de Engels che
expeditie gelagerd, die er te gelijk i
de Turken opmetingen doet om de be
grenzing te bepalen van het gebied,
waarop Engeland aanspraken meent te
kunnen laten gelden. Dit gebied beslaat
ongev.eer twee derde gedeelte van het
Dthala-pïateau. Reed's een jaar is daar
een Engeisch kamp ingericht en vlak
daarbij ligt ook een Turksch kamp, van
waar onafgebroken naar de opmetingen
der Engelsche ingenieurs wordt geloerd.
Overigens betoonen beide expedities el
kaar een welwillend© onverschilligheid,
die volstrekt geen ongerustheid vermag
in te boezemen voor eenige internatio
nale mofiielijkheid. Toch vindt men in
Engeland, dat de Turken van hun kant
wel iels beter konden' doen dan hun sjie-
boek rooken .en naar het indrijven der
EngeLsche landmeetpaaltjes te staar-
oogen. En zoo verneemt men uit Aden,
dat Engeland er over denkt Turkije wat
aan te zetten door hij voorbeeld eens de
Turksche havens van de Roode Zee te
blokkeeren. Ook uit Konstamtimopel ver
neemt men, dat het Engeisch gezant
schap te kennen heeft gegeven, dat de
grensbepaling fusschen het vilayet van
Yemen en het Achterland van Aden nu
•maar eens .eindelijk tot stand moest ko
men. Er liggen in die streken 3000 man
EngeTsche troepen en de gezant moet
der Porte met eendge argumenten heb
ben trachten duidelijk te maken, dat
deze troepenmacht voldoende is om de
Engelsche aanspraken op de negen daar
liggende „onafhankelijke" kantons,
staande onder Engeisch protectoraat,
kracht bij te zetten.
Duitscliland.
Uit den Rijksdag.
In den Rijksdag en in de begrootings-
commissie is dezer dagen weer veel te
doen geweest over het zoogenaamde zak-
patriotdsme Van sommige fabrikanten.
Bebel herinnerde nog eens aan het bij
zondere tarief dat Krapp en Stumm voor
hunne pantserplaten aan het Duitsche
rijk hadden berekend: dezelfde pantser
platen die de Duitsche admiraliteit met
2320 mk. per ton moest betalen, kocht
de regeering van de Vereendgde Staten
voor 400 mk per ton minder, niettegen
staande de .Amerikaans che fabrikanten
van eiken ton 105 mk. aan Ivrupp moesten
betalen voor het gebruiken' van zijn ge
patenteerd procédé, Men zal zich herin
neren dat Krupp en Stumm, dadelijk na
dat de begrootingscommissie hare afkeu
ring over deze manier van handeldrij
ven had uitgesproken, hun prijzen be
langrijk verlaagden, ook omdat de Kei
zer van zijn verontwaardiging had laten
blijken.. Maar intusschen hadden beide
firma's gedurende een aantal jaren 3
millioen mark winst méér gemaakt.
De ervaring met de pantserpla.t.en heeft
gemaakt diat tegenwoordig de prijzen die
de marine en het leger voor
verschillende oorlogsbehoeften besteden,
beter gecontroleerd worden door de le
den van. den Rijksdag. In de laatste ver
gadering van de begrootingscommissie
vroeg dr. Müller, uit Fulda, of bij de le
vering van kruit voor de marine ver
scheidene fabrikanten mochten mede
dingen en welke prijzen de marine be
steedde. Uit het antwoord van staatsse
cretaris von Tirpitz bleek dat de marinlë
dat kruit kocht voor 7-J- mk. per KG. van
één bepaalde fabriek, maar dat een an
der fabrikant het wel wilde leveren voor
6 tot 6£ nik. Zoolang die echter geen 24
cM. kanon en een schietterrein had aan
geschaft, wilde de marine niet in dat
aanbod treden. Müller en graaf von Orio-
la vonden dat het ontwoord van Tirpitz
onbevredigend was en gaven te verstaan
dat zij nader op de zaak zouden terug
komen.
Bij het credtet voor de aanschaffing
van handwapens vestigde Müller er nog
de aandacht op dat, blijkens een door
hem ontvangen mededeeling, de firma's
Löwe en Mannlicher een overeenkomst
hadden aangegaan, volgens welke con
tractanten zich verbonden, voor elk ge
weer dat een van. de firma's leverde, 2
mk. aan de andere te betalen. Dat extra
voordeeltje komt natuurlijk ook uit de
zakken van de belastingbetalers.
Stadsnieuws.
Haarlem, 14 Maart 1903.
Brandverzekering. Naar wij
vernemen heeft de Coöperatieve Bouw-
vereeniging „Koningin Emma" zich aan
gesloten bij de Onderlinge Brandwaar-
borg-Vereeniging voor de gemeente
Haarlem en zijn hare woningen aan de
Waldeck-Pyrmontstraat bij genoemde
vereerriging ingeschreven.
In het douchebadhuis zijnin
de afgeloopen week 577 baden genomen.
Men schrijft ons:
De bloemist- en tuinbouwvereeniging
St. Elisabeth, onderafd, van den N. R. K,
Volksbond, afd. Haarlem, is voornemens
op Maandag 16 Maart, des avonds half
negen .een vergadering te houden voor
R. K. bloemist- en tuinbouw-werklieden
in het gebouw van genoemden bond,
Ged. Oudegracht, no. 40. In die verga
dering zal als spreker optreden de heer
C. Schipper, president van de tuinders-
en warmoezeniersvereenigimg „St. Bo-
nifacius", te Amsterdam,
Daar bovengenoemde heer volkomen
met den toestand op de hoogte is, ver
trouwt het bestuur van bovengenoemde
vereeniging, dat vele vakgenooten
zullen komen, en vooral zij die nog geen
lid zijn van een vereeniging. Men lette
er wel op, dat deze vergadering uitslui
tend voor Roomsch-katholieken is.
Uit de Omstreken.
IJmuideu.
Bij de Doggersbank in de Noordzee
zijn opgevischt en hier binnengebracht
door den stoomtrawler Oceaan II, 9 vas
ten machineolie. Zij zijn in handen van
de strandvonderij gesteld.
Vrijdagmiddag zijn hier alle sleepboo-
ten in de richting van Noordwijk ver
trokken, zelfs een Engelsche, die hier
ook in de haven lag, op het bericht, dat
daar een stoomboot op het strand zat.
Men 'heeft evenwel een vengeefsche reis
gedaan.
Heemstede.
Vergadering van den Raad der Ge
meente op Vrijdag 13 Maait, 1903, des
avonds half 8 in het Raadhuis.
Voorzitter de Burgemeester.
Aanwezig alle laden.
PUNT 1. Aan de orde komt de
vaststelling van een ontwierp-besluit
inzake de verbetering der Bleekeirs-
vaarif ten einde dit om advies te zen
den aan de gezondheidscommissie.
Dit ontworp-besluit luidt:
De Raadi, gelet op zijn besluit van
19 December 1902; geilet op het advies
dei: gezondheidscommissie wier zetel
in Bloem emdaal is; gezien het bestek
en de begrooting opgemaakt door B.
en \V.voor de 'verbetering der Blee
kersvaart;
oveirwegiende dat Dijkgraaf en Hoog
heemraden van Rijnland, blijkens hun
schrijven d.d. 28 Febr. 1903, bereid
zijn voor die verbetering een bijdrage
ineens te verleenen van f 200;
overwegende, dat de kleerbleekers
en andere belanghebbenden aan de
gjem.eemf/e hebben aangeboden 75
der begrooting ad1 f 730;
heelt besloten met den heer Beels,
eigenaar d,er Bleekerg vaart een over
eenkomst aan te gaan, waarbij deze
om niet aan dei gemeente Heemstede
overdraagt genoemde vaart;
b. daarna over te gaan tot verbete
ring der Bleekersvaart en goed te
keuren, het bestek tot verbetering dier
vaart.;
c. te aanvaarden de subsidie ad
f 200 .van het Hoogheemraadschap
Rijnland en 75 der begrooting, ad
f 730;
d. zich bereid te verklaren om wan
neer de Bleekersvaart eigendom der
gemeente is geworden en de verbete
ring dier vaart heeft plaats gehad,
die vaart voortdurend te onderhouden
op eene diepte van 1.70 M. A. P., en
aan de kleerbleekers liet recht te
waarborgen om hun water en vuil
afkomstig van hunne werkplaatsen op
die vaart te doen uitloozein, zoolang
niet op andere afdoende wijze die uit-
loozing kan plaats hebben;
e. de Verordening tot het heffen en
innen van het voartgeld vast te stellen
bij afzonderlijk raadsbesluit.
Met algemeene stemmen wordt dit,
ontwerp-besluit aangenomen.
Op een diesbetreffiende Vraag van
dén heer PREYDE antwoordt de
VOORZITTER nog, dat het onderhoud
der vaart zal m-oeten worden betaald
door de direct daarbij belanghebben
den. Dit is echter bij de verordening
voor die rioleering van zeepsopwater
op heft vaartgeld geregeld. Zoo zal
der kleerbieekerij en f 5 en voor elk
ander riool dat in de vaart uitloopt,
f 1 worden geheven.
Deze bepalingen kunnen nog niet
vastgesteld worden zoolang die ge
meente nog geen eigenaar der vaart
is.
PUNT 2. B. en W. stellen voor de
gemeente te verdoelen in 2 uitzonde
ringskommen, die van d'e Glip en van
het Dorp; en verder den ligger der ge
meente te, doen voltooien door den
heer F. C. van der Sterr t,e Hoorn.
De VOORZITTER voegt hieraan toe
dat indertijd d.e heer Drost daarmede
bezig is geweest, doch door omstan
digheden* huiten zijn wil is dit werk
toen niet voltooid. Nu de gemeente
zich uitgebreid' heeft, is het maken
van een ligger noodig; geenszins
wenscht spr. daarmede tei zeggen, dat
het gedane werk daardoor geheel ver
loren is.
Tevens wenscht de VOORZ. de ge
meente te verdeelen in twee kommen
van uitzondering, welke niet in den
ligger worden opgenomen, ten eerste
spr. van het dorp een zeer groot ge
deelte als kom1 te nemen. Bijv. van
den Driesprong af het geheele be
bouwde gedeelte van Heemstede.
Als dorde kom wenscht de heer v. d.
Berg nog te stellen het gedelelte dat
voorgesteld is om te worden gean
nexeerd.
B. en W. hebben hiertegen geen be
zwaar.
Ook de Raad hechtte aan d,eze d(rie
kommen van uitzondering zijne goed
keuring.
De VOORZ. deelt medei, dat Ged.
Staten hieraan nader hunne goedkeu
ring moeten hechten.
PUNT 3. B. en W. stellen voor om
de subsidie bij Raadsbesluit van 13
Maait, 19Ü2 voor de straatverlichting
verleend, aan R. Key en P. Kuiper,
over te doen gaan op de Naaml. Ven
nootschap „Bosch en Vaart".
Wordt goedgekeurd.
PUNT 4. De heer A. L. v. d. Berg,
onderwijzer aan de O. L. School, ver
zoekt als zoodanig eervol ontslag met
ingang van 1 April a.s.
Wordt verleend.
PUNT 5. De Plantsoen-commissie
stelt voor eene tweede rij boomen te
doen planten op den Meerweg.
De heer CROMMELIN acht het niet
raadzaam dat deze weg aan heide
kanten wordt beplant. Z. i. zal de weg
dan niet breed genoeg meer zijn voor
het passeeren van hooiwagens, enten
tweedie vreest hij. dat de weg dan met
tertijd in een modderpoel zal veran
deren.
De VOORZ. antwoordt, dat eene dub
bele rij boömien een fraaier gezicht
oplevert dan een enkele rij. Met het
oog daarop is het voorstel gedaan.
De heer v. d. BERG onderschrijft 't
bezwaar van den lieer Grommelin niet
Z.i. blijft de weg breed genoeg.
De VOORZ. ziet o.a. het bezwaar van
den heer Crommelin niet in. Daarbij
zijn d'e kosten niet zoo hoog, zoodat
wanneer later blijkt dat da boomen
in den weg staan, ze weder gemakke
lijk kunnen worden gerooid. Het voor
stel wordt daarna in stemming ge
bracht en aangenomen met 3 stem
men tegen, die van de heer,en Grom
melin, v. d. Weyden en Hoeker.
PUNT 6. Door de hearen J. M. van
Bakel c.s. is een verzoek ingediend om
één der lokalen van de O. L. School
in gebruik te mogen nemen als gym
nastiek- en schermlokaal.
De- VOORZ. zegt, dat hij hiertegen
geen bezwaar heeft, en zelfs van mee-
ning is, dat een dergelijk streven
moet worden aangewakkerd. Want
spr. acht het veel beter dat die leden
•der Vereeniging hun spieren oefenen,
dan dat zij in café's zitten.
Daar het stuk echter ingekomen is,
na de laatste vergadering van B. en
W., weet spr. niet hoe de beidie wet
houders er over dienken.
Deze verklaren hierna dat ook zij
voor inwilliging van het verzoek zijn,
waarna ook de Raad, zonder stem
ming, daaraan zijn goedkeuring
hecht.
PUNT 7. Ingekomen is een adres
,van den heer A. P. J. van den Wei
den, waarin hij verzoekt dat de ge
meente zal overgaan tot heit leggen
van een riool in de Kerk- of Postlaan,
daar hij en anderen door de tegen-;
woordige slechte afwatering van ge-I
noemde laan veel schade in hun blee-
kersbedjrijf ondërvindien, doordat de
slooten voor hun terreinen thans
voortdurend verontreinigd worden.
B. en W. stellen voor dit adlres in
hun handen te stellen om adjviies.
De VOORZ. zal binnenkort met den
gemeente-opzichter den toestand tep
plaatse opnemen.
Tot voorz. en leden van't stembureau
voor de verkiezing van leden-patroons
en werklieden van de Kamer van Ar
beid' voor het bloembollenvak op_7
Apiril worden gekozen die heeren
Preyde tot voorzitter en Peep-erkorn en
Beelen tot leden en tot plaatsvervan
gers de heeren Hoeker, v. d. Berg en
van der Weijden.
Medegedeeld wordt, dat Ged. Staten
de begrooting over 1903 en de reke
ning over 1901 hebben goedgekeurd.
Uit het verslag over den gezond
heidstoestand in deze gemeente gedu
rende het jaar 1902, blijkt dat d*ze
over hete algemeen genomen gunstig
was.
Uit het verslag der Commissie tot
wering van Schoolverzuim blijkt, dat
in het jaar 1902 19 overtredingen der
Leerplichtwet werden behandeld.
Uit het pro ces-verb aal der
opneming van de boeken en kas van
den gemeente-ontvanger blijkt dat de
ontvangsten bedragen f 41.384.41, de
Bij de rondvraag vestigde de heer
VAN MERLEN de aandacht op den
slechten toestand, waarin de Worte-
lenbuurt aan den Rijksstraatweg ver
keert. Spr. zou gaarne zien dat B. en
W. eens aan den ingenieur van den
Rijkswaterstaat schreven of het niet
mogelijk was daar ter plaatse eene
rioleering aan te leggen. Voorts zou
spr. gaarne bij het aanplakbord aan
de Kerklaan een zinkput je gemaald
zien, omdat daar steeds water staat.
De VOORZ. zegt overweging toe.
Daarna wordt de vergadering ge
sloten.
Binnenland.
de Glip van het huis van den heer „0
Waller af, achter de molen om, tot I uitgaven f 40.827.68.5, zoodat ejr
aan den Kadijk. Tm tweede wenscht kas was f 556.73.
in
Tweede Kamer.
De minister van binnenlandsche za
ken, overwegende dat de heer mr. E.
Fokaer heeft opgehouden lid te zijn
van de Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal en dat mitsdien een verkiezing
voor lid dier Kamer moet plaats heb
ben in het kiesdistrict Alkmaar gelet
op de artikelen 130, eerste lid131,
eerste en tweede lid, 133 eerste lid, 134
derde lid, en 144 der Kieswetheeft
goedgevonden, dat die verkiezing zal
plaat-s hebben op Dinsdag 24 dezer, de
stemming, zoo noodig op Dinsdag, 31
dezer en de herstemming, zoo noodig,
op Dinsdag 7 April.
(Siert.)
De nienwe minister van Marine
Bij Koninklijk besluit van 13 Maart
1903 no. 4 is, met ingang van 16 dezer
lo. de minister van oorlog, de gepensi-
onneerde luitenant-generaal J. W. Ber-
ganisius, adjudant in buitengewonen
dienst van Hare Majesteit de Koningin,
eervol ontheven van het beheer van het
departement van marine ad interim, on
der dankbetuiging voor de door hem in
deze den lande bewezen diensten;
2o. benoemd tot minister van marine,
de schout-bij-nacht A. G. Ellis, direc
teur .en commandant der marine te Wil
lemsoord.
De nieuwbenoemde minister van ma
rine, schout-bij-nacht Eldis, werd in
geboren. Op 14j.arigen leeftijd kwam hij
als adelborst op het Instituut te Willems
oord en 4 jaren later trad hij in het offi
cierskorps. Schout-bij-nacht Ellis heeft
dus een officiersloopbaan van bijna 40
jaren achter zich. Herhaalde malen wist
hij zich te onderscheiden door zijne
kundigheden, en reeds als luitenant ter
zee viel hem de eer te beurt van te wor
den benoemd' tot ridder in de Orde van
den Nederlanidschen Leeuw. Ook is bij
gerechtigd tot het dragen van. het Eere-
teeken en van de Atjehmedaille. In 1884
was de heer Ellis gedetacheerd bij het
departement van marine ter waarneming
van de betrekking van adjudant bij den
minister. Het volgende jaar werd bij ad
judant van den commandant der zee
macht in Inidiê. In 1889 werd hem opge
dragen onze regeerinig te vertegenwoor
digen bij de te Washington te houden in
ternationale conferentie voor het her
zien der voorschriften tot voorkoming
van aanvaringen op zee. In 1894 werd de
toenmalige kapitein-luitenant ter zee
Ellis belast met de betrekking van in
specteur van den marine-torpedodienst
aan het departement van marine, en te
vens lid der commissie tot het exami-
neeren van zeeofficieren en adelborsten.
Van 1895 tot 1897 was hij chef van de af-
deelirug personeel aan het departement.
In laatstgenoemd jaar werd hij gede
tacheerd te Vlissingen om tegenwoordig
te zijn bij het gereedmaken van het pamt-
serschip Zeeland, over welken bodem
hem later het bevel werd opgedragen'.
Later maakte hij imet het nieuwe pant-
serschip Utrecht een reis naar West-In-
dië, waar hij gedurende 1901 en in 't be
gin van 1902 stationscommandant Wi
Weinig maanden nadat hij eervol onthe
ven was van het bevel over laatstge
noemd oorlogsschip, werd hij in Juni
van het vorige jaar belast met de waar
neming van de betrekking van directeur
en commandant in de marine-directie te
Willemsoord en tevens van commandant
van de stelling te Den Helder. Ten vori-
gen jare was schout-bij-nacht Ellis o.a.
aangewezen om aan boord van de Hol
land onze zeemacht te vertegenwoordi
gen bij de maritiemerevue te Spithead.
Voor zoover bekend is heeft de nieu
we minister zich bij geen politieke par
tij aangesloten.
Men meldt uit Nieuwediep:
Vrijdagavond brachten officieren en
hoofdambtenaren., der marine alhier met
de stafmuziek een serenade aan den
schout-bij-nacht Ellis, naar aanleiding
van zijn benoeming tot minister van ma
rine.
NicoUas Beets, -f-
T Kon ehcen dag verwacht worden 1
Op de jaren van Nicolaas Beets komt
men slechts zelden zoo'n ernstige ziek
te te boven. En toch kwam het uit
einde nog onverwachts,
lliidebrand is dood
llildebrand? Dus niet de hoogleer
aar Beets, zooals de bladen hem 'in zijn
laatste levensdagen bij voorkeur noem
den, dus niet de dichter Heets, de va-
derlandsche poëet van alle feestelijke
gelegenheden
Neen, wij herhalen het, voor ons is
de stoffelijke Llildebrand dood.
Velen hebben indertijd de benoeming
van dorniné Heets tot hoogleeraar be-r
schouwd als eene erkenning der Re
geering van zijn verdiensten. En wij
scharen ons aan hunne zijde. Want
Heets was geen boekengeleerde in den
waren zin des woord, s
Ook gedenken wij niet den dich
ter geen zijner gedichten heeft
den tand des tijds kunnen doorstaan.
Ze brachten licht en vertroosting in
kleinen kring van vrienden en beken
den, van enkele getrouwen, die een
eenvoudig dichterwoord op prijs stel
den, verder reikte zijn dichtennacht
niet.
Maar een onvergankelijk monument
in de harten zijner landgenooten, een
blijvende plaats in de rijen var* Neer-
land's prozaschrijvers, heeft Beets zich
gesticht met zijn „Camera Obscura'".
Busken Huet drukte het zoo juist uit-.
Hij schreef„Als verzameling van
genre-schilderijtjes uit de Hoilandsche
school heeft de Camera Obscura in ge
heel onze letterkunde haar wedergade
niet." En deze zullen hunne waarde
behouden door alle tijden heen.
in dit opzicht heeft Heets iets onver
gelijkelijks gegeven. De Camera ver
scheen m het tijdperk, waarin Knep-
pelhout (Klikspaan) zijn Studen
tentypen en dr. Haverschmidt (J o-
nathan) zijn Waarheid en Droch
men het licht deden zlien.
De Camera won echter liet pleit.
„Studententypen" inaakt bij lezing nog
wei menig hart vroolijk, maai- de ethi
sche beschouwingen, die Jonathan gaf,
worden vreezen wij in dezen tijd
niet veel meer gelezen. De tooneeltjes
uit de Camera zullen echter altijd hun
waarde behouden, doordat zij zoo juist
weergeven den geest van dien tijd. toen
Beets nog student en vijfentwintig jaar
was. Dat's lang geleden I
Beets was een der weinige Neder-
landsche schrijvers, die hunne werken
in het buitenland zagen vertalen en
lezen al moet de slechte vertaling
hem een gruwel zijn geweest- Want
Beets was een kampioen voor de taal
kundig juiste, goedgekozen taal. Lees
de Camera in deze dagen nog eens na,
zie dat streven naar taaizorgvuldig
heid. Herlees nog eens die geschiede
nis der famlilie Stastok en Kegge 1 Luis
ter nog eens naar het diakenhuisman
netje. als 't u zijn historie vertelt, en
vermaak u nog eens met 's heeren Keg-
ge's afkeer van groote hanzen en adel
lijke heeren Beets kende zijn tijd en
de menschen zoo goed. Aan een cri-
Usch oog paarde hij een diep gevoel,
en daarom wondde hij niemand mei
zijn scherts. En 't is hierom dat HÜI-
dehrand nooit den roem van zijn Ca
mera kon overleven.
Thans een paar bijzonderheden uit
zijn leven.
Nieoiaas Beets werd den 13den Sept
18U te Haarlem geboren. Na zijn
studiën te Leiden volbracht te hebben
werd hij in 1840 beroepen als predi-
kant te Heemstede, van waar hij in
1854 naar Utrecht vertrok. Twintig
jaar later werd hem het hoogleeraar-
schap in de faculteit der godgeleerd
heid aan de Utrechtsche universiteit
opgedragen en tot 1884, toen hij dus
den leeftijd van 70 jaren had bereikt,
zette zijn naam en de roep welke van
zijn arbeid uitging, aan de Utrechtsche
universiteit luister bij.
Van een aliftneene vereering heeft
de gestorvene tot het laatst toe de be
wijzen ontvangen, het schitterendst
wel op dat prachtige feest, den 13en
September 1884 te Utrecht gevierd,
toen hem de nationale hulde is ge
bracht.
Prof. Mr. M. de Vries, daar in Ti-
voli als voorzitter van de feestcommis
sie sprekend, zeide het terecht: ,,Dat
wij hier voor u staan, om u op dezen
dag zoo feestelijk te begroeten, zie, dat
is een lofrede, de schoonste, de tref-