Tweede Blad,
Oe algemeene weiksiaking,
Behoorende bij
„Haarlem's Dagblad"
van
Zaterdag 11 April 1903
Nr. 6069
Stadsnieuws.
Gistermorgen werd door het Prov.
bestuur van Noord-I-lolland alhier
aanbesteed het verhoogen en het ver
beteren van een gedeelte omringdijk
op het eiland Marken, behoorende tot
de zeewerken in Noordholland. Ra
ming f 5000.
Ingekomen waren 5 biljetten. Laag
ste inschrijver bleek te zijn de heer
j. W. Roeloffs te Papendrecht voor
f4393.
Kunstavond.
Een tweede Kunstavond werd Dins
dagavond in De Kroon gegeven door
de dames mevr. A. OldenboomLut-
kemann (sopraan) van Amsterdam,
mevr. Jos. RoyaardsSpoor (voor
dracht) en mej. R. Levie (piano).
Laatstgenoemde opende het pro
gramma met een Suite (e mol, op 26^
van M. Pery. Bert werk zelf, dat uit
vijf beknopte satzen bestaat, heeft
mij niet bijzonder aangesproken, uf-
feclioon alles frisch en natuurlijk
klonk. De pianiste vond bijzonder in
het tweede gedeelte Courante" ge
legenheid haai* welverzorgde tech
niek in het licht te stellen. Wat de
voordracht betreft, ware zeker een
groote,r contrast tusschen de deelen
onderling mineer innigheid in de
Sarabande", meer luchtige sp eel sell-
heid in het „Gavotte et Musette"
aan het geheel ten goede gekomen.
Maar wellicht heeft de vrees, aan
de klassieke voornaamheid van deze
antieke vormen te kort te doen, me;.
Levie tot een m.i. meer dian ge-
weii9Chte ingetogenheid genoopt. In
ieder geval toonde zij opnieuw het
met haar kunst ernstig te meenen.
Bet tweede deel van het programma
dat ik niet gehoord heb, vermeldde
nog aan pianonummers: „In der
Nacht", Romance1 en „Novellette1
van Schumann. „Etude Mignonne"
van E. Schutt, „Opus 24, No. 4 van
Chr. Sindiiig en „Etincelles" van
Moszkowski.
Een schitterende bijdrage tot deze
séance leverde Mevr. Oldenboom—
Lutkemann in een negental liederen,
waarvan althans de zes door mij ge-
hoorde van Schumann, Grieg,
Strauss, Widor, Chaminade en Bizet
in éen woord verrukkelijk werden
gezongen. Misschien schittert mevr.
O.'s zangkunst nog meer in hetFran-
sche dan in het Duitsche lied; maar
zonder uitzondering gaven alle door
mij gehoorde nummoite een groot en
onverdeeld genot dank ook de ar
tistieke begeleiding van mej. Levie.
Mcvt. Royaards eindelijk gaf in
het eerste deel dd „Monoloog" van
„Bamlet": ,,Te zijn of niet te zijn" en
een treffend stukje uit Multatuli's
„Vorstenschool". Vooral met dit
laatstej bracht zij haar auditorium
zeer onder den indruk. Voor het 2de
deel had mevr. Rooyaards zich een
Rey uit Vondel's „Gijsbrecht" en een
uit zijn „Pascha" gekozen.
Uit een en ander kan voldoende
blijken ho'e zich deze tweede kunst
avond! bij den eerstan aansloot
PRILIP LOOTS.
Naar men verneemt, zul
len een dertigtal leden van de Asso
ciation Internationale des Botanistes
op 16 dezer aan deze gemeente een
bezoek brengen en verschillende mu
sea 'in ,0'ogenisc'hiouw nemen.
B i j het corps b r a n d' h 1 u s -
schers hebben de volgende verande
ringen plaats gehad.
lo. eervol ontslag verleend aan dlei
heeren J. J. Daudey als kapitein, on
der dankbetuiging voor de aan de ge
meente bewezen diensten, aan B. J.
van Breemen als sergeant en J. A. G.
Bekaar als vrijwilliger.
2o. benoemd tot kapitein de heer
B. J. Reeser thans lo luit., tot lo.
luit. de heeren P. Daudey Hz. en W.
F. Voet, thans 2e luit., tot 2e luit.
de heeren P. J. Weyenbergh en H. van
Niel Cz., thans sergeant. 3o. benoemd
tot sergeant de heeren H. J. van den
Berg, J. .T. van den Berg en M. Mar
tini, thans vrijwilligers en tot vrij
williger bij spuit 10 de heer J. H.
Rooy era.
Arrondissements-Rechtbank.
Terechtzitting van 9 April 1903.
1. C. C. Sonneborn, timmerman te
I.Tmuiden, diefstal, vrijgesproken.
2. G. van Nobelen arbeider te H'il-
legom, diefstal, 3 maandten gev.,straf.
3. G. A. van Campen, los werkman
te Haarlem, 2 diefstallen, 6 maanden
gevang, straf.
4. P. J. Kleinhout, los werkman te
Haarlem, diefstal, 3 mnd. gev. straf.
5. A. D. Kruyff, zonder beroep, te
Schoten, diefstal, f 5 boete of 2 d. h.
6. C. de Graaf, werkman te Bever
wijk, appèl kantongerecht te Haar
lem, jachtovertreding, 7 dagen hecht.
7. T. Groeneveld, arbeider te Be
verwijk, mishandeling, f 1 of 1 d. h.
8. J. H. van den Born, schipper te
Leiderdorp wederspannigheid 2 d. gev.
Naar men ons. schrijft,
wordt de Eerste Haarlemsche Sto iai-
ververij en Chem. Wasscherij vun
den heer C. Hoein.e- niet weer op de
Ged. Oude Gracht opgebouwd, doen
wordt verplaatst naar het Spaarae,
waai; de heicr Boeing 1200 vierk. M
grond gekocht heeft om daarop zijn
nieuwe fabriek te bouwen. Deze fa
briek belooft een model-inrichting 1e
worden. Geheel brandvrij, voor zoo
ver dit met het oog op Benzinewas-
scherij mogelijk is, aangezien bet
meest brandvrije gebouw door ge
bruik van benzine brandgevaarlijk
wordt, tenzij men alleen water en
zeepsop gebruikt.
Dat de beer H. er geen gras over
laat groeien, bewijst wel, dat Don
derdag's-ochtends, dus één dag nd
de ramp, dei teekening der nieuwe
fabriek reeds voor hem lag.
Zooals men uit de advertenties
heeft kunnen bemerken, gaat de
zaak rustig door, da goederen wor
den aangenomen en afgeleverd, alsof
er niets gebeurd is.
Ook de schaderegeling d'er clien
tèle gaat correct en vlug van stapel.
De klanten taxeeren hun eigen goe
deren en de brandverzekering Mij.
retaxeert ze, zoodat. men er van ver
zekerd zijn kan, dat elkeen tevreden
gesteld wordt.
De winkel is sedert gisteren weer
geopend, en buiten dé anilinestraal-
tjes en vlekken van water, is er niets
to bemerken van dien brand.
Uit de Omstreken.
IJmuiden.
Nadat Donderdagmorgen een troep
je stakers te vergeefs beproefd had.
de werkende arbeiders tot staken over
te halen, is hier in den namiddag een
vrij groote troep uit omliggende plaat
sen gekomen, met hetzelfde doel..
Om de orde te bewaren en de arbei
ders, die wilden blijven werken, te
beschermen, heeft den geheelen na
middag, een patrouille soldaten door
de straten gemarcheerd. Ernstige
botsingen hadden volstrekt niet plaats
en bijna zondter uitzondering bleven
de werklieden voortgaan met hun ar
beid.
Er is hier een circulaire verspreid
waarin de arbeiders u'itgenoodigd
worden, de burgers die van de week
als ordebewaarders opgetreden zijn
ia. de beurs te straffen.
Haar I era meriiieer
Gisterenmiddag werd door Dijkgraaf
en Heemraden van den Haarlemmer-
meerpolder alhier aanbesteed1. Het
verdiepen van eenige vakken tocht en
vaart in den polder 2. het onderhoud
der Ringvaartsboorden van den pol
der van 1 April 1903 'tot ultimo Maait
1904.
Het laagst werd ingeschreven door
lo. A. den Breejen, perc. 5 f1320,
L. Koolens perc. 1. 1383. E. Boots,
perc. 2 f 224. perc. 3. f 383. J. Markus,
perc. 4 f260.
2o. J. v. d'. Heuvel f5832.50.
Alle 'inschrijvers wonen te Haarl,
meer.
Binnenland.
Tweede Kamer,
De Minister van Justitie is na de
pauze aan het woord en weerlegt de
bezwaren. Hij doet nar. Troelstra op
merken. dat. de leiders niet strafbaar
zijn vóór de staking doch alleen als
hun toeles gelukt. Spr. ontzenuwt het
theoretische bezwaar van den heer
Marchant. Tegenover de economische
argumenten van prof. Drucker staat
het staatsbelang en dat gaat boven
alles
Het is dte regeering ernst met de wet
tot regeling der rechten van spoorweg
arbeiders, zoowel als van andere ar
beiders door een arbeidscontract. Maar
al worden de volmaaktste rechten toe
gekend. toch zal de arbeider alleen ge
lukkig zijn als hij den moeilijken weg
dier plichtsbetrachting betreedt, pero-
reert de minister 't Is niet te zeggen,
zegt mr. Troelstra. Thans is het woord
aan den minister van waterstaat.
De minister van waterstaat hoopt,
dat de enquête aan het einde van dit
jaar gereed komt.
De heer Schaper constateert, dat de
minister van waterstaat de Kamer
weer met een kluitje in liet riet stuurt,
hij is een geboren diplomaat, doch
zaken zijn met hem niet te doen .Ge
lach).
Üe heeren Drucker en Troelstra voe
ren voor die derde maal het Woord om
nog enkele kantteekeningen te maken.
Mr. Troelstra eindigt: Wij hebben
onze plicht gedaan. Gij, burgerpar
tijen. hebt den klassestrijd verscherpt.
Gaat uw gang; wij zullen blijven
strijden tot wij u de oppermacht heb
ben ontrukt. (Er wordt geapplaudis
seerd op de gereserveerde tribune).
De voorzitter verzocht die persoon
zich te verwijderen).
Daarna wordt artikel 358bis in stem
ming gebracht en aangenomen met 78
tegen 15 stemmen, die der vrijzinnig
en. sociaal-democraten en den heer
Staalman.
Art. 358ter is aangenomen met 77
tegen 16 stemmen, 358 quaier aange
nomen met 76 tegen 17. Art. 380 be
treffende ontzetting uit burgerlijke
rechten is aangenomen met 60 tegen
34 stemmen. Op de slotbepaling is een
amendement voorgesteld door Troel
stra om'de wet niet in werking te doen
treden vóór 1 Januari 1904. Tot toe
lichting zegt spreker, dat hij geen il
lusie koestert, maar de voile maat wil
toemeten. De heeren zijn onbeschaamd
genoeg (Heftige protesten klinken van
alle zijden.)
De minister en de commissie van
rapporteurs achten, het amendement
onaannemelijk. Mr. Troelstra wijzigt
zijn amendement in overleg met Druc
ker zoodat alleen artikel 2 wordt op
geschort. Dit wordt verworpen met 79
tegen 16 stemmen.
HET WETSONTWERP WORDT
AANGENOMEN MET 81 TEGEN 14
STEMMEN STAALMAN STEMDE
VOOR.
Daarna kwam aan de orde het
wetsontwerp op de spoorwegbrigade.
De heer Terlaan bestrijdt deze oifi-
cieolei onder kruiperij. De heem Van
der Zwaag protesteert heftig tegen dit
tegen ons Staatsrecht indruischenJ
wetje. Het wetsontwerp wordt aange
nomen met 86 stemmen vootf en 6 te
gen, Het wetsontwerp over de en
quête wordt aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
De Vergadering is gesloten tot na
dere bij eenroeping.
Dinsdag a.s. wordt de> bijeenroe-
ping der Eerste Kamier verwacht-
Inbraak.
Men meldt uit Voorburg
In den nacht van Maandag op Dins
dag is er een poging tot inbraak be
proefd op de buitenplaats van mr. De
Jonge, „Vreugde en Rust"
Toen de inbrekers hierin niet slaag
den, hebben zij hun woede gekoeld
op de hoenders in het kippenhok, die
allen omhals werden gebracht, doch
niet medegenomen.
In een vest, dat op het terrein van.
den diefstal gevonden werd, vond de
politie een werkbriefje van een schil
dersknecht. Deze Werd gisteravond
op zijn werk in Den Haag gearres
teerd en naar Voorburg gevoerd.
Gisternacht Werd' zijn handlanger ge
vangen genomen. Beiden hebben.reeds
bekend.
Verwond.
Zekere Schippers, boerenarbeider te
Grave, verdacht van Zondag jl. in eeme
vechtpartij met vijf personen uit Schalk
zekeren Den, Brok zoodanig met een mes
te hebben verwond, dat bij in levensge
vaar verkeert, Is Woensdag te 's-Herto-
genbosch in voorloopïige hechtenis en ter
beschikking van den heer officier van
justitie van de rechtbank aldaar ge
steld. Schippers zelf is aan het hoofd en
de linkerhand belangrijk verwond.
Reeds Maandag is per gezegeld stuk
door het Comité van Verweer aan de
Tweede Kamer het volgende adres ge
richt, zonder dat men er tot heden van
vernam:
Aan de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaail.
De ondergeteekenden (namen) vor
mende het Comité van Verweer, verte
genwoordigende ongeveer de geheele
onafhankelijke Nederlandsche arbeiders
beweging, allereerst u erop wijzende
dat het is een Comité van Verweer, tot
opdracht hebbende een aanslag af te
weren, door de Nederlandsche regee
ring gedaan op het voor de arbeiders
onontbeerlijke recht van werkstaking,
dat het dus niet is een comité van aan
val, niet is een comité dat tot taak heeft
aan de huidige regeering te betwisten
het recht op de macht van het land te
regeeren volgens de bestaande wetten;
U verder wijzende op de diepe ontroe
ring en verontwaardiging die de in de
straf we trio veile neergelegde aanranding
van het recht van staking, heeft teweeg
gebracht in de kringen van die arbei
ders die in staat waren en zijn het on
ontbeerlijke van het bezit van dat recht
te beoordeel en: ontroering en veront
waardiging zóo groot, dat thans schier
het geheele spoorwegpersoneel en schier
alle havenarbeiders in ons land den ar
beid hebben neergelegd, welke daad u
een bewijs moet zijn hoe diep gekrenkt
de arbeiders zich gevoelen door bet
vooruitzicht dat de Tweede Kamer der
Staten-Gen.eraai dat wetsontwerp zal
aannemen; terwijl behalve die reeds ge
noemde arbeiders nog duizenden ande
ren alleen door ons tot nu toe konden
worden tegengehouden, hun daad te
voegen bij die hunner reeds stakende
kameraden;
In naam van de tot nu toe in onze
wetgeving neergelegde en in ons land
bestaan hebbende rechten, onder wel
ker bestaan, volgens de telkenjare in
de troonrede terugkeerende mededeelïng,
Nederland volgens de inzichten der op
volgende regeeringen in welvaart en
bloei toenam;
In naam van de duizenden en duizen
den arbeiders in ons land die het recht
van werkstaking niet missen kunnen
willen ze kómen uit toestanden die Ne
derland en de menschheid schande
aandoen;
In naam van de maatschappij zelf die
niet bestaanbaar i,s dan met een arbei
dersklasse die haar plichten niet loo
chent, maar ook haar rechten niet derft:
In naam van dit alles doet het Comité
van Verweer een beroep op de leden
der Staten-Generaal om in dezen haar
steun te ontzeggen aan de regeering, en
het „wetsontwerp tot wijziging en aan
vulling van het Wetboek tot Strafrecht",
op dit oogenblik bij uw college in open
bare behandeling, niet aan te nemen.
Te
Amsterdam.
was de staking der gaswerkers niet zeer
merkbaar, De straatlantaarns brandden
bijna overal. Vele winkeliers hadden ge
hoor gegeven aan den oproep van den
directeur om spaarzaam te zijn en had
den slechts enkele pitten aangestoken.
Vaak schemerde men een urntje lan
ger.
Vele groote winkeliers hadden er zich
niet aan gestoord en brandden toch
volop licht.
Er zijn tal van vergaderingen, o. a.
van typografen, gemeente-werklieden
etc. gehouden, die niet voor de pers
toegankelijk waren.
Het aantal stakende arbeiders bedroeg
te Amsterdam volgens „Het Volk".
Steenzetters 200, sloopers 150, metaal
bewerkers 6000, diamantbewerkers 7000,
glazenwasschers 150, gasfabrieken 800,
confectiewerksters 200, Electra 20, Op
perlieden 600fc meubelinleggers 53, typo
grafen pi m. 500, loodgieters' 600, petro
leumhaven 80, asphalitw erkers 40, stuka
doors ?00, meubelmakers 100, bootwer
kers enz. 2700, bakkers 1000, broodbezor
gers 300, spoorpersoneel 1200. Te zarnen
22.493 man.
Volgens globale berekening staken 2300
gemeentewerklieden.
Onze speciale correspondent te Am
sterdam schrijft van Donderdagavond:
De avond van Donderdag is door velen
met bezorgdheid tegemoet gezien. Men
was er niet van overtuigd, dat de gas
fabrieken werkelijk genoeg gas zouden
kunnen procedeeren om voor eene vol
doende verlichting der straten te kun
nen zorgen, en bovendien vreesde men
dat bij het aansteken onder militaire
