MiteÈii
?8ËMÜMSÏES
S VANMJK's
ten volle in met de toelichting van den
Gouverneur.
Mocht onverhoopt blijken, dat men bij
den aanleg van het Zuidelijk gedeelte
van den geprojecteerden spoorweg op
onoverkomelijke moeielijkheden zal stui
ten. of de kosten buitensporig hoog zul
len zijn, dan zal natuurlijk van dien
aanleg worden afgezien. Dit strookt ook
geheel niet de intentie van den Gouver
neur. Noch de Koloniale Regeering, noen
de Regeering hier te lande verlangt nu
reeds uitgemaakt te zien, dat de spoor
weg in elk bevail tot aan het Lawage-
bied zal worden doorgetrokken. Door
de aanneming van het ontwerp zal al
leen beslist worden over den aanleg
van den spoorweg te Kadjoe, waarvan
de kosten, globaal, geraamd worden op
4.'100.000, en slechts in beginsel wordt
uitgemaakt, dat de spoorweg verder zal
worden doorgetrokken.
Een van de omstandigheden, die van
overwegenden invloed zal zijn op de be
slissing van de vraag of de spoorweg
van Kadjoe tot het Lawagebied zal wor
den doorgetrokken, is natuurlijk het al
dan niét aanwezig zijn in dat gebied v;
een voldoende hoeveelheid met voordeel
ontginbare mijnveklen.
Aangezien de onderzoekingen dei-
Maatschappij Suriname niet hebben
plaats gehad in het Lawagebied, kun
nen daaruit 'niet gevolgtrekkingen wor
den gemaakt ten aanzien van de te ver
wachten resultaten van het in dat ge
bied in te stellen onderzoek.
Er bestaat geen reden voor eene in
grijpende wijziging van het wetsontwerp
en daarmede vervalt het bezwaar dat
door goedkeuring voor ie stellen van de
op 5 Nov. 1902 vastgestelde Koloniale Ver
ordening het aan de Kamer grondwetitg
toekomend .recht van amendement zou
zijn ter zijde gesteld. Dit bezwaar kan
trouwens niet als grond worden erkend.
De Minister geeft daarna een over
zicht van de wijze waarop de noodïge
werkkrachten voor den. spoorwegaan
leg zullen worden gevonden, waaruit
blijkt, dat het niet yle bedoeling is om
met de uitzending' van Javanen tot het
uiterste te wachten, doch om zoo spoe
dig mogelijk eenige honderden over t.e
brengen, die daar eventueel een kern
kunnen vormen.
Wat de financieele zijde der quaes!ie
betreft, wijst do Minister er op, dat zoo
lang Suriname niet financieel onafhan
kelijk is, rente en aflossing eener leening
toch ten laste van den staat komen.
Als bijlage dezer memorie is, ter vol
doening aan het in het V. V. gedaan ver.
zoek, overgelegd een staat, aanwijzende
de koersen waartegen zijn geplaatst de
verschillende seriën van de leening ten
behoeve van. het Immigratiefonds der
kolonie Suriname.
In antwoord op de vraag waarom van
het moederland zal worden geleend te
gen eene rente van 3 pet., terwijl toch
vaststaat dat d.e Nedsrlandsche staat
slechts op minder gunstige voorwaarde
eene leening zou kunnen aangaan, strek-
ke, dat vooralsnog met. met zekerheid is
te zeggen, welke rente de staat ter zake
van liet benoodigde bedrag van /8,000.000
zal hebben te voldoen. Met het oog op
een en ander scheen het niet noodig
van Suriname eene hoogere rente dan
3 te bedingen. De Minister betoogt dat
volstrekt niet alleen in het voordeel van
de maatschappij Suriname wordt gehan
deld, doch dat de aanleg van den spoor
weg voor de kolonie zelf van het hoogste
belang is. Daarom moet een einde ko
men aan de ingewikkelde rechtsverhou
ding die bestaai en daartoe strekt de
overeenkomst met de maatschappij Su-
xiname.
Wat ten slotte de waarde der aan den
staat overgaande activa betreft, moet
worden in het oog gehouden, dat die
niet anders, dan zeer globaal kan wor
den opgegeven,
Bij de memorie wordt een gewijzigd
ontwen) van wet aangeboden, waarbij
de Minister van Koloniën wordt gemach.
tigd om met de maatschappij Suriname
eene overeenkomst te sluiten volgens
een bij dat ontwerp gevoegd) concept.
Ongeluk te Russum.
Vrijdagochtend had bij Bussumeen
ernstig ongeluk plaats. De stalknecht
van baron Van Heemstra uit Amers
foort, die" twee. paarden, welk© op de
wedrennen hadden medegeloopen,
van 's-Graveland, waar zij gestald
waren geweest, naar het station te
Bussuii wilde brengen, voor verder
vervoer, had het ongeluk bij Bussum
van het paard te vallen.
Met één voet bleef hij in den stijg
beugel hangen, waarna hij over een
vrij grooten afstand werd medege-
sleept. Eindelijk geraakte hij los en
bleef liggen. De paarden gingen hei
de op hol, doch'werden spoedig opge
vangen.
De stalknecht had een zware wond
aan het hoofd' en was over het ge-
heele lichaam gekneusd.
Per brancard werd hij naar het
ziekenhuis te Hilversum vervoerd.
Zijn toestand is hoogst bedenkelijk.
Uit Amsterdam meldt men
Bij liet nationaal comité tot steun
aan miliciens kwamen nog verschil
lende giften in. Totaal tot op heden
f 6857.50.
Werkgevers, die plaatsen open heb
ben aan hunne inrichtingen, zijn uit-
genoodigd zulks op te geven aan een
der secretarissen. Reeds kwamen uit
Amsterdam een zeventiental van zulke
aanbiedingen in Ook op andere plaat
sen. o.a. te Rotterdam, Gouda, 's-Gra-
venhage. Bergen op Zoom. Gorin-
chcm, Enschedé, Waddingsveen, Nun-
apeet, Amersfoort, Zutfien, Arnhem.
Punnerend enz., lieten eenige werk
gevers zich niet onbetuigd. De vraag
om werk overtreft echter nog zeer
belangrijk het aanbod en bij vele aan
vragers, voorzien van goede getuig
schriften. is hulp niet. alleen ge-
wenscht, maar dringend noodzakelijk.
Het centraal bureau van het comité
te Amsterdam, dat thans zijn werk
heeft aangevangen, is eiken dag voor
mondelinge aanvragen of aanbiedin
gen geopend va half een tot twee uur
en wel op Maandag, Dinsdag en Za-
terdag, Prinsengracht no. 687 (tele
foon 2246) en op Woensdag, Donder
dag en Vrijdag, Breestraat no. 141.
Een aanhouding.
De Haagsclie politie heeft Woens
dag te Scheveningen een Franschman
aangehouden, wiens opsporing door
de Fransche regeering verzocht was.
ter zake van diefstal van 8 a 9 dui
zend francs. Het aan, de politie te
's-Gravenhage toegezonden portret
van den verdachte leidde tot diens
aanhouding. Bedoelde vreemdeling
dreef reeds een. paai' maanden onder
valschon naam een Winkel op slechte
eenige huizen afstand van het poli
tiecommissariaat te Scheveningen.
Hij was in liet bezit van een valsch
paspoort.
SïarcoDi verbindingen i a Neid.-ïacLië
Men zal zich herinneren dat de heer
Pynacker Hordijk bij de behandeling
dor Indische begrooting (27 Nov. 1902,
Handel, apg. 240) oen lans gebroken
heeft voor de aanwending der clraad-
looze telegraphie in Ned. Indië,
waarvan, zooals door den afgevaar
digde met technische gegevens werd
aangetoond, de kosten aanmerkelijk
geringer zouden zijn dan die van het
aanleggen van kabels. Dit optreden
schijnt, in verband ook zeker met be
richten van elders over de uitkom
sten met de Marconi-toestellen ver
kregen, reeds vrucht gedrageni te heb
ben.
Althans is een aan het departement
van koloniën verbonden electro-tech-
nisch ingenieur dezer dagen naar
Londen vertrokken om te onderhan
delen met de Marconi Wireless Com
pany over draadlooze telegrafische
verbindingen in Ned.- Indië. Het is
nog niet zeker welke verbindingen zul
ten worden aangelegdintusschen
schijnt uien thans reeds te meenen,
dat voor de verbinding tusschen -Java
en de westkust van Borneo een draad
looze installatie wel voldoende zou
zijn, CNi C.
Kraakzinnigemvezeii.
Naai* liet U. D. verneemt, zal bin
nenkort te Utrecht een samenkomst
gehouden worden, hoofdzakelijk met
het doel besprekingen te houden over
het krankzinnigenwezen in Neder
land. Tot bijwoning van deze belang
rijke conferentie zullen alle autoritei
ten, tot het krankzinnigenwezen in
betrekking .staande, uitgenoodigd
worden. Verschillende sprekers van
naam zijn aangezocht om het woord
te voeren en hun opiniën bloot te
leggen. Op debat wordt door de in
leiders prijs gesteld.
De Minister van Staat en van Oor
log, hersteld van zijn, ziekte, is he
denochtend met den Dtrein uit 's Gra-
venhage naar Wiesbaden vertrokken,
teneinde nog een veertien dagen zijn
rust te houden alvorens zijn taak weer
te hervatten. De generaal Bergansius
had bij de aanvaarding der reis zijn
gewone opgewektheid en zijn„uiterïijk
gaf blijk, dat de Minfister na zijn on
gesteldheid. zijn gezondheid heeft te
ruggekregen.
Behalve door de leden van zijn ge-,
zin werd den Minister tot. aan den
Staatfspoovtrein uitgeleide gedaan
door den inspecteur van den genees
kundigen dienst van het leger, gene-
r aal-majoor Binnendijk, onder wiens
behandeling de Minister zich tijdens
zijn ziekte gesteld heeft en den ka
pitein Dufour, 's Ministers adjudant.
Invoer van geweigerd vee.
De ministers van waterstaat en van
financiën brengen ter kennis, dat,
met intrekking van do gemeenschap
pelijke beschikking van de ministers
van binnenlandsche zaken en van
financiën, van 16-22 Augustus 1898,
in de gevallen, waarin de vreemde
autoriteiten, op grond van de daar te
lande geldende v ee artsenij ku ndige
voorschriften, de toelating van uit
Nederland ten invoer aangebod'en vee
en vleesch mochten weigeren, het
geweigerde weder in Nederland zal
kunnen worden ingevoerd op de vol
gende voorwaarden:
lo. dat de invoer geschiede langs
hetzelfde kantoor als de uitvoer plaats
greep; 2o. dat aan het eerste kantoor
hetzij in originali dan wel in ge
waarmerkt afschrift of uittreksel de
vrachtbrief worde overgelegd1, welke
bij den uitvoer tot geleiding heeft
gestrekt; 3o. dat het weder ingevoer
de niet verder dan het eerste kantoor
worde vervoerd, dan na door den
districts-veearts of een zijner plaats
vervangers te zijn onderzocht.
Van genoemd onderzoek is vrijge
steld het vleesch hetwelk voorzien is:
a. hetzij van een merk teek en als
bedoeld hij het Koninklijk besluit van
21 November 1902;
h. hetzij van een merkteeken, stem
pel of verklaring, ten bewijze dat het
vóór dien uitvoer bij eene keuring van
gemeentewege of door een geëxami-
neerden veearts _vooa* verbruik ge
schikt was bevonden.
(St.Ct.)
Boud
1903 en tot liaan plaatsvervangster de af
deeling s-Gravenhage.
Heden wordt de vergadering voortge
zet.
Examens Post eu Telegraaf
De „Vereeniging ter behartiging van
de belangen der Vrouw" heeft zich met
een adres tot den minister van water
staat gewend, verzoekende bij de exa
mens van klerk en surnumerair der pos.
terijen en telegraphie voortaan aan de
vrouwelijke en mannelijke candidaten
gelijke kans van slagen te geven, en ook
aan de geslaagden gelijke kans te ge
ven om benoemd te worden, zoodra er
aan een der kantoren een vacature mocht
ontstaan.
Adressante meent, dat daarvoor sedert
de regeling van den dienst van 31 Maart
1891 geen belemmering meer bestaat,
wijl bij'die regeling van beperking ten
opzichte van bezoldiging en aantal,
voorkomende in het koninklijk besluit
van 24 Dec. 1S78, ten deele herhaald in
het Kon. besluit van 11 Juli 1880, geen
melding meer wordt, gemaakt.
Indien echter dit verzoek onverhoopt
niet voor inwilliging vatbaar mocht zijn,
omdat het volgens het oordeel van den
minister bezwaar voor den dienst zou
opleveren, dan verzoekt, adressante de
gronden voor de achterstelling der vrouw
bij de oproeping van sollicitatie kortweg
t.e vermelden, of wel jaarlijks de ziekte
staten te publiceeren, indien daaruit, de
minderwaardigheid der vrouwelijke amb
tenaren moet worden afgeleid, opdat dui
delijk in het licht worde gesteld, dat de
aanklacht van willekeurige, onbillijke
achterstelling fh deze geheel ongegrond
briefje lezen van den Heer Anton Theu-
nissen te Stampersgat provincie Noord
brabant.
„Met blijdschap kan ik U mededeelen
dat ik volkomen genezen ben van een
langdurige ziekte, nl. bloedarmoede,
hartkloppingen en hevüg.e koortsen.
Paal Itrager.
De heer Kruger is Woensdagavond te
Utrecht aangekomen met den avond-
sneltrein uit Frankrijk, en was verge
zeld van de heeren Bredell en I-Ieymans
en de familie Eloff. Aan het Centraal
station ie Utrecht waren aanwezig dr.
Leyds en zijn particuliere secretaris, de
heer Bolman en de heer Van Hoytema.
De .salonwagen, waarin de heer Kruger
gezeten was, werd uit den trein geran
geerd en vertrok met den locaaltrein
van 10.50 via Maartensdijk naar Hilver
sum.
Woensdagavond ging het gerucht te
Hilversum, dat ex-president Kruger no;
te twaalf uur zou arriveeren. In weerwil
v.an het late uur had zich nog een vrij
groote menigte aan 't station verzameld.
Het gerucht bleek waar te zijn.
Verscheidene personen, o. a. de stal
houder, die den heer Kruger rijden zou,
de eigenaar van het Kurhaus Trompen
berg en andere belanghebbenden hadden
telegrammen ontvangen betreffende de
komst van den heer Kruger.
Om 11.37 spoortijd stoomde de laatste
trein van Utrecht het station ,te Hilver
sum binnen.
Na eenige oogenblikken stapte de pre
sident uit en begaf zich te midden van
de eerbiedig groetende menigte en on.
dersteund door dr. Heymans naar het
wachtende rijtuig. Met denzelfden bree-
•den zwaai van vroeger nam de oude
president zijn hoed af om de menigte te
rug te groeten.
Geen hoer.a-geroep, doch een eerbiedig
zwijgend groeten verwelkomde den grijs
aard, die wederom in de schoone dreven
aard, die wederom in de schoone dreven
van Hilversum te midden van menschen
die hem volkomen begrijpen en verstaan,
eenigen tijd komt te vertoeven.
In 't rijtuig bij den president begaven
zich de heeren Bredell en dr. Heymans.
In 't volgende rijtuig nam de familie
Eloff plaats, die op 't Kurhaus Trompen
berg baar intrek zal nemen.
Op de villa „Djemnah" aangekomen,
wachtte den heer Kruger eene aardige
attentie. De heer Hoogenkamp, die zijn
villa heeft afgestaan, had namens zijn
echtgenoot© en zichzelf in de vestibule
een bloemstuk doen plaatsen, waaraan
linten in de Nederlandsche en Hilver-
sumsche kleuren, op welke linten stond:
„Welkom in Nederland" en „Welkom
op Djemnah".
handels- en kantoor
bedienden.
In een der zalen van het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen te Utrecht,
werd Woensdagavond de zevende jaar-
lijksche algemieene vergadering geopend
van den Nationalen Bond van Handels-
en Kantoorbedienden in Nederland. De
voorzitter, de heer J. H. Odink, opende
de vergadering met een kort woord van
welkom.
Vertegenwoordigd waren 20 afdeeün-
gen.
Uit bet jaarverslag bleek dat het af-
geloopen jaar voor den Bond een zeer
woelig jaar is geweest. Niettegenstaande
dat is het aantal leden weer toegenomen.
Het aantal afdeelingen is door de uit
treding van de afdeeling Roosendaal met
een verminderd. Uit de winst- en ver
liesrekening bleek dat de inkomsten
t 5,108.34i beliepen en de uitgaven
f 5518,90, zoodat er een nadeelig saldo
is van f 410.55J.
Den penningmeester werd décharge
verleend over het gehouden beheer in
1902.
De afdeeling Amsterdam werd belast
met het nazien van de rekening over
Leger en Vloot.
Benoemd zijn hij het personeel van
den geneeskundigen dienst der land
macht, tot officier van gezondheid
der 1ste klasse, de officieren van ge
zondheid der 2e klasse dr. C. W.
Broers en D. J. E. Mac Leod, van
dat personeel.
Aan d'en, reserve-officier van ge
zondheid der 2e klasse N. Rutgers
van dea* Loeff is gerekend van 20 Mei
1903, een eervol ontslag verleend uit
zijne betrekking tot de landmacht.
INGEZONDEN MEDEöEE-
LINGrEN.
30 eeiits per regel.
Kleine brief.
Indien ge acht wilt slaan op die regels
die hierna volgen, kunt ge U zelve een
dienst bewijzen en misschien Uwe vrien.
den en Uwe kennissen van eene kost
bare inlichting do<yi profiteeren. Lezer
of lezeres, misschien zijt ge niet welva
rend: Hebt gij deze nacht goed gesla
pen? Terwijl gij deze courant leest be
merkt gij geene storingen in het gezichts
vermogen? Gisteren bij het beklimmen
der trappen hebt ge U niet een weinig
benauwd gevoelt, heeft Uw hart niet he.
vig geslagen. U noodzakende stil blij
ven te staan? Dezer dagen waar gij met
Uwe zaken ten achteren, gij liept hard
om den verloren tijd in te halen: maar
hevige steken in de zijde noodzaakten
U Uw gaan te vertragen. Kortom sedert
eenigen tijd at gij met tegenzin! Vanwaar
komt deze verandering? Waarom zijt ge
zoo bleek? Waarom hebt gij een spier-
versterkend middel noodig? Zoudt ge
bloedarmoedig zijn? Gij hebt er al de
verschijnselen van, wat moet ik dan wel
doen? zult ge mij zeggen. Vooreerst dit
De Heer ANT. THEUNISSEN,
(volgens portret).
Veel heb ik hiervoor aangewend, veel
geld uitgegeven om mijne genezing te be
komen en al mocht ik mij .eenige weken
wat beter gevoelen, daarna was 't weer
hetzelfde. Ten einde raad liet ik mij de
zoo beroemde Pink Pillen van Dr. Wil.
liams uit Rotterdam komen," na het ge
bruik van 6 doozen gevoelde ik reeds
eene groote verbetering en thans na in
't geheel 9 doozen gebruikt te hebben,
kan ik geen woorden vinden om U mijn
dank uit te spreken, want thans ben ik
gezond en sterk .en ik heb mij nog nooit
zoo welvaren^ igevoeld, en ofschoon ik
slechts 35 jaar oud ben was voor het. ge
bruik Uwer Pink Pillen mijn leven mij
tot een ware last." Moet men wanhopen
de genezing te bekomen?
de Pinkpillen zijn
rJ p p nj een geneesmiddel die zijne
'bewijzen geleverd heeft;
Zij hebben bloedannoedigen, bleekzuch-
tlgen, rheumatiek en neurasthenielijders
genezen. Zij zijn onovertreffelijk tegen
maagziekten en tegen zenuwaandoenin
gen.
Zij genezen, het is een onbetwistbaar
feit, omdat zij het bloed hernieuwen, de
zenuwen versterken. Indien Uwe proef
nemingen met andere geneesmiddelen
gefaald hebben, aarzelt, niet! Wendt U
tot de depothouders die onder de artikels
in de couranten vermeld .staan en gij
zult hetzelfde geluk smaken als de heer
Theunissen.
een voortreffelijke
beschuitsoort, spe
ciaal voorKeukenge-
I bruik.
Overal verkrijgbaar
m bussen van 2a
i stuks a f©,85.
Letteren en Kunst.
Door de welwillendheid van een be
langstellend kunstverzamelaar zal ge
durende korten tijd in het Museum van
Kunstnijverheid te 's-Giravenhage eene
belangrijke tentoonstelling plaats vin
den van eenrige middeleeuwse!!© ijzer
werken, nl. vier gothiéke 15e eeuwsche
haardplaten, waarvan een met wapens
(sirenen), een met de wapens van de
stad en den bisschop van Keulen en een
met het wapen van Gelderland, een vuur-
standaard (hrasero) Fransche 15e eeuw,
een kerlckandeilaar, één-licht, Viaam.sch
35e eeuw, een deurklopper als ring, 14e
eenvoudflg maar monumentaal,
Kerk en School.
Groningen, 22 Mei. Geslaagd voor
het le gedeelte van het arts-examen
de heer TE. Dommering.
Brieven uit Berlijn
(Van onzen. Correspondent).
VAN „NATUURTUINEN" EN DE
VOORBEREIDSELEN VOOR DE AL-
GEMEENE VERKIEZINGEN.
Berlijn, 21 Mei 1903.
„Naturgarten eröffnet!" In die bla
den adverteeren de eigienaars van en
kele restaurants, dat hun „Naturgar
ten" is geopend. Zij zijn wat trotsch
op hunnen natuur-tuin, waardoor zij
een streepje vóór hebben op het mee-
rendeel hunner collega's, die niet zoo
rijk zijn.
De lezer zal zeker niet begrijpen,
wat hij ondier een ..Naturgarten"
moet verstaan, een tuin is toch een
tuin, zou m/en zeggen, waarom dan
nog de extra-benaming „natuur"-
tuin? In een groote stad als Berlijn,
waar een paar millioen menschen
dicht op elkaar gepakt wonen, zijn
afgezien van de openbare stedelijke
parken en de groote, voor het publiek
niet toegankelijke tuinen echter de
„mitósterias", „natuurtuinen" niet
lieusche, vaststaande boomen in
hoofdzaak in het minder dicht op el
kaar gebouwde maar dure westen t'e
vinden en dan ook alleen in weinige
exemplaren. Doorgaans is bij de
prachtige woonhuizen met vorstelijk
trappenhuis en toebehooren geen
snipertje tuin te vinden, behalve de
binnenplaats, waarvan men hier en
daar getracht heeft een tuin met
heestertjes en grasveld te maken.
Nog veel zeldzamer zijn de tuinen in
hét Centrum en andere dichtbebouw
de gedeelten der stad, vandaar dat
een Wirt, die een groen plekje rijk is
met een paar echte boomen, al wordt
dit ook rondom door zeer hooge mu
ren ingesloten, hierop bijzonder de
aandacht vestigt door middel van
advertenties in bladen en plak aten
aan zijn voorgevel.
Zijn meeste collega's moieten zich
met een imitatie-tuin behelpen, dien
ze „naar buiten dragen", zoodra het
voorjaar in he,t land is. Dan worden
vóór liet huis of de binnenplaats eeni
ge kuipplanten neergezet, daartus-
schen bakken met klimop en zooveel
mogelijk tafeltjes en stoelen— en da
tuin is gereedi om gasten te ontvan
gen. Wanneer het. trottoir voor het
huis breed genoeg is en de gestrenge
politie er geen stokje voor steekt,
bouwt de Wirt ook wel ovter zijn
„Kunpttuin" een volslagen tont van
waterdüclit zeildoek, dat van boven
en op zij geheel kan xvorden gesloten
In zoo'n dichten „tuin" te zitten,
waarin de frissehe buitenlucht zoo
veel mogelijk wordt buitengesloten,
is een denkbeeldig genot. De kiezel-
steenen op den grond zijn vrijwel de
eenige symptomen, d:ife aan een heu
sclien tuin doen denken. En toe,li zou
liet voor menigen restaurateur een
ramp zijn, als hean de concessie werd.
afgenomen, zeer zeker bijv. voor den
eigenaar van een beleend restaurant
op den Nollendorf Platz, dicht bij
mijn woning, die gewoekerd heeft met
het stukje trottoir vóór zijn huis. In
zijn, door ondoordringbare zeildoe
ken dak en wanden tegen regen en
wind en door wilden, wingerd) vóór
aan de straat tegen nieuwsgierige
inkijkers zorgvuldig beschutten tuin,
versierd met waaierplanten en pot
ten, kunnen twee honderd menschen
zitten en zij zijn er ook tot dien in
den nacht in dezen denkbeeldigen
tuin, wanneer het w>?ei* het maar evien
toelaat. Maar voorloopig is het- zelfs
J in dergelijke beschutte „tuinen" te
koel, wanneer men de „Frostappeln"
niet meerekent, zooals de echte Ber-
j lijners de .lui noemen, dile bij 0 gra-
j den hun glas bier ai buiten willen
I drinken en daarbij een flinke ver
koudheid! riskeeren.
Niet voor niet heeft het „Mailüf-
terl" een dubbele beteekenis. Regen
en wind en hagelbuien, en nog eens
regen en wind schering en inslag.
Het liet zich in het begin van de
maand zoo mooi aanzien, maar ja
wel, de duizenden, die vandaag van
d'en extra-Zondag, Hemelvaartsdag
hoopten te kunnen profiteeren, om
ver buiten de stad in echte tuinen
en bossclien eens flink lucht te hap
pen, en de honderde eigenaars van
buiten-restaurants, die hen niet open
armen zouden ontvangen, komen
vandaag bedrogen uit. Nauwelijks is
het asphalt opgedroogd na een zware
stortbui, of er komt alweer opnieuw
een schip, zwaar beladen met zure
appels, aanzetten.
Daardoor lieten zicli verleden Zon
dag de verkiezing skianten niet af
schrikken, die met het oog op de al
gemeen© verkiezingen voor den Rijks-
<iag op 16 Juni a.s. den boer op gin
gen. Op dit punt zouden de burger
lijke partijen van de uitstekend' geor
ganiseerde en gedisciplineerde socia
listen nog heel wat kunnen leeren.
Bij hen is het wachtwoord uitgiege-
ven: „Alle hens aan dek!" In den
vroegen morgen Verspreidde zich
Zondag een legeo* van 10.000 socialis
ten door de stad en de naburige Vor-
sche, die dien eeaien dag in weerwil
van de telkens neergudsende stort
buien het respectabele getal van
900.000 verkiezüngsstrooibiljetten huis
aan huis op de verschillende verdie
pingen afgaven.
Hoe de nieuw© Rijksdag er zal uit
zien, of sonimig-e partijen sterker
vertegenwoordigd zullen zijn dan in
den ouden Rijksdag, is natuurlijk
j moeilijk met zekerheid te zeggen. On-
der de tinnegieters, die „het gras
hooren groeien", zijn er verscheidene i
die verlies van een groot, aantal oon-
servatieve en nationaal-liberaJe stem
men voorspellen, welke aan Socialis
ten en Fredsinnige Veneinigung ten
goede zouden komen. Tot dusver
deelde het Centrum met zijn 105 afge
vaardigden de lakens uit. Onmogelijk
is het niet, dat de socialisten, die nu
reeds over 58 stemmen 'beschikken,
die taak in den. nieuwen Rijksdag
van hen zullen overnemiem, of ten
■minste, dat hun partij nog meer ge
wicht. in de schaal zal werpen dan
te voren. Dat da National-Liberalen
in de verdrukking zullen komen,
vrij zfeker. Zij hebben diit dan aan
zichzelf te wijten, daar zij hunne
medewerking verleenden om het be
ruchte toltarief er door te halen-, ter
wijl zij nu. nauwelijks vijf maanden
later, niets van hetzelfde toltarief
willen weten. Het eind' zal voor hen
de last dragen. Qui vivra ven-a.
En dat de Konservativen de noodi-
ge veeren in den strijd zullen laten,
is even waarschijnlijk, Dat zal wel
liggen aan de wet tot bevordering
van geheime uitoefening van het
kiesrecht, welke bij de behandeling
in den Rijksdag door de vijandige
Konservatieven bij monde van den
dikken, steeds wit gevesten Dr. O-ertel
schamper Klosettgesatz was gedoopt,
omdat voortaan in kleine gesloten
localiteiten zal worden gestemd. De
scheldnaam heeft intusschen burger
recht gekregen, niet het minst sedert
de joviale president Ballestrean mees
muilend de verklaring gaf, dat het
woord Klosetigesetz geen schampere
beteekenis heeft, maai- dat het Austra
lische kiessysteem herinnert, waar
eveneens in „closed rooms" (gesloten
ruimten) wordt gestemd.
Voorloopig zijn we nog pa9 aan de
voorbereidende werkzaamheden van
de verkiezingen. „Genossen! Seht die
Wahlerlisten nacïi!" of ge er wel op
voorkomt, staat eiken morgen met
vette letters aan het hoofd van den
Vorwiirts te liezen en de Genossen
gaan ook trouw kijken.
Daartoe heeft dB stad het gebouw
Poststrasse 16 speciaal ingericht. Op
de tweede verdieping, kamer 57, lig
gen de verschillend© kiezerslijsten
naar de stedelijke kiesdistricten ge
rangschikt. Een 25-tal beambten zijn
den geheelen dag in de weer om de
bezoekers te woord te staan en na te
kijken, of hun naam op de lijst van
hun wijk voorkomt. Na 26 Mei mogen
geen namen meer aan de lijsten wor
den toegevoegd. Om 9 uur, wanneer
de kantoren geopend worden, komen
hoofdzakelijk ambtenaren en kantoor
bedienden zich overtuigen dat allf
in orde is. In den verderen loop va
den dag volgen de neringdoenden e
al degenen, die niet aan een bepaal
uur gebonden zijn, terwijl voomamt
lijk in. het «middaguur, op schafttiji
de Genossen in groote drommen va,
fabrieken en werkplaatsen komen o;
zetten om de lijsten na te> zien. Zot
als men weet mogen actief dienend
militairen, dus ook alle officierei
hun kiesrecht niet uitoefenen.
Voor die algemeene verki/ëzinge
moeten niet alleen de verschillend
partijen, maar ook de regeering die
in de beurs tasten. Tengevolge va
de aanneming van het Closetgeset;
vvelks bepalingen nu moeten worde;
uitgevoerd, zijn rijk -en gemeente gi
dwongen extra-onkosten te maken.
Voor rekening van het Reich san:
des Innern werd! een enorme hoevee
lieid- kiescouverts, bedrukt met h<
rijkswapen, besteld, welke nu aan d
verschillende steden en gemeente
van uit Elberfeld, waar ze vervaal
digd werden, zijn verzonden. Hie;
medëi heeft de regeering hare „Schu
digkeit gethan", doch nu moeten d
steden en gemeenten voor de noodig
„closed rooms" zorgen, waarin gi
slemd wordt en wol voor elk kiesl<
kaal minstens twee.
De stad Berlijn met hare 724 vei
schillende kieslokalen heeft dus mil
stens 1450 af zon dierlijke „kiescellen
noodig.
Aan offerten van ofidernemers gee;
gebrek. De een biedt aan, kiescèlle
in den vorm van de bekende telt
foon-kamertjes te leveren voor 22
Mk. per stuk, welke uitgaaf de sta
dus op de som van 326.250 Mk. 1
staan zou komen, wordt gedept
neeerd ad a.stra, een ander zit
kans. zulke kamertjes te leveren voc
SO Mk. per stuk, waarmee nog 43.5C
Mark zou gemoeid1 zijn, weer een ar
der wil cellen leveren, welke weggt
nomen en dichtgeklapt kunnen woi
den, terwijl een vierde verklaart,
voor 3 Mk. per stuk bruikbare waa
te kunnen leveren. Wanneer de marl
der kies-cellen niet nog meer gedruis
wordt, zal d.e laatste wel met de bt
stelling gaan strij ken, bet is kort dag
en de verkiezingen komen de stac
buiten deze extra-uitgaaf, toch al o.
60,000 Mk. te staan. K.
op ZONDAG U Mei 1«03.
te MAAILLEM,
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, Van Paassen.
's AvoncLs 6 ure, Swaan.
Nieuwe Kerk.
Voorai. 10 ur.e, Barbas.
Janskerk.
Voorm. 10 ure, Knottenbelt,
B akenesser-Kerk.
(Voor die Kinderen).
Voorm, 10 ure: Montijn.
EgiLse Wallonne.
Voorm. 10| ure, Mr. Martin Dupont.
Gereformeerde Kerken.
(Ged. Oude Gracht).
Voorm. 10 ure, Mulder,
's Avonds 5| ure, Mulder.
(Klein Heiligland).
Vooral. 10 ure, Tibben,
's Avonds 5J ure, Tibben.
(Zuiderstraait).
Voorm. 10 ure, en *s avonds 5J ure
Schotel,
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, H. A. van BakeL
Intrede.
Na bevestiging door Poolman.
Nam. 1 ure, Zondagsschool (Nassaulaan)
Kerk der Vereenigde Doopsgezinden,
Voorm. 10 ure, Elhorst.
Remo nstr antsch-Geref o rm eerd en.
Voorm 10 ure, Prof. Groenewegen.
Hoogleeraar te Leiden.
Kerk der Broedergemeente.
Vm. 10 ure: de Blocq van Scheltinga
BENNEBROEK.
Voorm. 10 ure: A. Gerth van Wijk Jr
HEEMSTEDE.
Voorm. 10 ure, F. A. Visser.
Theo!. Cand.
HOUTRIJK EN POLANEN.
Voorm. 10 ure: Heeringa.
SPAARNDAM.
Voorm. 10 ure, Van Le'nnep.
pred. te Haarlem.
SANTPOORT.
Geen opgave ontvangen,
IJMUIDEN.
Voorm. 10 ure, J .de Vries.
's Avonds 5 uur, Geen dienst.
Godsdienstoefening vanwege den Ned
Protestantenbond, voorm. 10| uur, ir
Hotel Nommer Een, Schim van der Loef
Em. pred'. te Leiden.
Apostolische Zendanggemeente.
Voorm. 10 uur en 's avonds 5 uur.
ZANDVOORT.
Voorm. 10 ure, Hulsman.
Burgerlijke Stand.
BLOEMENDAAL.
Ondertrouwd: P. Langeveld! en M.
Waf elb akker.
Getrouwd: W. C. Roozen en A. J.
C. M. Offenberg; G. Lijnzaat en M.
Kockelkoren.
Bevallen: W. J. GrootegoedHes
sels, z.
Overleden: P. van Stralen, 25 j.,
Meerenberg.
HEEMSTEDE.
Ondertrouwd: Th. Volkering en A.
M. Harkmans; W. J. van der Vlugt
en A. II. S. Bleuanus.
Getrouwd: Th. van Bezu en M.
dle Haas; J. van dea* Walle en J. de
Vries; II. D. de Vries en A. Bos; A. G.
van Bakel en M. J. Geeve.
Bevallen: Th. F. SpoorBos, d.; A.
Verschoor—van der Heiden, z.
BEVERWIJK.
Ondertrouwd: A. Duijn en J. Scha-
vemalcer.
Getrouwd: H. P. Janssen en M. C.
Duiker.
Bevall'en: D. van LaarHout, z.;
