lets over (ie „Naamlooze
Vennootschap."
Een onzer lezers zendt ons ter op
neming de navolgende opmerkingen
over dit onderwerp
De „Naamlooze Vennootschap-' is
een instituut, zoo verbazend in ont
wikkeling toegenomen en zoo alge
meen verspreid, dat eene korte behan
deling van baai- aard, baar werken
en gevaren, alsmede van de middelen,
welke de wet tot beperking van deze
laatste geeft, wel in bet belang van
bet leeken-publdek mag beeten.
De naamlooze vennootschap dan is
een bijzondere vorm van bet rnaat-
scbaps- of vennootschapscontract
waarbij eenige personen zich verbin
den om iets in gemeenschap te bren
gen, met bet oogmerk om het daaruit
ontstane voordeel met elkaar te dee-
len. De tegenwoordige productiewijze,
die zeer groote kapitalen eisebt. wel
ke allicht door één persoon niet te
verschaffen zijn, beeft dezen vorm
sterk begunstigd omdat het risico voor
de deelnemers beperkt is.
Naar- haren aard is de naaxnlooze
vennootschap eene vennootschap van
koophandel. Zij wordt dan ook gere
geld in het Wetboek van Koophandel.
Dit in bet oog te houden is van zeer
veel belang, daar er bijna eiken dag
in de „Staatscourant" opgenomen zijn
statuten van naaml. vencu.. waarop
Kon. bewilliging is verkregen, die al
lerminst op dien naam aanspraak
kunnen maken.
Om toch „Vennootschap van Koop
handel" te zijn, moet het doel zijn
het uitoefenen van daden van koop
handel. En „door daden van koop
handel verstaat de wet in bet alge
meen bet koopen van waren, om de
zelve wedier te verkoopen in het groot
en in bet klein, hetzij ruw, hetzij ge
bruikt, of om alleen liet gebruik daar
van te verburen" zegt art 3 W
Kli.
En onder „waren" wordt volgens
ons taalgebruik en naar den stand
van onze jurisprudentie slechts ver
staan .roerende goederen". Het koo
pen van grond om dezen te verkoo
pen, betzij bebouwd, hetzij onbebouwd
het koopen van buizen om déze te
verkoopen of te verhuren, is geen
daad van koophandel. En de maat
schappij. die zich daarmede voorna
melijk of uitsluitend' bezighoudt, is
geen naanilooze vennootschap, maar
eene burgerlijke maatschap.
Prof. Asser, thans lid) van den raad
van State, schrijft dan ook:
„Handel in. omroerendte goederen is
alleszins bestaanbaar en ook onder
scheiden takken van nijverheid (ex
ploitatie van mijnen, landaanwinning,
droogmakerijen enz.) hebben onroeren
de goederen tot voorwerp. Waarom
dergelijke takken van niiverbeid uit
te sluiten van dé toepassing van bet
handelsrecht Het schijnt wenschelijk
dat. bii eene herziening der wet hierin
verandering worde gebracht
Intusschen. tot op heden is deze
verandering nog niet aangebracht, ai
is zij nog niet lang geleden in de 2de
Kamer ter sprake gebracht. En al die
bouwmaatschappijen, die zoo vlijtig
notarieele actes doen opmaken en zich
van de Kon. bewilliging doen voor
zien. zijn geen naamlooze vennoot
schappen.
Het is wenschelijk, dat eenig O. M.
bij f aillissements-aanvrage va.n zulk
een lichaam, tot afwijzing concludeert
en daartegen over faillissement van
bestuurders eisoht, wat in verband
met de aansprakelijkheid ten aanzien
van crediteuren van veel belang is.
Doch hierover later.
De naamlooze vennootschap is dus
eene vennootschap van koophandel.
Hoe zij opgericht wordt, vertelt ons
het Wetboek van Koophandel in de
artikels 36, 38, 50 en 51. Namelijk een
notarieele akte, voorzien van de Ko
ninklijke bewilliging, publicatie in
Staatscourant en. plaatselijke nieuws
bladen inschrijving in de daartoe be
stemde registers ter griffie van de
aar o ndissements-r e chtbank verder
moeten de eerste oprichters te zamen
ten minste een vijfde van het maak
schappelijk kapitaal vertegenwoordi
gen en moet een termijn gesteld wor
den, binnen welken het o verig gedeel
te zal worden geplaatsten moet
•minstens 10 ten honderd van het
maatschappelijk kapitaal gestort zijn.
Alsdan kan de naamlooze vennoot
schap haar werkkring beginnen.
Aan het hoofd staan directeuren on
der toezicht van of zelfs, naar belie
ven te regelen-, met medewerking van
commissarissen, welke betrekkingen
ter wille van „zaakkundigheid" trak
tementen en emolumenten doorgaans
door de oprichters aan zich worden
gehouden.
Aandeelhouders hebben slechts hun
aandeel vol te fourneeren en kunnen
doorgaans lijdelijk toezien. Hun in
grijpen openbaart zich alleen in het
recht om de opgetreden functionaris
sen door de algemeene vergadering te
doen afzetten.
Bestuurders zijn evenwel verplicht
jaarlijks opgave-te doen van de win
sten en verliezen. De waarborg, die
die wet hierin meent te vinden voor
de belangen van aandeelhouders is
echter zeer gering, omdat het verifi-
eeren van een balans of een winst- en
verliesrekening voor leeken zeer be
zwaarlijk is. Zonder nog te kwader
trouw te zijn, kunnen bij voorbeeld
dubieuze posten voor het volle bedrag
worden opgenomenkunnen bij voor
beeld de afschrijvingen te laag of te
hoog gesteld zijn, etc.
Een betere waarborg, zoo zij althans
ook strafrechtelijk gesanctionneerd
was. heet gevonden te worden in art.
47 Wetboek van Koophandel.
Bestuurd ens zij n. nam elijk verplicht
zoo de helft van het kapitaal verloren
is, hiervan aankondiging te doen ter
griffie, in de Staatscourant en in de
nieuwsbladen, waarin de oprichting
was vermeld.
Aandeelhouders en crediteuren zijn
•dan gewaarschuwd'. Naleving van dit
artikel komt echter weinig voor.
Gaan bestuurders met het bedrijf
voort en wordt, meer dan 75 verlo
ren. dan is de vennootschap van
rechtswege ontbonden en zijn be
stuurders voor alle verbintenissen
persoonlijk en geheel aansprakelijk.
Wanneer deze toestand is ingetreden
is betrekkelijk gemakkelijk na te
gaan, daar men slechts door een
accountant de stand van zaken op
verschillende tijdstippen heeft te doen
bepalen, In geval van volgend faillis
sement wordt dit nog gemakkelijker
daar de werkelijke waarde in de
plaats van anders getaxeerde posten
komt.
Het grootste gevaar echter, dat
aandeelhouders en ook crediteuren
dreigt, ligt in de door niels geregel
de, gecontroleerde of beperkte in
breng. Het staaf aan oplichters vrij
hetgeen zij iu de naamlooze vennoot
schap willen inbrengen, zoo hoog te
taxeeren als zij willen en zich daar
voor bi contanten of aandeden, maar
vooral het eerste te doen betalen. Op
de bekende Nederlandsche voorzich
tigheid wordt gerekend, bij de toetre
ding tot eene naamlooze vennoot
schap. Vandaar zoo tal van Maat
schappijen met verwaterd kapitaal.
In buitenlandsche wetgevingen
heeft men dan ook getracht in dit
opzicht misbruiken te beperken.
In Frankrijk bijv., waar goedkeu
ring niet vereischt wordt, juist omda.t
deze verre van waarborg te zijn veelal
op een dwaalspoor leidt omtrent soli
diteit, moet, wanneer er bij hot op
richten door oen der toekomstige aan
deelhouders inbrengsten. niet. in geld
bestaande, worden gedaan deze door
eene algemeene vergadering- worden
gewaardeerd. Eene 2e algemeene ver
gadering moet dan nog deze waar doe
ring aannemen of verwerpen. Wan
neer zij is aangenomen, wordt boven
dien geregeld. Verder mogen deze
zoogenaamde „actions d'apport" ge
durende 2 jaren niet ter beurze ver
handeld worden, maar moeten ztij in
de ka,s der vennootschap bewaard
blijven.
Toch wordt hierdoor zwendel nog
niet den kop ingedrukt.
In Duitschland moet in het ven
nootschap contract inbreng, naam
des inbrengers en het bedrag hem. in
aandeel en of geld, uitdrukkelijk wor
den vermeld. Publiek is hiervan
door het inschrijvingsbiljet dus op de
hoogte. Bovendien moet de inbreng
niet in geld bestaande, door revisoren
door Kamers van Koophandel of de
Rechtbank benoemd, worden onder
zocht. Dit onderzoek kan later her
haald worden, ook om de balans of
handelingen van bestuurders na te
gaan.
Oprichters zijn tegenover de ven
nootschap aansprakelijk voor alle
schade, voortspruitende uit onjuist
heid of onvolledigheid van opgaven.,
door hen gedaan ook in prospectussen
of zelfs mondeling.Décharge mag eerst
na vijf jaren aan oprichters gegeven
worden door eene meerderheid, wel
ke minstens 4/5 van hef aandeelen
kapitaal bezit.
In Engeland wordt ook volledige
openbaarheid vereischt van alles wat
betrekking heeft op de transactiën, die
aan d'e oprichting voorafgaan.
Zoo zien we, dat naar onze wetge
ving zoowel crediteuren al-s aandeel
houders zeer slecht gewaarborgd zijn
tegen handelingen van oprichters.
Aandeelhouders weten echter, dat
hun verlies beperkt is tot het. aandeel
dat zij in de naamlooze vennootschap
genomen en gefourneerd hebben. De
naamlooze vennootschap heeft een
eigen kapitaal tot waarborg voor cre
diteuren.
Hierin verschilt juist de handels
vennootschap van de burgerlijke, dat
bij deze laatste hfij, die. gehandeld
heeft met crediteuren, aansprakelijk
is ook in zijne eigene goederen voor
het geheel. Op degenen, die hij achter
zich heeft, moge hij verhaal hebben,
de crediteuren hebben slechts met
hem te maken. Hierin schuilt echter
ook hc-t groote gevaar voor aandeel
houders van bouwmaatschappijen.
Bij faillissement nl. van deze, zul
len bestuurders in staat van faillisse
ment moeten worden verklaard. En
curatoren zijn verplicht alle aandeel
houders aan te manen om de tekor-
I ten der bouwmaatschappij buiten en
boven hunne vol-gefoumeerde aan-
deelen naar de verhouding van hun
aandeel tot het. kapitaal bij te stor
ten. De aldus verkregen baten komen
in het actief van de gefailleerde be
stuurders en worden nu echter niet
voor de crediteuren van die bouwmaat
schappij maar voor alle crediteuren
bestemd en dus ponds ponds gewijzei
verdeeld.
In alle opzichten is dus voorzichtig
heid aan te raden.
Eene Staatscommissie in 1879 bij
Kon. besluit ingesteld om. de materie
der naamlooze vennootschap te her
zien. heeft in 1890 een ontwerp van
wet den Koning aangeboden. Sinds
zijn wij echter geen stap verder ge
komen.
De vorm was daarin criterium of
de vennootschap zou zijn eene naam
looze, eins handelsvennootschap. De
Koninklijke' goedkeuring, de minst
beteekenende waarborg, werd vervan
gen door een aantal andere, hoofdza
kelijk bestaande in nauwkeurige open
baarheid.
Het zal nog wel eenige jaren duren
alvorens dit ontwerp van wet, gewij
zigd of niet. wet zal worden.
de Hoog.e Gasten uitgeleide tot aan
het station. waar ook jhr. L. van
Beijma, loco-burgemeester, ter be
groeting aanwezig was. Een dichte
menigte juichte bij het vertrek het
Koninklijk Echtpaar geestdriftig toe.
Naar wij vernemen zijn. aan het de
partement van binnenlands chc zaken
voorstellen in bewerking voor een pen
sioenregeling der bijzondere onderwij
zers. Eveneens is in voorbereiding een
wijziging van de wet op bet lager on
derwijs tot herziening van de rijkssub
sidies aan bijzondere en openbare scho
len, mede in verband met bet ver
schaffen van rijkshulp ten aanzien van
de minima en wettelijke verboogingen
van de wedden van openbare en bijzon
dere onderwijzers.
De voorbereiding van een en an
der is reeds ver gevorderd en de indie
ning is in de eerste maanden van het
komende zittingjaar te verwachten.
(Tel.)
middag de brug niet overde treinen
van de Gooische Stoomtram konden aan
weerszijden slechts tot de brug rijden
en de passagiers moesten overstappen.
De meeste treinen kwamen dan ook met
meer dan een half uur vertraging op
hunne bestemmingsplaatsen aan.
Afschuwelijk.
De politie te Arnhem heeft het lijkje
van een kind dat dood in bed was ge
vonden, in beslag genomen en overge
bracht naar het Stedelijk Ziekenhuis,
ten einde gerechtelijk te worden ge
schouwd. Vermoedelijk is de moeder,
die zich vaak aan het gebruik van
sterkedrank te buiten gaat, slapende
op bet kind gaan liggen.
(N. A. C.)
Het station te Utrecht»
Over het op het centraalstation te
Utrecht uitgevoerd wordende omvang
rijk werk, deelt men nog het volgende
mede
De overw,eigen van het eerste naar
het tweede em van dit naar het derde
Onder den trein.
De courantenlooper van de firma
Kooijker te Leiden wilde Dinsdagavond j perëon^welke ltij dé^komst van ""een
halfzes de Amsterdamscke bladen af- trei^-i met kettingen werden afgeslo-
halen van den trein. De trem kwam ^enj leverden een voortdurend' en groot
ditmaal echter op het 2e spoor binnen gevaar V00r het publiek op.
stoomen in plaats van op het le. Dit j Binnen niet al te langen tijd zal
was de oorzaak, dat de man door den daarin verbetering gekomen zijn. Men
trein gegrepen werd. Hij geraakte er heeft een begin gemaakt met het aan-
onder en hem werd een been van bet }egg6n vari een tunnel, verbinding ge-
lichaam afgesneden. j vende tusschen de drie perrons on-
[derling. De thans bestaande ov.erwe-
Enquête Spoorwegpersoneel. [gen komen daardoor geheel te ver-
De Staatscommissie van Enquête om- vallen. Dit werk zal vermoedelijk on
trent het spoorwegpersoneel heeft Sey;eer 7 maanden duren en hoofdza-
Woensdag de volgende getuigen gehoord hacMs moeten vemohtwor-
B. Bleumink, Den Haag, machinist 2e
De groote moeilijkheid van liet werk
S.S. J. C. Bakker, Rotterdam, ma- is wel daarin gelegen, dat ondiervan-
chinist le ld. S.S. J. Lampman, Roder-ging der verschillende talrijke spo
dam, machinist H. IJ S. M.W. J. ren door bruggen plaats vindt en ook
Bauersch, Amsterdam, machinist 2e kl.dé kap van het station voortdurend
S.S. B. Veenstra, Leeuwarden, leerling-! op practische wijze geschoord moet
machinist 2e kl, S.S.G. A. Muller, En- j worden. Alle sporen en de drie per
schede, ontslagen machinist le kt. S.S !™ns bleven aldus volledig in ge
en J. Wiersma, Groningen, ontslagen
machinist 2e kl. S.S.
Staking van artilleristen.
bruik.
De tunnel wordt aangelegd 1.50 M.
ondér den gro nd-wat er stand de wa-
terbemaling geschiedt volgens de nieu
we methode, zooals deze toegepast is
Onder bet opschrift Staking van artil- l>ij de rioleering in Den Haag. De
leristen bevatte Het Volk gisteren het tunnel wordt 50 Meter lang, heefteen
voleende bericht- wijdte binnenwerks van 6 meter, ter-
van twoe aUden hcrlcht men ons uit
Amersfoort, dat op twee man na deman-jhet t]lans bestaande
overpad, dat men
schappen van de zesde batterij veldar- thans bezig is een weinig naar het
■tillerie aldaar het werk hebben neerge-^xioordeai te verleggen. Daar dieze onder
legd en de plaat gepoetst. Ook onder de grondsche verbinding alleen zal die-
Ie batterij vreesde men voor zoo ietser nen voor personenverkeer, zullen ba-
zijn reeds maatregelen genomen tegen <gage, post en goederen over de sporen
wegloop en. Het schijnt dat er reeds ge-|hean over een brug op een korten, af
ruimen tijd gisting heeft bestaan onder s^an^ zuidelijke richting van de
die mannen, en wel in hoofdzaak va talmel vervoerd
.worden, waarop ze gebracht en van
gens het ohmenscheluk optreden van,waar2e nwrgePlatens zuUm wmden
den kapitein. door middel van electvische liften, 't
Het Hblad informeerde bij zijn corres- Ligt in dé bedoeling later meer der
pond ent. te Amersfoort, die daarop de gelijke bruggen te bouwen,
volgende lezing zondj De tunnel zal geheel bekleed wor-
Maandagochtend heeft een tiental man- j <iien met witten steen, hetgeen de ver-
schappen van de zesde batterij veldartil- j lichting zeer ten goede zal komen,
lerie zich aan den dienst onttrokken Tegelijk met "t aanleggen van dieze
door de stad in te gaan denzelfden tunnel wordt- de contröle aan het een-
avond nog meldden allen zich vrijwillig traalstation veranderd De uitgang
waar de contröle plaats vindt, zal
verbreed worden, terwijl er contróle-
•huisjes zullen geplaatst worden.
Afgescheiden van 't vorengenoemde
werk zal aan de zij d'e van het in aan
bouw zijnde huurtstation der Ned.
weer aan. De oefening had intusschen
zonder eenige stoornis plaats.
Diefstal Kernhrng.
Naar aanleiding van de onlangs ge-
bleken ontvreemding van metalen bij de Centraal Spoorweg-Maatschappij een
patroonfabriek aan de Hembrug, Is thans verbinding worden gemaakt tusschen
dé drie nerrons van het Lentraalsta-
wederom een werkman door de Amster- t"h
damsche politie aangehouden. Naar,
wordt vernomen, staat deze aanhouding j Uitvaart Gabriel
in verband met de omstandigheid dal
eene vrouw, vermoedelijk de echtgenoote Onder zeertaürij e bi j 'ehv c -
„'neming daalde Woensdag op Oud Eik
van den gearresteerde, de aandacht j™* Gravenhage 't Stofte-
heeft getrokken doordat z» geregeld met, ,ijk ov6rschot
van Paul J. C. Gabriel
een kinderwagen de Hembrug bezochtj tm mTC De voorzitter van ..Pulchri
in dezen wagen zouden dan de ontvreem-j studio", de lieer H. W. Mesdag, hul
de voorwerpen vervoerd zijn geworden, digde in Gabriel dm gi'ooten kunste-
welke te voren, in het open terrein rond
om de fabriek verstopt werden.
misschien zou instortendoch dit ge
vaar bestaat nog niet. Nochtans is de
restauratie hoog noodzakelijk en zeer
spoedeischendj. Weshalve reeds deze week
met het.werk een begin zal worden ge
maakt.
Binnenland.
Hofbericht.
Per gewonen trein van 12.32 arri
veerde heden te Baarnhet. Koninklijk
echtpaar, om een bezoek op Soestdijk
te brengen. De Koningin-Moeder, ver
gezeld van freule Van de Poll en jhr.
Van Tets. verwelkomde haar kinderen
aan het station,waar ook jhr. L. van
Beijma, -loco-burgemeester, ter ont
vangst aanwezig was.
In draf werd naar het Paleis gere
den, waar bij aankomst terstond de
Koninklijke Standaard gehesclxen
werd. Gisteravond te 7.09 vertrokken
die gasten weer.
Het Koninklijk Echtpaar, benevens
H. M. de Koningin-Moeder en de Her
togin van Albany met prinses Alice,
deden Woensdagnamiddag gezamen
lijk een rijtoer door Soest.
Per sneltrein, die te 7.09 van Hil
versum vertrekt en ditmaal te Baarn
stopte, vertrok Woensdagavond het
Koninklijk Echtpaar weer van Baarn.
H. M. de Konihgin-Moeder met. Freule
Van de Poll en Jhr. Van Tets deden
Een ontpfotfiug.
Dinsdagmiddag, circa drie uur, kwam
te Breda met den trein uit Venlo per
post een pakje mee van het Open
baar Ministerie uit Roermond en ge
adresseerd aan den inspecteur van
den arbeid aldaar.
Bij het uitladen der poststukken
voor Breda, op het stationseonplace-
rnent alhier, laat een postbeambte hij
■ongeluk het pakje vallen.
In eens vliegt het met een geweldi
gen knal uit elkaar en hoewel geen
vlammen er uit sloegen, stijgen er zeer
dikke, benauwende rookwolken uit
op.
Eenigen der omstanders zetten het
op een loopen, denkende zeer zeker
aan een anarchistischen aanslag.
Later bleek het pakje zeer vreemd
soortige lucifers te bevatten, met groo
te, dikke koppen.
Nadat de stukken bij elkaar gebon-
dén waren, werd deze ongewone zen
ding verder naai' het postkantoor ver
voerd.
De verdwenen bediende.
Klaassen, de verdwenen bediende van
de firma De Jong en Latorf is hier ter
'.stede teruggebracht door den inspec
teur van politie die naar Keulen was ge
zonden om hem af te halen. Dinsdag
avond laat is hij met een der firmanten
geconfronteerd.
Woensdag is hem door de justitie een
verhoor afgenomen.
De jongen heeft verklaard dat hij per
spoor is gegaan tot Nijmegen en verder
te voet naar Keulen. Alle waarden zijn
no,g in zijn bezit en naar hij verklaart
is niet een enkele maal door hem ge-
po,god de papieren van waarde te belee-
nen of te verkoopen.
Wat uit zijne voorloopige verklaringen
blijkt, doet meer denken aan eene avon
tuurlijke zucht tot reizen.
De effectieve waarde van, de stukken
was .ongeveer 22.000.
Brug aangevaren.
Woensdagochtend is de brug over het
Merwede-kanaal in den Muiderstraatweg
zoodanig door een boot aangevaren dat
zij danig ontwricht werd en niet ge
draaid kon worden. Het verkeer te land
en te water ondervond daardoor groote
vertraging. Voertuigen konden heden-
naar, den edelen miensch. den trou
wen vriend en raad-gever. Spreker
herdacht Gabriel als een dér steun
pilaren van de Hollandsche school.
Vervolgens snak Joseph Israels na
mens de Hollandsche Teekenmaat
schappij, hulde brengende aan den
eenvoud en de oprechtheid, waarmede
Gabriel steeds zijn kunst aan ons heeft
getoond. Namens de maatschappij
„Arti et Amicitiae" sloot de hoer John
Hulk zich bij het reeds gesprokene
aan. Hij roemde Gabriel ais een der
beste, meest gewaardeerde leden van
„Arti" en schetste hem als den. on
danks zijn hoogen leeftijd, steeds jeug
dig blij venden kunstenaar, voor wien
nog ied'ere zomer nieuwe kunst en-
inspiratie bacht. Ten slotte vertolkte
de heer Delssaux, hoofdredacteur van
de „Ligue Artistique" te Brussel, de
gevoelens van dankbaarheid en waar
deering. welke de Belgisch,e schilder
school jegens den overleden meester
bezielt.
Nederlandsche Bagehi Bazoeks.
Te Baarle-Hertog (N.-Br.) is Zondag
zoo geducht en op verschillende plaat
sen gevochten, als nog zelden is beleefd.
In tal van herbergen is de boel kort en
klein geslagen. Een aantal personen zijn
onder geneeskundige behandeling ge
steld wegens bekomen verwondingen en
steken met 't mes. Vooral een zekere W.
was zoo toegetakeld, dat hij meer dood
dan levend was. Per kar is hij naar huis
vervoerd.
Niesw gebonw.
Uit Amsterdam bericht men aan de
N. R. Cr,t.
Twee groote perceelen in de Vondel
straat en de aangrenzende concertzaal
Huize Vondel, zijn overgegaan in het
bezit der .zeven hier gevestigde vrijmet
selaarsloges, die reeds lan.g een goede
gelegenheid zochten om gezamenlijk een
eigen gebouw te stichten.
Nijdig paard.
In het zoödröme van Oveameer
Tewe, dat te Delft op de kermis staat,
kreeg- Dinsdagavond een dér rij
knechts een slag van een paard te
gen het hoofd. De man viel en bleef
liggen, vreeselïjk uit den mondhaloe-
dende. Na in den woonwagen verbon
den te ztijn achtte dr. Waszink, over
brenging naar het ziekenhuis ge-
wenscht, waar hij onderzoek bleek,
dat het neusbeen gebroken was. De
toestand van den man is thans be
vredigend. Het paard, dat. ook den
vorigen avond blijken van groote
prikkelbaarheid had gegeven, is uit
de manége vei-wijderd.
Landverhuizing iu 1902
Uit de aan de verslagen van de com-
missiën van toezicht over den doortocht
en het vervoer van landverhuizers te
Amsterdam en te Rotterdam omtrent de
werkzaamheden in 1902 door de Staats
courant ontleende mededeelmgen blijkt,
dat van Amsterdam in 190. slechts wei
nig landverhuizers vertrokken, n.l. 231
rechtstreeks van Amsterdam en 46 over
vreemde havens, tegen in 'het geheel
1404 in 1901. Uit Rotterdam daarentegen
was in het aantal vertrokken landver
huizers een groote toeneming te consta-
teeren 45.535 vertrokken in 1902 tegen
33.905 in 1901. Van deze 45.535, zijnde het
maximum tot nog toe bereikt, vertrokken
direct van hier 28.304, tegen 22.300 in 1901
en van hier over vreemde havens 17.231
tegen 10.605 in 1901. Uit Harlingen ver
trokken in 1902 over vreemde havens 74
landverhuizers, tegen 34 in 1901.
Van alle landverhuizers, die uit de 3
genoemde havens vertrokken, waren
slechts 231 voor Suriname en 3 voor
Zuid-Afrika alle anderen voor Noord-
Amerika. bestemd.
Nederlandsche landverhuizers, die in
1902 uit de havens van Amsterdam, Rot
terdam en Harlingen vertrokken, waren
ten getale van 2301, n.l. 2298 naar Noord-
Amerika en 3 naar Zuid-Afrika. Het
grootste getal (681) leverde de provincie
Groningen, waarop volgde Friesland
(459)het kleinste (13) de provincie Lim
burg.
Sport en Wedstrijden.
Haringvangst.
De Brusselsclxe correspondent van
het H.bl. bericht, dat in België stap
pen worden gedaan om een maat
schappij voor de haringvangst op te
richten, met bijstand van Nederland
sche deskundigen. Daar België in 't
vorig jaar uit Nederland ruim 6i m,ik
lioen kilo haring heeft betrokken en
ongeveer evenveel uit Frankrijk ^en
Engeland, stelt men zich van deze on
derneming veel voor.
Een zwak kerkgebouw.
Men schrijft uit Udcn aan de Tel.
Door een gelukkig toeval is alhier eene
ernstige catastrophe voorkomen. De be
kende bouwkundige Bleijs ontdekte eeni
ge dagen geleden, eenige uitwijkingen
de scheuren aan de contreforten, die den
grootschen koepel der nieuwe kerk scho
ren. De opgemerkte fouten zijn van zóó
ernstigen aard, dat onmiddellijke res
tauratie noodzakelijk is.
Ook de toreüs hebben verbetering noo_
dig, terwijl het geheele gebouw aan een
nauwkeurig onderzoek zal worden on
derworpen, want het schijnt, dat bij het
bouwen van de mooie dure kerk niet
steeds met de noodige exactheid is ge
werkt.
De herstelling van het euvel is opge
dragen aan den heer J. Frankefort al
hier, een in deze streken zeer gunstig
bekend bouwkundige.
Reeds liep het praatje dat de koepel
Voetbal.
De H. V. V. naar Kopenhagen.
Telegraphisch is bericht ontvangen,
dat als officiëele data's voor het bezoek
van de Nederlandsche kampioenen aan
Kopenhagen vastgesteld zijn 2 en 4 Oc
tober, zoodat au de H. V. V. ook aan
de Zilveren Voetbal-wedstrijden kan
deelnemen. Vermoedelijk wordt op de
terugreis nog gespeeld te Altona.
Tot op heden Woensdag waren nog
maar slechts een achttal inschrijvingen
bij den secretaris van den „Zilveren
Voetbal" ingekomen. Onder dit achttal
behooren IT. F. C. en H. F. C. „Haar
lem" ook.
Of dus de deelneming wel erg groot
beloofd te worden, wij betwijfelen het
Amsterdamsebe Wielerbaan.
Onze wereldkampioen Piet Dickentman
•rijdt Zaterdag en Zondag in de kam
pioenschappen voor Nederland. Met het
oog op de beperkende politiebepalingen
worden Zaterdag twee series gereden,
de finale over 50 K.M. op Zondag, le
serie is DickentmanVan den Tuijn2e
serie VrouwesSchoonhoven.
Van den Duitscher Engelmann is be
richt ontvangen dat hij niet zal komen,
dus worden, de wereldkampioenschappen
niet te Amsterdam verreden.
In de internationale race zullen o.a.
mededingen Jenkins, Kudela en de oud
kampioen Orla Nord.
De Bol d'Or.
Georget heeft den Bol d'Or voor dit
jaar 9-ewonnen. Hij legde in 24 uur 847
kil. S00 M. af.
Wij brengen in herinnering, wie sinds
1894 de winners geweest zijn.
1894 Buffalobaan, winner Huret.
1895 Huret.
1896 Rivierre
1897 Stein.
1898 Baan -te Roubaix Huret.
1899 te Pare d. Princes Walters
1900 Municipale Cordang.
1901 'niet verreden.
1902 Buffalobaan Huret.
1903 Georget
De „Velo geeft een uitgebreide be
schrijving van het verloop van den
wedstrijd.
Jaeck was tweede met 836 kil. 400, dan
volgden Muller, Pothier, Fischer, Petit-
Breton, Augereau, Van der Stuyft en
Garin. Alleen de laatste kreeg geen prijs.
De anderen ontvingen naar volgorde van
aankomst: 1500, 1000, 700, 500, 400, 350,
200 en 100 fres.
Rechtzaken.
Uitspraken.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage li
vestigde heden Ide veroordeeling van
11., hoofd eener bijzondere school
Zuid-Beierland, tot 10 boete, wegens b
leediging van den burgemeester vj
Klaaswaal.
In ,de zaak van H.S. den gewezen
recteur van de gasfabriek te Vlaardi.
gen, veroordeeld door de Rotterdamse!
rechtbank wegens verduistering, hei
het ITaagsche hol' den beklaagde wed
tot een jaar gevangenisstraf veroordee
met aftrek der voorloopig onderga
hechtenis.
Het gerechtshof te Amsterdam deedu
spraak in de zaak tegen Joh. de Wo
(„Blommetje") wegens den diefstal
de N. Looierstraat, waarbij hij hulp vi
leende door het verschaffen van valse
sleutels, liet Hof vernietigde het voni
der rechtbank ten dezen wegens een
brek in den vorm en veroordeelde
nieuw rechtdoende, de Wolff tot gevi
geniisstraf voor den tijd van 5 jaar.
Be dubbele moord te Berkel,
Heden diende voor de rechtbank
's-Gravenhage het du'ame dat ia d
nacht van 16 op 17 Januari 1899
Berkel' werd afgespeeld. Wegens di
stal niet geweldpleging stond
recht C. Uitdienbogerd, daar de uitv
ri'ge instructie d'estijds gevoerd niet
onmiddellijke strafvervolging 1
leiden en U. in die dagen veroorde
werd tot 4 jaar gevangenisstraf 1
gens diefstal' van v.ee uit de we
onder Zegwaard, weswege hij gei
naleerd stond.
Omtrent de eigenlijke misds
wordt het volgende in herinner
gebracht.
In het huisje „Landzicht" te I
kei, een plaatsje, een uur gaans
Hilligersberg gelegen, woonde de
jarige rentenier Mach,iel Ripping
de 64-jai'ige Gerritje Vrieling, h
houdster, beide eenvoudige lieden,
veel goed deden. Toen om 7
's morgens een zoontje van een fa
lielid melk kwam brengen, ontdi
hij den moord. Ripping lag vermo
op den grond, in de vuist een verr
te sabel, de vrouw zat stervende
een stoel voor het raam met t
groote gaten in het hoofd.
Bij de lijkschouwing in het ac;
misch ziekenhuis 1e Leiden door i
Siegenbeek van Heukelom. had I
ping 26 groote en kleine wonc'
voorts acht gaten in hef hoofd, 4
gers waren afgekapt, een kaakl
gebroken, het rechteroog uitgeslai
een pols doorgesneden en een s
in de bórst.
Onmiddellijk na de ontdekking 1
men tor plaatse de burgemeester
Berkel, de heer F. vaar Zanden, e
geneesheer dr. Finkenflügel.
Het bed van Ripping was reed
slapen, terwijl dat van de lruish
ster sporen vertoonde of zij zich
in bed wilde begeven. R. heeft
vermoedelijk met die oude sabel
len verdedigen.
De moordenaars hadden alles o
gebroken en een belangrijke wa
aan effecten ontvreemd, waarvai
gedeelte te Amsterdam ter verzilvc
is aangebodén geworden bij effei
handelaren aan den Nieuwendijl
Kaiverstraat,
Eenige dagen later werden te
terdam, verdacht van den mooa-
van medeplichtigheid, gearres
Uitdénbogerd. Kraayenbrink, Scl
(thans gedetineerd te Leeuwarden
10 jaar) en Van Dijk (thans ge
neerd' te 's Hertogenbosch voor 3
voor andere misdrijven) te
Kraayenbrink tijdens de instr
werd vrijgelaten wegens gebrek
'bewijs.
In den bewusten nacht hebbel
scheiden e inwoners twee ver dl
personen gezien o. a. twee die
het huis van Ripping vroegen, te
te Arasterdam twee getuigen U.
nen te herkennen als de man.
effecten verzilverde, en te Antwi
U. herkend is als de man. die
bloed bevlekte kleederen bij een
drager verkocht. Ook zou te Au
dam door een kellnerin gezien
dat U. een vlok haa«r van zijn 1
miste, terwijl die vermoorde vrow
dot haa-j- in bare hand omklemd!
't Is te hopen, dat in deze tre
zaak nog eens bet noodige lich'
stoken worde, opdat de schul
hunne straf niet. ontgaan.
Uit de Pers.
Domela Nieuwenhuia schrijft hc
gende in „De Vrije Socialist":
„De „Maasbode" wijst erop, de
toch wel wat erg is dat de slacht
der werkstaking aan hun lot. w
overgelaten en de heeren naar B
gaan per extra-trein om pret te n:
Dat blad doet de nuchtere vraag
het niet meer solidariteit getoonf
ben als de heeren socialisten het
dat dit uitstapje hun kostte,
wend hadden ten bate van hum»
gerende slachtoffers de onti
spoorweg „koelies"?
„Laat men. eerlijk erkennen c
veel waarheid schuilt in dit v
„In, het Zondagsblad van „Het
ziet men Kuyper in reisgewa
daarnaast een arm slachtoffe
werkstaking met een kind op de
en een huilende vrouw naast zie
een jongentje met hun arm l
op straat gezet. Een treffende
ning die indruk moet maken. En
toelichting staat.
„„Waarheen? Vraagt dr. Kuyp
in Tyrol zomervacantie geniet.
„„Waarheen? Vraagt het doe
huisheer van zijn woning- gezette
van den ontslagen spoorwegma
„Zet in plaats van Kuyper de
van Troelstra met zijn volgeling
extra-trein naar Brussel gaande
tegenstelling is even juist en toe
lijk. De teekenaar trof zijn eigen
genooten door zijn treffende teel
„„Het Volk" is woedend om c
merking, spreekt van adders
maardit gezwets werpt cle jui
van het verwijt niet omver."
Het Volksdagblad bevat een t
artikelen over de Zalmvisscherq.
