'itll'JLAVllV'iU N'ilïl DE ZATERDAGAVOND. tot hij insliep. In verschillende Oos- tersche landen worden de inwoners, misschien tengevolge van 't eigenaar'- dige klimaat, erg door slapeloosheid geplaagd zij laten zich daarom met bamboesstokken ranselen, om na de pijn tengevolge van lichamelijke ver moeidheid in slaap te vallen. Drinken in Duitschland. De corr. der Tel. schrijft: Men staat verbluft wanneer men uit de cijfers ontwaart, dat men jaarlijks in Duitschland de enorme som van drie milliarden mark verdrinkt I Men stelle zich dit voor3000 millioen mark in één jaar, alleen om den dorst te stillen. Twee derde van dit bedTag komt op rekening van het bier. Cambri- nus, de schutspatroon van het witte schuim, incasseert dus jaar in jaar uit van alle vrienden van het sma kelijke gerstenat in het Duitsche Rijk do ongehoorde som van twee milliar den mark. Perliscus, de bescherm heer van het likeurvocht. staat met 750 millioen geboekt, terwijl Bacchus de wijnkoning, zich tevreden moet stellen met hef bescheiden sommetje van 250 millioen mark. Einde van 1880 bedroeg het totaal bedrag nog 13/4 milliarden. Binnen de vijf jaar was die som jaarlijks met, achthonderd millioen gestegen. Se dert klimt dit getal met elk jaar één half milliard en nog is er geen stilstand waar te nemen Elke Üuitscher is zelf dus verant woordelijk wanneer hij, gemiddeld, elk jaar 54 mark voor zijn drinkbe- hoeftcn uitgeeft, En wat, zulks be- tcckont in een huishouden komt voor al uit, wanneer men bedenkt, dat, al weer globaal berekend,, in Duitsch land het jaarlijksche inkomen van elk man geschat wordt op 400 mark. Op deze wijze zou hij .ruim een acht ste van zijn inkomen verdrinken. Maar nog belangwekkender wordt dit feit., wanneer men die dorst-sorn gaat vergelijken mot de algeheele uit gaven van liet, Rijkshuishouden, die. jaarlijkséén half milliard min der bedraagt - Wanneer dus liet Duit- sclio volk zijn dorst zoover behecr- schen kon, dat het. inplaats van drie milliarden. slechts één half milliard voor hot drinken uitgaf en hot res- tcerende reuzenbedrag vrijwillig aan het Rijk zou afstaan, dan zoude liet geheel^ belasting-systeem kunnen ver vallen. De Duitschers verdrinken zooals 't nu gestold is. niet minder dan vijf maal zooveel als de instandhouding van liet geheelo leger kost, viermaal zooveel ai's het Dijk aan tolrechtenen verbruiksbelasting incasseer!, elfmaal zooveel als de onkosten zijn van post en telegrafiewezeu, tweeëntwintig- maal zooveel uls de ziekenverpleging.v onkO'sten, dertigmaal zooveel als de jaarlijksche brandassurantie cn dui- zendmaul zooveel als de uitgaven der armenverzorging in het Duitsche Rijk bedragen. Interessante- vergelijkingen! Er wordt niet, minder dan twee derde van den Duitschen oogst aan gerst verbruikt voor de bierbrouwerij; het twaalfde deel van den Duitschen aardappeloogst en het zestiende deel dor graanoogsten dienen tot produc tie van brandewijn. Wat Amerikaaiische million - nair8clochters naar Europa brongen. De te Chicago verschijnende „Tri bune" berekent, wat Amerika liet onderhoud kost van Europoesche edel lieden, die als ochtgenooton van Amcrikaansche inillionnairs-dochtei's een behaaglijk leven leiden. Van Yunkcv-gcld bestaan meer dan hon derd Europeesch© adellijke families de vergulding' van de betreffende wapenschilden hoeft; ongeveer 240 millioen guldon gekost. Nog maar kort geleden frischtehet geld vun df familie Thaw (e Pittsburg één vun de oudste namen van Enge land. dien van den graaf van Yar mouth, die reeds dreigde te verhlec- ken. omdat de laatste drager van dien naam slechts oen jaarlijksch in komen van 3000 gulden bezat, weer op. Op de wereldtentoonstelling, die in het volgend jaar te St. Louis gehou den wordt, zullen automobiel-stoelen in gebruik zijn. die worden voortbe wogen door electricilcit. Een desbe treffend© concessie is door het bestuur der tentoonstelling dlezer dagen ver leend. Do automobiel-stoei is een uitvinding van den Amerikaan Scolt en bet resul taat van studiën en proefnemingen van ongeveer drie jaar. De machine bezit een onveranderlijke snelheid van Automobiel-stoelen, c.a. 5 K.M. per uur, onverschillig of op een vlakken weg of een helling op of af gereden wordt. Degene, die den stoel bestuurt, heef! dan ook geen i contróle over de snelheid, kan alleen de machine door een, reminriehling lot staan brengen. Een van de merkwaardigste dcelen van den autoiiniobiel-sLoel is een be- schutlingsinrichting in den vorm v-au oen hoekigen rail. Zoodra deze rail in aanraking komt, met con .voorwerp of een persoon, is d'c minste druk vol doende, om den rail achteruit te druk ken en de wielen stil to zetten, waar door ook de stoel tot staan gebracht wordt. Iedere stoel biedt plaats voor twee passagiers, van wie er één de machine kan besturen voor het geval dit laat ste wordt overgelaten aan een bestuur der van beroep, kan dleze plaats ne men op een naar believen aan rc brengen zitplaats achter den stoel, waar hij d© machine in zijn macht heeft. Ieder jaar verzenden de Ameri kaaiische postkantoren voor de jong gehuwden van deze categorie onge veer 48 millioen gulden naar Europa over, vee] meer dan eertijds de Amcr rikaanschf koloniën in een geheele eeuw aan Engeland hadden te be talen. Onder de personen, die dit geld voor liet grootste gedeelte in den zak steken, behooren de hei-log van Marl borough, graaf De Castellane. graaf Dg Périgord, mevrouw Bradley Martin en do reeds genoemde graaf van Yarmouth, die thans aartsm.il- lionnair is. terwijl bij kort geleden nog een arm edelman was. Tegenwoordig bezit de hertog van Marlborough, die getrouwd is met juffrouw Consuolo Vanderbilt. een vermogen van minstens 45 millioen gulden. Als huwelijksgeschenk gaf papa Vanderhilf hem een prachtig kasteel, dat voor liefhebbers meer dan 6 millioen waard is. Mevrouw Bradley—Martin woont, evenals de millionnailrsfamilie Astor, uitsluitend in Engeland en geeft, haar geld de rente van haar in Amerika belegd reu /onvermogen, alleen in. Engeland uit. Een ander Amorikannsch vcrnio gen, dat van den millionnair Levi P. Morton.. i,s eveneens naar Europage gaan, doordat juffrouw Holen Mor ton getrouwd is nw.t den graaf De Périgord. Het mica, dat als glas doorschij nend mineraal, waarvan liet gebruik in de laatste 25 jaren zoo verbazend is toegenomen, is, om zoo te zeggen, verspreid over den ganschen aard bol. Toch vindt men de voornaamste vindplaatsen in Canada, in de bergen, aan wier voet de St. Laurensrivicr stroomt. De hardheid van de rotssoor ten, waarin hot besloten is. maakt de exploitatie van hol mica niet gemak kelijk men is Verplicht de steenblok ken, die hot bevatten, door middel van dynamiet te doen springen en ae brokstukken verder met den hamer ie verbrijzelen Do op déze wijze afge scheiden blokken worden naar een werkplaats gezonden, waar men ze schoonmaakt en uitzoekt. De bekende dunne bladen worden er uit gesneden mot behulp van een vast staand mes, waar tegenin een werkman de blok ken met de hand drijft. Het middelpunt van deze nijverheid bevindt zich thans te Ottowa in buig baarheid en alijtboarhetó staat de Canadeescho mica zoo ver boven die uit Azië afkomstig, dat de markt, waar Europa zich voorziet, thans ge-geval zij nbcsl doen de kinderen in heel van het Oosfccn naar hot Westen hun jeugd niet te veel te verwennen, verplaatst is. Er is in de wereld veel veranderd, de geest der mcnschen heeft do aarue in al haar eigenschappen onderzoent en natuurkrachten, waarvan vroeger niet gedroomd werd', heeft du inensch aan zich dienstbaar gemaakt. Onze ovengrootmoeders zouden zich in een sprookjesland verplaatst wanen, als zij nu eens een modern ingericht huis binnentreden konden, waar duur een enkelen vingerdruk op een knopje al les in een zee van licht gebracht kan WOrdon, waar dc kamers prachtig versierd' zijn en waai- in de keukens alle uitvindingen van den luulslen tijd in praclijk gebracht zijn. Ju, veel s anders, vee lis heter gedorden, maar er is met den ouden tijd ook veel goeds verdwenen, dat door het velo mooio, dat ons dc nieuwe tijd gebracht beeft, niet vergoed kan worden. Waar is de vroegere kalmte cn te vredenheid gebleven? Wij zullen ze bij de meeste mcnschen trots alle pracht in hunne omgeving tevergeefs zoeken, in plaats daarvan is men steeds vervuld van den zucht om geld te verdienen; men wil gemakkelijk cn vooral gauw rijk worden, om alles te genieion. wat verfijnd© weelde bren gen kan. Dc vreugde over hel kleine is daardoor verdwenen, zoowel bij groot als bij klein en daarmee is een kost baar kleinood verloren gegaan. Sleehls zelden is een leven rijk aan groot geluk, maai geen leven is zoo arm, dat het niet op veel kleine genietingen wijzen kan, als men maar moeite doet om ze te vinden. Wie het kleine genieten kan, gaat niet zonder aan dacht dc kleine bloempjes, die op haar weg groeien, voorbij; zij zul dc schoon heid en pracht van de roos daarom niet minder bewonderen. Wij kunnen en zullen niet meer tot den vroegeren eenvoud terugkeeren, daarvoor is de zucht naar weelde te veel gemeen goed geworden, maar men kan toch in elk jeugd niet te veel te verwennen, opdat zij niet reeds in de jeugd ge blaseerd worden en hunne begeerten steeds lioogcr opvoeren, zooals tegen woordig zoo dikwijls gebeurt. Laten de kinderen zich leeren beperken in hunne genietingen en het worden later frissche menschenkindcren, die liet kleine weten Lc waard ceren.Niet ac weelde maakt liet tehuis mooi cn hol hart rijk, ook niet geringe middelen kan men zicli een vriendelijk en innig tehuis scheppen dat meer tol liet hart spreekt cn gelukkiger maakt dan kou de pracht. DE AUGURK. De Augurk groeide oorspronkelijk in Azie vanwaar zij in de zeventiende eeuw naar Duitschland is overge bracht. Bij ons wordt ze bijna uit sluitend iu zuur ingemaakt gebruikt, maar in Noord-Duit^cliland' is ze als compóte zeer gezien. Daarvoor neemt uien op 3 kilo augurken, 1 1/2 kilo suiker, 3/4 L. wijnazijn, oen Beetje witte peper, wat fijne kruidnagelen en kaneel. Üok worden augurken gevuld gebruikt. Daarvoor neemt m©n augur ken van gelijke grootte, schilt ze,snijdt ze midden door, holt ze uit en vult ze met een mengsel van gehakt kaïfs- vleesch, eieren, peterselie en fijne kruiden, benevens wat gekruimeld wittebrood. De beide helften van tic augurken wordën nu weer vereenigd met geklopt eiwit bestreken en in een met boter bestreken papier gewikkeld. Zij worden in een met spek. wortelen, uien en rauwe kalfsschijfjes belegde pun gedaan, met gebraden jus over goten en zoo goed van jus doortrok gen. Do papiertjes moeten bij liet op dienen verwijderd worden. De jus kan naar verkiezing nog smakelijker ge maakt worden met citroen cn fijn gehakte peterselie. Om gekookte koude aardappelen smukelijk op te maken, snijdt men ze in kleine stukjes, bijv. 1 c.M. in liet vierkant, slooft ze in een sausje vun melk, cenjgszins aangemengd met sago, een stuk boter, wat zout m nootmuskaat en doel er bij het opdie nen wat fijngehakte peterselie ovei ROOMSAUS. Door een halven, Liter slagroom mengt men al roerende den halven inhoud van een fleschje frambozen- ossence. Daarna wordt de room met een eierklopper geklopt tot ze dik is, nu wordt er nog een ons suiker aan toegevoegd. nMQAvsvflagivz ga DE ZATERDAGAVOND. daansche pelgrims, op weg naar de I heilige steden Rerbella en Nejef, wel- I ke in de buurt van Bagdad liggen en van dit vreemdelingenverkeer bestaat de stad grootendeels. Werd echter een der nog immer hangende spoorweg projecten uitgevoerd, dan kan Bagdad een belangrijk centrum van den handel met Perzië worden. „Alleen, wanneer komt die spoorweg?" vragcp Europeanen en inboorlingen al sinds jaren. Een kwart eeuw geleden was er al een Engelsch plan. sinds is er een Duitscii bijgekomen, dat één voor deel heeft boven het anderehet is goedkoop. Daarom zal het ondanks cie gebreken, welkt' het volgens ande ren aankleven. allicht het eerst tot stand komen. Het Brit sell c plan ggai van Bcy i-out. het Duitsche van Koweit aan de Perzische golf uit. Misschien het beste was, als beide Aan do ICadc. In 't vr< grootheid van dien naam. en werke lijk is de nabij de Perzischo grens, ver landwaarts in Turksch Azie gele gen stad door zijn grootte cn schoon heid een wonder. Daar toch, is het eigenaardig Oostersclie leven, ons uit die sprookjes bekend, in tal van opzichten bewaard. De bazars verhan delen alleen Ooslerscho artikelen, daar. dank zij dc slechte communica tie, import van quasiOosiersch goed geen voordeel oplevert. Belangrijk middelpunt van Aziati sche beschaving, zijn de fraaie en rijke gebouwen, hoewel ze meest bouwvallig zijn. en talrijk on schit- ingenkwartior. ncn weinig bezocht tengevolge van haar iigging. Wie er komen wil, moet zich bedienen van het schip dor woestlijn, den kameel, of van een mu derncr vaartuig, een der Turlcsche of Engelsche stnombooten. welke dc Ti gris hdvareu. En noch het eene, noch het andere is bijzonder comfortabel. Wie er zijn mooi. kiest gewoonlijk echter de stoomboot. Zoowel do Turksche booten, die particulier eigendom van den sultan zijn, als de Engelsche zijn vrij goed ingericht, doch daar de eerste meer nog dan do laatste neiging lot defect worden of aan den grond va ren vertonnen, kiezen inlanders cn vreemdelingen hij voorkeur de En gelsche. Al is dc handel met Europa niet bijzonder levendig, toch bestaat te Bagdad een vreemdelingen-kolonie, welke in een vrij ruim gebouwde wüjk gehuisvest is cn daar haar kerk en andere publieke gebouwen heeft, ter wijl gelegenheden voor sportvormaak niet ontbreken. Met het oog op die kolonie is Bag dad'aan moderne cischen in zoover tegemoet gekomen, dat een petrole um straat verlichting is aangebracht. Toch maakt deze het aloude gebruik van een particuliere lantaarndrager nog nic| onnoodig, in de modderige van misdadigers niet geheel vrije stralen. Dc meeste vreemdelingen, die Bag dad bezoeken, zijn de Mohamme- waarin voor de neusgaten een opening is gelaten, zoodat de patiënte als men haar noemen mag een vrcemd- soortigen vogelkop schijnt- te bezitten. Weer een ander is een aansluitend masker als een mombakkes, ook weer met een bril, terwijl eindelijk liei ge laat ook wel bedekt wordt met een zeer dikken sluier. Bij al deze gelaatsbedekkingen is de vorm van het gelaat totaal verbol gen, wat. men diuidelijk kan zien uit bijgaande portretten van automobic- lemdie dames in groot tenue. Bagdad en de plannen voor een spoorweg er heen. (Bij de plaatjes). Den moesten onzer, al is bun aard rijkskundige kennis gering, klinkt den naam Bagdad niet vreemd in de ooren Uit de Arabische vertellingen van Duizend en Eén Nacht spreekt, de De inboorlingenstad. terende proeven van beeldhouw- en potlebakkerskunst vindt men er stap op stap. Toch Wordt dc stad door Europea- tot stand kwamen die concurrentie zou zeker energieke exploitatie van het nieuwe handelsgebied, zoowel als van de transportmiddelen tengevolge hebben en aldus aan Azië cn Europe ten goed,o, komen. Moskee-ruïne. geen twee keer zeggen, leverden ten spoedigste hun wapens bij den vijand in en genoten daarna in oen zalig nietsdoen van hun wel roomloozen, maar toch ook pijnl'oozen dood. Dc vredc-aposUls van onzen lijd kunnen nu deze manoeuvres mot volle recht zeggen, dat het oorlogvoeren in derdaad een werk der duisternis is. Ov erdag werd er niet veel aan gedaan. Dan poefto er eens af en toe een ka non van den aangevallene, bij wijze van morgengroet en boernde een schot van den aanvaller door de lucht, als coiïtra-boleefdheid. Soms knetterde er geweervuur heen ..hoe maken jullie het?" cn knetterde er geweervuur te rug: „wol bedankt en hoe gaat hot jullie?" Maar do ernst van d<. zaak begon 's avonds pas tegen donker. Dan boomden de kanonschoten pas goed en kwam hef zoeklicht, op de proppen het fameus zoeklicht, dat de nieuwsgierig toekijkende burgers liet mooist vonden van den heelen toestand. Zoo'n civilist begrijpt er nu eenmaal niemendal van. En toch wil den ze er met hun neus vlak bij we zen, trachtten overal door te slui pen, deden heel wijs met plattegron den en stafkaarljes. ja. wisten, zoo als bijvoorbeeld Woensdagavond, aan hel wachtwoord te komen, waarmee /.e overal' doorheen kwamen. „Mun terzijl", zoien ze heel kloek, wanneer oen schildwacht hun het Werda toe riep. Toen ze aldus bij den aangeval- lom.' genoeg gezien hadden, liepen ze naar don aanvaller over, om daar ecu kijkje te nemen. Of zij hom liet waclvl woord verklapt hebben, weet, ik niet te zeggen. Zooveel is zeker, dat zij in den lieusohon oorlog al lang onder verdenking van spionnagc aan een galg zouden hebben gebungeld. Als dcsonkiindige zou ik het groot ste nut van de niamvnuvres willen zooken in de oefening, die bet vordert van ilc verbeeldingskracht. Niet alleen omdat je al schietende jo dient te ver beelden. dat de vijand daarvan bij hoopjes omvalt, terwijl hij integen- de. I i i zoo gezond bfij blijft als een hoen, maai' vooral omdat er zooveel zaken bij te pas komen, die niet nio* gen wezen, wat ze inderdaad zijn. Ik gevoel onmiddellijk, dat dit nader© toelichting behoeft Welnu, bij ma noeuvres worden bijvoorbeeld paden en wegen, die volkomen begaanbaar zijn. aangenomen ontoegankelijk te zijn geworden, stevige bruggen wor den aangenomen te z/ijn opgeblazen. Verbeeld je nu. welk eon fantasie iemand noodig heeft, om, een plezie rigen grintweg ziende, tot zijn man schappen te kunnen zeggen..deze weg is ontoegankelijk" of wanneer hij voor een water komt. waarover een ideale brug hern als 't ware tot overgaan noopt, te kunnen verklaren: .de vijand heeft deze brug in dc lucht laten vliegen," Ik heb liooren vertellen, dat eens een officier mot zijn troep over zoo'n opgeblazen brug marcheerde en toen hij er over was, zich de opgeblazenheid van dc brug herinnerende, uitriep „goeie hemel, hoe komen wc nou weer over dat water terug Ik bun ©r wel bfij om. dat. de natuur lijkheid van do zaak niet zoover ge dreven wordt, dat men de brug inder daad m de lUCh/t laat vliegen. De fcë- grooting van oorlog zou daardoor nog meer worden belast. Zoo wordt er, ik moet het eerlijk bekennen, ook met andere gevoeligheden van de burgerij rekening gehouden. Terwijl niemand ter wereld een woord zou kunnen te genspreken. wanneer de leiders 't ge vecht tot diep in den nacht lieten du jen. mei de verklaring, „dat de bur gerij niet behoeft te slapen, wanneer do soldaat op 't oorlogspad is", heeft men nu de lieve attentie gehad ongo veer te middernacht met liet schieten op te houden, zoodat dc landman dan kalm zijn nachtrust kon genieten en den volgenden morgen up tijd, ver kwikt en uitgerust, datzelfde oorlogs pad betreden kon. maar met het vreedzame doel, zijn koeien te gaan melken, mits zij zie hiervoor - niet van benauwdheid waren gestor ven of door liet zoeklicht lr- de sloot te land gekomen. Zoo komt en gaat alles op deze w« reld. Zoo zijn al deze militaire toebe rcidselen alras weer ingepakt en mot hun bedienaren vertrokken. Er is weer eens een afwisseling in den da golijkschen sleur van ons leven geko men, een variatie ook op onze dage lijksche gesprekken, die door de lamentaties over de financieele ge beurtenissen wat duf begonnen te worden. Wat zal nu het onderwerp van onze conversatie zijn? FIDELIO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1903 | | pagina 7