NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Haarlemmer Halletjes.
21e Jaargang. No. 6263
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MAANDAG 30 NOVEMBER 1903. C
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENT IËN:
v H PEP DRIE MAANDEN: ^an regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor deadoerpen'in'de'n omtrek wair 'een Agent gevestigd is ('kom der' Haarlem van 1-5 regels ƒ0.75, elke regel meer 0.15. Reclames 30 Cent per regel.
gemeente)1.30 JpsMjp.. U'- |^L\ V Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Franco per post door Nederland1.65 (w X? fPIlltliiw Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Afzonderlijke nummers 0.02K V IMIIIIIimI hr
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37>| Hoofdbureau en DrukkerijZuider Buitenspaarne No. 6.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 122.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. ©W* Bijkantoor: Groote Houtstraat No. 55. Telefoonnummer 724.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdasenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicitè Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31t>ls Faubourg Montmartre.
Derde Blad.
[•redes als bij Ons
Anders dan bij Ons.
■Men schrijft ons
1 „Om half elf is de zitting begonnen;
is vlak bij. en je mag er gerust in'"
Aldus mijn buurman aan die warme
ichel in het Café De Beurs te Hoofd-
>rp.
.Bovenstaande uitdrukkingen vielen
ij gisteren in de gedochte toen ik
de lezer zal zulks al begrepen beb-
een verloren half uurtje door-
;ht 'in dien Gemeenteraad van
faarlemmtrmeer.
Het Raadhuis binnentredende, ont.
nioette ik een man, die mij ik kan
.niks niet verhelen een oogenblik
U nestig stemde. Eigenlijk was het niet
:oozeer de mian als zijn uniform, die
mij aldus stemlde. Zijn kleediing was
nj. geheel zwart metwitte biezen
afgezet, precies als bij onsop
-(j ikendam.
Doch spoedig bedacht ik mij, aan
gezien de. man uit een vertrek kwam
'waarboven, het woord „Boden" ge-
plaatst was. sprak ik hem; aan en
'vroeg: „Bode, waar wordt hier de
H laadsziztting gehoudien?" Inderdaad
»r het was de bode, en de man ant-
iwoord,die„boven,, mijnheer" ik
.ven- de trap op, ein nog vóór dat
ik er, eigenlijk was, kwam de man
met een stoel op zijn rug mij na,
opende de dleur en plaatste den stoel
voor mij neder, tevens met een hamicL-
v gebaar beddiidènde, dat' die voor mij,
ri bestemd: was.
Ik zag ev,en' rond1, als een kat in
P een. vreemd pakhuis, miaaktJe een
(j -kleine buiging rechts en links, en
zette mij neer. Punt zooveel was aan
ie orde en de heer Evelein aan het
woord.
Men moet deze bewaarschool niet
uitsluitend beschouwen als een in
richting, waar de kinderen alleen
maar worden bewaard. Neen, mijn
heer de voorzitter, ze krijgen de eer
ste beginselen van het onderwijs ook
en het geldt hier niet een bijzondere
inrichting, doch er gaan zoowel anti
revolutionaire als Katholieke kinde
ren op, zoodat ik met alle gerustheid
durf voorstellen een subsidie te ge
i van één honderd gulden."
Voor hoe langvraagt de voor-
fitter.
„Voor één jaar", antwoordt de
spreker.
„Ja, dat kenne we", roept een lid
van de bestuurstafel, ,,as je 'tgeeft,
rit je er voor goed an vast. Burge
meester. ik steun het voorstel van
meneer Evelein".
De -voorzittei' hamert, precies
als b ij ons.
Meneer Knapen heeft het woord.
Ook deze spreker is een warm
voorstander van het voorste]-Evelein
hij zou het subsidie wel hooger wil
len maken, want door zijn jaren
lange ondervinding als administra
teur ivian bedoelde school, wist hij op
een hal ven cent na de inkomsten en
uitgaven, en de vrees van enkele
heeren, -dat inidien er subsidie
werd gegeven meerdere bewaar
scholen zouden verrijzen, was voor
spreker juist een argument er vóór
te zijn. 'tWas dat stond als een
paal boven water een nuttige
inrichting, en hoe meer nuttige in
richtingen hoe beter.
Mijnheer 't Hooft en zijn buurman
•verklaren e-r zich tegennog één lid
sluit zich hierbij aan.
Een voorstander zegt ook nog iets.
,,Ik zal het voorstel van mijnheer
Evelein in stemming brengen."
De presentielijst wordt ter hand
genomen, precies als b ij ons.
De stemmen staken, precies als
bij ons. Zeven leden waren er
vast vóór, zeven vast tegen en
één. Los, buiten stemming.
„Nou komt 'ter niet door", roept
een lid.
„Jawel", zegt de Voorzitter, „Mijn
beer Bultman is er vóór.
Anders dan b ij ons.
Thans is aan de orde het benoe
men van een makelaar.
Eenige stemmen door elkaar„hij
is metselaar't is 'n fatsoenlijke ke
rel ik kan ook geen kwaad van
hem zeggen".
De voorzitter klopt. „Verlangt één
van de heeren 't woord naar aanlei
ding van een verzoek van J. Leesten-
mlaker, om benoemd te worden tot
makelaar? Geen van de heeren?
Niemand
De liaaner valt.
„Dan is-ie benoemd".
Geen mondelinge of schriftelijke
Stemming, niets van dat allesde
hamer valt en benoemd isrtieA n.
ders dan b ij ons.
Aan dé orde is het adres van, een
ingezetene, om een stuk grond te
koop-en.
„Welke snap is dat?"
De Burgemeester wijst met de hand
over z'ijn schouder, ,,'tls dat verlo
ren hoekje hier schuin achter!"
De meeste leden weten n-d deze
aanduiding nog niet, welk stukje
grond bedoeld wordt.
„Wat brengt die grond nu op?"
vraagt één van de leden„en wat
kunnen wij aan rente trekken van
liet kapitaal?"
„Zoo precies is zulks nog niet be
rekend, miaar de man moet bouwen,
dus w-e moesten het voox dezen keer
maar doen."
Een lid (ik zal zijn naam mam*
niet meer noemen't zou den schijn
kunnen hebben, alsof ik reclame
voor zijne verkiezing zou willen
maken) verzoekt in den vervolge over
dergelijke zaken eerst -het advies in
te winnen van een financieele com
missie, dan is het voor de leden ge
makkelijker hun stem uit te brengen.
Precies als bij ons, ook al voor
het gemak.
De hamer valt en de grond is ver
kocht voor twaalf stuivers. Anders
dan bij ons.
Aan de orde zijn benoemingen. De
meeste worden met algeméén© en> bij
eerste stemming reeds benoemd.
Anders dan b ij ons.
Geen vischkom. voor de briefjes,
maar een heusche bus (vijf Liter
j inhoud).
Toen ik vertrok gingen mij
maals de uitdrukkingen door het
hoofd, hier boven vermeldpre
cies als bij ons en anders dan
bij ons.
Had ik meer tijd gehad', ik was
gebleven, want het was er bepaald
gezellig en je mocht er rooken ook,
van het begin tot het einde.
De Burgemeester, de Wethouder,
de Raadsleden, de Pers en het Pu
bliek, alles dampt er maai'op los, zoo
wel met sigaren, als met pijp en
sigaret.
„Ha!" dacht ik, „was het hij ons
óók maar zoo", doch dit gaat an
ders dan bij ons!
SPORT PRAATJE.
Onbespeelbare terreinen.
Weer een teleurstelling.
Amerikaansche voetbalwedstrij
den. Wedstrijd „Haarlem"
,,H. F. C." voor de Gouden Me
daille, comp. van den Haarl.
Voetbal-Bond.
't Is om moedeloos te worden, eiken
Zondag maar weer aan slecht weder,
altijd regen en wind, en als natuurlijk
gevolg daarvan onbespeelbare terrei
nen. 'tGeheele seizoen is er bijna nog
geen mooi voetbalweder des Zondags
geweestook 22 November stelde ons 1
weer teleur. Van al de vastgestelde'
wedstrijden voor de 1ste klasse van
den N. V. B. konden er slechts drie
gespeeld worden, en dan nog hoe De
ranglijst]'es schieten dan ook nog maar
weinig op en alls 't weder de voetbal-,
Iers zoo tegen blijft werken, zal er in
't'laatst van' het seizoen nog spoed ach
ter gezet dienen- te worden om de wed
strijden af te spelen.
F. C. is Zondag ook weder de du
pe geworden, van haar onbespeelbaar
terrein, ',-thad al zoo stellig gedacht
twee puntje,s op Quick te verdienen,
maar 't heeft zich blij gemaakt met een
doode mees. Even na de rust, toen het
leudde mefc 9—0, werd U terrein onbe
speelbaar verklaard door den scheids
rechter J. G. Coster, en was alzoo haar
werken tevergeefs geweest. Was er
echter doorgespeeld, dan waren de
blauw-witten de Quick-menschen zeker
den baas gebleven en hadden zij alzoo
de eerste plaats op haar ranglijstje ver
overd. Voor de H. F. C.-ërs en de wei
nige toeschouwers dus eene groote
teleurstelling
Nog grooter was echter de teleurstel
ling van onze Roodbroekjes, die vol
goeden moed naar Rotterdam trokken,
om Rapiditas 2 puntjes afhandig te
maken, doch terugkwamen met de
kous op den kop, d. w. z. met eene
nederlaag van 3—0, wellicht als een
gevolg van te weinig oefening, want
daaraan toch schrijf ik den achteruit
gang van het eenmaal zoo sterke, ener
gieke Haarlem toe.
Is alle geestdrift verdwenen, Rood-
broeken? Waar is het vlugge, mooie
samenspel, waarom de toeschouwers
steeds de wedstrijden van het popu
laire „Haarlem" zoo gaarne bijwoon
den
Neen, het mag niet langer zoo voort
gaan., het moet en zal anders worden
Het Rechte figuur der laatste Zon
dagen moet weder worden goedge
maakt en daarom, Roodbroeken, wek
ik je op tot krachtig optreden. Gooit
weg die laksheid. Toont dat er nog
„spirit" in je zit, opdat we weldra op
de velden weer kunnen zien het Pittige
Haarlem, in, splendid condition, vol
vuur en energie, handhavend zijn ouden
roem.
De wedstrijden zullen dan ook weder
aantrekkelijker worden en het pub Rek
zal weer spannende oogenblikken be
leven.
Of er echter bij de Haarlemsche «port-
lief.iebbere ooit zooveel belangstelling
in deze edele tak van sport gesiteld zal
worden als in- Amerika, dat betwij
fel ik. Daar to,ch werd voor eenige
maanden in Cambridge een zeer be
langrijke voetbalwedstrijd gespeeld, en
nu wilde men in Philadelphia (onge
veer 312'/* K.M. verwijderd) liet spei
in zijn -geheele verloop volgen.
Daartoe was de telegraaf fcusetöhem
Philadelphia en Cambridge tijdens den
wedstrijd gereserveerd en werd naar de
telegrafische berichten bijna tegelijker
tijd op een enorm zwart bord in de
groote zaal van de Union (een studen
tensociëteit) door middel van teekens
gedemonstreerd wat op het voetbalveld
gebeurde, 't Was vanzelf een echt ty
pisch Amerikaansch gezicht, die zaal
vol studenten in spanning kijkend naar
een beweegbaar rood plaatje, en luis
terend naar de .telkens voorgelezen tele
grafische berichten. Er waren ongeveer
vijfhonderd toeschouwers, en al die
duizend oogen keken onafgewend naar
dat zwarte bord, vol spanning, en tel
kens ais hun partij de kansen voor
den tegenstander verbeterde heerschte
er een angstige stilte in de groote zaal.
Maar als hun partij won, dan sloeg die
stilte over in een luid gejubel en ge
zang, dan kwam er geen einde aan de
opgewondenheid, hoeden vlogen door de
zaal, men danste en schreeuwde 't uit
van vreugde, welk enthousiasme weer
plotseling ophield als ae kansen ver
minderde.
Behalve deze belangstellenden, die in
de sociëteit het spel volgden, waren er
op het veld zelf nog een 35.000 toeschou
wers, waarvoor natuurlijk reusachtige
tribunes waren gemaakt.
Zoo iets geschiedt i-n het land der
■nieuwigheden. Maar hoe zal nu de op
komst hier ter stede zijn-, wanneer één
der belangrijkste wedstrijden uit het ge
heele seizoen op het veld van de Span-
jaarslaan wordt gespeeld? Ik hoop niet
alleen van goed maar dat eene com
pacte meaischenmassa deze match om
het kampiLoenlschap van Haarlem zal
volgen,
AMATEUR.
Na de Zondag gespeelde wedstrijden is de stand van de 1ste klasse
Comp. van den N. V. B. als volgt:
Westelgbe lste Klasse Comp A
Geap. gew.
gelijk
verl.
voor
teg.
punt
gemid.
Sparta (Rotterdam
3
2
1
0
13
7
5
1,67
H.F.C. (Haarlem)
3
2
1
0
13
8
5
1,67
H.B.S. ('s-Gravenhage)
2
1
1
0
9
1
3
1,50
Ajax (Leiden)
3
1
1
1
6
5
3
1,00
R A.P. (Amsterdam)
2
0
0
2
3
15
0
0,00
Quick (Amersfoort)
3
0
0
3
3
11
0
0/0
Westel^ke lste Klasse
Comp
B
Velocitas (Breda)
1
1
0
0
4
0
2
2.00
Rapiditas (Rottei dam)
2
2
0
0
5
1
4
2,00
H.V.V. ('s-Gravenhage)
2
1
0
1
8
5
2
1,00
Volharding (Amsterdam)
1
0
1
0
2
2
1
1,00
Hercules (Utrecht)
3
1
0
2
6
11
2
0,67
Haarlem (Haarlem)
3
0
1
2
3
9
1
0,33
Oostelijke lste Klasse.
Vitesse (Arnhem)
3
2
0
1
13
5
4
1,33
Utile Dulci (Deventer)
4
2
1
1
6
5
5
1,25
Prinses Wilhelmina (Enschede) 4
2
0
2
12
9
4
1,00
Quick (Nijmegen)
4
1
1
2
6
16
3
0,75
G.V.C. (Wageningen)
3
1
0
2
6
7
2
0,61
inrichtingen door den machinist water
gegeven. Kort daarop weerklonk het
brandalarm en rukte de brandweer met
spoed uit.
Al dadelijk toen, men appèl ging hou
den, was bekend geworden, dat een
paar bootwerker^ vermist werden, en
toen het vuur gebluscht was, werden,
dan ook beiden gevonden ter plaatse
van de ontploffing. Het was een vreese-
üjk gezichtEen der beide mannen
lag voorwaarts starend© naar het ge
opende luik, de" ander voorover met het
gelaat tegen den vloer. Beiden waren
allerjammerlijkst verbrand haast geen
stukje kleeding hadden zij meer aan
het lichaam en geheel ineengekrompen,
het vel gerimpeld ten deele verkoold en
verbruind, lagen zij daar beiden dood.
Hef w air en de bootwerkers G. Rookhorst,
40 jaar, en A. Reijer-s, 25 jaar. Beiden
zijn, gehuwd.
Voorts bekwamen brandwonden aan
ltoofd en handen de bootwerkersG.
Haring, 33 jaar, A. Aartsen, 19 jaar
H. "VYiebe, 61 jaar en W. Huisman, 36
jaar. Hun toestand is niet levensgevaar
lijk te aclifen, hoewel de brandwonden
Van een paar hunner ernstig zijn.
Beneden in de -ruimen 1 en 2 van het
stoomschip waren twee ploegen boot
erkers elk van 3 man, werkzaam op
het oogenblik dat de ontploffing plaats
greep. Gelukkig waren reeds Donder
dagavond de vaten benzine uit het
stoomschip op den wal gelostanders
ware de ramp niet te overzien geweest.
Benzine Ontploffing.
Gisterochtend omstreeks 7'/. uur had
plotseling eene hevige ontploffing
plaats aan hoorei van het stoomschip
Caeldonia, kapitein F. Veltman, liggen
de aan het terrein van de frma Wm.
H. Muller Co. aan de Rijnhaven te
Rotterdam.
De vaten benzine, waaronder 50 ijze
ren trunks en 25 houten, waren reeds
met een groot deed van de andere la
ding op len wad gelost, bij welke los
sing was gebleken dat een der ijzeren
trunks onder de reis hall leeggeloopen
was en dat de daaruit weggevloeide
benzine tusschen de aiding ijzer was
doorgeloopen.
Terwijl nu gisterenochtend op het ge
noemde tijdstip een ploeg bootwerkers
in de doorloopende eerste en tweede
ruimte van het voorschip nog met de
lossing bezig waren, weerklonk eens
klaps een harde slag, onmiddellijk door
eene felle vlam gevolgd. De weggevloei
de benzine tusschen de buikhelling van
het schip weggeloopen en zich voorts
overal over den grond in deze ruimen,
ongeveer ter hoogte van den voormast,
verspreid hebbende, was, naar men
veronderstelt, door het spatten van von
ken uit de op elkander vallende stukken.
6t aal ijzer ontploft.
Dadelijk na de ontploffing werdlen
hulpkreten gehoord en sloegen de vlam
men uit de ruimen boven het dak uit,
maar ook bijna terstond' werd met
twee slangen van de gem e entehand els-
Boekaankoiidiging.
Bij uitstek geschikt voor kinderen
is „Een gelukkig Viertal", door Aletta
Hoog, uitgave van Vincent Loosjes
te Haarlem. Trouwens de naam van
de schrijfster staat ons daar borg
voor. Zij heeft het talent opgewekt,
aardig en begrijpelijk verhalen voor
de jeugd te schrijven en bewijst dat
ook weer in dit verhaal, de lotgeval
len van de Reehorstjes.
Mooie duidelijke druk en een keurig
uiterlijk maken naast den inhoud
het werkje tot een zeer geschikt St.
Nicolaas of Kerstgeschenk.
Voorts hebben we nog melding te
maken van de volgende nieuwe uit
gaven
„Louise van Breedevoort", roman
in 4 boeken (twee deelen) door J. de
Meester, uitgave van C. A. J. van
Dishoeck te Bussum.
„Kent u Zeiven", de kern van de
nieuwe gedachte, een boek van moed,
overtuiging, helder inzicht, liefde voor
de menschheid en bovenal van gezond
verstand. Naar het Amerikaansch
van Ella Wheeler Wilcose door J.
Wigbold. Uitgever J. C. Dalmeijer,
te Amsterdam.
„Geneeskundige Kamergymnastiek"
uitvoerbaar zonder gereedschap of
vreemde hulp, en geschikt voor bei
derlei kunne en verschillende leef
tijden. Van dr. D. G. M. Schreber,
naar het Duitsch bewerkt door dr.
F. A. C. Waïtz, voorheen stads-ge-
neesheer te Samarang. Uitgave H. D.
Tjeenk Willink Zn. te Haarlem.
Sint Nicolaas Gids voor Arnhem
1903, uitgave van de „N. Arnh. CL"
Een Zaterdag avond praatje.
De gemeente Schoten wordt top
zwaar. Deze landélijke'g-eanieente beaat
op 1 Januari 1901 650 inwoners en
verheugt zich nu in het bezit v:an
4500. Als ik zeg „verheugt", dan be
doel ik dat nieer bij manier van
spreken. In werkelijkheid' moet het
gemeente Schoten evenzeer, be
nauwd maken, dlat zij zoo in omvang
toeneemt, als het een persoon zou
doen, wiens gewicht plotseling ver-
zevenvoudligd werd. Immens deze snel
le bloei is enkel' en alleen het gevolg
van de bebouwing van het Klooster
en daair de daar aangelegde straten
bijna geheel uit arbeiderswoningen
bestaan, is de opbrengst aan belas
tingen niet groot. Op dien duur zouden
evenwel de uitgaven ivoor openbare
werken, politie, licht en administra
tie, om nu maar van onderwijs neg
niet eens te spreken, voor de gemeen
te ondragelijk worden. Het klinkt dan
ook wel grappig, maar 't is hoogst
begrijpelijk, dat Schoten wegens zijn
verbazende bevoLkingtoeneming een
lijdelijk ambtenaar ter secretarie heeft
aangesteld. Het gemeentebestuur van
Schoten snakt naar 't oogenblik,
waarop de annexatie-plannen van
Haarlem- in vervulling zullen gaan.
Geheel ongelijk aan de gewone wetten
iter natuur is Schoten als loet ware
ren konijntje, da.t reikhalzend.uitziet
naar het oogenblik, dat de geduchte
slang, hier de gemeente Haarlem, het
verslinden zal.
Was die Westelijke buurman Bloe-
miendaal óók maar zoo gesteld op de
nieuw© grensregeling Daar mankeert
heelwat aan - Ik heb nog geen enkelen
Overveenier gesproken, die er naar
verlangde zijn laatsben snik als Haar
lemmer te mogen ge-ven. Integendeel
bevalt 't, hem- heel w.el in de goedkoop©
wioonplaats, waar op het stuk van
belasting ©en dubbeltje mieer doet, dan
eien gulden te Haarlem. Hangende de
beslissing avér de grensregel.ng zijn
de eigenaar© van, woonhuizen- te Over.
veen, van de grenspaal af tot dé
woning vain den héér Ter Hoffstoed©
toe. waar de nieuwe grens zou komen,1
in slechte conditie, want hun per-
ceel en 'zijn lang zoo Willig niet meer
als vroeger. De woningzoekenden den
ken -met schrik aan de mogelijkheid,
dat Z)ijnadat zij op een avond als
Ovetrveener naar bed zijn gegaan, dien
volgenden morgen als Haarlemmer
op zouden staan, met den «aankleve
van de gepeperde rekening, die de
Haarlemsche fiscus gewoon is zijn
contr.ibuabelen aan te bieden.
Er zijn in Haarlem wel menschen,
die van meening zijn, dat alleen het
stukje Overveen de moeite van het
annexeeren niet waard is en dat eigen
lijk de heele gemeente Bloeanendaal
maar bij Haarlem moest worden ge
trokken. Vogelenzang alleen, dat wat
lastig ver is. zou dan een afzonderlijke
gemeente kunnen vormen. Deze ver
woede grensverscliuivers doen onwiL
lekeurig denken aan het bekende
versje van den sch'rokkigen Gijs
Heb je wel gehoord van den holle-
[bollewagen,
Waar de schrokkige Gijs op zat?
Die kon schrokken.
Groote brokken,
Een koe en een kalf
En een dood paard half,
En eert kerk vol .schapen
En een schuit vol rapen
En nog kon Gij-s van den. hongerniet
slapen.
Annexatie is een liefhebberij, die
voortdurend! verder voert. Is eenmaal
de Zijlweg ingepalmd, dan- kijkt m.en j
hegeenig naar dien Bi o emerwla alschein
weg ©n Duin. en Daal en het Parik en
Hartelust, waar haast ieder© bewoner
©en heerifijk -kluifje i'S voor den be
lasting-hef f-ea*. Voorloopig zijin we zoo
ver nog niet. Waarneer wij Haarlem-
ïmons geheel Bloemendaal tot ons wil
len trekken, dan Ls dat alleen in
theatralen zin. We zouden namelijk
willen, dat ze geregelde bezoekere
wei-den van onzen schouwburg.
„Van welken?" zult u misschien
vragen, ,,er zijn er immers twee ont
worpen Jawel, ge waardeerde lezer,
maar op die strikvraag ga ik
niet in. Natuurlijk bedoel ikvan
den scho.uwburg, dien we krijgen
zullen, welken ook. Die heele schouw
burgzaak is in een nieuwe phase ge
komen. daar nu ook het Comité
Schouwburg Jansstraat om subsidie
heeft gevraagd. Voor den Raad is
het dus niet. meer de vraag „subsi-1
die of niet?" maar-: „subsidie aan
wien Aan het Comité Wilhebnina- j
straat in den vorm van kosbeloozon
grond, of aan het Comité Jansstraat
in den vorm van geld? Wanneer ik
Raadslid was, dan zou ik hen benij
den, die in beginsel tegen eiken
schouwburg zijn en op de vraag dus
kunnen antwoorden „aan geen van
beiden", zonder zich erover te be
kommeren. wat er dan verder zal
komen te gebeuren, ja voor wie zelfs
het niet totstand komen, van het eene
en het achterwege blijven van liet
andere plan de mooiste oplossing we
zen zou.
Maar voor wie niet beschikt over
het beginsel, dat elke schouwburg uit
dien booz-e is. wordt de keus moeilijk.
Zonder eenige oneerbiedige- vergelij
king uit te lokken, zou ik willen
zeggen, -dat de Raad op dit oogenblik
bij de 'keel gevat wordt met den eisch:
„je grond of je centen!"
Ik heb bier en daar aandoenlijke
pleidooien gelezen over een combina
tie van de twee combinaties, maar
verder dian een pleidooi schijnt dé
zaak niet gekomen te zijn. Dit wordt
des te ongelooflijker ais men bedenkt,
dat de aanvoerders van de twee Co
mités beiden op den Kruisweg in een
hoekhuis wonen en, wanneer de wind
gunstig was. elkaar 's morgens bijna
goeden morgen zouden kunnen wen-
sclien. „So nah und doch so fern
zooals de dichter zegt. Twee bevor
deraars van de toonkunst bovendien,
de een als voorzitter van de grootste
vereeniglng op muzikaal gebied in
Haarlem, de ander, evenmin vreemd
aan de leiding van een vereeniglng
en bovendien als handelsman oor
sprong van eera geheele klankenzee.
die dagelijks opstijgt uit de huizen te
Haarlem en omstreken.
Opstijgt, zeg ik, en bemerk daarbij,
dat ik pathetisch ga worden en weer
terug moet keerera naar d© nuchtere
aarde. Daar ontmoet ik de Kiesve-r-
eemiging Burgerplicht, dlie het tot haar
plicht heeft gerekend m-ee die aanvraag
van de heeren Crommêlin c. s. om
grond te ontraden en wel op grond
(ik zeg dat zonder woordspeling) Yan
een gevleugeld woornd van Mr. A. C.
Waller, toen hij nog wethouder van
financiën was „Eerst het noodige,
dan het wen'scheilijke."
Of de h-eer Waller ooit heeft kun
nen vermoeden, dlat zijm opmerking
de onsterfelijkheid zou beë-rvein, weet
ik niet, maar zeer zeker is het van
de Kiesve-reenijging Burgerplicht han
dig gevonden. Niets maakt grooter in
druk, dan een opmerking van iemand, j
die niet meer aan 't bewind is. Zoo-;
lang hij aan 't bewind iis, kan hij
immers nog terugkomen op een een-,
maal geuite meening. Is hij afgetre
den, dan staan zijn woorden daar,
als gehouwten in graniet. De heer
Waller kan, als b e w i n -d sm a n,
nooit meer terug komen op zijn plech-j
tige uitspraak. „Eerst het noodige. j
dan het wenschelijke." Voorwaar, hii
had wel gelijk, die indertijd het diep-
zinnige woord sprak „De invloed van
een regeerder begint pas na zijn af
treden."
Nu kan men natuurlijk zoo losjesweg
in 't algemeen, wel zeggen, dat er
verschil vara gevoelen kan wezen over
de vraag, wat noodig is en wat w©n-
schelijk, maar dan kan men evengoed
gaan twijfelen aan de juistheid van
andere gevleugelde woorden, zooals:
..hoe hooger de berg, hoe dieper het
dal hooge boomen vangen veel
wind, late haver komt oók op", en
andere uitspraken, waarvoor ik per
soon lijk den grootsten eerbied ver
klaar te koesteren. Om Burgerplichts
opinie te bevechten, heb ik een veel
beter wapen namëlijk het adres van
de Vereen igirag tot Verfraaiing van
Haarlem era omliggend© gemeenten- em
tot bevordering van het Vreemdelin
genverkeer. In een lijvig stuk wordt
daar betoogd,dat en w-aarom Haarlem
iri elk geval een flinken modernen
schouwburg hebben -moeter wordt
met kracht en klem gewezen
op de daardoor te behalen directe en
indirecte voordéelen nagegaan wordt,
in weilke steden van ons land schouw
burgen bestaara era hoe deze, bij
voorzichtig beheer, Wet geen hooge
rente geven, maar toch ook zonder
verliespost sluitende rekening maken;
er wordt
Wat zegt u, lezer, staat dat alles
niet in het adres van Verfraaiing-....,
U vergist u zeker, ik meende toch,
dat ik het er in gelezen had Laat ik
eens nakijken.... Ja waarlijk, u heeft
gelijk. Het staat er allemaal niet in.
Hoe kom ik er dan aan, niet waar,
zou men zeggen
Waarschijnlijk heb ik het gedroomd.
Enfin, als dat alles er niet in
staat, dan zou het er toch ira hebben
kunnen staan Hoe zegt uer in
hebben moeten staan? Ja hoor
eens, dat werkwoord moeten is zoo'u
straffe term. daar wil ik mij niet aan.
eprakelijk voor stellen. Die blijft voor
uw rekening, waarde lezer.
FIDELIO.
