Lezing in Teyler's Stichting. Dr. G. C. van Walsem, hoogleeraar te Leiden, hield Woensdagavond in Teyler's Stichting een pleidooi voor vivisectie, al noemde spr. zijn voor dracht zelf zóó niet, maar zeide hij een overzicht te zullen geven van feiten en meeningen. We vernamen, dat de eerste ontwik keling van het meten en proefnemen in Spanje heeft plaats gehad en van daar tot ons kwam. Later is gebleken dat dit de krachtigste hulpmiddelen zijn om te geraken tot de kennis van het dierlijk organisme. Hoewel de vi visectie ruim een eeuw lang wordt toe gepast. wordt het toch nog noodig ge acht proeven op levende dieren te ne men. Eerst in later tijd werden die proeven zoo veelvuldig en zoo gevari eerd genomen, dat het de aandacht trok en tegen het lijden der dieren dèardoor werd opgetreden. Nu ont stond de strijd tusschen dierenliefde en de belangen der wetenschap. Aan deze zijde bestaat óók liefde voor het dier, maar wordt het noodig geacht om de wetenschap te dienen het dier voor proefnemingen te ge bruiken, waar het kan zónder, waar het móet mèt smart. Spr. ging vervolgens na, waaruit de vivisectie bestaat, niet zooals som migen meenen uit het ontleden van het levende dier, zooals men eenlijk ontleedt, maar aan het onderwerpen van het dier aan een nadeelige of pijnlijke bewerking. Spr. wees er verder op, hoe door den vooruitgang op het gebied van pijnstillende middelen het mogelijk is het dier veel smart te besparen en ontkende, dat die pijnstillende midde len gebrekkig worden toegepast. Ook wees spr. erop. dat het dier de pijn minder voelt dan wij en die spoedi ger vergeet. Ons geestesleven werkt mee om ons meer door de pijn te doen lijden. Na de operatie wordt het dier of nog in narcose gedood, óf de wond wordt behoorlijk behandeld en gene zen om daarna de ontstane storingen waar te nemen. Veel proeven op dieren bestaan in kunstmatige ziekmaking door inenten met smetstoffen en, afgaande op de ondervinding bij den mensch, is de pijn bij dergelijke infectieziekten niet Niettegenstaande dit alles, lijdt het dier tengevolge der vivisectie wèlpijn, maar we moeten ons daar overheen zetten met de overweging dat het is tot geluk der menschheid. Spr. was van oordeel, dat de som van het leed, geleden door vivisectie, geringer is dan bijv. de som van het leed, ondervonden tengevolge van de veeteelt en wees erop, dat ten aanzien van dit laatste voor den dierenvriend misschien méér te bereiken is. Verder merkte spr. op. dat er een grens bestaat waar het onderzoek der wetenschap overgaat in doellooze nieuwsgierigheid, maar die grens s moeilijk te trekken en spr. achtte het beter den onderzoeker vrij te laten. Ten slotte gaf de spreker een over zicht van de verspreiding der weten schap. Hondententoonstelliug. Deelden wij voor eenigen tijd mede, dat er in het eind van Januari te Haarlem wellicht wieder een honden tentoonstelling zou worden georgani seerd. bij deze kunnen wij melden, dat dit voornemen vasten vorm heeft aangenomen en nu officieel is ge worden. Deze tentoonstelling zal gehouden worden door de Kynologen-club „Am sterdam" in de groote zaal van de Sociëteit „Vereeniging" op Vrijdag 29, Zaterdag 30 en Zondag 31 Januari, aan welke internationale tentoonstel ling tevens een club-tentoonstelling der Nederlandsche Herdershonden club en der Nederlandsche Teckel-club is verbonden. De regelingscommissie is gevormd door de heeren G. D. Boerlage. VelsenW.L. Bei- senherz, AmsterdamH. J. Clarion. Bennebroek Jac. Dekker, Hilvereum E. L. van Dobben, Heemstede; Mr. J. C. Focke, Amsterdam: Ph. de Haas, Keulen G. Hasenberg. Amsterdam J. J. Heythekker, Amsterdam; M. J. Hulsche, AmsterdamNic. Huygen, Rotterdam; D. van de Kamer. Am sterdam J. C. Keg. Hilversum A. Lefébure, Amsterdam H. C- Morsink, Amsterdam Jos. Niemer, Abcoude P. M. Paanakker, Den Haag C. A. Schuld, RotterdamG. J. van bpall, AmsterdamP. N. .Swanenburg, W a- tergraafsmeerJ. R. Keinper «aron van lttersum, Bennebroek; J. vv. Ba ron van Westerveld Sandberg, Ede; A. J. J. Zwaardemaker, Zaandam. Keurmeesters voor deze wedstrij den zijn Aug. Asbeck. Jr., HanimHerm. Bertrund, Forest; G. Deelman, Am sterdam R. üetermeyer, Amster dam P. Drost, HaarlemC. P,M. Dolk. Rotterdam; H. J. Fopma Bon- nema TzummarumA. Freeriks, Den HaagHenri van Haaren, Nijmegen J Harff. UtrechtT. H. van Hattum, Den Haag; G. J. Pool, Zaltbommel C. H. van der Roemer, Rotterdam L. Seegers, AmsterdamE. Seydlitz, GentFrans Stevens, Rotterdam W Voorendonk, De Bilt; A. Woltman Elpers, Baarn. Tal van geldprijzen zijn beschik baar gesteld, waarvan de meeste van 110 en I 5, die tezamen een som van f 729.50 bedragen. Voorts zijn tal van kunstvoorwerpen en medailles uitge loofd, terwijl 13 eereprijzen zijn be schikbaar gesteld, w.o. Verguld zilveren schild, uitgeloofd door den heer A. J. J. Gerritsen, te Amsterdam, voor grootste inzending uit Amsterdam. Bronzen beeld, uitgeloofd door den heer H. C. Morsink, te Amsterdam, voor den inzender uit Noord-Holland, die het grootst aantal zelfgefokte hon den op de tentoonstelling heeft. Zilveren champagne-tumbler, uitge loofd door de Kyn. Ver. „Nederland voor grootste inzending eener dame. Zilveren champagne-tumbler, uitge loofd door dezelfde voor de dame, die met hare honden de meeste eerste prijzen behaalt. Kaarten Coupe, uitgeloofd door den Hoogwelgeb. heer H. W. Baron van Westerveld Sandberg. te Ede. voor grootste inzending jachthonden. Kaarten Coupe, uitgeloofd door den zelfden. voor grootste inzending niet- jachthonden. De andere prijzen zijn alle speciale voor de verschillende rassen, die alle in klassen zijn verdeeld. Moge ook deze tentoonstelling goed slagen en die van het vorige jaar. welke reeds zooveel succes had, nog verre overtreffen. Van alle zijden ontvangt het bestuur der K. C. A. medewerking en steun, zoo hebben de Nederl. Spoorwegen gratis terugvervoer toegezegd van honden, die onverkocht de tentoon stelling verlaten, mits het terugver voer geschiedt langs denzelfden weg, waarlangs de honden zijn gekomen. Dagvaarding de Lanoy. Aan Ed. de Lanoy zijn de volgende 8 feiten van verduistering ten laste gelegd, gepleegd in den loop van 1903 vóór 20 Aug. j.l. namelijk van 1. elf Oostenrijksche effecten2. 20 dito 3. 8 dito4. een aantal effecten of gelds waardige papieren5. een aantal effecten6. drie Russische effecten 7. eene obligatie Arnhemsche Hypo theekbank 8. twee obligatiën Haar- lemsche Hypotheekbankten nadeele van resp. 1. mej. Knipscheer2. no taris Versfeit3. mej. Diehl4. den heer Kok 5. den heer Daudey 6. den heer v. d. Arend 7. den heer Heenk; 8. Gebr. Bakker. Kerstboomversiering. Van den heer P. L. Engelenberg, eerste Nederlandsche fabriek van Kunstbloemen, Barteljorisstraat 23 alhier, ontvingen wij eene fraai ge- illustreerde prijscourant van Kerst boomversieringen. Voor degenen, die een Kerstboom oprichten, is deze prijscourant bepaald eene ware uit komst alle artikelen daarvoor be noodigd staan daarin vermeld, als ook de vele nouveauté's op dat gebied. De prijscourant is gratis verkrijgbaar. Ons werd een klacht toe gezonden van werklieden der Centrale Werkplaats H. IJ. S. M. alhier, die Zondag 6 December dienst hebben ver richt en nu rekenden voor elk uurlA uur uitbetaald te krijgen op grond van de nieuwe reglementen, wat ech ter niet geschiedde. Na informatie vernemen we, dat deze werklieden zijn werkzaam geweest in een functie, die viel buiten bovenbedoeld werklie den-reglement. zoodat zij geen recht hadden op het verhoogd loon. Zendingsarbeid. Woensdagavond traden in 't kerk gebouw der Herv. Gem. in de Jans straat op de heeren v. d. Spiegel en Schelfhorst, zendelingen onder de Ma- doereezen. Door deze sprekers werd de toestand die daar heerscht weergegeven, de nood is zoo hoog, maar de middelen, om deze te lenigen, zijn zoo gering. Het is Christenplicht te helpen en den arbeid, daar verricht, te steunen door gebed zoowel als geld, waartoe zij dan ook de aanwezigen opwekten. Er werd een collecte gehouden ten voordeele van hun zendingsarbeid. Uit de Omstreken HEEMSTEDE. Dinsdagavond aanstaande zal al hier in het koffiehuis de Dorstige Kuil door de vereeniging Door Vriendschap Bloeiende, eene vergadering gehou den worden daarbij hoogst waar schijnlijk een spreker zal optreden. VELSEN. In de zitting van den Gemeenteraad. Dinsdag a. s., komt de volgende agen da aan de orde lo. Ingekomen stukken. 2o. Proces-verbaal van kas-opname. 3o. Benoeming tijdelijk wethouder. 4o. Idem armmeester school-armbe- stuur. 5o. Verzoek gebruik schoollokaal. 6o. 2de Suppletoir kohier Hoofdelij ke Omslag 1903. 7o. Reclames idem. HAARLEMMERLIEDE en SPAARNWOUDE. In de Raadsvergadering werd be halve de benoeming van een opzich ter (in een vorig nummer reeds ge meld) de instructie voor dien ambte naar vastgesteld. De begrooting voor 't Algemeen Burg. Armbestuur, dienst 1904, werd goed gekeurd op een bedrag van f 6059.93^ in ontvangst en uitgaaf en naar aan leiding der deswege gemaakte opmer kingen besloten zich ten spoedigste te wenden tot de Electrische Spoor weg-Mij. om zoo mogelijk het punt, waarbij het dubbel spoor van de aan te leggen trambaan zich splitst in een baan op den Zuidelijken en één op den Noordelijken berm, te ver plaatsen ten Westen der openbare school, zoodat tot de school beide sporen aan de vaartzijde loopen. BEVERWIJK. Door den heer E. v. d. Grampel is aanbesteed Het bouwen van 2 woon huizen onder toezicht van den heer P. van Lith te Uitgeest. Het werk is gegund aan den heer C. Rol te Uitgeest voor f 6250. HAARLEMMERMEER. De hoofdambtenaren der gemeente Haarlemmermeer, zullen wat dienst jaren betreft, wel onder de oudste van Noord-Holland geteld worden. De burgemeester heeft bijna 34 dienstjarende gemeente-secretaris bijna 48 dienstjarende gemeente ontvanger bijna 41 dienstjaren, waar van bijna 32 als ontvanger. Ondanks den ongunstigen zomer en daardoor de weinige verdiensten der arbeiders, bespeurt men te Haarlem mermeer weinig van armoede. Er wordt heden, wat bij een gunstigen herfst niet 't geval is, nog druk op 't land gewerkt. Binnenhuid Staten-Generaal Kameroverzicht. Van 's Ministers antwoord op hei onderwijsdebat is reeds het een en an der den lezer bekend door ons Kamer telegram van gisteren. Wij zullen dus nog even de bespro ken punten kort nagaan en op enkele van d'e belangrijkste iets uitvoeriger terugkomen. De spelling. Op de scholen moesi de spelling gevolgd worden waarin nog 95 pet. onzer boeken verschijnt. Voor examens kon eenige vrijheid worden gelaten, mits de examinandus toonde de officieele spelling machtig te zijn. Het schooltoezicht. De ongelijk heid diende opgeheven te worden, doch over de wijze waarop bestond nog geen vaste opinie. De door den schoolopziener te Apeldoorn tot eene socialistische onderwijzeres gerichte vermaning nam de Min. in bescher ming. Achterlijke kinderen. Het onder wijs speciaal voor dezen was een zaak van philantropie. Voor klassen van spraakgebrekkigen wilde de Min. des noodig subsidies geven. Onderwijs door monniken. Wan neer deze aan de eischen der wet vol deden, kon de Min. er niets tegen doen. Kweekelingen. Tweejarige stage was volgens de wet voldoende. Eenheid van examens Onmogelijk. Groote klassen. Kleinere zouden 8 millioen per jaar meer vorderen. Men moest dus langzaam te werk gaan. Schoolhoofden en onderwijzers. Hei schoolhoofd moest de baas we zen naar de wet hadden de onder wijzers van bijstand geen medezeg genschap. Wil men hen raadplegen (de Min. zou 't ook doen), best, maar zonder inbreuk op de rechten van het hoofd. De leerplichtwet. Wijziging is moeilijk, maar de Min. wilde er over denken. Het peuteren aan een inge wikkelde wet heeft bedenking. Het schoolverzuim was door de wet ge keerd dat erkende de Min. Hij wil de dus aan intrekking voorloopig niet denken. De onderwijzer buiten de school. De stelling dat hij de grootst mogelij ke vrijheid moet hebben voor de uiting zijner gedachten, beaamde de Min. Maar de vraag is wat „mogelijk" is ten opzichte van de wet en speciaal de schoolwet, die toezicht toelaat ook op 't gedrag. Dat geldt ook voor het Hooger Onderwijs. Wangedrag, ook buiten de school, dronkenschap, da den van geweld met messen, geeft aanleiding tot ontslag en als 't school toezicht van feiten van dien aard geen werk heeft gemaakt, dan zou de Minister daarover het toezicht onderhouden. De Minister merk te echter op dat niet alleen de onderwijzer, maar ook zijn vrouw en kinderen onder zekere contróle staan wat betreft de uitoefening van han del en bedrijf. En vroeg men nu of 't meedoen aan revolutionaire bewegin gen is een waardig gedrag, dan was 's Min. antwoord niet twijfelachtig en 't gebeurde.te Hilversum, Arnhem of waar ook achtte de Min. niet in strijd met wet of algemeen belang. De quaestie was moeilijk. Hij aarzel de niet te verklaren dat vele mannen van aanzien en rang, vroegere aan hangers der openbare school, beslist door de verschijnselen van onzen tijd in hun liefde zijn bekoeld en vol vree- ze zijn. De fout ligt hierin, dat de wet wel 't beginsel bevat van oplei ding tot christelijke en maatschap pelijke deugden, maar dat men óók van den onderwijzer voor alles een akte van bekwaamheid vordert, behal ve voor dit allermoeilijkste deel van zijn taak. En er zijn onderwijzers die omtrent christelijke en maatschappe lijke deugden een opvatting hebben die met de beginselen van art. 33 niet meer klopt. In 1853 was liefde voor vaderland en Oranje zeker een maat schappelijke deugd, doch bij de evo lutie in dit opzicht is dat niet meer zoo. Of dat nu door wetswijziging nog is te ondervangen liet de Min. thans daar. Verwaarloosde kinderen. Weder invoering van „ragged schools" achtte de Min. goed steun aan vereenigin- gen voor voeding en kleeding, ook van gemeentewege, eveneens, doch men moest de zorg der ouders niet op de school overbrengen en zich beperken tot de armsten. Kosteloos onderwijs achtte de Min. schadelijk voor de zedelijke veerkracht des volks. De Min. was dan ook voor progressieve schoolgeld heffing. Als men voor elk kind der lagere school 100 wou besteden, dan zou dat 80 millioen vorderen 7 millioen voor de kanonnen ware daar bij een druppel in den emmer. De Min. constateerde ten slotte te genover den heer Tydeman dat indien het waar was, dat de natie zoo in genomen was met de openbare school, de meerderheid en hij hier niet zouden zijn. Daartegen echter kwam de heer Borgesius nader op, aanvoerende dat de meerderheid te danken was aan de politieke constellatie, niet aan den schoolstrijd, die door de liberalen was verzacht. Nog andere replieken volgden, kort, dank zij een waarschuwing des voor zitters, om hem niet tot meer avond zittingen te verplichten, „ook in het belang der dagbladreporters". Men ziet, de „misdadige woeling" der verslaggevers is niet onopgemerkt gebleven. Tot de nieuwe sprekers behoorde de heer Troelstra, die, aandringende op een finale oplossing der schoolquaes- tie, ook in het belang der bijzondere onderwijzers, in den breede de positie der onderwijzers behandelde en de vraag of een sociaal-democraat on derwijzer kon wezen op een openb. school. Stoot men hen uit (de meer derheid wilde dat misschien dan zou men goede krachten missen. Wat kwam er dan op de openbare school voor wat zoo verderfelijk is? Men noeme feiten. Maar omdat er sociaal democraten zijn onder de onderwij zers zeggen de conservatieve heeren dat 't met de openbare school zoo slecht is doch men bewijst 't niet en kan het niet bewijzen. De christelijke deugd is erkend die te zijn welke de Joden kunnen beoefenen en wat is maatschappelijke deugd? De socialis ten achten solidariteit in den strijd onzer dagen de hoogste maatschap pelijke deugd. Men make er geen misbruik van dat men meerderheid is, om aan die begrippen beperkte betee- kenis te geven. En op 't gebied der moraliteit staat de socialist zeker niet lager dan anderen. Er is dus geen reden om den socialist uit de school te drijvenmen mag, voor den chris- telijken strijd oproepend, niet afkeu ren dat de onderwijzer ook de klas senstrijd erkent en medestrijdt, als hij die slechts van de school weert. Spr. ziet ook niet in waarom een afd. van den onderwijzersbond bij een ver kiezing geen candidaat mag aanbeve len in 't belang van het onderwijs. Alleen wanneer een onderwijzer on zedelijk is slecht zich als mensch misdraagt, moet hij verwijderd wor den en dat wil iedereen. De grens is moeilijk aan te geven, maar daar om te meer wachte men zich voor willekeur; de wet bevat bepalingen, waaraan men zich heeft te houden. Ten slotte verklaarde spr. dat ook hij aan de ouders invloed wil toekennen op het ontslag van den onderwijzer; het nut daarvan is te Hilversum ook gebleken. Er werd nog veel besproken, zoo dat we een keus doen en releveeren, dat de samenstelling der Staatscom missie voor de reorganisatie van het onderwijs door den heer ter Laan werd gecritiseerd, onder aanvoering o.m. dat er geen socialist in zat, waar op de Min. antwoordde dat de socia listen zich hadden gesteld buiten de zedelijke gemeenschap des volks, wat hem een duchtere terechtwijzing be zorgde van den heer Troelstra, die zeide dat als de Min. op zedelijk ge bied wilde verbeteren hij den blik naar rechts en niet naar deze zijde moest wenden. Bij de afdeeling arbeid beantwoord de de Min. enkele opmerkingen en vragen. Hij meende dat zware straf fen van patroons bij overtreding der arbeidswet meer zouden uitwerken dan meer inspectie. Voor inlichtingen over het koetsiers- en kellnersbedrijf zou hij een enquête instellen als ze niet langs anderen weg waren te krijgen, wat z. i. wèl kon. Omtrent de steenfabrieken was een onderzoek van accountants noodig om na te gaan of bij opheffing van vrouwenarbeid de fabrieken te niet moeten gaan. De maatregelen tegen loodvergiftiging werden gaandeweg uitgevoerd. Heden 10 uur voortzetting. (Per telegraaï). Bij de voortzetting van de beraad slaging over Binnenlandsche Zaken werden door verschillende sprekers klachten geuit en wenken gegeven over toepassing der Ongevallenwet. Uit de Staatscourant. De Staatsct. No. 295 bevat de statu ten der Vereeniging van landbouwers te Velsen. Utrecht. Cand. Rechten: A. J. Kol-( de wijn. Cand. Theol. 1J. H. v. d. Kieboom en W. J. Reesink. Cand. Theol. 2. A. E. v. Griethuijsen en A. W. Feenstra. Groningen. Geslaagd voor het doc- toraal-cxamen in de rechtsweten schap de heer B. Viëtor. Een ondeugd. Een 15-jarig bloemistknechtje, te Ap- pingedam, had een uitstapje gemaakt naar Assen en werd op de terugreis op zijn verzoek opgenomen in den wagen van den varkenshandelaar de W., die, nadat het knechtje den wa gen had verlaten, ongeveer ƒ70 ver miste. Het geld is teruggevonden op het Israëlietisch kerkhof te Appingedam waar de jongen het had verstopt. Brand. Te Ouderkerk a. d. IJssel ontstond gisternamiddag een hevige brand in de bouwschuur tevens veestalling en liooiberging van de hoeve, bewoond door P. de Jong, eigenaar G. A. de Jong te Krimpen a. d. Lek. Van de 35 stuks hoornvee en 2 paarden kwa men 12 stuks vee in de vlammenzee om. De brandweer trad snel en krach tig op met haar vier spuiten, zoodat de belendende bouwmanswoningen met rieten daken gespaard bleven. De oorzaak is onbekend. Alles was verzekerd. Gevolg van slechte lectuur. In een hotel te 's-Gravenhage zijn door de politie aangehouden twee jongens, van 15 en 16 jaar, die 4 de zer de ouderlijke woning te Utrecht heimelijk verlaten hadden, met mede neming van eenig geld. In hun bezit werden gevonden een bundeltje detec tive-romans van de Wilsons, een pis tool en een paar dolkmessen. De jon gelui hadden eenige groote steden in ons land bezocht, en ook een uitstap je naar Brussel en Antwerpen ge maakt. Een waardeering. De Kameroverzichtschrijvers zijn het er allen vrijwel over eens, dat er j in de Kamer ijselijk gekl.... pardon, zwaar op de hand geredeneerd wordt. Maar ook zijn ze het eens over het groot redenaarstalent van onzen j premier, dr. Kuyper. j Zoo schrijft het „Hbld," van heden- i morgen I Dr. Kuyper heeft heden getoond. dat zelfs een onderwerp, dat den meesten anderen te machtig is en door hen niet op interessante wijze is te behandelen, door groote gaven van geest en woord zóó is te bezielen. zouden haast zeggen, eene modelrede voering van den minister van binnen landsche zaken bezorgd. Kort, geei woord te veel, gecondenseerd heeft hi gesproken, en in eene rede van nie meer dan drie kwartier heel het deba van gisteren behandeld, zonder dat e ook maar één vraag onbeantwoori bleef, of één beschouwing zonde weerslag. Een uitnemend voorbeeld hoe met weinig woorden veel gezegi kan worden, nadat gisteren herhaal delijk was gebleken, hoe met vee woorden bitter weinig kan wordei verteld. dat het een voortdurend genot is Het Arbitragehof. Binnen den daarvoor bestemden termijn van 15 dezer is aan het bu reau van het Hof van Arbitrage in Den Haag ter inlevering aan het scheidsgerecht in zake het Venezo- laansche geding door de onderstaan de mogendheden kennis gegeven wel ke vorderingen door de gemengde commissie te Caracas zijn erkend, t. w. door Zweden en Noorwegen, Italië, Duitschland, Groot Britannië, Noord- Amerika, Nederland en Spanje. Bel gië had de opgaaf reeds vroeger in gezonden, terwijl die van Frankrijk nog niet is ingekomen. Men verneemt, dat de bijeenkomst van het scheidsgerecht voor de uit spraak der beslissing in het geschil met Venezuela tot de eerste helft van Februari is verdaagd. De raad van beheer van het Inter nationaal Hof van Arbitrage zal Woensdag 23 dezer in vergadering bij eenkomen. Acad. Examens. Leiden. Geslaagd voor het candi- daats-examen in de rechtswetenschap de heer J. R. Goddardvoor het doc toraalexamen in de rechtsweten schap, de heeren N. S. C. van Wijk. en dr. W. F. Kaiser P.Jz. I naar de bespreking er van te luiste- I ren. Nadat wij ons gisteren bijna den I ganschen dag het zij met allen mo- j gelijken eerbied voor de Kamer ge- zegd bij de Lager-Onderwijs-debat- ten eerbiedig hadden verveeld, kwam I hedenmorgen de minister van bin- nenlandsche zaken over dezelfde quaesties aan het woord, greep met I één forschen greep al die lang uitge- teemde betoogen samen en besprak in minder dan anderhalf uur hetzelf de, waarover anderen een ganschen langen dag hadden gedaan, en deed het frisscher, pittiger en met meer ziel, en tocli zonder een zweem van oppervlakkigheid. Wij hebben in langen tijd niet zulk een prachtige rede van dezen Minister gehoord hij heeft er wel grootere gehouden en die meer schitterden, maar vijftien on derwerpen in minder dan anderhalf uur te behandelen in één rede, zóó dat noch de eenheid en de gang van het betoog, noch de grondigheid van de bespreking er door lijden, dat is een meesterstuk, dat niet slechts in ons land, maar vermoedelijk ook in den vreemde slechts weinige publieke sprekers den heer Kuyper zullen na doen. Daarbij komt dan de bekoring van den pittigen geest, van de be zieling, en van den frisschen, strui- schen stijl. Een mooi beeld, zooals ditdat tegenwoordig de ethische op vatting wisselt „als oeverzand" schudt de spreker even makkelijk uit zijn mouw als een grap over de vermake lijke gewoonte van den heer Borgesius om telkens, onder 't spreken, zich om te wenden naar één enkelen afgevaar digde, schoon die afgevaardigde niets met het onderwerp heeft uit te staan. Het was buitengewoon knap. En de N. R. Crt. De voorzitter doet werkelijk wat hij kan, om de debatten te verkorten. Lange vergaderingen tot zes uur, half zeven toe, dreigementen met avond vergaderingen, vriendelijke verzoeken, doch als de sprekers niet bepaald buiten de orde gaan, wat kan de voor zitter dan er aan doen? Hij heeft het heden nog eens met een gemoedelijk toespraakje geprobeerd, en erop ge wezen, dat er buiten de Kamerleden, die zich zoo uitsloven, nog anderen zijn, die onder de breedsprakigheid hebben te lijdende stenografen voor wie de taak zoo uiterst zwaar werd en het vriendelijke gilde, dat zich be ijvert al de gulden woorden, die daar beneden gesproken worden, enkele uren nadat zij aan de gemeenschap zijn toevertrouwd, wijd en zijd door het land te verspreiden. Wij zijn den voorzitter daar zeer dankbaar voor. Voldaan zouden wij zijn, indien de Kamer ze ook ter harte wilde nemen. Inderdaad, er moet gewoekerd wor den met den tijd, als de begrootings- discussiën nog voor Kerstmis tot een eind zullen komen. Maar met koppige paarden is het kwaad ploegen. Zeg b.v. eens tegen den heer Ter Laan, dat hij kort moet zijn En dan o die te voren op geschreven redevoeringenJa, de heer Dolk b.v. kan wel zeggen, dat hij niet meer dan een kort woord zal spre ken, maar dan weet hij heel goed, dat dit niet meer dan een phrase is. Zijn speech staat geschreven en of er veel tijd is of weinig, zij valt er niets langer of korter om uit. Intusschen, één voordeel hebben de lange discussiën van gisteren opgele verd. Zij hebben ons eene keurige, wij Yreemde Yonnisseu. In 't algemeen genomen, is critiei op rechterlijke vonnissen niet raad zaam. Maar wanneer, ook blijkens uitin gen op juristen-congressen en in d Kamer, veel juridisch beleid aan be denkelijk moderne theorieën oudei hevig wordt, dient niet gezwegen. Voor 't landsbelang behoort he „intangibile" der magistratur te wij ken. Er werden dezer dagen drie vod nisen gewezen, wier samenval on trof. Te 's Gravenhage is een Noordwijk sche visscher, die een ander zoodani) mishandelde, daf de door er op volg de, veroordeeld tot een jaar gevan genisstraf. Te Rotterdam is een jonkman, di zijn beminde met een mes ernstij verwondde, en daardoor, zij 't indi reet en onbedoeld, kindermoord pleeg de, tot een half jaar gevangenisstra veroordeeld. En denzelfden dag werd voor laatsl genoemde rechtbank een man, di een ander van 20 mark had beroofd veroordeeld tot... drie jaar gevange nisstraf. Nu moge men eenerzijds, zegt d „Maasbode", zooveel verzachtende anderzijds zooveel verzwarende om standigheden pleiten, als men vei kiest de tegenstelling is al t schril. Dergelijkev onnissen spelen den re volutionairen in de kaart, die oj hunne meetings berekeningen ma ken als deze Voor 't verstoren vai een kinderleven krijgt men 6 maandei voor 'tstelen van f 12 drie jaar; ge schatte waarde alzoo van een kinder leven f 2. i Zulk betoog is volkomen valsch j zeker is 't sofisme van de kwaadsti soort. Maar toch valt niet te ontkennen dat dergelijke vonnissen in elk geva bij het volk licht dezen indruk wek ken moeten tegenwoordig schijnei vergrijpen tegen den eigendom zwaar der te worden geacht, dan vergrijpei tegen het leven. En dit kan niet anders dan nood lottig werken. Argumenten die geen argumentei zijn. Gisterenavond sprak de heer F. Do mela Nieuwenhuis in een vergadering van de soc. propaganda-club in hei Vereenigingsgebouw op den Goud schenweg te Rotterdam over „misda dige woelingen" en „anarchistisch! avonturen", in verband met de ii het voorjaar plaats gehad hebbendi werkstakingen. Daarna wijdde hij ui over de algemeene werkstaking en di daarbij aan te wenden middelen. Bij het debat, dat toen volgde, out stond er tumult, waarbij de beidi groepen, die zich in de vergadering vormden, in anarchisten en vrije-so cialisten aan de eene en de sociaal democraten aan de andere zijde, elk ander trachtten te overschreeuwen ei te lijf dreigden te gaan. Enkelen be klommen reeds het podium, doch tei slotte kwam er weder eenige orde ei ging de vergadering, van beide zijdei onder herig protest, uiteen, zondei dat men handgemeen was geworden Papuss. Van dit merkwaardig wezen ver telt De Tel. Bij deze vertooning krijgt men eei gemengd gevoel van verbazing en vai medelijden en soms kan men een ge voel van wantrouwen evenmin onder drukken. De impresario verzoekt toeschou wers op het tooneel te komen, ten einde goed toe te zien, dat geenerle truc of bedriegerij gepleegd wordt Papuss begint met zijn mouw op ti stroopen en toont een flinken man nen-arm. Door 't.vleesch nu steekt hi een vijftal naalden en haalt ze er ni eenigen tijd weer uit zonder dat ei bloed te voorschijn komt. Vervolgens gaat hij met zijn bloot! voeten staan op twee met een hon derdtal scherpe pennen beslagen plan ken en daarna op den scherpen kan van twee sabels. De punten van di pennen en de scherpe snee der sabeli laten geenerlei indruk op de voetzo len achter, die evenmin bijzonder dil van eelt voorzien zijn. Na deze voorproefjes van wat Pa puss noemt ongevoeligheid door auto suggestie begint het groote experi ment. Op het tooneel staat „de grooti glazen flesch", die men het best kaï vergelijken met een kleine zeshoekig! kiosk met vier glazen wanden ei twee van hout. Rondom zijn touwei gespannen, die straks zullen dichtga knoopt en verzegeld worden. Papuss legt thans in het glazen huisje twee wollen dekens, eenig! handdoeken, een kussen, een borstel en een hand-spiegeltje. Hij verbindl een geleidingsdraad met zijn vrijwil lige gevangenis, die dadelijk dooi vier gloeilampjes van groen glas die binnenin tegen de zoldering zijl aangebracht, helder verlicht wordl door een groenachtig schijnsel. Thans begeeft hij zich in de „flesch". De twee houten wanden wor den dichtgemaakt. In één daarvan is een rond gat, ter grootte van een vuist, waaraan een gutta-percha slang wordt verbonden, die door de dekens bedekt wordt. Terwijl nu mensch en uit het pu bliek met lak en zegels (ieder mag zijn eigen zegelring gebruiken) de touwen om de glazen kooi verzegelen, hang! Papuss binnenin twee leeren lussen aan de zoldering, waarop hij desnoods steunen kan en bergt deze boven weg. Thans zit hij in de „flesch". De menschen, die de touwen verzegeld

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1903 | | pagina 4