VERGADERING S.D.A.P.
De heer Hugenholtz bespreekt
„Het Noodlot'' der Christe
lijke Regeering.
Maandagavond had in het gebouw
„St. Bavo" eene openbare vergade
ring plaats der afd. Haarlem van de
S. D. A. P., waarin als spreker op
trad de heer F. W. N. Hugenholtz,
lid der Tweede Kamer.
Tot onderwerp zijner rede had spr.
gekozen „Het noodlot der Christelij
ke Regeering".
De vergadering, welke door den
heer J. Gerritsz werd gepresideerd en
geopend, was goed bezocht.
Spr. ving zijn rede aan met de
mededeeling, dat de Tweede Kamer
hard aan het werk is geweest, zoowel
aan wetsontwerpen als aan de be
grooting vopr 1904. Nu zijn er wel
mensclien, die zeggen, wat hebben we
aan dat gepraatook aan al dat
socialistisch gepraat. Maar ieder, die
de zaken breeder opvat, zal tot de
overtuiging komen, dat het van groot
nut is het merkwaardigste uit de be-
grootingsdebatten nog eens onder de
oogen te zien.
Het is toch noodie dat men nagaat
hoe de tegenwoordige directeuren van
den Staat U, crediteuren, behandelen,
opdat ge, zoo dit uw goedkeuring
niet wegdraagt, zorg kunt dragen dat
bij eene volgende gelegenheid betere
directeuren aan het hoofd komen te
staan.
Ziehier dus een lijstje, wa
op ge recht hebt, en gaat dan
eens na, wat ge hebt gekregen.
We hebben ten eerste recht op de
pensionneering van oude werklieden.
In 1901 is het volk reeds beloofd, dat
het deze kreeg, wanneer het Christe
lijk Ministerie aan het bewind kwam.
Het is een vordering, waarop vol
gens Dr. Kuyper de arbeiders recht
hebben. Hier kan dus een aanklacht
door het. volk gericht worden tegen
een Ministerie, dat reeds twee derden
van zijn zitting-periode achter den
rug heeft, en nog niets daaromtrent
heeft uitgevoerd.
Ja, de pensionneering is nog ie
studie, zooals ze steeds in studie is
geweest. Men weet nog niet, welk stel
sel men zal kiezen, en zoo blijft deze
urgente zaak op de lange baan.
Het wetsontwerp zal inkomen, zeide
Dr. Kuyper, nog vóór de stembus van
1905. Dat klinkt mooi, maar spreker
gelooft niet, dat de voorspelling te
gewaagd is, dat we deze zitting-perio
de nog geen pensioenwet krijgen.
Het is als altijd een paradepaard
bij de Verkiezingen geweest.
Wacht uw tijd maar af, zegt Dr.
Kuyper, de sociale hervormingen zul
len komen, maar dienen eerst goed te
worden voorbereid.
Het kan dus zijn, dat Dr. Kuyper's
plannen zoo laat komen, dat hij ze
niet meer kan uitvoeren; en wie zegt
dan of zijn opvolger ze zal overne
men
En zoo blijft het Nederiandsche
volk smachten naar de Verzekering
van den ouden dag. waarop het recht
heeft.
Hetzelfde is met de ziekteverzeke
ring het geval. Ook deze is nog in
voorbereiding en daarop moet weder
wachten het ongevallenwets-ontwerp
▼oor de land-arbeiders.
En dan de arbeidswet, waarom Dr.
Kuyper in 1870 reeds geroepen heeft?
Binnenkort zal deze wet komen.
Maar het voor-ontwerp bevredigt nu
reeds niet. Ziedaar nu het voor
naamste der te verwachten sociale
hervormingen. De oogst is dus bitter
dun stemt het niet tot tevredenheid?
En wat hebben we nu gekregen bui
ten het programma der Regeering om,
waarom we niet gevraagd hebben,
doch dat een ramp is geworden voor
hei geheele Nederiandsche Volk, in 't
bijzonder voor de arbeiders
Ik bedoel de stakingswetten, zeide
spr.,Over de staking zelve wil hij
thans niet spreken, maar wel even
zeggen, dat, toen op 31 Januari de
spoorwegarbeiders het sarren der Di
rectie moede waren, allen, soc.-dem.,
anti-rev., katholieken, enz., de handen
ineensloegen, en het bijltje erbij neer
legden. Dat was een schoone daad
De groote massa voelde zich gedre
ven door eene schoone, heilige begeer
te om op te komen voor hun vrouwen
en kinderen.
Dat was eene schoone overwinning.
Maar daardoor kregen de arbeiders te
veel macht, zooals de heer Lohman
het uitdrukte. Met een wet meende
men daaraan paal en perk te moeten
stellen.
En op het geroep der heeren Lob
man c. s. kwam dan ook een wet, die
de tweede werkstaking, welke de
grootste ramp voor de arbeiders
geworden, heeft noodig ge naakt
Over de slachtoffers en de reactie
wil de heer H. thans niet spreken;
niet schetsen hoe het verenigingsle
ven is geknakt. Maar wel is door de
ze reactie de macht van den patroon
niet gebroken.
Treurig zijn dan ook de gevolgen
geweest van den strijd, die achter
ons ligt.
Een ramp, een vloek voor de arbei
dersklasse in Nederland is het optre
den der Christ. Regeering.
Maar toch zijn er nog vele men-
schen, die Dr. Kuyper niet kunnen
veroordeelenhem niet willen be
schuldigen misdadig te zijn opgetre
den tegenover de arbeiders. En deze,
zijne verdedigers, zeggen dat alles
het gevolg is van de hoogere macht,
van het kapitalisme, waaraan ook Dr.
Kuyper zich niet kan onttrekken.
Maar dit doet spr. denken aan de
bekende geschiedenis van Koning Oe
dipus waarin het noodlot wordt af-
geteekend, zooals de Grieken zich dat
voorstelden.
En zoo is het nu ook met Dr. Kuy
per. Ook hij wordt achtervolgd door
het noodlot. Dit is niet hetzelfde
als „pech", waarmede Dr. Kuyper nog
al eens te kampen heeft, getuige o.a.
zijn reis naar Tyrol, waar hij door
een persman werd gezien en weldra
met een pluim op den hoed en een
alpenstok in de hand in „Uilenspie
gel" verscheen. (Gelach).
Pech is ook, dat in dit Ministerie
zit een man, als Harte van Teckelen
burg, die steeds zijn wetten intrekt,
die hij even te voren heeft voorge
steld
Met recht is dit dan ook een reti
rade-minister.
Maar het noodlot van Dr. Kuyper
ls, dat hij het kapitalistisch
karakter in het Christendom op
den voorgrond stelt.
Het Christendom heeft dit gedaan.
Dr. Kuyper kan zich derhalve niet aan
het kapitalistisch karakter onttrek
ken, en daarom zal hij steeds moeten
blijven zeggen
„Ik ben een beeld dier kracht,
Die altijd het goede wil,
Maar steeds het kwade bracht".
Men moge denken van het Christen
dom, wat men wil, spr. houdt vol.
dat Christelijk Minister te zijn eene
heerlijke roeping is.
Uit het eerste en groote gebod „Gij
zult den Heer, uw God, liefhebben
met geheel uw hart" en het tweede,
daaraan gelijk „Ge zult uw naasten
liefhebben als U zelve", volgt daaruit
niet, dat God liefhebben hetzelfde is
als zijn naasten liefhebben?
Is dat niet een heerlijke politiek,
die er op gericht moet zijn alle leden
van één gezin van één Vader, broe
ders en zusters te maken, weg te ne
men die groote oorzaak, dat één
kleine groep een andere kan uit
buiten
Was dit Dr. Kuyper's ideaal, dan
zou hij het vakvereenigingsleven be
vorderen coöperatie steunen enz.
Dan kon het zijn een grootsche en
heerlijke opvatting.
Maar wat doet Dr. Kuyper?
Hij heeft het gezag lief be venal en
dan zijn naasten. Eerst heeft hij een
strafwet uitgevaardigd en daarna een
enquête ingesteld.
Zoo iets is mogelijk, wanneer de
twee geboden gescheiden konden wor
den. Maar thans niet; Want het
Woord zegt, dat het tweede gelijk is
aan het eerste. Maar er is nog meer.
Dr. Kuyper predikte vroeger het
recht van opstand tegen het ge
zag, getuige de bekende paneelzagerij;
en nu vragen wij ons af..hebben
wij daartoe dan ook geen recht
Neen, zegt Dr. Kuyper. Sedert hij
Minister is geworden, is alle optre
den tegen het gezag uit den booze,
wordt het beschouwd als drieste over
moed, als misdadige woelingeg.
Dr. Kuyper, geleid door heFgezag-
fanatisme, is tegen de spoorwegarbei
ders opgetreden nog erger dan de
vorige Minister Goeman.Borgesius te
gen de bootwerkers te Rotterdam in
1900.
Het Christelijk beginsel is thans prijs
gegeven geen verschil is er tusschen
de wetten van vroeger en thans.
Den liberalen is verweten het volk
te betalen met valsche munt. Is dit
nu ook niet met dit ministerie het
geval
Met de Christelijke beginselen ver
dwijnt hoe langer hoe meer het De
mocratische.
De Regeering kent het volk nietei
zijn geen vijandige plannen, die zijn
er ook nimmer geweest. Van optreden
tegen de Regeering is nooit sprake
geweest; hoogstens van verweer tegen
over de kapitalisten.
Maar er is wantrouwen bij de Re
geering. bij de Ministers Kuyper en
Bergansius jegens het volk.
Dr. Kuyper is reeds zoover van de
soc.-democratie afgedwaald, dat hij
met de liberalen twist wie wel het
beste de soc.-democraten kan bestrij
den. Maar niettegenstaande dat alles
moeten onze tegenstanders Dr. Kuy
per en Ds. Talma erkennen, dat de
soc.-democratie steeds veld wint.
Dr. Kuyper was vroeger voor uit
breiding van het kiesrecht;
maar thans niet meer. omdat hij dan
zou komen in het schuitje der soc.-
dem.
Hij was vroeger vóór een Volks
leger, maar toen Van Kol zeide, dat
hij gaarne zou zfen, dat iedere arbei
der een geweer in de hand kreeg,
hij dadelijk een tegenstander van
een Volksleger geworden.
Men ziet dus, dat Dr. Kuyper als
Minister zeer is omgedraaid.
Vervolgens besprak de heer Hugen
holtz de begrootingsdebatten
en critiseerde ten zeerste de houding
der Regeeringspartij, in het bijzonder
van den Minister van Justitie, die zich
verklaarde tegen een wet om de bank-
zwendelarijen tegen te gaan.
Troelstra heeft op die knoeierijen
der Noord-Brab. Bank zoo juist in het
Parlement gewezen en alles met fei
ten aangetoond, en toch giug er geen
stem tot strafvervolging op. Neen, in-
plaats dat een blos van schaamte zijn
gelaat kleurde inplaats dat hij zeide,
dat recht moest geschieden, waar on
recht had plaats gehad, riep De Sa-
vornin Lohman uit„Wat hebben we
hier met die praatjes te maken?"
Zooiets teekent, spreekt voor zich
zelf. Als het den arbeiders maar had
gegolden, dan was er spoedig een
wet geweest.
In Noord-Brabant heeft Troelstra's
optreden zoo algemeen instemming
gevonden, dat, zoodra hij daar in dat
katholieke gedeelte van ons land nu
eens een spreekbeurt komt vervullen,
hij met open armen zal worden ont
vangen, de man, die, ware hij er voor
heen gekomen, voorzeker voor leege
zalen zou hebben gesproken."
Maar het grootste schandaal
der Christelijke Regeering is nog, dat
zij, toen reeds de Kerstklokken luid
den, een wetsontwerp heeft inge
diend om 7 millioen te voteeren voor
snelvuurgeschut.
Met haastigen spoed werd dit wets
ontwerp er door gejaagd en aangeno
men, waardoor eene groote schande
wordt geworpen op de Christelijke
partijen, die spotten met haar heiliee
idealen, getuige het gelach, dat weer
klonk,,_jtoen de eenvoudige werkman
Nolting herinnerde aan het „Vrede
op Aarde
In een tijd, dat er voor leniging der
sociale nooden geen geld is, gooit men
nu zoo maar 7 millioen weg. Het is
bepaald droevig. God geklaagd, zeide
spreker.
Ten slotte wekte spr. allen krachtig
op zich flink aaneen te sluiten in de
gelederen der proletariërs, om geza
menlijk te strijden voor een heerlijk
ideaal op aarde. En laat dan in 1905
een ieder kunnen zeggen„Ik heb
als lid van het strijdend proletariaat
mijn plicht gedaan!" (Applaus).
worden, dat veronachtzaamd is. Doch
hij heeft van den heer Hugenholtz
wel veel critiek gehoord, maar niet
den weg, die ingeslagen moest wor
den. Hoe zou de heer Hugenholtz bijv.
kunnen verklaren het stilzwijgen der
Kamerleden bij de interpellatie van
den heer Troelstra over de zwendela-
rijen van de verschillende bankinstel
lingen
Door den heer Hugenholtz werd
hierop geantwoord, dat dit wellicht
zijn oorzaak vond in het feit, dat de
leden der geheele „rechterzijde" van
de Kamer kapitalisten zijn.
De zwendelarijen van de bankinstel
lingen zouden zeer beperkt kunnen
worden, zoo van Rijkswege toezicht
op de boekhouding gelast kon wor
den. Ook zou een commissie benoemd
kunnen worden, belast met de keu
ring van de waarde van de verschil
lende effecten.
Toch zal de interpellatie van den
heer Troelstra eenig succès hebben,
al zij het dan niet in de Kamer. Wel
licht zal de Minister de wijziging van
het wetboek van koophandel te baat
nemen, om daar eenige veranderin
gen in te brengen.
Ook is er reeds een dadelijk zicht
baar resultaatzoo is spr. ter oore
gekomen, dat nu reeds bij elk faillis
sement van rechtswege een onderzoek
wordt ingesteld, om te zien, of er ook
iets niet in den haak is en of er ge
knoeid is.
Door den heer Gerritsz werd de
vergadering geslotendeze kwam
zijn kort slotwoord tot de conclusie,
dat geen der Christelijke mannen, die
aanwezig waren, het voor de Christe
lijke regeering had durven opnemen.
Stukken van den Raad.
Voorstel van B. en W. om het aan
de gemeente toebehoorend perceel
kad. H. no. 1024, gelegen bij hetLeid-
sche plein, te bestemmen tot opslag
plaats van materialen ten behoeve
van den diénst der openbare werken.
De kosten welke zijn verbonden aan
het maken van de noodige afschut
ting van genoemd terrein worden
door hen geraamd op ƒ250, welk be
drag zij, behoudens nadere financieele
regeling, voorstellen om ter beschik
king te stellen.
Voorstel van B. en W. om, daar
wegens uitbreiding van de kanali
satie der gemeente-gasfabriek en de
plaatsing van muntmeters, te voorzien
is, dat het Hoofdstuk VI van de be
grooting der gemeente-lichtfabrieken
afd .gas, voor 1903 uitgetrokken be
drag ad ƒ63000 krachtens de beslui
ten van 18 Maart 1903 no. 14 en 10 Juni
j.l. no. 8 verhoogd tot f129-000.
een aanvulling met f42.200 zal ver-
eischen, dit bedrag van f 42.200 alsnog
ter beschikking te stellen.
Voorziening in de vacature van Mej.
M. S. Stolp en den heer J. L. J. Staal,
respectievelijk onderwijzeres en on
derwijzer aan de kostelooze school
lïtt. A. waarvoor door B. en W. de
volgende voordracht ls opgemaakt
OnderwijzeresMej. C. F. G. van
Gelder te Schoten Mej. H. M. Schutte
en mej. M. G. G. Roos beiden te Haar
lem.
OnderwijzersA. P. VogelJ. J.
Kraal en C. Overbeek allen te Haar
lem.
Tevens vond spr. in zijn rede nog
gelegenheid, om de candidatuur ran
den heer J. Gerritsz in district III
krachtig aan te bevelen.
Aan het debat werd deelgenomen
door den heer Van Til, van Hillegom.
Deze had de afgeloopen maanden
steeds met groote belangstelling dé
verslagen der Tweede Kamer gelezen.
Spr. wil kenbaar maken, dat, wat hij
gehoord heeft, waar is en dat hij met
de redeneering van den heer Hugen
holtz kan medegaan. Veel goeds had
door het Ministerie gedaan kunnen
Vergadering van den Raad der ge
meente Haarlem op Donderdag 7 Ja
nuari 1904 des namiddags ten half 2
ure. De volgende zaken zullen aan
de orde worden gesteld
1. Mededeelingen en ingekomen stuk
ken. Procesverbaal opneming boeken
en kas Gemeente-Ontvanger.
Adres onderwijzer le kl. kostelooze
school litt. A om eervol ontslag.
2. Voorstel B. en W.W. beschikbaar
stelling gelden bouw Zesde Tuöscheó
school en bewaarderswoning.
4. Id. id. aanwijzing plaats houten
hulpschool.
4. Id. id. regeling termijn voor we
duwen van gemeente-ambtenaren, om
in aanmerking te komen voor onder
stand.
5. Id. id. verleenen van onderstand
aan weduwen van gemeente-ambte
naren.
6. Id. id. nadere regeling pensioen
P. J. Kuyper.
7. Id. id. beschikbaarstelling gelden
vermeerdering aantal ovens enz. ge-
me ente-gasf abri ek.
8. Id. id. versterking post volgn. 207
begrooting 1903.
9. Id. id. vaststelling reglement
voor werklieden en daarmede gelijk
gestelden in dienst der gemeente.
10. Id. id. adressen S. van den Bos,
behouden uitbouw.
11. Id. id. adres P. J. Schwartz, be
houden bovenbouw stadsmuur Am-
sterdamsche Poort
12. Id. id. nadere regeling jaarwed
de Directeur H. B. scholen met 5- en
3-jarigen cursus.
13. Id. id. wijziging verordening re
gelende, den rang enz. kader politie.
14. Id. id. machtiging ondershand-
sche aanbestedingen.
15. Id. id. aanvulling raadsbesluit
d.d. 5 September 1893 no. 7.
16. Id. L. Modoo en J. L. E. I.
Ivleijnenberg, vergoeding pensioens
bijdragen aan onderwijzend perso
neel.
17. Benoeming Regent bewaarschool
voormalige Barbara-gasthuis.
18. Id. lid Commissie van Toezicht
Stedelijk Museum.
19. Voordracht B. en W.W. bevorde
ring onderwijzend personeel tot on-
derw. le kl.
20. Id. id. benoeming twee onder
wijzers Zesde Tusschenschool.
21. Id. id. id. onderwijzer Vijfde
Tusschenschool.
22. Id. id. id. onderwijzeres en on
derwijzer kostelooze school litt. A.
Binnenland
Staten-Generaal
Bij het verslag van de afdeelingen
der Eerste Kamer over het wetsont
werp tot aanschaffing van snelvuur-
geschut, werd vrij algemeen de
wensch uitgesproken, dat dergelijke
wetsontwerpen van beteekenis tijdig
genoeg ingediend worden, dat ze niet
met buitengewonen spoed behoefden
behandeld te worden. De minister van
oorlog was in deze niet geheel van
schuld vrij te pleiten in zoover een
vollediger toelichting reeds bij de in
diening van het wetsontwerp veel
moeite had kunnen voorkomen.
Vele leden spraken de hoop uit, dat
met deze nieuwe belangrijke uitgaaf
een einde zou komen aan het schep
pen van nieuwe uitgaven voor oorlog,
waar zooveel geld nog noodig is voor
onderwijs en sociale wetten.
Hiertegen werd aangevoerd dat de
uitgaven zijn te beschouwen als een
assurantie-premie voor onze onafhan
kelijkheid. Wanneer men 's lands zo
nen oproept zoo werd van verschil
lende zijden betoogd tot verdedi
ging van het vaderland, dan moeten
zij kunnen beschikken over de beste
middelen van aanval en verdediging,
die verkrijgbaar, zijn.
Genoeg vertrouwen stelde men in
het inzicht van den minister van oor
log om te berusten in de zeer belang
rijke uitgaaf, die voor de aanschaf
fing van het benoodigde materieel zal
moeten geschieden. Men was over
tuigd dat deze de noodige zuinigheid
betrachten en alle niet strikt noodige
uitgaven vermijden zal.
Het comité zal eerlapg een beroep
doen op de medewerking van allen
die de treurige ziekte willen helpen
bestrijden, op welke wijze ook, en
waartoe ieder kan bijdragen, daar een
geringe contributie voor het lidmaat
schap zal vastgesteld worden.
Smokkelen.
Te Rosendaal (N.-B.) hebben de
kommiezen op last van hooger hand,
op het onverwachts bij eenige gros
siers al de suiker in beslag genomen,
ruim 16.000 K.G. en naar het entre-
pót van den rijks-ontvanger vervoerd.
Of hier sprake is van gesmokkelde
suiker, dan wel of de grossiers de her
komst er van niet kunnen bewijzen,
wordt onderzocht.
Tocli niet zoo lieel onbekend.
De heer P. C. Labrijn te Domburg,
had dezer dagen eene niet-alledaag-
sche ontmoeting. Wandelende met
zijn hondje in de bosschen aldaar,
ontdekte hij plotseling een, hem on
bekenden, grooten vogel. Toen hij het
dier volgde, keerde het zich om en
trad aanvallender wijs op. Met een
slag zijner hondenzweep doodde hij
het. Het bleek een, in deze streken
zeldzame vogel te zijn, n.l. een roer
domp, metende in de vlucht 1.Ö5 M.
Doodslag.
De marechaussee te 's-Heerenberg
heeft Zaterdagmiddag in hechtenis
genomen zekeren J. H. B., oud 24 jaar
sigarenmaker van beroep, die ver
dacht wordt een anderen sigarenma
ker te 's-Heerenberg met een schot
uit een revolver gedood te hebben.
De dader ontkent, maar verschillen
de personen hebben gezien, dat hij de
revolver op den verslagene richtte en
aftrok.
Uit de Staatscourant.
Bij Koninklijk Besluit is benoemd
W. B. Pippijn, te Haarlem, met In
gang van 1 Febr. 1904 tot bureelamb
tenaar van den Rijkswaterstaat der
3de klasse.
Paarden af.
Men meldt ons uit Amsterdam
In en om de stallen der gemeente
tram aan de Linnaeusstraat alhier,
was het vandaag drukte en beweging.
Wegens de uitbreiding van ons elec-
tiisch bedrijf werden n.l. door den
makelaar G. G. de Groot, namens de
gemeente en ten overstaan van den
notaris mr. A. J. C. Jonge jan, 250 Ar-
demier-trampaarden verkocht. Er was
veel belangstelling den geheelen
dag voerde de elecfrische tram met
satanisch geklink-klank troepen koop
grage buitenlui, paardenhandel aars
en stalhouders aan. De prijzen waren
niet hoog, ze schommelden tusschen
f 100 en f 200, met een plok van f 2.50,
En dat voor onze welverzorgde ar-
dennertjes. De meesten werden op
gekocht voor buiten de stad, zoodat
ze hun leven ver van het gewoel der
hoofdstad zullen moeten eindigen.
Maar dat vinden ze allicht minder
vernederend dan hier door een elec-
trische tram voorbij gehold en ge
hoond te worden zooals den laatsten
tijd. Eenige zullen echter die beproe
ving wèl moeten doorstaan, want de
Amsterdamsche rij tuig-m a atsch appi j
deed ook eenige koopen. Die blijven
ons dus als herinnering aan 't tram
paarden-tijdperk. N. R. C.
Jacht op Bunsings en nog wat.
Men meldt ons uit Friesland
De nachten zijn tegenwoordig als
uitgezocht voor het „muddejagen",
dat vooral in deze provincie veel ge
daan wordt. Een bunsing noemt men
hier mud, vandaar de naam mudde
jagen. Nu de vorst is ingetreden en
de nachten helder zijn, is het 't ge
schikte oogenblik om op deze jacht
uit te gaan en er wordt in dezen tijd
heel wat afgejaagd.
Men wapent zich met stokken, waar
op zeer lange, puntige ijzeren speren,
en schoppen. De speren zijn noodig
om de bunsings uit hunne holen te
jagen; de schoppen om ze desnoods
uit te graven.
Honden, op deze jacht afgericht,
worden meegenomen en zoo trekt
men, in clubjes van 4 tot 8 man met
3A4 honden,des nachts er op uit.Voor
al bezoekt men de boerenerven, waar
men vaak in plaggenhoopen, hooiber
gen enz. de bunsings verscholen
vindt. Zij worden dan uit hunne ho
len gejaagd en de honden staan ge
reed om de dieren af te maken, wan
neer zij aan de knuppelslagen der
klaarstaande mannen mochten ont
komen.
Men slaat de dieren liefst dood, wijl
dan de huid niet beschadigd wordt,
wat bij doodbijten wel vaak het geval
is. Is de jacht in het belang dei-
kippen- en eenden-houdende boeren,
aan het muddejagen heeft toch meni
ge boer het land, waarom hij het op
zijn erf verbiedtwant het blijkt, dat
onder de muddejagers ook lieden zijn,
wien het niet om bunsings alleen te
doen is, doch die van de boerenerven
alles meenemen, wat van hun gading
is. Het muddejagen is dan de vlag, die
hunne nachtelijke tochten moet dek
ken.
De Friesland en Kortenaer.
Blijkens bij het departement van
marine ontvangen berichten zijn Hr
Ms. pantserdekschip Friesland, com
mandant de kapitein ter zee A. L.
van der Moolen, en Hr. Ms. pantser
schip Kortenaer, commandant de ka
pitein ter zee J. Cardinaal, 3 dezer
respectievelijk te Aden en te Sint-
Vincent aangekomen. Het vertrek van
eerstgenoemden bodem tot voortzet
ting van de reis naar Oost-Indië
bepaald op 5 dezer.
(Stct.)
Gevaarlijk spel.
Te Sibculo, gemeente Ambt Harden-
berg, nam een twaalfjarige jongen
al spelende een geladen geweer in
de hand, met het ongelukkige gevolg
dat het schot afging en den scheeps-
jager Jan Zweers in het onderlijf trof,
die kort daarna overleed.
Loonkwestie te Groningen
De uitgesloten behangers en stof
feerders te Groningen hebben de Ka
mer van Arbeid voor de bouwbedrij
ven verzocht een verzoeningsraad te
vormen.
Het Volk" meldt nader: Sommige
gezellen hebben het oude contract
weer geteekend, doch de meerderheid
blijft weigeren. Prof. Krabbe fungeert
als bemiddelaar.
Kort herstel.
De vroegere expeditiebaas J. B.. te
Rotterdam, die zich een paar maan
den geleden in een vlaag van waan
zin, na bedreiging van zijn huisgenoo-
ten, levensgevaarlijk met een bijl op
het hoofd en door een messteek in
den buik heeft verwond, werd dezer
dagen genezen uit het ziekenhuis ont
slagen. Gisteren kreeg hij opnieuw
een vlaag van razernij, en sloeg in
korten tijd alles kort en klein in zijn
woning. Zijn vrouw nam ijlings de
vlucht, de politie werd gehaald en de
man naar het bureau gebracht, van
waar hij, bij gebrek aan plaats in
het krankzinnigengesticht, naar het
huis van bewaring is vervoerd.
Ongelukken.
Te Berghaven is Zaterdag een jon
geling van een aangespannen mole-
naarskar gevallen. Hij werd overre
den en dood van onder de kar weg
gehaald.
IJS.
De postboot Rengers bereikte giste
ren den vasten ijszoom met de vier-
daagsche post van Urk, die verder
met een ijsvlet werd gebracht. De
zuidelijke wind voert de ijsmassa
langs Urk weg.
Tuberculose.
De medische medewerker van het
Hbld. deelt in dat blad mede, dat er
een centraal-comité in ons land is ge
sticht, ter bestrijding der tuberculose,
waarin de verschillende stichtingen
en vereenigingen vertegenwoordigd
zijn. In het bestuur zullen zitting ne
men de heeren jhr. S. M. S. de Ra-
nitz, prof. Pel, dr. M. W. Pijnappel
en dr. C Nolen.
IJs ongelukken.
Bij Follega is een jongedochter, die
met hare zuster op bezoek geweest
was, door het ijs gezakt en verdron
ken.
Op het Wychensche meer zijn Za
terdag twee knapen in een wak gere
den een hunner, de 16-jarige J. O.,
verdronk.
Te Ophemert is een knaapje, het
eenige zoontje der ouders, door het
ijs gezakt en verdronken.
Te Garderen (Veluwe) is de 15-ja-
rige zoon van den Kon. jachtopzie
ner H. door het ijs gezakt en verdron
ken.
Te Oudenbosch is de schilder Adr.
Bogers bij het schaatsenrijden op de
rivier de Mark door het ijs gezakt en
verdronken. Zijn lijk is hedenochtend
gevonden.
Zondagnamiddag stak de 15-jarige
kastenmakersjongen A. van Maastrigt
wonende te Rotterdam op schaatsen
dwars den Kralingschen Plas over.
Midden op de Plas reed hij in een
nauwelijks bevroren wak en viel in
het water.
Hij werd levenloos opgehaald.
Te Koudum is Zaterdag de 16-jarige
dochter van den schilder Molenaar
bij het schaatsenrijden verdronken.
Zaterdagavond is op het Winscho-
terdiep te Hoogezand een kind van
6 jaar in een bijt gevallen. Toege
schoten hulp kwam te laat.
Sport en Wedstrijden
IJssport.
Merkwaardig zijn de volgende uit
slagen van sihaatswedstrijden omdat
bekende wielrenners er een groote rol
in spelen.
Zaterdag 2 Januari had te Hoofd
dorp een hardrijderij plaats op de
korte baan, 200 M. le prijsGuus
Schilling, Arasterdam; 2e pr. Pi«parti.
Bosschen, Ouderkerk3e prijs Jai be9l
Bosscher, idemniet geplaatstJapn d
Mulder, Kobus Vrouwes, Jan WhPS6'
Hoorn, C. v. d. Wiel en G. de Recht cS?
Er was veel jjubliek. ~.®v
Zondag hield de IJsclub „IlpenLj
stein" te Ilpendam, een welgeslaagdi aile
hardrijderij op schaatsen, ter gelegeooot
heid van het 24-jarig bestaan dezefcnon
club.
Niet minder dan 43 deelnemers had
den ingeschreven.
De afstand was 200 M. korte baan"""
Guus Schilling uit Amsterdam beweej
hier wederom zijn meerderheid. Hiuaa
won hier den len prijsKobus VroiL_n
wes won den 2en, C. van der Wiel del"
3en en H. van österman van Sloter,;,.^
dijk den 4en prijs.
die i
Te Leeuwarden had gisteren, vaQje j
wege „de IJsclub" een hardrijderLigei
van mannen plaats, waaraan door 3£0ke
flinke rijders werd deelgenomen. esal
De le prijs ƒ100 werd behaald door
Ph. Holst, Amsterdam, de 2e prij:
40 door J. v. d. Feer, Rauwerddi
3e prijs f 20 door B. van der Zeer00'
Leeuwarden, de 4e prijs ƒ10 door A616.
de Knatel, Rottevalle en de 5e prij?
ƒ10 door IJ. Piersma, Sneek.
alda
Te Meppel had gisteren, vanwege dP®e
Vereeniging voor Volksvermaak, eenf611
hardrijderij op schaatsen plaats, on011
het kampioenschap van Drente. Drers
prijzen bestonden uit kunstvoorwer^v'"{
pen en werden onderscheidenlijk ge'
wonnen door de heeren Greve (le priji ^e!
een zilveren beker) te AmsterdamsPa
S. de Waard (2e pr.) te Groningen:
J. v. d. Weerd te Kampen en J. W8'er
Reijnders te idem. }en'
pad
Woensdag zal de Spaarndammerva
IJsclub een hardrijderij houden waar'
voor als hoofdprijs is beschikbaar ge'*
steld 30.benevens eenige kleinerr
geldprijzen. 0ke
__jrde
INGEZONDEN MEDEDEELINGEl!li&i
30 cents per regeL lgh*
Hoest niet meer. Men lacht oaj1^
deze aanbeveling, die men nuttests
loos, bedriegelijk ol onmogelijk"
oordeelt en evenwel is het eervol
bewezen feit door meer dan 8ty00
jaren van succès dat de Keating'fad*
Borst Pastilles, tegen hoest eneve
keelziekten de flinkste resultateuchti
bekomen De geneesheeren aar-ege;
zelen niet het gebruik aan de°or
zieken aan te bevelen; want de2' 1
Keating's Pastilles die men itf
alle apotheken vindt, kunnen dooi111
de delicaatste personen genomen!,1!
w°rden-JU,
Letteren en Kunst otsi
-M;
rag
De kosten aan de opvoering vanonc
„Parsifal" te New-York verbonden* k
hebben 400.000 frank bedragen. De ont-C;n
vangsten bij de première bedroegen.
150.000 frank. 6 *Yar
le i
Koloniën
vas
)lee
Atjeh. ig
Onder dagteekening van 5 December'^
seinde de militaire commandant van
Atjeh en Onderhoorigheden als volgt :)p
Luitenant Rijnen overviel in Boven
Meureudoe den bekenden Pang Meu-ps(
reudoe met een deel zijner bende ;'e -
bendehoofd met een volgeling sneu-"oc
velden, lieten in handen twee gewe-'ra
ren M. 95, een cavalerie-karabijn M.®^
95, zes Beaumonts, veel ammunitie enop
eenige blanke wapens.
In het Keumalasche (Pidië) doodde c'u
marechaussee-patrouille onder luite-f"er
nant Bremer van 23 tot en met 28 No-on
vember zeven vijanden. Bij negen-
daagsche tocht in Tangse maakte ma-
rechaussee-patrouille onder luite-vo
schadelijkwij een Inlandsch mare- 'P*
chaussee niet levensgevaarlijk gewond -
In Blang Pidië (Tapa Toean) werden ee
bij klewangaanval door uitgewekenen se
vijanden uit Pidië en Samalanga, le- ve
vensgevaarlijk gewond de Europee- 8p
sche sergeant patrouillecommandant vc
de Ridder, alg. st. no. 44867 en een
Inlandsch fuselier, niet levensgevaar- fï
lijk Europeesch fuselier Potoliege, alg. in
st. no. 50595, een Inlandsch korporaal SI
en twee Inlandsche fuseliersvijand
liet 4 gesneuvelden en een zwaar ge
wonde met hun wapens in handen. 1
Moord op een Europeaan.
Uit Paree worden aan het Soer.
Handelsblad nog eenige nadere bij
zonderheden gemeld omtrent het bloe
dig voorval, dat den dood van den
koffie-geëmployeerde K. te Paree ten
gevolge hadbijzonderheden, die
eenigszins afwijken van <fe oorspron
kelijke gegevens.
Het blijkt dat het de administrateur
de heer L. was die eerst een messteek
ontving, en wel op een gevaarlijke
plaatsaan den rechteronderarm
werd namelijk de slagader getroffen.
Deze wond veroorzaakte uit den aard
veel bloedverlies, wat verklaart waar
om de heer K. zich met zooveel drift
op den kepala kampong wierp.
De zoon van den laatste, die zijn
vader te hulp kwam, raakte niet hand
gemeen met den heer K., maar met
den heer L., toen de laatste zag dat
de volwassen knaap zijn geëmployeer
de met een patjol van achteren aan
viel. Terwijl nu de heer L. en de zoon
mei elkaar vochten, ontving de heer
K. van den vader de buikwonden,
waaraan hij bezweken is.
De kepala en zijn zoon hebben zich
bij den assistent-wedono aangegeven.
Den dans ontsprongen.
Het ;,Soerab. Handelsblad" meldde
kort geleden, dat te Lamongan een
