NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
Kroon ais Schouwburgzaal.
De Erfgenaam van
het Majoraat.
No. 6346
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 9 MAAKT 1904.
ARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN;
Voor Haarlem 1-20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente) 1.30
Franco per post door Nederland„1-65
Afzonderlijke nummers 0.02
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.37
«de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal T elefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
bonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publtcité Etrangère G. L. DAG BE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31 Faubourg Montmartre.
aarlem's Dagblad van
9 Maart bevat o. a.
)e Kroon als Schouwburgzaal,
itenlaudscli Overzicht, Oorlogs-
nw8, Nieuws uit Haarlem en
ktrekeu, Binnenl.-, en Gemengd
hws.
u het Comité dat tot dusver den.
(ouwburg in de Jansstraat exploi-
de, besloten heeft de voorstellingen j
krvoor zij dezen winter reeds ge-
Iracteerd had, in de groote zaal
I de Kroon te geven, is het allicht
i te onpas over deze localiteit het
jen ander te zeggen,
jp den voorgrond moet dan gesteld!
pen, dat zij die zeggen, dat deze
I niet groot is, volkomen gelijk
pen. Het is een beknopt zaaltje met
1 meer dan 525 zitplaatsen. Hierbij
iniet meegerekend eenige plaatsen
je noordelijke hoeken van de zaal,
feitelijk onbruikbaar zijn, omdat
B er het tooneel niet zien kan. Is
i aantal voor het gewone schouw-
gbezuek te weinig Zij die den
puwburg in de Jansstraat kenden,
pn wel beter. Die schouwburg bood
(er gewone omstandigheden circa
I zitplaatsen aan en was nooit
iijna nooit geheel gevuld. Er is dus
is, dat bij hetzelfde bezoek de zaal
i de Kroon flink gevuld zal zijn,
toestand, die voor publiek en uit
voerenden beiden gezellig en aange
naam is.
Wat het tooneel betreft, dit is veel
kleiner dan dat van den schouwburg.
Stukken met uitgebreid décor, met
groote menschenmassaas zullen er
dus niet gegeven kunnen worden, een
feit waarmee de exploitanten zeer ze-
ier wel rekening zullen houden de
ilucht, het salonstuk, het burgerlijk
drama en het blijspel zullen er wel
op hun plaats zijn. Het voorhanden
décor is zooals te begrijpen is, be
perkt. Wij weten niet in hoever de
schouwburg in de Jansstraat van zijn
decoratief zal willen leenen, maar in
elk geval kunnen de gezelschappen
zelf veel meebrengen en zoodoende,
ook op het gebied van décor, een voor
stelling leveren, die aan niet al te
hooge eischen voldoet. De hoogte van
de tooneelruimte is van dien aard, dat
coulissen en achterdoeken uit groote
theaters er geplaatst kunnen worden
en de onmisbare Stiphout, die mee
naar de nieuwe localiteit verhuis.t, zal
ze wel weten te schikken.
Voor foyer is naar men weet een
aardig zaaltie naast de Gaanderij in
gericht.
Wat de veiligheid in de zaal be
lieft, zij bestaat uit drie uitgangen
ce breede deuren, die uitkomen in
fen gan<- die naar de Smedestraat
leidt (de hoofddeur'1 een nood-uitgang
san den zuidkant van de zaal, die
ioegang geeft tot breiden, korten
tooreang welke uitkomt m de groote
Jenedenzaal van De Kroon (het café)
en een nooduitgang van het tooneel,
waardoor men komt in een steeg, die
uitmondt in de Smedestraat. Welis
waar heeft de gaanderij dus geen af
zonderlijken uitgang, maar de trap
uaar beneden is gemakkelijk en breed
en bij voorstellingen des te beter te
begaan, omdat er dan een looper op
gelegd wordt.
Voor brandgevaar door licht is wei
nig nood, omdat de geheele zaal en
het tooneel electris^h verlicht zijn.
evenals de kleedkamers, waarvoor de
.*8 lokalen zullen worden gereserveerd.
die op den dag door de maatschappij proclamaties aan de bevolking wordt
1' Union voor kantoorlokalen worden bekend gemaakt, dat de politie voor
gebruikt. j elke kennisgeving van de aanwezig-
Intusschen zal deze toestand toch heid van een Japanner belooningen
altijd wel een voorloopige blijven. Op uitdeelt. Personen, die Japanners bij
den duur gaat het niet wel aan, dat j zich verbergen, worden voor den
wij hier verstoken blijven van alle krijgsraad gebracht,
stukken, die groot tooneel eischen. j Uit Port-Arthur wordt gemeld, dat
zooals bijvoorbeeld ook de meeste i in den omtrek dier vesting alles on-
opera's doen. De sluiting van den veranderd is, en dat de weersgesteld-
Schouwburg heeft dan ook de plan-heid goed bleef.
nen voor het bouwen van een Nieu-1 Men gelooft te Tokio, dat het Rus
wen Schouwburg in veel gunstiger sisch eskader van Wladiwostok zich
conditie gebracht. Of zal, wat zeker 0p het oogenblik in de nabijheid van
ook niet onmogelijk is, de tegenwoor- den mond van de Toemen bevindt om
dige eigenaar van den Schouwburg de beweging der troepen van de Pos-
in de Jansstraat, door slooping van sejiet-Baai tot aan het dal van de Toe-
aangrenzende perceelen, kunnen ko- men te dekken. Uit betrouwbare bron
men tot verbeteringen, die ook het j wordt bericht, dat de Russische voor-
gemeentebestuur 'en zijn adviseurs j p0Sten jn het Zuiden tot Kioensoeng
voldoen? Zoo ja, clan is er kans, dat zijn doorgedrongen. De beweging vanj
misschien reeds weer in den a.s. (je Russische troepen in het Noord-!
winter de Schouwburg in de Jans-Oosten van Korea werd eerst be-
straat opnieuw deuren openzet. schouwd als een krijgslist. Het is nu
gebleken, dat aan die beweging een
aanzienlijke macht deelnam. Menver-
wacht, dat de Russen aan de Toemen
een zeer versterkte positie zullen in-
minister, willen met hun gepraat niets
verbeteren, maar alleen opstoken. (Le
vendige toejuichingen).
De
FRANSCHE
Kamer hield zich gisteren weer bezig! Wat het overige gedeelte van
l nemen.
J Uit Seoul wordt geklaagd over
Ruwheid der Russische
soldaten.
lU
DE OORLOG.
De affaire van Wladiwostok word;
er niet duidelijker op. Een nader tele
gram meldt nu,' dat het Japansche
vuur wèl schade aanrichtte en eenige.
gewonden maakte en dat de Russentegenover Koreaansche vrouwen. Vrij
den afstand te groot achten om hef onwaarschijnlijk klinkt het bericht,
vuur te beantwoorden. dat Koreaansche troepen de Russen
'tls volkomen onbegrijpelijk, dat over de Yaloe zouden hebben terugge-
een met forten en batterijen versterk-1 drongen. Koreanen zijn totaal waar-
te haven als Wladiwostok geen vèr- deloos als soldaat. Het zal wel een
dragende kanonnen heeft. Op deze praatje zijn evenais het bezit nemen
wijze kunnen de Japansche schepen van het post- en telegraafkantoor te
Na nogmaals zijn dank te hebben
betuigd voor de hem betoonde belang
stelling, eindigde de heer De Breuk
met den wensch uit te spreken, dat
deze afdeeling moge worden eenpaarl
in de Kroon van alle afdeelingen (ap
plaus).
de
met het wetsontwerp betreffende het .vergadering betreft.medegedeeld werd
verbod van onderwijs door de congre-o.a.. dat het hoofdbestuur het Huis
gaties. Minister Combes trachtte in!houdelijk Reglement niet heeft goed-
een lange redevoering de gevaren van gekeurd, omdat het hoofdbestuur de
de congregaties aan te toonen vooral patroons niet als ondergeschikten kan
van de zuster-congregaties, waar men beschouwen, zooal9 de afdeeling met
zoogenaamde roepingen aankweekt, het oog op de te heffen contributie
die gevaarlijk zijn voor de burgerlijke j doet.
samenlevinghet doel van de congre- j Op voorstel van het bestuur werd
gatie was, zich over alle gemeenten nu besloten aan het hoofdbestuur toch
uit te breiden en in de gezinnen over- voor iederen patroon f2 af te dragen,
al ontevredenheid te verwekken. hetgeen echter voor de kas een scha-
„Gij kunt dezen droom in rook doen j depostje van f24 oplevert,
vervliegen. Ten behoeve van den cursus van de
„Gij zult niet willen door tegen dit ont-j Sturing werd een bedrag van
werp te. stemmen, den bijna gebrokenf 25 uitgetrokken,
tegenstand der clericale reactie doen! _Qver F wijze, waarop men het
herleven. Wij willen een verzoening, bestaan der afdeeling zou
doch gegrond op de verwijdering van vieren, werd langen tijd gediscus-
de voornaamste oorzaak van onze ver-S1®frd- <n
deeldheid. Dat is het eenige wat de!. Het plan, om op 18. 19 en -0 Maart
j republikeinen kunnen aannemen." \n bet Brongebouw eene groote, on
j Na redevoeringen van de heeren Ri- derlmge tentoonstelling te houden,
bot en Leygues werden de besprekin- )ve,Ike voor h.et Publ!ek *ratls toefa""
gen tot morgen verdaagd. I kel^k. zou zlJn- wevrd verworpen daar
I de tijd van voorbereiding te kort is.
i Alsnu werd besloten een feestavond te
j organiseeren en deze te doen plaats
hebben, zoodra de heer Onderwater,
met wien daarover nog besprekingen
togr. Bond, van den Ned. Boekbin
dersbond, van het Alg. Ned. WerkL
Verbond en Haarlemsch Arbeiders-
Secretariaat de heeren J. H. Bregon-
je (aftr.) J. N. J. Hoogeboom, N. Hoo-
gerbeets (aftr.) J. Joosten en W. F.
Kroese (aftr.)
Van patroonszijde worden voor de
verkiezing van 5 leden-patroons van
de Kamer van Arbeid voor de Me
taal- en Houtbewerking de volgende
heeren aanbevolenL. Fruytier, P.
Goedkoop Dzn. (aftr.) J. F. llulswit
W. G. Jacobs en A. van der Vies.
Den uitstlag van deze verkiezing
zulen wij in ons nr. van morgen be
kend maken.
Stadsnieuws.
Simminting door de Russen. Dit wordt
nu tegengesproken.
de stad plat schieten, zonder dat de
Russen iets tot verweer kunnen doen
j We laten hier de nadere berichten
i omtrent de
Beschieting van Wladiwostok iu den
- DUITSCHEN
volgen.
Het „Russ. Telegr. Agentschap" Rijksdag kwam Bebel. bij de verdere
meldtj beraadslaging over de begrooting van
Door de beschieting van gisteren isoorlog, op tegen een opmerking van
hier nergens eenige schade aange-!den minister van oorlog over de „olie
richt. Bij een houten huisje van een kamellen", waarmee hij (Bebel) zou
werkman, dat door een schot 12 c.M.zijn komen aandragen. Vervolgens
kanon werd doorboord, is een vrouw stond spr. stil bij de zaak van prins
gedood. In de woning van den over- Arenberg, die in liet geheel nietbere-
ste Shoekof drong een kogel binnen, kend was voor zijn officierspost. Naa»
doch sprong eerst, nadat hij door de j welke beginselen gaat men toch te
kamer was gevlogen. De schildwacht, werk bij de aanstelling van officieren?
die ongekwetst bleef, riep, zonder dat Spr. heeft niet ontkend, dathetleger-
hij zijn tegenwoordigheid van geest bestuur maatregelen neemt tegen
verloor, dat men het vaandel uit de mishandeling van soldaten, maar
woning moest redden, hetgeen dan j slechts dat die mi sh an delingen zou-
ook geschiedde door de echtgenoote i den verminderd zijn. Het verwijt, dat
van den regimentscommandant, met j de socialisten de eendracht in het le
behulp van de soldaten. I ger verstoren, onbillijk want
Een granaat ontplofte op de plaatsmocht eens oorlog uitbreken, waarin
van de marinekazerne, waardoor vijf: het bestaan van Duitschland op het
matrozen licht gewond werden. An-spel staat, dan zullen ook desociaal-
ders is niemand gewopd. Brand brak democraten bereid om tot den
nergens uit. j oudsten man toe v-l geweer opschou-
De Russische batterijen beantwoord- j der te nemen en te strijden tot den
den het vijandelijk vuur niet wegens laatsten ademtocht. Zij zouden het
den grooten afstand en voorts, omdatvaderland verdedigen, als iemand het
men den vijand niet noodeloos haar|wai?en mocht, er een stuk van af te
plaats verraden wilde. j scheuren. (Kreten rechtsDat is al
Aangenomen wordt, dat het vijan-jheel mooi!)
d#ijke escader bestond uit een pant-1 De minister van oorlog wraakte de
serschip. Tier gepantserde entwee niet j opmerking, dat de zaak van Arenberg
gepantserde kruisers. eeri teekenend verschi jnsel is voor het
Uit een telegram van admiraal! legerbestuur. Wat Rebel's gezegde over
Alexejef blijkt, dat de Japanners den j de verdediging van het vaderland door
7den 'weer voor Wladiwostok zijn de socialisten betreft, daarbij moest
verschenen. hii denken aan het woord„Die Bot
Van de
Bewegingen der Russische
troepen
wordt gemeld uit "Wladiwostok van
den 7en
In den afgeloopen nacht was alles
rustig. De stemming van bevolking en
troepen is buitengewoon geestdriftig.
In de geheele stad wordt een klop-
jacht gehouden op Japanners. Door
Tuinbouw.
Maandagavond had in het gebouw i z!llI®n. worden gehoudïn; gèheel her-
„Weten en Werken" eene vergadering jsteld is.
plaats der afd. Haarlem en Omstre- ,Lcde"- dlc echter nog een aatdig
ken der Nederlandsche Maatschappij1 Plannetje voor den feestavond heb-
voor Tuinbouw en Plantkunde. i lul"I!e5 dlt alsnog aE!n het be'
Deze bijeenkomst, welke door onge- roddedeelen.
steldheid van den voorzitter, den heer onderlinge tentoonstelling
Onderwater, gepresideerd werd door'werd aan de inzendingen Chineesche
den heer J. de Breuk, was om twee aternarcis en Cypripedium insignes
redenen belangrijk. 1 (kamercultuur* belde van den heer
Ten eerste was het Maandag juist Sturing resp. «n certificaat 2de en
25 jaar geleden, dat de afdeeling werd i l':'f klasse toegekend.
i Mn enmmicciö "i7V I
opgericht en tevens herdacht de heer j
De Breuk zijn 25-jarig lidmaatschap.
Jeugdige vechtersbazen.
Maandagavond 7 uur hadden aan
het Spaarne twee opgeschoten jongens
het zoo met elkander te kwaad, dat
de een den ander een geweldigen trap
tegen den buik gaf, en de jongen be
wusteloos neerviel. Toen een der om
standers tusschenbeiden kwam, zette
de kleine booswicht het op een loo-
pen, de arme knaap werd naar zijn
ouderlijke woning gebracht.
De omstanders zouden beter gedaan
hebben met wat eerder tusschenbeide
te komen.
Deze feiten hadden de heeren Teunis
en Van Cruyningen niet onopgemerkt
willen laten voorbijgaan.
De heer Teunis had de zaal smaak-
I vol versierd met groen, palmen en
bloemen, waartusschen in het borst-
beeld van H. M. de Koningin prijkte.
De commissie van beoordeeling be
stond uit de heeren Blankesteijn,
Roemers en Diis.
Gisterennamiddag omstreeks
3 uur sloeg op de Leidschevaart, bij
de remise een paard, gespannen voor
een boerenwagen, op hol en rende de
Leidschevaart af. Een handwagen
werd omgegooid en door de schok
raakte de wagen, waarvoor het dier
gespannen was los, zoodat het in zijn
eentje voortholde, de Emmabrug over.
Bij het Molenpad werd het gelukkig
i gegrepen, zoodat overigens geen on-
I gelukken plaats hadden.
Kamers van
schaft hör ich wohl, Allein mir
j fehlt der Glaube". Men kan aan den
i eenen kant het vaderland niet in
miscrediet brengen, en aan den ande
ren kant verlangen van zulke men-
schen, dat zii hun bloed, hun leven
offeren voor dat belasterde vaderland.
Het is een averechtsche opvatting dat
het leger er niet zoozeer is om de po
litiek te steunen dan wel om den bin-
nenlandsehen vijand in bedwang te
bonden. De socialisten. zoo_ besloot dp
Verkiezing
Arbeid.
Zooals onze lezers weten heeft hier
ter stede heden en 11 Maart aan
staande de verkiezing plaats van 5
De heer Van Cruyningen overhan- j leden-patroons en 5 leden-werklieden
digde den heer De Breuk met eenige j voor de Kamer van Arbeid voor de
toepasselijke woorden een fraaie roos. Metaal_ eu Houtbewerking te Haar-
De jubilaris bedankte hierop «or R™'Haarlemmerliede .n voor
deze aardige attenties. i van Arbeld V0»V dc Dra?"
I Voorts herinnerde de heer Do Breukkersbedrijven en voor die voor de
1 er aan, hoe de afdeeling gedurende Veedings- en Genotmiddelen. Heden
haar 25-jarig bestaan „up and down" I heeft de verkiezing plaats voor de
is gegaannu eens nam ze in bloei j Metaal- en Houtbewerking, terwijl die
toe, dan weer ging ze achteruit. Ver- j voor de Drukkersbedrijven, voor de
schillende tentoonstellingen m die Voedings- en Genotmiddelen zal ge,
kwart-eeuw werden gehouden; dehouiea wordea n Maart.
grootste in 18b2; dat was een geheel ,,4.n
feest. Aan leven in de afdeeling heeft De t.ha.I?s J I J- t
het nimmer 'ontbrokenhet bezoek evenwel allen dadelijk herkiesbaar.
der vergaderingen was steeds goedI Door de verschillende patroons-,
i doch in de laatste jaren is er nog J vak- en werkliedenvereenigingen zijn
meer liefhebberij, waartoe voorzeker officieus verschillende candidaten ge-
de onderlinge tentoonstellingen veelsteld, zoo hebben de gecombineerde
bijdragen. j Christelijke Werklieden- en Vakver-
Naniens het bestuur brengt spr. een eenigingen gesteld tot werklieden-
woord van dank aan allen, die tot j candidaten voor de Kamer van Arbeid
het in stand houden van deze ten-
toonstellingen medewerken. A'00r en H,""jerking de
De Maatschappij is eveneens sterk'j heeren C. Vermeer (aftr.) C. W. Ta-
vooruitgegaan in bloei, in kracht, enkels, Th. P. Donkerlo, C. de Braai en
in invloed. Onze voorzitter heeft ookJ. Huizing. Voor de Voedings- en Ge-
steeds met hart en ziel tot den bloei notmiddelen de heeren F. W. Misset
j der Maatschappij bijgedragen. Ook (aftr.) Wijnands. A. van Zeyl, J. v.
voor onze afdeeling is b- gedurende d. Veldt en F. v. d. Vliet. Voor de
17 jaren een grooten steun, en spr. Drukkersbedrijven de heeren J. van
(hoopte, dat het den heer Onderwater,:,, T o tl
die herstellende is, gegeven moge zijn tj'i' Br0ekTm\?'aS', 0tler' Th'
nog iele jaren deze functie waar te Brockhuijzen en J. Nederkoorn. Door
nemen en dat hü den bloei der afdee- de afd- Haarlem van den Alg. Ned.
ling nog lang moge zien.Typ.-Bond, van den Ned. Litho-Fo-
Maandagavond had een bejaarde
man die in staat van dronkenschap
verkeerde, het ongeluk van het trapje
aan den Scheepsmakersdijk te vallen
met het gevolg dat zijn gezicht hevig
bloedde. Door eenige voorbijgangers
werd de man opgeholpen en onder
steund naar zijn woning gebracht.
Naar wij vernemen kande
voorstelling van dokter Klaus van
l'Aronge, door het Nederlandsch Too
neel, die Donderdag in de Kroon
plaats zou hebben, niet doorgaan we
gens ziekte van juffrouw Rika Hop-
pes.
Bij het betrokken polder
bestuur komen geregeld klachten in
j over verontreiniging van het water
i vermoedelijk door de licht- en andere
fabrieken daar des zomers (bij en
kele veehouders ook nu) dit polder-
water uitsluitend door het vee wordt
gedronken, zou het in verband met de
melkverordening wellicht overwe
ging verdienen, dat ook deze zaak
eens krachtig onderzocht en verbeterd
werd.
Het bekende Tolhuis aan
de Liede, na afschaffing der tollen in
bierhuis'' veranderd, wordt nu ten
dienste van de trambaan afgebroken;
de naam blijft evenwel bestaan, want
op een tuin een eind oostelijk is een
directiekeetje geplaatst, prijkende met
het opschrift „Het Tolhuis, Bier en
Limonades"!
Feuilleton.
Naar hei Duitsch van
E. V O N W ERNE R.
Bernard Hohenfels had wel graag
Ie ontmoeting vermeden, maar de
tad stond eenmaal op het reis-pro-
lamma en Koert verheugde zich oj.
iet terugzien van de kameraden, met
rie hij onlangs in Rio weken lang
ingegaan had.
De „Freia" was reeds ïn de-morgen
uren binnengeloopen., want zij kwam
lirect van de Kaap, terwijl de „Zee
idelaar". die onderweg nog een sta
ion had aangedaan, eerst nu de
laven binnenvoer.
Bernard en Koert hadden den kapi
tein en de officieren van den kruiser
feeds dien morgen aan wal ontmoet
in luitenant Fernstein was door hem
tol vreugde begroet. Zijn vriend was
fel een vreemde voor de heeren.maar
lerd als voormalic marine-officier
latuurlijk ook door hen als kameraad
"ehandeid. Het speet hun. dat" hij aan
iun uitnoodiging om op de „Thétis"-
e komen, geen gevolg kon geven,
maar hij had den consul, met wien
hij bevriend was, een bezoek beloofd
en werd daar stellig verwacht.
Intusschen namen - rij Koert in be-j
slag, die met hen naar de Thétis"
voer, alsook de van vreugde stralende
Christiaan, die verlof gekregen had
zijn broer een bezoek te brengen.
Tijdens den namiddag was er in
de haven een buitengewoon druk'ver
keer, de booten voeren onophoudelijk
af en aan.
De commandant en officieren van de
Thetis" maakten den minister hun
opwachting en deze beantwoordde het
bezoek ïn gezelschap van zijn dochter
en den prins. Ten slotte werd er nog
een avondfeestje op den „Zeeadelaar"
geïmproviseerd.
Sassenburg was een zeer opmerk-1
zaam gastheer en Svlvia vormde als
eenige dame natuurlijk het middel
punt voor de gasten.
Het was al tamelijk laat, toen Ber
nard uit de stad terugkwam. Hij ken
de den consul maar heel oppervlakkig
en zou hem onder andere omstandig
heden misschien heelemaal niet opge
zocht hebben, maar het was uiterst
geschikt als voorwendsel en daarom
had hij de uitnoodiging van den gast
vrijen Noor aangenomen. De anders
tamelijk stille plaats was heden bui
tengewoon levendig. Een deel van de
bemanning van den kruiser had verlof
gekregen om aan wal te gaan en keer
de nu in afzonderlijke groepjes naar
boord terug. De jonge Hohenfels ont
moette hen onderweg en zoo trof hij
ook Christiaan aan, die arm in arm
niet zijn broer liep en van de gelegen
heid gebruik maakte om hem voor te
stellen. Bernard monsterde vluchtig
maar met welgevallen den ltrachtigen,
gebruinden man, die bijna tien jaar
ouder was dan zijn jongere broeder,
deed een paar vragen, zei eenige vrien
delijke woorden tot hem en zette toen
zijn weg voort. Het tweetal bleef staan
en scheen achter zijn rug iets ge
wichtigs te behandelen te hebben,
maar Christiaan zag er daarbij wan
hopig uit, tot Heinrich hem een broe
derlijken ribbestoot gaf en aanmoedi
gend zei
Ja, dat helpt nietsJe bent nu
eenmaal zoo ver. dus niet langer ge
draald Hij zal je toch niet opeten,
je kapitein, zeg het hem nu maar da
delijk, dan is het er uit!
Het is geen kleinigheid zuchtte
Christiaan met. een schuwen blik naar
zijn meester. Ik vrees, dat ik heele
maal niet uit mijn woorden kan ko
men. Blijf je hier wachten, tot het af
geloopen is
Heinrich knikte.
Natuurlijk Wij hebben nog een
half uur tijd, vóór wij aan boord moe
ten komen. Ik wacht daar bij onze
booten op je.
Hij liep dien kant uit. terwijl Chris
tiaan haastig zijn meester achterop
liep en naast hem ging loopern
Mijnheer de kapitein, begon hij,
verstomde echter direct voor den
toornigen blik, die hem trof.
Ik heb je toch eens voor al verbo
den, mij zoo te noemen, zei Bernard.
Kan ik je dat dan nooit aan 't ver
stand brengen.
De jongen liet het hoofd hangen.
Sinds dat. onderhoud met den minis
ter was hem het „Mijnheer de kapi
tein", dat anders stilzwijgend geduld
werd, streng verboden, maar hij kon
daaraan nog maar altijd niet wen-l
nen.
Ik vergat het bij ongeluk, veront
schuldigde hij zich. Maar ik zou gaar
ne ik heb wat met u te bespreken,
mijnheer Hohenfels.
Hier aan 't strand Is het niet
tiid genoeg, als wij op de „Freia"
zijn
Als 't niet anders kan. Maar
Heinrich wacht daar, ik zou hem van
't antwoord op de hoogte brengen.
Nu, spreek dan maarzei Ber
nard ongeduldig.
Christiaan haalde diep adem en
deed zijn best te spreken, maar er
kwam niet van, in plaats daarvan
keek hij zijn meester met zoo'n troos
teloos gelaat aan, dat deze opmerk
zaam werd.
Wat is er toch vroeg hij. Je
ziet er uit als een arme zondaarEr
is je toch niets ergs overkomen
Eigenlijk niet, maar er kon iets
ergs gebeuren, antwoordde Christi
aan. Dat wil zeggen, het is volstrekt
zoo kwaad niet zegt Heinrich
maar, maar
Hij begon te stotteren, werd donker-
rood in 't gezicht en zweeg weer.
Bernard keek hem scherp aan, hij
begon te denken, dat de broers het
weerzien wat al te royaal gevierd had
den, maar reeds het volgend oogen
blik begreep hij, dat de jongen, of
schoon zeer opgewonden, toch volko-j
men nuchter was.
Nu, vertel mij toch eindelijk wat
je op 't hart hebtzoo moedigde hij
hem aan. Je bent toch zeker niet bang
voor mij.
Neen, zeker niet, zei Christiaan.
U is immers altijd zoo goed voor mij
geweest, mijnheer de kap..., mijnheer
Hohenfels. Ik heb het zoo goed gehad
op de ..Freia" en op Edsviken, zoo zal
ik het nooit weer krijgen op de gehee-
fe wereld. Op onze schepen gaat het
anders toe, zegt mijn broer Heinrich,
daar heeft men zwaar werk te doen
en hij heeft een moeilijken tijd door
gebracht, tot hij matroos werd. De
scheepsjongens werden uitgescholden
en geranseld -.nochten zich niet ver
dedigen. Hoe 6oed heb ik het daaren
tegen gehad
Telkens weer legde hij daar den na
druk op, maar vermeed daarbij hard
nekkig zijn meester aan te kijken, die
nu zijn geduld verloor.
Wat moet dat alles toch betee-
kenen riep hij boos. Je behoeft mij
toch niet uiteen te zetten, dat je te
vreden bent met je betrekking en je
bij mij in je schik voelt.
Ja, maar ik kan het niet meer
uithoudenb rstte de jongen plotse
ling vol vertwi/eling uit. Neen, mijn
heer de kapitein, ik kan het waarach
tig niet uithouden, dat goede leventje!
Liever laat ik mij schelden en slaan,
maar ik moet ik moet terug.
Bernard keek verbaasd op, nu be
greep hij, wat er aan de hand was.
Waarheen vroeg hij kortaf. Naar
Kiel
Naar de Marine zei Christiaan.
Dan is 't hetzelfde of ik in Kiel of
ergens anders ben bij onze vlag
voelen wij ons altijd thuis, zei mijn
heer de luitenant, waar wij ook dobbe
ren op de baren. Ik wilde er over
zwijgen, telkens weer heb ik mijn best
gedaan, maar ik voel mij nu eenmaal
niet op mijn plaats onder vreemden,
waar ik geen enkel Duitsch woord
hoor. Verleden jaar winter, toen wij
ingesneeuwd waren op Edsviken, kon
ik het bijna niet uithouden. Ik had
wel, ik wéét niet hoe ver willen weg-
loopen Dat kan ik niet weer door
maken. Us mijnheer de luitenant
Fernstein weer weg is en de „Zee
adelaar" vertrekt, dan mogen ze mij
in Raansdal wel begraven, het kan
mij niet schelen. ja, zoo ver !s 't
met mij gekomen, mijnheer de kapi
tein