NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
21e Jaargang.
No. 6368
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MAANDAG 4 APRIL 1904. C
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER mm MAANDEN:
Voor Haarlem L2Ö)
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd 3s (kom der
gemeente) 0 c 1.30'
Franco per post door Nederland w 1.65
Afzonderlijke nummersB 0.02%
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.37%
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lenrens Caster, Directeur J. C, PEEREBOOM.
ADVERTENT1ËN:
Van 1—5 regels 50 Cts,iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 15 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maai betalen.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuidar Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en AdvertentiCn worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentien
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten mor het Buitenland: Compagnie Générale de Pubticité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Sa cc.. Parijs, SIM* Faubourg Montmartre.
Dcpde Blad.
Binnenland.
Toestand van Arbeidswoningen.
Groningen zijn de Commissies
oor woningonderzoek druk aan liet
jerk en nu heeft de redactie van liet
iieuwsblad v. li. N. van deze gelegen-
eid gebru'k gemaakt om ook eens
enige arbeiderswoningen in oogen-
cliou.w te nemen. Het blad vertelt
aarvan het volgende
Wij zijn eerst geweest in 't Noorden
au de stad, in destraat, in hui-
en, die voor gewone arbeidershuizen
oorgaan, huizen, die tot den extra
evolutiebouw gerekend kunnen wor-
len en d'e, geexploiteerd als ze wor-
en door huisjesmelkers, nog f 1.60 a
veel te laat is gekomen. Maar ook
mogen we er dadelijk aan toevoegen
de klassieke uitroep „Quid leges sine
moribusWat helpen goede wetten
uit, niet de burgerij goed gezind is.
Met de beste woning- en gezondheids
wetten wonen slordige huisvrouwen
de vrouw er gaarne te wiilen blijven chaussées met den gevangen veld-
wonen, misschien wel, omdat ze bang wachter tot aan de Maas. en riepen,
was, elders nog meer te moeten beta- toen de pont van wal ging .Hoera
len. Niet zonder bezorgdheid vroeg ze de Leeuw is gevangen
dan ook waar ze naar toe moest als
haar woning, dit zag ze zeker al in't 1XTO TYSTTW
verschiet, eens onderstboven mocht lli v>* luZAJi^
gehaald. En toen als ant-foor den inhoud dezer rubriek stelt dt
nog in slordige huishoudens, terwijl worden
een zindelijke en heldere huismoeder woord daarop een buurvrouw even
duidelijk laat merken, dat het water smerig als zij en blijkbaar om een
niets kost en de zeep niet duur is, en praatje verlegen zich in de deur
haar woning maakt dan ook direct aanmeldde, toen werd er scherpe cri-
een honderd percent beteren indruk liok geleverd op de commissie, de
dan die van haar slordige medebur-' „gemaintc" etcetera
geres. 't Was duidelijk, dat hier bij ar-:
j moede ook onwil in het spel wasi
Van haar bezoek den tweeden dag tin nu nog even dat huisje aan den
verhaalt het blad overkant, 'n zeer bouwvallig stulpje,
Gisteren hebben we iets medege- waarvan de kamer aan de straat nu
deeld over woningen, die 1.60 a ƒ1.70 'eeg staat, doch met Mei opnieuw be-
huur wekelijks doen. Nu denkeu we woiiers zal herbergen. Achter deze ka-
het te hebben
Redactie zich niet aansprakelijk
iv: ingezonden stukken, geplaatst o[
niét geplaatstwordt dc copy
den inzender niet teruggegeven.
HAARLEM, 31/3 04.
Geachte Redactie,
Zéér zult L' me verplichten, onder
staand te plaatsen, terwijl ik hoop,
dat andere welwillende bladen het
wiilen overnemen.
Dezen middag zag ik, na reeds zoo
der ruwheid gewoonte zou hun na
tuur veranderen, op den duur. Laat
niemand zeggen..We behoeven op
de dieren niet te letten, zoolang er nog
ongelukkige menschen zijn Dat is
meestal het warme dekmanteltje van
de zelfzuchtigen, waaronder ze hun
handen terugtrekken van de dieren,
en van de arme menschen meteen.
Medelijden komt maar uil één bron!
Wie e c b t medelijden heeft met onge
lukkige stumperds van menschen, zal
het evengoed voelen voor een hulpe
loos dier. Voor de gevoeligen is er
een ander struikelblok. De valsche
schaamte om openlijk zijn medelijden
te toouen en de angst voor een ruwe
bejegening. Als men over het eerste
maar telkens heenstapt, zal het twee
de van zelf vervallen. Want hoe méér
tegen dierenmishandeling wordt
- ...bben over huisjes, die voor »cr bv.mdt zich nog een apart veis vele ergerlijk! dierenmishandeling 'Pge op kalme, besliste ivijze
jj0 huur wekelijks doen. Letterlijk /I tot f 1.50 per week verhuurd wor- Lm.rU wordend vertrekje dat met alhiiM. v°, 'd „algelijk teit".lioe luider ook het rechtsgevoel
ouwvallig waren zeniet, deze hui- den. Deze woninkjes hebben geeu ver- "re luikjes als -vensters uitziet op een 0n 'dn, kuinDérsingel. tusschen 2 z,'!.S*a" .spreken van het nu onver-
en, d. w. z. de tand des tijds kon er dieping en zijn stellig meer dan een binnenplaatsje.
jog niet aan geknaagd hebben, want eeuw oud. Zij bevinden zich in het Laten we even binnengaan.... bons
oo lang stonden ze er nog nietmaar Noorden der st.id, dicht bij de vroe- naar stooten we onzen hersenpan
Op den Kampersingeï, tusschen 2
en 3 uur, werd mijn aandacht ge
trokken door liet pijnlijk geloei van
een kalf, bengelend met zijn kop over
Maar dit
l bij,, waar het water, als't'lang geen slechte reputatie geniet. Met van hel deurkozijn maar dat hoort was hel erge niet. Ik maakte den
r was, door den muur werd' gemak reikt men aan de dakgoot van "ij i vak, n bedrijfsongeval dus. bestuurder opmer
,.i I 1- knm mnnpr» hPAVPn 7f>crt 't.
Kom binnen heeren, zegt 't
luwtje, dat bezig is een paar broek-
'kzaam, dat dit ver
voer zóó niet geoorloofd is. 1-lij scheen
het te weten, maakte zoogenaamd wat
sehilUge, lauwe of spotzieke publiek.
Juist bij wat men het volk noemt,
zit een groot, eenvoudig gevoel voor
rech t, maar het slaapt wel eens in!
ik hoop, dat dit schrijven ook de
aandacht zal trekken van H.H.
vleeschhoinvers. Hebben zij wel eens
bedacht, hoe het noodeloos doen
J,net te weten, maaKte zoogenaamd wat r v i
UMPcn t*lappen onder t neurita van Ukscj,t.„ de beesfen m#, llun tijde» van slachtvee [en het vleesch
'n deuntje. Want zij, arm-gebrekkig,
rui' vrouwtje is naaister van beroep.
Zij woont al lang in dit hokje, dat 0IK|er
niets anders is dan een groot honden-
u'biijf en waar je niet recht op in
saamgesnoerde pooien, natuurlijk on
der een onhebbelijk protest. Toen zag
rommel kleeren, een
half dood dier, met bloedende keel
De man, die bemerkte, dat ik hem
volgde om een politie-agent aan te
spreken, hield toen een voorbij rij den-
den man aan, een soort slachter, denk
ik. Bij dezen beklaagde hij zich (over
mij) en wierp hem het bloedende dier
te-
rtig vüJZUV/H Z.V. ZÜX UU0 illvv UIUU1 I "'J 1 1,1 "Cll
loor den onsolieden bouw waren erjgere wallen, in een straat, die nog JJ*7,ÏLt den rand vaneen handkar
ertrékken
lecht weer
redreven. Uiterst slecht evenwel wa- deze huisjes en een volwassen persoon
en deze woningen onderhoudendit is genoodzaakt zicli te bukken om
ivas trouwens met één oog-opslag te' binnen te komen,
ien. De bewoners klaagden ons hun' Het eerst kwamen we in een ver-
nood en beweerden, dat „de huisbaas'trekje, dat bewoond werd door een
vertikte er iets aan te doen." „lossen" werkman met een dochtertje
- En als je hem dan dreigt er van een jaar of veertien.
Ie zullen uittrekken vroegen we aan1 Door een vierkant portaaltje, waar-
ien bewoonster. I in één persoon zich goed kan om- staan kunt. Maar zij. oud menschje,
Och, meneer, daar heeft-ie de draaien, kwam men in een woonver- meent dat ze hier alleen best wezen
„lak" an.' want mórgen heeft-ie 'tper-j trekje van een paar meter lang en kaJL za kan t hier wel af En dit
:eel weer verhuurd." breed en waarin twee slaapgelegen- »af neteekent. dat ze hier koken, eten
We willen niet uitmaken of dehéden. Noemen we ook dadelijk de slapen moet, en bovenal, dat ze 11MJ/ CJ1 „,cip llCJI, llcl „IUCUCI1UD U1C1
schuld hier geheel aan den huisbaas kast tusschen de beide bedsteden, dan hier dag 111 dag uit moet ploeteren, loe <jat ik gezien had, en nog een
ligt, of dat een deel van den slechten is de gansche indeeling van deze wo- 0111 den kost te verdienen en de huur in fienzelfden toestand, niet ge'
toestand, waarin dè huizen zich be-nilig, op 'een zoldertje na, reeds öp- op te scharrelen voor dit nest. i dood
•inden, op rekening van de slordig- gesornd. Het meisje, dat hier voor Maar zooals gezegd: zij was
heid der bewoners geschreven..moet t huismoedertje speelde, vertelde, dat vreaen
worden. Verbetering is in elk geval vader f 1.40 per week moest verwonen, j aiuwwiu, mot ooajjöo uuwcotuui,mc-
dringend noodig en ze zal, denken we,1 In dit vertrekje, met zijn simpele men- drnnkun vpldwaelit^r den heest moest onderweg ge- ?,.n; ,°'!f vn„,.
aa het onderzoek ook welkome». Leitjes, zag alles cc even zindelijk uit. I ten «""Kt11 vellla acuter. „«j,, ,-wf Hij feed snel weg meizijn «er Lel .tuig, toch bemerk!»», tooi
Op het oog lijken bedoelde huizen,' Het kind was „wijs" met 't hokje,' De „Maas- en Roerbode" schrijft: paard, door een zijstraat van den uie, u 11 R
van den buitenkant bezien, heel wat waarin zij mocht en moest regeeren, Maandagavond, 28 dezer, was Lot- Kampersingeï. Ik meen, dat in zijn' an v ereemgi ng tot ije.xnei-
Binnen ziet het er echter allertreu- maar dat zoo slecht onderhouden turn plotseling in rep en roer. Jongen wagen óók kalveren waren, Bij de brug "ung van meren aimer iw.ianan
rigst uit. I werd. Ze vertelde met kinderlijke na- oud liep de straat op, \Vantde nieuwe van het Spaarne ontdekte ik een 111011 "ïisscmen eeraer lid zou \\oiaen,
In een vijftal woningen van eenzelf- ieveteit als éénige ramp, dat ze er érg veldwachter Van Leeuwe was smoor- agent, waarschijnlijk geen lid van als 111011 'lieer van haar ïnerKte.1 met,
den eigenaar kon haast niet gestookt last vanslakken in de bedsteden dronken en liet delirium nabij. dc. Voreeniging „Verbetering zij ons c e 11 a I .se 1 u e r so 11 be z kl ig ri j k s v e in -
worden, zoo rookte het daar. Opeen hadden...: Als de heeren daar nou He E.Achtb. heer burgemeester streven", waaraan de burgerij con- ^«elileis aanstellen, die flink Kun-
bovenwoning, die bestond uit één ka- nog 'es wat aan doen konden.... zij trachtte hem naar huis te brengen: tribueert. Zijn nummer verzwijg ik optrctieii en goed vn-injUeri
nier plus een vertrekje, dat zich het kon 't niet, ze had 't al geprobeerd...! doch kon hierin met slagen, en was j]{ \ioeg hem den naam van den Khunen politie-agenten. \an liet -ooit,
„achterhuis" laat noemen, waar' Een heel anderen aanblik leverde evenals andere aanwezigen 111 groot bestuurder der handkar te vragen, na e e"^1,'2, "ló
een stookgelegenheid is, waar hetru-'de woning er naast op. Ook hier de- gevaar. Eensauaps.trok de lialf-waan- mededeeiing van het voorgevallene,
we huiswerk verricht wordt en waar'zelfde indeeling, dezelfde ruimte on- zinnige zijn revolver en loste 1 scho----
des nachts soms een zestal personen geveer. Bij de groote bouwvalligheid ten, waarvan een zekeren W Mulders
slapen kon in 't geheel niet ge- van dit perceeltje zag't er binnen 'al'vfpl
stookt worden. In de voorkamer had lieel armoedig, goor en ellendig ante- ofi nmJ ajo dL wfe ei!
sedert langen tijd de kachel niet ge-, rig uit - en uit allee bleek nog wel, ^ijt W J^eeltëlijk mt
brand, terwijl in liet „achterhuis", dat men op ons bezoek was voorbe "eP zlln Sedeeiwiijk uit.
waar noodwendig gestookt moest wor- veid geweest. Dc omngevoegde muren 11I.,.?_A'Sfvan Aran ontboden,
den voor liet middageten, de rook uit hadden in lang dc luxe van een be-"'ffiKn MaSmftrt-
den schoorsteen sloeg en een weg naar liangbedekking niet gekend, de stee- „„af. .,„.,„0,, raanten den veld-
buiten vond door een venstertje in nen vloer, die haast aan gruis was pVachten liein in huis
den muur. geloopen, werd beschermd dooreen 'ht volk da t zfiflV e ve vorw i i clet d
De beschotten waren overal met half dikke laag vuil. Meubels waren hier ]ia(1 (jeu gevaarlijken politie-
geschaafd hout afgetimmerd, terwijl weinig aanwezig; slechts een tafel en niajj aan zi?ne bewakers ontsnapt
wordt óók niet beter onder den
vloed van angst, enz.) véél menschen
rtoe kan brengen om vegetariër te
orden Als men bier het afladen,
'iet vervoer, dc veemarkt (de behan
deling der nuchtere kalveren en var
kens vooral niet te vergeten» ziet,
dan krijgt men bijna een walging
van vleesch. al is men nog geen vege
tariër.
Scherper controle is n o o d i g. bij
heel veövervoer. Bij de soms uitgemergel-
1 de, geranselde trekhonden, slecht
Toen ik vroeg, hoe dat dier ïoo' «ongospamion. beneden hun maat
kwam (heide dieren) gaf de tweedeten ,vailkt .'."f1 ,z"are 1"'™"»'* ""S <4'
antwoord, met eenige onbeschotthe- ka-r b,J h?' steenenvervoer door kl'eu
den - „Dat beest moest onderweg ge
slacht Hij reed snel weg met zijn
paard, door een zijstraat van den
Kampersingeï. Ik meen, dat in zijn
(scotimam nu ut aigctunmuu, "v—mall üle aan Zi"jne pewaKers ontsnapt
het behang, als het tenminste op dien een paar stoelen, waarvan het vlecht- ua„ weer Sp0e(jjg S(raat, doch nu
naam nog aanspraak mag maken, in werk door 't smeer niet meer te on- jn u'nifurm en mM de sabel in de liand.
flarden aan den muur hing. De bene- dei scheiden viel. In deze omgeving, niarecjiauSsées schenen niet zoo
denwoningen waren voor het meeren- waar 't stonk naar 't privaat, dat in jiar,j te ^unnen loopen als de dronken
deel van dezelfde soort; ook deze za- 't vertrek stond, huisden een reeds be- vei(iwachter.De burgemeester verzocht
gen er zeer haveloos uit, behalve nog jaarde, maar toch nog vrij krasse we- eemg0 aanwezigen om met de rijks
"U 't er in sommige gevallen, even- duwe en twee dochters, terwijl bij den ,)0iipe on Van Leeuwe jacht te
,s op enkele bovenverdiepingen, in,- haard, op het oogenblik dat wij er j.on
dat
als op
smerig uitzag.
En toch waren deze huizen „mo-;
dern" ingericht, want men had er 't
gerief van water- en gasleiding, enz.
men had er „verklikkertjes" aan de
ramen ep soms overgprdijntjes voor
de vensters
't Waren, wat men noemt: „goede
arbeiderswoningen
Reeds nu kunnen we zeggen, dat de
eerste indruk, welken het woningon
derzoek op ons maakt, voldoende is
om uit te roepen, dat de Woningwet
waren, een toom jonge honden zich Nadat deze den landbouwer Nelis-
bevuilde en zich vermaakte met ons sen j10ïv een sjag lliet blanke sabel
de broekspijpen stuk tc bijten.... had toegebracht, werd hij door de
De bewoonster van dit kamertje boeren gegrepen, ter aarde '-^cooid
zeide, dat ze 't arm had; nu, dit was en niet teerhandjes vastgehouden tot
ook wel te zien. Ze ging daags uit de marechaussées erbiwaren,
werken en kon zich niet veel aan de Bij gebrek aan handboeien leende
huishouding laten gelegen liggen. Dat men een ploeglijn en bond daarmee
er bij haar veel ambitie voor be- hot gevaarlijk sujet, om hem zoo naar
stond, gelooven we, dit zij tusschen het arrestantenlokaal te Arcen te
twee haakjes gezégd, ook niet. Voor transporteeren.
dit nest van een woning werd nog Een twintigtal Lottumsche jongens
1.10 weekhuur betaald en toch scheen vergezelden burgemeester en mare-
Htj vroeg mij öf ik „getöigen" had,
en dat de bestuurder bekend genoeg punten worden uitgezet, niet aD orna-
was inenten tot verfraaiing van de stad.
ziendheid niet. wat op zij zetten en
begrijpen, dat ze op verschillende
Ik stond er echter op, den naam te
weten, die Hangjas bleek te zijn.
Toen ik echter eischte, aan Hangjas
te vragen, den naam van den bestuur
der van den anderen wagen, lierhaal-
maar tot li u 1 p van het publiek. liet
welgezinde publiek, de meer ontwik
kelde, flinke werkman, de goedhartige
vrouw uit het, volk, zouden ze allen
niet wat friscli en durvend mede
vat.: l tuil cu yvastt:", uuuunu
de de agent,: „Hij weet immers den'kupnen en willen gp^en, waar
naam niet!" Natuurlijk begreep dielieTl'. noodig is
agent, evengoed als ik, dat Hangjas1, En do "3Pere Jeu«d. van 'oogere
aan geen onbekende twee kalveren zou 'uu gei scholen en gymnasia, kan zij
afgeven! Ik liet den man staan en ".'ets.hienn doen? Get Age est sans
heb geschreven aan den hoofdcommis- ]".110 IS 0J1 Iaar n.ie^ nioer t°ePasse-
saris van Politie. i hlk- Integendeel, het zijn de jaren.
De dierenbehandeling. door de meer vau warul medelijden voor het ver-
onbeschnafden bier ter stede, is aller- drukte van geestdrift voor wat recht
treurigst en nog nimmer zag ik hier,' en e°.ed is. Men durft nog zijn en-
wat ik elders Óaak zag, dat iemand thousiasme toonen. Men durft nog te
uit het publiek.een aanmerking durft z,jn. die men is zonder méér te wil-
te maken. Ieder beschaafd mensch'e'Vac'1,il.l0n1 of minder,
moest toch eigenlijk niet zwijgend' 10 ^ll den fakkelloop beginnen?
een dierenkwelling voorbij kunnen 10 het vuur ontsteken Geenstroo-
gaan. Het publiek, dat zich nu nogvuurtje, g e e n modetje Maar een
ophoopt om zoo'n „pikant geval" (dat
iemand medelijden toont), als vliegen
t a d i g vuur, waarvan het onder-
id kan worden overgedragen aan
om een korrel suiker, zou daar spoe-jongere kameraden, jongens en meis-
dig aan wennen. En de onbeschaafden,1 Jes- wanneer men zelf de schoolban-
die dikwijls meer uit sleur en domme ken verlaat
onverschilligheid, dan uit leedver-; ^'j voorbaat aan U, geachte Redac-
rnaak, de dieren pijnigen, zouden op-( Btiji^ dank voor de plaatsing,
houden, wanneer wat vaker een pro- yw Dienstw. Dienaresse,
ces-verbaal hen anders leerde. Ze zou- j
den moeten wennen aan wat min- J. VAN MAURIK.
Mijnheer de Redacteur
Beleefd verzoek ik u het onder-
taande in Haarlem's Dagblad te
willen doen opnemen.
Stadgenooten
Nu het voorjaar weer komt, de bloe-
nentijd nadert, Haarlem en Omstre
ken hun aantrekkingskracht weer
doen gelden, waardoor duizenden
vreemdelingen de bloemenstad komen
bezoeken, vooral wielrijders en tuf
tufs, kom ik tot u met het verzoek
het verkeer dier vreemdelingen zoö
aangenaam mogelijk te maken.
Ja, stadgenooten, wij, beoefenaars
van de steeds meer en meer veldwin
nende wielersport, ondervinden nog
dikwijls dat men ons slechts duldt,
(den enkelen goedgezinden niet te na
gesproken).
Als bewijs daarvan kan dienen dat
als men belt of op de hoorn blaast,
menigeen stil blijft waar bij is, al is
er voor den wielrijder niet de min
ste ruimte overdat men doet alsof
men ons niet hoort of ziet, al komt
men ons tegen, dan valt men ons
toch lastig, daar men wel weet, dat
bij een ongelukje de wielrijder door
gaans de dupe van de historie is.
Menig hard woord wordt ons dan
toegevoegd. Kleine kinderen op straat
zonder geleider te laten loopen, is een
van de gevaarlijkste dingen, daar de
kleinen bijna altijd spelende niets zien
en hooren.
Ook hebben veel voetgangers «Ie
slechte gewoonte om links uit te wij
ken en dan te draaien, tot een aan
rijding onvermijdelijk is geworden en
de vvielrijder.de schuld krijgt.
Vooral is dit laatste het geval met
handkarrensoms rijden er twee
naast elkander, gemoedelijk pratend,
een toch al niet te breede straat door.
Laten toch die menschen bedenken
dat de wielrijder voor zijn rijwiel be
lasting moet betalen, dus toch even-
i veel recht op de straat heeft als een
niet-heialende handkar.
Ook "den koetsiers een vriendelijk
verzoekGa een weinig rechts (als
ge niet te zvvaren vracht vervoert) daar
J de straten, wanneer ze vochtig of met
slijk bedekt zijn, voor den wielrijder
doodsgevaar opleveren, daar de
straatzijden altijd eenigszins afhellen,
waardoor slippen dikwijls voorkomt.
Ten slotte maak ik allen pas be
ginnenden attent steeds rechts te liou-
den, en 's avonds goed licht op te
hebben.
Laat Haarlem en OmsTreken, waar
zooveel voor vreemdelingenverkeer
gedaan wordt, ook uit fietsers-oog
punt aantrekkelijk voor hen worden,
daar varen wij allen wel bij.
Wij, fietsers, zullen zooveel moge
lijk onaangenaamheden trachten te
vermijden.
U, Mijnheer de Redacteur vriende
lijk dankend voor de plaats in uw
blad, teeken ik
EEN WIELRIJDER.
Haarlem. April 1904.
Financieele berichten
Li8868che Bankvereeniglug.
In de gisteren te Lisse gehouden
vergadering van aandeelhouders wer
den gekozen tot commissarissen de
heeren J. H. Broekman Jr., J. Tuy-
melaar, C. M. Visser, A. H. Baron
van Ilardenbroek tot Ammerslol, en
jhr. J. Bunnania van Andringa de
Kempenaar.
De Terugkeer van
Sherlock Holmes
Naar het Engelsch van
A. CO NAN DOYLE.
Het Ayontunr van Charles Augustus
Milvertou.
II.
Een. oogenblik hield ik. ipijn adem
in en huiverde ik bij die woorden, die
zeer beslist gesproken werden. Even
als een bliksemstraal ons in een om
mezien al de bijzonderheden van een
uitgestrekt landschap voor oogen
brengt, zoo zag ik met een enkelen
blik het geheele, mogelijke resultaat
van zoo'n handelwijze voor mij de
ontdekking, de gevangenneming, de
onherstelbare fout en schande en mijn
vriend zelf overgeleverd aan de gena
de van den afschuwelijken Milvertoh.
-- In Godsnaam. Holmes, bedenk
wat je doet, riep ik.
Jongenlief, ik heb er rijp over
nagedacht. Ik handel nooit overhaast
en zou ook niet zoo'n zonderlingen en
gevaarlijken weg kiezen, als ik er
iets beters op wist. Laat ons de zaak
flink onder de oogen zien. Je zult
moeten toegeven, dat de daad mo
reel gerechtvaardigd is. ofschoon in
theorie misdadig. In zijn huis in te
breken is niet erger dan hem met ge
weld zijn portefeuille af te nemen
iets waarin je bereid waart mij te
helpen.
Ik dacht er over na.
-—Ja, zeide ikzedelijk zijn wij
gerechtigd, zoolang wij niets anders
wegnemen dan datgene, wat voor
onwettige doeleinden gebruikt wordt.
Juist. Aangezien het zedelijk ge-
rechtvaardiigd is, moet ik alleen de
cjuaestie van persoonlijk gevaar in
aanmerking nemen. En daar mag een
heer toch niet voor terugdeinzen,
wanneer een dame zijn hulp hoog
noodig heeft
Je zult in zoo'n valsche positie
komen.
Nu, dat is een deel van het ge
vaar. Er bestaat geen andere moge
lijkheid om die brieven in handen te
krijgen. Die arme dame heeft het geld
niet en niemand van haar familie
kan zij in haar vertrouwen nemen.
Morgen is het de laatste dag van uit
stel en als wij die brieven vanavond
niet weten machtig te worden, zal
die schurk zijn woord houden en haar
in het verderf storten. Ik moet dus
mijn cliënte aan haar lot overlaten
of deze troef uitspelen. Onder ons ge
zegd, Watson, het is een soort duel
tusschen dien kerel Milvertou en mij.
Zooals je gezien hebt is hij mij tot
nu toe de baas geweestmaar mijn
goede naam en mijn eer eischen, dat
ik het met hem uit zal vechten.
Nu, het staat mij niet erg aan
maar liet zal dan wel moeten, ant
woordde ik. Om hoe laat gaan wij
Jij mag niet mee.
Dan ga jij ook' niet, zeide ik. Ik
geef je mijn woord van eer - en dat
heb ik nog nooit van mijn leven ge
broken dat ik regelrecht naar het
politiebureau rijd en je verklap als je
niii niet mee laat gaan.
Je kunt mij niet helpen.
Hoe weet je dat Je kunt niet
zeggen wat er kan gebeuren. Ik ben
in ieder creval vast besloten. Andere
menschen hebben evengoed als jij hun
eer en goeden naam.
Holmes keek eerst boos, maar later
'klaarde zijn gezicht op en hij klopte
mij op den schouder.
Nu. nu, mijn jongen, het is mij
goed, wij hébben jarenlang dezelfde
kamer beiVoond en het zou wel ver
makelijk zijn als wij ten slotte in
dezelfde cel te land kwamen. Weetje,
Watson, ik wil jou wel bekennen,
dat ik altijd het gevoel heb gehad,
dat ik een uitstékend misdadiger gc-
[weest zou zijn. Nu heb ik eindelijk
eens een kans in die richting. Kijk
eens hier! Hij haalde een lederen étui
luit een lade. opende dien en liet mij
een aantal blinkende instrumenten
zien. Dit is een eerste klasse moderne
inbrekersuitrusting. een nikkelen
breekijzer, een diamant-glassnijder,
loöpers en iedere moderne verbetering
die de tegenwoordige beschaving
eischt. Verder is hier mijn dievenlan
taarn. Alles is in orde. Heb je een
paar schoenen met vilten zolen
Ik heb een paar tennisschoenen
met gutta-percha zolen.
Uitstekend. En een masker
Ik kan er een paar van zwarte
zijde maken.
Ik zie. dat je een grooten, na
tuurlijken aanleg voor die soort din
gen hebt. Heel goed; maak jij de
maskers. Wij zullen, voordat wij gaan
een koud souper gebruiken. Het is nu
halftien. Om elf uur rijden wij naar
Church Row. Het is van daar naar
Appledore Towers een kwartier
gaans. Vóór middernacht zullen wij
aan het werk zijn. Milverton slaapt
vast en gaat precies om half elf naar
bed. Wanneer het geluk op onze hand
is, zulten wij om twee uur hier terug
moeten zijn met de brieven van Lady
Eva in mijn zak.
Holmes en ik staken ons in rok. zoo j
dat het den schijn zou hebben, alsof
wij van een schouwburg naar huls
gingen. In Oxford Street riepen wij
een rijtuig aan en gaven een adres
op in Hampstead. Hier betaalden wij
den koetsier en liepen wij met opge- J
slagen kraag en dichtgeknoopte jas. j
want bet was bitter koud en de wind J
drong ons door merg en been, langs I
1 den rand van de Heide. j
Het is een zaak. die voorzichtig
aangepakt moet worden, zeide Hol-1
mes. Deze documenten worden be
waard in een brandkast in de studeer
kamer van den kerel en die studeer
kamer komt uit in zijn slaapvertrek.
Aan een anderen kant is hij, evenals
alle dikke, korte mannen, die het er
goed van nemen, een vast slaper. Aga
tha dat is mijn fiancée zegt, dat
het een algemeene grap in de keuken
is. dat het niet mogelijk is hun mijn
heer te wekken. Hij heeft een secre
taris, die zijn belangen met hart en
ziel voorstaat en den géheelen dag
geen voet buiten de "studeerkamer zet.
Daarom moeten wij 's avonds gaan.
Verder heeft hij een beest van een
hond, ilie vrij door den tuin rondloopt
de twee laatste avonden heb ik Agatha
vrij laat ontmoet en zij sluit, het dier
op, zoodat ik ruim baan zal hebben.
Daar is het huis, dat groote, dat mid
den in een tuin staat. Het hek door
nu rechts af regelrecht tusschen de
laurierstruiken. Hier kunnen wij onze
maskers wel opzetten, dunkt mij. Je
ziet, in geen van de vensters is licht
te bekennen, alles loopt prachtig mee.
Met onze met maskers bedekte ge
zichten zagen wij er heel geheimzin
nig uit en zóó naderden wij het stille
huis. Een soort van warande liep
langs de eene zijde en toonde ver
schillende vensters en twee deuren.
Dat is zijn slaapkamer, fluister
de Holmes. Deze deur geeft direct
toegang tot zijn studeerkamer. Die
zou ons het best lijken, maar ze is
niet alleen gesloten, maar ook van
bouten voorzien en we kunnen ze niet
openen zonder leven te maken. Kom
mee hier. Daar is een prieel, dat tot
de zitkamer toegang geeft.
De deur was gesloten, maar Holmes
sneed een ruit uit en draaide aan den
binnenkant de sleutel om. Een oogen
blik later had hij de deur achter ons
gesloten en wij waren in de oogen
der wet boeven geworden. De zware
warme lucht van het laboratorium en
de scherpe geur van exotische plan
ten sloeg ons op den keel.
Hij nam in de duisternis mijn band
en leidde mij snel langs planken,
waarvan de bladeren ons gelaat raak
ten. Holmes scheen de gave te heb
ben in de duisternis te kunnen zien.
Hij vond zijn weg door allerlei voor
werpen en opende, steeds mijn hand
vasthoudend, een deur. Ik voelde vaag
(lat wij een groote kamer waren bin
nengetreden, waarin kort geleden een
sigaar was gerookt. Holmes opende
nog een deur en sloot die achter ons.
Toen ik mijn hand uitstak, voelde ik
verscheidene jassen aan een muur
hangen en ik begreep, dat we in een
gang waren. We gingen die door en
Holmes opende heel bedaard een deur
aan onze rechterhand. Iets sprong
langs ons en ik schrikte hevig, maai
ik moest lachen, toen ik bemerkte dat
het de kat was. Er brandde in deze
nieuwe kamer een kachel en ook hi>
was de lucht zwaar van tabaksrook.
(Wordt vervolgd).