een dergelijke vordering moet worden
ingesteld. PI. was van oordeel dat
het hier geldt een burgerlijke actie
als zoodanig te behandelen en wraak
te de opvatting van Rechtbank en
Hof, die de vordering hadden be
schouwd als een soort administratie
ve actie.
ORANJE NASSAU-OORD.
De verjaardag van H. M. de Ko
ningin werd ook in het Sanatorium
Oranje Nassau-oord door de patiënten
feestelijk herdacht.
Aan de feestmaaltijden werden har
telijke toespraken gehouden op het
welzijn van de Koningin.
De avond werd opgeluisterd door
de welwillende medewerking van me
juffrouw Marie Russer, sopraan, leer
linge van het Kon. Conservatorium,
uit Den Haagmej. Suze Labberté,
piano, uit Amsterdam, en eenige hee-
ren patiënten.
Op zeer talentvolle wijze brachten
beide dames eenige schoon gekozen
stukken ten gehoore en verschaften de
talrijke aanwezige patiënten een ge
notvollen feestavond.
31 AUG. EEN VRUE DAG.
Ter gelegenheid van den verjaar
dag der Koningin heeft op 31 Aug.
in de groote plaatsen van Holland
een groot gedeelte van het bedrijf
stilgestaan.
Behalve aan de omstandigheid dat,
er bijna overal feest werd gevierd is
dit ook te danken geweest aan de
wet van 17 April 1904, die Woensdag
voor 't eerst werd toegepast.
De verjaardag van de(n) regeeren-
de(n) vorst(in) is bij die wet verklaard
tot een vrijen dag wat betreft het
wisselprotest. De sluiting van de
koopmansbeurzen en het stilzetten
van het bankbedrijf werd daardoor
mogelijk. Dat het in de bedoeling van
de regedring ligt om nog verder te
gaan en ook meer aan ambtenaren
vrijaf te geven dan tot dusver op 31
Augustus geschiedde, mag worden af
geleid uit het feit, dat de bureaux
van de departementen van algemeen
bestuur Woensdag gesloten waren in
Den Haag. Buiten Den Haag boefl
men echter niets van sluiting van
rijkskantoren gemerkt. Misschien
komt dat later.
EENE GELUKKIGE GEMEENTE.
De gemeenteraad van Pannerden
heeft besloten de brandspuit, welke
in drie jaar niet was gebruikt, op een
nader te bepalen dag te probecren.
DE STRIJD TEGEN DE II. IJ. S. M.
Uit Amersfoort schrijft men aan 't
„Nieuws"
De strijd tegen dd H. IJ. S. M.
wordt hier verwoed gevoerd. Vele
handelaars, waaronder personen met
een zeer aanzienlijk vervoer, hebben
hun contracten verbroken en vervoe
ren thans, niettegenstaande vele be
zwaren en vaak met geldelijke offers,
per Centraalspoor of per boot wat zij
gewoon waren per H. IJ. S. M. te ver
zenden.
Doch ook van de overzijde blijft
men niet werkloos. Een aantal amb
tenaren der H. IJ. S. M- nemen het
voor de directie op en protesteeren
tegen het besluit van „Handel en
Nijverheid" en tegen den inhoud ba
rer circulaire.
„Wij tellen hier schrijven zij
thans een 500 man personeel, een rre-
tal. dat zeer waarschijnlijk binnen
kort zal worden vermeerderd van dit
personeel is minstens drie kwart ge
deelte gehuwd en heeft een gezin.
Ieder van dit personeel zal, niet te
ruim berekend, toch zeker ongeveer
10 gulden per week in de stacl bren
gen wegens verschillende behoeften,
ondanks de opgerichte coöperatieve
vereenigingdit maakt een totaal
van minstens f5000 per week of
20.000 per maand; voorwaar een
niet gering te schatten bedrag, dat
grootendeels aan heeren leden der
vereeniging „Handel en Nijverheid"
ten goede komt. Weinig moeite zal
het ons kosten, dit bedrag tot een
minimum te beperken, door allen
zooveel mogelijk onze inkoopen te
doen in andere plaatsen, waartoe, wij
als spoorwegpersoneel zeer gemakke
lijk in de gelegenheid zijn.'
EENE VREEMDE ZAAK.
Men meldt uit Oud-Beierland:
Eenige weken geleden stoeide een
achttienjarig meisje met eenige jon
gens in deze gemeente. Later be
weerde men, dat dit stoeien in mis
handelen van de zijde van het ster
kere geslacht ontaard was. Wat daar
van zij het meisje is na dien tijd
ernstig ziek geworden en thans is zij
overleden.
Het parket uit Dordrecht heeft eene
lijkschouwing gelast.
VERLOREN KAT.
De heer K., Daguerrestraat te 's-Gra-
venhage, was, zegt het Vad., in het
bezit van een kolossaal grooten cyper-
schen kater. Twee maanden geleden
echter verdween het beest eensklaps
spoorloos. Men dacht, dat hij gesto
len was. Maar wat gebeurt? Donder
dagavond, laat van een vergadering
komende, zag de heer K. vader kat
netjes door de straat wandelen, alle
deuren aan de linkerzijde der straat
b6ruikende, tot hij eindelijk voor de
deur van zijn vroegere woning kwam,
waar hij een vervaarlijk miauw aan
hief. De verlorene werd met vreugde
weer door de familie in huis genomen.
HET AUTOMOBIEL-ONGELUK BIJ
N AARDEN.
Het „N. v. d. Dag" meldt nog, dat
de bestuurder van den auto de eige
naar zelf was, de heer Hartog van
Banda van Amsterdam. Hij kwam,
behoudens enkele schrammen, met
den schrik vrij. De andere gewonde is
de heer Braun, gérant van het hotel
de l'Europe te Amsterdam.
KINDERMISHANDELING.
De justitie uit Heerenveen is Vrij
dag ter onderzoek naar Jubbega ver
trokken. waar een zesjarig kind is
overleden, vermoedelijk als gevolg van
mishandeling door de moeder.
De moeder, de vrouw van den ar
beider M., staat bekend als iemand,
die zeer hard is voor hare~Tiinderen en
ze hardhandig lichamelijk straft. De
buren zijn meermalen tusschenbeide
getreden om erger te voorkomen. Het
oudste zoontje, vroeger normaal, is
nu idioot, volgens zeggen ook het ge
volg van lichamelijke tuchtiging.
Het nu overleden jongetje, 6 jaar
oud, wilde geen boodschap doen voor
moeder, waarop deze driftig werd en
het kind sloeg, stiet óf schopte.
Het schreien is door de buren ge
hoord. Men zegt, dat de moeder het
kind met het hoofd tegen den muur
geworpen heeft. Een half uur na de
straf kreeg het kind een toeval, de
dokter werd geroepen. Ruim een dag
daarna overleed het kind.
Op last der justitie is het lijkje door
dr. v. Schouwen en dr. de Vries ge
schouwd. De moeder zegt het kind
slechts voor zijn zitvlak een paar
klappen gegeven te hebben, anders
niet.
GESNEUVELDEN IN INDIë.
Blijkens uit Indië ontvangen tele-
graphische berichten zijn sedert de
laatste opgave in Atjeh en onderhoo-
righeden gesneuveldde 1ste luite
nants der infanterie Tj. van der Zee,
C. C. H. Smit en P. A. Charbon, en
de fuselier W. A. F. Thomas (No.
54602) zwaar gewondde sergeant
E. Kleinveld (No. 36133) licht ge
wond de fuselier J. C. Baardman
(No. 64022)in Djambi niet levensge
vaarlijk gewondde fuselier B. M.
Barcikowski (No. 56870)en bij Moea
ra Teweh lBorneo) gesneuveld: de
fuselier J. van Lun (No. 56610)le
vensgevaarlijk gewond de sergeant
K. J. Savelberg (No. 57708/5037). en
niet levensgevaarlijk gewond de fu
selier M. Hiemstra (No. 55261).
(St.Crt.)
BLOEMEN AAN v. HEUTSZ.
Aan een tafeltje voor een der café's
in Den Haag zat Donderdagmiddag
een eenvoudig gekleed heer. Een der
andere bezoekers van Het café riepeen
bloemenmeisje en verzocht het kind,
dien heer een bouquetje aan te bie
den ,aan welk verzoek bereidwillig
werd voldaan. Gracieuselijk aan
vaardde de heer de bloemenhulde,
hem door het meisje geboden. Tot
hare verrassing zag zij zich voor deze
attentie door den gehuldigde rijkelijk
beloond.
Zij had, zondér het te weten, een
bloemenhulde gebracht aan gouver
neur-generaal Van Heutsz. (N. C.)
UIT DEN TREIN GEVALLEN.
Donderdagavond vond een contróle-
beambte der S.S. een jongen van on
geveer 10 jaar bewusteloos op de
spoorbaan liggen tusschen den Am-
sterdamschen straatweg en het sein
huis der N. C. S. bij Utrecht. Het
bleek een jonge landverhuizer te zijn,
op reis naar zijn familie van Duitsch-
land naar Amerika.
Hij was uit trein 921 van de rich
ting Amersfoort naar Rotterdam ge
vallen, die circa 6.45 Gr.-tijd genoem
de plaats passeert. Later herstelde de
jongen in zooverre, dat hij de reis
met zijn familie weer kon vervolgen.
Doch was de knaap niet opgemerkt,
dan zou hij waarschijnlijk Amerika
nooit gezien hebben, zegt het U. D.,
daar er op die lijnen voortdurend
treinen passeeren en het gevaar van
overlijden dus groot zou zijn geweest.
MISHANDELING.
Te Veenoord, gem. Sleen, waar on
langs een 16-jarige jongen een bejaard
man doodstak, is weer een ernstig
misdrijf gepleegd. Een zekere Hof is
daar door Geerlof Hagedoorn zooda
nig toegetakeld, dat hij in levensge
vaar verkeert. De dader is naar As
sen overgebracht.
DIENSTWEIGERING.
Een verlofganger te Oud-Vosmeer,
die tegen 23 Aug. voor herhalings
oefeningen bij zijn korps te Bergen-
op-Zoom was opgeroepen, weigerde
zegt Het Volk, beslist daaraan ge
volg te geven. Maandag vervoegden
zich een 4-tal politieagenten aan zijn
woning om hem naar Bergen-op-
Zoom te vervoeren. Hoewel hij eerst
bleef weigeren gelukte het hun ein
delijk, vooral door hun kalm en be
zadigd optreden, hem naar zijn gar
nizoensplaats te brengen, waar hij
onmiddellijk in arrest gesteld werd.
ONGELUKKEN.
Gistermiddag omstreeks 12 uur ge
raakte te Sliedrecht het 4-jarig doch
tertje van Willem van Heteren, Kroon-
stoep, al spelende in het Kleindiep.
Het kind werd eenige oogenblikken la
ter uit het water gehaald door een
broertje, die van den overkant riep
„zusje is dood".
Een voorbijvarende aak nam het
kind op. De schipper gaf het kind
voor dood aan de moeder over, die
bemerkte, dat de levensgeesten niet
geweken waren. Door toepassing van
do bekende middelen is het kind toen
bijgebracht. Inmiddels was genees
kundige hulp ontboden. Het kind is
nu wel. (R- C.)
1IET DRAMA TE LOSSER.
Men schrijft uit Enschedé aan de
Tel.
In verband met den moord en zelf
moord te Losser, achten wij het niet
ondienstig een onderzoek in te stellen
naar de oorzaak van dit drama, waar
aan de volgende geschiedenis is voor
afgegaan
De overleden predikant, die als her
der der gemeente ongeveer 5 jaar ge
leden te Losser kwam, vatte om
streeks twee jaar geleden een bij
zondere genegenheid op voor den
achttienjarigen fabrieksarbeider Jan
Posthumus. Ofschoon de predikant
vaak zeer zonderling optrad,
was hij toch algemeen bekend om
zijn weldadigheidszin. Zulks moet ook
de reden zijn geweest, dat hij ge
noemden jongen, die een zwervend
leven leidde, van de fabriek nam en
liet studeerën, met het doel, hem iels
anders te laten worden; zelfs maakte
hij met den knaap verre reizen, ten
einde hem nog iets anders te laten
zien dan het eenvoudige dorp Losser.
De vader van den knaap had dezen
voorgoed aan den predikant afge
staan voor een som van 1000, waar
van ƒ250 slechts betaald werd. De
jongen, die totaal beschouwd werd
als huisgenoot, wist echter tegen Pa-
schen van het vorige jaar, 's nachts,
door uit het raam te klimmen, de
pastorie te ontvluchten en vond on
derdak in de ouderlijke woning.
Hij kwam eenigen tijd later weer
bij den predikant terug, doch op een
Zondagavond in Juli 1903 kwam hij
in beschonken toestand thuis, sloeg
den predikant en deed hem in 't bij
zijn van anderen verwijten van ver
keerde handelingen.
Voor deze mishandeling moest de
jongen acht dagen hechtenis onder
gaan.
Toen hij uit de gevangenis kwam,
was weer eenige toenadering te be
speuren tusschen hem en den predi
kant en toen de jongen in het begin
van 1904 plotseling ernstig ongesteld
werd, werd hij door den predikant
op de meest zorgzame wijze opgepast.
Op zekeren dag werd in de pap
vergif ontdekt. De predikant gaf daar
van de schuld aan den jongen en
deze op zijn beurt weer aan den pre
dikant, en ofschoon zelfs de justitie
zich er mee bemoeide, is deze zaak
nooit tot klaarheid gekomen. Naar
verluidt, moet toen J. P. aan de jus
titie hebben medegedeeld, dat de pre
dikant verkeerïïe" handelingen met
hem gepleegd had. Door 't class, be
stuur werd eveneens een onderzoek in
gesteld, dat evenmin eenig licht
bracht in deze zaak en dus geen ter
men tot ontslag van den predikant
opleverde. De geheele zaak zou mis
schien doodgebloed zijn, indien niet
voor® ettelijke weken in de pastorie
waar de predikant woonde, ruiten
werden ingeworpen. Op het geluid
daarvan trad ds. de Geer naar bui
ten, herkende J. P„ dien hij achterna
liep. meenende, dat deze 't gedaan
had. Bij de school gaf J. P. den pre
dikant plotseling een trap, waardoor
deze laatete omstreeks drie weiuin het
bed moest houden en zelfs bij de con
frontatie gaf J. P. den predikant in
't bijzijn der politie, een vuistslag in
't gelaat.
De geruchten omtrent de verhou-
"dihg tusschen den predikant en den
jongen namen steeds een ernstiger
vorm aan en men vertelde, al was 't
dan ook fluisterend, dat deze verhou
ding van anderen aard was, dan deze
oppervlakkig bleek te zijn.
Toen verscheen opeens een brochure
van den predikant, die daarin zich
vrijpleitte. Zij draagt tot opschrift
„Wat dunkt u er van en is gericht
tot de inwoners van Losser. Voor God
verklaart hij daarin, dat alles wat
hij schrijft de waarheid is. Wie hem
op de onjuistheid in dit schrijven kan
betrappen, staat hij dadelijk ƒ50 af.
De brochure krijgt daardoor waarde,
doordat de predikant in dit droevig
drama niet meer kan worden ge
hoord. Hij zeide dan „dat hij begin
Januari, na gedurende twee maan
den geen predikant te zijn geweest,
weder in de gemeente terugkeerde. Op
den 5en van die maand schelde
's avonds een jongmensch bij hem
aan. Deze had reeds bijna het geheele
jaar te voren bij hem aan huis ge
woond en al dien tijd de beste ver
wachtingen van zich doen geven. De
jongen schreef toen geheel vrijwillig
eenige brieven aan den predikant,
welke in de brochure voorkomen, en
waarin hij zijne groote voldoening
uitspreekt, omtrent de wijze, waarop
hij door den predikant werd behan
deld. De predikant van zijn kant be
loofde vast en stellig, steeds voor hem
als vader te zullen zorgen.
In den zomer van 1903 tot een
slecht gedrag gekomen, kwam hij
daarvan terug en beloofde schriftelijk
aan dominé, zich voortaan te zullen
beteren.
Brieven van Posthumus, dankbaar
heid uitsprekende over het goede, bij
hem genoten, volgen in de brochure,
evenals ernstige brieven van zijn
hand over den Zondag, de waarheid
en het sterven.
Zich weer op den verkeerden weg
begevend, werd het den predikant
maar al te duidelijk, niet alleen hoe
groote ondankbaarheid, maar ook hoe
groote onoprechtheid en oneerlijkheid
zich hier openbaarden. „Hoe meer
men over deze dingen nadenkt",
zegt ds. de Geer in zijn brochure,
„des te meer zal men het eens zijn
met het classicaal kerkbestuur, dat na
grondig onderzoek, zoowel naar per-
sonen als naar zaken, in zijn uit-
spraak woordelijk o.a. het volgende
heeft geschreven: „dat het gezin,
Waartoe J. P. behoort, hoogst ongun
stig bekend staat en men het wel in
staat acht, in gegeven gevallen val-
sche beschuldigingen in te brengen".
Mijn doel der brochure Was, aan te
toonen, hoe oneerlijk en dus ook on
betrouwbaar de bron is, waaruit die
verdachtmaking tegen mij is gerezen
en al waren die dingen dan ook groo
tendeels vergeten, of nooit geloofd, en
zijn er sedert dien tijd heel andere
dingen aan de markt; toch meende
ik, dat het mijn plicht was, om aan
veler verlangen te voldoen en iets
meer licht op deze dingen te laten
vallen. Overigens heb ik het aan den
rechter overgegeven, maar bovenal
aan God, want smaadheid en verloo
chening, ondankbaarheid en oneer
lijkheid tegenover mij als gewoon
mensch is nog het ergste niet, maar
dit alles is in groote mate tegen God
misdreven (zooals alles genoeg be
wijst); dat zal en moet zich wreken.
God laat zich niet bespotten
Zoo bleef de zaak steeds hangende
tot den noodlottigen ochtend van
gisteren.
Toen J. P. zich, zooals gewoonlijk,
om 6 uur 's morgens naar de fabriek
te Gronau wilde begeven, alwaar hij
werkzaam was, en ongeveer ter
hoogte van café Essenhuis (in den
Zolke) zich bevond, sprong ds. De
Geer eensklaps uit een boschje te
voorschijn en loste twee schoten op
hem, waarvan het eene in de rechter
borst en "Het andere in het achterhoofd
trof, met het gevolg, dat de jongen
een half uur later stierf.
Nadat de jongen getroffen was, nam
de predikant de revolver, die een vijf
loops klein kaliber was, in den mond,
trok tweemaal af en stortte neder.
Nog spoediger dan de jongen was ook
de moordenaar overleden. In 't bij
zijn van den Burgemeester werd door
dr. Frederiks lijkschouwing gehou
den. In verband met verschillende
uitlatingen van den predikant„dat
het nu maar uit moest zijn", en „dat
in Nederland geen recht was te krij
gen", meent men te mogen opmaken,
dat hij reeds lang met dergelijke
plannen rondliep. Echter heeft hij
Woensdag nog vol belangstelling ge
ïnformeerd naar het feestje, clat Za
terdag 3 September, ter eere van den
verjaardag der Koningin te Losser
zou plaats hebben.
Hij is echter Woensdagnacht niet
op bed geweest, daar zijn legerstede
onaangeroerd bleek te 2ijn.
Om half één arriveerde de justitie
uit Almelo, bestaande uit jhr. mr.
Calkoen, officier van justitie, mr.
Van der Mühlen, rechter-commissaris
en mr. Ter Kuile, griffier, die om 2
uur echter weer vertrokken.
Koloniën.
OVERSTE VAN DAALEN.
Naar het N. v. N. uit goede bron
verneemt, komt de bekende overste
Van DaaJen, thans op Atjeh. in het
begin Van het volgende jaar in
Europa.
WEGGEWORPEN GELD.
Het „Bat. Nbl." geeft een staaltje
op welke wijze er met het geld uit de
Indische schatkist wordt omgespron
gen.
Het blad zegt
De lezer herinnert zich zeker nog
wel de fameuse kwestie over de geul
of het bassin (toen lag daarin juist
in reparatie een steamer van den
sultan van Koetei) en de brug van de
„Ned.-Ind. Industrie", die de Staats
spoor gedempt en afgebroken wilde
hebben ten behoeve van een daar
langs aan te leggen lijn.
De „Industrie" bedong voor den af
stand van een en ander 16.000
schadeloosstellingdoch dat wilde de
Regeering niet, meenende, dat het
terrein niet het eigendom was van
de „Industrie". Kortom, hot kwam
tot een proces de politie' werd er bij
gehaald om den grond te bewaken
maar de raad van justitie besliste
ten voordeele van de „Industrie" en
nu alles in het reine gebracht is, alle
vorderingen binnengekomen zijn,
blijkt dat de Staat ten gevolge van
bedoeld proces een kleine 60.000
heeft moeten afdokken, daaronder
nog niet begrepen de kosten voor het
dempen van de geul, het afbreken van
de brug, enz., die door de S.S. ge
maakt werden.
Wat 'n bombarie en geld voor oen
kleinigheid, terwijl dat alles verme
den had kunnen worden; want vol
gens een der autoriteiten van de S.S.
was het volstrekt niet noodig. dc lijn
langs de bewuste plek aan te leggen.
Maar een andere ambtenaar, die óók
wat in de melk te brokken had, wilde
haar met alle geweld langs de ..In
dustrie" hebben, en zijn wil geschied
de ten koste van meer dan 60.000
guldens.
EEN CENT SCHADEVERGOEDING.
Zooals men zich herinneren zal,
deed indertijd de heer C. A. Koning,
den vorigen redacteur van het „Soe-
rab. Handelsblad", H. G. Bartelds,
een civiel proces aan wegens laster,
ien eischte hij daarbij onder anderen
vergoeding van de, door hem gele
den schade. Die eisch werd toen den
heer Koning toegewezen, met bepa
ling, dat over het bedrag van die
schade nader voort moest worden
geprocedeerd. Dat is nu geschied, en
j.l. Woensdag deed de Soerabajasche
raad van justitie daarin uitspraak.
De heer Koning, voor wien optrad
mr. Ramaer, eischte ongeveer 95.000
ter vergoeding van hem, door zijn as
suradeuren niet uitbetaalde assuran
tiepenningen en ƒ50.000 tot vergoe
ding van het nadeel, door hem in eer
en goeden naam geleden. Voor den
heer Bartelds bestreed mr. VanTroos-
tenburg de Bruyn deze vorderip^ en
bood aan één cent. De raad besliste
in het voordeel van den heer Bartelds
dat de beide bedoelde bedragen ten
onrechte» werden gevorderd, en dat
de heer Bartelds met zijn aanbod van
één cent kon volstaan.
Ook door den strafrechter werd de
heer Bartelds indertijd ter zake van
hetzelfde feit wegens laster veroor
deeld.
ATJEH.
Naar wij vernemen, zal de gene-
raal-majoor jhr. J. C. van der Wijck,
die als gouverneur van Atjeh gene
raal Van Heutsz opvolgde, reeds in
April of Mei weer naar Java terug-
keeren, om in den rang van luite
nant-generaal den tegenwoordige» le-
ger-commandant, luit.-gen. Boetje. op
te volgen, die, na twee jaren in dien
rang te hebben gediend, met pensioen
zal gaan.
Generaal Van der Wijck zal als'
gouverneur van Atjeh worden opge
volgd door den tègenwoordigen luib-
kolonel G. C. E. van Daalen, d'e, in
afwachting van die benoeming en
zijne bevordering tot den kolonels
rang, spoedig reeds met verlof na-ir
Nederland zal vertrekken.
Vroeger is gemeld, dat kapitein Co-
lijn, adjudant van generaal Van
Heutsz, te Sabang zou debarkeeren.
om als adjudant den nieuwen gou
verneur van Atjeh ter zijde te staan.
Hierin is echter, zoo wij goed zijn
ingelicht, verandering gekomen. De
kapitein zal den aanstaanden gouver
neur-generaal naar Buitenzorg verge
zellen.
(„N. v. d. D
Sport en Wedstrijden.
AMSTERDAMSCHE WIELERBAAN.
Op de Amsterdamsche wielerbaan
zullen Zondag wederom wielerwed
strijden plaats hebben. Dan worden
verreden de kampioenschappen der
A. S. C. „Olympia", over 1 en 25 K.M.
Een match a trois tusschen Cara-
pezzi (Italiaan), Heller (Oostenrijker)
en Jan van Gent (kampioen prof. van
Nederland).
De amateurs Mastwijk, Bieshaar en
Stouten rijden een match a trois om
Hen Brassard, terwijl bovendien nog
een match poursuite over 5 K.M. tus
schen winners van korten en langen
afstand verreien wordt.
Leger en Vloot.
Naar de Tel. verneemt worden bin
nenkort bevorderd tot eerste luite
nants
a. de tweede luitenants-kwartier
meesters H. Eggink. E. J. J. de Roy
van Zuydewijn, P. J. H. Rehe en G.
J. K. Sneep.
b. de tweede luitenants der infante
rie L. J. J. M. Tabbers, N. A. A.
Bruyn, J. E. Schneiders, W. J. Briel,
H. de Jongh, F. A. van Seters, J. W.
Egbers, H. C. van der Lely, H. A.
Fischer, J. D. C. Berkhout, J. A. van
Helden Tucker, G. A. de Vos, W. J.
Harms en L. J. Baerends.
Uit de Arbeiderswereld
STAKING IN DE BELGISCHE
GLASBLAZERIJEN.
Sedert Donderdagmorgen zijn in
alle glasblazerijen in de omstreken
van Charleroi de vuren gedoofd.
De staking is algemeen, een glas
blazerij te Marchienne uitgezonderd,
die niet aan den lock-out, door de pa
troons uitgeschreven ,als antwoord op
het samengaan der werklieden, deel
neemt.
Alles is kalmmen verwacht, dat
de staking drie weken zal duren.
De stakende typografen te Winscho
ten hebben nogmaals bij de patroons
aangeklopt, om weer aan 't werk te
mogen gaan. Niemand werd echter
weer aangenomen. Het grootste deel
der stakers heeft nu elders werk ge
vonden.
Te Lyon, Cette en Adge zijn werk
stakingen uitgebroken, met het doel,
de groote werkstaking te Marseille te
steunen. Op de kaden wordt niet ge-
w erkt.
Rechtszaken.
ONBEVOEGD UITOEFENEN DER
GENEESKUNDE.
Men meldt uit Amsterdam
In de zaak tegen Jacob Mot, die
wegens het onbevoegd uitoefenen der
geneeskunde voor het eerste kanton
gerecht alhier terechtstond, werden
drie getuigen gehoord de vader van
het overleden kindje, de melkslijter J.
Prinsen, was eveneens gedagvaard,
en ook ter terechtzitting tegenwoordig
geweest, doch weder vertrokken. De
zaak werd dan ook eerst laat in den
namiddag in behandeling genomen.
De moeder van het kindje, Aartje
Oudhof, deelde als getuige mede, dat
beklaagde reeds vroeger haar doch
tertje had behandeld. Beklaagde had
den 28en Mei zelf het recept gereed
gemaakt in de woning van getuige.
Nadat het lapje op de maagstreek
was gelegd, meende getuige te heb
ben gemerkt, dat haar dochtertje een
weinig opknapte. Beklaagde was om
6 uur nog even komen kijken, en toen
's nachts het meisje teekenen van be
nauwdheid gaf, waren beide ouders
opgestaan, en hadden den heer Mot
geroepen. Een dokter hadden zij bij
het kind niet gehad. Beklaagde had
nimmer eenige geldelijke belooning
van de ouders ontvangen.
De slager S. van Gelder, in de
buurt der ouders wonende, was des
nachts gewekt en naar het zieke kind
je geroepen, omdat het zoo naar was.
Met zijne vrouw had hij zich toen be
geven naar de woning zijner buren,
en hij had daar beklaagde aangetrof
fen. Deze had verschillende verrich
tingen gedaan ten opzichte van het
zieke kindje toen de compressen om
de beentjes waren gelegd, had be
klaagde gezegd ,.er zit nog leven
in." Voorts had beklaagde aangera
den aan de ouders, nu maar een dok
ter te halen, en daarna had hij te
kennen gegeven, dat hij wegging, om
dat het beter was, dat men hem niet
zou zien. De vrouw van den vorigen
getuige, mej. S. Augurki. legde eene
gelijkluidende verklaring af, behalve
dat beklaagde n a het leggen der
compressen nog leven in het kindje
had geconstateerd. Beklaagde had dit
geconstateerd vóór het aanleggen der
compressen, en nadat getuige van
Gelder nader was ondervraagd, kwam
hij op zijne verklaring terug en zeide
zich nu goed te herinneren, dat het
geschied was, zooals zijne vrouw ver
klaard had.
Beklaagde erkende, dat hij in zijn
vrijen tijd de geneeskunde uitoefende
en dat hij hiervan een soort beroep
maakte. Toen hij de compressen aan
legde, wist hij niet, of het kind nog
leefde hij deed het alleen juist om te
constateeren, of er nog leven inzat.
De ambtenaar van het O. M. wees
in zijn requisitoir erop, dat beklaag
de reeds eens voor dit kantongerecht
had terechtgestaan voor eenzelfde
feit, en reeds tweemaal voor het 2e.
kantongerecht. Het maximum werd
gevorderd: ƒ300 boete, subsidiair 60
dagen hechtenis.
Mr. Kokosky was van meening, dat
de ten laste gelegde manipulatie bij
het tweede bezoek niet was bewezen,
terwijl de verdediger voorts erop
wees, dat hetgeen "beklaagde deed,
niet buiten noodzaak was, want het
kindje lag op sterven. Hetgeen ge
schied is bij het derde bezoek moest
derhalve ook van het ten laste geleg
de wegvallen. Mocht, hetgeen beklaag
de bij het eerste bezoek verrichtte,
wèl buiten noodzaak geschied zijn.
hetgeen pleiter betwijfelde dan.
was nog niet geconstateerd, dat be
klaagde zijne daden verricht had als
het uitoefenen van een beroep. Wel
had beklaagde dit zelf erkend, doch
uit de omstandigheden moest dit ge
bleken zijn.
Mr. Kokosky concludeerde tot vrij
spraak, subsidiair tot clementie.
Uitspraak over 14 dagen.
DE MOORD TE KLEIN-GARNWERD.
Voor de rechtbank te Groningen
stond Donderdag terecht W. v. d. S.,
24 jaar oud, boerenknecht te Garn- j
werd, gemeente Ezinge, thans te Gro
ningen gedetineerd, ter zake dat hij j
in den nacht van 23 op 24 Juli 1904
op den grindweg te Klein Garn werd,
gemeente Winsum, opzettelijk Pieter
Groenewold van het leven heeft be
roofd, door dezen, met het oogmerk
om hem te dooden, met een mes of
dergelijk scherp voorwerp een zoo he-
vigen steek of stoot in de borst ter
hoogte van het hart toe te brengen,
dat daardoor het hart verwond is,
tengevolge van welke verwonding de I
getroffene kort daarna overleden is.
Bij een arbeider te Klein-Garnwerd
zoo heet een gehucht aan den
grindweg van Winsum naar Garn-
werd was een feestje geweest. Er
was niet overmatig gedronken
en in vroolijke stemming had men af
scheid genomen. Tot. het gezelschap
behoorde een meisje, dat, in dienst bij
een landbouwer, naar diens boerderij
moest worden gebracht. Het meisje
liep met den 24-jarigen Pieter Groene
wold, machinist aan de steenfabriek
Actief te Winsum, een oppassend
werkman en de kostwinner van zijne
moeder, op een^kleinen afstand achter
de ouderen aan. Op een gegeven
oogenblik drong de beklaagde, aan-
gegrepen door minnenijd, zich tus
schen de beiden. Een woordenwisse
ling en daarna een handgemeen wa
ren het gevolg. Het meisje liep snel
weg, zich voegend bij de anderen, die
huns weegs gingen. De vechtenden
bleven midden op den weg achter.
Bekl. trok zijn mes en bracht Groene
wold een steek in de borst toe. Groe- j
newold viel ter aarde, door bekl. aan
zijn lot overgelaten. Bekl. is later met
een jongen van 15 jaar naar de plaats I
van de daad teruggekeerd. Met hun I
tweeën hebben zij den getroffene toen
op den berm van den weg gelegd.
Daarop heeft de bekl. den jongen j
weggestuurd om water te halen. Toen j
de jongen met water terugkwam,
heeft bekl. dezen gezegd, dat 'hc«. met
meer noodig was en dat hij zich
moest verwijderen, eene waarschu
wing waaraan hij kracht bijzette door
het vertoonen van een mes. Terwijl
de jongen water was gaan halen,
heeft bekl. een mes gehaald uit een I
der zakken van den getroffene en hem
daarmede in de keel gestoken, om den
schijn te wekken, alsof de getroffene
zelfmoord zou hebben gepleegd.
Er werden tien getuigen gehoord,
wier verklaringen geheel klopten met
bovenstaand verhaal. Aanteekening
verdient nog, dat beklaagde tegen den j
jongen, die met hem naar den ge trof-
fene ging, gezegd heeft: „Als Pieter
nog leeft, steek ik hem dood".
Dokter Tymstra heeft een steek in 1
de rechterhartkamer geconstateerd en I
verklaard, dat Groenewold, ook in- j
dien direct na den steek geneeskundi- i
ge hulp ware verleend, onmiddellijk
zou zijn gestorven.
Beklaagde bekende de dood en zeide
niet het oogmerk te hebben gehad om
te dooden, wel om leed te doen. Door
minnenijd was hij in woede ontsto- I
ken.
Het openbaar ministerie, door mr.
Van Eeten waargenomen, eischte we
gens doodslag tien jaar gevangenis
straf.
De ambtshalve verdediger, mr.
Switters, qualificeerde de daad als
een hartstochtsmisdrijf en pleitte ver
zachtende omstandigheden, ook met
oog op de schuldbewuste houding van
beklaagde.
Uitspraak over acht dagen.
Letteren en Kunst.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
„De Hollandsche Revue" bevat de
zen keer als hoofdplaat een photogra-
fische afbeelding van „Eene zitting
van het Internationaal Socialistisch
Kongres", dat van 14 tot 21 Augustus
1904 te Amsterdam werd gehouuen.
Voorts een karakterschets van Dr. P.
N. Hendrik Muller, mdertijd consul-
generaal, buitengewoon gezant en
speciaal gevolmachtigde van den
Oranje-Vrijstaat; en Eene Revue der
Tijdschriften.
De Rubriek „Het Boek van de
Maand" is ditmaal gewijd aan een
artikel over Homoeopathie door Dr. J.
Voorhoeve, waarbij een portret van
den grondvester dezer geneeswijze
Professor Hahnemann.
De rubriek „Belangrijke Onderwer
pen" bevat bijzonderheden over „Een
Hollandsche Drijvende Tentoonstel
ling", over „Vliegende Keukens", „De
Kleeding-Hygiène bij het Schoolgaan
de Meisje" enz.
No. 36 van Eigen Haard bevateen
vervolgnovelle ..Gees", door L. Kla
ver het tweede gedeelte van „In
Bretagne", van J. Eigenhuis: Javaan-
sche Kunstnijverheid, door T. Ter
HorstDe BoerToen de Koning nog
leefde. De eerste Nederl. Pers-auto en
de gewone rubrieken.
De Septemberaflevering van „Vra-
