Kamer van Arbeid voor de.
metaal- en houtbewerking.
Maandagavond 1.1. vergaderde deze
Kamer. Besloten word de pers te ver j
zoeken de adressen der leden te wil
len publiceeren, opdat mem wete waar
inlichtingen enz. kunnen werden in
gewonnen en klachten ingeleverd.
De adressen zijn P. Goedkoop Dz.
(patroon-voorzitter)Spaarndammev-
weg 8 C. Vermeer (werkman-voorzit
ter), Rozenpriëelstraat 77 J. F. Hms-
wit (patroon-bestuurslid), Wilhelmi-
nastraat 3J. Huizing (werkman-be
stuurslid), Barendsestraat 51V G.
H. Jacobs, Ripperdapark 28L. Fruij-
tier, Warmoesstraat 21A. v. d. Vies,
Kleine Houtweg 73c; W. C. Takes, A.
L. Dyserinckstraat 37Th. P. Don-
kerlo. L. Heerenvest 104c; C. de
Braai, Saenredamstraat 37 rooden
J. Gerritsz, secretaris (tijdelijk), Ke
naupark 9.
Wat betreft het besluit der Kamer
van Arbeid voor de voedings- en ge
notmiddelen, om zooveel mogelijk pu
bliciteit te geven aan het op een ver
gadering verhandelde, werd er aan
herinnerd, dat de wet de publiciteit
niet verbiedt, doch in elk geval niet
voorschrijft. Daarom is dan ook dooi
de Kamer van Arbeid voor de metaal-
en houtbewerking, als iets belangrijks
te vermelden viel, bijv. adressen aan
den Raad publiceeren, enz., de me
dewerking van de pers niet tever
geefs ingeroepen.
Vervolgens werd eenef regeling ont
worpen om juiste gegevens te ver-1
krijgen voor het verschaffen der drie
maandelijks te verzamelen gegevens
aan het Centr. Bureau v. d. Statistiek:
(K. B. 9 Juli 1901 Stsbl. 194).
En ten slotte sprak de Kamer haar
leedwezen er over uit. dat het bureau
voor inlichtingen vcor werkgevers en
werkzoekenden, waarvoor zich door
haar zooveel moeite is gegeven, nog
altijd niet in werking is getreden,
daar het vooral in dezen tijd van bij
zondere werkeloosheid zijn nui lvul
kunnen bewijzen.
Onderscheiding.
De cacao- en chocoladefabriek
„Union" te Haarlem is op de Inter
nationale Tentoonstelling van Voe
dingsmiddelen te Londen (in het
Crystal Palace AugustusSeptember)
bekroond met den Grand Prix, de
hoogste onderscheiding. Dit is de
derde maal in dit jaar, dat aan deze
fabriek de hoogste onderscheiding op
internationale tentoonstellingen werd
toegekend.
Landweer.
In de Staatscourant van heden is
opgenomen de verdeeling van de
Landweer-districten. Het district
Haarlem of XXI is samengesteld uit
de gemeenten Bennebroek, Bloemen-
daal, Haarlem, Haarlemmermeer,
Heemstede, Schoten, Velsen en Zand-
voort.
De Spoorweg-werken.
Met de werken aan den bouw van
het nieuwe station is een aanvang
gemaakt door het wegbreken van hui
zen aan het Bolwerk en het opruimen
van kolenloodsen, enz. Is dit klaar,
dan wordt aan het Kemiemerpleiii
het terrein opgehoogd en daar het
hulpstation geplaatst. Dit zal in No
vember 1905 gereed zijn.
Een legaat.
Het Museum van Kunstnijverheid
alhier ontving als legaat van wijlen
mejuffrouw P. G. Kakenberg te Haar
lem een bijzonder kostbaar oud-Ja-
pansch kaststel, bestaande uit drie
vazen met deksels en twee bekers.
Het legaat werd in de raadzaal van
het Museum geplaatst.
Posterijen en Telegrafie.
Met ingang van 1 Nov. a. s. wordt
de heer S. M. Baale, commies 1ste
klasse aan het telegraafkantoor al
hier, overgeplaatst naar Assen, ter
wijl met ingang van dien datum de
heer C. Meijer, commies 2de klasse
te Zwolle naar hier wordt overge
plaatst.
Benoemd.
De heer J. H. Reulman, onderwij
zer aan de Chr. School in de Antho-
niestraat, is met ingang van 1 Janua
ri 1905 benoemd tot onderwijzer aan
een bijzondere school te 's-Graven-
hage.
Examens boekhouden.
Naar wij vernemen zullen de na
jaarsexamens boekhouden en han
delscorrespondentie uitgaande van
de federatie van Handels- en Kan-
toorbedienden-vereenigingen gehou
den worden te Amsterdam, Rotter
dam, Utrecht op Woensdag en Don
derdag 23 en 24 Nov. a.s., en zal voor
het volgend voorjaarsexamen een
nieuw program meer in overeenstem
ming met de praktijk door de desbe
treffende examen-commissie dier fe
deratie worden ontworpen en zoo mo
gelijk nog dit jaar worden bekend
gemaakt.
A.-R. Propaganda-club.
Naar men ons mededeelt zullen
door de A. R. Propaganda-club „Mr.
G. Groen van Prinsterer" alhier in het
winterseizoen twee openbare verga
deringen worden gehouden, waarbij
als sprekers zullen optreden de hee^
ren Mr. G. J. Sybrandi van Almelo
ern Ds. G. Postma van Voorburg.
Na Arbeid Kunst.
De muziekvereeniging „Na Arbeid
Kunst", bestaande uit werklieden van
de Haarlemsche Katoen-Maatschap
pij, zal op Zaterdag a.s. onder lei
ding van haar directeur den heer J.
Blad, een uitvoering geven in de
Kleine Vereeniging. Het bekende spe
cialiteitengezelschap onder directie
der heeren Zwartverwer en van der
Lugt zal haar medewerking verlee-
nen, terwijl een bal, onder leiding
van den heer J. B. Bongers de feest-
viering zal besluiten.
Binnenland
HOFBERICHTEN
Maandagmiddag is prins Hendrik
der Nederlanden uit Dobbin te Lud-
wiglust aangekomen, vanwaar uit hij
zich met den groothertog, de groot
hertogin en prins Reuss, voor een
jachtuitstapje, naar Fried rich tsmoor
heeft begeven.
H. M. de Koningin-Moeder is voor
nemens na haar vertrek van Soest-
dijk (half October) niet terstond naar
Den Haag te gaan, maar eerst nog
eenigen tijd in het buitenland door
te brengen.
KAMERVERKIEZING ASSEN.
Bij de gisteren gehouden stemming
voor een lid der Tweede Kamer in
het district Assen werden uitgebracht
3527 geldige stemmen.
De uitslag is, dat er herstemming
moet plaats hebben tusschen mr. M.
W. F. Treub (vrijz. dem.) met 1654
en m.r N. G. Pierson (lib.) met 906
stemmen.
De heer H. Bos Kzn. (antir.) had
670 en de heer A.van der Heide (soc.-
dem.) 297 stemmen.
Er is slecht gestemd. Het aantal
kiezers bedraagt meer dan 6335.
VERKIEZINGSACTIE.
De afdeeling Noordhorn der S. D.
A. P. besprak uitvoerig de verkie
zingsactie voor 1905 en besloot Vlie
gen candidaat te stellen. Vliegen's
weldra té houden propagandatocht
werd geregeld; hij zal op minstens
12 plaatsen spreken. (Het Volk)
PROV. STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
In „Palais Royal" te Amsterdam
hield Dinsdagavond de vrijzinnige
kiesvereeniging „Vooruitgang" in
kiesdistrict VII eene openbare verga
dering van leden en geïntroduceerden
ter bespreking van de definitieve can-
didaatstelling voor de verkiezing van
twee leden der Provinciale Staten (va
caturen ontstaan door het aftreden
der heeren mr. W. S. J. van Water
schoot van der Gracht en dr. P. J. F.
Vermeulen).
Nadat de voorgestelde candidaten,
n.l. Mr. R. van Rees en Prof. mr. J.
T. Houwening, ingeleid en aanbevo
len waren door Mr. G. Vissering en
Mr. Ed. Lankhout, werden zij met
algemeene stemmen definitief candi
daat gesteld.
DE LANDWEERWET.
In de „St.-Crt." No. 233 is opgeno
men de beschikking van den min.
van oorlog, van 27 Sept. 1904, ter uit
voering van art. 15, tweede lid, der
Landweerwet, betreffende de catego
rieën van dienstplichtigen, vrijge
steld van het bijwonen der oefenin
gen in vredestijd en van den werke-
lijken dienst in oorlogstijd.
I
i NIET-TOELATING VAN
EEN RAADSLID.
In de Maandag gehouden openbare
vergadering van Ged. Staten van
Zuid-Holland werd door het lid van
dat College, den heer J. Krap, rap
port uitgebracht over het bezwaar van
A. van Asselt, arts te Heenvliet, te
gen zijne niet-toelating als lid van
den Raad dier gemeente.
De niet-toelating was hierop ge
grond, dat de heer Van Asselt de be
trekking bekleedt van gemeente-ge
neesheer, tevens belast met d& armen
praktijk, den doodschouw en de kos-
telooze vaccinatie en revaccinatie en
dat hij alzoo is ambtenaar vanwege
het gemeentebestuur aangesteld of
daaraan ondergeschikt.
In zijn verzoek om vernietiging van
het besluit tot niet-toelating voerde
adressant aan, dat hij, wat de armen
praktijk betreft, wordt gesalarieerd
alleen door het burgerlijk armbestuur
en dat, hoewel op de gemeente&egroo-
ting een post is uitgetrokken voor
vaccinatie enz., hem hiervoor nooit
iets is betaald. Voorts, dat zijn voor
ganger onder dezelfde omstandighe
den als adressant jaren lang lid van
den Raad is geweest, zonder dat
daartegen bezwaar is gemaakt.
De rapporteur, de heer Krap, erop
wijzende, dat adressant is gemeente
geneesheer en de uitzonderingsbepa
ling van art. 23 der gemeentewet be
treffende de onvereenigbaarheid van
betrekkingen met het lidmaatschap
van den Raad spreekt van genees-
heel- en verloskundigen in het alge
meen niet van gemeentegeneesheeren,
sprak, onder herinnering nog aan
verschillende Koninklijke beslissingen
over deze quaestie, als zijne meening
uit, dat, met ongegrondverklaring
van adressant's bezwaar het besluit
tot niet-toelating behoort te worden
gehandhaafd.
MACHINE UIT ELKANDER
GESLAGEN.
Gisteren zijn door onbekende oor
zaak men vermoedt door verkeerde
behandeling door den tijdelijk dienst-
doenden hulpmachinist eenige
machinedeelen in de katoenspinnerij
van de N. V. „De Veenendaalsche
Stoomspinnerij Weverij" te Veenen-
daal, losgerukt, en met zulk een
kracht weggeslingerd, dat geen stuk
van de zware dubbele Engelsche
stoommachine heel bleef, en alles met
vreeselijk geraas door elkander werd
geworpen. Groote brokken ijzer dron
gen door het dak en de muren naar
buiten. Het personeel, even te voren
door het stooten der machine gewaar
schuwd, had juist het fabrieksgebouw
verlaten, toen de catastrophe plaats
had. De machinist werd licht ver
wond. De materieele schade is echter
zeer grootwaardoor een deel van
het werkvolk waarschijnlijk eenigen
tijd tot werkeloosheid zal zijn ge
doemd.
NEDERLANDSCHE TOERISTEN.
In 1903 werden in Nederland 27.659
rondreisbiljetten verkocht.
Naar den maatstaf van het totaal
der afgegeven rondreisbiljetten, ruim
725.000, met een opbrengst van 26^
millioen, den gemiddelden prijs van
zulk een biljet op 35 stellende, zou
in Nederland voor 850.000 verkocht
zijn. Daarvan aftrekkende het ver
schil tusschen de opbrengst voor de
Nederlandsche spoorwegen en het be
drag, dat de vreemden betaalden,
zijnde ƒ145.000, zouden dus de Neder
landers in dat jaar aan reiskosten in
het buitenland 705,000 hebben uit
gegeven.
En aangezien de spoorkosten ge
middeld zoowat 25 pCt. van de geza
menlijke reiskosten bedragen, is door
het reizende Nederland in 1903 dus
voor uitstapjes in den vreemde 2-ijf
3 millioen uitgegeven.
INBREKERS.
De inbrekers J. P. van M. en W. T.
A. de M. zijn naar het Huis van Be
waring te Rotterdam overgebracht,
nadat zij den inspecteur van politie
C. van de Pol Jr., die zich veel moeite
gaf om hen tot bekentenis te brengen
en door middel van braak gestolen
goederen op te sporen, een uitvoerige
uiteenzetting van hun doen en laten
hadden gegeven. In hun volledige be^
kentenis deelden zij ook mede, datJ.
P. van M. voor 12 en een tooneelkij-
ker de tot roofslot ingerichte schuit
kocht en er later met de hulp van
zijne kameraden eene hut op bouwde,
zijnde hij voornemens met Gerrit den
Vioolspeler en diens vrouw daarin te
gaan wonen.
In de Snellemanstraat braken zij in
met behulp van een sleutel, dien zij
zóó bijgevijld hadden, dat hij op het
slot paste. Zij gebruikten daarbij ook
een breekijzer.
Toen zij het gestolene aan boord
van hun vaartuig gebracht hadden,
bemerkten zij hun lucifers te hebben
laten liggen in het huis waar zij in
braken en daarom haalden zij de
brandende lamp uit een lantaarn, in
den Zwaanshals staande. Zóó ver
schaften zij zich licht.
HET WITTE KRUIS.
Dinsdag had in het American-Hötel
te Amsterdam de 46ste algemeene ver-
gadering der Noox-d-Hollandsche Ver
eeniging ,,Het Witte Kx'uis" plaats.
De vergadering werd geopend dooi
den voorzitter, den heer dr. P. J. Bar-
nouw, die in zijn openingsrede in het
kort herdacht het overlijden van het
verdienstelijk medelid, den heer dr. I.
Teixeira de Mattos, aan wiens nage
dachtenis spr. eerbiedige hulde bracht
(applaus).
Daarop werd het woord gegeven
aan den secretaris, den heer P. J.
van Eldik Thiemo, tot het uitbrengen'
van het jaarverslag.
Het jaarverslag over 1903 vermeldt
dat de vereeniging op 1 Januari 1903
telde 74 afdeelingen met 15.498 leden
en op 1 Januari j.l. 76 afdeelingen met
17,256 ledenalzoo 1758 leden meer.
Ter voorziening in de vacature dooi
de periodieke aftreding van den heer
C. Bakker (herkiesbaar) en van de
heeren A. B. Dievenbach en G. Loo-
man als leden vsp. bet hoofdbestuur,
werd herkozen de' heer C. Bakker en
gekozen de heeren L. van Cleeff J..Tzn.
predikant te Aalsmeer, en G. de Ven.
apotheker te Den Helder.
De heer R. Ledeboer, aan de beurt
van aftreding, werd herkozen als lid
van de commissie van beheer van het
herstellingsoord ..Heideheuvel".
Het dienstjaar 1903 sluit met een
voordeelig saldo van ƒ6955.38.-
ONZE KRANIGE POST.
Een brief uit Amerika, geadresseerd
aan„Mr. J. Verkerke, Aardappel-
handel, Dubbelstraat. Nederland", is
dezer dagen aan het juiste adres te
Bergen-op-Zoom bezorgd geworden.
Aan het bureau der Rebuten (onbe
stelbare brieven) aan het hoofdkan
toor in Den Haag, had men opge
zocht, in welke plaatsen van ons land
een Dubbelstraat is, en daarna uitge
vonden dat de brief thuisbehoorde te
Bergen-op-Zoom.
BROODNIJD.
Al meermalen waren de Duitschers
D., S. en M., werkzaam op de me
taalvyarenfabriek der heeren Daal
der op te Tiel het mikpunt van verra
derlijke aanvallen. Voor eenige maan
den, werden zij door messteken mis
handeld, Zondagavond beleedigde
men hen in hunne woningen, waar
van deuren werden ingetrapt en de
ruiten werden ingeslagen. Eenige re
volverschoten door D. gelost, bleven
zonder invloed op de bende. Twee
dezer Duitschers vertrekken weder
naar Iserlohn.
GESTOKEN.
Op de kermis te Nieuwkuik is
Maandagavond bij een vechtpartij
een persoon zoodanig met een mes in
den buik gestoken, dat men voor zijn
leven vreest.
INBRAAK.
Gebruik makend van de afwezig
heid der politie, die op het feestter
rein moest zijn, is in den nacht van
Maandag op Dinsdag aan den Witte-
singel en op het Gerecht te Leiden
door middel van valsche sleutels in
braak gepleegd. In het eerste huis
werden een aantal gouden en zilve
ren, sportmedailles en sieraden,
het andere (een winkel) eenig geld
ontvreemd.
BRANDEN.
Ongeveer half tien Dinsdagavond
ontstond er brand in het magazijn
van garens, band. manufacturen en
gemaakte goederen van den heer G.
Kühling, Rapenburg 3840 te Am
sterdam. De brand woedde hoofdza
kelijk op de 2e étage van het perceel
40, dat tot bergplaats van goederen
diende, en manifesteerde zich vooral
door een verstikkenden rook, door de
smeuling van vele artikelen veroor
zaakt.
Met eenige stralen op de Vechtlei-
ding was de brandweer het vuur
spoedig meester.
D© le étage en ook de onder het
magazijn gelegen groote winkel,
waarvan het plafond erg beschadigd
werd, hadden aanzienlijke water
schade.
De heer Kühling was op het oogen-
blik, toen de brand uitbrak, afwezig.
De winkeljuffrouwen en de mannelij
ke bedienden waren nog in den win
kel en erg verbauwereerdomtrent
de oorzaak konden zij niets mede-
deelen.
Te Waalre brandde de woning van
Jac. Hooger aan den Stationsweg tot
den grond af. Bij gebrek aan water
konden de spuiten niet werken. Huis
en inboedel waren verzekerd.
ONGELUKKEN.
Het 7-jarig zoontje van den heerH.
Meppelma te Meppel dat vóór eenigen
tijd door een speelkameraadje met
een kettinkje in het rechteroog werd
verwond, en toen op advies van den
heer dr. W. Lingmont, te Utrecht on
der behandeling werd gesteld, heeft
dat oog moeten missen. Het kind is
te Meppel teruggekeerd, voorzien van
een kunstoog.
Op de kermis te Westex-Blokker
heeft een 7-jarig knaapje bij het op
bouwen van een draaimolen een paal
op het lichaam gekregen, waardoor
hij zoodanig verwond werd, dat rij
stierf.
Uit de Arbeiderswereld
WERKSTAKING DER GLAS
BLAZERS.
In de Dinsdag te Rotterdam gehou
den vergadering van de Vereeniging
van Glasfabrikanten in Nederland, is
besloten, om aan het personeel mede
te deelen, dat, indien de arbeid niet
vóór Vrijdag 7 dezer weder wordt op
gevat, tegen de nieuwe loonregeling
met de bekende wijzigingen, de vuren
in alle fabrieken, des morgens te 9
uur zullen worden gedoofd.
Ook de stakende glasblazers te Delft
hebben weer vergaderd. Thans hebben
zich aangesloten de mannen, die gis
teren nog bezig waren de ovens te
ontladen.
Besloten werd de staking vol te
houden en eiken dag in Stads Doelen
te vergaderen.
Dat op de glasblazerij in Delftsha
ven gewerkt zou worden, ^erd ten
sterkste ontkend.
De correspondent van de N. R. Ct.
te Delft heeft qen onderhoud met de
directie der flesschenfabriek Delft ge
had.
Uit dit onderhoud blijkt o. m., dat
de patroons wil men de
concurx-entie met het buitenland
kunnen volhouden genoodzaakt
zijn een uniform-loontarief vast te
stellen.
Toch zijn de fabrikanten niet dan
noode, zéér noode, aan eene loons-
vei-laging gaan denken, maar zij wer
den er als 't ware toe gedwongen,
doordien de verkoopsprijs welken zij
voor hun artikel op de markt bedin
gen, sedert 1902 met ongeveer 16 pet.
terugliep. Er werd in de laatste 2 ja
ren in het bedrijf geld verloren in
plaats verdiend en in den loop van
dit jaar leverde het bedrijf zelfs et
telijke duizenden guldens- verlies op.
Een ander middel om aan verlies
te ontkomen, dan verlaging der loo-
nen, Is hier niet, daar de grondstof
fen van glas niet van dien aard rijn,
dat daaruit veel kracht om te concur-
reeren kan worden ontleend.
Verder zeide de Directie, dat deze
loonsverlaging toch nog niet betee-
kent. dat een glasmaker niet in staat
zal zijn, om, zonder dat buitenspori
ge eischen aan zijn productievermo
gen gesteld worden, een weekloon van
een kleine ƒ30 te maken en helpers
naar evenredigheid.
En allerminst mag gezegd, dat deze
loonregeling plotseling is gekomen.
Reeds in Mei dezes jaars wees de di
rectie dezer fabriek er den arbeiders
op, dat het bedrijf te schadelijk werk
te, zoodat men lager loon zou moéten
geven of een langer werktijd doen
maken. Maar de arbeiders hunner
zijds lieten de zaak slepende.
Inmiddels is door het besluit van
den Bond van Glasfabrikanten den
eisch gesteld, om Vrijdagmorgen aan
het werk te gaan, of te zien. gebeuren
dat dien morgen om 9 uur de vuren
worden gebluscht, wat befeekentdat.
al zouden de mannen zich onmiddel
lijk na de blussching aanmelden tot.
hervatting van den arbeid, dan zeer
zeker minstens 14 dagen zouden moe
ten verloopen, eer de ovens geschikt-
waren. om bet bedrijf weer in gang
te zetten.
Het onderhouden van de vuren,
zonder dat gewerkt wordt, levert een
zuivere schade van ƒ2000 's weeks.
Aan den Hoogen Rijndijk onder
Zoeterwoude waar bij het gesticht De
Goede Herder een kapel wordt ge
bouwd. welk werk wordt uitgevoerd
door den aannemer Dessing te Gou
da, hebben een 60 A 70 werklieden,
grondwerkers, opperlieden en metse
laars, het werk gestaakt, omdat de
aannemer niet wilde toegeven aan
hunne looneischen. Naar het heet,
zullen nieuwe ploegen werklieden
aankomen. Met het oog daarop zal
de aldaar gestationeerde rijksveld-
wacht worden versterkt.
Leger en Vloot.
RANG-BEVORDERING BIJ DE
INFANTERIE.
Men schrijft aan „de Telegraaf"
Dat ook in 1905 de infanterie een
goed jaar heeft te wachten kan blij
ken uit de uitbreiding, welke de hoo-
gere rangen zullen ondergaan, n.l.
met 1 generaal-majoor, 1 kolonel, I
luit.-kolonel, 1 majoor, 1 kapitein-
adjudant en 20 kapiteins.
Rechtszaken
ZWARE MISHANDELING.
Voor de tweede maal werd voor den
Hoogen Raad behandeld de zaak van
een winkelier te Elslo, destijds door
het gerechtshof te 's Hertogenbosch
veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf
wegens zware mishandeling. Bekl.
had een bakker, wien hij reeds vroe
ger had bedreigd met mishandeling,
opzettelijk een stuk vleesch uit het
hoofd gebeten boven het rechter oog,
waardoor hij een diepe wonde be
kwam, en een stuk van het linker oor
afgebeten, zoomede hem in het ge
zicht gekrabd. Wegens gebrek in de
bewijsvoering was dit arrest bij arrest
van den Hoogen Raad dd. 28 Maart
1904 vernietigd, met verwijzing der
zaak naar het gerechtshof te Arn
hem.
Opnieuw rechtdoende werd bekl.
door dit hof veroordeeld wegens mis
handeling. zwaar lichamelijk letsel
ten gevolge hebbende, tot 1 jaar ge
vangenisstraf. Voorts werd aan den
mishandelde toegewezen als schade
vergoeding 4 voor geneeskundige be
handeling, 5 voor geneesmiddelenen
ƒ36 voor 24 dagen winstderving als
bakker. Een vordering van ƒ100 als
schadevergoeding wegens nadeel door
de ontsiering van zijn lichaam gele
den, werd aan den mishandelde ont
zegd, daar enkele ontsiering slechts
dèn grond oplevert tot schadevergoe
ding wanneer tevens daardoor ver
mogensnadeel is geleden.
Adv.-gen. jhr. mr. Rethaan Macaré
achtte feitelijk ongegrond het eenig
cassatiemiddel tegen dit arrest bij
memorie voorgedragen en concludeer
de tot verwerping.
Uitspraak 31 October.
HET VERWISSELDE KIND.
Dinsdag werd in deze zaak het ant
woord op de conclusie van enquête
bepaald op 1 November.
ZWARE STRAF.
De rechtbank te 's-Hertogenbosch
heeft de vroedvrouw B. v. D., be
klaagd van abortus overeenkomstig
den eisch van het O. M. veroordeeld
tot vijf jaren gevangenisstraf en tien
jaar ontzetting uit haar ambt, met
aftrek van den tijd in voorloopige
hechtenis doorgebracht.
De veroordeelde verliet de recht
zaal onder den uitroep „Ik ben on
schuldig" en haar aanwezige echt-
genoot riep „Dadelijk appèl."
Koloniën.
GESNEUVELDEN EN GEWONDEN
IN INDIE.
Blijkens uit Indië ontvangen tele-
graphische bei-ichten, zijn, sedert de
jongste' mededeelingen dienaangaan
de in de „Nederlandsche Staatscou
rant" van 3 September 1904, No. 206,
bij de krijgsverrichtingen
a. in Atjeh en Ondex-hoorigheden
gesneuveld, de sergeant H. W. A.
Stenzei (No. 44758) en de ziekenver
pleger S. de Hey (No. 45502) overle
den, de onder-luitenant E. Bloem (No.
31024) zwaar gewond, de lsteduite-
nant der infanterie P. H. van Rijn.
die sedert overleed, en de fuselier P.
F. Cloostermans (No. 46162), en licht
gewond, de sergeant H. A. Franzus
(No. 57346);
b. in de Bataklanden bij eene ex
cursie tegen Kedjoeron Linggo, aan
uitputting overleden, de fourier E. P.
Oskam (No. 52862)bij vermeestering
van de kampongs Batoekarang en
Negi'i. licht gewond, de 2de-luitenant
der infanterie P. Th. de Jongh Swe-
mer, en onbeduidend gewond, de fu
selier A. Peters (No. 57082/2295)bij
vermeestexang van de kampongs Ling-
ga en Linggaadjoeloe, licht gewond
do fuseliers J. A. Faeles (No. 57142/
5486), .T. Fust (No. 57559/2942), A. Ver-
tommen (No. 52548) en Th. van den
Berg (No. 56790), en onbeduidend ge
wond. de lste-luitenant der infanterie
C. A. Remmert, de sex-geant Chr.
Dirltsen (No. 42825) en de fuselier G.
Bouman (No. 57135/5445), en bij kam
pong Kandibatak, licht gewond, de
fuselier J. F. G. Naumann (No. 55325),
c. op Borneo bij eene excursie in
de Boven Doesoenlanden aan de op
per Barito, zwaar, doch niet levens-
gevaarlijk, gewond, de fuselier A.
B. Braeckman (No. 52906)
d. op Ceram bij eeiix patrouille te
Roemahsoal, zwaar gewond, de ser
geant M. P. Siegers (No.46036)on
beduidend gewond, de fuseliers Th. J.
J. van -Ier Voort (No. 54399/5000) en
H. van Wenkop (No. 55667), terwijl de
lste-luitenant der infanterie E. T. A.
Bouman en de fuselier A. Budding
(No. 56248/5404; eexx onbeduidend
[schampschot bekwamen.
Vooi*ts werden te Kota Radja ver
moord de 2de-luitenant-kwartiei'mees-
ter J. D. van Mourik en de korporaal-
staftamboer M. Blok (No. 41501) en.
licht gewond, de bij het leger in
Nederlandsch-Indië gedetacheerde of
ficier van gezondheid 1ste klasse van
bet leger hier te lande dr. A. van
Dorsten, de korporaal-schoenmaker
K. Köble (No. 57213) en del fuselier B
de Graef No. 44221).
OVERLEDEN.
Door de familie in den Haag is be
richt ontvangen dat de le luitenant
der infanterie P. H. van Rijn in den
ouderdom van 34 jaar te Lho' Se-
mawé (Atjeh) aan bekomen verwon
dingen is overleden. (N. C.)
Luitenant van Rijn werd bij een
klewangóverval van een patrouille
in Lho Seumaweh zwaar gewond.
Kerk en School
DOOPSGEZINDE KERK.
In de jaarlijksche vergadering van
bestuurders der Algemeene Doopsge
zinde Sociëteit heeft (volgens hef, ver
slag in de „Zondagsbode") bij de
rondvraag aan het slot ds. Lulofsvan
's-Gravenhage als zijn voornemen aan
gekondigd om in Juni de vergadering
in pleno van 1905 te verzoeken zich
uit te spreken over de vraag of even
tueel zich aanmeldende vrouwelijke
adspiranten op gelijken voet als de
mannelijke aan het Seminarium zou
den worden toegelaten om dan ook als
dezen, wanneer zij aan de bij regle
ment gestelde eischen hadden vol
daan, tot proponent te worden aan
gesteld.
Letteren en Kunst.
OPENING DER OPERA.
Na de Hollandsche Opera van De
Groot, hebben we in Amsterdam tal
van Nederlandsche Opera's van Van
der Linden gezien en nu gisteren in
t Paleis voor Volksvlijt de opening
der Noord-Nederlandsche Opera on
der David Koning's directie bijge
woond.
Is de naam veranderd, de zaak
bleef wel dezelfde. Nog altijd hébben
onze opera-ondernemingen een har
den kamp om 't bestaan en daarom
komt allereerst den heer Koning een
woord van lof toe, dat hij den moed
heeft gehad, een onderneming aan
te vatten, waaraan reeds zooveel an
deren zich dé vingers hebben ge
brand. De hem in de pauze namens
een Comité van dames en heeren aan
geboden krans was dan ook zeker
aan 't juiste adres. Moge het frissche
groen, de kleur der hoop, het voor
teeken zijn van een goede toekomst
voor de nieuwe Opera
Jn plaats van met Halévy's „Jodin"
werd het seizoen geopend met den
ouden, getrouwen „Faust". Er zijn
in 't personeel zooveel nieuwe ele
menten, zoowel bij de solisten, als bij
't orkest, dat een eerste uitvoering
vanzelf nog niet beoordeeld mag wor
den als het hoogtepunt van het te
verkrijgen ensemble. Zoo was het
orkest bijvoorbeeld uier en laar weL
eens van de wijs, hoewel het blijk
baar uit goede krachten bestaat en
op zeer kalme wijze werd geleid door
den heer Dartillact. Als het meer ..bi-
gespeeld" is, kan het een goed geheel
worden. Misschien is dan ook de ma
chinist beter op de hoogte van t
werken met lichteffecten en ziet de
regisseur kans. het diabolische vuur
werk van Mephisto ter juister tijd
doen ontvlammen.
Onder de koristen waren vei-schei-
dene goede, oude bekenden, die dan
ook met luste de bekende koren uit
voerden.
De hoofdpersonen, de solisten, wa
ren deels oudei*e. deels jonge krach
ten. Mevr. Engelen—Sewing als Mar-
garetha behoort tot de eersten en, zoo-
als we wel weten, tot de besten. Het
was weer een genot haar te hooren
in de tuin-scène en het fameuse trio
in de slotacte moet, dank zij haar,
het hoogtepunt van de opera zijn ge
weest, jammer dat we het niet meer
konden hooren, omdat de pauze eerst
te elf uur begon.
De heer Van Duinen zorig voor de
eerste maal Mephisto. Dat hier een
vex-gelijking met Orelio's vertolking
zich opdrong, spreekt vanzelf. Maar
ook afgescheiden daarvan mist zijn
persoon het lenige, diabolische en zijn
stem de plooibaarheid, die voor deze
partij noodig ziin. Hij was en bleef
een droge duivel, meer van hout dan
van vuur. In de snelle passages bleef
nog wel ee<ns een nootje in de keel
steken. Als Ovelio uit Indië terug is,
komt hij het gezelschap versterken.
Men zal wijs doen met de capacitei
ten van den heer Van Duinen te ge
bruiken voor rollen, die meer in zijn
emplooi liggen.
Faust werd gezongen door den heer
J. Deville. die vroeger voor kleine
partijen in Van der Lindexx's gezel
schap heeft meegewerktwij herin
neren hem ons nog als de visscher in
..Willem Teil". Hij heeft een mooi
klinkend, echt lyrisch tenorgeluid,
dat hij gemakkelijk hanteert, zoodat
zijn vertolking dan ook zeer aange
naam was om te hooren. De Cavatine
in de derde acte, die altijd een moei
lijk te zingen aria is, liet hij zeer ver
dienstelijk hooren.
De jongei*en waren de heer Heijt-
hekker als Valentijn en mej. Agnes
Wihbels als Siebel. Flad de eerste de
vrijmoedigheid van de laatste beze
ten, dan zou hij allicht zuiverder heb
ben gezongen, nu was hij er nogal
eens naast. Toch heeft de heer Heiit-
hekker een goed eeluid, dat bij nauw
gezette studie zich wel ontplooien zal.
Mej. Wibbels had veel succès me<t
haar frissche voordracht van het
dankbare Siebel-partijtje.
Te zanien genomer een zeer In vre-
digende voorstelling. De zaal van 't
Paleis heeft, naar men weet. op ^svpI
van de brandweer eenige verbeterin
gen ondergaan, die do veiligheid voor
't publiek wel hebben vergroot. Het
aantal uitgangen is zeer vermeer
derd.
Uit de Pers
DE TOCHT IN DE GAJOE-LANDEN.
De Nederlander schrijft
Naar aanleiding van de decoratie
van overste Van Daalen, welke de
Nieuwe Ct. op dit' oogenblik afkeurt,
schrijft dat blad o. a.
„Wij kunnen niet anders inzien, of
de expeditie (naar de Galoe-landen)
was noodzakelijk wij gelooven, dat
het gestroomde bloed niet te sparen
is geweest. Maar het bloed heeft ge
stroomd.... van vrouwen en kinde
ren.
„En ons gevoel komt in opstand te
gen een decoratie uit handen onzer
Koningin.... daarvoor."
Dit laatste „daarvoor" getuigt,
dunkt ons, al van een heel zonderlin
ge opvatting. Een generaal, die zege
vierend uit 'den strijd komt, wordt ge
huldigd niet omdat hij veel bloed
heeft laten, stroomen. maar omdat hij
zijn doel heeft bereikt. Wanneer dit
zonder bloedvergieten gegaan is, b.v.
door een algeheele capitulatie, des te
beter. Het bloedvergieten is juist wat
zijn roem verdonkert.
Of gewapende vrouwen dan wel
mannen zijn gedood, maakt dan ook
in dit verband, ja wel eenig onder
scheid, maar toch volstrekt niet in die
mate, dat het heel veel minder af
grijselijk zou zijn, wanneer een gene
raal voor het dooden van mannen
werd gehuldigd dan wanneer dit voor
het dooden van vrouwen geschiedde.
Indien op de betrokken excursie
mannelijke Gajoes waren gevallen,
zou ons gevoel toch evenzeer „in op
stand komen", wanneer overste Van
Daalen uit de handen onzer Koning
in was gedecoreerd.... „dédrvoor."
Maar gelukkig is dit niet het ge
val ook thans niet. De overste ts
gedecoreerd voor heel iets anders, on
danks de treurige gebeurtenissen die
aan elk oorlogvoeren zijn verbonden,
en die in dit geval in zoo bijzondere
mate pijnlijk waren.
