NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
rt
UIUiUilliUi
22e Jaargang. No. 6565
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 23 NOVEMBER 1904 A
-AARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
pep d^ie maanden: jfejjt» Van 1—5 regels 50 cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor de 'dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom "der Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
aemeente)„1.30 J} Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Franco per post door Nederland„1.65 Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Göiïustpeenf Z"ndagsbla'd,"voor Haarlem" \TM, ïMsMSÊdËtvL Redacöe en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de oh.streken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Yennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen docr onze Agenten en door aile Boekhandelaren en Courantiers Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan 'iet Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor hel Buitenland: Compagnie Générale de 'Paüliciië Etrangèrc G L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
AGENDA
v oensdag 23 November.
Soc. Vereenigirig, Lohoffs Phorio Ki-
nematograph en optreden Speen-
hoff.
Brongebouw, Haarl. Toynbee-Vereeni-
gingDe Genestet-avond 8A uur.
In deze agenda worden vergaderin-
fen, uitvoeringen enz. kosteloos ver
meld, wanneer zij in onze kolommen
öjn geadverteerd.
let Openbaar Slachthuis
te Haarlem.
Eindelijk en ten laatste is dan het
Gemeentelijk Openbaar Slachthuis
aan aanbesteden toe. We kunnen
waarlijk niet zeggen, dat het met
itoom is gegaan. Nadat reeds in 1878
58n voorstel van een paar Raadsle-
om een openbaar slachthuis te
leramen, was blijven hangen, kwa
llen in November 1898 B. en W. met
len voorstel, om f 250 beschikbaar te
itelleu voor een onderzoek naar de
nrichting en de rentabiliteit van een
Èattoir. Dat werd aangenomen. De
leeren Jacs. Leijh, gemeente-arehi-
ect en J. H. van Oijen, keurmeester
het slachtvee, deden een reis
laar lal van slachthuizen en reeds
ier maanden later, in Maart 1899,
teelde de voorzitter mee, dat hun
apport was ingekomen.
HOOFDGEBOUW.
si© van voorbereiding, men benoem
de den heer J. H. van Oijen tot di
recteur op een salaris van f 3000.—
(tot het abattoir in werking zou tre
den op 1400.en besloot verder,
dat hetvoortaan slachthuis en
niet meer abattoir heeten zou.
Toen hokte de zaak. De Slagers-
bond, taai in zijn verzet, had een
vleeschhouwer te Groningen weten
te bewegen om te weigeren in het
abattoix- te slachten. De Hooge Raad
stelde hem in hoogste instantie bui
ten rechtsvervolging, maar nu greep
cle Regeering in. Evenwel had dit
een poosje geduurd, in 1902 overleed
de heer Leijh en zijn opvolger, de
heer Dumont, had tijd noodig om de
zaak te bestudeeren. Vandaar dan
ook, dat een voorstel van de Com-
ADMINISTRATIEGEBOUW EN DIRECTEURSWONING.
Den 2den Mei 1900 werd in begin-
el tot de oprichting van het slaoht-
iuis besloten. In weerwil van de
erke oppositie, die voornamelijk
oor cle slagers op touw was gezet en
raarbij zich o.a. cle Haarlemsohe
landelsvereeniging aansloot, stern
en slechts vijf leden tegen de hee-
Winkler, Leupen, Beijnes, van
e Kamp en Schürmann. Tevens wer
en B. en AA', uitgenoodigd plannen
ontwerpen en een geldleening te
luiten voor de som van 360.000, die
len destijds meende voor den bouw
oodig te hebben. De .plaats waar de
ichting verrijzen zou, werd nog aan
houden de Raad wenschte den
B'erpolder niet, die toen werd voor
spéld. Nog in Juni van datzelfde
ir kocht de gemeente voor ƒ30.000
hectare grond van A. Schornagel
i zuiden van de Zomervaart en be-
oot, daarop het slachthuis te vesti-
!n.
Nu ging het als van een leien dak-
in September van datzelfde jaar
irden de he eren Stolp, van den Berg
Pelsenaar, H. D. Kruseman en Leu-
benoemd als leden eener commis-
missie in 1903 gedaan, om behalve
de reeds verleende som van ƒ360.000
nog een bedrag van ƒ296.000 toe te
staan, werd aangehouden.
Ten slotte is de zaak nu zoo ver
gekomen als wij thans hebben gezien.
Den 22sten December zal worden
aanbesteed. De werken moeten zijn
opgeleverd uiterlijk 1 September 1906.
zoodat wanneer alles goed eoi wei in
werking zal zijn, omstreeks aoht jaar
zullen zijn verloopen, sedert de Raad
voor de eerste maal gelden beschik
baar stelde voor een studiereis.
Inmiddels is het terrein reeds op
gehoogd, de veesteiger gebouwd. En
wij hebben uit. de 25 groote teekenin-
gen, die bij het bestek zijn gevoegd,
een paar gekozen om er ons artikeltje
mee te versieren. Veel keus hadden
we niet. Een slachthuis is eenmaal
geen luxegebouw met fraaie gevels.
Wij geven dus alleen een van de ge-
veis van het hoofdgebouw, vdn het
administratiegebouw met directeurs
woning, van het gebouw voor slagers
en kommiezen, benevens den hoofd
ingang. Deze ingang staat" naar het
westen gekeerd. Links ziet men h©t
aTlministratiiegebouw, rechts het ge
bouw voor slagers en kommiezen. Het
hoofdgebouw staat met het front naar
't. Noorden gekeerd en heeft een
breedte van 85 M. bij een lengte van
75 M. (van den grootsten vleugel).
Als we nagaan, dat hier jaarlijks
omstreeks 18000 stuks groot en klein
vee zullen worden geslacht, dan
wordt het ons meteen duidelijk, welk
een belangrijke tak van gemeentelij
ke industrie hier zal ontstaan. De
directeur, de heer Van Oijen, zal dan
ook worden bijgestaan door een tal
rijk personeeleen halmeester, voor
wien op het terrein een woning wordt
gebouwd, opzichters en arbeiders,
machinepersoneeï en personeel voor
de administratie.
De stoommachine, die in 't ge
bouw wordt opgesteld, zal dienen
voor het leveren van warm water,
dat in groote hoeveelheid noodig is,
voor het drijven van de koelmachi
ne en van de dynamo, die het elec-
trisch licht leveren zal.
Behalve de lokalen, hierboven ge
noemd, zullen nog gebouwd worden
runderstallen, een pa ardenslacht
plaats, een slachtplaats voor ziek en
verdacht vee en een darmwasscherij.
Allicht komt de vraag, hoe de ex
ploitatie wezen zal in financieelen
zin. Vroeger is altijd beweerd, dat
cle ontvangsten de uitgaven zouden
dekken. Helaas weten wij het nu an
dere. De Commissie van voorbereiding
is met een exploitatierekening geko
men, die met een vermoedelijk nadee-
lig saldo van eenige duizende gul
dens sluit. Het schijnt, dat dit niet
andere kan omdat de slachtgelden
ongeveer moeten overeenkomen met
die in andere steden worden geheven.
Later, zoo beweert men, wanneer de
verschuldigd^ renten afnemen, zal de
exploitatie gunstiger eindcijfer aan-
i wijzen.
I Ons nageslacht- zal dus in gunsti-
j ger conditie zijn dan wij. Voor ons
blijft de troost van de moreel© en hy-
giénische voordeelen over en die zul-
len, naar de voorstanders beweren,
groot zijn. De billijkheid eischt ze
hier nog eens te noemen. Vooreerst
liet verdwijnen van de slachtplaat-
i sen uit de stad, de betere keuring in
liet slachthuis, die bijvoorbeeld toe-
l laat vleesch van een zieke koe door
sterilisatie geschikt te maken voor de
consumptie, het toepassen van de
beste slachtwijze zonder dierenmis-
handeling (in 't slachthuis zal het
schietmasker worden toegepast), dan
liet niet meer vervoeren van vee
langs de straten, het bewaren van 't
vleesch in koelcellen en de gelegen
heid tot het vervaardigen van zuiver
ijs, dat tegen een kleine betaling ook
i aan particulieren zal worden afge
leverd.
Wij voor ons zijn nooit warme
voorstandea's van een slachthuis ge
weest, dat ons toescheen een offer
te zijn aan den geest des tijds, aan
een mode. Nu het abattoir een niet
meer te ontwijken feit is geworden,
zullen wij er ons bij hebben neer te
leggen, in de hoop, dat al de zege
ningen die ervan voorspeld worden,
inderdaad in vervulling zullen gaan.
i 1 '.I ii
Jif'
HOOFDINGANG, links Administratiegebouw, reolits gebouw voor Slagers, Kommiezen enz.
Buitenlandsch Overzicht
Wanneer we al de berichten, die in
den loop van de maanden over den
oorlog zijn gegeven, eens naast el
kaar konden leggen en vergelijken,
dan zou men zien hoe komisch de te
genstrijdigheid dikwijls is. De eenige
reden, waarom wij voortgaan met
ze te publiceeren is dan ook deze, dat
er geen betere zijn, maar 't is soms
een verdrietig werkje. Port Arthur
valt wel, valt niet, Koeroki is dood
en is niet dood, niemand weet meer
waar hij zich aan houden moet. Laat
ons dus maar weer, onder het ge
bruikelijke voorbehoud, overbrengen
wat er van ginds gemeld wordt.
Over
Port-Arthur
heeft een Japansch ambtenaar,
met de passagiers uit Dalny is aan
gekomen, positief verklaard, dat mem
een algemeenen aanval op Port Ar
thur niet weer zal ondernemen. De
geruchten uit Dalny daarover zijn
ontstaan doordat onlangs nieuwe
troepen o.a. van de daar gelande
7e divisie naar het front gezonden
zijn.
En uit Tokio weet men nu te be
richten, dat de Japanners Zaterdag
de contre-escarpe van het fort Er-
loengshan bekroond en bezet hebben.
En in dien geest zijn ook de mede-
deelingen in de Engelsche bladen, al
kan men ook deze door hunne Ja-
pansche gezindheid niet vertrouwen.
Blijkens een telegram van generaal
Nogi, dat door de Japansche ambas
sade te Londen werd ontvangen, heb
ben de aangevoerde scheepskanon-
ncn met succès Port Arthur gebom
bardeerd, daarbij een kruitmagazijn
nabij het arsenaal verwoestendeook
in andere opzichten vordert het bele
geringswerk goed, en volgens te vo
ren beraamde plannen. De Japanners
waren Donderdag met hun tunnels
zoo dicht onder de forten Erloeng en
j Soengshoe genaderd, dat hun mijnen
de uiterste wallen en borstweringen
en een aantal van de daarop in bat-
i terij gebrachte kanonnen vernielden.
{Volgens generaal Von Stössel, van
wiens jongste telegrammen de in
houd langzamerhand uit Petersburg
bekend wordt, zal het echter niet het
vuur der Japanners, doch de honger
zijn die hen ten slotte t.ot. overgave
der vesting zal dwingen, wijl quali-
teit en quantiteit van de voorhanden
levensmiddelen te wenschen laat.
Arolgens een bericht uit Sjanghai
waren de laatstbedoelde telegrammen
van den commandant van Port Ar
thur aan vier torpedojagers toever
trouwd, waarvan alleen, voor zoover
bekend is, de „Rastqropny" haar be
vel kon volvoerentwee andere vaar
tuigen werden door de Japanners op
gehouden en van de vierde torpedo-
ager is het lot onbekend.
De Petersburgsche correspondent
van de Italia Militare" meldt, vol
gens een „Central News"-telegram,
dat de Tsaar aan generaal Koeropat-
kin heeft opgedragen, aan maar
schalk Oyama een vrijgeleide te vra
gen voor een Keizerlijken gezant, die
in Port Arthur met generaal Von
Stössel over de overgave van de lang
verdedigde vesting zou moeten spre
ken.
AVat de tweede helft van 't oorlogs-
tooneel aangaat, er worden tot dus
ver niets anders dan schermutselin
gen
aan de Sfaaho
geleverd. Dan vallen de Russen aan
en worden teruggejaagd, dan weer
de Japanners, die eveneens worden
teruggedreven.
Toch beschouwen de militaire des
kundigen (die het alleen, jammer ge
noeg, als ware deskundigen met el
kaar volmaakt oneens zijn) dit ge-
schermutsel als de voorbode van den
grooten veldslag.
De Petersburgsche correspondent
van den ..Matin" seint:
Ik kan mededeelen nietiegen
staande geen officieele telegrammen
gepubliceerd worden dat cle vijan
delijkheden aan de Hoen-ho thans
'ernstig hervat zijn.
,Het leger van Koeroki tracht een
omgaande beweging te maken om
den Russischen linker vleugel. Deze
poging is van zeer vedl belang, om
dat de Japanners hun linkervleugel
konden vrij maken. Deze, die toch'
voornamelijk diende om van de Liao-
rivier verzekerd te zijn als commu-
nicatieweg, kan thans gemist worden
voor dit doel, sedert de Liao bevro
ren is. Wij staan voor het begin van
een groot gevecht."
Dit bericht wordt bevestigd uit
Moekden. Sedert Vrijdagmorgen
vroeg is in deze stad een heftige ka-
nonnade gehoord tegen don Russi
schen rechtervleugel, welke verschil
lende uren duurde.
De Russen wachten een algemeenen
aanval van de Japanners.
De Japanners hebben een
Rnitseh schip genomen
geladen met groote voorraden klee-
deren en provisie, hoewel de kapitein
ontkende, dat zijn lading voor de
Russen bestemd was.
Over de
binnenlandsche staatkunde
in Rusland cleelt men mede
De op initiatief van het Moskou-
sche comité bijeengekomen vertegen
woordigers der Zemstvos (colleges van
bestuur) hielden gisteren een verga
dering waarin zij eenige besluiten na
men omtrent de Russische binnen
landsche staatkunde. De bijeenkomst
droeg een zuiver particulier karak
ter.
VORSTELIJKE VERLOVING.
Het groothertogelijk ministerie
maakt de verloving bekend van den
groothertog van Hessen met prinses
Eleonoro van Solms-Hohensolms-Lich.
De groothertog Ernst Ludwig van
Hessen was in 1894 gehuwd met prin
ses Victoria van Saksen-Coburg-Go-
tha dit huwelijk was in 1901 door
echtscheiding ontbonden. Het eenig
dochtertje van dm groothertog, Elisa
beth, is voor «enigen tijd te Skier-
niwice, waar het bij de keizerlijke
familie van Rusland logeerde, over
leden.
Prinses Eleonore van Solms-Hohen
solms-Lich, is een zuster van den
prins van Solms; ze is geboren 17
September 1871 als dochter van prins
Hermann von Solms en zijne gemalin
Agnes von Stolberg Wernigerode.
Stadsnieuws
Justus van Maurik.
Heden had de teraardebestelling
plaats van het stoffelijk overschot van
Justus van Maurik in het familiegraf
te Muiderborg.
Wij ontvangen naar aanleiding
hiervan het volgende gedicht:
NA HET AFSCHEID.
(Stem uit het Volk),
Somberheid heerscht' in den stoet
Die ten geleide moest strekken
Hem, die in veler gemoed
Blijheid en gloed wist te wekken.
Dat ons Van Maurik ontviel
Maakte ontroerd en verslagen
Nevel omfloersde de zied,
Mat als deez' sombere f
Doch hoe verkwikte de klank
Van het hartgrondig waardeerenl
Van een wel hart'lijken dank,
Van een wel innig vereeren
Van een geloof dat niet zwicht
Doch juist aan 't graf zich doethooren
Zoo kreeg de droevige plicht
Zelfs een weemoedig bekoren.
Ja, met zijn tint'lend vernuft
Wist hij te pakken, te boeien
Dreef hij het lage op de vlucht,
Deed hij voor 't edele gloeien.
Ja, zoo in woord als geschrift
Wist met de taal hij te toov'ren
Hij blijft in 't harte gegrift,
Wist sympathie te verov'ren.
Humor en goedheid te zaam
Vormden zijn innigste wezen.
Justus van Maurikuw naam
Zal ons in zegening wezen.
Nederland's volk draagt U hoog,
Wetend, dat gij hebt gegeven
Al wat de harten bewoog.
Bloesem en vrucht van uw leven.
Dit te bodenken doet goed
Somberheid 'gaat dan verdwijnen
Aroor den verkwikkend en. gloed
Die uit uw leven blijft schijnen.
R. PIEPER.