NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
22e Jaargar.g.
No. 6618
Vefsciiijnt dagelijks, behatve op .ton- sk Feci! wagen.
WOENSDAG 25 JANUARI 1905
ARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem 1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)„1.30
Franco per post door Nederland„1.65
Afzonderlijke nummers0.02%
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37%
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het "Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
ERNSTIGE TROEBELEN
IN PETERSBURG.
Hoewel de verschillende ontvangen
berichten van nieuwsagentschappen
mi particuliere correspondenten over
het Russische oproer doen zien, dat
de berichtgevers zich beperken in
hunne beschrijvingen, blijkt toch uit
alles, dat Zondag, de dag van ver-
schrikkingen, het begin is van een j
drama, waarvan het einde nog niet
is te voorspellen.
Tot het laatste toe schijnen de lei-
ders der werklieden alles te hebben j
aangewend om bloedvergieten te voor- 1
komen. Zij hebben gepoogd door de
putaties den voornaamsten ministers
te doen verzekeren, dat de stakende
arbeiders niets wilden dan de vrede,
zonder eenig geweld, voor hun vorst
hun verlangens en bezwaren bloot te
leggen. Zelfs was er uit de massa 1
der arbeiders een groep van 400 ver
kozen, die, wanneer de Tsaar zich zou
willen vertoonen, een vrijwillige lijf
wacht voor den monarch zouden vor
men. Het was echter alles tevergeefs.
De ai*heiders-deputaties worden door
ONVERANTWOORDELIJKE
MINISTERS
ontvangen, door den onder-minister
van binnenlandsche zaken, de heer
Rydzefsky bijvoorbeeld, die de afge
vaardigden zeer uit de hoogte behan
delde, en niet de minste toeschiete
lijkheid toonde, of door minister De
Witte, die minzaam genoeg was,
maar genoodzaakt was de mannen er
op te wijzen, dat zijn macht zich niet
tot het nemen of herroepen van po-
litie-maatregelen uitstrekte.
De heer De Witte trachtte zelfs
telep'honisch .minister Mirsky over te
halen de arbeiders-deputatie Zater
dagavond nog te ontvangen, doch
deze weigerde.
Zoo brak de Zondagmorgen aan, en
vond de arbeiders even vastbesloten
als te voren tot een vreedzame betoo
ging, de overheid even vastberaden
om die manifestatie met geweld te
keeren.
De arbeiders zouden niet tot het
Winterpaleis worden toegelaten, zelfs
niet ondanks het feit dat de Tsaar
zich achttien mijlen daar vandaan
in zijn zomerpaleis Tsarskoye-Selo
bevond.
Wat eigenlijk gebeurde op dezen
gedenkwaardige)! Zondag is reeds
bekend gemaakt. Het plan van aan-
al en verdediging, wanneer daarvan
gesproken mag worden waseanv iudig
genoeg. Aanvallers waren duizenden
nog eens duizenden arbeiders,
voor het overgroote meerendeel onge
wapend, sommigen zelfs als ging het
naar een feestelijkheid, vergezeld van
vrouwen en kinderen.
Zij wilden .allen naar het Winter
paleis om hun
„VADERTJE"
te zien van wien zij in waar kinder
lijk vertrouwen tot .het einde toe on
middellijke rechtvaardigheid en te
gemoetkoming aa.n hun grieven ver
wachtten. Verdedigers waren de ge
wapende mannen die het overheids
gezag vertegenwoordigden, politie,
gendarmes, kozakken, uhlanen, infan
teristen. Zij hadden in opdracht geen
enkelen manifestant toe te laten over
de bruggen die den noordelijken met
den zuidelijken Newaoever verbinden
en eveneens tegen te houden die uit
het zuiden, het oosten en het westen
het Winterpaleis trachtten te naderen.
De opgaven omtrent het aantal
dooden en gewonden loopen zeer uit
een. De ,,Standard"-correspondent
neemt, wellicht zeer overdreven, tus-
schen de twee- en drieduizend dooden
en ongeveer 8000 gewonden. Laffan
daarentegen spreekt van 4500 dooden,
De E-ngelsche bladen voorzien de
ERNSTIGE GEVOLGEN.
Reeds werden in de arbeiderskwar
tieren barricaden opgeworpen, stra
ten opengebroken, telephoonpalen
omver gehaaldreeds vingen de
vrouwen aan mee te strijden. Er.gaat
een verhaal van een vrouw die haar
man zag sterven in haar armen en
lator met haar nagels den officier
aanviel, die hem doodde. Ook zij
werd door den officier doorstoken
De priester Gapon, omtrent wiens
lot men in onzekerheid verkeert moet
aan de arbeiders een manifest hebben
doen toekomen, waarin hij zegt dat
er geen Tsaar meer bestaat wijl stroo
men bloed gevloeid hebben tussclien
hem en het Russische volk. „Thans",
zegt hij, „is het hoog tijd voor de
Russische arbeiders dat zij zelf den
strijd voor nationale vrijheid aanbin
den. Ik geef", zoo schrijft hij, „aan
mijn kameraden mijn zegen voor dit
gevecht. Morgen zal ik bij u zijn.
Thans ben ik druk bezig te werken,
voor de goede zaak."
Het bericht omtrent dit manifest is
intusschen moeilijk overeen te bren
gen met de van meer dan ééne zijde
komende mededeelingen dat pater
Gapon door een schot in de borst is
gewond voor het Winterpaleis, ter
wijl hij met de werklieden optrok.
Een andere, pater Sergius. werd vol
gens dit bericht gedood.
Wat Maandag gebeuren zou is ang
stig afgewacht. Zeker was dat dien
dag de werklieden zich gewapend
hebben.
„De revolutie is begonnen' melden
sommige correspondenten, en waar
zij eindigen zal is niemand bekend.
Een oude staatsman in Weenen heeft
bij het vernemen van wat in Rus
land omging gezegd„Grooter voor
deel hebben de Japanners nog niet
behaald."
PRIESTER GAPON.
De man, die thans het verzet der
Russische arbeiders tegen hetonmem
schelijke regime, waaronder zij zoo
lang gebukt gegaan zijn, leidt, is
„vader" Gapon, de jonge Orthodoxe
priester, wiens naam nu in Rusland
op ieders lippen is. Aan een artikel
in de »Dailv News" ontleenen we over
hem de volgende bijzonderheden. Hij
1 werd geboren in een kleine Russische
provincie, die er sinds lang voor be
kend stond, dat zij heel weinig voelde
voor de wijze waarop het groote Rijk
van uit Petersburg wordt bestuurd.
Op raad van zijn vader koos hij de
priesterlijke loopbaan en studeerde hij
aan het Seminarie te Moscou, waar hij
Hierboven vinden onze lezers een schetskaart van het gedeelte van St. Petersburg waar
de opstand plaats vond. De werklieden uit de Wiborger wijk (W.) zijn over de brug L.
(Lampsonjebrug) langs de vesting Miinzbof (V. M.) getrokken en vandaar langs de
Troitzkij-brug T. naar het Suwarolf-plein (Su), waar zij slaags raakten en Priester Gapon
gevangen werd genomen.
In de wijk Wisselyewsky Üstrow (W.O.) is het hoofdpunt van het verzet, daar werden
o. a. de Petroleum-depóts (P.) door de werklieden bezet.
De ernstigste ongeregeldheden hebben plaats gehad bij de Alexandertuinen (A), waar
de werklieden uit Wisselyewsky Ostrow over ae Nicolaasbrug (N) kwamen en naar het
Winterpaleis (Wi) trokken.
zich een grondige kennis van den eco-
nomischen en politieken toestand van
zijn land eigen maakte en dat hij ver
liet als volbloed liberaal -misschien
de eerste dien de Russische kerk ooit
bezeten heeft.
Onder de arbeiders is Gapon, die
meermalen getoond heeft op zeer han
dige wijze voor hen partij te kunnen
trekken, bekend als,,Batiushka Ivhok-
hol" (de kleine vader van de kleine
Russen). Zijn onbeperkten invloed
heeft hij te danken aan de omstan
digheid dat bij, ofschoon oprecht aan
hanger van de orthodoxe leer, nooit
.Heel goed, maar ik heb ze van u
niet noodig, maar van de gepension-
neerden zelf", antwoordt deze.
.Maar meneer, dan bin 'k onge
lukkigZe gaon d'rvan deur! Ze
gaon d'r van deur, en ik ken naor
de cente fluite. En daor staot m'n
leverancier, die wacht óók op geld!"
...Ja, m'neer. ik krijg nog 200 gul
den van hem", wijzende op den loge
menthouder.
„Ja, ja, dat moeten jullie maar
zélf uitmaken. De gepensionneerden
krijgen van mij de attestaties en de
gagementsakten terug antwoordt
in botsing komt met de godsdienstige de ambtenaar,
overtuiging van zijn volgelingen. On- Een der gegageerdon treedt naar
der wie bijv. duizenden Lutherschen voren, teekent gauw z'n attestatie,
en Roomsch-Ivatholieken zijn. Boven- grijpt de gagementsakte en wil ervan
dien vraagt hij nooit geld voor zijn door. Maar de baas en de leveran-
diensten, leeft zeer sober, en werktcier houden hem vast: de kameraden
van's morgens tot 's avonds. Vier jaar
geleden werd hij plechtig verdoemd
door de priesters van zijn geboorte
plaats, omdat hij zich met kracht
verzet had tegen het in den ban doen
van Tolstoï.
Gapon kent de misdadigerskringen
in Petersburg beter dan eenige detec
tive en hij stoot beslist uit zijn clubs
en vereenigingen ieder, die een mis
drijf begaan heeft, tenzij deze bewezen
heeft berouw te hebben over zijn
vergrijp.
Bij elke gelegenheid houdt hij rede
voeringen, waarin hij sterk afgeeft
op den drank, de onzedelijkheid en
het dobbelspel en den arbeiders ver
wijt hun ellendigen toestand voor het
grootste deel aan zich zelf te wijten
te hebben. Hij is een vijand van
Witte's protectie-stelsel en de verschil
lende staatsmonopolies die deze als
helpen hun vroegeren strijdmakker
en de vechtpartij voor de secretarie-
halie eindigt met de vlucht van den
koloniaal in het bezit van de waarde
volle stukken,
„Nummer twee volgt roept de
ambtenaar.
Weer hetzelfde spelletje, dat ech
ter kalmer verloopt, daar de man.
die ridder is dei^ orde voor moed,
beleid on trouw,1 sussend zegt: „Va
dertje, hou je maar bedaard, van mij
zei je de duite hebbe
Het viertal komt zoo, na veel ge
duw en veel geschreeuw, in het bezit
van.de attestaties en de akten, welke
laatste zij in langen tijd niet gezien
hebben. Opgeruimd gaan ze samen
„opsteken" in een herberg, lachend
om den ..baas" die er zoo ..bekaaid"
af is gekomen. Als ze straks bij den
betaalmeester in de stad hun geld
staatsspoorwegen, enz. invoerde met opgestreken hebben, gaan ze met
het doel de arbeidende klassen onmid-1 nieuwen moed aan het zoeken naar
dellijk afhankelijk van de regeeringeen ander „hotel",
te maken. I De logementhouder en z'n leveran-
Hij heeft feitelijk de politieke rede- cier blijven alléén achter op het stil
voering in Rusland inbeemsch ge- j geworden pleintje voor het gemeente-
maakt. Begiftigd met een machtige huis. elkaar beduusd aankijkende,
stem, een indrukwekkende persoon- j „Nou die kerels de akten hebben,
lijkheid, bezield met een ernst die zijn we al onze vastigheid kwijt. Ik
boven alle verdenking staat, is hij ben beróóid zucht de leverancier,
een eerste volksredenaar. Hij spreekt ..En ik dan?" schreeuwt de „baas",
nooit boven de bevatting van zijn' „Laten we maar naar den betaal-
hoorders en gebruikt gewoonlijk gemak meester gaan", zegt de eerste,
kelijk te begrijpen beelden; zoo ver-! ..Ik zei je danke. snauwt de laat-
gelaek hij onlangs het Russische volk ste, de cente kriegen we t.och neet en
bij een schaap, de bureaucratie bij 'n pak slaag gun 'k jou
een wolf. Alles samen genomen is1 Beteuterd gaan ze te zamen naar
deze jonge priester het zeer kenschet-huis.
send type van den nieuwen Rus, die De kolonialen vieren in de stad hun
begint zichzelf te zijn. Een jaar geleden, gagementsdag.
zegt de „Daily News", zou hij geen j (N. v. d. D.)
uur na zijn revolutionnaire daad van j
de laatste dagen op vrije voeten ge-1 ONTAARDE VADER,
laten lijn. Doch sedert zijn de toe-Nattr men vwneemt is het aan de
standen veranderd en wel zoozeer,
dat het zeer te betwijfelen valt of dé na:.een 1lverv0V^ onvarmoM-
bureaucratie den moed zal hebben e instructi6 inogen gelukken den va-
om een haar op Gapon's hoofd te der van 1161 doodelijk mishandelde 8-
krenken. Dat het blad zich hierin jarig kind in den woonwagen te Gin-
vergist heeft blijkt voldoende uit de neken tot de bekentenis te brengen.
telegrammen in dit blad.
Binnenland
dat hij aan den dood de schuldige is.
j De ontaarde vader blijft alzoo voor-
loopig in het Huis van bewaring be-
waard
1
GAGEMENTSDAG.
Met hun zessen kwamen ze op de JONGE LIBERALEN,
dorpssecretarie de logementhouder, De Vrijzinnige Propaganda-Club te
speciaal voor gegageerde Indische Amsterdam heeft tegen 30 Januari
militairen, en z'n leverancier voorop, een spreekavond uitgeschreven. Prof.
terwijl in stramme soldatenhouding mr. L. de Ilartog zal als spreker op
een viertal gebruinde gedecoreerde en treden. De vergadering is behalve
geschonden oud-kolonialen volgde. voor leden en donateurs dor Vereeni.
Met gewichtige gebaren haalt de ging, ook toegankelijk voor jongc-
baas van ,,'t 'hotel" 'n bundel veel ge- vrijzinnigen, die met de V. P. C. wen-
bruikte gore papieren uit den binnen- schen kennis te maken,
zak van z'n jas.
„Hier binnen de gagementsakten, De in ons land bestaande Vereeni-
meneer. maar ik mot ze eiges terug gingen van Jonge Liberalen en Vrij-
hebben", zegt hij tot den dienstdoen- zinnige Propaganda Clubs zijn sinds
den ambtenaar, met een geheimzin- begin 1004 vereenigd tot een Bond.
nige beweging naar de kolonialen. Bedoelde Bond heeft tegen 26 Februa-
Feuiileiwn.
De Misdaad in de Familie
Uit het Engelsch
door
HUGH CONWAY.
40)
Hij meende, dat zij de eerste .drie ja
ren aan niets anders dan aan hare
kunst had moeten denken. Hare lief
de moest niet verder gaan, dan den
geveinsden hartstocht, dien zij moest
koesteren voor den eersten tenor in
de opera, waarin zij meespeelde. Zij
moest eerst alle groote steden der
wereld veroverd hebben alvorens zij
er aan kon denken, een echtgenoot
te nemen. Als zij dat gedaan had,
dan zou zij als zij dat wilde, een
schitterend huwelijk hebben kunnen
sluiten, en kon dan met roem en eer
overladen het tooneel verlaten. Maar
om den zoon van een gewoon grond
bezitter te huwen en .dan de wereld
in te trekken, gevolgd door ©en echt
genoot het was afschuwelijkHij
haatte den jongeling nietintegen
deel, hij beoordeelde hem zeer gun
stig. Hij had een flink uiterlijk, was
verstandig en vriendelijk, en hij aan
bad Frances.
Allan was geheel onschuldig
iedereen zou zulk een meisje hebben
willen huwen. Hij moest het echter
in Frances afkeuren, dat zij aldus!
had gehandeld.
Zij is toch ook maar eene vrouw, j
zeide hij mistroostig. Ik dacht, dat
zij nog iets meer zou zijn.
Hij had dien spijker op den kop ge-|
slageai. Zij was (maar eéne vrouw. Zij j
beminde Allan en huwde hem. j
En waarom niet Zij alleen had j
over haar doen ten laten te beslis
sen. Niemand had het recht er iets
van te zeggen, of het moest de direc-
teur van de opera zijn, die haar voor
drie jaren aan zijne inrichting had
verbonden. Hij was hevig ontsteld,
toen zij hem hare plannen meedeel
de. Hij opperde bezwaren en voor
spelde haar, dat er veel kwaad uit
dat huwelijk zou voortvloeien, het
hielp echter niets. Hij wilde zich niet
in bare zaken mengen, maar hij
hield er niet van contracten aan te
gaan met gehuwde prime donne. Hij
had dikwijls de hittere ervaring op
gedaan, dat de mannen met het aan-j
gaan van contracten veeleisckuuuter
waren dan de vrouwen.
Franceska behoorde hem drie jaar
toe, maar hij zag reeds verder in dc
toekomst. Hij bracht zelfs Allan de
vele bezwaren van dat huwelijk on
der liet oog, niet omdat hij meende
dat heit iets zou helpen, maar het
verlichtte zijn gemoed.
Mijn goede jongen, zeide hij,
daar hij in de maatschappij eene aan
zienlijke plaats bekleedde, en ingoed
gezelschap verkeerde, had hij het
recht. Allan zoo gemeenzaam toe te
spreken, mijn goede jongen, het
zal mij ontzettend veel schade berok
kenen. Juist wanneer ik haar hoog
noodig heb, zal zij misschien moeder
worden. Ik had er vijfduizend pond
voor over, als dat huwelijk niet door
ging.
Deze woorden getuigden mu juist
niet van veel tact, en Allan antwoord
de dan ook kortaf, dat een ieder zich
met zijne eigen zaken moet bemoeien.
De directeur opende verbaasd zijne
oogen.
Eigen zaken Als het mijne zaak
niet is, wien gaat het dan wel aan?
Gij hoopt er gelukkig door te worden
en zij ook; maar mijne belangen heb
ben er ook mee te maken, en ik weet
wel, dat het mij ontzettend veel
schade zal berokkenen. Ik zou wel
willen, dat gij maar inWestshire
waart gebleven, en de dochter van
een rijken landheer of van een ban
kier had gehuwd.
In alle gevallen moet ik dat we
ten en gij niet, zeide Allan.
De directeur zeide verder niets
meer, maar zijne woorden hadden er
Allan een voorproefje van gegeven,
hoe Franceska's gehechtheid aan liet
tooneel invloed zou uitoefenen op hun
huiselijk leven. Ofschoon hij niet de
zelfde genoegens zou smaken, dieeen
man te wachten staan, wanneer hij
huwt met het meisje, dat hij bemint,
zou hij dan aan den anderen kant
niet boven alle anderen met eene bij
zonderen zegen begiftigd worden Zij
waren bovendien nog jong; hun hu
welijksleven zou misschien na tien
jaar nog kunnen beginnen.
Die hoogst eenvoudige huwelijks
plechtigheid viel niet in zijn smaak.
Ofschoon hij praalvertoon haatte, vol
deed het hem niet, dat hij op die wij
ze aan zijne geliefde verbonden werd.
Het was op verzoek van Frances dat
de plechtigheid zoo eenvoudig, zelfs
geheimzinnig plaats zou vinden. De
reden daarvan was, dat zij niet wil
de, dat haar huwelijk in de couran
ten aan de wereld zou worden ver
kondigd. Toen de plechtigheid afge-
loopen was, behoefden zij niets meer
geheim te houden, ofschoon zij ook
geen moeite deden om hun huwelijk
bekend te maken. Een grooter en
mooier, huis in de St. John's Road
werd. gehuurdhet was natuurlijk
een gemeubileerd hyis, want zij wis
ten nog niet, wat zij aan het einde
van het seizoen zouden do£n. Zij was
het nog niet met zichzelf eens of zij
eene kunstreis door Engeland zou
maken, of dat zij naar Amerika zou
oversteken waarschijnlijk zou zij
het laatste doen. Het zou dus zeer
dwaas zijn geweest, als het jonge
paar zelf een huis had gemeubileerd;
het zou van hen even dwaas zijn,
als wanneer een officier het deed,
die alle dagen verplaatst kan wor
den. Een man houdt er echter meest-
al niet van om zijne bruid binnen te
leiden in een huis, dat zij gemeubi- j
.leerd en wel gehuurd hebben. Alle
j jonge lieden, die bij machte zijn het!
te 'doen, willen liever hunne huis- j
houding beginnen, omringd door i
stoelen en tafels van hunne eigen
keus, wellicht met hun eigen geld
gekocht, dat zij voor dit loffelijk doel
hebben bijeengespaard.
Dan hunne wittebroodsweken die
zalige tijd, wanneer man en vrouw
zich aan alle zorgen, en naar zij ho-
pen aan de nieuwsgierige wereld heb
ben onttrokkenin de verwachtingen
daaromtrent werd Allan teleurge-
steld. Van uit de kerk gingen zij voor
drie dagen naar Bournemouth. Op
den vierden dag moest Mile Framces-
ka weer in" de opera zingen. Zij had
misschien nog nooit zooveel lust ge-
voeld om weg te blijven en ziekte
voor te wenden, als nu bij deze ge
legenheid. Zij wasechter te eerlijk
om zooiets te doenzij gingen dus
naar Londen terug, en Allan zat in
zijne loge naar haar gezang te luis
teren. en ongetwijfeld waren die
hartstochtelijke woorden van liefde
voor henj bedoeld, hoewel zij gericht
waren tot den tenor, wiens leven,
volgens het stuk, waarin hij speelde,
zoo ongelukkig was.
Daarna gingen zij weer voor twee
dagen op reis kwamen toen weer
terug voor een concert in de Bloe-
menzaal gingen toen weer weg, en
kwamen daarna weer terug. Hunne
wittebroodsweken gingen dus voorbij
in een heen en weer reizen, zoodat
zij de volmaakte rust en vrijheid niet
smaakten, die noodig geacht worden,
om een mensch op dat tijdstip van
zijn leven een volmaakt geluk te ver
schaffen.
Ondanks dat alles waren zij toch
zeer gelukkig en zij keerden naar
Londen terug, met het voornemen om
de zeer verbrokkelde wittebroodswe
ken in hun huis voort te zetten. Daar
om was dit dan ook twee weken l%ng
voor alle bezoekers gesloten, uitge
zonderd voor degenen, die Mile Fran
ceska noodzakelijk moesten spreken.
Mevrouw Melville bad alles voor
hen in gereedheid gebracht, en ver
welkomde hen hartelijk. Zij zou bij
hen blijven. Frances bad haar lief en
Allan hield ook veel van die goede
dame. De minachting, die zij in het
algemeen voor het tooneel koesterde,
strekte zich niet tot hem uit. vooral
ook omdat Frances van dat vooroor
deel was buitengesloten. Er moest
natuurlijk iemand zijn. om de huis
houding te besturen
(Wordt vervolgd).
