NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
DE OLMENHOF
22o Jaargang.
No. 67 c
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon» etï Feecó-agen.
MAANDAG 29 Mfc.1 1905
»u
Li
1D
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente) 1-30
Franco per post door Nederland B 1.65
Afzonderlijke nummers 0.02>£
Geïllustreerd Zondagsblads voor Haarlem 0.373^
K de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 15 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent pgr regel.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Kleine advertentiön 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaame 6. Telefoonnummer 122.
jUjonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door aile Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentie
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Az;i. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicitè Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bls Faubourg Montmartre.
l?n
dei
aarlemsche
Handelsvereniging
oedgek. bij Kon. Besl. van 12 Nov. 1
JU
'S
er
1U
i Haatrleansche Handelsvereeui-
hier ter stede, opgericht 10 Mei
heeft in den loop van den tijd
k elkaar recht van bestaan bewezen,
zeer vele gevallen, zaken van ver-
billenden aard betreffende, is zij op
treden en dikwijls met groot suc-
s. Jammer echter, dat men alge-
niet meer blijk geeft, dit te
aardeoren door als lid der vereeni-
toe te treden. Er zijn wei meer
600 leden, maar dat is niet voi-
ide. Elk handelaar, neringdoende
zelfs particulieren, moesten lid
arden, om tetnminste te laten gevoe-
dat men het werk op prijsstelt,
de I-Iaarlemscho Handelsvereeni-
steeds opneemt ,als doende, wat
ire hand vindt om te doen.
voordeelen, die de Vereeniging
ïiten hare bemoeiingen van verschil-
oden aard haren leden aanbiedt,
ju zeer vele en zeer groo te tegenover
geringe, jaarlijksche contribute
an f 3.50, die gevraagd wordt.
Haarlem,9che Handelsvere eni-
bemoeit zich in de eerste plaats
■mede, de belangen van hare leden
ibevorderen, door onwillige betalers
)or hen tot betaling aan te manen,
linformatiën voor hen in te winnen,
ovendien hebben de leden het recht
hun gratis te verstrekken advies
m de rechtsgeleerde adviseurs der
ereeniging te vragen, die ook in
iceduren en faillissementen gratis
ior hen optreden, natuurlijk alleen
>r zaken betreffende/ den handel en
bedrijf der leden.
Rechtsgeleerde adviseurs der Ver
ging zijn de heeren Mrs. Th. de
m Hugenholtz, H. Ph. de Kan-
Spaarne 24, alhier.
Het bureau der vereeniging is ge-
itigd Lange Begijnestraat 22.
7o Voor incasso's door bemiddeling
er vereeniging wordt een vast recht
an -5 pCt. der vordering berekend,
loven-dien moet 10 ct. voor port steeds
orden bijgevoegd, bij inzending
vorderingen door bemiddeling
ar advocaten te innen.
De kosten van informatiën naar
lp uiten de stad woonachtige personen
Ivfedragen 60 cts. per informatie plus
cts. porto-vergoelding. Informatiën
laar binnen de stad wonende perso
len worden gratis verstrekt.
Pretentiën op huiten de stad wo
nende personen worden niet behan-
eld, wanneer niet 10 ct. voor porto-
«rgoeding is toegevoegd.
Ruim 1748 informatiën en rechts-
tmdige adviezen werden in het af-
I teloopen jaar gegeven.
Iv In Maart en April 1905 zijn 61 vor
deringen tot een bedrag van
'1365,85 1/2 betaald, 11 vorderingen
Korden afbetaald, 19 vorderingen
uitgesteld.
Mem wordt geraden alvorens te le-
hren aan J. Hulsebosch, Caféhouder,
J Gedempte Raamgracht, hoek Sophia-
Ui traaf zich om inlichtingen te ver
wegen aan helt kantoor.
Volgens art. 7 dient het geheim der
ijeten van wanbetalers ongeschon-
len te blijven.
Alle brieven, aanvragen, reclames,
wat dan ook, moeten worden ge-
U riresseerd aan het bureau, dat ge
il ipend is dagelijks van 's morgens 9
jot 1 uur en 's namiddags van 2 tot
uur, waar dan ook verdere inlich
ten zijn te bekomen.
HET BESTUUR.
Binnenland
ie
De Koningin en de
Prins in de hoofdstad.
Op audiëntie.
Heerlijk scheen het milde lente-
zonnetje Vrijdagmorgen in Amstel's
straten. Vooral in den omtrek van
den Dam was het. vol met audiëntie-
gangers en met de menschen die, ge
nietend van het prachtige weder, hun
woningen verlaten hadden om de def-
tige heeren en dames, welke ter aud>-
entie gingen, t.e bewonderen.
De nauwe Kalverstraat met haai'
kleurrijken vlaggentooi bood dan ook
'een vroolijk schouwspel,
i Aan de Voorburgwal-zijde van liet;
Paleis groepten de menschen te za-
men om naar de audiëntie-gangers te
zien. Den geheelen morgen en ook ge-
durende den middag was het hier een
gerij van belang.
De vertegenwoordiger der rechterlij
ke macht, in ambtsgewaad, de be-
stuurderen van groote handelsonder-1
nemingen en deputaties van vereeni- i
gingen in statiekleedij reden af en!
j aan. om Haro Majesteit hun opwach-
ting te maken.
Onder de deputaties was er ook een
van de Amsterdamsche Kamer van
Koophandel.
Namens haar voerde de voorzitter, i
de heer S. P. van Eeghen, het woord j
en zeide het volgende
„Majesteit
De Kamer van Koophandel en Fa-f
brieken acht het een groot voorrecht
de hooó-e eer te mogen hebben. Uwe
Majesteit hare eerbiedige hulde te
brengen, nu Uwe Majesteit on Zijn
Koninklijke Hoogheid de Prins der
Nederlanden weder de hoofdstad be
zoeken.
I Overtuigd van de groote belangstel-
ling, die "Uwe Majesteit steeds in de
I welvaart van onze stad stelt, veroor
looft Zij zich U te melden, dat de
handel zich in den laatsten tijd onge
stoord heeft kunnen ontwikkelen, dat
de scheepvaart op onze haven zeer
belangrijk is toegenomen, en dat. de
nijverheid in vele opzichten vooruit
gaande is; in het bijzonder is de dia
mantindustrie in de laa.tste maanden i
tot grooten bloei kunnen komen. j
Het groote belang van deze industrie
voor onze stad blijkt o.a. hienxit, dat
thans alleen hiervoor elke week ruim
300.000 aan weekloonen wordt uitbe
taald.
In vele opzichten mag Amsterdam
de toekomst met vertrouwen tege
moet zien, hoewel de belastingen, die
voor velen te hoog zijn, de ontwikke
ling van den bloei belemmeren."
Koningin Wilhedmina antwoordde,
dat zij met belangstelling had ver
nomen, dat handel, scheepvaart en
nijverheid in bloeienden toestandver-
keeren. H. M. gaf verder als Haar vu-
rigen wensch te kennen, dat de hoofd
stad des lands steeds mocht vooruit
gaan.
Des middags kwamen ook ter au
diëntie de vertegenwoordigers van de
Ridderschap van Utrecht, welke door i
hun prachtvolle kleedij de bijzondere
'belangstelling der kijkers wekten.
Tegen den middag ontlastte zich
een flinke regenbui over de feestelijk
getooide stad, en de zon schuilde
weg. Maar gelukkig was het al weer
droog toen Hare Majesteit en de Prins
om half vijf uitreden om een bezoek
tc brengen aan de gewone voorjaars
tentoonstelling in Arti.
Bij het vertrek gebeurde een onge
val met het rijtuig van baron Har-
denbroek van Bergambacht, opperka-
merheer van Hare Majesteit. Een der
paarden viel en het andere hier
door verschrikt sloeg een boom ka
pot en beschadigde den bok. Geluk
kig werden -do dieren spoedig gekal
meerd. Baron Hardenbroek was on
gedeerd en besteeg een ander rijtuig.
Over den overvallen Dam en langs
het Itokin, wear de kijkers ook in
dichte drommen geschaard waren,
bereikte de stoet het gebouw der
maatschappij. In de met groen, bloe
men en tapijten versierde vestibule
werden de vorstelijke bezoekers ont
vangen door het bestuur der maat
schappij. bestaande uit de heeren
Bart van Hove, voorzitter A. M. Gor
ter, John F. Hulk, C. G. 't Hooft en
J. van Oort. Nadat de eerste zijno
medebestuursleden had voorgesteld,
schreed het hooge gezelschap dadelijk
naar de tentoonstelling, waar de
commissie voor de kunstzalen en de
heer Wenckebach, die op deze ten
toonstelling de gouden medaille dar
Koningin behaalde, werden gepre
senteerd. Tevens waren daarbij te
genwoordig de commissie voor de
kunstbeschouwingen, het bestuur van
het fonds voor weduwen en wee zen
en de dames van het bestuur en de
commission. Jongejuffrouw Willy At.
tema, een nichtje van den voorzitter,
bood aan Hare Majesteit een bou
quet aan.
Met belangstelling werd daarop de
tentoonstelling in oogenschouw ge
nomen. Van Arti ging het met een
wijden omweg naar het Centraal
station om H. M. de Koningin-Moe
der af te halen, die met den trein
y,an 5 uur 8 uit Soestdijk arriveerde.
De
BEGROETING
van Koningin Emma en Hare kinde
ren was zeer hartelijk. Behalve het
Vorstelijk echtpaar waren ook op het
perron aanwezig burgemeester van
Leeuwen, de commissaris der Ko
ningin in Noord-holland, rar. van
Tienhoven e. a. De hulde van het pu
bliek was wederom buitengewoon
treffend, overal zwaaiden de hoeden
en zakdoeken en een krachtig hoera
vergezelde de Koninklijke familie van
het station naar het Paleis.
Te 7 uur ving het diner aan, waar
bij aanzaten de leden van Gedepu
teerden Staten.
HOFBERICHTEN.
De Prins der Nederlanden heeft het
voornemen zich begin Juni naar Ber
lijn te begeven ter bijwoning van de
plechtigheden ter eere van het huwe
lijk van den kroonprins van Duitsch-
land met den hertogin Cecilie van
Mecklenburg, en zal tevens de Ko
ningin bij deze gelegenheid vertegen
woordigen.
H. M. heeft aan Z. K. H. toege
voegd den opperstalmeester baron
Bentink, terwijl de Prins zal worden
vergezeld door de adjudanten jnr.
Van Suchtélen van de Haare en jhr.
Hooft Graafland en door baron Von
Engel, kamerheer van Z. K. H. den
Groothertog, toegevoegd aan den per
soon van den Prins.
VORSTELIJK BEZOEK.
Prins Arisuwaja wordt 11 Juni op
het Loo verwacht, ten bezoek bij de
Koningin.
De Shah van Perzië komt half Juli
hier te lande.
Drie-en-veertig personen zullen den
Shah vergezellen gedurende zijn reis
door Europa, o.a. zijn jongste zoon.
zijn kleinzoon, de grootvizier, drie an
dere prinsen, drie secretarissen, vier
geneesheeren, twee grootwaardig-
heidsbekleeders en negen bedienden.
Een „leuke" vergadering
In de „Nieuwe Winschoter Cou
rant" komt een verslag voor van een
vergadering waarin de heer B. L.
Blaauw van Rolde, die zich candi-
daat stelt in de districten Assen en
Winschoten voor de Tweede Kamer,
het woord voerde over „Verbetering
van het maatschappelijk samenle- j
ven".
De denkbeelden van dezen „candi- j
daat" worden het best gekenmerkt
door de volgende brokstukken, die
wij aan het verslag onileenen, waar-
bij wij de interrupties van het talrijk,
publiek weglaten.
We hadden vooraf gelegenheidmet
den spreker, die o. a. is uitgenoodigd
te spreken te 's-Hertogenbosch. Gou
da enz., en in den laatsten tijd vele
spreekbeurten vervult in verschillen
de plaatsen, te spreken.
Hij deelde ons dan mede, dat liij
volgens de Kieswet heette Berend
Lukje Blaauw. den vollen naam zijns
grootvaders. Hij. die reeds op een
zeventiger gelijkt, zou op 17 Augus
tus a. s. den 52-jarigen ouderdom be
reiken, was landbouwer van beroep,
kippenhouder enz., en zou reeds veel
eerder begonnen zijn zich als poli
tiek persoon te presenteereri, wan
neer niet verschillende omstandighe
den zulks hadden tegengewerkt.
In de eerste plaats ontbrak het
hem aan geldmiddelen, in de tweede
plaats hielden zijn huïsgenooten hem
tegen. Doch op 2 Februari j.l., toen
hij voor het eerst optrad, moest de
kogel door de kerk. Hij zeide toen
tegen zijn huisgenooten,,Ge zijt
allen te dom en te stom gij kunt
niet begrijpen, dat ik denk en dat
een geest tot me zegt..Licht het
volk voorwant zoo kan 't niet lan
ger En de heer Blaauw ging en...
had succes, want sedert is Hij zoo
als we reeds schreven in tal van
vergaderingen opgetreden, die zeer
druk waren bezocht, terwijl de ge-
inde entrées zijn moeiten beloonden.
Nadat. d.en spreker een glas water
en dit is sprekers eigen met veel
suiker was gebracht, timmerde hij
zelf met den voorzittershamer, die hij
onder 't spreken in de hand houdt,
er mee zwaait, klopt enz., op de tafel
en begon aldus zijn onderwerp te be
handelen
..Geachte vrienden van Winscho
ten Aan uw uitnoodiging heb ik
voldaan. Uw verzoek is in goede aar
de gevallen en daarom zal ik hier
spreken.
Er is
GROOTE ELLENDE
in ons maatschappelijk leven.
Eu de oorzaak van al die ellende?
Dat is de wetgevende macht,die, zoo
schrale traktementen geeft aan brie
venbestellers en gaarders, dat ze
geldswaardige brieven gaan stelen.
Ook' de politie verdient geen geld
genoeg. De wetgevende macht jaagt
de gevangenissen vol -
Daverend applaus.
Waarom wordt van elke kazerne,
die te zanien 53,000,000 kosten, geen
werkinrichting gemaakt en waarom
worden de traktementen en pensioe
nen van rijksontvangers niet inge
trokken? De belastingen moeten
maar worden opgebracht. Als er bijv.
een straat- of tramweg zal worden
aangelegd, wordt eerst, bij de ge
meenten aangeklopt om geld. Ik zeg:
Doe het zelf en ge krijgt 25 rente
van uw geld.
Dat alle menschen evenveel hebben
in de wereld, kan niet bestaan, zegt
spr. De werklui moeten echter goed
geld verdienen doch de werkgever
dient ook goed te verdienen en goed.
voor hen te zijnze moeten volstrekt
niet onverschillig wezen
Als dit alles wat ik zeg, meent
spr., goed begrepen wordt, zal de aar-
de een paradijs worden, nu is 'teen
hel. (Applaus.) Als 't zoo doorgaat
hier, wordt het moord en doodslag.
Want alle gestichten en gevangenis
sen zitten nu al vol en dat komt van
onze wetgevende macht, die we nu
hebben. Niemand zal me zulks weer
spreken.
Op deze wijze ging spr. voort met
onzin uit te kramen.
Aan het debat ontleenen we nog de
volgende bijzonderheden
De heer P. zegt, dat de spreker zich
tegen werkstakingen verklaard heeft. 1
De soldaten wilde hij echter wel la-
ten staken.
De heer Blaauw Niks van waar
jij begrijpt het niet. (Herhaaldelijk gc-1
lach).
De heer P. zegt, dat het tegenwoor-
di~ toch geen moord en doodslag is,
zooals spr. doet voorkomen. Over t
geboren worden der menschen is hij
't niet met den heer Blaauw eens, ook
niet. dat men dommer wordt, als men j
leert, en dat men geen leermeesters..
De heer BlaauwU moet wel een
leermeester hebben. (I-Ioera-geroep).
Een nieuwe debater of liever vra-
gensteller is de heer L„ lid der hier
bestaande on-kameratische kiesveree-
niging. Spr. zou gaarne van den heer
Blaauw verndmen, of van de vacan-
tiekaarten ook voor 't pensioen moet
worden betaald.
De heer Blaauw: Ja zeker!
De heer L. moet voldoen aan een
hem opgedragen taak, namelijk of de
heer Blaauw genegen is bij zijn can-
didatuur voor de Tweede Kamer in :t
district Assen ook die voor Winscho
ten aan te nemen.
De heer Blaauw is daartoe bereid.
(Applaus).
De heer L. En nog een vraag voor
de kiesvereeniging. Als u verkozen
wordt èn in .Assen èn hier, waar de
meeste kans voor u is, zult ge 't dan
hier aannemen?
De heer Blaauw (vereerend)Dan ;s
Winschoten mijn plaats. (Donderend
hoerageroep, enz.)
De heer L. is ook lid eener vereeni
ging van jongelingen, die gaarne zou
den weten hoe de Ballerkuil er geko
men is.
De heer Blaauw Door menschen.
(Applaus).
De heer L. zal zulks aan zijn mede
leden meedeelen, doch hij heeft nog
iets. Hoe denkt spreker over do toe
passing van art. 188, waarbij den
burgemeester zooveol rechten omtrent
het opvoeren van tooneelstukken, enz.
worden gegeven Hier in Winschoten
is men voor pleizier 1
De heer Blaauw zegt, dat dit arti
kel gehandhaafd moet blijven. (Ap
plaus).
Op voorstel van een der aanwezigen
wordt direct een caudidatenlijst op
gemaakt, prijkende met meer dan 60
namen, o.a. van baron Mackay, Goe
man Borgesius, prof. Bolland, Jan
van Rolde, e. m. a. Deze zaak is dus
in orde.
Nadat de heer Blaauw nog had te
kennen gegeven, dat hij was voor
vrijhandel en ook wel voor protectie,
krijgt hij oen flinken borrel, „voor
het spatten van 't bloed" zooals hij
mededeelde. Hij was ook schor gewor
den het spreken was moeilijk, als
men zoo 't vaak moest doen.
De vergadering was hiermee offici
eel ten einde; de spr. komt spoedig
als afgesproken is, dus na de verkie
zingen terug. Hij is hoogst tevreden j
over de Winschoters.
Later legde hij als kippenkenner
'eenige aanwezigen uit. welke eieren I
van een kip tot henkiekens werden1
uitgebroed.
TRAMVERBINDING
EN LOONQUAESTIES.
Men schrijft uit den Geldersehen
Achterhoek aan de „Arnh. Ct."
Eigenaardig is het op to merken,
hoe de arbeidersbeweging bij een
tramverbinding een gewichtige vol
speelt.
Flink heeft men het tramplan Aal
tenBocholt aangepakt. De arbeiders
uit Aalten. die te Bocholt op de fa
brieken werken, zullen gaarne deze
lijn zien komen. Niet echter do ar
beiders te Bocholt. In de Hollandsche
arbeiders zien ze een gevreesde con
currentie. Wanneer het den Holland-
schen arbeiders zoo gemakkelijk
wordt gemaakt zich naar de Duitsche
fabrieken te verplaatsen, dan is het
te vreezen, dat de loonen gedrukt zul
len worden. Want dat Duitsche in-
dustrieelen zoo offervaardig voor de
lijn waren, wantrouwt men.
Maar ook de slagers te Bocholt ma
ken zich bevreesd, dat de rijdende ste
delingen nog veel meer dan voorheen
hun 2 K.G. vlcesch uit Holland zul
len halen.
Doch dergelijke loon-quaesties zul
len de lijn wel niet tegenhouden
STATEN-GENERAAL.
Do Eerste Kamer houdt Maandag
middag afdeelingsonderzoek en begint
Dinsdag met de behandeling der on-
derwijsontwerpen.
Vrijdag vergaderde in de Tweede
Kamer de commissie van voorberei-
ding der tariefwet-Harte.
DE ENGELSCHE LANDBOUWPERS
IN ONS LAND.
Men meldt uit Leeuwarden
i Vrijdag, wekelijksche marktdag, bij
uitnemendheid geschikt om de Engel-
sche journalisten in de gelegenheid te
stellen zich te overtuigen van de hoe
danigheden van het Fricsche vee.
Meer dan 5000 stuks waren er aan
gevoerd. waaronder ruim 1000 stuks
hoornvee. Bovendien was er een ten
toonstelling van een verzameling van
het uitstekendste Fricsche stamboek-
vee. Een catalogus in de Engolsche
taal werd den vreemdelingen aange
boden. Verder was voor dien dag aan
de orde de bezichtiging van het Boter-
controle-Station, een bezoek aan de
kaaskeuring van de Frieeche coöpera
tieve zuiveiexportvereeniging, het eie-
renverzendingslokaal van de afdeeling
Friesland van V. P. N., de boterkeu
ring van den Bond van coöperatieve
zuivelfabrieken in Friesland.
De Engelsche heeren waren een en
al bewondering voor den veestapel en
de zuivelbereiding. Na het lunch werrl
er bij prachtig weder een rijtoer ge
maakt en een bezoek gebracht aan de
boerderij van K. N. Kuperus, de coö
peratieve zuivelfabriek te Marssum
en de boerderij van Jan A. Wassenaar
te Jelsum.
Om zeven uur werd gedineerd.
Heden Zaterdagochtend werd de te
rugreis via Rotterdam naar Londen
aanvaard.
VRIJ REIZEN.
Door den directeur-generaal der
Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen, is bepaald, dat
ambtenaren, beambten en werklieden
der maatschappij, die tot dusverro op
vrij vervoer voor twaalf resp. tien rei
zen per kalenderjaar aanspraak kon
den maken, mot ingang van 1 Juni
e.k. over datzelfde tijdvak voor lorei-
zen van vrij vervoer kunnen profitoe
ren, terwijl dit aantal voor ongehuwd
personeel, dat buiten de woonplaats
van ouders of voogden standplaats
hoeft, tot 52 kan worden uitgebreid,
uitsluitend voor op dionstvrije dagen
naar de woonplaats der ouders of
voogden.
Feuilleton.
ROMAN van
HBDWIG ERLIN—
SCHMECKEBIER.
De ritmeester, als plotseling ont-
[e reakt k impt ineen, scheurt zijn
iiik ais het ware los van het bran
dend gefonkel daarginds, richt hem
toortsachtig op den rechter en vraagt:
En is er nietsook na het
rfljtógeluk van mijn zoon niets, dat
at u hem als plichtsverzuim moest
irekenen, waardoor hij een verwijt
tordiende
De rechter trad een schrede achter
st, zijn stem klonk afwijzend, ee-
ögszins geprikkeld
Ik gaf u een waar antwoord,
Jtmeester. De beteekenis van uwver-
fer vragen is me onbegrijpelijk.
Is u dat onbegrijpelijk Op uw
Gr, op uw mannenwoord, begrijpt u
tot, waarom ik tot u kwam, komen
Hoest
Ik ga spaarzaam om met mijn
'oord van eer, ritmeester, en zie l
&en grond het te geven in een zaak.
waarin ik u reeds afdoe>nde heb ge
antwoord.
Voor de oogen van den ritmeester
wil het donker worden, onder zijne
voeten voelt hij het wankelen. Ge
weigerd woord van eer
Hij bijt de tanden op elkaar, rekt
zich uit. alsof hij wilde bewijzen, dat
nog kracht in heun leefde, die niet
ontzien behoefde te worden, die eiken
slag ontvangen,"verdragen 'kan.. Zoo
trad hij vlak voor den rechter.
Mijn zoon rust sinds bijna twee
jaren in het graf. Dat ik heden nog
tot u kom. om uw getuigenis in te
roepen, moet u zeggen, dat ik om iets
ongewoons tot u ben gekomen. En als
u als man voor mij wilt zwijgen, zoo
spreek ik tot u als verdediger van het
recht en bezweer u verberg me
niets, niets wat in eenig verhand
met mijn gestorven zoon mocht staan
en dat u niet duidelijk dus vreemd
zou kunnen zijn. Ik had twee zoons, j
mijnheer de rechtdr. en het is om bei-
den. dat ik tot u kom. En om de
rechtvaardigheid, die ik beiden schul
dig ben, stel ik aan den verdediger
van het recht nog eenmaal de vraag
Is er niets, wat u mij verbergt, mis
schien gelooft, mij te moeten verber-
gen om mij te ontzien
Zwijgend keek de rechter, in zijn
binnenste overleggend, naar den
grond.
Recht en gerechtigheid, waarheid,
die van hem werd gevorderd om een
1 doode zoowel als om een levende. Do
doode, van wien hij is gewaar gewor
den, langs welke verborgen, hellende
haan zijn lichtzinnigheid hem heeft
gevoerd en de levende, van wien hij
wist, hoe een vreeselijke verdenking
op hem was gevallen hoe zijn vader
zijn alleronmeedoogendste rechter was
de levende, dien hij kende, erkentl
had met scherpen blik. die geoefend
was om de gehdimsto diepten der ziel
te doorgronden.
Rechtvaardig over recht en onrecht,
over waarheid en leugen zoo had
hij altijd zijn beroep opgevat en het
uitgeoefend.
Hij hief de oogen wedr op, en zijn
blik trof den ritmeester, die vóór dit
zwijgen terugweek en met beide han
den de leuning van een stoel gevat
had, het hoofd gebogen, den slag ver
wachtend. die nu vallen zou.
Nog eenmaal een secondenlang aar
zelen, dan zegt de rechter kalm
Het eenige, dat ik misschien als
ongepast had moeten berispen, was, j
dat de referendaris sleutels, die ik
tijdens mijn reis hem had toever
trouwd. uit handen gaf, opdat zijn
broer hier papieren kon bergen, die
hij wel wat lichtzinnig met zich had
meegenomen, in plaats van ze direct
in veiligheid te brengen.
De lippen van den ritmeester open
den en sloten zich een paar kedren
zonder geluid te geven. Eindelijk zei
hij heesch
Ik versta u toch goedu was
op reishad Oswald de plaatsver
vanging opgedragen en hij heeft
zijn broer
De woorden bleven hem in de keel
steken.
Diep medelijden, berouw bijna, dat
hij niet had gezwegen, overviel den
rechter, doch er was thans aan geen
terugkeer te denken, slechts nog een
verzachtend vergoelijken.
Ik leg er nog eens den nadruk
op, dat ik alles in perfekte orde heb
bevonden. De kleine onbehoorlijkhei;!
had ik ook niet eens vernomen, in
dien ik niet eerder, dan ik van plan
was, van mijn reis was teruggekeerd
en toevallig uw oudsten zoon hier
trof. toen deze, in plaats van zijn
broeder, de papieren daar eene
lichte hoofdbeweging wees naar de
brandkast had weggesloten.
En... wanneer... geschiedde dat?!
Woorden, nauwelijks verstaanbaar.
zoo sleepcnd zwaar.
Het was onmiddelijk na het on
geluk van uw zoon. Zijn broer was
nog geheel onder den indruk daar
van. We hebben slechts weinig woor
den met elkaar gesproken.
Daardaardat blanke blik
semen blank, als een loon van
een pistooldaarrammelende
sleutelstoevertrouwdein bei
der handendaardaar
Bevende handen hadden zich uitge
strekt, wezen naar de ijzeren kast.
-- Daarwat bowaarde u daarin
op dien dag?
Gewichtige akten en een som
geld, tijdens mijn reis ingekomen,
van 15.000 gulden.
De slag was gevallen en geen ge
luid trilde in hem na, toen zijn grijs
hoofd diep op de borst neerzonk.
Met uitgestrekte armen was de
rechter op den ritmeester toegcloopen,
om een vallende, een doodelijk getrof
fene vast te houden.
Het was niet noodig. Nog stond do
oude man daar, rechtop, slechts had
hij de handen voor het gelaat gesla- j
gen en onder die handen weg sijpel-}
den zwaar an één voor één aïs drup
pels gloeiend hartebloed, de tranen.
Ritmeesterop mijn woord
van eer ik zweer het u, ik vond
alles in voorbeeldige, de beste orde
De rechter riep not en de ritmees
ter, zich omwendend, zoodat de ander
hem niet meer in hot gelaat kon zien,
herhaalde
U vondt alles in de beste orde.
Ik dank u.
Naar de deur was hij gegaande
hand uitstrekkend, naar de kruk zoe
kend.
De rechter liep hem na, om de
deur te openen. Hij sprak geen woord
meer, hield den blik naar den grond
gekeerd en boog zich zwijgend voor
den vertrekkende boog zich diep
voor de hoogste rhajesteit der aarde,
do smart
Weer teruggekeerd. In zijn kamer
achter vast gesloten deuren zat de
ritmeester. In zijn handen hield hij
een photo. Die van zijn zoon Oswald.
Van zijnzijn zoon.
Stralende oogen. glimlachende lip
pen, jonge, zegevierende schoonheid,
allee helder en licht.
En waarwaar was het andere
to vinden, in welken trek, in welken
geheimen rimpel vap dat gladde voor
hoofd loerde het, was het ingegrift,
dat dit gelaat loog en bedroog
waar stond geschreven misdadiger...
slechtste misdadigste van allen ..'dief.
Hij rilde, zijn handen bedekten het.
beeld, zooals men een doode met een
doodskleed bedekt.
Daarop hield hij het portret toch
weer omhoog, zocht en zocht, zag
plotseling naast dit helder gelaat een
ander opduiken, donker en somber,
zag verachting in de vlammende oo
gen, zag manneneer, zag broedereer,
die zich veroordeelond opheft tegen
een eervergetone.
De ritmeester houdt de handen voor
de oogen geslagener komen geen
tranen meor te voorschijn slechts
een vreeselijk licht, de vlammende
fakkel van het erkennen van de waar
heid.
Hij wil haar niet zien. zoo niet
zien wil niet wil nietWil niet
gelooven, dat alles verwoestende, doo-
dende. Wie had het hem dan toch ge
zegd. dat het schandelijkste werkelijk
